NED OOST-INDIE
KERKNIEUWS
UIT DE RIJNSTREEK
UIT DE OMGEVING
DONDERDAG 8 OCTOBER 1931
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
VAN BOVEN-DIGOEL ONTVLUCHTE
BANNELINGEN.
Door Papoea's opgegeten.
Het „Soer. Hbld." verneemt uit Nieuw-
Guinea, dat de inlandsche bestuursassis-
tent van Okaba, die op Frederik-Hendrik-
eiland patrouilleerde, bericht ontving, dat
de in 1929 onder leiding van Daglan ont
vluchte communisten door Papoea's zijn
opgegeten. Een militaire patrouille, onder
leiding van luitenant Maris, vond bij do
monding van de Kawarga verschillende ar
tikelen, die vroeger in het bezit waren
van de ontvluchten.
Frederik-Hendrik-eiland ligt ten Z. van
de monding der Digoolriver. Het is be
kend, dat verschillende kleine groepen
bannelingen, voor het eerst in 1929, de
kampen aan den Boven-Digoel zijn ont
vlucht. Een groot aantal de Indische
regeering noemde het gctal'41 dat naar
Australisch gebied was uitgeweken, werd
weer aan onze regeering uitgeleverd. An
deren werden door Papoea's teruggebracht
of aangehouden door onze politie. Om
trent een 8-tal bleef men in het onzekere
verkeeren. Vermoedelijk zijn deze dus in
handen van minder vredelievende Pa
poea's gevallen.
Omtrent den beruchten communist Dag
lan berichtte ons in Februari 1930 een
Aneta-telegram, dat hij eind 1929 door zijn
medevluchtelingen, waarvan een deel weer
was opgepikt, in het oerwoud was achter
gelaten wegens uitputting.
EERHERSTEL.
Het is ongetwijfeld een mooi bewijs van
kinderlijke liefde jegens den Paus en van
heilige verontwaardiging over de oneer,
Christus in zijn Lichaam, de Kerk aange
daan, wanneer in troebele tijden door ka
tholieke organisaties telegrammen van
protest en deelneming aan de Vader dor
christenheid worden gezonden.
We hebben dergelijke protest-acties mee
gemaakt bij de gruwelijke vervolging in
Mexico, bij de anti-clericale strijd in Frank
rijk, bij de uitingen van kloosterhaat in
Spanje. Nu pas weer, toen de Paus in Italië
werd gedwarsboomd. En kort geleden stuur
den de beide mooi-goslaagde jeugd congres
sen der Derde Orde zulke telegrammen
naar Rome.
Dat is prachtig werk. De Opperherder
heeft meermalen zelf verklaard, dat die
algemeene uitingen van sympathie hem
veel broost hadden verschaft. Maar mca
mag het goede doen en moet vooral bet
betere niet nalaten. En dan is toch zeker
een positief gestelde daad van veel booger
gewicht en van rijker vruchtbaarheid dan
het zenden van telegrammen.
Welnu zoo'n positieve daad gaan de tien
duizend Tertiarissen van ons land stellen
in hun dag van eerherstel.
Het initiatief tot deze dag van eerherstel
ging uit van de laatste Eucharistische Der
de-Ordedag te Weert gehouden, waar werd
besloten alle Tertiarissen van Nederland
uit te noodigen er aan deel te nemen. In
onderling overleg werd als datum vastge
steld: Zondag 11 October, octaafdag van
Sint Francisciis. Maar waarom zouden niet-
tertiarissen achterwege blijven? Mogen
we hier het program even afdrukken?
Ie, Algemeene H. Communie van alle
Tertiarissen. 2e. 's Middags een gezamen
lijke acte van eerherstel. 3e. Zoo mogeiijk
een avondvergadering buiten de kerk.
Op een en dezelfde dag zullen dus alle
Nederlandsche Tertiarissen de Eucharisti
sche Heiland ontvangen en Hem in de
stilte van hun hart oprechte deelneming
betuigen met de onteering, waarmee Hij in
verschillende landen werd en nog wordt
bejegend. En ze zullen flinke voornemens
maken om Hem des te meer te beminnen,
naarmate Hij door zooveel verblinden en
misleiden wordt bespot en gehoond. Ze zul
len, als Franciscus, zich er diep van over
tuigen, dat er maar Een is, waard om harts
tochtelijk bemind te worden, en dat juist
die Eene door de wereld verstooten wordt:
„de liefde wordt niet bemind!"
Ook in 't openbaar en gezamenlijk zul
len de Tertiarissen getuigen van hun trouw
aan Koning Christus en van hun leedwezen
met de beleedigingen, waarmee men Hem
al brutaler in de weg treedt. En daarom
zullen ze allen 's middags neergeknield voor
het Allerheiligste en tezamen een acte van
eerherstel bidden. Overal waar het mogelijk
is, wordt verder een protest-avond buiten
het kerkgebouw georganiseerd. Een spreker
kan daar een rede houden over de kerkver
volgingen der laatste tijden, om allen nog
eens te begeesteren tot eeuwige aanhanke
lijkheid aan Koning Christus en zijn Rijk,
de H. Kerk.
Kinderen van Franciscus en allen, die
met ons meedoen? hebt medelijden met en
liefde tot de veelgesmade Koning.
Christus dringt ons.
PLOTSELINGE GENEZING TE
LOURDES.
Een Bëlgische jongen de gelukkige.
De Brusselsche „Standaard" maakt mel
ding van een plotselinge genezing te Lour-
des op den eersten dag van de October-
maand. Het betreft een jongen steendruk
ker, die te Lourdes verbleef als deelnemer
aan de processie der Belgische Katholieke
Arbeidersjeugd.
De gelukkige heet Frangois Maes, gebo
ren te Brussel op 25 Augustus 1915. Te
Eigenbrakel woont hij bij zijn ouders, en
is er drukker. Op 26 December verleden
jaar deed hij, bij een arbeidsongeval, waai-
bij zijn voet gegrepen werd door een ma
chine, een etterende beenziekte op.
Tweemaal onderging de jongen een chi
rurgische bewerking, doch een etterende
wonde van 3 c.M. bleef open. Hij ging
Heden gingen een vijftigtal missaals
en nog meerdere vulpenhouders en
vulpotlooden af.
U weet toch dat U voor de aanwer
ving van drie nieuwe abonné's recht
kunt doen gelden op een pracht-mis-
saal of zeer solide vulpenhouder met
gouden pen.
U kunt toch ook eigenaar (es) van
een dergelijk missaal of vulpenhouder
worden.
Vraagt eens proefnummers aan of
laat ons proefnummers bezorgen bij
adressen, die in aanmerking komen
voor een abonnement op „De Leidsche
Courant".
U hebt niets te doen dan ons de
adressen op te geven. Wij bewerken
die adressen zelf en komen er drie
abonné's van, dan krijgt U een missaal
of vulpenhouder.
De proefnummers moeten het doen.
Men kent „De Leidsche Courant" niet.
Onbekend maakt onbemind.
Nogmaals vraagt proefnummers aan.
DE DIRECTIE.
moeilijk en was spoedig vermoeideen
schoen kon hij aan den rechtervoet niet
verdragen.
Na de processie-feestelijkheden van Don
derdag 1 October, rond 8 uur 's avonds,
nam Frangois het verband weg van den
voet en stelde vast dat de wonde toe
Het is zeker een merkwaardige gent-
zing, schrijft de „Standaard". Het Bureau
de Constatation spreekt zich niet uit, doch
heeft het geval in onderzoek. Toen wij den
jongen man aan tafel vonden, vertelde hij
ons in allen eenvoud wat hierboven staat.
Van. opgewondenheid geen zweem, wel van
oprechte en stille blijdschap.
Zonder twijfel zal ook blijdschap heer-
schen bij zijn famile. Zijn vader, die socia
list is, wilde slechts amper zijne toestem
ming tot het vertrek geven en vergezelde
zijn zoon niet naar het station, toen hij
hij vertrok.
Kon men zich schooner bekroning den
ken voor dezen eersten dag van de Ro-
zenkransmaand
NIEUWKOOP.
DE HERLEVING DER SMEDERIJEN.
Vergadering waarbij 70 smeden tegen
woordig waren.
Op 10 September waren de smedenpa
troons met hun zoons in het vak werkzaam
onder leiding van het gemeentebestuur
naar de Jaarbeurs geweest. Donderdag
avond waren zij allen uitgenoodigd tot het
bijwonen van een vergadering in het Pa
tronaatsgebouw om de belangen van het
vak te bespreken.
Wie kon was opgekomen, ongeveer 70
smeden, terwijl aan de bestuurstafel geze
ten waren de leden van het bestuur met
den secretaris, een vijtal raadsleden, als
mede de heeren W. Graadt van Roggen en
C. J. van Wijngaarden van Rees, respectie
velijk Secretaris-Generaal en Adjunct-Se
cretaris van de Nederlandsche Jaarbeurs.
Burgemeester van der Weijden opende
de vergadering en hield daarbij de volgen
de inleiding.
Ik open deze vergadering en heet U allen
welkom.
Het is mij een bizonder voorrecht voor
deze bijeenkomst een woord tot inleiding
te mogen zeggen. Op de eerste plaats om
dat ik hier aanwezig zie den Secretaris-
Generaal en Adjunct-Secretaris van de
Nederlandsche Jaarbeurs, wie ik niet meer
aan U heb voor te stellen omdat U deze
heeren reeds ontmoette en kent, doch die
ik toch nog eens hartelijk hier welkom heet,
op de tweede plaats omdat wij staan voor
een bij uitstek gewichtige zaak, voor een bij
uitstek gewichtig gemeentebelang.
Bij mijn Wethouders, bij de leden ,rau
den gemeenteraad wier aanwezigheid ik
hier op grooten prijs stel en niet het minst
bij mij zelf leeft diep het- besef en dringt
sterk op den voorgrond de plicht om Nieuw
koop tot steeds verhoogde welvaart te
brengen. Er komt reeds een kentering, doch
jaren lang hebben wij ons geboorteover
schot niet kunnen plaatsen, wat een oneer
is voor een gemeentebestuur.
Op verschillend terrein en niet zonder
succes waren wij reeds werkzaam en zagen
ook meermalen het belang van de industrie
onder het oog: met electrisohe kracht, een
goede vaartverbindmg, vakonderwijs e.d.,
waarbij het ons geenszins ontging, dat spe
ciaal onze smedenindustrie een zware strijd
te voeren had. Wij zagen daar fouten en ge
breken, waar ons gemeentebestuur zoo
zeiden wij rechtstreeks niets aan kan
doen, welke de smeden zelf en wel door or
ganisatie moesten bestrijden. Tweemaal
reeds hebt gij getracht dat doel te bereiken,
doch telkens tevergeefs. 15 jaren geleden
is er een plan geweest voor de oprichting
van een instructie-werkplaats. Voorgelicht
door deskundigen heb ik als raadslid dat
plan toen bestreden, omdat eerst begonnen
moest worden met .cursus-onderwijs. En
vergadering die meening ben ik nog
toegedaan. Wij trachten zooveel mogelijk
te bevorderen dat jongens de nijverheids-
win teravondschool te Woerden bezoeken
en in den afgeloopen winter was er slechts
één smidsjongen, die er heenging en dat
moet eerst veranderen. Eerst moet er so
men een andere geest van willen en kun
nen. Het bedrijfsleven maakt een ellendige
tijd door doch die toestand heeft deze
lichtzijde, dat hij een gunstige voedings
bodem schept voor verbetering. U en ik
en wij allemaal zijn er thans van doordron
gen, dat het voor U zoo niet langer kaïp
Het is thans er op of er onder. En ons ge
meentebestuur zegt: gij inoogt niet ren
onder gaan, de eer van Nieuwkoop is er
mee gemoeid, en gij behoeft als bedrijf in
zijn geheel niet ten onder te gaan, als gij
slechts de handen ineenslaat.
Gij zijt op de Jaarbeurs geweest, gij zijt
er schitterend ontvangen door het bestuur,
gij hebt daar gezien hoe er in het bedrijfs
leven gewerkt en gezwoegd wordt, doch
ook wat er te bereiken is. Het is geweest
een dag van leering, maa.r ook een dag van
genot. En ons gemeentebestuur heeft ge
zegd, wij gaan eerst eens met hen uit, en
dan gaan wij eens met hen praten. En ge
achte vergadering, dat praten daar zijn wij
thans aan toe. U krijgt daarbij ruimschoots
de gelegenheid Uw kaarten bloot te leggen
en uw belangen naar hartelust uit te zeggen
De heeren van het Jaarbeursbestuur, die
reeds getoond hebben zoo buitengewoon
veel belang in U te stellen, die zelfs ge
zegd hebben, dat gij een schoone toekomst
kunt tegemoet gaan als gij hun aanwij
zingen slechts wilt volgen, kortom die zich
uitdrukkelijk en zonder meer voor U willen
geven en er een eer in stellen Uw stand
en vak en daarbij onze mooie gemeente
Nieuwkoop omhoog te voeren, met diezelf
de heeren gaan wij thans de besprekingen
voeren. En ik zou het daarbij van belang
achten, en ook zeer op prijs stellen, wan
neer de Secretaris-Generaal, de heer
Graadb van Roggen zelf deze besprekingen
zou willen leiden. Mijnheer Graadt vau
Roggen mag ik U verzoeken de hamer van
mij over te willen nemen?
De heer Graadt van Roggen nam nu het
woord, bracht allereerst dank aan het ge
meentebestuur, achtte zich overtuigd, dat
allen den ernst en werkelijke toedracht
van het bedrijfsleven inzagen, wat een eer
ste vereischte is om tot verbetering te ko
men, dankte ook voor het bezoek aan de
Jaarbeurs, en al heeft het bestuur van de
Jaarbeurs zijn volle medewerking toege
zegd en al meent het ook wel iets te kun
nen doen, de verwachtingen moet men
toch niet al te hoog stellen en men moet
ook niet nieenen, dat met het uitkomen
van een Nieuwkoopsche eigen smeden-
si and men er is. De zaak heeft veel groo-
ter omvang, de kern zit veel dieper, zoo
dat ook andere en grootscher remediën
noodig zijn, waarbij een eerste vereischte
is, dat men met ernst en toewijding de
zaak onder de oogen ziet en vertrouwen
stelt in de leiding.
Deze vergadering is belegd om geza
menlijk den toestand onder het oog te zien
en om gegevens te verzamelen, en daar
uit zullen de besturen van gemeente en
jaarbeurs 'n werkplan opstellen, doch men
wil vooraf nog eenige wenken geven, mede
aan de hand van de gegevens, welke spre
ker in den namiddag bij een bezoek met
bet gemeentebestuur aan een zestal
smidsbedrijven mocht verzamelen.
Oudtijds was Nieuv. koop een alom be
kend centrum voor L:t smedenvak, de
nieuwe tijden met hun machines en massa
productie brachten hierin verandering en
de bakens werden bij het verloopen van
het getij, niet tijdig verbet. De groot-fabri-
cage had haar reizigers en zooveel andere
middelen om bekendheid aan haar bestaan
en artikelen te geven en de kleine smid,
niet beschikkende over die middelen, ge
raakte op den achtergrond, en maar steeds
blééf men hier op het oude niveau door
werken zonder ook in het vak naar aan
passingsmiddelen uit te zien. Thans is er
noodig een vertrouwensman, die technicus
is en voorlichting en onderricht kan geven
op elk terrein van het vak. Gezamenlijk en
onder leiding moet er opgetreden worden
bij de overheid, tegenover organisaties,
enz. Men moet profiteeren van de zooveel
verhoogde Duitsche valuta, evengelijk als
Duitschland bij de iuflatie na den oorlog
profiteerde van Nederland. Hef Rijk
schonk 100.060.subsidie aan de Ver-
eeniging van Nederlandsch fabrikaat, er
is een strooming in die richting en deze
moet uitgebuit. Overwogen moet worden
om de productie van het massa-artikel te
gaan vervangen door de productie van het
handwerk, dat meer gevraagd gaat worden
als de voorteekenen niet bedriegen
goede perspectieven biedt en waarvoor
Nieuwkoop als aangewezen lijkt om daar
van een centrum te gaan vormen.
Men moet niet te veel afgeven op hen
die het vak inderdaad nog meer in de put
helpen, door het maken van veel te lange
werkdagen en te verkoopen beneden de
verkoopwaarde, want er moet toch ook ge
geten worden. Zoodra er werkverruiming
komt,-verandert dit vanzelf. Op het oogen-
blik is het in alle bedrijven slecht, doch
van wat er nog gevraagd wordt, daarvan
moet men ook zijn deel zien te krijgen. De
gezamenlijke actie moet gaan onder het
motto Nieuwkoop en perosonlijk moet men
offers weten te brengen, moeite zich wil
len getroosten, tijd beschikbaar willen
stellen, energiek en met volharding, ten
bate van het algemeen Nieuwkoop sch be
lang, waar ten slotte allen zij het de
een wat meer dan de ander ook weer
van profiteeren.
Een warm applaus volgde, waarna zich
een beredeneerde gedachten wisseling ont
spon over de vraag van den spreker of
het handwerk dan wel het fabriekmatig
karakter van het vak moest worden ge-
De heer D. Kranenburg meent, dat de
grossiers het vak bedierven, door te veel
te eischen voor te weinig geld, waardoor
minderwaardig goed gemaakt is en zou er
meer heil in zien, wanneer de smeden zich
meer in rechtstreeks contact stelden met
den afnemer en winkelier.
De heer C. Zwart geeft een uiteenzet
ting van den bes taanden toestand en
noemt als hoofdoorzaak de opdrachten
welke vanuit Nederland gegund worden
aan Duitschland, niet het minst ook van
overheidswege en beveelt hiervoor aan
het verhoogen van invoerrechten en goed
vakonderwijs.
De heer Graadt van Roggen wijst er op,
dat alles leveranties voor de regeering
thans geschieden door ecu inkoopbureau,
doch 't zal de vraag zijn of daar iets be
kend is van het hier bestaande bedrijfsle
ven en dat is de schuld van de betrokke
nen zelf.
De heer Stam toont aan, dat men hier
zeer veel te kort schiet aan vakkennis en
noemt dit een allereerste eisch tot ver
betering. Met constructie-werk bijv. zou
nog veel te bereiken zijn.
De heer J! Bon bepleit de instelling van
een algemeen verkoopbureau, wat dan al
leen geschikt zou zijn voor de nieuw te
verkrijgen relatiën. Thans vermoorden de
smeden elkaar en niet het publiek profi
teert hiervan, doch de tusscbenhandel.
Gepraat wordt nu nog over het oprich
ten van een vereeniging en hoe deze zou
moeten werken, waarna de heer Graadt
van Roggen dankt voor de gevoerde be
spreking en hoopt daarmede zijn nut te
kunnen doen voor het maken van een
plan, waarover tevens contact gezocht zal
worden met den Rijksnij verheids-consu
lent.
De Burgemeester spreekt vervolgens
een dank- en slotwoord en hoopt dat in
deze vergadering een grondslag gelegd is
voor een nieuwe en verbeterde toekomst
in het smedenbedrijf, wat ten goede zal
komen aan geheel de Gemeente.
HOOGMADE.
Volksbond. De R.K. Volksbond hield
Dinsdag zijn eerste maandvergadering in
dit seizoen. De Voorz. opende de vergade
ring met gebed, heette de leden van harte
welkom en herdacht tevens het overlijden
van het mede-lid H. Hoogeboom. Voor de
rust zijner ziel werd gebeden. De secr. las
de notulen voor, welke onder dank worden
goedgekeurd. Daarna werd het Bondslied
gezongen met piano-begeleiding van mej.
Opdam; de solopartij werd gezongen door
J. v. Goozen. Vervolgens verslag van de
oentr. raadsverg., welke gehouden is op
Maandag 1 Juni te Haarlem. De voorz.
dankte den afgev. voor zijn verslag. Daarna
cursus G. Adviseur. Spr. zette met zeer
duidelijke woorden uiteen de beteekenis
van het altaar in onze kerken. De voorz.
dankte den G. Adviseur voor zijn mooie uit
eenzetting. Vervolgens werden eenigen cir
culaires behandeld, onder anderen één
over de Volkskrant. Door den voorzitter
werd sterk aanbevolen deze krant te gaan
lezen. Daarna mededeelingen. De voorz.
van de brandstof oommissie deelde mede,
dat de betalingstermijn met een maand is
verlengd. Daara werd bekend gemaakt, dat
Zondag 11 Oct. de bibliotheek wordt ge
opend Na rondvraag sluiting.
De colleote voor „Hulp in Nood" bracht
op 1.48 1/2 cent.
