nieuw
NATUREL REEPEN
«Groot Model"
WOENSDAG 3 FEBRUARI 1932
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. G
TRAGISCHE OVERBLIJFSELEN VAN
DE M. 2
Een muts en kraag opgevlscht.
De Britsche minister van Marine heeft
gisteren iri het Lagerhuis medegedeeld,
dat. bij de nasporingen naar de gezonken
onderzeeboot M. 2 de muts van den stuur
man is opgeviBcht, evenals de kraag van
een matrozenpak.
DE BANKEN TE NEW-YORK STAKEN
DEN GOUDUITVOER.
Particuliere bankinstellingen te New-
York hebben besloten den verderen goud
export naar Europa te weigeren. De Fede
ral Reserve-bank doet niet mede aan deze
stap.
MACDONALD WORDT GEOPEREERD.
Aan het linkeroog.
De Britsche premier MacDonald moet
aan het linkroog geopereerd worden. De
doktoren ineenen, dat operatief ingrijpen
direct noodig is. De toestand van het oog
is niet het gevolg van een verzwakking
van den algemeenen gezondheidstoestand
welke overigens bevredigend is. MacDo-
nald's vertek naar Genève zal door de
operatie vertraagd worden.
De oogziekte, waaraan MaoDonald lijdt,
is, naar nader gmeld wordt, groene staar.
De operatie is wel moeilijk, doch wordt
niet gevaarlijk geacht. Waarschijnlijk zal
MacDonald een tiental dagen in de kliniek
moeten blijven.
GEMENGDE BERICHTEN
ROOFOVERVAL IN HET
POSTKANTOOR TE
STADSKANAAL.
DE DADERS GEVLUCHT.
Een vaag signalement.
I
Gisteravond te ongeveer zeven uur vond
in het postkantoor te Stadskanaal een bru
tale roofoverval plaats.
Op dat tijdstip verschenen twee goed ge-
kleede personen voor het loket en vroeg
een van hen een biljet van 1000.te wil
len wisselen. Toen de postbeambte het
geld bijna had uitgeteld, greep hij het bil-
j jet en het wisselgeld en loste üdt een re-
i volver een sohot. Dit trof echter den be-
i ambte gelukkig niet en de kogel drong in
I het plafond..
De tweede persoon drong daarop door
een deur het kantoor bómen.
De waarnemend directeur die het schot
j gehoord had, kou nog bijtijds de kluisdeur
I dioht gooien, greep een stoel en gooide
I daarmede naar den indringer.
I Beiden namen hierop de vlucht. Onder-
i weg hadden zij het ongeluk het biljet van
J 1000,te verliezen. De politie die orimid-
I clellijS van het gebeurde'm kennis gesteld
j werd, stelde onmiddellijk een uitgebreid
j onderzoek in de omgeving in doch kon bot"
j nog toe geen spoor van de daders vinden,
i De beambte en de waarnemend-directeur
konden slechts een vaag signalement ge
ven.
ONGELUKKEN.
SLACHTOFFERS VAN HET VERKEER.
Bij het voetbalspel gedood.
Gisteravond waren eenige jongens op
den Jagerswijk te Sappemeer aan het voet
ballen. Plotseling stak de 7-jarige J. Gor-
lach den weg over, met het noodlottig ge
volg, dat hij door een autobus werd gegre
pen en op slag gedood. Den chauffeur treft
geen schuld.
Ernstig ongeluk te Amersfoort.
Gistermiddag is de 17-jarige mej. v.
Ginkel in de Beekensteinsche laan te
Amersfoort, doordat iemand achterop haar
fiets sprong, haar stuur kwijt geraakt, met
het gevolg dat zij tegen een groentekar
aanreed en op den grond werd geslingerd.
Met een ernstige hersenschudding ïb zij
per ziekenauto naar het ziekenhuis „de
Lichtenberg" overgebracht.
Arm afgekneld.
Te Nieuw Weerdingen heeft, vermoede
lijk doordat de chauffeur verblind werd
door het felle licht van een rijwiellantaarn,
de vrachtauto van den heer v. K. de 22-
jarige mej. S. aangereden. Het meisje
werd de linkerarm afgereden. In ernstigen
toestand is zij naar het Academisch zie
kenhuis te Groningen vervoerd.
D00DELIJK MIJNONGELUK.
Maandagmiddag is in de Oranje Nassau-
mijnen IV de 21-jarige ongehuwde mijnwer
ker A. W. uit Heerlerheide onder afvallend
gesteente geraakt en gedood.
Aan de gevolgen overleden.
Van H., die eenigen tijd geleden door
het op hoi slaan van een paard bij de
export-slagerij te Boxtel overreden werd,
is thans aan de gevolgen overleden.
SJANHAI,
DE MILLIOENENSTAD.
CHINA VOOR DE CHINEEZEN?
Het New-York van het Verre
Oosten. Wolkenkrabbers aan
de Chineesche Zee. De feite
lijke hoofdstad van China. De
vijfde grootste havenstad der
wereld.
Tot nog toe werd de oorlog in het
Oosten steeds vermeden: maar door
de bezetting van Sjanghai zal zij wel
licht tot uitbarsting komen. Van on
zen bijzonderen correspondent, een
ingenieur die jaren lang in China
werkzaam was vernamen wij de vol
gende bijzonderheden over Sjanghai
de invalspoort van het onmetelijke
Chineesche Rijk.
De westerscbe zakenman die een steun
punt in het Verre Oosten zoekt, moet heel
systematisch te werk gaan.
Hij zoekt een centraal punt uit vanwaar
hij een zoo groot mogelijk terrein kan be
werken.
Aan de Oostkust is dat Sjanghai, de
meest natuurlijke toegangspoort naar Ohi-
na en tegelijkertijd de eenige haven die
dicht 'bij het Japansche eilandenrijk ligt.
Het achterland van deze havenstad is
het Jangtse-Kiang-dal dat ongeveer de
helft van China beslaat en waar meer dan
200 millioen menschen wonen.
Ook voor de scheepvaart is Sjanghai
van beteekenis: want in een land als China
waar slechts weinig spoorwegen zijn is het
van groot belang wanneer men ongeveer
1000 K.M. de groote rivieren kan opvaren.
Bovendien is Sjanghai een knooppunt
van spoorwegen met een zeer druk goede
renvervoer en overlaad-station.
Daar komt nog bij dat Sjanghai een
bloeiende industrie heeft en tal van mo
derne fabrieken. Dus voor den zakenman is
Sjanghai de aangewezen stad: daaraan
is het ook toe te schrijven, dat Sjanghai
betrekkelijk in korten tijd de grootste
Aziatische haven en de vijfde grootste ha
venstad der wereld geworden is, waar
ieder jaar ongeveer 35 millioen ton ver
scheept wordt.
Engeland neemt daarvan 34 pet. vöor
haar rekening, Japan 28 pet., de Chineezen
15 en de Amerikanen 12 pet. Uit deze cij
fers blijkt duidelijk hoe gewichtig het voor
Engeland en Amerika is dat de Japaneezen
geen heer en meester worden van deze
stad Sjanghai dankt zijn opkomst aan do
blanken: enkele tientalion van jaren gele
den woonden er in Sjanghai, dat ongeveer
800 jaar geleden gesticht werd, slechts
enkele tienduizenden menschen en nu op
het oogenblik ruim twee millioen.
In de Internationale wijk wonen 30.000
vreemdelingen en 800.000 Chineezen. In de
Fransche concessie wareii 8000 vreemde
lingen naast 300.000 Chineezen.
In totaal wonen er in Sjanghai 38.000
vreemdelingen, waarvan zeker de helft Ja-
paneezen. Daarbij komen ongeveer 7000
Engelschen en 1000 Indiërs, 3000 Ruesen,
2000 Amerikanen en 1500 Portugeezen. Men
ziet dus in Sjanghai betrekkelijk nog wei
nig blanken.
Het is buitengewoon leerzaam de inner
lijke ontwikkeling van Sjanghai na te
gaan. De stad werd met geweld voor de
vreemdelingen opengesteld. De Europee-
sche kooplieden die er zich vestigden wer
den rijk en met de intocht in China scheen
ook de. poort voor de rijkdom der Euro
peanen geopend te zijn.
Daar de Europeanen met de Chineesche
firma's in het binnenland geen zaken kon
den doen daar zij vaak bedrogen werden
en bij de Chineesche rechtbanken hun
rechten niet konden doen gelden, namen
zij hun toevlucht tot handelsagenten, Com
pradore, die een aanzienlijke borgtocht
moesten stellen en die er voor zorgden dat
wederzijdsch de handelsartikelen werden
geleverd, en betaald.
Ook de Compradore word schatrijk en
hij bemerkte al heel spoedig, dat de Euro
peanen van hem veel meer afhankelijk wa
ren dan hij zelf dacht. Toen werden de
rollen omgekeerd en de Europeesche fir
ma's zijn op het oogenblik feitelijk niets
anders dan agenten van den Compradore.
De wolkenkrabbers en de banken, hotels
en theaters die de Europeanen gebouwd
hebben staan op grond die de rijk gewor
den Compradore gekocht heeft.
In de internationale wijk staan groote
Chineesche banken van Chineesche eige
naars. Chineesche winkels van Chineesche
firma's, Chineesche verzekeringsmaat
schappijen en Chineesche scheepvaart-
agenturen, kantoren van Chineesche reede-
rijen.
China is te groot om door een handje
vol Europeanen geregoering te worden.
Men kan'een bres in het land slaan, maar
het geweldige volk slokt de vreemdelingen
op en zij verdwijnen in den gelen millioe-
nen-9troom. Uit de zonen der kleine boe
ren en koelies zijn boodschappenjongens
en boekhouders gegroeid. De zonen van don
Mandarijn werden kooplui, en districts
ambtenaar: stuk voor stuk; werden de
Europeanen, de vreemdelingen, terugge
drongen en moesten zij hun bevoorrechte
positie prijsgeven.
Op het oogenblik woTdt er voor de 200
millioen menschen in het achterland van
Sjanghai niet meer geimporteerd dan voor
de 8 millioen menschen die in Australië
wonen. Dat zal spoedig wel veranderen.
Wie zal daarvan profiteeren?
De Europeanen? De Japaneezen? Of de
Chineezen zelf
REDDINGBOOT IN DE LUCHT
GEVLOGEN.
Gistermiddag wa« de machinist van dor
Kooy te De Cocksdorp bezig in het huisje,
waar de reddingboot „Eierland" is opge
borgen, de motoren na te zien. Op een ge
geven oogenblik scheen zich veel gas in
de boot verzameld te hebben, daar de mo
toren niet op de gewone wijze werkten.
Plotseling ontplofte het gas, de redding
boot sprong uit elkaar, terwijl het huisje,
dat gedeeltelijk van hout was opgetrokken
vrijwel geheel vermeld werd. De ontplof
fing wa-s hoorbaar in het dorp zelf, dat op
ongeveer 5 K.M. afstand is gelegen. Een
begin van brand ontstond, doch deze was
spoedig gedoofd, terwijl van der K. de te
genwoordigheid van geest had de benziae-
kraan dicht te draaien. Van der K. kreeg
wonder boven wonder slechts eenige licnte
verwondingen 'in het gelaat, terwijl zijn
haar geschroeid was.
De materieele schade is daar boot erl
huisje vrijwel geheel vernield werden
I aanzienlijk.
DE VERGIFTIGING TE RAALTE.
Het onderzoek naar de oorzaak.
Omtrent het vergiftigingsgeval te Raal-
te kunnen wij nog mededeelen, dat het re
sultaat van het onderzoek door het Cen-
traal Laboratorium te Utrecht nog niet
bekend is.
Dr. Bekenkamp uit Groningen, inspec
teur der Volksgezondheid, stelde gisteren
ter plaatse een onderzoek in. Op last van
den officier van justitie zullen de lijken
der beide kinderen naar Zutfen worden over
gebracht, alwaar de sectie zal plaats vin
den, ten einde omtrent de doodsoorzaak
nadere gegevens te verkrijgen.
De toestand van de moeder en het ze
venjarig meisje geeft geen reden meer tot
bezorgdheid.
POGING TOT OPLICHTING.
Maandagmorgen vroeg kwamen 3 land
bouwers, tevens handelaren in bouwma
teriaal, uit Someren, vader en zoon V.,
alsmede de knecht, het kantoor van deur
waarder van Moorsel aan het. Stationsplein
te Helmond binnen stappen, volgens hun
verklaring om een daar uitstaande vorde
ring, groot ongeveer 280.te voldoen.
Toen de beide kwitanties werden aangege
ven, zeiden de heeren: „Dank u wel" en
wilden, zonder het verschuldigde bedrag te
betalen, de terugreis aanvaarden. De deur
waarder dwong hen, onder bedreiging met
een revolver, op zijn kantoor te blijven.
Nadat de politie was gehaald, werden zij
naar het politiebureau overgebracht. Hier
moesten zij eerst hun schuld betalen.
Bij verhoor bekenden zij, afgesproken te
hebben, de kwitanties zonder betaling te
bemachtigen.
ttPir k
Gorgel ook op straat
natuurlijk droog - met
25, 45 cn 65 ets.
DE ROOFOVERVAL TE HELMOND.
Nog een arrestatie.
Zooals reeds gemeld vond de commissaris
van politie te Helmond na het verhoor van
de gebrs. v. L. aanleiding, een verzoek tot
aanhouding uit te vaardigen van B., markt
koopman te Tilburg, bij wien de gebroeders
Zaterdagavond aan huis werden aangetrof
fen. Deze man heeft een bedrag van onge
veer 1000.in bewaring genomen, of
schoon hij zeer waarschijnlijk wist, dat het
geld van een roofoverval afkomstig was.
Hij is naar Helmond overgebracht, waar
hij onmiddellijk werd verhoord. Een be
drag van 388.88 werd op hem gevonden en
in beslag genomen. B. ontkende hardnekkig
doch de bewijzen tegen hem zijn overtui
gend. In verband met de verder opspo
ring van het bedrag wordt nog een getuige
uit Tilburg gehoord.
Brand in het St. Joris-College te Eindhoven
Gistermorgen te half acht is in het St.
Joris-college te Eindhoven brand uitge
broken. Het physisch kabinet en de werk
kamer van den amanuensis brandden uit.
Voorts zijn de plafonds van een paar leera-
renkamers doorgebrand. Dank zij het ge
luiddempend zeegras dat zich tusschen de
plafonds bevindt, kon het vuur geen voort
gang maken. Vermoedelijk is kortsluiting
de oorzaak. Verzekering dekt de schade.
„Msb."
Agent bij vechtpartij gewond
Bij de arrestatie van een 24-jarige ven
ter, die met twee andere personen op den
Nieuwendijk te Amsterdam de openbare
orde verstoorde en zich niet op last van een
agent wilde verwijderen, ondervond deze
agent verzet, waardoor hij genoodzaakt
werd zijn sabel te trekken. Onder het vech
ten raakte de agent zijn sabel kwijt. Een
der omstanders raapte de sabel op en sloeg
den agent daarmede op het hoofd, waar
door een ernstige wonde ontstond. Nadat
de agent zijn arrestant aan het bureau had
gebracht, heeft hij zich laten verbinden.
Ontrouw penningmeester gearresteerd.
Eenige weken geleden verdween te Kerk-
rade J. B., bestuurslid van de Communisti-
sohe Federatie van Bouwvakarbeiders, met
376 gulden, die bestemd waren voor uitkee-
ri'ng aan werkloozen. B. is Zondag in Eind
hoven aangehouden en Maandag ter be
schikking gesteld van den commissaris van
politie te Kerkrade. Hij had het geld uit
gegeven in België en had nog 40 cent-en
in zijn bezit. B. heeft een volledige beken
tenis afgelegd en is heden naar het Huis
van Bewaring te Maastricht overgebracht.
N.V. Hollandsch-Zwitseesche Chocoladefabriek.
VRAAGT ZE
SPORT
VOETBAL
R. K. FEDERATIE.
R. K. NEDERLAND—R. K.
DUITSCHLAND.
29 Mei te Arnhem.
De landenwedstrijd R. K. Nederland
R. K. Duitschland zal Zondag 29 Mei op
het Vitesse-terrein te Arnhem worden
gespeeld.
Na voorafgaand overleg, aldus de Sport-
Illustratie, met den kring Arnhem van
den R. K. Voetbalbond in het aartsdio-
cees is door het Federatiebestuur bepaald
dat de jaarlijksohe internationale voetbal
wedstrijd tusschen het elftal van Deut
sche Jugendkraft en onze R. K. F. gespeeld
zal worden te Arnhem. Als datum is be
paald Zondag 29 Mei, waarmede ook de
D. J. K. zich heeft vereenigd.
Van de gemeente Arnhem is gehuurd
het terrein, dat bespeeld wordt door Vi
tesse te Arnhem, het bekende terrein
Monnikenhuize, dat zich door goede ac
commodatie en gunstige ligging ongetwij
feld schitterend voor zulk een wedstrijd
leent.
Het comité te Arnhem zal ongetwijfeld
alles in het werk stellen om dezen landen
wedstrijd tot een ongekend succes voor
onze katholieke voetbalbeweging te ma
ken.
En het rekent daarbij zeer zeker ook
op de volle medewerking van de kringen
in het Oosten des lands: Oost-Gelderland,
Nijmegen, Salland en Twente.
Ook van verder afgelegen plaatsen zul
len ongetwijfeld velen op 29 Mei naar
Arnhem willen opgaan om den steeds aan
belangstelling winnenden wedstrijd den
ken wij nog.eens aan het succes van de
ontmoeting vorig jaar te Wuppertal bij
te wonen.
En nu vier maanden voor den wedstrijd
reeds bekend is waar en op welken da
tum gespeeld zal worden, is er tijd te over
om te overwegen wat in verschillende dee-
len van het land gedaan kan worden om
ook in ons land dezen wedstrijd eens door
overweldigend bezoek beter te doen sla
gen dan vorige wedstrijden.
Zou het niet mogelijk zijn, nu de Ne-
derlandsche Spoorwegen tegen zeer gere
duceerde tarieven extra-treinen voor voet
balwedstrijden inleggen, dat van de rioh-
tingen Hengelo, MaastrichtRoermond
Venlo, BredaTilburgDen Bosch en Am
sterdamRotterdamen Den Haag
Utrecht dien dag extra-treinen onze jon
gens naar Arnhem brengen? In ieder ge
val zal het goed zijn, dat de verschillende
kring- en districtbesturen deze aangele
genheid eens bespreken. In Limburg zou
wellicht het bondsbestuur deze zaak kun
nen regelen, omdat hier de extra-trein
door geheel Limburg zou kunnen loopen.
Laten wij de afspraak maken, dat wij
dit jaar eens allen alles zullen doen om
het èueces van deze en toekomstige inter
landwedstrijden van onze katholieke voet-
ba Ibeweging te doen slagen.
De 'elftalcommissie der Federatie is
inmiddels reeds in actie gekomen en in de
maand April zal Eindhoven het voorloo
pt Federatie-elftal aan het werk kunnen
NEDERLAND—BELGIE.
In verband met de nog steeds binnen
komende aanvragen om toegangsbewijzen
voor de op 14 Februari a.s. te spelen In
terlandwedstrijd NederlandBelgië heeft
het bestuur van den K. N. V. B. besloten
de tijdelijke open- en Marathontribune te
laten opstellen, waarvoor de prijs per
plaats 4.bedraagt.
Alle andere rangen zijn uitverkocht.
Leidsche Politie Sportvereeniging.
De tegen gistermiddag vastgestelde
wedstrijd tusschen de Leidsche en Delft-
sche politie kon wegens verhindering van
de Delftenaren niet doorgaan.
In de plaats daarvan speelde de Leid
sche Politie tegen een Leidsch Bakkers-
elftal. De politiemannen wonnen met 51,
nadat de rust met 2—0 was ingegaan.
ATHLETIEK
R. K. Athletiekvereen. „De Bataven".
Ten overvloede worden „de Bataven"
er aan herinnerd, dat 'iet hedenavond om
8 uur clubavond is in den R. K. Volks
bond, Steenschuur, om 8 uur. Inleidend
woord van den welcerw. adviseur H. J.
Bangert en verder vele attracties. Iedere
Bataaf is natuurlijk aanwezig.
Ladoumèguo geschorst.
De Fransche Athletiekbond heeft be
sloten den Franschen hardlooper Ladou-
mègue te schorsen, in verband met de
overtreding der amateurbepalingen.
De club, waarvan Ladoumègue lid is,
werd uit het bondsverband verwijderd, ter
wijl de club uit Havre, die mede schuldig
was, voor bijna het geheele jaar is ge
schorst.
LAWN-TENNIS
DE LOTING VOOR DEN DAVISCUP.
Nederland speelt In de tweede ronde
tegen Polen.
Gisteren vond onder groote belangstel
ling te Parijs de loting plaats voor de
wedstrijden om den Daviscup van dit jaar
Ook ditmaal waren weer velen in het
Elysee bijeengekomen, waar President
Doumer de loting verrichtte in bijzijn van
de verschillende diplomatieke vertegen
woordigers der deelnemende landen. De
heer Dwight F. Davis, de stiohter van heb
tournooi, was eveneens onder de belang
stellenden. Hij gaf den wensch te kennen
ook bij de Challengeround, welke in Juli
van dit jaar te Parijs wordt gespeeld, aan
wezig te willen zijn.
De loting was voor Nederland nogal on
gunstig. Ons land lootte in de eerste ron
de vrij. In de tweede ronde speelt Neder
land tegen Polen, waarbij de mogelijkheid
groot is, dat dezè ontmoeting een overwin
ning zal opleveren voor Holland. Dooh de
derde ronde zal Nederland zeker niet
overleven, daar ons land dan uitkomt te
gen Engeland, die in de tweede ronde wel
geen moeite zal hebben om Roemenië to
verslaan.
Naar men weet hadden 22 landen inge
schreven voor de Europeesche zone. In de
bovenste helft hadden Engeland, Roeme
nië, Polen, Nederland en Ierland het ge
luk vrij te loten voor de eerste ronde, in
de onderste helft waren Spanje, Denemar
ken, Joegoslavië, Japan en Griekenland
hiervan vrij.
Voor de eerste ronde spelen tegen elkaar
HongarijeFinland, DuitschlandBritsch-
Indië, OostenrijkTsjecho Slowakije, Mo
nacoNoorwegen, BelgiëZwitserland en
ItaliëEgypte.
ïn de Noord-Amerikaansche zone spelen
de Vereenigde Staten en Canada tegen
elkaar. De winnaar hiervan ontmoet
Mexico in de tweede ronde, terwijl in
deze ronde voorts nog Australië tegen
Cuba uitkomt. In de Zuid-Amerikaansohe
zone spelen Brazilië en Chili tegen elkaar,
de winnaar van deze ontmoeting komt in
de tweede ronde uit tegen Paraguay.
SCHAKEN.
De competitie van den Nederlandschen
Schaakbond.
De afgebroken partij uit den wedstrijd
L. S. G. IDisc. Disc. Ill is door den ar
biter remise verklaard. De stand is der
halve dezelfde gebleven, als reeds vroe
ger is vermeld. De eerstvolgende wed
strijd wordt alhier a.s. Dinsdag 9 Februari
gespeeld tusschen L. S. G. I en de Resid.
Sch.cl. I. Wel een belangrijke ontmoeting,
want beide tientallen zijn nog ongeslagen.
Het tweede tiental speelt een week later,
dus op Dinsdag 16 Februari eveneens al
hier tegen het tweede tiental der Haag-
sohe Arb. Schaakclub.
De competitie van den Schaakbond voor
Leiden en Omstreken.
Hier valt een belangrijke beslissing to
vermelden. De partij van het eerste bord
uit den wedstrijd LeiderdorpL. S. G. II
III is gespeeld, afgebroken, daarna door
scheidsrechters beslist en gewonnen ver
klaard voor Leiderdorp, zoodat de eind
uitslag een gelijk spel (55) is geworden.
De stand in deze groep luidt nu als volgt:
gesp. gew. gel. verl. v.t. Tot.
Voorschoten 3 3 20 -10 8
L.S.G. ÏI-III 2 1 1 13 - 7 3
Zoeterwoude 2 1 1 11.5- 8.5 2
I. Nos II (Bosk.) 3 1 2 9 -21 2
Leiderdorp 2 11 9.5-10.5 1
Philidor 2 2 7 -13 0
De eerstvolgende wedstrijden zijn:
Dinsdag 8 Febr. speelt Zoeterwoude to
Voorschoten, op Maandag 22 Febr. speelt
L. S. G. II-III in café Neuf tegen Philidor,
op Donderdag 25 Febr. speelt Zoeterwou
de te Leiderdorp. Ook de uitgestelde wed
strijd Inter Nos IIPhilidor wordt in deze
maand te Leiden gespeeld.