STOFFEN
23ste Jaargang
DINSDAG 27 OCTOBER 1931
No. 7037
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
KERKNIEUWS
3)e
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vooi Leiden 19 cent pei week f 2.50 pei kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week 12.60 per kwartaal
Franco per port f2.95 per kwartaal
Bet Geïllustreerd Zondagsblad if roor de Abonné't ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 tl
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
bet dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
V Werkelijkheid en idealen.
Deze twee begrippen mogen eigenlijk
niet los van elkaar staan in d.e practijk
van het leven.
De werkelijkheid aanvaarden en erken
nen wij, zooals zij is. Maar wij stellen
haar onder het licht van onze idealen, om
te zien, hue het is en hoe het zijn moést.
Onze idealen houden wij voor oogen, ver
liezen wij nooit uit onze aandacht, om naar
hunne verwezenlijking te streven, a 19
einddoel van o ns werk. Maar wij
zien daarbij ook met open blik naar de
werkelijkheid, om daaruit te besluiten, wat
van deze idealen feitelijk alléén onmiddellijk
kan verwezenlijkt worden, teneinde dan
daarop en voorloopig daarop alléén al onze
krachten te richten.
Zóó heeft 't is duidelijk mgr. Nolens
z.g. de samenhang tusschen werkelijkheid
en idealen gezien en beleefd.
Onlangs heeft de „Volkskrant" hierop
nog ns geweien naar aanleiding van een
artikel over wijlen mgr. Nolens van prof.
Veraart in het katholieke tijdschrift pee
ping Wat de „Volkskrant"opmerkte
nemen wij hier gaarne over:
Professor Veraart knabbelt ook aan
dr. Nolenis' internationale politieke werk
zaamheid.
Zexer, de hoogleeraar erkent, dat de
ontslapene op de internationale arbeids-
conierentie een groote figuur was door
levenslangen harden arbeid en door
groncige Kennis der materie.
Maar: hij bewandelde alleen de oude
pauen en kwam slechts op voor bescher
ming voor den arbeid van vrouwen en
mannen in den ouden stijl, terwijl hij
den stoot had moeten geven tot de volle
emancipatie der arbeiders over de ge-
heele wereld.
Was de tijd daarvoor rijp en waren
de omstandigheden daarvoor gunstig'!
Hoe heeft dr. Nolens op de internatio
nale arbeidsconferenties moeten vechten
en heeft hij gevochten, om te bereiken
wat hij heeft weten te verwezenlijken!
Dr. Nolens was er de man niet naar
om tijd te verspillen aan droom beekled
of aan idealen, en professor Veraart
moge de vraag beantwoorden of hij, in
Nolens' plaats, vruchtbaarder arbeid zou
hebben kunnen verrichten.
Wat hier wordt gezegd, onderschrij ven
wij ten volle.
Wij zouden alleen deze aanvulling daar
bij willen geven, dat men lang niet
altijd verspild mag heeten den tijd, dien
men aan idealen wijdt. Ook zelfs al zijn deze
idealen in verre verte niet te verwezenlij
ken. Umdat idealen hun licht werpen over de
werkelijkheid. Maar wel wordt het tijd
verspillen, als men bij dat alles vergeet de
werkelijkheid, die ook en allereeist
vraagt om het beste wat zoo spoedig moge
lijk m de gegeven omstandigheden kan wor
den bereikt.
En als zou worden beweerd, dat mgr. No-
lens de idealen wat tè weinig volgde in
hun hoogen vlucht, en tè veel aandacht
schonk alleen aan wat voor hem lag aan
werkelijkheid en onmiddellijke mogelijk-
gesteld, dat iemand als prof. Veraart Zeker
heden dan kan daartegenover worden
wel wat erg in idealen opgaat, den beganen
grond achter zich latend,
INWISSELING OUDE GULDENS.
Nog tot ultimo December.
De inwisseling der buiten omloop ge
stelde guldens, welke een vroeger jaartal
dragen dan 1920, zal bij alle postkantoren,
bijpostkantoren, hulppostkantoren en
hulpstations, alsnog mogelijk zijn tot ulti
mo December.
Tegen salarisverlaging.
De demonstratieve vergadering tegen de
salarisverlaging, welke Zaterdag in „Tivoli"
te Utrecht is gehouden, ging uit, niet uit
sluitend van „St. Paulus" doch van de R.-
K. Centrale van Overheidspersoeel.
DE VEEHOUDERS IN MOEILIJK-
HEDEN.
MOET HET DEENSCH VLEESCH
GEWEERD 1
De „Tijd" schrijft:
Onze boerenbevolking wordt wel zwaar
bezocht. De nood der tuinders in de Streek
van Noord-Holland is groot. De aardap
peloogst is mislukt, de bloemkool was voor
een groot deel onverkoopbaar. De handel
op Engeland ondervond de grootste moei
lijkheden door het loslaten van den gou
den standaard. De handel op Frankrijk
wordt door rantsoeneering van den invoer
heel erg belemmerd. De uitvoer naar
Duitschland wordt met den dag moeilijker:
de handelspolitieke maatregelen onzer bu
ren, ook van België, knotten onzen uit
voer.
Er komt ook nood onder de veehouders
die nog niet zoo getroffen waren. Op een
drukbezochte vergadering te Schagen van
de Holl. Maatschappij van Landbouw in
den kop van Noord-Holland is dit o.a. tot
uiting gekomen. De secretaris der Maat
schappij, de heer Huisman, beweerde
zelfs, dat er veehouders zijn, die in de laat
ste twee jaren niets verdiend hebben. De
tariefverhoogingen en de beschermende
maatregelen van andere landen hebben
onzen uitvoerenden veehoudersstand ge
troffen. Doordat de Scandinavische landen
hun munteenheid aanpassen aan het En-
gelsche pond, kunnen zij natuurlijk goed-
kooper leveren dan wij. Denemarken
krijgt een voorsprong op de buitenlana-
sche markt. Zoo worden onze natuurlijke
afzetgebieden meer en meer voor de vee
houders gesloten. Bovendien bedreigt een
toevloed van Deensch vleesch ons land.
Bij motie heeft men geconstateerd, dat
de reeds eenige jaren slechte positie, dat
veehoudersbedrijven in den laatsten tijd
zeer ernstig is geworden, inzonderheid
door de snelle en groote daling der rund-
vleeschprijzen tengevolge van grooten in
voer van Deensch vleesch, en het bestuur
wilde er bij de regeering daarom op aan
dringen tot spoedige contingenteering van
den invoer van rundvleesch over te gaan.
Maar de vergadering wilde méér, zoodat bij
acclamatie werd besloten om algeheel ver
bod van invoer van Deensch vleesch te
vragen.
De bijeenkomst te Schagen illustreerde
wel den slechten toestand die ook voor den
veehoudersstand is ingetreden.
De successiewet en de daling van effecten
Op vragen van het Tweede Kamerlid
mevrouw van Itallie-van Emfc'en:
Is het den minister bekend, dat bij de
bestaande regeling van de Successiewet
het voorkomt, dat erfgenamen, die ter
wille van de successiebelasting gedwon
gen zijn over te gaan tot het realisee-
ren van hun effectenbezit, bij de tegen
woordige catastrofale daling van nage
noeg alle waarden, een zoo geringe
waarde in geld ontvangen, dat niet al
leen de erfenis geheel verloren is, maar
dat soms nog sommen moeten worden
bijbetaald, hetgeen zelfs tot faillietver
klaring leiden kan?
Is de minister bereid een tijdelijke
afwijking van de bepalingen der Succes
siewet ten dezen aanzien in overweging
te nemen?
heeft de minister van financiën geant
woord:
1. Gevallen, als in de eerste vraag be
doeld, zijn den ondergeteekende tot dus
ver niet bekend geworden. Wèl uiteraard
gevallen, dat effecten, die verzilverd
moesten worden voor de betaling van
successierechten, tegen een lageren koers
verkocht zijn dan den koers, waarop zij
stonden op den sterfdag, welke laatste
koers de basis vormt voor den aanslag.
Dit zal wel steeds, zij het thans bijzon
der vaak, voorkomen, doch kan op zich
zelf geen reden zijn tot ontheffing.
2. Doen zich gevallen voor, als in de
eerste vraag bedoeld, dan kan artikel
82a (Art. 82a geeft den minister bevoegd
heid, in bijzondere gevallen kwijtschel
ding of vermindering te verleenen van
krachtens de wet verschuldigde rechten),
der Successiewet worden toegepast, dat
in een vroegeren boozen tijd juist mede
voor dergelijke gevallen gemaakt is.
Journalistiek.
Naar het Persbureau V. D. verneemt, is
het bericht, dat de „Amstelbode", „De
Nieuwe Haarlemsche Courant" en het
„Noord-Hollandsch- Dagblad", uitgaven van
de N.V. „De Spaarnestad" gecombineerd
zullen worden tot één dagblad, „De Nieu
we Dag", onjuist. Vorengenoemde bladen
zullen alle als afzonderlijke bladen blijven
verschijnen.
DE MITTOVOS TE HAARLEM.
PLECHTIGE SLUITING.
De veertiendaagsohe missiepropaganda,
die te Haarlem onder den naam „Mitto
vos" met groot succes gehouden is, weid
Zondag op luisterrijke wijze beëindigd',
aldus een verslag in de „Msbd." Des mor
gens werden in verschillende kerken plech
tige H.H. Missen van dankzegging aan God
opgedragen. In de kathedrale kerk droeg
mgr. M. P. J. Möllmann, vicaris-generaal
van het bisdom, en voorzitter van het eere
comité een pontificale Hoogmis op.
Om zes uur werd de tentoonstelling, die
nog den geheelen middag ontzaglijk druk
bezocht was, gesloten en des avonds had
in de Gemeentelijke concertzaal, die geheel
uitverkocht was, de sluitingsavond plaats.
De zaal en het podium waren keurig ver
sierd en alle missionarissen waren aan
wezig, evenals de hoogeerw. heeren mgr.
Möllmann, mgr. H. J. M. Taskin, dr. Th.
Vlaming en zoo goed als alle leden van het
eere-comité.
Toen Z. H. Exc. mgr. J. D. J. Aengenent,
Bisschop van Haarlem, de zaal betrad
stonden alle aanwezigen op om mgr. te be
groeten.
Inmiddels had Frans Schurman den di
rigeerstok opgenomen om door de H. O.
V. de Jubelouverture van Weber te doen
uitvoeren.
Daarop zong de R. K. Oratorium het
Mittovosiied en „Die Himinel erzahlen" van
Haydn, waarna de hoogeerw. plebaan L.
A. A. M. Wester woud t, &ls voorzitter van
het comité, een woord van welkom sprak.
Nadat daarna het koor het „Halleluja"
van Handel ha<d gezongen, hield pater 11.
de Greeve S.J. de feestrede, waarin een
heerlijk beeld werd geschetst van het glo-
rieuse missiewerk.
Toen even gepauzeerd was klonk cLoor
de zaal het achtstemmige „Te Deum" van
Hubert Cuypeis, dat "en machtigen indruk
maakte en een groot acces oogstte.
Dan sprak Z. H. Exc. de Bisschop van
Haarlem, besoliermheer der „Mittovos" het
afscheidswoord.
MGR. AENGENENT WAARSCHUWT
TEGEN PESSIMISME EN
MOEDELOOSHEID.
Na allereerst dank te hebben gebracht
aan God en vervolgens aan de missionaris
sen, zeide mgr. vervuld te zijn va-n over-
groote dankbaarheid voor alle heerlijk
medeleven, de enthousiaste medewerking
en het op bewonderenswaardige wijze offe
ren van gaven voor de missie.
Alle verwachtingen zijn hier ver over
troffen.
Mgr. sprak vervolgens een waarschu
wend woord tegen den geest van pessimis
me en van moedeloosheid.
Zulk een geest in deze moeilijke dagen
is verkeerd en ook in strijd met de katho
lieke levensopvatting. Er is geen slechter
geest dan de pessimistische. Optimisme is
het eenige middel om de moeilijkheden van
dezten tijd door te komen. Pessimisme is
ook in strijd met den geest des geloofs,
want die zegt, dat wij het volste vertrou
wen moeten hebben op God. Deze kan ze
ker de wereld tuchtigen, maar is en blijft
ons aller Vader die ons nooit verlaat. God
kan zijn volk niet verlaten en zal het nooit
beproeven boven zijn krachten.
Met het steeds grooter wordende besef
van de eenheid in Christus en Zijn Kerk,
is ook het saamhoorigheidsgevoel gegroeid.
Wij moeten dan ook, voor de heidenen, die
buiten deze Kerk staan en ook kind van
een en denzelfden God willen worden, een
gave brengen om daardoor hen te brengen
tot Gods Kerk. Daarom, vertrouwt op God,
opdat de eenheid ook in onze dagen tot
grootere krachtsontplooiing zal komen.
En dan wil ik, zeide mgr., er op aan
dringen, dat de Katholieken in het streven
naar en voor verbeteringen, die ongetwij
feld. moeten gebracht worden, toch altijd
zullen trachten, elkander te begrijpen,
elkanders streven te waardeeren, en er zich
voor zullen wachten, het vertrouwen in an
deren te schokken, het vertrouwen van de
eene klasse in de andere te ondermijnen.
Zoo hoop ik ook, aldus mgr., dat de een
heidsgedachte ook tot allen moge spreken;
dat, mochten wij al nood hebben, wij toch
met volle hand zullen geven aan de kin
deren van denzelfden Vader, die eischt,
dat wij met volle hand geven aan hen, die
niets bezitten.
Hoe meer liefde wij hebben tot God, Jes
te grooter is ook onze liefde tot den
naaste.
Bij de openingsplechtigheid heeft mgr.
den wensoh uitgesproken dat de tentoon
stelling slagen zou. Deze wensoh is ver
vuld. Thans uit mgr. den wensoh, en hij
hoopt, dat deze ook vervuld moge wor
den, dat de rijke vruchten van deze missie
tentoonstelling zich lange jaren onder allen
van deze stad mogen doen gevoelen. (Lang
durig applaus).
Namens missionarissen sprak daarna de
zeereerw. pater P. de Louw van de Witte
Paters van Kardinaal Lavigerie. Deze ge
waagde van het ontzaglijk succes der
Haarlemsche misisieactie en gaf uiting van
de groote dankbaarheid der missionarissen.
Na het slotwoord van den voorzitter
Rector Timp verliet de Bisschop, door de
verschillende hooge gasten gevolgd, de
zaal.
Als laatste nummer stond op het pro
gramma Apotheose: Hulde van Katholiek
Haarlem aan de Paters Missionarissen.
Door bruidjes en als bewoners van de
verschillende missielanden gekleede kinde
ren voorafgegaan, schreden de Paters
door de zaal. Het was een „plechtige uit
tocht", maar die plechtigheid kreeg wel
een zeer bijzonder karakter door het
laaiend enthousiasme, waarmee de missio
narissen nu nog voor het laatst werden
begroet.
DE MOEDER VAN EEN MISSIONARIS.
'n Aardig tooneeltje gisteravond in den
foyer van het Concertgebouw, ter gelegen
heid van de plechtige sluiting der Mittovos,
aldus de „N. Haarl. Crt.":
Pater Henri de Greeve S.J. had zijn
filmvlugge doch daarom nog niet opper
vlakkige missie-rede gehouden. Tallooze,
met enkele lijnen scherp geteekende too-
neeltjes uit het missie-leven waren voor
ons opgerezen.
Daaronder was er één geweest, dat de
prachtige mentaliteit van de missionaris
moeder schetste, die het woord van den
Goddelijken Meester overneemt: „lk
zend u!"
't Was een recent geval, 'n Jonge pries
ter in een Amsterdamsche parochie, die
zioh daar reeds een missionaris heeft ge
toond en dan plotseling, zij 't dan ook niet
onverwachts, het besluit der Overheid ver
neemt: naar de overzeesche missie.
Moeder is jarig en het geschenk van den
priesterzoon is dit: „Moeder, ik vertrek". En
dan de moeder, zonder een klacht, integen
deel, blij om de uitverkiezing van haar jon
gen: „Ga, ik heb je aan God gewijd".
En de jonge bruine pater zal gaan en
zijn grijze moeder zal hem op deze wereld
niet meer terugzien.
„Die moeder zit hier in de zaal!" liet
de feestredenaar zich ontvallen en toen
daverde er een onstuimig applaus uit de
menigte op als een hulde aan deze onbe
kende onzelfzuchtige, die ééne uit velen is.
Onder de pauze zat een groepje rondom
een der tafels in den foyer. En opeens is
daar Haarlems bisschop in die zaal en
een oogenblik later zit hij tusschen de mis
sionaris-moeder en haar priester-zoon, vol
vaderlijke belangstelling en met den een
voud, die hem aller harten wint, de moe
der toesprekend. De moeder, die niet
schreide, toen zij do bestemming van haar
zoon vernam, heeft nu tranen in haar
oogen dit moment is te sterk. Maar er is
een glans van de waarachtige Roomschc
Blijdschap over haar gezicht, als Mon
seigneur haar zegent.
Nijmeegsche studenten houden een
straatcollecte.
Zaterdag en Zondag heeft een groote
groep dames en heeren studenten in alle
deelen der stad Nijmegen een collecte ge
houden, tot steun van de slachtoffers der
crisis. Naar wij vernemen heeft deze col
lecte ongeveer dertien honderd gulden op
gebracht.
Gisternacht is te Ginneken, na voor
zien te zijn van de H.H. Sacramenten der
Stervenden, in den ouderdom van 67 jaar
overleden de heer Ernest E. M. C.
L a a n e, in leven Geheim Kamerheer van
Z. H. den Paus, Commandeur met de
plaque in de 'Orde van het H. Graf, ridder
in de Orde van Oranje Nassau oud-lid van
de Prov. Staten van Noord-Brabant. De
heer Laane was gedurende langen tijd
bankier te Bergen-op-Zoom, welke bank
later is overgegaan naar de Nat. Bank-
vereeniging.
Te Hilversum is plotseling in den
ouderdom van 79 jaar overleden de heer
H. B. E. T h o 1 e, geruimen tijd een der
voormannen der Katholieken aldaar. Voor
al als bestuurslid der R.-K. Kiesvereeni-
ging heeft hij zich onderscheiden. Op 4
September 1917 werd wijlen de heer Thole
lid van den gemeenteraad, op 9 Sept. 1919
wethouder.
Em. pastoor Kreutzer. t
Zondag overleed te Vaals in den ouder
dom van 64 jaar de Zeereerw. heer M.
Kreutzer, emeritus-pastoor van Vaals.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Pruisische bisschoppen waarschuwen
tegen te groote bezuiniging op onderwijs.
(Buitenl. 2e blad).
Een rede van Mussolini. (Buitenl. 2e blad).
BINNENLAND.
Verschillende mededeelingen van het
Bestuur der R. K. Staatspartij (2de blad).
De sluiting van de Mittovos te Haarlem.
(Iste blad).
De veehouders en het Deensche vleesch.
(lste blad).
Gemaskerde inbrekers te Assendelft.
(Gem. Berichten, 2de blad).
LEIDEN.
Eon Katholieke Onderwijzersdag. (lste
blad).
Pater Elzearius Tulp O.F.M. t
In het R.K. ziekenhuis „De Goddelijke
Voorzienigheid" te Sittard overleed in den
ouderdom van 64 jaar de weleerw. Pater
Elzearius Tulp O.F.M., assistent aan de
rectoraatsikerk der E.E.P.P. Franciscanen
te Uphoven-Öittard.
Pater Tulp werd geboren te Zwolle op
31 Augustus 1867, deed zijn Lagere studies
aan het gymnasium der Franciscanen te
Megen en trvd in de Orde van St. Francis-
cus te Wychen (Alverna) in 1890. Op 3
Maart 1897 ontving hij de H. Priesterwij
ding.
Na zijn Priesterwijding was Pater Elzea
rius als assistent werkzaam te Maastricht,
Venray en Heerlen.
Daarna werd hij geroepen om te arbei
den in het nieuwe peeldorp IJeelstein, al
waar hij, bij gebrek aan een kerk, <lë
Mis moest opdragen in een sohoolgobouwr'
Na vervolgens werkzaam te zijn geweest in
het klooster te Haelen en in het R. K. Sa
natorium te Horn, werd Pater Elzearius
in 1921 benoemd tot assistent aan de Op-
hovensche rectoraatskerk.
Te Ophoven was Pater Elzearius een
zeer geziene en beminde persoonlijkheid,
die voor velen een uitstekend geestelijk
leidsman is geweest.
Rector Thompson.
Op Allerheiligendag hoopt de zeoreer-
waarde heer M. A. Thompson, oud-hoofd
redacteur van „De Maasbode" zijn 70sten
verjaardag te herdenken. Do geachte jubi
laris woont de laatste jaren als rustend
priester te Voorschoten. „Msbd."
LETTEREN EN KUNST
T oorop-monument.
De beeldhouwer John Radecker heeft het
gipsontwerp op ware grootte voor het hem
opgedragen Toorop-monument, dat in Den
Haag zal worden geplaatst, aan het comi
té ter bezichtiging gesteld.
Het monument bestaat uit een 3 1/2 M.
hooge, vierhoekige zuil, bekroond door een
rustig peinzenden kop van Toorop en face,
met aan de rechterzijde daarvan de In
spiratie, gesymboliseerd door een edelen
vrouwenkop, die in een uitdrukking van
extase in de oneindigheid bliktaan de
linkerzijde is de Arbeid verbeeld door een
stoeren kop van een ouden visscher. Het
monument zal worden uitgevoerd in gra
niet, de zuil zal worden èopolijst, terwijl
het gebeeldhouwde kapiteel de natuurlijke,
fijn-grjjze kleur van den steen zal behou
den.
Het comité was van oordeel, dat Rii
decker niet alleen voor dit doel buitenge
woon was geslaagd, maar ook dat deze ori-
gineele schepping zijn schoonste uiting be
looft te worden.
HET NIEUWSTE IN WINTER-
MANTELSTOFFEN
Prijzen van 4.75 tot 96
Wollen Ratiné in Blauw en
gekleurd. Prijzon v. 3.25 tot
Buitengewone keuze - Prima kwaliteiten
Haari.straat h. Donkersteen 2-4-6