VRIJDAG 15 JANUARI 1932 DE LEIDSCHE COURANT DERDE BLAD PAG. 10 Felle brand te Klundert. Be woners in nachtgewaad gevlucht. Woensda-gsnaoht omstroeks half twee welkte een zoontje van den heer Den Br. aan de Schansweg te Klundert zijn ouders, die tot de ontdekking kwamen, dat hun wo ning in brand stond. In nachtgewaad moes ten de beide ouders, vijf jeugdige kinderen en de meid het huis verlaten, dat geheel uitbrandde. "Was het zoontje door den rook niet gewekt, dan had deze brand, die in de achterkamer, wellicht door een vuurhaard ontstaan is, waarschijnlijk acht menschen, die allen boven sliepen, het leven gekost. Verzekering dekt de schade. Niets kon gered worden. Brand te Valkenburg. Woensdagavond ontstond brand in een gebouw, gelegen óp het Walramplein te Valkenburg. Vroeger werd de bovenver dieping van dit huis als concertzaal ge ëxploiteerd doch sedert eenigen tijd wa ren er woningen voor gezinnen ingericht. Doordat er een vrij krachtige wind stond, greep het vuur snel om zich heen met het gevolg dat ook de bovenverdie pingen van twee aangrenzende woningen door het vuur werden aangetast. De brandweer van Maastricht en Valkenburg moest zich in hoofdzaak bepalen tot het •beschermen van de aangrenzende percee- len. Na eenige uren was bij den brand meester. Van drie perceelen zijn de bo venverdiepingen zoo goed als geheel uit gebrand, terwijl de benedenverdiepingen aanzienlijke waterschade hebben opge- loopen. De schade, die vrij groot is, wordt door verzekering gedekt. Dubbele woning uitgebrand. In de dubbele woning van de familie Hoogers aan de Stationstraat te Waalwijk ontstond gistermorgen halfnegen een brand, die snel om zich heengreep. Het' huis was bewoond in de eene helft door de weduwe Hoogers en haar zoon en in de andere helft door het gezin Hoogers, bestaande nit man, vrouw en een kind. De brandweer behoefde geen dienst te doen, daar gevaar voor uit breiding was uitgesloten. De inboedel kon grootendeels gered worden. Het huis brand de geheel uit; de inboedel en het hus van de weduwe waren verzekerd. De oorzaak van den brand is onbekend. Twee huizen verbrand. Woensdagavond is te Dongen brand uitgebroken in het winkelhuis van C. V., in de Lageham. Het vuur greep zoo snel om zich heen, dat de brandweer weinig kon uitrichten. Ook het naast gelegen huis van P. S. werd door het vuur aan getast. Beide huizen verbrandden. De schade wordt door verzekering gedeel telijk gedekt. Schilderswerkplaats uitgebrand. i In een schilderswerkplaats van den heer Bakker, die gelegen was op het terrein van den houthandel van de firma van Amerongen aan den Heerenweg te Utrecht is gisteravond brand uitgebro ken, die vooral voor de omgeving groot gevaar opleverde. Behalve als schilders werkplaats diende de loods tevens als houtopslagplaats. Er werd onmiddellijk groot alarm gegeven en de brandweer rukte uit met een motorspuit en ladder wagen, terwijl tevens drie kringen van de vrijwillige brandweer werden gealar meerd. Het vuur werd onmiddellijk met vijf stralen op de waterleiding aange tast en de brandweer slaagde er in het vuur binnen een half uur meester te worden. De loods brandde geheel uit terwijl een hoeveelheid hout, brand- en waterschade bekwam. De blussohing stond onder leiding van commandant Vleming. Op het terrein van den brand waren de burgemeester en vele andere autoriteiten aanwezig. OPLICHTING VAN f 18.000. Directeur van een N.V. gearresteerd. De Rotterdamsche recherche heeft een geraffineerde oplichterij ontmaskerd, waar voor thans is aangehouden de 41-jarige J. W. de H., directeur van de N.V. Maatschap pij voor Bouw- en woningvoorziening Natio naal Belang te Botterdam. Deze N.V. werd in 1922 opgericht, aan vankelijk met het doel om bouwgronden in handen te krijgen. Dit gelukte echter niet en in begin 1930 kwam de directeur d. H. op het idee om de N.V. te gebruiken voor een credietverleeningssysteem. Hij trad hiervoor in relatie met zekeren J. B. van der N. uit Den Haag, die onguns tig bekend staat, evenals de H. zelf. Van der N. verliet de zaak na eenigen tijd ech ter weer; d. H. plaatste in verschillende plaatselijke dagbladen advertenties, waarin geld werd aangeboden op crediet, met of zonder borg. Op 18 April van het vorig jaar heeft de •commissaris van politie te Botterdam tegen de NV. gewaarschuwd; niettemin zette deze hare praktijken voort. Ten slotte waren er bij de N.V. f 18.000 binnengekomen, o.a. werd crediet verleend aan zekeren A. F. Ezinge in Groningen, die honderd gulden ter leen kreeg. De laatste heeft dit bedrag ontvangen, nadat de poli tie te Ezinge er zich mee bemoeid had. Gis ter-en is d. H. gearresteerd en is hij naar het huis van bewaring overgebracht, ver dacht van oplichting van f 18.000, ten na- deele van verscheidene personen. Gevecht met de douane. Als gevolg van de maatregelen, die de Duitsche autoriteiten tegen de smokkelarij in het Nederlandsch-Duitsöhe grensgebied hadden getroffen, was de smokkelhandel aanvankelijk wat geluwd. Den laatsten tijd echter is deze weer sterk toegenomen. Dit heeft aanleiding gegeven tot een zeer ge spannen verhouding tusschen smokkelaars en douane-beambten. Er gaat wel haast geen dag of nacht voorbij, zonder dat erns tige botsingen tusschen douane-patrouilles en smokkelaars overvallen. "Woensdagnacht is aan de Limburgsoh- Duitsche grens in de omgeving van Goch een geregeld vuurgevecht geleverd. De Duit; sche beambten hadden een smokkelaars bende, bestaande uit twaalf mannen, ont dekt en begonnen een achtervolging. Hier bij werd gebruik gemaakt van politiehon den. De smokkelaars, die zeer in het nauw werden gedreven, vluchtten door weilanden en wierpen de smokkelwaar weg. Toen de beambten met behulp van een electrische lantaarn deze smokkelwaar opzochten, wer den zij plotseling uit de richting van de grens beschoten. De beambten beantwoord den het vuur, doch de smokkelaarsbende zag intusschen kans op Nederlandsch ge- j bied te vluchten, op twee mannen na, die j werden gearresteerd. De douane-beambten hebben 114 pond tabak en 50 pond koffie in beslag genomen. Zondag j.l. werd in de omgeving van Sie- bengewald een smokkelaar, die per rijwiel de grens passeerde, door de Duitsche be ambten aangeroepen. Toen hij na herhaalde waarschuwing doorreed, werd een schot op hem gelost. De man werd levensgevaarlijk getroffen, doch zag nog kans het Nedei-- landsoh gebied te bereiken. Later is hij naar het ziekenhuis te Goch overgebracht, waar hij gisteren is overleden. Het bleek, dat de smokkelaar in het bezit- was van een paar pond koffie. Aangeteekehde zending vermist. Een aangeteekende geldzending uit Am sterdam, bestemd voor Amersfoort, is daar niet aangekomen. De inhoud bedroeg 5230, bestaande uit 5 biljetten van 1000 1 van 200, 1 van 20, 1 van 10. De num mers der biljetten zijn bekend. De Amers- foortsche politie, in samenwerking met de Amsterdamsche, stelt een onderzoek in. Hij ging even naar binnen. Een onbekend heer, die die zich te Boer- mond in een café-restaurant bevond en daar iets had gebruikt, vroeg voor hem een taxi te bestellen. De taxihouder M. die kort daarna voor reed, kreeg opdracht naar Breda te rijden. Daar aangekomen werd hem gelast voor een groote villa te stoppen. De onbekende heer stapte hier uit en gaf voor even naar binnen te gaan om geld te halen. Hij liep door de groote poort den tuin in en kwam niet meer terug. Met politiehon den werd, na aangifte door de taxihouder, de omgeving afgezocht, doch van den op lichter geen spoor meer gevonden. Uit vrees gevlucht. Een minderjarige jongen, zekere J. uit Boosendaal werd door de politie nabij de Belgische grens onder Nispen aangehou den, juist toen hij de grens wilde passee- re om zonder middelen van bestaan de wijde wereld in te gaan. Hij had ongenoegen gehad met zijn pa troon en da-arom was hij, uit vrees voor de gevolgen, ook thuis, op de vlucht gegaan. Door de politie is hij bij zijn ouders te rug gebracht. LEIDSCHE VOETBALBOND. De Zaterdagmiddag-Competitie. Het programma voor morgenmiddag luidt als volgt: Eerste klasse. S. C. O. 1—A- B- C. 1; L. C. B. 1—Fides Pacta 1. Tweede klasse. A. B. C. 2Ons Clubje 1; Quick Boys 2 S. C. O. 2; Bijnsburgsche BoysL. C. B. 2; D. V. E. ITerleede 2. Derde klasse A. Terleede 3A. B. C. 3; PegasusQuick Boys 3. Derde klasse B. Fides Pacta 2—L. B. C. 4; S. L. F. 2—L. B. C. 5; Ons Clubje 2Quick Boys 4. Alle wedstrijden vangen te 3 uur aan. Rcode Duivels—Zwaluwen. De traditioneele wedstrijd Boode Dui velsZwaluwen zal dit jaar .op Dinsdag 9 Februari a.s. in het Eeuwfeest-Stadion te Heysel, bij Brussel, worden gespeeld. SCHAATSENRIJDEN BILJARTEN KAMPIOENSCHAP EENSTOOTS- CADRE. De verdere uitslagen van de wedstrijden - \ucht die i, V 'nadeW \*cht lie (j wordt beldr door OM DEN TWENTEBEKER. Riedl verslaat de Hollanders. Men seint ons uit Engelberg: Heden werd te Engelberg een wedstrijd gereden over 3000 meter om een prijs uitgeloofd door den aldaar vertoevenden Nederlan der Leo van Dam uit Enschede, die dezen prijs „Twentebeker" heeft genoemd. Aan dezen wedstrijd namen deel alle zestien te Engelberg trainende Nederland- sche hardrijders. Thumb erg schroef niet in. "Wel echter Biédl. de steeds sterker wordende Oostenrijker. Deze wist alle Hollanders te kloppen in 5 min. 25 sec. Dijkstra gaf op. Het dooide sterk, waardoor het ijs steeds slechter werd. De volgorde der Hollanders was: 2. S. Heiden in 5 min. 40 sec., 3. J. Langendijk in 5 min. 42.6 sec., 4. Koops in 5 min. 43.6 sec., 5. J. v. d. Buit, 6. H. Blaisse, 7. W. Keetman, 8. Ben Blaisse, 5. C. Jonger, 10. K. Schenk, 11. G. Henneman, 12. J. v. d. Scharde, 13. A. J. Jansen, 14. J. Heiden Jr 15. S. Westra, 16. M. Gaspari. WIELRENNEN DE ZESDAAGSCHE TE DORTMUND. Van KempenPijnenburg winnaars. Gisterenavond om 11 uur is de 7e Zes- daagsche Wielerwedstrijd in de Westpha- lenhalle te Dortmund beëindigd. Geen plaats was onbezet, toen de laatste uren aanvingen. Hoewel de Nederlandsohe renners Pijnenburg en Van Kempen een grooten voorsprongen punten aantal had den, wisten zij dezen voorsprong aanmer kelijk te vergrooten. Tenslotte werden zij winnaars met 1* ronde voorsprong op het volgend koppel Van de 20 spurts werden er negen door van Kempen gewonnen, 4 door Pijnenburg, 2 door Oszmella en telkens één door De- neef, Putzfeld, Tietz, Dulberg en Maidorn. De einduitslag luidt: 1. Van KempenPijnenburg 458 punten. Op een ronde: 2. RausciiHürt-gen 278 punten, 3. CharlierDeneef 164 punten. Op 2 ronden: 4. KrolMaidorn 126 p. Op 3 ronden: 5. DülbergTietz 15S p.; 6. WambstBroccardo 58 p. Op 5 ronden: 7. RiegerSchenk 134 p. Op 7 ronden: 8. ManteyOszmella 167 p., 9. PutzfeldMayer 151 p. Op 8 ronden: 10. VogelKorsmayer 158 punten. Afgelegd werden in het- geheel 3599.4 km. Van Kempen heeft thans zijn 20ste over winning, Pijnenburg zijn 4de behaald. Naar raming zijn op de verschillende da gen in het geheel 15 tot 20.000 Nederlan ders aanwezig geweest. te Parijs luiden: pnt brt h.s gem. Robh 162 19 46 8.52 Gabriels 300 19 103 15.78 Dommering 300 35 99 8.57 Mezey 203 34 39 5.97 Faroux 300 30 81 10 Corty 147 29 35 5.06 Joachim 300 26 99 11.53 Albert 205 26 39 7.88 Joachim 300 22 81 13.63 Gabriels 181 22 62 8.22 Corty 300 19 68 15.78 Both 94 18 25 5.77 So us sa 300 21 63 14.28 Mezey 95 21 23 4.52 Dommering 300 28 68 10.71 Albert 158 17 46 5.85 LEIDSCHE BILJARTBOND. De Competitie. De uitslag van den wedstrijd 't Groens Laken ID. O. S. I voor de comp. L. B. B. Ie klasse luidt: A. Verstraaten (D.O.S.) 151 30 26 5.03 J. Bruinincks ('t Gr.L.) 200 30 39 6.66 C. Hendriks res. 200 69 15 2.80 J. Pouw 157 68 20 2.27 P. Horree 150 60 16 2.50 H. Barendse 119 59 12 2.01 A. J. Offenberg 120 48 14 2.50 P. Meijers 150 48 17 3.12 't Gr. Laken 1 en D. O. S. 1 punt. De uitslag van den wedstrijd D. O. S. I 's Groene Laken I voor de competitie L. B. B. Ie klasse luidt: J. Bruinincks ('t Gr.L.) 200 23 64 8.69 AV e r s traaten (D.O.S. 116 22 10 5.27 J. Pouw 200 63 14 3.15 C. Hendriks res. 189 62 14 3.04 H. Barendse 105 45 17 2.33 P. Horree 150 45 20 3.33 P. Meijers 107 49 9 2.18 A. J. Offenberg 150 49 15 3.06 D. O. S. 1 en 't Gr. Laken punt. De uitslag van den w edstrijd Poort van Cleef lib—S. D. O. Ill voor de competi- tie L. B. B. 3e klasse luidt: D. Nieuwenburg (S.D.O.) 90 43 13 2.09 L. v. Iterson (P.v.CI.) 100 43 13 2.32 C. v. d. Burg 51 24 10 2.12 H. de Boo 100 24 27 4.16 N.N. 70 27 15 2.59 J. de Boo 100 27 16 3.70 N.N. 91 52 8 1.75 Th. de Rco 100 52 9 1.93 P. v. Cleef 2 en S. D. O. 0 punten. SCHAKEN. HET OVERLIJDEN VAN D. N0TEB00M Omtrent den plotseling te Londen over leden jeugdigen schaakspeler D. Note'boom sohrijft het „Vad.": Nog voor enkele dagen volgden wij met belangstelling de resultaten van Noteboom in het Premier Reservetournooi te Has tings, waar hij aanvankelijk de leiding nam om ten slotte als no. 3 te- eindigen, achter Bejfir en Koltanowski. Nog is de Nederlandsohe schaakwereld niet bekomen van het plotseling verschei den van een harer sterkste spelers, den veelzijdigen H. Weenink, in de volle kracht van zijn leven, en thans treft haar het ver lies van een harer jongste zonen, die nauwelijks zijn loopbaar als schaakme es ter was begonnen. Noteboom, die geboren is te Noordwijk, was slechts 22 jaar oud. Op omstreeks 16- jarigen leeftijd was hij toegetreden tot het Leidsch Schaakgenootschap en zijn daar in wedstrijden behaalde resultaten waren van dien aard, dat hij al spoedig voor de competitie aan het eerste bord speelde. Toen trok hij ook de aandacht van ande ren. Kenners ontdekten in zijn spel aan leg en wij zien Noteboom verhuizen naar de Nieuwe Rotterdamsche Schaakvereni ging, waar hij het eerste tiental duchtig kwam versterken. Aan zijn hu'lp dankte de N. B. S. V. mede het eerverleden jaar behaalde kampioenschap van Nederland. Sedert is Noteboom in het Nederland sohe schaakleven meer op den voorgrond getreden. Hij speelde o. a. met Landau twee tweekampen, waarvan hij de eerste won en de tweede verloor, en een oefe- ning&matoh met dr. Euwe. Voorts nam hij enkele malen deel aan de tournooien te Hastings en ook andere bui- tenlandsohe wedstrijden. Zijn optreden te Hamburg in 1930, waar hij voor het eerst deel uitmaakte van de Nederlandsehe ploeg in den landenwedstrijd, trok de bijzondere aandacht. Hij leverde daar enkele zeer fraaie partijen, wist met bijzondere vir tuositeit enkele eindspelen tot 'winst te leiden en behoorde tot de deelnemers met het beste resultaat. Zijn laatste succes meldden we in den aanvang reeds. Sedert korten tijd had Noteboom zich in Berlijn als schaak- en bridgemeester gevestigd en had daar zijn entree gemaakt met deelneming aan den wedstrijd om het kampioenschap van Berlijn, zooals bekend met- een minder gunstig resultaat. Noteboom behoorde tot een der ge lukkig weinigen, wier liefde tot het schaakspel een nadeeligen invloed op hun studie heeft. Hij was student in de chemie, doc-h bij detoeneming van zijn schaak kracht nam zijn studiezin evenredig af, om ten slotte geheel op den achtergrond te geraken. Voor de Nederlandsehe schaakwereld is het verlies van dezen bescheiden jongen man een groot verlies. Brief van Stedelander. DE STAPHORSTER „L0T-PET". Mag ik nog eens in mijn vroegere gedaan te voor 't voetlicht treden? Ik heb n.l. wat te schrijven over een Stap horster gebruik, dat met de loting voor de nationale militie verband hield, doch wel van veel ouderen oorsprong moet geweest zijn. Die loting is immers pas in den Napo- leontischen tijd ontstaan en nu valt het licht aan te nemen, dat juist die onaange name karwei aanleiding geweest is voor de Staphorster jongelui om zich met een bont- versierde pet te sieren als zij erin geloot waren. 't Ging met die petten zoo. D# zusters der lotelingen versierden hun pet zoo'n ouderwetsche met een kleine kle-p, die ter nauwernood het voorhoofd dekt met veelkleurige linten, pauweveeren en kunst bloemen, alles in 't rond afhangend en soms zoo overdadig, dat er heel wat geld mee gepaard ging. De beurs der bezitters sprak hierbij een woordje mee. Vóór de loting kregen zij echter die pet niet op. Met hun gewone hoofddeksel gin gen zij naar Hasselt, waar voor Staphorst en Rouveen de loting plaats had, en wel langs den zoogenaamden „Stadsweg". On derhand brachten hun zusters en broers de versierd© petten naar „De Lichtmis", zijnde een uitspanning nabij het bekende Lichtmiskanaal (tusschen haakjes: een wei nig bevaren water, al maakt men er op school nog zoo'n drukte over). Na de loting werd daar de ..lotpet" bekomen en in vroo- lijke groepen ging men naar 't dorp terug, ditmaal langs een anderen weg, den zgn. „Vaartdijk". In de versiering der petten onderscheid de zich 1Kbuveen nog van Staphorst. In de eerste plaats deden kunstbloemen, in de laatste linten meer opgeld. In Rouveen had. de pet een gladde, in Staphorst een ruige kiep, maar beiden vertoonden het zwartzij den „strikkien" tusschen twee bronzen of vergulde knoopjes. En dit allerwonderlijkste hoofddeksel, dat met zijn overdadige linten, welke tot over de schouders soms neerhin gen en een groot gedeelte van het gelaat konden bedekken, werd dan onder veel luidruchtig geschreeuw en gezang opgezet ten te-eken, dat de drager,, zooals het het in het lotingslied heette, „zijn dierbaar vader land" moest dienen. Heelemaal nuchter waren de lotelingen nu niet bepaald evenmin trouwens als ve len elders. Beeds op den heenweg moesten twee „lotjongens" samen reeds een halve fl'esch jenever hebben opgedronken, waarbij een flinke metworst dienden om den invloed van den alcohol wat te neutraliseeren. En direct na de loting hadden in Hasselt de jongens met de drie hoogste nummers den kameraden-plicht te vervullen om resp. drie, twee en één flesölr „janneever" te verschen ken. Zij waren dan ook meestal reeds danig in de olie wanneer ze aan de Lichtmis hun prachtge lot-petten opzetten om er zin gend den terugweg te aanvaarden en in hun dorpsommegang bij het „volk" van ieder loteling getracteerd te worden op schuten, krentestoet en koffie. Tot aan den oorlog van 1814 heeft dit ge bruik zich weten te handhaven. Menigeen weet er hier nog van te vertalen en in „De Lichtmis" hangt een foto van een groep „lotjongens", voorzien van hun onmannelij- ken hoofdtooi. Tijdens den oorlog, toen er niet geloot werd, verzwakte de traditie, waaraan nu door de centrale loting, voor goed den kop is ingedrukt'. Uit folkloristisch oogpunt is dit jammer, maar vanwege den „janneever" is 't toch maar beter zoo. De welbekende folklorist D. J. van dei- Yen, in de „Zw. Crt." over dit volksgebruik schrijvend, ziet in bovenomschreven hande lingen en hiermede komen we tot den ouderen oorsprong ervan „duidelijke aanwijzingen" van een poging tot 't mislei den van booze geesten door zich op den cri- tieken lotingsda-g onkenbaar te maken en tevens dien geesten het spoor bijster te doen worden door heen en terugweg ver schillend te doen zijn. Zoo wiy.en ook in vele dorpen de verschillende heen- en ter ug wegen naar en van het kerkhof of het raad- .huis. waar men begraven of aan teekenen gaat, op heel oude verbleekte en vervaagde nochtans in zekere tradities niet veron achtzaamde handelingen, die eens onge twijfeld ten doel hebben gehad booze gees ten op een dwaalspoor te brengen. Allerlei middelen werden eertijds ook door het Overijsselsche boerenvolk aange wend om het lot op den lotingsdag te be- invloeden. In .1903 nog kwam te Enschedé een boerenjongen uit Lonneker, die bij de loting in zijn jas de naald had verborgen, waarmede het doodshemd was genaaid van een oom, die zich had vrijgelootHet mid del heeft toen niet mogen baten, maar zal hierdoor toch wel -niet in onbruik zijn ge raakt Men kan immers nooit weten.... En bijgeloof pleegt taai te wezen. Volgens den heer Van der Ven bewaart de wonderlijke linten-hoofdtooi van den Staphorster en Rouveener loteling onge twijfeld nog herinneringen aan een zekere vermomming, zooals we die thans nog ken nen in Stiermarken en Tirol bij de ritueel© dansen der „Tresterer" personen, die als „Sohöne Perchten" in den Vastenavond tijd eigenaardige dansen uitvoeren en op hun hoofd versieringen dragen van bonte hane- veeren en prachtige lange tot over de schouders hangende zijden linten, welke we zoowaar ook terugzien in den bloemen en lintenhoofdtooi der Engel sche Morrisdan- sers uit Ba-mpton-in-the-Bush en die we eveneens aantreffen in het Henegouwsche stadje Binche, waar de wereldberoemde Gilles hun wondermooie struisveerenhoeden dragen met zalmkleurige en lichtrose zijden linten; die al dansend voor hun' gezicht fladderen en dit ten d&ele bedekken". Men ziet: mijn huidige woonstreek biedt onverwachte merkwaardigheden. Mocht ik er nog meer ontdekken, dan zal Stedelander zich niet onbetuigd laten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1932 | | pagina 10