BUITENLAND
WOENSDAG 3 FEBRUARI 1932
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. f
HET CHINEESCH-JAPANSCH CON
FLICT TE SJANGHAI. Ook de Chinee
sche militaire luchtstrijdkrachten zijn
gerequireerd.
De heer Jurriaanse te Rotterdam, die in het bezat is van de grootste vlinderoollecti©
van Europa, heeft deze collectie ten geschenke gegeven aan het NATUUR-HIS
TORISCHE MUSEUM TE LEIDEN. Rechts: de heer Jurriaanse, links: de heer
R. van Eecke, conservator van het museum.
In verhand met het 25-jarig jubileum
van Ed-uard Verkade op 11 Februari a.s.
wordt in het Rika Hopper Theater te Am
sterdam een geluidsfilm opgenomen van
drie zijner meest bekende creaties.
EDUARD VER KADE ALS HAMLET.
Illlllll
IN HERINNERING UIT
1653. Eenige maanden gele
den is ter hoogte van Terhei
den een stuk van een wrak
en een anker opgevisoht. Bij
deskundig onderzoek is ge
bleken, dat deze stukken af
komstig zijn van een boot
**it den zeeslag bij Terhei
den op 10 Augustus 1653.
DE MIJNENLEGGER
„PRINS VAN ORANJE",
die is aangebouwd voor den
dienst in Ned. Indië, is Dins
dag te Rotterdam in gebruik
gesteld.
SPANJE
„DOODVONNIS" VOOR SPANJE'S
JESUIETEN.
Zamora's ontzettende verantwoordelijkheid
De „Osservatore Romano" publiceert den
volledigen tekst van het decreet tot ont
binding der Jesuitenorde in Spanje, en
geeft daarop een uitvoerig commentaar,
waarin oa. het volgende gezegd wordt:
Door een dergelijk document te onder
teekenen heeft Alcala Zamora een ontzet
tende verantwoordelijkheid op zich geno
men tegenover de wereld en de geschiede
nis en nog meer tegenover zijn eigen ge
weten, dat tooh het geweten wil zijn van
een Katholiek, en tegenover God.
Voor de sociëteit van Jesus echter, zoo
schrijft het pauselijk orgaan, is dit schan
delijk document het prachtigste getuige
nis van roem en eer. Wat grooter roem
toch kan een religieuze orde wenschen
dan uit de mond van haar vijanden zelf
de uitdrukkelijke verklaring te vernemen,
dat zij zich onderscheidt „onder alle reli
gieuze ordes door haar bizondere gehoor
zaamheid aan den H. Stoel."
Overigens is het decreet, zoo gaat de
„Osservatore" voort, een waar doodvonnis
voor de sociëteit van Jezus in Spanje, zelfs
voor ieder van haar leden afzonderlijk.
Immers door het regeeringsdecreet wor
den 3000 religieuzen, onder wie ouden van
dagen en zieken, die toch allen Spaansohe
staatsburgers zijn, zoo maar op straat ge
zet: geen huizen, geen middelen van be
staan, geen middelen, om naar gastvrijer
landen te vertrekken, niets wordt hun ge
laten, niets wordt hun gewaarborgd. Als
de goeden zich niet over hen ontfermen,
zouden deze 3000 religieuzen, die geen an
dere schuld hebben dan hun trouw aan de
Kerk en aan den Paus en aan den geest
hunner roeping, van honger moeten ster
ven.
Een burgerlijke regeering (wij veronder
stellen immers, dat de Spaansche regee
ring dit zijn wil) laat zich gewoonlijk zelfs
onder den dwang van anti-clericalen haat
niet tot dergelijke excessen verleiden.
Ook de bewering der regeering, zoo be
sluit het pauselijk orgaan, dat er wel edel
moedige zielen zullen gevonden worden,
die het zich tot een eer zullen rekenen,
hen te herbergen en van het noodzakelij
ke te voorzien, gaat niet op, daar dit juist
het enorme onrecht, dat zij het dan ook
onder een schijn van wettigheid geduld
jrordt, nog duidelijker in het licht stelt.
Protest van Katholieke arbeiders.
Naar „El Mati" uit Gijon verneemt,
heeft een deputatie van Katholieke arbei
ders een bezoek gebracht aan den burge
meester en hem een sohrijven overhandigd
voor den president der republiek, waarin
opheffing van het decreet tot ontbinding
der Jesuietenorde verlangd wordt.
Voortzetting van het onderwijs.
Naar „El Mati" uit Madrid verneemt,
heeft de minister van openbaar onderwijs
verklaard, dat het onderwijs in de institu
ten, die onder leiding stonden van de
Jesuieten, niet zal worden onderbroken.
De minister voegde er aan toe, dat ook de
ouders, die kinderen in Jesuieten-interna-
ten hebben, er zeker van kunnen zijn, dat
ook in deze inrichtingen het onderwijs
zonder onderbreking zal worden voortge
zet. De onder-staatssecretaris van het mi
nisterie van binnenlandsche zaken is. tot
dit doel reeds naar de provincies Bada-
joz en Se villa vertrokken, om ter plaatse
de noodige maatregelen te treffen,
o
BRITSCH-INDIE
OPSTAND IN KASJMIR NEEMT
ERNSTIGER KARAKTER AAN.
De opstand in- Kasjmir heeft een ern
stiger karakter aangenomen en de inwo
ners van Kotli zien zich eiken nacht be
dreigd door groepen opstandelingen, die
een guerilla in de stad voeren. Zoodra in de
morgenuren troepenafdeelingen er op uit
trekken om de rebellen te bestrijden, is
er geen spoor meer van hen te ontdekken.
In het district Poentsj worden de rebel
len steeds actiever en de weersomstandig
heden maken het vrijwel onmogelijk de
beweging door snelle troepenbewegingen
te keeren. De opstandelingen zijn er zoo
veel mogelijk op uit te plunderen en te
brandstichten. Duizenden vluchten naar
de stad Poentsj, hoewel deze stad wordt
belegerd door verscheiden duizenden met
geweren gewapende rebellen. Overal heb
ben dezen de telefoondraden doorgesne
den, hetgeen de militaire operaties der
Engelsche troepen zeer bemoeilijkt.
AMERIKA
DE GODSDIENSTSTRIJD
IN MEXICO.
Preventieve censuur afgekondigd.
Naar „El Mati" uit Mexico City ver
neemt, is aldaar de preventieve censuur
afgekondigd, om onlusten in verband met
de nieuwe godsdienstwetten te voorko
men.
Naar het blad verder uit Mexico ver
neemt, organiseerden een aantal Katholie
ken eenige dagen geleden te Guadalajara
een manifestatie, om te protesteeren tegen
de onlangs uitgevaardigde anti-godsdien
stige wetten.
De politie trachtte de manifestanten
uiteen te drijven, maar dezen verzetten
zich uit alle macht.
Bij de botsing, die hierop tusschen po
litie en manifestanten ontstond, werden
vijf personen gedood en twintig gewond.
In de stad heersoht een groot© opwin
ding. Men vreest, dat zioh nieuwe inciden
ten zullen voordoen.
CHINA
EISCHEN DER MOGENDHEDEN.
De dringende zitting van den V. B. Raad.
Zooal© wij gisteren in een telegram kon
den melden, kwam de Volken bondsraad
gistermiddag in spoedzitting bijeen. In
deze vergadering las de Engelsche minis
ter van koloniën een verklaring voor, waar
in oa. gezegd wordt, dat in overeenstem
ming van de regefering van de Vereenigde
Staten de Britsche regeering besloten
had, aan den huidigen betreurenswaardi-
gen stand van zaken een einde te maken.
De beide regeeringen hadden zoowel te
Nanking alsook te Tokio hot formeele ver
zoek gedaan, alle gewelddadige handelin
gen en alle toebereidselen tot vijandighe
den te staken. Zij hadden de terugtrekking
van de troepen te Sjanghai, de instelling
van een neutrale zone en het onmiddellijk
aanknoopen van onderhandelingen ter re
geling van het geschil m den geest van liet
Kellogg-pact en van het besluit van den
Volkenbondsnaad van 10 December ge-
eisoht.
In een korte verklaring deelde de verte
genwoordiger van Frankrijk, Tardieu, ver
volgens mede, dat Frankrijk zijn vertegen
woordigers te Tokio en Nanking heeft
opgedragen, zich bij dezen stap aan te slui
ten. Tevens, aldus Tardieu, zijn maatrege
len genomen tot versterking van de Fran-
sche strijdkrachten te land en ter zee in
China.
Ook de Italiaansche vertegenwoordiger
Grandi verklaarde daarop, dat zijn land
zich eveneens bij den stap der mogendhe
den aansluit. Hij uitte de hoop, dat de re
geeringen te Tokio en Nanking alles in het
werk zullen stellen ten einde in afzien ba
ren tijd een merkbare verbetering in den
toestand teweeg te brengen.
De vertegenwoordiger van Duitschland,
de gezant te Oslo Von Weiszacker ver
klaarde, dat hij niet in gebreke zou blijven
zijn regeering onmiddellijk op de hoogte
te stellen van de in den Raad afgelegde
verklaringen, opdat de Duitsche regeering
de stappen zou kunnen doen, die haar noo-
dig lijken. Niemand zal verheugder zijn dan
de Duitsche regeering, indien de toestand
in het Verre Oosten weldra kalmer wordt.
De vertegenwoordiger van China, de ge
zant Yen, uitte zijn voldoening over de
afgelegde verklaringen, die hij onmiddel
lijk zou overbrengen aan zijn regeering.
Buitengewoon ernstig en beheeracht
sprak daarop de vertegenwoordiger van Ja
pan, de gezant Sato, die slechts met moeite
zijn ontroering kon verbergen.
Sato liet een uitvoerig betoog, goeddeels
bestaande uit telegrammen van zijn regee
ring, voorlezen, om te betoogen, dat China
schuldig is aan de gebeurtenissen te Sjang
hai. De Japansehe vertegenwoordiger pro
beerde overigens aan te toonen, dat de
thans door de mogendheden gestelde
eischen overeenkomen met de door Japan
reeds lang gekoesterde wenschen. Japan
heeft zelf den vertegenwoordigers der mo
gendheden verzocht om een gemeenschap
pelijke pacificatie-actie te Sjanghai, en het
kan zioh slechts verheugen over het voor
stel, een neutrale zone in te stellen.
De secretaris-generaal, Sis Eric Drum
mond, deelde daarop mede, dat het rapport
van de consulaire commissie te Sjanghai
nog niet is ingekomen en stelde voor, de
verdere behandeling der kwestie uit te
stellen tot na het binnenkomen van dat
rapport.
Tardieu verklaarde in zijn slotwoord na
mens den Raad met dit voorstel acooord
te gaan en stelde voorts vast, dat de hui
dige Raadszitting beteekent, dat de Bonds
raad zich met zijn moreel gezag aansluit
bij de actie van de Angelsaksische mogend
heden.
Gevlucht voor de Japansehe bajonetten.
Nog steeds beweegt zich een eindelooze
stroom van vluohtelingen uit de door de
Japanners bewaakte deelen der nederzet
ting te Sjanghai naar de Britsohe en Amo-
rikaansche verdedigingssector©. De stra-
een zijn bijkans onbegaanbaar tengevolge
van den voortdurenden stroom van ver
schrikte vluchtelingen.
De bemanning van een Britschen pant
serauto zag gisteren, dat een Ohineesche
jongen van zestien jaar door een Japan-
schen marinesoldaat werd neergeschoten,
toen hij zich bukte bij het oversteken van
den weg. De reden, waarom de Japanner
schoot, was, dat de jongen een steen op
raapte.
Naar gemeld wordt, zag men Japansehe
marinesoladten daarna den ingang forcee-
ren tot een Chineesch huis, waar zij de be
woners met bajonetten doorboorden.
Hierna sleepten zij de lijken naar buiten.
Volgens een mededeeling der politie
werden gisteren de lijken van dertien Chi
neesche mannen, met de bajonet doorboord,
ge iden op de oevers van de rivier
Soetsjow.
Vreemd „misverstand".
Thans wordt een officieele mededeeling
gepubliceerd, volgens welke het bombarde
ment van Nanking, dat gisteravond plaat©
had aan een misverstand te wijten was.
In genoemde officieele mededeling
wordt gezegd, dat eenige Japansehe matro
zen te Nanking aan wal waren gegaan om
inkoopen te doen; zij werden lastig geval
len door een Chineesche patrouille, die op
hen schoot, omdat zij niet antwoordden. De
matrozen vluchtten en keerden terug aan
boord van hun schip waar zij vertelden
door Chineesche troepen aangevallen te
zijn. De vloot-commandant, die aarzelde
het artillerie-vuur te openen, liet toen
eenige niet-scherpe projectielen afvuren
ten einde te zien of de Chineesohe forten
zouden antwoorden. Toen zij dit niet de
den, staakten de Japanners het'vuren.
De Amerikaansohe torpedojager „Simp-
san" ^ie zich te Nanking bevindt, heeft
medegedeeld, dat de buitenlanders zich
than© in veiligheid bevinden, zoodat thans
niet het voornemen bestaat onmiddellijk
tot ontruiming over te gaan.
Hernieuwde aanval te Sjanghai.
De Japansehe aanval op de Chineezen
te Sjanghai, die gistermiddag omstreeks
twee uur begon, heeft circa vier uur ge
duurd. De Japanners bestookten de Chi
neesche stellingen met zwaar geschut, ter
wijl de Chineesche verdediger© in Tsjapéd
en bij het Noordstation slechts konden
antwoorden met vuur uit een enkelen loop
graafmortier, die hoogstens 2000 meter ver
droeg. De Japanners bezetten een heuvel,
die een belangrijk strategisch punt vormt,
dat de geheele stad beheerscht. De Chinee
zen trachtten dezen heuvel te heroveren,
hetgeen echter niet gelukte. Volgens som
mige berichten werden de Japanners bij
het Noordstation tot staan gebracht. Hon
derden mariniers hebben deelgenomen aan
den aanval, voorafgegaan door motorrij
ders.
De Japansehe verliezen bedroegen 23
dooden, 84 zwaar- en 75 lichtgewonden;
voorts werden vier burgers gedood en ne
gen gewond.
BUITENL. BERICHTEN.
AUTO VAN HELLING AFGEREDEN.
Drie dooden. Eén zwaargewonde.
Tusschen Dattenfeld en Hoppengarten
heeft Dinsdagmiddag een auto-ongeluk
plaats gehad, waarbij drie personen om
bet leven kwamen.
De bestelwagen van een brandstoffen-
handelaar te Bonn is, waarschijnlijk tenge
volge van bandenpech, van een drie meter
hooge helling afgereden en is daarbij in
brand graakt. De bestuurder en zijn vrouw,
zoomede een 5-jarig kind waren op slag
dood, terwijl 'n ander kind, met levensge
vaarlijke brandwonden in het ziekenhuis
moest worden opgenom*»"