23ste Jaargang MAANDAG 25 JANUARI 1932 No. 7109 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BINNENLAND BUITENLAND e£cidóclie(2oii^omt DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal Bi] onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal Franco per post f 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone Advertentiën 30 cent per regeL Voor Ingezonden Mededeelingen wordt het dubbele van het tarief berekend. Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f0.50. V De houding van eenige katho lieke Kamerleden bij de sala riskorting. Er heerscht nog altijd o.i. misverstand bij de beoordeeling van het optreden van eenige katholieke Kamerleden inzake de tijdelijke salariskorting van het Rijksper soneel. En dit misverstand is zeer verklaar baar. Een inzender in dit nummer vraagt ons naar aanleiding van wat wij jl. Vrijdag schreven over de noodzakelijkheid van eenheid in een politieke partij, maar met eerbiediging van de vrije persoonlijkheid of de vrije persoonlijkheid van eenige katholieke Kamerleden niet in gedrang is gekomen, niet onderdrukt is bij de stem ming over het bekende regeeringsvoorstel inzake de salarissen. Op deze vraag antwoorden wij zeer be slist: ontkennend; wij zijn er nl. van overtuigd, dat de bedoelde katholieke Kamerleden hun stem bij die gelegenheid hebben uitgebracht, gehéél en al vrij, zon der éénige pressie, eenvoudig omdat zij meenden, dat 's land's belang van hen eischte, zóó te stemmen. Maarhebben die Kamerleden dan niot eenigen tijd te voren, in woord en ge schrift, den indruk gevestigd, alsof zij nooit of althans zeker niet zoo^ spoedig voor medewerking aan een dergelijke salaris verlaging zouden te vinden rijn? Ja, dat is gebeurd; en daardoor, door die houding b u i t e n de Kamer, is het zoo verklaarbaar, dat bij de beoordeeling van hun houding i n de Kamer een misver stand is ontstaan. Toen die Kamerleden echter zoo spra ken of schreven, hebben zij klaarblijkelijk geen rekening gehouden met alle mogelijk heden; anders hadden zij zich voorzichti ger, in een voorwaardelijken zin, moeten uitspreken. Zij hebben te voren klaarblijkelijk niet voor den geest gehad de omstandigheden, die feitelijk aanwezig waren, toen zij m de Kamer werden gesteld voor het af of niet aanvaarden van de bekende loonsverla^ ging. Deze omstandigheden waren wij willen daaraan even herinneren: Ten eerste, dat de regeering de voorge stelde loonsverlaging zóó in 's lands be lang achtte, dat zij bij niet-aanvaarding door de Kamer zou aftreden; ten tweede, dat de S. D. A. P., die gaarne mee walde afbreken; blijkens een verklaring van den leider in de Kamer, er niet voor zou te vinden zijn, om mede te helpen, een nieuw kabinet te vormen; ten derde, dat een kabinetscrisis waar schijnlijk niet van korten duur zou zijn, en er daardoor een groot gevaar zou zijn, dat de oeconomische crisis zou worden verer gerd. En als men ons tenslotte dan nog vraagt, of de bedoelde Kamerleden door him hou ding buiten de Kamer verkeerd, laakbaar, hebben gehandeld, dan beantwoorden wij deze vraag bevestigend, Al voegen wij er aan toe, dat er redenen kunnen worden aangevoerd ter verontschuldiging van hun handelwijze. Van onderdrukking van de vrije per soonlijkheid is in het geheele geval, naar onze besliste overtuiging, geen sprake! K. R. O. Reorganisatie van werkzaamheden. Naar aanleiding van de reorganisatie, die met Januari bij den K.R.O. is ingetre den, wegens overname der Gidsadministra- tie, de nieuwe verhoudingen met de vijf diocesane radio-bonden enz., is de heer P. A. M. Speet afgetreden als secretaris en belast met het technisch bedrijf van den ■omroep, waarvoor thans meer dan ooit een geheele persoon noodig is. De cultu reel» Jeiding van den K.R.O. blijft bij het dagelijksch bestuur der Stichting, dat thans bestaat uit de volgende heeren: Pastoor L. H. Perquin O.P., voorzitter, G. W. Kamp- schüer, lid der Tweede Kamer, onder voorzitter, rar. dr. P. J. Witteman, secre taris, J. A. Schippers, penningmeester. MOBILISATIE-SLACHTOFFERS. De uitkeeringen. Thans is verschenen een K. B. tot uit voering van het bepaalde bij artikel 1 van de wet van 3 December 1931 (Staatsblad. 489) houdende wettelijke regeling inzake het verleenen van geldelijke uitkeering aan de zgn. mobilisatieslachtoffers. Zooals men weet is in art. 1 van genoem de wet bepaald, dat de minister van De fensie een jaarlijksche geldelijke uitkee ring kan toekennen aan: 1. degenen, die in het tijdvak van 1 Augustus 1914 tot 1 Januari 1920 in mili tairen dienst zijn geweest bij een of an der deel van de Kon. landmacht hier te lande, dan wel van de Kon. Marine (de Kon. marine-réserve en het corps mariniers daarónder begrepen- en die vóór 1 Januari 1925 uit dien dienst zijn ontslagen uit hoofde van ziels- of lichaamsgebreken, niet ontstaan door eigen moedwillige handelin gen of ongeregeld gedrag en indien aan nemelijk is, dat hun invaliditeit verband houdt met de ziels- of lichaamsgebreken uit hoofde waarvan zij zijn ontslagen; 2. aan weduwen of weezen beneden den leeftijd van 21 jaren van hen, die in het onder sub 1 aangegeven tijdvak in militai ren dienst zijn overelden; 3. aan weduwen of weezen beneden den leeftijd van 21 jaren van gewezen militairen als onder sub. 1 bedoeld. In het nieuw versohenen K. B. is thans bepaald, dat de jaarlijksche geldelijke uit keering bedraagt: a. voor de gewezen militairen, bedoeld onder sub 1 van art. 1 der wet: 500 in kleine gemeenten, G00 in middelgroote gemeenten voor een bij familie inwonend persoonresp. 600, 700 en 800 voor een' op zich zelf staand persoon, resp. 750, 900 en 1050 voor het hoofd van een ge zin van twee personen; resp. ƒ850, 1000. enƒ 1150 voor het hoofd van een gezin van drie personen, resp. 950, 1100 en 1250, voor het hoofd van een gezin van vier per sonen en resp. 1050, 1200 en 1350 voor het hoofd" van een gezin van vijf personen of meer. b. voor de weduwen en/of weezen, be doeld onder sub 2 en 3 van artikel 1. der wet: ƒ400 in kleine gemeenten, 435, in middelgroote geementen en 470 in groote gemeenten voor een bij familie inwonend persoon; reap, 4G5, 500 en 525 voor een op zich zelf staand persoon; resp. 600, 650 en 700 voor het hoofd van een ge zin van twee personen; resp. ƒ665, 715 en 765 voor het hoofd van een gezin van drie personen; resp. 730, ƒ780 en 830 voor het hoofd van een gezin van vier per sonen resp. 800, 850 en 900 voor het hoofd van een gezin van vijf personen of meer. Onder kleine gemeente wordt verstaan een gemeente met 10.000 of minder inwo ners, onder middelgroote gemeente een ge meente met meer dan 10.000 doch niet meer dan 100.000 inwoners en onder groote ge meente een gemeente niet meer dan 100.000 inwoners. Wanneer een uitkeering wordt gedaan aan een of meer heele weezen wordt net bedrag der uitkeering gerekend alsof die weezen een zelfstandig gezin vormen, waarvan de oudste het hoofd is, ook al worden zij verpleegd in verschillende ge zinnen dan wel in een inrichting. Voorts is bepaald, dat de bedragen der uitkeering verminderd worden met het geen begiftigde naar het oordeel van den minister van Defensie aan inkomsten uit anderen hoofde (pensioen, invaliditeit^- of ouderdomsrente daaronder begrepen) ge niet. Daarbij worden de inkomsten van an dere familieleden in het gezin van den be giftigde wonende voor de helft als in komsten van den begiftigde aangemerkt. Uifckeeringen van kerkelijke en publieke insteSingen tot ondersteuning van behoef- tigen daaronder niet begrepen uitkeerin gen, uitsluitend inzake van werkloosheid verleend worden niet als inkomsten in den zin van dit besluit in rekening geno men. Degene, die in aanmerking wenscht te komen voor toekenning van een geldelijke uitkeering, zal zich met een daartoe strek kend verzoek moeten wenden tot den mi nister van Defensie. DE INTERNATIONALE ARBEIDS- C0NFERENTIE. Dr. No'.ns' opvolger. Naar wij vernemen is de benoeming te verwachten van prof. mr. P. J. M. Aalberse, oud-minister van arbeid, handel en nijver heid, tot opvolger van wijlen mgr. dr. W. H. Nolens als eerste gedelegeerde van de Nederlandsche regeering op de internatio nale arbeidsconferentie, welke in April te Genève wordt gehouden. „Msbd." C 0 NTIN GENTEER IN GS BESLU IT. Versch rundvleesch en bevroren vleesch. Naar wij vernemen zal heden in de Staatscourant een K. B. verschijnen hou dende een besluit tot contingenteering van den invoer van versch rundvleesch en van bevroren vleesch. De invoer van beide artikelen zal voor het tijdvak 16 Januari tot 16 April 1932 mogen bedragen maximaal 60 pet. van hetgeen gemiddeld in de jaren 1928. 1929 en 1930 per kwartaal werd geimporteerd. Deze contingenteering is een uitvloeisel van de crisis-in voer wet 1931. Zooals bekend, is één van de grondsla gen dezer wet dat de invoer uit verschil- luu.de landen afzonderlijk op gelijke wijze door de besloten beperking zal wordeq ge troffen. HERSTEL VRAAGSTUK LAVAL EN MACD0NALD. Vandaag of morgen zal er een samen komst plaats hebben tusschen den Fran- sohen minister-president Laval en den Britsohen premier MacDonald inzake het herstel vraags tuk. In een Fransch blad wordt het vermoe den uitgesproken, dat* wellicht een over eenstemming zal worden bereikt, welke ook door dr. Brüning aanvaard zou kunnen worden. Er zou dan sprake zijn van een uitstel der betalingen, waarbij Duitschland niet, zooals bij het tegenwoordige moratorium, proforma 't onvoorwaardelijke gedeelte der schadevergoeding zou moeten betalen en ook niet de verplichting zou hebben de uitgestelde betalingen later te voldoen. Een ander Fransch- blad gelooft, dat het van de Fransche grootindustrie zal afhangen, of de samenkomst tussohen de beide staatslieden in den loop van deze week zal plaats hebben. SPANJE HET VERBANNINGSDECREET GETEEKEND. Goederen verbeurd verklaard. Op besluit van den Spaansohen minis terraad heeft de minist-èr van Justitie een decreet uitgevaardigd, dat in overeenstem ming met de Grondwet de uitvoeringsbe palingen bevat nopens de ontbinding van de Jezuïetenorde in Spanje. Hierbij wordt bepaald dat de Jezuieten binnen tien da gen hun gemeenschappen moeten opgeven. Iedere nieuwe vereeniging in een of andere vorm is verboden. Sinds heden (Zondag) heeft de orde geen beschikkingsrecht meer over haar vermogen en bezittingen. De provinciale gouverneurs pioeten di rect nauwkeurige schattingen doen ver richten, waarna alle roerende en onroeren de bezittingen van orde overgaan op den staat. Alle handelsondernemingen, met inbe grip van de banken, zoomede alle in aan merking komende particulieren moeten bij het ministerie van Financiën nauwkeu rige gegevens verstrekken over de zich in hun bezit bevindende bezittingen der Je zuieten. Voor de doorvoering van de onteigening wordt een bijzondere commissie gevormd, die bestaan zal uit vertegenwoordigers der ministeries. De kerken en ritueele voor werpen zullen worden overgedragen aan de bisschoppen. De Paus over treurige berichten uit Rusland, Mexico, Spanje. Ter gelegenheid der voorlezing van het decreet, inzake den Eerbiedwaardigen Vin cent Pallotti hield Z. H. de Paus een rede, waarin hij oa. zeide: Dit oogenblik is wel zeer droevig, daar mij steeds treuriger en somberder berich ten bereiken uit het verre Rusland, steeds ernstiger uit het ongelukkige, arme Mexico en bovendien uit het arme Spanje, vanwaar wij het zeer pijnlijke bericht ontvingen van het decreet tot ontbinding en verbanning der Sociëteit van Jezus en tot confiscatie van de goederen dezer orde. DE BEROERING IN SPANJE. Onlusten te Sevilla gevreesd. De generaal, die belast is met de on derdrukking van den opstand in dit g3- bied, heeft verklaard, dat de troepen, die Zaterdagmorgen het bergachtig gebied m de omgeving van Figols hebben bezet, met op verzet stuitten. Bij de aankomst der troepen vluchtten de stakingsleiders. Te Cardona is de arbeid op bijna normale wijze hervat. Te Barcelona, waar, zooals gemeld, een algemeene staking is afgekondigd, hebben 800 havenarbeiders het werkneergelegd. De staking omvat niet alle corporations, maar de transportbedrijven zijn geheel stil gelegd. In la Coruna hebben de arbeidersbonden besloten het werk te hervatten, zoodat de toestand weer spoedig normaal wordt. Het hoofd der politie te Madrid heeft medegedeeld, dat hij het bureau van de communistische vakbonden, aangesloten bij de nationale arbeids-confederaties, heeft laten sluiten. Te Sevilla zijn alle maatregelen genomen om het uitbreken van onlusten te verhin deren. Alle strategische punten der stad zijn door troepen bezet. Vliegmachines, die van mitrailleurs voorzien waren, kruisten boven de stad. Tot dusver zijn 40 commu nisten en vakvereenigingsleiders gearres teerd. BRITSCH-INDIE TWEEDUIZEND VEROORDEELINGEN IN BRITSCH-INDIE. Nog strenger maatregelen verwacht. Sedert dehervatting der beweging tot burgerlijke ongehoorzaamheid zijn over ge heel Britsch-indië in totaal naar schatting 2000 leden der congrespartij op grond van met de ongehoorzaamheidscampagne ver band houdende vergrijpen veroordeeld. Het meerenueel der leiders van de congres partij, ten getale van 265, is gearresteerd. Er bestaat echter nog geenerlei aanwij zing, dat de beweging ten einde is, ofschoon de autoriteiten overal de situatie in handen hebben. Waarschijnlijk zullen dan ook nog strengere maatregelen worden genomen. In het grensgebied zijn ongeveer 5000 „roodhemden" wegens diverse vergrijpen veroordeeld. CHINA GESPANNEN TOESTAND TE SJANGHAI. Japansche troepen verstert. De Japanners hebben Zaterdag 500 manschappen, benevens een groot aantal machinegeweren en veldgeschut te Sjang hai ontscheept, zoodat het aantal Ja panners daar ter stede tot 14.000 is ge stegen. De toestand wordt zeer gespannen geacht. Ook de Japansche consul-generaal heeft bij de Ohineesche centrale regeering ge protesteerd tegen in de Ohineesche bla den gepubliceerde artikelen, die beleedi- gend zijn voor den Japanschen keizer. Hij eischt formeele verontschuldigingen en tevens de ontbinding van de anti- Japansohe bonden en vereenigingen in China. Naar Reuter uit Nanking verneemt, hebben de vrouwen en kinderen van de aldaar woonachtige Japanners de stad reeds verlaten. In de omgeving van Nan king worden loopgraven aangelegd. Uit New York meldt Reuter, dat de ongunstige berichten uit Sjanghai aldaar groote bezorgdheid hebben teweeg ge bracht, daar er ruim 5000 Amerikanen te Sjanghai verblijf houden. De regeering heeft evenwel nog niet besloten porlogs- schepen naar Sjanghai te zenden, daar zij hoopt dat de spanning spoedig zal afnemen. Dit nummer bestaat uit drie bladen VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Ontbinding van de Jezuïetenorde In Spanje. (Buitenl., 1ste blad). Gespannen toestand te Sjanghai. (Bui- tenl., 1ste blad). Communistische onlusten in San Salva dor. (Buitenl., 1ste blad). Gevangenisoproer in Engeland. (Bui tenl. Berichten, 1ste blad). BINNENLAND. Ongelukken op de onbewaakte overwe gen. (Gem. Ber., 3de blad). Het eeuwfeest der St. Petruskerk (1ste blad). Verbreking der diplomatieke betrekkingen voorgesteld. De eerstvolgende faze in de Chineesch- Japansohe crisis zal waarschijnlijk zijn het afbreken der betrekkingen tusschen Ohina en Japan. Deze maatregel werd voorgesteld door Eug^n Sjen op een con ferentie van regeeringsleiders, waaraan ook Tsjang Kaï-sjek deelnam. Er is nog niets beslist, doch algemeen vreest men. dat tot een breuk zal worden besloten ondanks- de voorspelling, dat dit mis schien een Japansche blokkade in de Ohineesche havens tót gevolg zal hebben. Lichter in de lucht gevlogen. De spanning der laatste dagen dreigde in een paniek te zullen overslaan door een aantal ontploffingen, die tot liet wil de gerucht aanleiding gaven, dat de Ja panners de stad uit de lucht hadden ge bombardeerd. Het bleek echter, dat een groote Ohineesche lichter, zwaar geladen met ontplofbare stoffen, op de rivier juist buiten de Fransohe concessie in de lucht was gevlogen. Het schip was op weg naar het arsenaal en indien de ont ploffing een paar minuten later wag- ge schied, zou vermoedelijk het geheele ar senaal zijn vernield. Van de uit 24 kop pen bestaande bemanning kwamen er 23 om het leven. Oostenrijker gedood. Later'werd de spanning nog verhoogd, toen men in een der grootste bioscopen van de stad, het Nanking-theater, .oen bom vond. De nerveuze stemming onder de Chineezen heeft reeds een tragisch gevolg gehad. Een Oostenrijker, dr. For- fes, die directeur van een A^.erikaansche firma te Sjanghai is, reed met eenige vrienden in zijn auto in de buurt van het vliegveld. Plotseling werd op den wagen gevuurd, waarbij dr. Forfes werd gedood. Gevreesd wordt, dat morgen ernstige ongeregeldheden zullen uitbreken bij de begrafenis- van een der vijf monniken, die door de Chineezen werden aangevallen. Een hunner is namelijk aan zijn verwon dingen bezweken. Langs den 10 K.M. lan gen weg, welken de begrafenisstoet vol gens Oostersch ceremonieel moetafleg gen, zal een sterke politiemacht worden opgesteld. Zaterdagmiddag werd te 's-Hertogenbosch de eerste betonpaal geheid voor de fun deering van den GIGANTISCHEN GASH OUDER die bij het Bossche gasstation voor gas der Staatsmijnen, op het industr icterrein aldaar zal verrijzen. Tijdens het inheien. Links met bolhoed de heer A. Houtman, wet houder, rechts met bolhoed en wijzend, de heer Roborgh, dir. van bet Gemeentelijk Licht- en Waterbedrijf.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1932 | | pagina 1