22ste Jaargang
WOENSDAG 2 SEPTEMBER 1931
No. 6990
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BINNENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vooi Leiden 19 cent pei week f2.50 pei kwartaal
Bij onze Agenten 20 ©ent per week 12.60 per kwartaal
Franco per po Kt f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ©ent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verbuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vier bladen
V Uitvaart van een groot man.
Er is gisteren bij de uitvaart van mgr.
dr. W. H. Nolens in de Willibrorduskerk
te 's^Gravenhage geen lijkrede gehouden.
Maar na de H. Mis besteeg pastoor Bey-
sens den kansel tot het spreken van een
kort woord. En dit korte woord in
drukwekkend in zijn soberen vorm wil
len wij hier nog even geheel opnemen:
Mijn verschijnen aldus de gewijde
spreker beteekent niet het houden van
een gedachtenisrede. De overledene zou
er meer dan wie ook aanspraak op heb
ben kunnen maken. Maar hij heeft uit
drukkelijk gewild dat elke gedachtenis
rede achterwege zou blijven. Deze laat
ste wil moet worden geëerbiedigd.
Door vriend en tegenstander is de over
ledene met eerbied en ontzag bejegend.
Door ontelbaar velen wordt hij met dank
bare liefde nagestaard.
Daar is echter maar één oordeel, dat
absolute waarde heeft, het oordeel van
God, Die schouwt in de diepste roerselen
van ons hart.
Dat oordeel is hij in geloof en vertrou
wen tegemoet gegaan. Dat oordeel gaan
wij allen tegemoet of we het willen of
niet.
Wij gelooven niet alleen in Gods recTit-
vaardigheid, maar ook in Zijn barmhartig--
heid.
Daarom zoo besloot pastoor Beij-
sens laat al onze parochianen, laat alle
aanwezigen, ja, laat geheel Katholiek Ne
derland zich op dit oogenfolik met ons ver
eenigen voor het bidden van vijf Onze Va
ders en Wees Gegroeten.
Nadat deze gebeden verricht waren, was
de plechtigheid, welke door den K. R. O.
werd uitgezonden, geëindigd.
Door vriend en tegenstander is de over
ledene met eerbied en ontzag bejegend..
Hierin ligt niet de minste overdrijving!
En, als wij de verklaring daarvan trach
ten te vinden, dan komen wij tot de con
clusie dat deze allereerst ligt in het feit,
dat hij overal en in alle omstandigheden
ongerept heeft gehandhaafd zijn noblesse,
zijn waardigheid als menseh, als katho
liek, als priester
Zeker door zijn groote geestesgaven,
door zijn wonderbaarlijke werkkracht, door
zijn zeldzame praestaties werd aller be
wondering naar hem getrokken maar
die bewondering bleef, werd opgevoerd
tot eerbied en ontzag als men dezen groo-
ten menseh, dit karakter meer van
nabij zag en beter leerde kennen.
In de St.-Willibrorduskerk te 's-Gra-
venhage waren gisteren wellicht evenveel
niet-Katholieken als Katholieken.
Niet slechts nationaal, waarlijk inter
nationaal was de belangstelling: de Pau
selijke Internuntius was aanwezig, maar
ook gezanten uit de meest verschillende
landen van Europa en uit de verre Ame-
rikaansche republieken. De talrijke geeste
lijken waren opgekomen om hun grooten
broeder in het priesterschap de laatste
eer te bewijzen in de residentie: er waren
er uit alle hoeken van het land, erwas
ook de Bisschop van Haarlem zelf, die o.a.
als oud-lid van den Hoogen Baad van Ar
beid met Mgr. Nolens had gewerkt. Bijna
heel de Katholieke Kamerfractie was aan
wezig om voor den ouden leider te bidden.
Mgr. Nolens was een menseh, die bij al
len stond in hoogachting en eerbied, om
dat hij was een man, die op hoog beginsel
stond en naar dat beginsel leefde en han
delde.
Velen zullen nog dikwijls volgender wij
ze aan den overleden Staatsman worden
herinnerd door het mooie bidprentje:
Gedenk in Uwe gebeden
Zijne Excellentie
Mgr. Prof. Dr. WILLEM HUBERT
NOLENS,
Protonotarius Apostolious,
Minister van Staat,
Commandeur in de Orde v. d. Ned. Leeuw,
Voorzitter van de R.-K. Fractie
van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal.
Geboren te Venlo 7 September 1860, over
leden te- 's-Gravenhage, na voorzien te zijn
van de laatste H.H. Sacramenten, 27 Aug.
1931 en begraven 2 September d.a.v. op de
begraafplaats te Venlo.
Gelukzalig de menseh, die wijsheid
heeft gevonden, en rijk is in voorzichtig
heid. Spr. III. 13.
Gouden appelen op zilveren pronkscha-
len, zoo is hij, die een woord spreekt te
gepaster tijd. Spr. XXV. 11.
Wie hem hoorden waren in afwachting
van zijne uitspraak, en luisterden zwijgend
naar zijnen raad. Job. XXIV". 21.
Ik verkondigde Uw gerechtigheid in tal
rijke vergaderingen zie, mijne lippen weer
hield ik niet. O Heer Gij weet het
Maar Gij, Heer, houd Uwe barmhartighe
den niet verre van mij weg.
Mijn Jesus, barmhartigheid.
Vader, in Uwe handen beveel ik mijn geest.
ONZE VADER.. WEES GEGROET..
Heer geef zijn ziel de eeuwige .rust, en
het eeuwige Licht verlichte Hem, dat Hij
ruste in vrede. Amen.
WETHOUDERS-VERKIEZINGEN.
Amsterdam. In Amsterdam heeft het col
lege van B. en W. alleen wijziging onder
gaan, doordat in de plaats van den heer
Wibaut (S.D.A.P.) is gekozen de heer F.
Boekman.
Het College heeft de functies als volgt
verdeeld: S. R. de Miranda, Volkshuisves
ting en Publieke Werken, Ed. Polak, Finam-i
ciën, E. Boekman, Onderwijs en Kunst, Dr.
E. J. Abrahams, Bedrijven en Handelsin
richtingen, Mr. G. Kropman, Arbeidszaken
en J. Douwes, Openbare Gezondheid en Ar
menzorg.
Rotterdam. In Rotterdam werden alle
wethouders herkozen, met uitzondering van
den heer Ter Laan (S.D.A.P.) in wiens
plaats de heer Brautigam (S.D.A.P.) komt-.
Ter Laan is afgetreden wegens mee-
ningsverschil met zijn fractie-leden.
Den Haag. In den Haag is er lang onder
handeld tusschen de partijen, om tot een
compromis te komen. Maar dat is ten slotte
mislukt door de eischen der S.D.A.P. in
zake woningbouw- en grondpolitiek. Dit is
voor de Katholieken aanleiding geworden,
om niet langer deel uit te maken van het
College van B. en W.; de Katholieken had
den hierbij de Chr. Hist, en de Liberalen
aan hun zijde, maar niet de Anti-rev., die
met de eischen der S.D.A.P. meegaande
bleken te zijn.
Gekozen werden de heeren Marchant
(V.D.), mr. S. de Vries (A.R.), Vrijenhoek
(S.D.A.P.) en Drees (S.D.A.P.). De heer
Quant (R.K.) verklaart onder de huidige
omstandigheden geen nieuwe benoeming
te aanvaarden. De heer Vliegen (S.D.A.P.)
stelt voor de vervulling vacature-Quant aan
te houden tot een volgende vergadering,
teneinde den fracties alsnog gelegenheid
te geven overleg te plegen voor de vervul
ling dézer vacature. Dit voorstel wordt aan
genomen en Maandag zal de Raad hiervoor
bijeen komen.
Gouda. In den gemeenteraad van Gouda
werden tot wethouders benoemd de heeren
C. H. Koemans (R.K.), J. A. Donker (R.K.),
P. D. Muylwijk (A.R.) en mr. H. P. C. M.
de Witt Wynen (V.B.).
De sociaal-democratische wethouders K.
R. van Staal en W. Sanders werden niet
herkozen.
Haarlemmermeer. Als wethouders van
Haarlemmermeer zijn herkozen de heeren
H. Koning (R.K.), K. Kistemaker (C.H.) en
P. Ouwerkerk (A.R.).
Haarlem. In de gemeente Haarlem wer
den herkozen als wethouders de heeren
mr. M. Slingenberg (V.D.), W. Roodenburg
(C.H.) en mr. J. Gerritsz (S.D.A.P.). In de
vacature-mr. J. N. J. E. Heerkens Thijssen,
die zich bij de laatste verkiezingen voor het
raadslidmaatschap niet meer verkiesbaar
had gesteld, werd gekozen de heer W. J. B.
van Liemt (R.K.).
Te Utrecht, te Delft en te Schiedam zijn
de aftredende wethouders herkozen.
Arnhem. In den gemeenteraad van Arn
hem werden tot wethouders gekozen de
heeren J. W. H. M. Meijer, H. G. J. van do
Sand (beiden R.K.), mr. B. H. Everts (V.B.)
en S. Smeenk (A.R.).
Het vorige college bestond uit een R.K.
(den heer Meijer), een A.R. (den heer
Smeenk) en twee S.D.A.P.-wethouders (de
heeren Bakker en Rademaker).
Den Bosch. In de te 's Hertogenbosch
gehouden zitting van den gemeenteraad
werden tot wethouders gekozen de heer M.
Krijgsman (R.K.), aftr., A. H. J. Houtman
(R.K.) aftr. en L. C. P. M. Meeuwese (R.K.).
Maastricht. Tot wethouders der gemeen
te Maastricht werden benoemd de heeren
Jules Sohaepkens van Riempst (R.K.), Ar-
thus Deussen (Kath. Dem.), L. Bollen (R.
K.) en J. H. Paris (S.D.A.P.). Alleen de heer
A. Deussen verklaarde staande de vergade
ring de benoeming te aanvaarden, terwijl
de drie overigen de benoeming in beraad
houden; de S.D.A.P. gaf te kennen geen
wethouderszetel te aanvaarden.
Nijmegen. Als wethouders werden her
kozen de heeren G. Bresser en mr. Arn.
Krootjes, beiden R.K.; C. A. Corduwener
(S.D.A.P.). In de vacature van den heer
Jos. Verhey werd gekozen mr. P. v. d. Vel
den.
Tilburg. In de Dinsdagavond gehouden
vergadering van den gemeenteraad, te Til
burg, is na uitvoerige en heftige discussie
het voorstel, ingediend door de raadsfractie
van de R. K. Staatspartij om het aantal
wethouders te brengen van 3 op 4, aange
nomen met 24 tegen 8 stemmen. Tot wet
houder werden daarna gekozen de aftre
denden mr. J. van de Mortel, J. van Ouden
hoven en dr. Moller, en voorts nog de heer
J. van Rijzewijk, allen met de stemmen-
cijfers 22 tegen 6 op mr. Arts en 4 blanco.
Namens de R.K. Volkspartij verklaarde mr.
Arts, dat zijn fractie, nu de R. K. Staats
partij de benoeming van een vierden wet
houder heeft doorgedreven met voorbijzien
van de belangen der minderheden, niet
deel wenscht te nemen aan het werk der
commissies van den raad.. Spr. kondigde
toot de eerste vier jaar een voortdurende
oppositie aan.
STICHTING DR. POELSFONDS.
Haar beslag gekregen.
Dezer dagen is ten overstaan van nota
ris Koolhaas te Heerlen de stichtings
akte gepasseerd voor het dr. Poelsfonds,
waardoor deze zoo bij uitstek sociale stich
ting haar beslag heeft gekregen.
In haar statuten is oa. bepaald, dat het
voorzitterschap zal worden bekleed door
dr. Poels als hoofdaalmoezenier van So
ciale Werken en later op zijn eventueel©
opvolgers zal overgaan.
Het bestuur zal mede gevormd worden
door den voorzitter van den Limib. R.-K.
Werkliedrubond, den voorzitter van den
Nederl. R.-K. Mijnwerkersbond, den direc
teur van „Vorming en propaganda" en
den directeur van de „Ontwikkelingscen-
trale van het R.-K. Werkliedenverbond".
Eveneens is statutiair vastgesteld, dat
slechts de rente van het nu reeds bijeen
gebrachte kapitaal en legaaen voor het
beoogde doel, het ontwikkelings-werk van
jeugdige R. K. arbeiders, mag worden
TWEE TREINEN OP DE MOERDIJK-
BRUG.
Een verkeerde handgreep.
Op vragen van ir. van der Bilt betreffen
de een door de Nederlandsche Spoorwegen
in te stellen onderzoek ter zake van een
onlangs plaats gehad hebbende gelijktij
dige berijding van de brug bij Moerdijk
door twee spoortreinen, antwoordt de Mi
nister van Waterstaat: De beveiligingsin
richtingen voor het berijden van de spoor
wegbrug over het Hollandscb Diep bij
Moerdijk geven, blijkens ingesteld onder
zoek, bij juiste bediening volstrekte zeker
heid van veilig spoorwegverkeer. Dat zij
niettemin in den ochtend van 23 Juli j.l.
faalden, vond zijn oorzaak in een onnaden
kendheid en 'n verkeerde handgreep van
den dienstdoenden beambte te Willems
dorp, waardoor de normale functionneering
werd gestoord.
Dank zij voornamelijk de oplettendheid
van het locomotiefpersoneel der beide trei
nen, zijn deze reeds op een onderlingen af
stand van 600 M. tot stilstand gebracht.
Omtrent de vraag, of nog maatregelen
kunnen worden getroffen tegen de nimmer
geheel te voorkomen mogelijkheid, dat het
met den veiligheidsdienst belaste personeel
fouten begaat, werd door het Rijkstoezicht
met de directie der Nederlandsche Spoor
wegen nader overleg gepleegd.
WETHOUDER A. F. THOMSON VAN
ALKMAAR.
Door een beroerte getroffen.
Tijdens de Dinsdagmiddag gehouden
raadszitting te Alkmaar, waar aan de orde
was de verdeeling der wethouderszetels, is
wethouder A. F. Thomson (V.B.), tijdens
een door hem gehouden redevoering, door
een beroerte getroffen en even later in de
raadzaal overleden. De heer Thomson die
17 Mei 1872 te Nieuwe Niedorp werd gebo
ren, was jarenlang gemeenteraadslid te
Alkmaar en tot voor kort wethouder van
financiën.
Burgemeester J. C. F. Bletz te
Weesperkarspel.
In de Dinsdag gehouden raadszitting te
Weesperkarspel deelde de voorzitter, de
heer J. C. F. Bletz piede, dat hij tegen 15
October a.s. eervol ontslag heeft aange
vraagd als burgemeester van Weesper
karspel. De beer Bletz is zes en dertig ja
ren burgemeester der gemeente geweest.
MGR. DR. NOLENS, t
AANKOMST STOFFELIJK OVER
SCHOT TE VENLO.
Aan den grens van Limburg, nabij
IJselstein hadden zich gistermiddag opge
steld, Mgr. Poes, J. Poels, Statenlid, v.
d. Loo, burgemeester van Venray en Fro-
wijn, directeur der Staatsmijnen, om den
rouwstoet te begroeten. Te ongeveer
kwart voor zes kwam de lijkwagen, welke
'begeleid werd door de oud-ministers Aa-1-
'berse en v. d. Boogaard en Klokgieter
van den Mijnraad hier aan. Onder het lui
den der klokken trok de stoet Venray
binnen, waar alle bewoners zich eerbie
dig langs den weg hadden opgesteld. De
turnkring St. Christoffel bracht door een
vaandelgroet de laatste eer aan den
overledene, terwijl door de Venraysche
Fanfare treurmuziek ten gehoore werd
gebracht. In Leunen en Castenray en
overal langs den weg in geheel Limburg
waren de bewoners opgesteld om den lijk
stoet te begroeten.
Te Horst waren eenige rouwbogen op
gesteld, alle plaatselijke autoriteiten kwa
men hier den overedene de laatste eer
bewijzen. Even achter Horst kwam een
auto, waarin gezeten waren de heeren
J. Nolens, broeder van den overledene en
architect Seelen uit Venlo, zich bij den
rouwstoet voegen.
Voor de infanteriekazerne te Blerik wa
ren tal van militairen in het gelid opge
steld toen de stoet passeerde.
Venlo was in grooten rouw gedompeld,
alle lantaarnswaren omfloersd en in de
straten hingen de vlaggen ten te eken van
rouw, halfstok. Een groote stoet van gees
telijken en plaatselijke autoriteiten, de
raadsleden en afgevaardigden van plaat
selijke vereeniigingen gingen hier den
rouwstoet vooraf. De Venlosche Harmonie,
waarvan Mgr. Nolens, beschermheer was,
'bracht treurmuziek ten gehoore. Zoo trok
de droeve stoet door de sombere verlichte
straten, waarlangs tienduizenden belang
stellenden waren opgesteld.
_Met groote plechtigheid werd de lijk
kist in de St. Martinus Kerk binnenge
dragen, waar het lijk werd opgebaard. De
kerk was geheel gevuld. Gisteren kwam
de gemeenteraad in vergadering bijeen.
De burgemeester hield een herdenkings
rede ter gedachtenis van den grooten zoon
van Venlo.
DE PLECHTIGE UITVAART.
Enorme belangstelling van kerkelijke en
wereldlijke autoriteiten.
Onder enorme belangstelling heeft heden
te Ven'lo de plechtige uitvaart plaats gehad
van het stoffelijk overschot van mgr. No-
lens.
Bij den aanvang van den pleohtigen
dienstin de St. Martini-kerk, waar heb
stoffelijk overschot sinds gisterenavond
stond opgebaard, was het kerkgebouw tot
de laatste plaats bezet.
De H. Mis van (Ktequiem werd opgedra
gen door den hoogeerw. heer deken Van
Oppen, die werd geassisteerd door de zeer-
eerw. heeren pastoors Motke en v. d. Ven-
ne^beiden uit Venlo. De presbyter a-ssis-
tens was pastoor Bloemen uit Maasbree, de
ceremoniarius kapelaan Omloo. De plech
tigheid bijgewoond door de ministers Ruys
d!e Beerenbrouck, Verschuur, Donner en
Deckers, de oud-ministers Bongaerts en
Aalberse, den commissaris der Koningin in
de .provincie Limburg baron van Hövell tot
Westerflier, mgr. dr. Poels, de volledige
B.K. Kamerfractie, de sociaal-democrati
sche Kamerleden ir. Alba-rda en Vliegen en
verder de heeren Beumer, TiLanus, Floris
Vos, v. d. Bilt, Knottenbelt, veie bestuurde-
ren van werklieden- en andere organisaties,
de officieren van het garnizoen Venlo, de
leden van Ged. S'taten van Limburg, den
voorzitter van de Eerste Kamer baron de
Vos van Steenwijk, het eerste Kamerlid
Dobbelman en vele andere vooraanstaande
personen uit den lande. Tot de geestelijke
autoriteiten, die aanwezig waren, behoor
den de bisschop van Roermond mgr. Schrij
nen, de vertegenwoordiger van den aarts
bisschop, deken KnuveWer uit Utrecht, de
ken Gremers uit Horst, pastoor Reysens
uit Den Haag, dr. Verhoeven uit Den Haag,
dr. v. Gils. Mr. Goseldng en mr. Teulings
waren aanwezig namens de EI.K. Staats
partij en verder de vertegenwoordigers van
H.M. de Koningin de kamerheer R. L. J. H.
M. graaf de Marchant d' Ansembourg. Ver
der was, nog aanwezig dr. Ritter namens
den Raad van den Volkenbond.
Onder de plechtige Requiem-mis werden
aan de zijaltaren H.H. Missen opgedragen
door dr. Witlox, dr. Weve, dr. Poels en dr.
Verhoeven. De aibsoute werd verricht door
mg. Schrijnen. Te omstreeks half 12 was de
dienst in de kerk geëindigd en vormde zich
een indrukwekkende stoet om het stoffe
lijk overschot van den overleden leider naar
zijn laatste rustplaats te brengen. Een enor
me menigte bevond zich in de straten en
I èm rtwi Van de meeste gebouwen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Volkenbondsraad in afwachting van
de uitspraak van het Internationale Hof in
zake de Tol-unie. (Buitenland. 2e blad).
Accoord tusschen Italië en het Vaticaan
op komst. (Buitenland, 2e blad).
De Graf Zeppelin te Pernambuco in Bra
zilië aangekomen. (Luchtv., 2e blad).
BINNENLAND.
Uitvaart en begrafenis van mgr. dr. No
lens (1ste blad).
De wethouders-verkiezingen. (1ste blad).
(Kernk. 1ste blad).
Benoemingen bij de Paters Franciscanen
(Kerkn. 2de blad).
DE HEER J. PIJNACKER.
wiens 30-jarig Raadslidmaatschap gisteren
is herdacht.
en particuliere huizen woei de vlag half
stok en de straatlantaarns waren met rouw
omfloerst. Het stoffelijk overschot, dat
werd gedragen door leden van den R.K.
Mijnwerkersbond, werd direct gevolgd door
den vertegenwoordiger van H.M. de Konin
gin. Boven van de Tweede Kamer fungeer
den als slippendragers. De bekende Venlo
sche zangvereeniging „Venlona" stond op
gesteld nabij 'het viaduct van de Roermond-
sohe Poort en toen de stoet tot daar was
genaderd, werd gezongen het bekende „Ec-
ce quomodo moritur justus" („zie hoe de
rechtvaardige sterft"). Verschillende mu
ziekcorpsen speelden treurmarschen.
Na aankomst op de begraafplaats had de
'bijzetting van het stoffelijk overschot
plaats. Aan het graf werd niet gesproken.
Er waren geen bloemen.
„De Spaarnestad".
Op 5 September a.s. hoopt de N.V. Druk
keren „De Spaarnestad" te Haarlem haar
25-jarig bestaan te herdenken.
Gisteren herdacht, onder veel belangstel
ling, de heer L. M. Weterings, den dag,
waarop hij 12jaar geleden tot hoofdre
dacteur van de „Nieuwe Haarlerosche Cou
rant" werd benoemd.
Onzen bekwamen en verdienstelijken col
lega werd op ondubbelzinnige en hartelijke
wijze van vele zijden blijk gegeven, dab zijn
journalistieken arbeid gewaardeerd, wordt.
Wij sluiten ons bij deze waardeering gaar
ne aan.
De laatste jaren is de heer Weterings
mede-directeur van „De Spaarnestad".
