23ste Jaargang
DONDERDAG 29 OCTOBER 1931
No. 7039
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Enorme nederlaag der Arbeiderspartij in Engeland.
BINNENLAND
S)e ^oidóobd ©oti/fö/itf
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vooi Leiden 19 cent pei week 12.50 pei kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent pei week 12.60 per kwartaal
Franoo per poit f2.95 per kwartaal
Het G-eillustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné't ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal bij
vooruitbetaling Afzonderlijke nummer» 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL INT. ADMINISTRATIE 935. REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per
regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele vaD het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
De Conservatieven krijgen meer dan 460 zetels.
Het einde van den Engelschen vrijhandel.
DE LAATSTE UITSLAGEN.
Gisteravond om 10 uur was de stand der
verkiezingen in Engeland als volgt:
Gekozen zijn:
13 Leden van de Nat. Arbeiderspartij.
472 Conservatieven.
50 Leden van de Oppositioneele Arbei
ders Partij.
3 Leden der kleine partijen.
70 Liberalen van alle riohtingen, waar
van 25 Simonieten.
De vier laatste uitslagen der Engelsche
verkiezingen voor de Westelijke eilanden,
Inverness, de Universiteit van Londen en
de gemeenschappelijke universiteiten, zul
len eerst heden, Vrijdag, Zaterdagen Maan
dag a.s. bekend zijn.
Vergelijkt men bovenstaande cijfers met
de zetelverdeehng in het oude Lagerhuis,
dan blijkt de enorme zetelwinst der conser
vatieven.
In het oude Lagerhuis hadden:
Conservatieven 262 zetels
Liberalen 58
Labour 286
Ulster Un11
Onafhankelijken 5
Nationalisten 2
Kruisvaarders 1
Het record der conservatieve zetel winst
is een unicum in de geschiedenis der ver
kiezingen, daar zij geen enkelen zetel heb
ben verloren, hetgeen nog nooit is voorge
komen voor geen enkele partij.
In het nieuwe parlement zullen de leden
der oppositie amper twee van de vier ban
ken der oppositie bezetten, en de ministe-
rieelen zullen in het Lagerhuis in groot
aantal aan de zijde der oppositie moeten
plaats nemen.
Het aantal Labour-afgevaardigden zal
zelfs geringer zijn, dan de kleine groep li
beralen in het vorige parlement, die nog
ongeveer 60 leden telde.
UITBREIDING VAN HET KABINET.
Men verwacht, dat MacDonald vandaag
een audiëntie zal vragen van den Koning.
Hij zal ook met zijn collega's van het vroe
gere nationale Kabinet besprekingen voe
ren en waarschijnlijk ook een onderhoud
hebben met Baldwin, Samuel en andere
leiders over de reorganisatie van het Kabi
net. Het schijnt vast te staan, dat het nieu
we Kabinet veel meer leden zal omvatten
dan het vroegere Kabinet van 10. Men
spreekt van 20 leden.
VERSLAGENHEID IN DE KRINGEN
DER ARBEIDERSPARTIJ.
De verslagenheid in de kringen der Ar
beiderspartij is zeer groot.
De vroegere Labouiministers zijn bij bos
jes verslagen. Wij noemen slechts deze na
men: Henderson, den leider der Laboar-
paruj en Clynes zijn rechterhand, Margaret
Bonciflied, Tom Slïaw, Trevelyan, Ben Tur
ner, Alexander, Patrick Lawrence, Lees
Smith.
Clynes vindt zijn meerderheid van 6600
in een minderheid van 6000 veranderd.
George Lansbury hield in Poplar zijn
meerderheid, maar deze is aanmerkelijk ge
slonken.
Sir Oswald Mosley, de stichter der Nieu
we Partij, is verslagen door een conserva
tief.
De oud-Labourminister J. H. Thomas,
die deel uitmaakt van de nationale regee
ring en in verband daarmede werd ontsla
gen als secretaris van de nationale unie
van spoorwegarbeiders, werd in zijn dis
trict Derby tegenover den officieelen can-
didaat van de Labourpartij herkozen.
De Communisten kreegn in eenige geval
len heelemaal geen stemmen. In andere dis
trieten slechts enkele honderden.
De vroegere socialistische kabinetsminis
ter Attlee is een der weinige vooraanstaan
de socialisten, die in het Lagerhuis terug-
keeren.
MANIFEST VAN MACDONALD.
Gistermiddag is MacDonald, die per
vliegtuig uit Beaham was vertrokken, te
Lonaen teruggekeerd. Een groote menscken-
menigte wachtte hem in Downing Street
op en bestormde haast de auto, waarmede
hij van het vliegveld kwam aangereden.
Men kon het den premier aanzien, dat hij
gedurende de laatste dagen maar weinig
slaap had genoten. Tot de omstanders zei-
de hij„Ik ben het land zeer dankbaar, dat
MACDONALD
het ons zoo heeft gesteund".
De eerste-minister heeft een Boodschap
tot de natie gericht, waarin hij, na de mil-
lioenen van alle partijen, die de nationale
regeering bij de verkiezingen hebben ge
steund en voor een oogenblik hun partij-
opvattingen aan de nationale behoeften
ondergeschikt hebben gemaakt, te hebben
bedankt, zegt: „De ongeëvenaarde meer
derheid moet de geheele wereld ervan over
tuigen, dat, wanneer Groot-Britannië om
hulp vraagt, gewillige handen en boegewij
de geesten te allen tijde hierop antwoor
den. De nadruk, waarmede het antwoord
werd gegeven, is verbijsterend, doch ik doe
een beroep op verdraagzaamheid zoowel
als op vertrouwen. Nu het volk ziet, dat
onze taak moeilijk is, zullen wij het een
duidelijk bewijs geven, dat de regeering
er oprecht tegenover staat, en dat de man
nen, die de gewone politieke vraagstukken
niet in precies hetzelfde licht zien, één zijn
in hart en ziel om den besten weg te vin
den tot het overwinnen der huidige moei
lijkheden".
„Aan mijn politieke vrienden'" aldus
MacDonald „die tegenslagen hebben on
dervonden, en in het bijzonder aan hen,
die met een schitterend vertrouwen en
moed aan onze oproep om te helpen onze
overwinning grooter te doen worden,
kracht bijzetten, geef ik de vërzekering,
dat onze zege in geen enkel opzicht zal be-
teekenen, dat de belangen der arbeiders
klasse over het hoofd zullen worden gezien
bij het ten uitvoer brengen van de voor ons
liggende taak"'.
Verklaringen van Snowden, Baldwin en
Henderson.
Baldwin heeft verklaard, dat de Engel
sche natie een groote, beslissende overwin
ning heeft behaald, welke geen partij-over
winning is, maar een duidelijke verklaring
van het geheele volk ten gunste van natio
nale samenwerking, om de welvaart van net
land te herstellen. De overweldigende
steun, welke aan de regeering is verleend,
zal in de geheele wereld weerklank vinden
en het vertrouwen in de stabiliteit en de
grootheid van Engeland herstellen.
BALDWIN
Snowden verklaarde, dat millioenen man
nen en vrouwen gestemd hebben voor can
didates met wier politieke opvattingen zij
het niet eens zijn. Zij deden dit alleen om
de wereld te laten zien, dat Groot-Britan
nië vast besloten is, de moeilijkheden te
overwinnen. Snowden zegt verder, de ramp,
welke de Arbeiderspartij heeft getroffen,
te betreuren. Dit beteekent niet het einde
van de Labour Party. Zij zal zich weer ner-
stellen, maar alleen met andere, vooruit
ziende en moedige leiders. De partij zal
echter in elk geval de dingen vanuit een
nationaal standpunt en niet vanuit, een
klasse-standpunt moeten bezien.
De verslagen leider der Arbeiderspartij,
Henderson, verklaarde, dat het resultaat
van de manoeuvre der conservatieve partij
de meest optimistische verwachtingen van
haar leiders heeft overtroffen en dat aan de
Arbeiderspartij in het parlement een ver
nietigende slag is toegebracht. Het nieuwe
Lagerhuis, zegt Henderson verder, zal esn
travesti zijn van parlementaire democrati
sche vertegenwoordiging en uit een natio
naal oogpunt bezien is dit een gevaar en
een ramp.
Lloyd George heeft geweigerd gister
avond een verklaring af te leggen.
NAAR BESCHERMENDE MAAT
REGELEN.
Eenige bezorgheyd te Washington.
In officieele kringen te Washington
volgt men de resultaten van de Engelsche
verkiezingen met eenige ongerustheid, daar
men meent, dat de verkiezing van zooveel
conservatieven den weg zal openen naar
de instelling van beschermende invoer
rechten.
Oordeel der Londensche pers.
In een hoofdartikel spreekt de „Times"
van een overweldigende overwinning der
nationale regeering.
De regeering zal vóór alles de koopkracht
van het pond sterling te handhaven heb
ben en dit zal geen onoverkomelijke moei
lijkheden opleveren, als de begrooting in
evenwicht wordt gebracht en de handels
balans wordt verbeterd.
Ten aanzien van de buitenlandsche-po-
litieke vraagstukken, als de ontwapening,
de veiligheid en de herziening der verdra
gen, zal de regeering haar tot dusver ge
volgde politiek niet wijzigen.
De politiek, onj de Britsche markten
open te stellen, zelfs voor die landen, die
den Britschen handel van hun eigen mark
ten uitsluiten door het heffen van bescher
mende rechten, zal moeten worden gewij
zigd.
De vrijhandel zal worden opgegeven en
voortaan zullen wij nog slechts van onze
eigen klanten koopen. Dan za-1 het met
lang duren, of ook de tarief-landen zullen
hun politiek wijzigen.
Maatregelen, die het overige deel der
wereld kunnen schaden, zullen door Enge
land vermeden worden, daar men weet,
dat eigen welvaart nauw verbonden is met
de algemeene welvaart.
Duitsch perscommentaar.
Het resultaat beteekent, schrijft het
Acht Uhr Abendblatt, dat de Eage.scr.eA
bij de organisatie der internationale
economische problemen een zuiver natio
naal standpunt zullen innemen en ten
hoogste voor de dominions een politiek van
tariefunies en preferente tarieven zullen
aanvaarden. De Tories wenschen het Brit
sche handelsgebied te sluiten, in het bij
zonder voor den invoer van waardevolle
fabricates Ze hopen door hun nieuwe xa-
riefbill het pond weder te kunnen sta-bili-
seeren. Te verwachten is, dat de belang
stelling van Engeland voor een internatio
nale, een verlaging van de tolmuren be-
oogende, handelspolitiek gering zal zijn.
Het blad schrijft tenslotte, dat sinds het
einde van den oorlog geen Engelsch Par
lement den door de Grondwet vastgestel-
den leeftijd van vijf jaar heeft bereikt. Dit
maal is echter de meerderheid van het na
tionale blok zoo overwegend, dat de koers
van de Engelsche politiek thans klaarblij
kelijk voor vijf jaar is vastgesteld.
Dit is het geheim van de geweldige ze
gepraal der nationale regeering, schrijft
<le Londensche correspondent van het Ber
liner Tageblatt: MacDonald, die den kies
strijd op meesterlijke wijze heeft geleid,
heeft de kunst verstaan de aandacht af te
leiden van de tarieven, de verhooging van
de prijzen der levensmiddelen en de verla
ging der ondersteuning voor de werkeloo-
zen en te conoentreeren op het nationale
vraagstuk.- De strijd ging niet meer tus-
schen vrijhandel en protectie, maar tus-
schen diegenen, die meenden nationaal te
zijn, en diegenen, die zich als anti-nationa
listen moesten laten brandmerken. Het wa
ren geen verkiezingen, het was een mobili-
sa tie
De Vossische Zeitung schrijft oa.: De
overweldigende nederlaag van de arbei
derspartij is uitsluitend het gevolg van het
beroep, dat op 't nationale gevoel en de va
derlandsliefde der Engelschen is gedaan.
Daarom heeft dit resultaat voor het bui
tenland een indrukwekkende beteekenis.
Intusschen is echter thans de tariefmuur
om Engeland zoo goed als opgericht; aan
de lijnen der Engelsche internationale po
litiek zal niets worden veranderd, aange
zien over de vraagstukken van de oorlogs
schulden, van de reparaties en van de be
wapening de conservatieven het vrijwel
eens zijn met de overige bevolking.
DE WERKING VAN HET ENGELSCHE
KIESSTELSEL.
De groote nederlaag der Arbeiderpartij
is voor een deel te wij ben aan de gebreken
van het Engelsche kiesstelsel, dat nog het
zg districtenstelsel is
Het land is verdeeld in 589 kieskringen;
in het algemeen is er slechts één zetel per
kieskring beschikbaar, maar m 14 kieskrin
gen zijn twee zetee te verkrijgen.
Als kiezers treden op alle mannen en
vrouwen die Britsch onderdaan zijn, den
leeftijd van 21 jaar hebben bereikt en na
tuurlijk niet om de een of andere reden van
het kiesrecht zijn beroofd. Men wordt op de
kiezerslijsten ingeschreven in de plaats,
waar men gedomicilieerd is alsmede in die
waar men een bedrijfswinst heeft van min
stens 10 pond (di thans gelijk aan bijna
100.Men kan dus in meer dan een
plaats kiezen, doch dit recht is beperkt en
buiten de plaats van het domicilie kan
men slechts in één enkele andere plaats
kiesrecht uitoefenen. Men berekent, dat op
deze manier ongeveer 500.000 kiezers twee
stemmen mogen uitbrengen.
Het toekennen der zetels gaat heel een
voudig in zijn werk daar de candidaat, die
de meeste stemmen heeft verkregen, geko
zen wordt verklaard. De betrekkelijke meer
derheid volstaat al is deze ook nog zoo
klein. In het vrijwel theoretische geval dat
twee candid aten een gelijk aantal stemmen
hebben behaald, komt een zeer gewichtig
personage, de zoogenaamde „Returning
Officer" naa-r voren. Hij moet stem-men
tussohen de beide oandidaten en zijn stem
is dan beslissend.
Behalve de leden gekozen door het al
gemeen kiezenkorps. worden ook 12 leden
gekozen door de universiteiten Oxford en
Cambridge beschikken elk over twee zetels,
de universiteiten van Londen, Wales en
Belfast elk over één zetel, die van Durham,
Manchester, Liverpool, Sheffield, Birming
ham, Bristol en Leeds samen over twee ze
tels, en eindelijk die van St. Andrews Glas
gow, Aberdeen en Edinburgh samen over
drie zetels. Het getal kiezers voor de
universitaire kieskringen wordt op 120.000
geschat, zooda-t hier 10.000 kiezers één af
gevaardigde aanwijzen, terwijl er voor de
overige kieskringen slechts één afgevaar
digde is voor ongever 60 000 kiezers. De uni
versitaire kiezers mogen bovendien ook nog
een stem uitbrengen in den kring van hun
domicilie. De stemming mag in dit geval
steeds per brief geschieden.
Het eenvoudige Engelsche kiesstelsel
heeft ook wel zijn aanhangers op het vaste
land van Europa, vroe-ger werd het zelfs
vaak uitgespeeld tegen aanhangers van
evenredige vertegenwoordiging, omdat in
Engeland steeds een der partijen de abso
lute meerderheid behaalde. Dit enthousias
me is echter aanmerkelijk afgekoeld sedert
twee na-oorlogsch verkiezingen, daar deze
aan geen enkele partij de absolute meer
derheid gaven. De regels van het spel wer
den gewijzigd van af het oogenblik, dat niet
meer twee, doch drie machtige partijen aan
de verkiezingen deelnamen, en men heeft
moeten opmerken, dat in vele gevallen de
werking van het stelsel niet erg rechtvaar
dig is
Ook nu zou de uitslag er anders uitgezien
hebben wanneer een stelsel van evenredi
ge vertegenwoordiging zou zijn toegepast.
Bij de verkiezingen in 1929 werden op de
Labour Candida ten gezamenlijk 8.300.000
stemmen uitgebracht, waarmede Labour 287
zetels verwierf. In 1925 bedroeg het aantal
La-bourstemanen 5.487 000 en het aantal ze
tels 151. Thans bedragen deze getallen naar
schatting 6-700.000 en 50 zetels (waarbij in
aanmerking dient te worden genomen, dat
een klein aantal uits'agen nog niet bekend
is) Het verschil treedt duidelijk aan den
dag. Terwijl bij de huidige verkiezingen La
bour een mi'llioen stemmen meer uitbracht
dan in 1925. kan de partij nauwelijks een
derde van het aantal zetels ha'en, dat het
in 1925 kreeg. Dit is een gevolg van de ano
malie van het Britsche verkiezingsstelsel
en tal van Labourmanncn zullen het thans
betreuren, zich indertijd zoo sterk te heb
ben verzet tegen Lloyd George's voorstel
tot invoering van een stelsel van even
redige vertegenwoordiging. Hieraan is ech
ter iets meer te verhelpen en zij plukken
thans de wrange vruchten van hun vroege
re oppositie.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Geweldige debacle van de Arbeiderspar
tij bij de Engelsche verkiezingen. (Ie blad.)
Een Japansche nota aan den Volken
bond inzake de houding van Japan in het
Mandsjoerijsche conflict. (Buitcnl 2e blad).
BINNENLAND.
Ingediend is een wetsontwerp tot kor
ting op de rijksuitkeeringen aan gemeen
ten en provincies. Mogelijke verlaging
van salaris gemeentepersoneel. (1ste blad)
Plannen der Regeering, teneinde de be
grooting sluitend te maken. Het plan
inzake salarisverlaging blijft gehandhaafd.
(lste blad).
Het Kiesreglement der R. K. Staatspar
tij. (lste blad).
De gemeente Rotterdam is in financieele
moeilijkheden, (lste blad).
Te Venlo is een kindje in de wieg ver
brand, terwijl de rroeder bij de buren was.
(Gem. Berichten, 3de blad).
Landbouwer te Ammerzodon van zijn
wagen geslingerd en gedood. (Gem. Be
richten, 3de blad).
Motorschip op de Dongcaangevaren
en gezonken. (Gem. Ber., 3de blad).
Het Ned. elftal wint met 3—2 van de
Eng. profclub Blackburn Rovers. (Sport,
3de blad).
De indeeling der junioren-competitie
van het District Leiden van den D. H. V.
B. (Sport, 3de blad).
ZUINIGHEID, DIE DE WIJSHEID
BEDRIEGT.
Vanwege den Algemeenen Nederland-
schen Zuivelbond wordt medegedeeld:
Door kortzichtigheid van het Ministerie
van Binnen landsche Zaken en Landbouw
heeft men een gunstige gelegenheid, om in
Engeland een doeltreffende propaganda
voor onze Nederlandsohe kaas te voeren,
voorbij laten gaan.
De Algemeene Xeiorlandsohe Zuivelbond
had n.l. van de „Daily Mail", het groote En
gelsche dagblad met een oplage van ruim
2 millioen exemplaren, duo jaarlijks de Ide
al Heme Exhibition" te Londen organi
seert, de uitnoodiging ontvangen om op
zeer aannemelijke voorwaarden aan d^ze
tentoonstel dng deel te nemen als vertegen
woordigende eener typische, nationale in
dustrie. Na gepleegd ovcr.eg met de betof-
fende afdeeling van do Directie van den
Landbouw, waar men zeer sympathiek te
genover het plan stond en optimistisch ge
stemd was omtrent de verkrijging eener
regeeringsbijdrage, werci een schema voor
een inzending, om''v,tenJe een demonstratie
der kaasbereiding op de boerderij, zoowel
als in de fabriek, de A lkimaarsche kaas
markt, de verkoop van kaas aan het pu
bliek, enz opgeteld, waarvan de kosten op
32.000.werden geraamd. De helft van
dit bedrag zou worden opgebracht door
den F. N. Z. en den BonJ van Kaasprodu-
oenten te Gouda, welke hieromtrent tot
overeenstemming en samenwerking waren
gekomen.(
De deelname was dus verzekerd, mits de
regeering voor de ontbrekende 15.000.—,
waarop bij den opzet der plannen gerekend
was, instond. Tenslotte maakte de Minister
van B.Z en Landbouw evenwel bezwaar
tegen het bedrag der bijdrage en stelde
deze op ten hoogste 25 pOt. der kosten
maximaal, dus pl.m. 8000.—.
Gezien het feit, dat geen der genoemde
vereenigingen van te voren een regeerings
bijdrage voor deelname aan oen buiten-
Landsche tentoonstelling heeft gevraagd,
de coöp. zuivelbereiding de laatste 10 jaar
gemiddeld jaarlijks pl.m. 15.000.aan
tentoonstellingen in het buitenland ten
koste heeft gelegd is deze ervaring wol
zeer teleurstellend. Deze teleurstelling slaat
over in ontstemming, wanneer men ziet,
dat de Minister van Arbeid, Handel en
Nijverheid terzelfder Lijd een voorstel aan
de Staten-Generaal doet, om 100.000.
beschikbaar te steilen vcor propaganda
voor de artikelen van de Nederlansche nij
verheid.
De Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw heeft blijkbaar niet begrepen,
welk een gunstige ge.egenhcid zich hier
voordeed om een onzer belangrijkste or-
portartikelen te helpen, nieuw afzetgebied
te veroveren.