Het Oude Jaar.
DONDERDAG 31 DECEMBER 1931
DE LEIDSCHE COURANT
VIJFDE BLAD PAG. 18
Half Mei werd president Doumcrgne
vervangen door president Doumer, die de
overwinning behaalde op Briand, eveneens
candidaat voor het presidentschap. Deze
nederlaag zat Briand zoo dwars, dat hij
voornemens was te bedanken als minister
van buitenlandsche zaken, dooh op aan
drang van zijn vrienden is hij gebleven.
Verder valt nog to vermelden de ontzet
tende ramp met het schip de St. Philiberl,
dat ter hoogte van St. Nazairo verging, op
Zondag 14 Juni, welke ramp aan meer dan
500 personen het leven heeft gekost.
En ten slotte zij even herinnerd aan den
strijd van de Franse he gendarmes tegen de
Corsicaansc.ho bandieten in het najaar.
Oostenrijk heeft zich in verschillend op
zicht bij Duifcschland aangesloten oa, door
het befaamde tol-unie-plan en de mede-
instorting van zijn financiën (men herinnere
zich slechts de krach van dc Krèdit An-
stalt).
Vervolgens heeft Oostenrijk op 13 Sep
tember een mislukte Putsch meegemaakt.,
wier hoofdleider dr. Pfrimer in December
is vrijgesproken door e.;n jury, die zich liet
intimideeren door de bedreiging „Willen
de heeren gezworenen soms den rooden
liaan op hun dak zien kraaien?"
Hongarije heeft zich doen hooren in den
trein-aanslag bij Bia Torbagy, eveneens
op 13 September, toen Matuschka den D-
trcin Boedapest—Weenen in de lucht liet
vlieg© i en 25 dooden veroorzaakte. De da
der b.oëk later ook schuldig aan den trein
aanslag bij Jüterbog in DuitscHland.
Joego-Slavië zag de dictatuur van koning
Alexander op 2 Sept. jj. opgeheven en
kreeg van den koning een nieuwe grond
wet, terwijl Litauan zich onledig heeft go-
houden met de Katholieken te vervolgen.
Polen heeft in het begin van het jaar een
schrobbeering gekregen van den Volken-
bondsraad wegens dc onderdrukking van
de Duitsche minderheid in Opper-Silezië.
En in Rusland, nu jadaar ie alles bij
het oude gebleven. Er zijn een paar opzien
barende grootseheepsche processen gevoerd
tegen de Mensjewiki, waarbij de beklaag
den ongelooflijk berouwvol waren, zelfs
zóó, dat zij zich beschuldigden van misda
den, welke zij onmogelijk konden hebben
bedreven. Zuiver propaganda.
CHINA.
Van de gebeurtenissen in Azië trokken
(behalve de reeds uiteengezette geschiede
nis in Britsch-Indië) het meest de aandacht
de rampen, waarmede het ongelukkige
China is geteisterd. Reeds op 10 Januari
vinden wij een bericht over een afschuwe
lijk bloedbad in Zuid Kansoe, waar Mo
hammedaans cbe bandieten circa 30.000
menaohen hebben vermoord. Het geheele
jaar door is er trouwens in China gevoch
ten tegen de bandieten, die vooral missio
narissen ontvoerden om losgeld machtig te
worden.
In Juli komen de groote overstroomin
gen los in Kwantoeng, in Hoenan en Hoe-
peh, waar ten slotte een gebied vier maal
zoo groot als Nederland onder water is ko
men te staan. Ongeveer 250.000 Chineezen
zijn daarbij naar schatting verdronken.
Het beruchte conflict in Mandsjoerije
met Japan is in begin September uitgebro
ken, na maandenlange twisten tusscben de
gele rassen in Korea. Aanleiding tot het
uitbreken van het conflict was de moord
op kapitein Naca-mura, waarvoor de Japan
ners van de Nanking-regeering geen vol
doende satisfactie konden krijgen. Toen
zou Japan zelf wel eens zijn onderdanen
in Mandsjoerije beschermen. En zoo ont
stond de opmarsch der Japansche troepen
in dat gebied, zoogenaamd om de spoorwe
gen tegen de Chineesche soldaten te be
schermen en om de „bandieten" te verdrij
ven. Onder dit voorwendsel bezette Japan,
ondanks alle protesten van den Volken-
bondsraad, bij wien China de kwestie aan
hangig had gemaakt, ongeveer geheel
Mandsjoerije. Een Volkenbondscommissie
gaat nu onderzoeken hoe de vork in den
steel zit.
AMERIKA.
Het rijke Amerika bedoeld zijn dan de
Vereen. Staten van Amerika heeft een
vrij belangrijke rol gespeeld, in het Euro-
peesche drama, daar het als crediteur van
de Oude Wereld ten nauwste bij den gang
van'zaken betrokken is. Zonder dieper op
do zaken in te gaan, brengen wij slechts
even in herinnering: het Hoover-morato-
rium, de deelneming voor het eerst aan de
Volken bondsactie inzake Mandsjoerije, het
aandringen op bewapeningsbeperking, de
tijdelijke inzinking van den dollar, de stij
gende werkloosheid, het bandieten-wezen
te Chicago en te New York, de moord op
Jaek Diamond, de dood van den uitvinder
Thomas Alva Edison, enz. enz.
Mexico heeft zich dit jaar noga! rustig
gehouden, behalve dat zoo pas een decreet
is afgekondigd, waarbij het maximum aan
tal katholieke priesters is vastgesteld; een
belachelijk schijntje.
Zuid-Amerika heeft natuurlijk de noodi-
ge revoluties gehad; vooral in Peru en
Chili is het erg onrustig geweest. Sohwamm
drüber, 't komt daar meer voor.
AFRIKA.
Van dit groote werelddeel valt gelukkig
niet veel te vertellen. Een paar aanslagen
°P Egyptische ministers, eenige roerign'"
onder de negers van den Congo en de af
schaffing van de slavernij in Abessynië is
Net eenige wat te memoreeren valt.
AUSTRALIË.
Australië prijkt eveneens met een bijna
smetteloos verleden, 't Is te ver weg ian
dat de gebeurtenissen daar aan het andere
einde der wereld hier veel weerklank vin
den.
In Februari schokte een aardbeving
Nieuw Zeeland en werd de stad Napier
geheel verwoest. Het aantal dooden liep
in de honderden. Dit is het meest schok
kende nieuws. Verder is ook dit uitgestrek
te Dominion niet ontkomen aan de crisis
n het heeft daarvan doen blijken, door dc
tebetaling aan Engeland eenvoudig stop
zetten.
LEIDEN IN 1931
HET WEL
DER
EN WEE
De gewoonte getrouw willen we bij de
uitvaart van het Oude Jaar heel in 't kjrt
e^n terugblik werpen op hetgeen het jaar
1931 wederom voor Leiden heeft gebracht.
Zonder vrees voor tegenspraak mogen
we wel zeggen, dat het niet altijd even ge
makkelijk is in een kort en zakelijk over
zicht weer te geven al hetgeen zich in hot
voorbije jaar weer aan belangrijks heeft
afgespeeld. Wat ons persoonlijk treft of
onze aandacht vraagt is voor dezen of
genen lezer van minder belang. Bovendien,
waarin w ij meenen iets bijzonders te moe
ten zien of wat ons een langere beschou
wing waard blijkt, is voor een ander van
minder belang. Omstandigheden kunnen
bovendien aanleiding zijn, dat wij het een
of andere feit, het verscheiden van dezen
of genen bekende met een anderen blik be
schouwen, wellicht minder met de waarheid
overeenkomend, misschien zelfs in flagran
te n strijd daarmede....
We vragen er bij voorbaat excuus voor,
indien we personen of zaken in het verle
den verkeerd beoordeeld hebben of zulks
in de toekomst zouden doen....
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Onze eerste terugblik betreft natuurlijk
den algemeenen toestand der gemeente en
daaromtrent mogen we met blijdschap oon-
Bbateeren, dat in dezen tijd van malaise
en crisis de toestand der Sleutelstad
ongunstiger" genoemd behoeft te worden
dan die van andere, grootere of kleinere
strdea. De crisis doet zich ook hier gevoe
len on gezocht wordt naar middelen om iet
daardoor geschapen leed zooveel mogelijk
te verzachten. De crisis oplossen, de werk
loosheid buiten de deur houden, alsof zij
niot reeds haar intrede binnen de oude mu
ren had gedaan, is een utopie, waarvaor
geen gezond denkend mensch ook maar een
middel meent te kennén.
Echter, ieder weldenkend mensch moet
naar vermogen meehelpen de werkloosheid
te bestrijden en de werkloozen te steunen
zooveel in ieders vermogen is. Gelukkig
is de toestand hier niet erger dan elders,
maar ieder voelt zijn eigen leed het
zwaarst en dus mag verwacht worden, dat
de getroffenen in eigen stad het eeist
geholpen worden. Een schittereud voor
beeld van naastenliefde wordt hier ge
geven door het R. K. Comité voor Werk-
loozenzorg, doch daarover willen we net
later hebben.
Wat het Léidsch Crisiscomitó zal doen,
moeten we nog afwachten. In navolging
van don oproep van Prinses Juliana ten
aanzien van het nationale Comité, is hier
ter stede eerst sedert enkele weken, even-
ale in andere steden, het plaatselijk comité
aan den arbeid. We hopen, dat ook dit co
mité, evenals het reeds in vorig jaar zoo
uitstekend werkende katholieke comité,
succes moge hebben, maar ook, dat het
werk, dat verricht wordt, gewaardeerd
worde, niet in het minst door degenen, die
er de voordeelen van zullen genieten.
Naast dit nieuwe vraagstuk heeft het
aigeloopen jaar ook het oude, het stadhuis
vraagstuk niet vergeten. Er is al weer heel
wat over vergaderd, heel wat over geoon-
fereerd en gesproken, nog meer echter over
geschreven.
In ons vorige jaaroverzicht ook hebben
we deze kwestie aangeroerd en er toen op
gewezen, dat men sedert den rampzaligen
dag van den brand nog niet verder was
gekomen. We hebben daarbij tevens gezegd
wat er o.i. gedaan had moeten worden, on
middellijk na den brand. Ziet, dat is nu,
na ruim drie jaar gebeurd
Thans zijn we zoover, dat meerdere ar
chitecten door den raad zullen wor-den uit-
genoodigd plannen te ontwerpen voor len
bouw van een nieuw raadhuis op het zoo
noodig naar de zijde van de Korenbrug-
steeg uit te breiden terrein aan de Brce-
straat en wel met behoud van den ouden
gevel.
In hoeverre de ministerieele brief op dit
besluit van invloed is geweest valt moeilijk
te zeggen. Wij gelooven, dat het zonder
dien brief toch wel zoover zou zijii geko
men.
Intusschen ia men nog niets verder geko
men met de kwestie zelf. Er is nog geen
plan ingediend en ook het komende jaar
zal wel voorbijgaan met het werk aan
de.... plannen.
Een gewichtig jaar was het voorts in
verband met de plaats gehad hebbende ge
meenteraadsverkiezingen.
We mogen er ons ongetwijfeld over ver-
1 wc w rechtsche rr.ee: derheid ot
houden is, r*car daarnaast staat i.rii
tevens het liet te miskennen feit, dat de
linkerpartijen beslag hebben weten te ig-
gen op d® twee meerdere zetels, die ter be
schikking waren.
Waar dat heen moet? Wie zal het zeg
gen? Vast staat echter wel, dat er door de
rechtsche partijen terdege gewerkt zal
moeten worden en daarmede bedoelen wij
speciaal de twee andere dan de katholieke.
Over dc taak dezer laatste spreken wc nog
nader.
De samenstelling van het ooilege van
wethouders vertoonde hetzelfde beeld als
bij de laatste verkiezingen het geval was.
Een weigerachtige S.D.A.P. en een prafi-
teerende Vrijheidsbond, die daardoor zijn
laatste bolwerk op wel wat gelukkige wijze
behouden ziet, bracht weer een college van
R. K., A.R., Chr. Hist, en Vrijheidsbonds
afgevaardigden. Intusschen krijgt deze par
tij nog weer een klein kansje tot herop
leven, indien de jeugdige wethouder, die
den heer Reimeringer na zijn heengaan
heeft vervangen, blijk geeft genoeg in zijn
IN 'T KORT
HERDACHT
mars te hebben, om zijn aanhang te behou
den en wellicht to vergrooten.
Hebben we hierboven reeds een en an
der gememoreerd, waarbij de raad betrok
ken was, in bet kort willen we tooh nog
enkele besluiten aan de vergetelheid ont
rukken.
Pe raad benoemde tot directeur van de
Gemeenteleiniging den heer J. H. de Jong
uit Meppel, tot gemeente-archivaris mr. J.
W. Verbnrgt, tot directeur van het Sted.
Museum de Lakenhal A. Ooert.
De vermakelijkheidsbelasting werd her
zien; besloten werd tot een semi-permanon-
ten bijbouw van het Gymnasium, dat -not
het oog op het toenemend aantal leerlin
gen, binnen afzienbaren tijd wel meerdere
uitbreiding zal moeten ondergaan. Voort
gegaan werd met den aanleg van het Cen
trale Rioleeringsplanbesloten werd tot
overdracht van den Zijldijk, de Zijl, de
Spanjaardsbrug aan de Provincie en tot
ophefiing van den tol aan het Zijlhek. Er
werd geld verstrekt voor den bouw van een
nieuwe bijz. school in het Morsc-hkwartier,
er werd grond aangekocht nabij den Haag-
weg en achter den Rijnsburgerwcg over
welk laatste besluit het laatste woord een
ter nog niet gesproken schijnt te zijn er
werd een bedrag van 150.000 meer ter
beschikking gesteld van Maatschappobjk
Hulpbetoon, in verband met de heerschen-
de werkloosheid, het Noordeinde werd
eindelijk, na enkele natuurlijk niet ge
slaagde proefnemingen van een nieuw
wegdek voorzien, de Singelverbetering vor
derde goed thans zijn aan de beurt do
Zoeterwoudsche Singel en de Haarlemmer
trekvaart besloten werd tot demping
van een gedeelte der Middelste Gracht, do
rijksregeling voor den werkloozensteun
werd aanvaard, een nieuwe leening van
twee millioen werd aangegaan welke in
één dag werd overteeüend en de ge-
meentebegrooting maakte weer vele kost
baren tijd en.... oenten zoek, zonaer dat
het goede voornemén der rechtsche par
tijen eenigen invloed uitoefende op de lang
dradigheid der besprekingen. Zietdaar het
voornaamste voor zoover het den gemeen
teraad betreft.
Er blijft natuurlijk voor het nieuwe jaar
nog het een en ander te wenschen.
Hopelijk komen we dit jaar aan de plan
nen tot demping van het Levendaal, welke
reeds in de Commissie van Fabricage zijn
aangeland en tot den aanleg van do nieuwe
Veemarkt.
Het oude jaar begon met de feestelijke
heruenaing van het gouden jubileum van
den referendaris ter gemeente-secretarie,
den heer F. G. Rosier, oio nog immer met
jeugdigen ijver dagelijks de gemeentebelan
gen behartigt en voor iedor, die hem noo
dig heeft, de vraagbaak en hulpe is.
Pe groote Havenbrug werd in begin Ja
nuari voor het groot rijverkeer opengesteld,
waarmede de laatste obstakelen voor dc
verbinding tusschen het Noorden en het
overig gedeelte der stad waren uit den weg
geruimd.
In het begin van het jaar verscheen het
uitvoerige rapport van de Commissie voor
Handel en Industrie, tot de instelling waar
van bij een begrooting-behandeling was
aangedrongen. We hebben het lijvige rap
port in onze kolommen opgenomen. Sinds
dien is er geen woord meer over geschreven
en, vergissen we ons niet, ook ni3t meer
over gesproken.
Bij de behandeling der begrooting in dc
maand Januari werd ook oe Sleutelstad
vergast op werkloozenrelletjes, waarbij de
bekende van der Lubbe werd gearresteerd.
Sindsdien hebben we gelukkig geen relle
tjes meer gehad.
Het jaar ging verder vol afwisseling.
We kiegen de bogende en met succes bo-
kroonde campagne tegen den Naaimachine-
zwendel, de Leidsche Hout werd officieel
geopend, de Gemeentelijke H.B.S. voor
Meisjes en de Gemeentelijke Kweekschool
voor Onderwijzers en Onderwijzeressen
vierden op luisterrijke wijze haar gouden
bestaansfeest.
Gememoreerd dienen verder te worden
de plannen, die zijn aangewend om te ko
men tot een fusie der Toonkunsten in de
Sleutelstad, hetgeen voor de muziekliefheb
bers van geen geringe beteekenis was. De
besturen zijn niet volledig tot. het ge-
wenschte resultaat gekomen, hetgeen o.i.
voor een niet gering deel het gevolg is van
den toch nog steeas hoogen lidmaatschaps-
prijs. Mogelijk brengt 1932 een definitieve
oplossing, waardoor net mogelijk is, dat het
peil van het muziekleven niet alleen be
houden, maar ook hooger opgevoerd worde.
De 3 Octoberfeesten slaagden wederom,
ondanks 'ontijdige van Indonesische zijde
gevocide actie, uitstekend.
Het verlangen naar een mildere toepas
sing van de Zondagswet werd eindelijk door
deu burgemeester bevredigd, tengevolge
waarvan thans muziek- en bioscoopvoorstel
lingen op Zondagmiddag kunnen wordon
gegeven. Zijn de resultaten er van ten aan
zien van het eerste met bijster groot wat
uitvoeringen betreft de café's profitee-
ren er natuurlijk van temeer is zulks
het geval met de bioscoopvoorstellingen.
Door den dood werden aan de gemeen
schap ontrukt R. Nijk, oud-directeur van
het Gem. Bouw- en Woningtoezicht, E. J
Schoo, referendaris der Sted. Lichtfabrie
ken, mr. J. J. Neuman de Loos, oud-griflder
bij het Kantongerecht te Leiden, ir. W.
Massink, oud-directeur der Gem. H.B.S.
voor Jongens, de heer Th. van Leeuwen,
oud-stadsbeiaardier en architect Jac. v. d.
Heyden.
Er hadden enkele doodelijke verkeers
ongelukken plaats. Voorts valt te vermel
den den diefstal van een schilderijtje uit
het Sted. Museum de Lakenhal, een ont
ploffing in de vuurwerkfabriek der firma
A. J. Kat en branden bij de firma van
der Steen, in de Leege Werfsteeg, op do
Hoogewoerd, in de Synagoge en in het
Volksgebouw aan de Heerengracht. Geluk
kig hebben deze ge>en van alle overmatige
krachtsinspanning van de brandweer noch
gelukkig slachtoffers goëischt.
HET KATHOLIEKE LEVEN.
Schokkende gebeurtenissen hebben zich
in het afgeloopen jaar op katholiek terrein
niet voorgedaan.
Tenminste, wanneer men de groote over
winning op politiek terrein, zich uitend
in het behalen van één katholieken raads-
zetol meer, als zoodanig niet wil aange
merkt zien.
Velen cloen dit wel, anderen echter niot.
En tot laatstgenoemde categorie behooren
de optimisten, die zich ervan bewust zijn,
dat de katholieken zeker recht hebben op
minstens acht zetels m den raad. Dit moge
inderdaad waar zijn in verhouding tot hot
aanbal als katholiek te boek staande por-
soncn, do vraag is maar, of men die altijd
mag rekenen tot de katholieek stemmers.
Aan de ijverige propagandaclub „Dr.
Sonaepman", welke in het. afgeloopen jaar
ook voor de gemeenteraadsverkiezingen
zulk uitstekend werk heeft verricht, is net
behaalde succes zeker voor het grootste
gedeelte te danken. We vertrouwen, dat
dit succes een spoorslag moge wezen om
op den ingeslagen weg voort te gaan en de
actie steeds hooger op te voeren. Dan zal
er ongot.wijfeld nog meer vreugde zijn m
het katholieke kamp. Wij voor ons zijn er
van overtuigd, dat de achtste zetel bij de
volgende verkiezing niet meer op een over
schot zal behaald worden.
Het werk van „Dr. Schaepman" bleef
niet tot de verkiezingen alleen beperkt.
Ook op ander terrein maakten de propa
gandisten zich verdienstelijk.
In de eerste plaats mogen we daarvan
wel noemen hetgeen gedaan wordt voor do
R. K. werkloozen. inuerdaad het R. K.
Comité voor Werkloozenzorg kon zich moei
lijk betere workers toegevoegd hebben dan
deze. De Propagandaclub toch beschikt
thans over een degelijk ingericht katholiek
bevolkingsregister dank zij het indertijd
genomen besluit tot oprichting van een ka
tholiek bevolkingsbureau waardoor het
werk veel overzichtelijker en beter geschie
den kan. De Schaepman-r&sultaten voor do
R. K. Werkloozen-actie zijn tot heden nog
niet volledig bekend', doch we bobben ge
gronde hoop, dat zij wel zullen meevallen.
Tegelijkertijd mogen we wel noemen liot
werk van het R. K. Comité voor Werkloo
zenzorg, dat, evenals het vorig jaar, maar
thans intensiever de zorg voor onze werk
loozen heeft aangepakt. Daar wordt prach
tig werk van christelijke naastenliefde ver
richt, zoo zelfs, dat niet-geloofsgenooten
er niets dan warme hulde over uiten. Men
moet ze gezien hebben die lange rijen en
stapels levensmiddelen, om te beseffen
weik een voortreffelijk werk hier wordt
verricht, maar daarnaast kan men slechts
gissen hoeveel arbeid en tijd dit van de
leden van het comité vraagt.
Ook de Vincentius-Vereeniging bleef"
haar roeping getrouw en droeg den roep
der katholieke charitas weer verre uit,
daarnaast zioh speciaal wijdend aan Uet
werk der Stille Armen, waai van de buiten
staander uit den aard der zaak niet veel
meer te hooren of te zien kreeg dan de lijst
ran ingekomen giften in de courant.
Het katholieke leven naar buiten uitte
zich ook dit jaar weer op heerlijke wijze in
het Eucharistisch Ziekentriduum, waarvan
weer vele zieken overvloedig hebben kun
nen genieten. Moge pastoor Vijverberg nog
vele jaren dit door pastoor Leusen begon
nen werk op dezelfde voortreffelijke wijze
voortzetten 1
In de Hartebrugskerk en in de Stads
gehoorzaal werd op plechtige wijze het Ze
vende Eeuwfeest van St. Antonius' afster
ven herdacht.
De St. Josephkerk en de Kloosterkerk
aan don Haagweg verkregen een prachtig
beschilderd priesterkoor de eerste als
geschenk der parochianen ter gelegenheid
van het zilveren priesterfeest van pastoor
Vijverberg.
De Graal opende haar huis aan de Hooi
gracht en deed daarmede voorgoed haar
intrede in de Sleutelstad, die zij verder vol
bewondering deed staren naar den Licht-
stoet op den vooravond van Allerheiligen
en de uitvoering in den Schouwburg.
Hot bestuur van de R. K. H.B.S. kocht
grond aan voor een nieuw gebouw aan Jen
Rijnaburgerweg, de R. K. Vakschool voor
Meisjes aan het Galgewater naderde haar
voltooiing en aal in de eerstvolger.de week
op plechtige wijze worden geopend, hot St.
Elisabethsziekenhuia werd verrijkt met een
fraaie nieuwe Röntgen-aldeeling, de R. K.
Onderwijzersdag slaagde op uitnemende
wijze.... We memoreeren slechts in 't kort
enkole van de voornaamste gebeurtonissen.
Op sociaal terrein valt voornamelijk wel
te vermelden den groei van De Hanze, Jie
dank zij intensieve propaganda, een aan
winst van meer dan honderd nieuwe leden
boekte.
De heer H. G. de Boer, een in Leiden cn
omgeving, ja in het goiieele land zeer ge
ziene persoonlijkheid op onderwijsgebied,
viertie onder zeer talrijke blijken van be
langstelling zijn zilveren jubileum als
schoolhoofd; het St. Antonius-Patronaat, de
R. K. Bond van Hotel-, Café- Restaurant
houders en Slijters en de R. K. Bond voor
Groote Gezinnen vierden onder tal van blij
ken hun koperen bestaansfeest.
Door den dood ontvielen ons: W. A.
Wonterlood, die vooral voor De Leihsciio
Courant zich vele verdiensten wist te ver
werven als secretaris van het College van
Commissarissen, verder Chr. W. Driesscn,
voorzitter van de R. K. Handelsreizigers
Vereeniging en lid van het hoofdbestuur
dier organisatie en tenslotte mej. Marie
Swart, die gedurende veertig jaar onder
wijzeres was aan de bewaarschool-Groene-
steeg, veel voor de St. Elisabeth Vereeni
ging en den R. K. Vrouwenbond heeft ge
ijverd en zich deswege deze vereenigingen
ten zeerste aan zich verplicht heeft.
DE LEIDSCHE UNIVERSITEIT.
Op universitair gebied zijn geen bijzon
der grooto gebeurtenissen te vermelden.
Het algcmeeno leven ging zijn gewonen
gang en werd gedurende het geheele jaar
niet door bijzondere dingen gekenmerkt-
Het Academie-jaar van prof. dr. Vogel als
rector magnificus is er een geweest van
bezonken rust.
Het eerste gebeuren van eenige beteeke
nis was do opening van het Academisch
Historisch Museum. Eenige afwisseling m
den gewonen gang van zaken bracht de
Bilderdijk-herdenking in het Groot Audito
rium, waarvoor do belangstelling grooter
had kunnen zijn.
Rot voornaamste feit in het afgeloopen
jaar, waardoor de Leidsche Alma Mater
zich haar internationalen naam weer ten
volle waardig toonde was het gehouden In
ternationale Oriëntalisten-congres, dat van
7 tot 12 September uit tal van landen man
nen en vrouwen van wetenschap binnen
Leiden's muren verzamelde en een enorme
hoeveelheid van bolangrijke en minder be
langrijke vraagstukken aan de orde stelde.
Nieuw en geheel passend in onzen moder
nen tijd is de instelling van het Instituut
Wetenschappelijke lezingen over de Jour
nalistiek, waarvoor echter de allereerst
belangstellenden, de journalisten, maar ma
tige belangstelling kannen toonen, wijl zij
niet dan na betaling van volledig college
geld hieraan kunnen deelnemen.
Voorla werd een cursus ingericht in het
Hindi.
Do mutaties onder de hoogleeraren, pri
vaat-docenten, lectoren enz. waren vrij tal
rijk. Eervol ontslag vroegen en verkregen
prof. mr. G. André de la Porte, prof. dr.
P. N. van Kampen, prof. S. G. de Vries
en dr. J. W. C. Goedhart (tevens directeur
van s Rijksherbarium).
Benoemd worden tot hoogleeraar of hun
intiede als zoodanig deden dr. J. Rahdor
in de Japansche taal- en letterkunde, dr.
L. G. M. Baas Becking in de plantkunde,
dr. H. Boschma in de dierkunde, mr. J. M.
van Bemmelen in het strafrecht en de stral-
vordering, mf. H. Idema in de faculteit
der rechtsgeleerdheid, dr. C. de Boer in de
Roniaansche taal- en letterkunde, mr. B.
M. 'leiders in het Volkenrecht en dr. L. J.
van Hoik in de godgeleerdheid.
Dr. C. J. van der Klaauw werd benoemd
tot lector in de wis- en natuurkunde, toe
gelaten als privaat-docent werden mej, dj'.
S. A. Krijn in de Deensche taal- en letter
kunde, dr. Tj. Halbertsma en dr. J. Munk,
resp. in de Kindergeneeskunde en Kinder-
kygiëne.
Tot conservator in de tandheelkunde
werd benoeihd J. van der Meulen, tot con
servator in de heelkunde dr. W. F. Suer-
mondt.
In September droog prof. dr. J. Ph. Vo
gel de rectorale waardigheid over aan zijn
opvolger prof. dr. J. J. Blanksma.
Niet minder dan tien gouden doctoraten
werden herdacht, n-1. van prof. dr. P. van
Romburg te Utrecht, mr. B. H. Carp te
Middelburg, mr. J. W. van Groningen te
Deventer, dr. L. van der Hoeven te Den
Haag, dr. G. C. Nijhoff te Den Haag, mr.
J. H. van Heirs to Baarn, mr. D. Z. van
Duyl te Leeuwarden, dr. H. Heller te Wil
lemstad, mr. dr. F. W. J. G. Snijder van
Wissekerke te Wassenaar, mr. dr. R. T.
Mees te Den Haag en dr. C. A. van Gey-
tenbeek te Arnhem, terwijl mr, H. J. Dijck-
meester te Den Haag zijn diamanten pro
motie-feest mocht herdenken.
De Leidsche Sterrewacht zond een expe
ditie uit naar Mombassa in Midien-Afrika,
welke anderhalf jaar zal wegblijven.
De Leidsche Universiteit mocht twee
schenkingen ontvangen, n.l. van P. A. Gil-
demeester en mr. Menno Rijke.
Memoreeren we tenslotte nog den brand
op de Parijscho Koloniale Tent-oonstelling,
waai bij de Leidsche Universiteit en in hot
bijzonder het Ethnographisoh Museum zoo
nauw waren betrokken en de viering van
het eeuwfeest van het Loidsch Studenten
Muziekgezelschap Sempre Crescendo, en
we meenen ook van de Universiteit en haar
betrekkingen het voornaamste uit het af-
afgeloopen jaar te hebben vermeld.
Het oude jaar is ten einde, we gaan het
"nieuwe tegemoet. Wat zal het brengen?
Zoo ooit dan is nu die vraag te beantwoor
den wel zeer moeilijk.
We houden niet van voorspellingen,
't Zijn, de ondervinding heeft het maar al
te veel geleerd, grepen in de ruimte, zon
der eenige vastheid, zonder ©enigen grond,
die, vinden ze soms bij dezen of genen ge
loof, maar al te veel teleurstellingen bren
gen.
Het Nieuwe Jaar staat voor de deur. 't Is
de tijd van wensohen, van heilwenschen,
waarin alle goeds voor het onbekende, ko
mende jaar wordt neergelegd.
Ook wij willen onze wenschen hier neer
schrijven en meenden zulks niet bet©r te
kunnen doen dan in ©en versje van don
ouden, sinds jaren afgeschaften stadsom
roeper, wiens taak door het dagblad zoo
niet geheel dan toch wel mede voor een
zeer groot deel is overgenomen.
Wij besluiten daarom aldus:
De Nieuwjaarsdag brak aan,
Zijn vroolijk licht mag gloren;
Hij, die zijn ambt getrouw,
Hier 't Nieuws maakt openbaar,
Beschouwt hot als zijn plicht
-Zijn wensch u te doen hooren,
En komt opnieuw tot u,
Bij d' aanvang van het jaar.
Dat Zijn band dit jaar u hoede,
Weinig tegenspoed u kwel
En Gods zegen u verzei.
Staag in ruimen overvloede:
Wenscht d 'Omroeper blij te moe
U bij dit Nieuwjaar toe!