23ste Jaargang
MAANDAG 9 NOVEMBER 1931
No. 7048
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
3)e
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Foor Leiden 19 cent por week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post ff 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is roor de Abonné's ver-
krijg baar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
Dit nummer bestaat uit drie bladen
V Bezuiniging door inkrimping
van personeel.
„Hoe denkt de regeering over een ver
mindering van het Rijkspersoneel met 10
a 15 pet?" vroeg onlangs de Nederla-nd-
sehe Werkgever.
Hoe de regeering er over denkt, weten
wij niet.
Maar, wat wij wel weten, is, dat zoo
wel het Rijkspersoneel als personeel van
provincie en gemeenten (van vele ge
meenten) op een zoodanige sterkte is,
dat daarop bezuinigd worden kan.
En onze overtuiging is, dat men beter
veel werk kan laten verrichten door zoo
weinig mogelijk goed beloonde arbeids
krachten, dan dat men meer arbeids
krachten aan het werk zet tegen een
zelfde bedrag aan loon, zoodat er even
veel wordt uitbetaald, maar individueel
minder wordt ontvangen. M. a. w.: Onze
overtuiging is, dat het inderdaad beter is,
om noodige (en óók niet absoluut noo-
dige) bezuiniging te zoeken in het aan
tal personeel, dan in de individueele
bezoldiging.
Dat is beter, wanneer 't mogelijk is.
En 't is mogelijk althans op veel
terrein van overheidsdienst.
Ooh ne>en, wij doen niet mee met het
praatje, dat d e werkieden of ambte
naren in overheidsdienst traag zijn. Wij
kennen er persoonlijk te veel, wier ijver
volle toewijding voorbeeldig mag heeten.
Maar er zijn tragen onder, en, relatief,
meen-en wij wel meerderen, dan in
particulieren dienst. En, vervolgens en
dat is o.i. het voornaamste in over
heidsdienst is het aantal werkkrachten
dikwijls te groot, niet omdat ieder indi
vidueel te weinig werken wil, maar ten
gevolge van een zekeren sleur.
Er kan dus, als men er# ernstig naar
streeft, bezuinigd worden door het aan
tal werklieden en ambtenaren in te
krimpen.
Dat kan, naar onze bescheiden over
tuiging om een voorbeeld dicht bij
huis te nemen óók in de gemeente
Leiden
En hoe?
Door ontslag is niet veel bezuiniging,
te verkrijgen, omdat gelukkig
iemand in vasten dienst, die ontslagen
wordt, wachtgeld moet worden verleend.
Gelukkig kan iemand, die een vaste aan
stelling heeft, niet zonder eigen schuld
„op straat worden gezet". Gelukkig
een menschelijke arbeidskracht is geen
machine, die men, als we haar niet meer
noodig heeft, zonder complimenten of
plichtplegingen kan cn mag afdanken!
Daarom is 't ook o.i. moreel afkeurens
waardig. als men personen, reeds meer
dere jaren in dienst, een vaste aan
stelling onthoudt om er, zoo men wil,
gemakkelijk van af te kunnen komen!
Maar men kan ook het aantal werk
lieden en ambtenaren inkrimpen door
vacatures niet aan te vullen. En dan
zal het niet zoo heel lang duren, voordat
men aan 3 pet. bezuiniging is gekomen.
En deze bezuiniging is o.i. in elk
opzicht te verkiezen zijn boven die van
loonsverlaging.
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het toarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 80 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
De Sioux-Indianen van het circus Sar-rasani voor de H. Sacramentskerk te
Den Haag, waar zij gisteren de H. Mis bijwoonden.
MET DE SIOUX-INDIANEN
IN DE KERK.
Het twintigtal Sioux-Indianen van
Sarrasani vormt een kostbaar bezit voor
het circus; dat alle moeite doet om aan
do behoeften van deze bronzen zonen
der prairieën tegemoet te komen.
De Indianen zijn Katholiek en houden
zich streng aan hun plichten. Vandaar
dat men hen in de plaatsen, waar het
circus doortrekt, des Zondags getrouw in
de kerk kan vinden. Gisteren woonden zij
met hun twintigen, mannen en vrouwen
en twee kinderen, de H. Mis van half
acht bij in de H. Sacramentskerk van
pastoor J. Duymel aan de Sportlaan te
den Haag. Een vreemd gezicht, die ko
perkleurige scherp gesneden koppen,
omlijst door den omvangrijken hoofdtooi
van witte arendsveeren, afhangend over
hun kleurrijke gewaden. Zij zaten daar
in stille aandacht, de nakomelingen van
het ras, dat eenmaal de 'schrik was van
do blanken, de kleinzonen van de be
roemde opperhoofden, die zoo vaak de
tomahawk hebben gezwaaid, wier valken-
oogen loerden over de vlakte naar de
sporen van blanke kolonisten. Hoe heb
ben wij dat bruine ras, verheerlijkt in de
boeken van Cooper, Gustave Aimard,
Karl May e.a., in onze verbeelding voor
oogen
Hier zaten zij, de kinderen der wilder
nis, hun oogen ^keken, niet fel naar
buit, doch stil en verdroomd naar het
vertrouwde altaar en de plechtig geba
rende priester; één in geloof en Gods
vertrouwen met de hen omringende bleek-
gezichten, met wie zij zich gezamenlijk be
kruisten onder den zegen van den die-
r der, ééne katholieke allen omvat
tende Kerk.
Na de H. Mis werd den Indianen in
DE TIJDELIJKE KORTING
OP DE UITKEERING VAN HET RIJK
AAN GEMEENTEN EN
PROVINCIE.
Een meening „pro".
Prof. van der Grinten, uit Nijmegen
schrijft in de „Maasbode" een artikel over
bovenbedoeld wetsontwerp. En hij komt
daarbij tot deze conclusie
„Het reductie-ontwerp is, naar het mij
voorkomt, slechts als noodrecht aanneme
lijk. In den noodtoestand van dezen tijd
vindt echter dit ontwerp m.i. voldoende
rechtvaardiging".
De schrijver wil echter aan de salaris-
de nabij gelegen parochieele school een
ontbijt aangeboden door de firma L. P.
v. d. Kroft eri Zn., van het Westeinde te
den Haag. Het opperhoofd bad met lui
der stem het Onze Vader in de eigen
landstaal voor en de „Vliegende Hond",
het „Witte Paard", de „Sneeuwwitte Ade
laar" en hoe ze verder allen mogen hee
ten lieten zich het gebodene uitstekend
smaken. Kapelaan H. Hcijink sprak ze
in het Engelsch toe, hetgeen de meesten
in de grootste gemoedsrust over hun
kant zullen hebben laten gaan, want
slechts enkelen spraken Engelsch of een
paar woorden Duitsch. Na afloop dank
te het opperhoofd in zijn eigen taal na
mens zijn onderdanen, en zijn woorden
werden vertaald door een van lien, die
wat Engelsch sprak. Ook Herr Pohl, een
der leidende figuren van het circus, de
man, die de zorg op zich heeft voor de
geheele verscheidenheid van volken, ras
sen en godsdiensten, die zich in de ten-
tenstad van Sarrasani bevindt, dankte
in het Duitsch voor het gebodene. Het
circus telt niet minder dan ongeveer 500
Katholieken onder z'n personeel, zoodat
bet voornemen van den bisschop van Ro-
thenburg om een aparte geestelijke aan
te stellen voor de zielzorg dezer „fahren-
de Leute" begrijpelijk is.
Nogmaals ging het opperhoofd voor
in gebed en gretig werden de gepresen
teerde sigaretten aanvaard; de mannen
namen bescheiden één, de vrouwen u
weet wel de „squaws"! namen meteen
twee stuks tegelijk en paften als schoor
stenen. Het ontbijt was overvloedig, zóó
overvloedig dat de overigens niet kies
keurige magen alles- niet verwerken kon
den. Geen nood; wat niet gegeten kon
worden, werd door de vrouwen zorgvül-
dig in zakdoeken gepakt en meegeno
men! 's Middags dampten in de wig
wams nog de geurige knakworstjes!
erlaging voor het personeel van gemeen
ten en provincies, die van de tijdelijke
korting (gedurende drie jaar) op de uit-
keering van het Rijk aan gemeenten en
provincie het gevolg zal zijn, ook andere
consequenties verbinden. Hij schrijft n.l.:
„Wat de gemeenten betreft heeft het
wetsontwerp slechts betrekking en dit
kan ook niet anders op door het ge
meentebestuur vastgestelde wedden en
loonen, dus niet op de jaarwedden van
burgemeesters, secretarissen, ambtenaren
van den Burgerlijken Stand en Wethou
ders, die door Ged. Staten worden vastge
steld. Hetzelfde geldt voor de leden van
Gedeputeerde Staten, wier jaaa-wedde door
Provinciale Staten wordt bepaald. Wordt
het wetsontwerp aanvaardt, dan zullen de
betrokken organen redelijkerwijs ook voor
de hiergenoemde salarissen een oevreen-
komstige korting dienen toe te passen.
Voor de waterschaps-ambtenaren kan
langs den weg van art. 126 der Ambtena
ren, waar noodig, een verlaging worden tot
stand gebracht. Voor de ambtenaren der
Raden van Arbeid zijn de rijks-normen in
het K.B. van 2 Januari 1925, S. 1, vastge
legd.
De schadeloosstelling van de leden der
Tweede Kamer is in de Grondwet veran
kerd. Het hangt dus van ieder der leden
individueel af, of zij zich aan dezelfde kor
ting als voor de ambtenaren zal komen te
gelden, zullen onderwerpen.
Een blijk van onbaatzuchtigheid van de
ze zijde zou stellig in den lande een uitne-
menden indruk maken."
Het reductie-ontwerp, is naar het mij
voorkomt, slechts als noodrecht aanneme
lijk.
Een stem „contra".
In zijn huidigen vorm vindt het ontwerp
weinig instemming bij de A.-R. „Stan
daard", die er op wijst, dat zuinige ge
meenten als premie op haar zuinigheid
zich een korting zien opgelegd waaraan
minder zuinige kunnen ontkomendat,
indien een gemeente ter wille van eigen
kas tot bezuiniging op de salarissen moet
overgaan, zij de tweede in de rij is; dat
de korting wordt vastgekoppeld aan de sa
larissen en loonen, welke destijds bij
vaststelling en berekening der uitkeering
geen of bijna geen invloed hebben uitge
oefend.
Loonsverlaging ook voor pro-
ciale ambtenaren te wach
ten?
Het lid der Prov. Staten van Zuid-Hol
land, mr. J. A. de Visser heeft zich tot Ged.
Staten gewend met de vraag, of zij van
plan zijn een voordracht te doen tot ver
laging der salarissen van provinciale amb
tenaren, bijaldien de Sta ten-Generaal het
regeeringsvoorstel mochten aanvaarden tot
verlaging der rijksambtenarensalariesen.
TEGEN SALARIS-KORTING EN
VERSLECHTERING VAN HET
ONDERWIJS.
Druk bezocht congres te Utrecht.
Door de St. Willibrordus- en Canisius-
Feaeratie van R.-K. Onderwijzersbonden
in Nederland, werd gisteren te Utrecht
een druk bezocht congres gehouden met
het tweeledige doel: te protesteeren te
gen de door de regeering voorgestelde
salaris-vermindering en tegen de wijziging
van de Lager Onderwijswet, voor wat be
treft de daarin voorgestelde uniforme leer-
lingenschaal (45 stelsel).
Het congres, dat onder leiding stond van
den heer H. G. de Boer, was buitengewoon
druk bezocht. De groote zaal van Tivoli
was overgevuld met onderwijzers en onder
wijzeressen, in alle plaatsen des lands.
Onder de aanwezigen bevonden zich de
Kame/leden J. G. Suring, L. F. Guit en
Alb. van der Meys. Ook was tegenwoor
dig een vertegenwoordiger van den Kath.
Onderwijzersbond in Ned. Indië, die na
heb openingswoord van den voorzitter de
beste wenschen uitte voor het welslagen
van de ingezette actie. Tal van berichten
van verhindering waren ingekomen.
Na het inleidend woord van den heer
H. G. de Boer, die, na een herinnering aan
het congres in 1930, in Den Haag, er op
i, dat er noch geheel, nooh gedeeltelijk
herstel is gekomen, en de regeering thans
een tegenovergestelde houding aanneemt,
door een verlaging der salarissen voor te
stellen en na het tweeledige doel van het
congres uiteengezet te hebben, had de be
groeting der aanwezigen plaats, waarna
het woord was aan den eersten spreker
den heer J. A. Schutte.
Rede J. A. Schutte
Deze begon met te wijzen op de rede
door den voorzitter der katholieke Kamer
fractie gehouden, waarin deze ontvouwde
de taak van het oogenblik en de taak
voor de toekomst. Spreker wijst er op, dat
wij den toestand als zeer ernstig beschou
wen, maar tevens, dat wij reeds een crisis
tijd hebben medegemaakt, waarin we door
versobering een kapitaal hebben ge
vormd, dat echter naar het buitenland is
gegaan, en waarmede men ons nu becon
curreert, en waardoor we opnieuw in een
erger crisis zijn gekomen. Het redmiddel
heet opnieuw versobering, maar wie waar
borgt ons, dat het bespaarde niet op
nieuw opgemaakt zal worden odro
hooge tolmuren Nooit zullen we uit
de impasse komen, als er niet komt een
internationale regeling. Spreker zet uit
een, dat, toen de regeering kwam met het
voorstel tot salaris-vermindering, daar
voor geen rede was, en hij protesteert dan
ook tegen het feit, dat de begrooting in
evenwicht gebracht moet worden door de
ongeveer 3 pet. salaris-vermindering.
Onze grief is, dat bij 't eerste dreigen van
een tekort maar weer beslag wordt gelegd
op een gedeelte- van het niet te hooge
loon. En omdat zulks ons grieft, daarom
zullen wij er tegen op blijven komen.
Na wat in de afgeloopen week in de
Kamer is voorgevallen, heeft onze hoop
een gevoelige knak gekregen.
Moeten er offers worden gebracht; men
vrage ze aan alle Nederlanders, ook aan
ambtenaren en onderwijzers.
De volgende motie werd daarna met al-
gemeene stemmen aangenomen:
Motie.
Do katholieke onderwijzers in Neder
land, georganiseerd in de St. Willibrordus-
en de Canisiusfcderatie van R. K. Onder
wijzersbonden, in massa vergadering bij
een in de groote zaal van het gebouw „Ti
voli" te Utrecht op Zondag 8 November:
gehoord de besprekingen aangaande de
door de regeering aangekondigde salaris-
korting ter gedeeltelijke dekking van het
Begrootingtekort 1932, ingeleid door den
heer J. A. Schutte, secretaris van het
R.-K. Werkliedenverbond in Nederland
overwegende dat de salariskorting 1925
en 1926 slechts voor een gering gedeelte
zijn goedgemaakt, door de part-ieele Her
ziening in 1928
dat bij de begrootingbehandeling in 1930
door de regeering een achterstand in de
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Gandhi door de Indische Congrespartij
teruggeroepen. (Buitenl. 2de blad).
De Volkenbondsraad van 16 November
komt te Parijs bijeen. De toestand nog
lang niet opgehelderd.
De regeering te Moekden verklaart zich
onafhankelijk. (Buitenl. 2le blad).
Ernstige onlusten te Tientsin. (Telegram
men).
BINNELAND.
Benoemingen in het Bisdom Haarlem.
(Kerkn. 1ste blad).
Congres tegen salariskorting en voor
lichting van het onderwijs, (lete blad).
Brutale overval op de Boerenleenbank
te Schipluiden. Tienduizend gulden
geroofd. (3de en lsto blad).
De roofmoord te Gorcum. (3de en 1ste
blad).
OMGEVING.
Doodelijk auto-ongeluk onder Wasse
naar. (1ste blad).
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De gymnastiekuitvoering van Donar.
(Sportblad).
De voetbalcompetities. (vSportblud).
PASTOOR SPRENGER GAAT RUSTEN
Naar wij van bevoegde zijde vernemen, heeft
de zeereerw. heer pastoor A. H. J. Sprenger
van de parochie Leimuiden en Rijnzaterwoude
wegens gezondheidsredenen zijn emeritaat ver
zocht en gekregen. Zijneerw. gaat zich in een
gesticht te Kwintsheul vestigen. Moge het den
pastoor gegeven zijn, aldaar nog vele jaren
van zijn welverdiende rust te genieten. Dit
is de hartelijke wensch van zijne parochianen!
De zeereerw. heer Sprenger heeft verleden
jaar onder groote belangstelling zijn veertig
jarig priesterfeest gevierd en zijn koperen
jubileum als Herder der parochie te Leimuiden
De weleerw. heer H. W. AGTEROF,
benoemd secretaris van het Bisdom
Haarlem
salarissen van ambtenaren en onderwij
zers wordt erkend
overwegende tevens, dat de crisistoestand
niet in die mate op de geheele Nedcrland-
sche bevolking drpkt, dat ambtenaren en
onderwijzers op een uitzonderlijke wijze, tot
dekking van het tekort moeten bijdra
gen;
dat dergelijke korting alzoo beteekent
een extra-belasting voor deze groep
dat de onderwijzers bereid zijn hun
rechtmatig doel van de op te leggen lasten
tot verzachting van den nood, ontstaan
door de crisis te dragen;
dat er evenwol andere, billijker midde
len zijn, om het evenwicht tusschcn inkom
sten en uitgaven tot stand te brengen
keuren de aangokondigde s&lariskorting
als onnoodig ai;
besluiten deze motie ter kennis te bren
gen van de regeering van het bestuur en
de leden der katholieke Kamerfractie en
van de Pere.
