22ste Jaargang
WOENSDAG 9 SEPTEMBER 1931
No. 6996
^e£cidóclt^0oii/^afil
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor LeideD 19 cent per week 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franoo per post -f2.95 per kwartaal
Bet Geïllustreerd Zondagsblad ia roor de Abonné'a ver
krijgbaar tegeD betaling vaD 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50,
Dit nummer bestaat uit drie bladen
V Het zelfstandige kleinbedrijf.
„Als het sociaal belang van de aanwezig
heid van een breeden zelfstandigen mid
denstand geen phrase is, dan ligt het zeker
op den weg van de overheid, de bestaans
voorwaarden voor het zelfstandige klein
bedrijf zoo gunstig mogelijk te maken en
om de positie van het economisch gezonde
middenstandsbedrijf zooveel mogelijk te
versterken en te beschermen. Het zelfstan
dige kleinbedrijf is nu eenmaal in den te-
genwoordigen tijd een van die groepen, die
op bijzondere wijze aanspraak maken op de
belangstelling en den steun van de over
heid".
Deze woorden uit de redevoering van
den heer Struycken, hedenmorgen gehou
den bij dé opening van bet negende R. K.
Middenstandscongres te Venlo, willen wij
nog even onder de aandacht brengen.
Voor overheid, in land en gemeente, is
het een plicht, om bij het treffen van maat
regelen, het opleggen van lasten zeer bij
zonder er op te letten, dat daardoor niet
een te zware last wordt gelegd op het zelf
standige kleinbedrijf.
Het zelfstandige kleinbedrijf" te hand-
haVén, uit té breiden, is een sociaal
streven, dat van de grootste beteekenis
moet worden geacht voor het welzijn van
heel de maatschappij.
Deze stelling is door katholieke sociolo
gen reeds vroeger herhaaldelijk voorge
houden en verdedigd. Maar in dezen tijd
blijkt toch wel heel frappant de juistheid
ervan nu het kapitalisme, waarmede
dan bedoeld wordt: groot-kapitaal in han
den van betrekkelijk weinigen, allerwege
wordt gesignaleerd als bron van veel oeco-
nomisch en sociaal kwaad-
Als tegenover dat kapitalisme kan wor
den gestevigd de positie van het zelfstan
dig kleinbedrijf, dan beteekent dit maat
schappelijke vooruitgang in gezonden zin.
De waarheid hiervan kan eigenlijk door
niemand worden ontkendmaar dat blijke
dan ook zooveel mogelijk in de practijk!
BINNENLAND
NED. R. K. MIDDENSTANDS
BOND.
CONGRES TE VENLO.
Dinsdag in den loop van den middag
kreeg Venlo, waar vandaag en morgen de
Ned. R. K. Middenstandsbond congresseert,
een ander aspect dan het gewoonlijk ver
toont.
Groepen vreemdelingen bevolkten de
straten der stad, waar op vele plaatsen de
vlaggen van de huizen wapperden en de
etalages der verschillende middenstands
zaken waren extra verzorgd.
De hotels waren al sinds dagen voor de
congressisten gereserveerd en het ingesteld
huisvestingscomité had bovendien handen
vol werk om den deelnemers van buiten
de stad bij particulieren onderdak voor den
nacht te verschaffen.
Om half acht gisterenavond had in hotel
,ySuisse" een begroeting van de congressis
ten plaats door het bestuur der afdeeling
Venlo.
De heer J. A. Koops sprak woorden van
welkom tot de aanwezigen, in het bijzonder
tot den heer Lockefeer, secretaris van den
Ned. R. K. Middenstandsbond, die wegens
ziekte van den vice-voorzitter, den heer
J. E. A. M. Meijring, het congres zal pre-
sideeren en uitte den wensch, dat het con
gres in Venlo de rijkste vrucht voor den
bond zou mogen afwerpen.
De heer Lockefeer dankte voor de woor
den van welkom, waarna men zich geza
menlijk naar het stadhuis begaf, waar B. en
W. de congressisten officieel ontvingen.
De loco-burgemeester, mr. E. Janssen,
sprak zijn vreugde erover uit, dat het con
gres in Venlo wordt gehouden en wenschte
den R. K. Middenstanders toe, dat hun
werk op de beste wijze mocht slagen.
De heer Lockefeer dankte, waarna de
eerewijn werd rondgediend. Na deze ont
vangst verzamelden de deelnemers zich in
de zalen van hotel „Suisse", waar de avond
verder in een gezellige en opgewekte stem
ming werd doorgebracht.
OPENINGSREDE.
Vandaag is te Venlo het negende R.K.
Middenstandecongres begonnen.
De heer C. J. G. Struyoken, voorzitter
van den Neder landscfhen Roomsch-Katho-
lieken Middenstandsbond heeft het congres
met -een uitvoerige rede geopend. Hij zeide
daarin om.
Nu wij staan aan den aanvang van dit
Veniosoh congres gaan mijn gedachten al
lereerst uit naar den groeten Venlonaar en
den grooten vaderlander, dien wij verieden
week hier in zijn geboortestad hebben ten
grave gedragen." Het heengaan van dr. No-
lens heeft een zware leemte geslagen in ons
staatkundig leven en in het bijzonder in
onze katholieke staatspartij. Nolens was
de erkende en alom imponeerende leider
van de Nederlandsohe katholieken in politi
co. Onze sociale beweging en onze katholie
ke staatkundige actie zijn nauw aan eikaar
verbonden. Het is daarom, dat N olens' ver
scheiden ook in onze sociale organisatie
diep wordt betreurd. Wij kunnen hem het
best eeren, door te trachten ons in zijn
geest in te leven. Wij kunnen Nolens het
beste danken door voor zijn opvolger of op
volgers de zware taak te vergemakkelijken
om de Nederlandsohe katholieken verder
te leiden op sociaal en politiek terrein. Bij
Nolens was de sociale vooruitgang in zijn
breeden zin even veilig, als de eenheid on
der de katholieken in de politiek.
Dit congres vindt onze organisatie in den
besten welstand. De economische crisis, die
overal in het bedrijfsleven haar schaduwen
werpt, heeft gelukkig op de organisatie nog
geen nadeeligen invloed gehad. Mocht dit
een teeken zijn, dat de middenstand einde
lijk leert begrijpen, dat hij de organisatie
waarachtig noodig heeft, ook en vooral in
slechte tijden.
Gp dit congres zal de groote beteekenis
van de vakorganisatie, en voor de vakkun
dige scholing van den middenstand, en voor
het verkrijgen van betere bedrijfstoestan
den in een helder licht worden geplaatst.
Laat dit de stands-organisatie versterken
in den wil om de doorvoering van het we
derzijds verplicht lidmaatschap krachtig
aan te pakken, en laat het voor de vakor
ganisatie weer eens een bewijs zijn,1 dat zij
niet alleen uit de standsorganisatie is voort
gesproten, maar dat zij daaraan nog steeds
een groot deel van haar kradht ontleent,
en dat zij de standsorganisatie niet missen
kan.
Een buitengewone vreugde heeft, zoo
zeilde de lieer Struycken verder, Z.E. de mi
nister van arbeid, handel en nijverheid ons
bereid door zijn toezegging, dit congres met
zijn. bezoek te zullen vereeren. Van groote
beteekenis is het voor den middenstand bij
de regeering een willig oor en feitelijke be
langstelling te mogen vinden. Dankbaar
zijn wij de reegeering voor de uitingen, die
'boven twijfel hebben gesteld, dat bij de
aanstaande uitvoering van de Winkelslui
tingswet de juiste strekking van de ver
schillende bepalingen zal worden gehand
haafd. Dankbaar is de middenstand voor
verscihillende bemoeiingen, die blijk geven
van de gestegen belangstelling der rijks
overheid voor de nooden van den midden
stand en die de positie van onzen stand
metterdaad versterken.
Ik denk aan den arbeid van de onderaf-
deeiing voor middenstandsaangelegenheden
en het economisch instituut voor den mid
denstand, waarmede de organisatie steeds
nauwer en steeds vruchtbaarder samen
werking moge zoeken. En ik denk aan het
onderzoek van de professoren Polak en
Kaag naar de aanpassing van de kleinhan
dels-, aan de gnootlhandeisprijaen. Al heeft
geenszins bij het instelden van dit onder
zoek de bedoeling voorgezeten, den vrijen
tusschenhandel te rechtvaardigen, als resul
taat van de uitgebrachte rapporten mogen
wij oonsbateeren, dat de vrije handel in de
betreffende branches in het algemeen vol
komen vrij is gebleken van prijsopdrijving.
Als resultaat mogen wij oonstateeren, dat
een eind is gemaakt aan een 'boosaardig ge
rucht, dat jarenlang heeft voortgewoekerd,
en dat de publieke opinie ten gunste van
den middenstand is gekeerd.
In vele opzichten wordt de positie van
het zelfstandige kleinbedrijf hoe langer hoe
Als het sociaal belang van de aanwezig
heid van een breeden zelfstandigen mid-
I denstand geen phrase is, dan ligt het zeker
I op den weg van de overheid, de bestaans-
I voorwaarden voor het zelfstandige klein
bedrijf zoo gunstig mogelijk te maken en
I om de positie van het economisch gezonde
j middenstandsbedrijf zooveel mogelijk te
versterken en te beschermen. Het zelfstan
dige kleinbedrijf is nu eenma-al in den te-
genwoordigen tijd een van die groepen, die
op bijzondere wijze aanspraak maken op
de belangstelling en den steun van de
overheid.
van het groote maatschappelijke vraag
stuk van dezen tijd, dat voortdurend de ge
spannen aandacht van de overheid vraagt.
Zoowel in economisch als in sociaal op
zicht beleven wij, zoo zeide spreker verder,
een critieken tijd. Voor wie het wereldge
beuren nauwlettend volgt, is het duidelijk,
dat wij staan voor beslissende gebeurtenis
sen en belangrijke ontknoopingen in de ont
wikkeling van de wereddmaatschappij. In
het oude Europa en in de „nieuwe wereld"
is de samenleving gekweld door een ont
sporing in de volkshuishouding van onge
kende felheid. In Rusland heerscht opper
machtig het staa tskaipita1 ismeStalin
heeft kort geleden weer eenige concessies
moeten doen aan de mensdhelijke natuur, o
ja. Maar hoeveel bloed en tranen zulllen er
nog moeten vloeien, voordat in Khisland een
menschwaardig evenwicht is bereikt tus-
schen staatsinvloed en individueele zelf
standigheid? En is het gevaar niet nog al
tijd dreigend, dat de uitersten elkaar zul
len aantrekken en dat het bolsjewisme zich
zal opdringen als geneesmiddel bij het fail
liet van het individualistisch kapitalisme,
dat wij thans beleven?
Wij katholieke organisatiemensohen heb
ben ons te bezinnen, wat iu dezen tijd
bet doel van ons streven moet zijn. Ons be
ginsel van 'solidariteit vraagt een harmo
nisch evenwicht tusohen persoonlijke zelf
standigheid, maatschappelijke organisatie
en overheidsinvloed.
In het vraagstuk, waarvoor wij staan,
hebben phrases en sofismen geen beteeke
nis. Quadragesimo Anno" spreekt over het
herstel van de sociale orde en het herstel
van het leidende beginsel der volkshuislhou-
ding een eenvoudige en duidelijke taal.
Moge de encycliek gelezen en begrepen en
toegepast worden. Ook in onzen kring.
Maar niet alleen in onzen kring. De Ne
derlandsohe regeering heeft, een doelbewus-
sten stap gezet in de richting van herstel
van de sociale orde door de indiening van
het voorontwerp tot instelling van bedrijfs-
raden. Onze vakraad heeft zich in beginsel
met dit ontwerp vereenigd. Wij erkennen
en waard eeren liet voorontwerp van mini
ster Verschuur als een juisten grondslag
voor de ordening in het bedrijfsleven. En
wij hopen en vertrouwen, dat de regeering,
als zij het ontwerp aan het parlement voor
legt, dan meer succes zal hebben dan iin
den Hooigen Raad van Arbeid.
In de gemeenteraadsvergadering van
Maastricht zijn tot wethouders geko
zen: in de vacature-J. Schaepkens van
Riempst (R.K.) dezelfde met 17 van de 33
stemmen; in de vacature-J. H. Paris (S.D.),
J. M. H. Schoonbrood (R.K.) aftredend
wethouder, met 18 stemmen. Beiden hebben
de benoeming in beraad gehouden.
De gemeenteraad van V e 1 s e n heeft,
gisteravond in de vacature wegens het be
danken van den heer W. F. Visser (S.D.)
tot vierden wethouder benoemd den heer
H. Homburg (A.R.), die echter voor de be
noeming heeft bedankt. Daarna werd be-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Rede van onzen minister Beeiaerts van
Blokland te Genève. (Buitenland 2e blad).
Buitengewone zitting van het Engelsche
Lagerhuis. (Buitenland 2e blad).
De zwaar gehavende „Nautilus" op Spits
bergen teruggekeerd. (Buiitenl. Be-riohiten
2e blad.)
BINNENLAND.
Congres N, R. K. Middenstandsbond.
(1st© blad1).
Onthulling Lorentz-monument te Arn
hem. (1ste blad).
Veertigjarig Priesterfeest mgr. dr. Poels
(2de blad).
noemd de heer P. Bosman (V.D.), die de
benoeming heeft aanvaard.
Te Amsterdam zijn de taxitarie
ven verlaagd van 20 tot 15 cent per Kilo
meter.
LOURDES IN OEGSTGEEST.
Het
is nu een-
een onderdeel, en niet het minst be
langrijke, van dat vraagstuk, dat wij vroe
ger het sociale vraagstuk noemden en dat
tegenwoordig sommigen als het probleem,
van het kapitalisme gelieven te 'betitelen
De Lourdes-grot bij
de kerk vain Oegst-
geest, welke gisteren
avond is ingewijd, is
geen alledaagsch goed
bedoeld grotje van co
kes-slakken met een
paar beeldjes en bloe
metjes, maar een waar
kunstwerk. De Massa
bielle-rots, waar Maria
eens verscheen, is 'hier
in al zijn bonkige
zwaarte en zoo veel
moigelijk in de natuur
lijke kleuren nage
bootst. De ontwerper
en uitvoerder van dat
prachtig werk, de heer
Joe. Eymaal, beeld
houwer en bouwkun
dige te Valkenburg,
'heeft reeds op enkele
plaatsen van ons land
dergelijke getrouwe na
bootsingen van Lour-
des gemaakt name
lijk te Valkenburg en
te Hoensbroek. Dahr
echter kon de grot in
de rotsen worden uit
gehouwen, hier in
Oegstgeest moest een
kunstmatige grot van
gewapend beton (met
gebruikmaking van ra-
bits-igaas), worden opgebouwd, geheel in
de vormen van de rotswand te Lourdes.
Zoo nauwkeurig gelijkt deze namaak-rots
op die in Maria's Genade-oord, dat merk
waardige uithollingen en bulten in de
steen, zooals het „Krukkengat" (waar,
thans nog geen krukken hangen), de
„brievenbus" en de „gladde kei" ook in
de Oegstgeester grot in beton zijn ge
modelleerd. Pelgrims, die Lourdes bezoch
ten, staan verbaasd over de treffende
gelijkenis.
Deze gelijkenis zal nog opvallender zijn,
wanneer na eenige jaren de steen meer
verweerd en de beplanting der rotsen wat
uitgegroeid is.
Niet alleen in de vorm van de rots is
getracht hier een tweede Lourdes te schep
pen, ook alle bizonderheden zijn zooveel
doenlijk nagemaakt, behalvehet Ma-
ria-beeld. Zooals velen weten, is het beeld
van de H. Maagd, dat in de verschijnings
grot te Lourdes staat, volgens getuigenis
van Bernadette zelf geen juiste weergave
van Maria, zooals Zij zich aan het arme her
derinnetje in 1858 vertoonde. Daarom is
hier een beeld geplaatst, vervaardigd in
de werkplaatsen der firma F. D. Monna te
Lourdes, dat een beter weergave van de
verschijning geeft.
Onder het beeld zijn op een (nagemaakt)
verweerd koperen plaat de woorden ge
schreven: „Ik ben de Onbevlekte Ontvan
genis".
Op de rots vóór het beeld, geheel glad
van het „aanstrijken" door de pelgrims en
daarom ook te Oegstgeest glad gehouden,
is in vierkant marmeren omlijsting een
klein stukje van de „echte" Lourdes-grot
gevat.
Ook het afsluithek en de kaarsenstan
daard, kunstsmeedwerk van de firma G.
Koelman te Oegstgeest, is precies nage
bootst.
Achter het hek staat een eenvoudig al
taar, in Kunradersteen uitgevoerd. Aan de
voorzijde van het altaar zijn de wapens
aangebracht van Cornelius Ludovicus, Ba
ron van Wijkerslooth, bisschop van Curium,
met het jaarbal 1931 en van Johannes Do-
minicus Joseph Aengenent, Bisschop van
Haarlem, met het jaartal 1931.
Het altaarsteentje is nog afkomstig uit
de huiskafel va*i het, helaas afgebroken,
„Huize Curium".
Evenals te Lourdes is buiten het hekwerk
een „bron" aangebracht, waar men Lourdes-
water kan bekomen. Voor deze bron is ge
bruik gemaakt van Belgisch graniet met
witte marmerplaat, waarop met vergulde
letters de woorden staan ingegrift: „Ga
aan de bron drinken en U wasschen, 26
Febr. 1858.
Voor de grot is plaveisel gelegd. Wan
neer men de kerk binnengaat, heeft men
links het uitzicht op de grot, op een mooie
achtergrond van donker hout. De nabootsing
van Lourdes is zoover doorgevoerd, dat
zelfs de oriëntatie van de grot dezelfde
is als daar.
Het geheel is een prachtig kunst stuk,
dat den heer Eymael veel eer aandoet. De
genen, die Valkenburg bezochten, konden
reeds eerder met het werk van dezen
kunstenaar kennis maken in de gemeente
grot aldaar, waar van hem oa. te zien is
een Christuskop, een kop van den archi
tect Cuipers, St. George met de draak enz.
De totale oppervlakte van de grot be
draagt ruim 100 M2., do breedte is ruim 15
M., de boogte 7.5 M., de diepte gemiddeld
8 M.
Aan de opbouw is elf weken gearbeid;
het resultaat is buitengewoon mooi. Toen
de geloovigen gisterenavond de kerk bin
nengingen, verborg een schutting de grot
nog aan het gezicht; na het Lof was de
schutting weggenomen en de bewondering
der parochianen was algemeen.
Bij dit plechtig inwijdingslof (des mor
gens was door Pastoor do Vetten reeds een
plechtige H. Mis opgedragen) waren, be
halve de parochie-geestelijken tegenwoor
dig Pastoor Ammerlaan, Rector Groot en
Pater Groot.
De kerk was geheel met geloovigen ge
vuld.
Na het lof begaf men zich processiege-
wijze naar buiten en stelden de geloovigen
zich rondom de grot op.
De Harmonie speelde onder leiding van
den heer Kroon „Wonder schoon prachtige",
dat <Loor allen werd meegezongen. Na do
Liturgische gebeden der inzegening hield
Pastoor de Vetten een toespraak, waarin
Zijneerw. o.m. dank biacht aan de schen
kers, die ongetwijfeld vurige Maria-vereer-
ders moeten zijn.
Hij verzocht vervolgens een gebed voor
den makeT van de Grot, die ernstig ziek
ligt, voor spoedig herstel, waaraan mot
groote eerbied werd voldaan.
Na het zingen van „Lieve Moedor van
den Heer" was deze indrukwekkende plech
tigheid geëindigd,.
