3)e £ölcbcHe (Bou/fcomt
23ste Jaargang
WOENSDAG 21 OCTOBER 1931
No. 7032
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vooi LeideD 19 cent pei week 12.50 pei kwartaal
Bq onze Agenten 20 cent pei week 12,60 per kwartaal
Franoo per port f2.95 per kwartaal
Bet Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling vaD 50 cent per kwartaaL bij
vooruitbetaling Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhunr. koop en verkoop f 0.50.
TWEEDE KAMER
DE ECONOMISCHE CRISIS.
Voortgezet wordt het debat over de in-
terpeilatie-v. d Tempel.
De heer dr. Vos (V.B.) verdedigt de li-
bera.e economie
Het protectionisme acht spr. wel het
slechtste middel om uit de crisis te kernen.
Beperking van den import zal ook den
export beperken.
Het wordt tijd, dal -de regeering overleg
pleegt met de coLeges van gedep. staten
om tot een inkrimping van uitgaven der
gemeenten te komen
De heer Bakker (C.Hwijst op de
ontzettend zware oorlogsschu.den, vooral in
Duitsch.and. In de na-oorlogsjaren hebben
daarenboven de volken op een veel te groo-
ten voet ge.eefd. In de sterk doorgevoerde
bescherming ziet spr. de voornaamste oor
zaak van de overproductie. Spr juicht de
oprichting van een nationaal steuncomité
toe en dringt erop aan, dat de gemeenten
het initiatief nemen tot de oprichting van
plaatselijke comité s, oan o.ngeorganiseer
den en kleine ze.fstandigen te kunnen steu
nen.
Spr. bestrijdt een kunstmatig productie-
plan.
De heer Kuiper K.) zou niet gaar
ne de verdediging van het kapitalistische
stelsel op zich nemen. Het heeft zeker ve.e
gebreken. Spr schaart zich niet aan de
zijde van hen, die een algemeene loonsver
laging bep.eiten De kleinhandelsprijzen
zijn daarvoor niet voldoende gedaald Wel
kan natuurlijk in een bepaald geval een
verlaging noodig zijn. Bescherming heeft
spr nog nooit verdedigd. Zonder bescher
ming is onze industrie kergezond ge
worden. Maar nu nagenoeg alle landen hun
tarieven abnormaal verhoogd hebben, is
het ge wens oh t, de industrie tegemoet te
komen opdat die de concurrentie zullen
kunnen volhouden.
Ten aanzien van de werkeloozenverzeke-
ring wenscht spr voor 1932 dezelfde rege
ling als voor 1931 met dien verstande, dat
er geen onderscheid gemaakt wordt tus-
scben crisis- en andere werkeloosheid. Het
initiatief voor steun aan werkeloozen moet
niet bij de gemeenten blijven. De regeering
dient een algemeene regeling te treffen.
Over de moties wenscht spr. zich nog
niet uit te laten.
De lieer Oud (V D.) wil waarschuwen
tegen het gevoel, dat de wereld zou staan
aan den rand van den afgrond en dat het
nooit zoo erg is geweest als nu. Toestan
den zooals wij nu meemaken, zijn niet
nieuw. Er is voor een wanhoopsstemming
geen plaats Of deze werkeloosheid perma
nent zal zijn, weet met in 't geheel niet,
omdat men tie ontwikkeling der dingen niet
kent. De rationalisatie beschouwt spreker
als een onmisbare voorwaarde voor maat-
schappe! ijken vooruitgang. Het is niet on
mogelijk. dat zij op den duur zal leiden tot
verkorting van den arbeidsdag.
Wij staan hier voor een internationaal
vraagstuk en men ziet, wat een ontzaglijke
moete het kost, op internationaal gebied
een kleinigheid te bereiken.
De liberalen hebben maar één remedie,
nl. loonsverlaging en nog eens loonsverla
ging. De voorzitter der afd Leiden van den
Vrijheidsbond, prof. Eerdmans, heeft zelfs
aangedrongen op stopzetting van alle wer-
keloozenuitkeeringen Spr. verheugt zich er
over, dat dr. Vos een eenig-szins ander geluid
heeft laten hooren. Wie loonsverlaging be
pleit, ziet de zaak veel te eenzijdig.
Iri deze moeilijke tijden dient de regee
ring leiding te geven en in overleg met het
bedrijfsleven naar mogelijkheden te zoeken
om tot kostprijsverlaging te komen
Inzake de hulp aan werkeloozen is spr.
het eens met de regeering, dat niet een
zijdig naar een categorie gekeken moet
worden. Ook op dit gebied is men gedwon
gen, beperking ep te leggen. Hij zou de
thans geldende regeling willen handhaven.
De heer W ij n k o o p (comm.) betoogt,
dat de arbeiders de beschikking moeten
krijgen over de productiemiddelen, zooals
in Rusland, waar een „Planwirtschaft" be
staat die in een kapitalistische wereld niet
mogelijk is
Aan het slot zijner rede dient spr. een
motie in, waarin o.a. vol loon werd ge
vraagd voor werkeloozen. Deze motie wordt
niet ondersteund.
De heer Van Voorst totVoorst
(RK.) betreuTt. dat de landbouw niet meer
is gesteund. Ware dit het geval geweest,
dan zou veel natuurlijke werkgelegenheid
behouden zijn gebleven. Voor behoud dezer
natuurlijke werkgelegenheid wordt hier tc
lande veel te weinig gedaan. Nog zal men
den landbouw te hulp moeten komen. De
stroom van buitenlandsch vleesch moet
worden stopgezet De prijs van ons slacht
vee is gedaald tot een peil, waarop ver
liezen worden geleden. De invoer meet over
de heele lijn beperkt worden. De bietenoul-
tuur zal gesteund moeten worden met ver
der gaande maatregelen dan tot nu toe zijn
genoemd. Ook pleit spr. voor steun aan de
vlascultuur. Het is noodig, dat de regeering
de bevoegdheid krijgt, snel maatregelen
nemen ter bescherming van land en volk
door middel van een noodverordening.
De heer Van Rappard (V.Bbe
spreekt de emigratie Hij noemt verschillen
de voorbeelden van gezinnen die in Frarak-
I rijk een goed bestaan bij den landbouw
hebben gevonden. Hieruit blijkt wel, dat
er met bevordering der emigratie wel wat
te bereiken is.
De heer Duymar van Twis t
(A.R.) ziet in de crisis ook de slaande hajid
God®
I Er zijn tal van bedrijven, die in noodtoe
stand verkeeren Spr. noemt het binnen
scheep va a rtbed rijf, dat in 't geheel geen fi-
nancieel weerstandsvermogen heeft Het is
aan de regeering te wijten, dat de toestand
zoo is. Het schipperskind is steeds goed on-
j derwijs onthouden, hetgeen de moeilijkhe
den vergroot. Aan de schippers moet oogen-
I blikkelijk steun worden verleend. Aan de
schippers heeft de regeering wat goed te
maken. Laat zij een renteloos voorschot
verstrekken, zorgen voor uniforme char
ters en de scheepvaartrechten verlagen De
bevrachting dient op de beurs te geschie-
j den, waardoor veel verteringen in café's
voorkomen kunnen worden.
De heer Van Poll (R.K.) meent, dat
de regeering den schijn niet heeft kunnen
vermijden van gebrekkig initiatief De com
missie voor de exportcredieten had veel eer
moeten zijn ingesteld. Spr geeft toe, dat
onze industrie groot geworden is onder het
vrijhandelsstelsel maar dat neemt niet weg,
dat hij in deze bijzondere omstandigheden
deze politiek niet ongewijzigd zou willen
handhaven. Liever ziet hij bescherming, dan
de bedrijven stilleggen.
De minister heeft wel beweerd, dat alge
meene loonsverlaging niet de bedoeling
was bij de conferentie met de organisaties,
maar de minister van Financiën, die de sa
larissen der ambtenaren verlaagde, zeide,
dat de regeering daarbij optrad als werk
geefster. Dit in verband met de conferentie,
geeft wel te denken. Een loonsverlaging
dient met aTe mogelijke middelen te wor
den voorkomen, zoolang de kleinhandels
prijzen niet op een veel lager niveau ko
men
Spr. breekt hier zijn rede af.
De vergadering wordt verdiaagd.
WIJZIGING VAN DE POSTWET.
Verzending van drukwerken
in het buitenland. Aange-
teekende stukken aan huis.
Door de regeering is ingediend een wet®
ontwerp tot wijziging van de postwet en
van de pakketpostwet.
Zooals de wet op het oogenblik luidt,
wordt daarin strafbaar gesneld het ver
voeren of doen vervoeren van stukken, al
dan niet tegen genot van vracht, indien de
stukken bestemd zijn, om in het buiten
land te worden ter post bezorgd. Deze be
paling beoogde een eind te maken aan het
destijds veelvuldig voorkomende vervoer
van brieven over de grens met het doel
deze ter verdere verzending in het. buiten
land ter post te bezorgen en aldus voor
deel te trekken uit da.ar geldende lacrere
porten. Het komt thans voor, dat handels
zaken hier te lande haar reclame-drukwer
ken uit het buitenland naar Nederland
doen verzenden, ten einde op die wijze in
het bijzonder de aandacht van de ge
adresseerden op deze drukwerken te ves
tigen. Deze drukwerken zullen meestal hier
te" lande worden vervaardigd en dus, om ze
vanuit het buitenland naar de geadres
seerden hier te lande te kunnen doen ver
zenden, eerst vanuit ons land moeten wor
den verzonden. Art. 30 der postwet verzet
zich echter tegen een dergelijk vervoer van
hier te lande gedrukte reclame drukwer
ken naar het buitenland, zoodat, willen be
langhebbenden niet in strijd handelen met
dit artikel, zij gedwongen worden deze
drukwerken in het buitenland te doen
drukken, hetgeen uiteraard een nadeel
voor de Nederlandsche nijverheid betee-
kent. Ten einde dit bezwaar te ondervan
gen wordt daarom voorgesteld het bewus
te artikel 30 aan te vullen in dien zin, dat
het daar bedoelde vervoer alleen strafbaar
wordt gesteld indien uit de ter post be
zorging in het buitenland nadeel voor den
staat kan ontstaan.
Een tweede wijziging, welke wordt voor
gesteld, heeft betrekking op de uitreiking
aan huis van aangeteekende stukken. De
mogelijkheid wordt namelijk opengesteld
gewoon aangeteekende stukken in daar
voor in aanmerking komende gevallen ook
aan anderen dan den geadresseerde of
diens gemachtigde, bijv. aan een volwassen
huisgenoot van den geadreseerde uit te
reiken. Brieven met aangegeven geldswaar
de zullen echter uitsluitend aan den ge
adresseerde of diens gemachtigde worden
uitgereikt. Ten einde een gemakkelijke
aanpassing aan de eischen van de prac-
tijk mogelijk te maken, zouden de gevallen
waarin de voorwaarden, waarop van de re
geling van uitreiking van aangeteekende
stukken kan worden afgeweken, bij Ko
ninklijk Besluit kunnen worden vastge
steld.
Wanneer komt de verlaging van den
rentevoet?
Bij het afdeelingsonderzoek van dit
wetsontwerp in de Tweede Kamer werd
herinnerd aan de toezegging, door den
minister van Financiën in de vergadering
der Kamer van 23 October 1928 gedaan
met betrekking tot de verlaging van den
rentevoet van verstrekte woningbouw voor
schot ten. De minister zeide bij die gele
genheid het voLgende: „Intusschen zal die
toestand ingrijpend veranderen over drie
a vier jaar, wanneer de leening 1922 kan
worden geconverteerd. Ik geloof, dat dan
het oogenblik aangebroken zal zijn tot de
gevraagde 4.5 pot. te komen, wanneer al
thans de rentestandaard dan nog zóó is,
dat het Rijk tegen 4.5 pet. kan convertee-
ren."
Gevraagd werd of de verlaging van den
rentevoet spoedig nadat de conversie der
gemeenteleening heeft plaats gehad, kan
worden verwacht.
R.K. Kamer-Centrale Leiden.
De eerstvolgende Algemeene Vergade
ring wordt gehouden op 21 November a s.
te Gouda.
In deze vergadering komt o.m. aan de
orde de agenda voor den op 27 en 28 No
vember te houden Partijraad.
In de afvaardiging naar den Partijraad
is door het overlijden van de heeren Bal
vers uit Hillegoni en Schippers uit Voor
schoten, een vacature ontstaan in de land
en tuinbouwvertegenwoordiging, zoowel
wat een afgevaardigde betreft, al® de
plaatsvervanger daarvan.
Op de a.s. Algemeene Vergadering zal
ook in deze vacatures dieaien te worden
voorzien.
Op den dag der Algemeene Vergadering
zal een H. Mis worden opgedragen voor de
zielerust van Mgr. Nolens z.g. Aan locale
besturen wordt door het centraal in over
weging gegeven om eveneens voor de
zielerust van onzen overleden Staatsman
een H. Mis te doen opdragen.
De groote nieuwe VERKEERSBRUG TE KEIZERSVEER, zal op 31 October
officieel geopend worden
KATHOLIEKE NEDERLANDSCHE
BOEREN- EN TUINDERSBOND.
Deze Bond heeft Maandag te Wage-
ningen een algemeene vergadering ge
houden onder leiding van den voorzitter,
den heer J. Th. Verheggen te Buggenum.
De voorz. wees in zijn inleiding op de
moeilijkheden voor land- en
tuinbouw.
Er moet wat gebeuren om er uit te
komen. De kwestie is of de Nederlan
ders iets meer willen betalen voor Ne
derlandsche producten en de eigen markt
willen steunen. De regeering zou hier
voor steun kunnen verleenen. De regee
ring moet inzien, dat de landbouw een
tak van ons volksbestaan is, die onmo
gelijk kan worden gemist. Spr. meende,
dat de regeering moest verbieden of be
perken invoer van die artikelen, welke
wij zelf produceeren voor onze behoef
ten. Spr. wees nog op de Tarwewet en
besloot met de wenschelijkheid te betoo-
gen van een afzonderlijk departement
van Landbouw.
De vergadering keurde goed met een
bedrag ad 1000 deel te nemen in het
kapitaal der N.V. Pensioenverzekering
Jan Truijenfonds.
Hierna hield prof. ir. C. Broekema een
inleiding overBeschouwingen
over voederbouw.
Hij besloot met de oprichting van een
nationaal comité voor voederbouw aan
te bevelen, welks inrichting hij uiteen
zette.
De heer Huizinga wees op het steeds
talrijker worden der klachten over kaas-
gebreken. In Zwitserland is voor het ma
ken van Emmenhtaler kaas het gebruik
van geënsilleerd voer verboden.
Verschillende andere vragen werden
nog gesteld, welke door den inleidre wer
den beantwoord. Tegen den heer Hui
zinga merkte hij op, dat rijping der kaas
een bacteriënproces is. Als de weten
schap de samenhang beter leert begrij
pen zal men ook leeren de gevaren tc
ontwijken.
Naar aanleiding van een opmerking
over de inwerkingtreding van de wet op
het. toegepaste natuurwetenschappelijk
onderzoek, die thans ieder oogenblik in
werking kan treden, drong spr. er op
aan, dat de Bond zou zorgen, dat de
landbouw in de bestuurscolleges zou wor
den vertegenwoordigd.
Hierna hield prof. dr. G. Minderhoud
een inleiding over: Zal de Nederland
sche land- en tuinbouw uit zelfbehoud
nieuwe wegen moeten inslaan, en
zoo ja, welke? Spr. kende geen nieuwe
wegen en wilde zijn inleiding houden om
te weerhouden van domme stappen. Hij
behandelde de volgende punten: Moet men
de cultures verschuiven, bijv. van akker
bouw tot veeteelt of tot tuinbouw over
gaan; kan de afzet der producten ver
beterd worden?
Wat het eerste punt betreft, wees spr.
er op, dat vorige crieis zijn ontweken
door van richting te veranderen. De te
genwoordige crisis, thans nog een ak-
kerbouwcrisis, zal, vreest hij, worden een
algemeene landbouwcrisis. Het toenemend
gebruik van kunstmest in landen, waar
die nu niet zoo veel gebruikt wordt als
bij ons, zal daar grootere productie ge-
Men zal goed doen de verandering
van bedrijven niet te sterk door te voe
ren, daar de prijzen van boter, kaas en
vleesch dan zullen dalen. Wij hebben een
groot overschot van veeteeltproducten,
terwijl de uitvoer belemmering onder
vindt en in het buitenland de koop
kracht afneemt.
Van de veefokkerij heeft de gewone
doorsneeboer geen voordeel; spr. waar
schuwt dus tegen sterken overgang van
bedrijf.
Ook tegen uitbreiding van den tuin
bouw meent hij te moeten waarschuwen,
wat hij met voorbeelden staaft.
Wat den afzet der producten betreft,
noemde spr. de vorming van krachtige
exportvereenigingen, die de concurrentie
op de buitenlandsche markten zou doen
ophouden.
Op dit oogenblik wordt overal op aar
de met verlies geproduceerd, wat op den
duur onbestaanbaar is. Spr. meende, dat
men niet andres kan doen dan doorgaan
op den tot heden gevolgden weg. Onver
antwoordelijk zou zijn op een of ander
gebied op groote schaal van koers te
veranderen.
Over deze inleiding ontspon zich een
lange discussie. Van verschillende zijden
werd bepleit, dat de Regeering van po
litiek zou veranderen, omdat, als geen
steun wordt geboden, honderden land
bouwbedrijven zullen teniet gaan. Een
afgevaardigde uit Friesland deelde ter
illustreering van den nood van den land
bouw mede, dat schoolgaande kinderen
voor en na den schooltijd moeten helpen
j bij het melken der koeien. Honderden
Dit nummer bestaat uit drie bladen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Spanje en de H. Stoel. (Buitenland, 3de
Het Chineesch-Japansche conflict (Bui
tenland, 2de blad).
BINNENLAND.
In de Tweede Kamer is voortgezet de
behandeling van de interpellatie over den
economischen toestand, (lste blad).
Algemeene vergadering van den Katho
lieken Boeren- en Tuindersbond. (lste
blad).
Een voorstel tot wijziging van de Pacht
wet en Pakketpostwet. (lste blad).
Twee mijnwerkers verongelukt. (Laat
ste Berichten).
Verscheidene slachtoffers van het ver
keer (Gem. Ber. 3de blad en Laatste Ber.).
Weer een geval van valsche-munterij te
Rotterdam (Gem. Ber. 3de blad).
Mislukte aanslag op een tram te Terborg
(Gem. Ber. 3de blad).
Verschillende branden (Gem. Ber. 3cle
Blad).
bedrijven kunnen geen arbeider meer be
talen.
De voorzitter concludeerde, dat de
vergadering gewenscht vindt, dat men
zich tot de regeering zal wenden met de
mededeeling, dat de toestand van den
landbouw onhoudbaar is en men haar
verzoekt, met maatregelen te komen ten
einde verbetering te brengen.
Het bestuur werd overgelaten den
vorm, waarin dit verzoek aan de regee
ring zal worden gedaan, zelf te kiezen.
Na een opwekking van den geestelij
ken adviseur, rector J. P. J. Kok, werd
de vergadering gesloten.
Gisteren werden verschillende insti
tuten en laboratoria bezocht.
GEMEENTERAAD VAN GOUDA.
Financieels toestand niet rooskleurig.
In <le vergadering van den gemeenteraad
van Gouda werd mededeeling gedaan om
trent den stand van den post onvoorzien,
naar aanleiding waarvan do heer van Staal
(s.-d.) opmerkte, dat zijn voorspellingen
over komende tekorten op de begrooting
reeds bewaarheid worden; er bestaat
reeds een tekort van bijna 11.000 op den
loopende dienst.
Wethouder de Witt Wijnen (lib.) be
aamde, dat het met de financiën verre van
roosklourig is gesteld, doch dat het toch
mogelijk is gebleken, alle betalingen uit
den gewonen dienst te doen.
Tot regent van het Van Iterson-zieken-
huis werd benoemd de heer Jac P. Dessing.
Na eenige discussie aanvaardde de Raad
het voorstel van B. en W., om bij den dienst
van Gemeentewerken een adviseerend in
genieur aan te stellen.
Aan het einde van de vergadering heeft
de heer Van Staal den burgemeester vra
gen ge3teld inzake de weigering tot het
houden van een verloting ten bate van de
plaatselijke afdeeling van het Instituut
voor arbeidersontwikkeling. De burgemees
ter achtte het geven van toestemming in
strijd met de Loterijwet aangezien bedoel
de vereeniging weliswaar een cultureel,
maar ook een politiek doel nastreeft. Hij
beloofde evenwel de zaak nog een® nader
te zullen onderzoeken.
Industrieele kolen voor Frankrijk.
Men meldt uit Parijs aan het „Vad.":
De voorzitter der organisatie van mijn
arbeiders maakt bekend, dat de Fransche
steenkolenvoorraden in Augustus met
215.000 ton gestegen zijn, ondank® de be
perking van den invoer en ondanks het feit,
dat de mijnwerkers vier dagen per maand
niet werken.
Het is mogelijk, dat de invoer van in
dustrieele steenkolen nog verder zal wor
den beperkt, want hiervan is er te veel,
terwijl er daarentegen een tekort aan huis
brand wordt geaoht te bestaan.
