LOSSE NUMMERS
HEEREN-BAAI
NED OOST-INDIE
KERKNIEUWS
UIT DE OMGEVING
DONDERDAG 28 JANUARI 1932
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. G
IN HET BLOEMENPARADIJS
VAN BOSKOOP.
VAN LUCRATIEF BIJNA BANKROET.
Een correspondent van het „N. Wiener
Journal" is naar Boskoop geweest en heeft
er gepraat met den heer J. H, Hartlieb,
den penningmeester van de jaarlijkschb
bloemententoonstelling in Rotterdam en
een der bekende rozen kweekers die gere
geld aan het Hof levert.
Valgens „Het Vad." was hij aller
minst vroolijk gestemd en zei, dat als de
tijden niet spoedig beter worden, het be
drijf nog niet op het laatste oogenblik
voor- de deur' dicht valt, op gang komt, de
Nedcrlandsche bloem'enkweekerij binnen
twee jaren zal zijn ingekrompen tot.( slechts
een klein deel van haar huidige beteeke-
nis. We vechten zoo goed we kunnen tegen
de crisis, de prijzen zijn laag en de kwali
teit der bloemen de beste. In Nederland
merkt men de verminderde koopkracht
misschien nog wat minder dan in het bui
tenland. Hier zijn altijd nog genoeg men-
chen, die ook in de slechtste tijden hun ka
mers nog met uitgelezen rozen en azalea's,
hun vrienden voor elk diner een mooi ge
schikten mand toezenden en bij elk ge
schenk van welken aard ook er een van
bloemen doen. Door de draconische tol-
maatregelen van Engeland en Frankrijk
is echter de uitvoer van onze bloemen tot
een minimum beperkt en reusachtige cul
turen moeten uitvallen als niet een uit
weg .gevonden wordt welke den economi-
scheu nood van onze tuinders makkelijker
te dragen maa.kt en hun den eerstkomen-
den stillen tijd nog doet overleven.
Terwijl hij. aldus de correspondent, mij
deze treurige omstandisheden uiteenzet
en hun catcstrophale gevolgen voor de
toekomst der bloemkweekerij die in Ne
land haar zwaarteount heeft aantoont
dwalen wij door de sprookjesachtige mooie
tuinen, welke midden in den winter zo-
mersche weelde en warmte voorspiegelen.
Azalea's in alle kleurschaWeeringen, hoofd-
zakeliik donkerrood, schitteren tusschen
orchideëen en zwaarkleurige Chrycanthen,
tulpen en hooggPSteVle rozen. Rood is de
lievelingskleur der Nederlanders, tenmin
ste in dit seizoen hoewel slechts weinis
veranderingen op den smaak invloed heb
ben in den loon der jaren. Ook hierin is
men zeer conservatief in dit arbeidzame
land. aan hetwelk men het eigenlijk het
minste van alle West-Europeesche landen
merkt- dat een nieuwe aera der zakelijkheid
en nuchtere beschouwing van natuur en
kun°t onzen tijd heeft gegrépen. In
Frankrijk geeft men de voorkeur aan de
matte minder „uiteesnroken" kleur, de
teere nuances. In Dnitschland is men het
minste kieskeurig. Men schikt zich rrtar
het- voorschrift der natuur en haar hofle
veranciers uit Nederland, houdt van roo-
de, gele en witte rozen met gelijke geest-
JK BLIJF ZE ROOKEN
U koopt (zonder prijsverhooging) een half pond
DE Echte Friesche Heeren-Baai, misschien mede
om de fraaie trommel, waarin wij tijdelijk deze
tabak verpakken.
't Meest voldaan zult U. echter zijn over de kwaliteit
van DE Echte Friesche Heeren-Baai.
De rooktabak bij uitnemendheid
Reeds na de eerste pijp is het oordeel van iederen
rooker-Ik blijf ze rooken AJIeen om de kwaliteit I"
Uw Winkelier heeft ze in voorraad vanaf 65 ct.
per Va pond.
ECHTE FRIESCHE
20-50 CT. PER ONS
verschaft U wolken van genot.
drift en schenk naarmate van de noodver
ordening verschoond gebleven middelen de
goedkoopste azalea's, die maar te krijgen
zijn. Op honderd roode exemplaren van
deze k-asproducten wordt in Hollahd maar j
een witte verkocht; in Duitsohland is het
juist andersom.
Van alle bloemen van welken vorm of
kleur ook, zijn de rozen nog steeds en
overal de geliefste. De koningin der bloe
men verheugt zich overal in de gelijke
waardeering en als bijv. de Koningin van
Nederland een hoffei^t geeft, domineert
in de grandiose arrangementen de roos
evengoed als bij een groote receptie in
Buckingham Palace.
Koningin Wilhelmina heeft kort geleden
het parool voor het geheole land uitgege
ven door de meeste feestelijkheden aan
het hof af te zeggen, weeens de moeili'ke
economische omstandisheden, waarin Ne
derland op het oosenblik verkeert. Als de
spaarzaamheid zelfs in déze societykrin-
gen gaat heerschen, hoe bitter moeten dé
bloemkweekers het dan bij bun beste klan
ten, de kleine luvden, ondervinden, die ook
hun best doen van weinig zooveel mogelijk
te maken, en inplaats van een dozijn tul-
oen er maar een half dozijn te bestellen.
De cavaliers, die nergens zonder een im
poneerenden bouquet rozen heengingen,
worden steeds kleiner in aantal en in be
talingscapaciteit en met hen sterven de
kostbare bloemencultures uit. Ook rozen
willen hun maecenassen hebben, precies
zooals kunstwerken maar zplden in hun
schoonste volkomenheid ontstaan als de
hand van den kunstenaar niet door een
beschermer bevrijd is van den strijd om
het droge brood.
Alles wat de bloemkweekers verdiend
ha-dden, belegden zij in hun tuinen en wat
vroeger de meest lucratieve belegving
'eek. is op het oogenblik een bijna ban
kroete zaak geworden. Weliswaar worden
nog steeds duizenden rozen en orchieëen
oer vlievtuig overal heen verzonden en
'endt Hartlieb zijn arrangementen naar
Parijs. Londen. Berlijn en.Weenen, maar
het cros der kooners heeft zich terugge
trokken. Naar Enceland plleen al worden
een half millioen tulpenbollen minder ver
zonden en ontelbare seringenliefhebbers
wachten tot de peurende bloemen in den
tuin der natuur bloeien en de kostbare
verzorging in de kas kunnen ontberen. Cy
clamen. camelia's en steekpalmen met ds
helroode bessen waren ditmaal de bevoor-
-echte Kerstmis- en Nieuwjaarsbloemen.
Orchideëen en rozen waren te duur. hoe
wel ze de helft eoedkooper zijn dan in het-
voric jaar. Er dreigt gevaar voor de we
reldbekende Hollandsche bloemenwonde
ren. Met hen zou een historisch hoofd
stuk uit de Nederlandsohe kroniek tot een
Ereuric slot komen. Misschien nadert nog
ter elfder ure een deus ex machina in den
vorm van 'n verstandig handelsverdrag, dat
voor de Boskoonsche bloemenpracht en dm
van haar omgeving weer den weg in alle
windstreken zou kunnen openen.
zijn op de Kantoor-uren aan ons
Bureau verkrijgbaar ad t 0.05
ALSOOK BIJ:
Sigarenmagazijn „INSULINDê",
Heerenstraat hoek Zoeterw. Singel.
Sigarenmagazijn Fa. SOMERWIL
Hoogewoerd hoek Watersteeg.
Sigarenmagazijn „HAVENBRUG"
Haven.
Sigarenmagazijn A. KOSSEN
Joh. de Withstraat 42.
KIOSK PRfNSESSEKADE
De Harmonie „St. Cecilia" zet daarop
wederom den avond in met een vroolijk
nummer, terwijl zij den verderen avond
evenals, j.l. Zondag wet schitterende mu
ziek opluisterde.
De tooneelclub „St. Genesius" verscheen
hierna voor het voetlicht Opgevoerd werd
het blijspel in 3 bedrijven „Burgemeester
van Heideheuvel". Het stuk werd door „St.
Genesius" op zeer goede wijze gespeeld
en de rollen waren in goede handen. Dat
het stuk wel in den smaak viel, bewees de
vroolijkheid en het lachen der aanwezi
gen en het applaus, hetwelk den spelers
telkens ten deel viel.
Gedurende den avond werd nog het
woord gevoerd door burgemeester Keyzer
en den heer Blokland, die hartelijke woor
den spraken en den Volksbonds feliciteer
den met dit lustrum en den Bond grooten
groei en bloei toewensebten.
Op het einde der avonden dankte de
voorz. allen, die hadden meegewerkt tot
het welslagen dezer feesten, niet in het
minst tooneelclub en harmonie, terwijl
hij de jioop uitsprak, dat met Gods hulp
en met al'er medwerking de R.-K. Volks
bond een tijdperk van nog grooteren bloei
zou tegemoet gaan.
Hiermede waren deze feestelijkheden ten
einde; we kunnen zeggen, dat alles een
schitterend verloop had en de R.-K. Volks
bond met groote voldoening op een en
ander kan terugzien.
LEIMUIDEN.
„Sursum Corda". Door omstandighe
den k*n de aaneekondicde uitvoering van
de R.K. gemengde Zangvereeniging „Sur
sum Corda" niet op Woensdag 3 Februari,
doch wel op Donderdag 4 Februari plaats
hebben.
DE VERGANE DUIKBOOT NOG
NIET GEVONDEN.
DE BEMANNING WORDT VERLOREN
GEACHT.
Verscheidene schepen helpen zoeken.^
Nog steeds heerscht er onzekerheid
omtrent het lot van de zes officieren en
acht en veertig manschappen, die zich aan
boord bevinden van de Britsohe duikboot
M 2.
Het eerste, eenigszins bemoedigende
bericht werd door United Press uit Port
land ontvangen en later door de Admira
liteit te Londen bevestigd. Dit bericht
luidde, dat een voorwerp, naar men hoop'e
de gezonken duikboot, werd aangetroffen
op 17 vadem (ca. dertig meter) diepte op
5 K.M. ten Westen van Portland Bill. Deze
plaats ligt aan het uiterste Zuidelijke punt
van het eiland Portland, aan de Zuidkust
van Engeland. De bevestiging van dit be
richt door de Admiraliteit, was zeer voor
zichtig gesteld. Men deelde mede, dat het
bedoelde voorwerp op een zandigen bodem
lag en dat diegenen, die het bericht had
den verzonden van meening waren, dat zij
de duikboot hadden gevonden. Uit het be
richt was echter niet op te maken, of de
bemanning nog in leven was.
Om 1 uur gisterochtend beve-stigdep de
marine-autoriteiten aan United Press, dat
zij het als een voldongen feit beschouwden,
dat de M 2 op een zandbodem op ca. 30
meter lag en dat deze betrekkelijk geringe
diepte de kans deed stijgen, dat men de
zes officieren en aebt-en-veertig manschap
pen levend in veiligheid zal kunnen bren
gen.
Er bevonden zich ter plaatse van het
duikboot-depotschip, zes mijnenvegers en
twee lichters, die den geheelen nacht heb
ben doorgewerkt.
De admiraliteit had evenwel medege
deeld, niet te gelooven, dat het mogelijk
zou zijn vóór het aanbreken van den dag
contact met de overlevenden te verkrij
gen, indien het voorwerp in kwestie de M 2
is. Men kon een duiker pas bij daglicht
naar beneden zenden.
Gedurende den geheelen nacht hebben
torpedojagers met groote zoeklichtnn de
zee ter hoogte van Portland op een groo
ten afstand tevergeefs afgezocht.
Gistermorgen werd gemeld, dat de ua-
sporiugen door den mist werden bemoei
lijkt. Alle werktuigen, benoodigd voor het
lichten van de boot, werden in gereedheid
gebracht.
De bevolking van Portland verkeert in
zenuwachtige spanning. Zoodra het bekend
werd, dat een voorwerp op den bodem was
aangetroffen, op 5 K.M. afstand van Port
land Bill, begaven duizenden zich naar
Shefil Beach, aan de West Bay, die bezaaid
is met wrakken van vergane schepen en
vanwaar men hoopte iets van het reddings
werk te kunnen zien. Velen hadden zich
van verrekijkers voorzien, doch het eeni-
ge wat werd waargenomen, waren de
zoeklichten der marine-vaartuigen, die zich
op de vermoedelijke plaats van het ongeluk
hadden verzameld.
Met den bouw van de M-klasse der duik-
booten werd in 1918 begonnen op grond
van het oorlogsprogram van 1916. De kiel
van de M 2 werd in October 1918 gelegd
op de werf van Vickers en in 1920 werd zij
voltooid. Dé boot was oorspronkelijk uitge
rust met een 12 inch kanon, dat later werd
vervangen en is voorzien van een kraan,
daar zij ook gebruikt werd voor het ver
voer van een vliegtuig De waterverplaat-
•ing is 1450 ton aan de oppervlakte en 1950
ton onder water. De afmetingen zij 296 24 >j
X 15% voet en de duikboot is van een
dubbele kiel voorzien. De aandrijving ge
schiedt door motoren van totaal 1200 P.K.
Een tragische boodschap.
De Britsohe admiraliteit heeft aan de
echtgenooten van de leden der bemanning
van de gezonken duikboot M 2 het volgen
de telegram gezonden:
„Wij moeten u tot onzen spijt mededee-
len, dat uw echtgenoot vermist wordt en
wij vreezen, dat hij bij het vergaan van de
duikboot M 2, in de omgeving van Port
land, om het leven is gekomeq".
Gedurende den geheelen dag werd geen
enkel geruststellend beriokt ontvangen,
hoewel van alle beschikbare hulpmiddelen
gebruik werd gemaakt, om de duikboot op
te sporen. Om 5.45 gistermiddag publiceer
de de admiraliteit het officieele berient,
dat de plaats, waar de M 2 is gezonken,
nog steeds niet ken worden vastgesteld.
Vreemde duik-manoeuvre.
De admiraliteit tracht verbinding te
krijgen met kapitein Howard van het kust
vaartuig „Tynesider". Deze heeft nameajk
aan een havenbeambte te Portland mede
gedeeld, dat hij gistermorgen een onder
zeeboot op eigenaardige wijze had zien
onderduiken namelijk met dec achtersteven
het eerst naar beneden. Deze wijze van
duiken moet het gevolg zijn van een defect,
daar pp een dergelijke wijze nooit wordt
gedoken. Weinig bemoedigend is ook de
omstandigheid, dat geen onderwater
signalen van de M 2 zijn gehoord'. Met het
toestel uitgezonden signalen kunnen op 18
K.M. afstand worden gehoord, dook geen
enkele post heeft iets opgevangen. Er De-
staat dan odk nauwelijks eenige hoop, dat
de leden der bemanning nog levend zullen
worden aangetroffen.
Onder de opvarenden van de M 2 be
vindt zich de matroos eerste klasse, Mor
ris, die tot de geredden behoorde van de
„Poseidon'-, die verleden jaar Juni in de
Chineesche wateren is vergaan. Ook ka
pitein Leath.es, die het bevel over de M 2
voerde, heeft al angstige oogenblikken in
een onderzeeboot doorgebracht. Enkele ja
ren geleden is hij namelijk twintig uur op
gesloten geweest in een duikboot, die niet
meer naar boven kon komen. De kapitein
zou juist gisteren zijn verjaardag hebben
gevierd.
QUEUE VOOR DE GEVANGENIS.
Het opperste gerechtshof in Litauen
heeft een vonnis geveld, dat tot gevolg
zal hebben, dat de gêkeele meerderjarige
bevolking van het gehucht Naujamiesta de
gevangenis zal indraaien. Het proces ging
om de Vraag, of het bosch bij Naujqmiesta
staatseigendom dan wel gemeenschappe
lijk bezit der dorpsbewoners was. Sedert
tientallen jaren plachten de bewoners van
het gehucht op grond van dit vermeende
recht hout in hun bosck te gaan sprokke
len. Reeds het tsaristische Rusland tracht
te er een eind aan te maken en de repu
bliek Litauen probeerde hetzelfde.
Sindsdien zijn de bewoners van Nauja
miesta al duizenden malen wegens het
sprokkelen van hout bekeurd en tot boete
veroordeeld, die echter nimmer door hen
werd betaald, waarbij zij zich steevast op
hun overgeërfde rechten benepen. Hun
grootvader en overgrootvaders hadden al
hout in het bosch gesprokkeld en zij, be
nevens hun kinderen en kleinkinderen zou
den niet anders doen. Zoo kwam het, dat
er na verloop van jaren niet één Naujamies-
taner ol Naujamiestaansche was, die niet
een paar onbetaalde geluboeten tot zijn
of haar last had. Al déze boeten moeten
nu na de uitspraak van het Hooggerechts
hof betaald worden en daar niémand van
zina is af te schuiven, zullen allen de ge
vangenis in moeten.
Hier doet zich echter èen groote moei
lijkheid voor. Het primitieve cachot van
Naujamie-sta is op een dergelijk massa be
zoek volstrekt niet berekend. Hoogsteus
kunnen er acht booswichten tegelijkertijd
in plaats vinden. Men heeft het uu zóó ge
schikt, dat telkens acht dorpsbewoners nun
straf uitzitten, om dan subiet door acht
andere boetbezwaarde medeburgers te wor
den afgelost. Naar verluidt heeft deze re
geling tot gevolg gehad, dat'er thans dag
en nacht een lange queue voor het gevan
genisje staat te wachten, daar ieder zoo
gauw mogelijk aan de beurt wenscht te
zijn, ten einde maar ten spoedigste weer
aan het hout-sprokkelen te kunnen gaan.
Per zeilboot over den At.antischen Oceaan.
Volgens een bericht uit Lissabon is gis
teren een Duitsche zeeman met een zeilboot
van de Portugeesche kust vertrokken, die
den atlantischen oceaan op zijn eentje wil
oversteken.
Voorloopig wordt langs de kust van het
Iberische schiereiland en van Z.-Afrika ge
varen tot de Canarische eilanden.
Werk voor een mil.ioen Duitsche werk-
loozen?
Rijksdagpresident Löbe heeft in een dezer
dagen gehouden vergadering meegedeeld,
dat er plannen bestaan, om een millioen
werkloozen groote openbare werken te doen
verrichten. Naar wij vernemen, zal Löbe
morgen met rijkskanselier dr. Brüning een
conferentie over deze aangelegenheid heb
ben.
DE OVERSTROOMINGEN IN DJAMBI.
Bandjirs en Loeboek Landai en Moeara
Boengoe.
Aneta seint uit Buitenzorg:
De gezaghebber van Moeara Tebo seint,
dat in den nacht van 21 op 22 Januari te
Loeboek Landai, gelegen aan de Teborivier,
een zware bandjir heeft plaats gehad, waar
door veel groot, klein en pluimvee, bene-
padi verloren ging. Een huis werd meege
sleurd.
In den nacht van 22 op 23 Januari had
te Moeara Boengoe een zware bandjir
plaats; waardoor een waterstand werd be
reikt welke sinds menschenheugenis niet is
voorgekomen, namelijk 200 c.M. hooger dan
de normale hoogwaterstand. Groote schade
is aangericht. De omvang wordt nog opge
nomen. Tot nog toe is bekend dat een per
soon verdronken is door het omslaan van
een prahoe. De bevolking kon tijdig naar
een hooger terrein worden gebracht.
KRUISHEER EN-MI SS IE OP JAVA.
Naar de „Msbd." verneemt, is de missie
van de Kruisheeren op Java verheven tot
apostolische praefectuur en zal zij voortaan
heeten Apostolische praefectuur van Ban
doeng.
Het deel van Java, met welks zielzorg
de Kruisheeren sinds einde 1926 zijn be
last en dat zij oevrnamen van de Jezuieten,
omvat do residentie Midden en Oost-
reanger, Krawang, Cheribon en Indrama-
joe.
In het voorjaar van 1927 vingen de
nieuwe missionarisen er hun werkzaamhe
den aan.
To Bandoeng, waar het aantal Katho
lieken sterk bleef toenemen, einde 1929 be
droeg het 7834, gingen zij al spoedig over
tot den bouw van een tweede parochie
kerk, de kerk van het H. Kruis, welke op
Kebon Djamboe volgens ontwerp van de
heeren Cuypers en Termont verrees en op
13 November 1929 door Mgr. van Vels.en,
den apostolisch vicaris van Batavia, kon
worden ingewijd.
Ook in Tjihami stichtten zij een paro
chie. terwijl in Tasikmataja nu ongeveer
een jaar een noodkerkje in gebruik is ge
nomen.
Op onderwijsgebied hebben de Kruis
heeren zich in Bandoéng vooral voor het
jongensonderwijs voor de meisjes zorg
den de Zusters Ursulinen al uitstekend
verdienstelijk gemaakt door den bouw van
enkele scholen, welke voor een deel onder
bestuur staan van de Broeders van Ouden
bosch.
Als bewijs van hun we.rk op sociaal ter
rein mogen we memoreeren de stichting in
1930 van een bondsgebouw.
II
LEIDSCHENDAM.
Feestavonden. Dinsdag en Woensdag
werden de feestelijkheden bij gelegenheid
der viering van het 20-jarig bestaan van
den R.-K. Volksbond voortgezet en werden
in het Patronaat een 2-tal feestavonden
gegeven voor leden, donateurs en genoo-
digden.
De voorz. opent den avond met den chr
groet en heet allen hartelijk welkom, in
het bijzonder nog kap. Dunselman en burg.
Iveijzer, enz. Hij memoreert het triduum,
gegeven door'den geest. adv. en hij ver
trouwt, dat allen de gesproken woorden
goed zullen ter harte nemen en ook ten
uitvoer zullen brengen. Hij spoort allen
aan trouwe Katholieken te zijn en te blij
ven dan moet alles goed gaan. Hij brengt
nogmaals hulde aan den geest. adv. en
biedt hem een prachtig groote foto van
het bestuur aan. Hij vermeldt nog de in
gekomen gelukwenschen eDZ. en hoopt
steeds op aller medewr' ing en op een
groote samenwerking met de diverse or
ganisaties te kunnen rekenen om zoo-
loende groote dingen voor de goede zaak
ie kunnen tot sftind brengen. Hij wenscht
ten slotte allen een pleizierigen avond.
Muziekuitvoering „Symphonie". De
muziekvereenignig „Symphonie" alhier zal
op Maandag 8 Februari haar 2de winteruit-
voering geven in de zaal van den heer
J. Sneeboer. Medewerking verleent de heer
Louis Contran, de populaire humorist-con
ferencier, ook in de Radiowereld welbe
kend.
Pianobegeleiding door den heer J. Lam-
maest. Na afwerking van 't programma
een gezellig bal.
Naar wij vernemen zullen de R.-K.
Zangver. „Sursum Corda" en de Muziek-
ver. „Symphonie" dezen zomer aan een
muziekconcours deelnemen.
R0EL0FARENDSVEEN.
Tooneelclub. Dinsdagavond gaf de
tooneelclub St. Pancratius alhier haar
jaarlijksche uitvoering voor oud-leden, be-
8 uudsleden van „St. Pancratius", schapen
houders en donateurs. Na een kort ope*
nigswoord van den directeur der Gezellen,
den weleerw. heer ,N. Bijl, die de aanwe
zigen een recht genoeglijken avond toe-
wenschte werd als eerste stuk opgevoerd
een dramatische schets in een bedrijf
Boeping" van den bekenden schrijver G.
Nielen. Dit stukje, rijk aan inhoud, werd
zeer goed vertolkt en oogstte een warm
applaus. Als de clou van den avond werd
opgevoerd een drama in 4 bedrijven „Anar
chist", een Hollandsche bewerking even
eens van G. Nielen. Dit stuk gaf ons een
beeld van het hedendaagsche leven, waar
velen er zoo op uit zijn om olies omver te
werpen en den godsdienst uit de wereld te
verbannenhet laat ons zien hoever
iemand komen kan, die zijn godsdienst
vaarwel zegt. Er werd zeer mooi spel te
zien gegeven. De tooneelisten, zonder uit
zondering, speelden met gevoel en warm
te. Na ieder bedrijf werd luid geapplaudis
seerd en het dankwoord door kap. Bijl tot
de. tooneelclub gericht, was dan ook wel
verdiend.
Rest ons nog een woord van dank te
brengen aan de vioolclub, die de pauzen
met vroolijke muziek aanvulde.
Vrijdag a.s. zal nogmaals dit stuk wor
den opgevoerd. Er zijn nog enkele kaarten
ten aan de zaal verkrijgbaar. Een gang
I naar de Pancratiuszaal verdient alle aan-
I beveling
