22ste Jaargang
WOENSDAG 5 AUGUSTUS 1931
No. 6966
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
2)e£eictoeh&@ou/fca/nt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Vooi Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
Vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oenfc.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
V Sport-excessen.
Nu als helden en heldinnen worden ge
vierd velen, die een of anderen vorm van
sport op een overdreven manier heb
ben beoefend, en de krant van deze nieuws
tijdingen haar lezers geregeld op de
hoogte moet houden. Nu willen wij op
deze plaats daartegenover stellen een ver
maning, dezer dagen uitgesproken door
Kardinaal Fa.ulhaber, aartsbisschop van
Miinchen.
Het turnen en de sport aldus de kar
dinaal is niet los te maken van de al
gemeen geldende regels voor moraal en
godsdienst. Records mogen mooi zijn, doch
zij mogen niet behaald worden ten koste
van de lichamelijke en zedelijke gezond
heid van den mensch. Een overdreven
sportbeoefening is onnatuurlijk en dus
schadelijk. Onverstandig is ook de open-
ba-re turn-vertooningen van vrouwen en
meisjes op de wedstrijden. Dit is niet het
werk voor de zwakke vrouw. Waar man
nen en vrouwen, de mannelijke en vrouwe
lijke jeugd zich in onderlingen kamp me
ten, krijgt men óf aan de eene zijde man
vrouwen óf aan de andere zijde "vrouw-
mannen, maar altijd krijgt men in ieder
geval te zien armatuur en ontaarding,
zegt de kardinaal.
Deze vermaning is een herhaling van
wat reeds zoo dikwijls is gezegd voor
doovemans ooren.
In de bestrijding van één bepaalden
vorm van sport-excessen gaat, ons nu een
voorbeeld worden gegeven door de sovjet-
regeering in Rusland.
Het schijnt, dat de Sovjetregeering het
boksen over de geheele sovjet-unie wil ver
bieden.
Dat de bolsjewisten tegen het boksen
waren en het niet als sportbeoefening be
schouwden is reeds langen tijd bekend.
Dat de sportautoriteiten in de sovjet-unie,
de zoogenaamde „Opperste Raad voor Li
chaamscultuur" thans het boksen verbie
den willen, vindt zijn oorzaak in de boks
wedstrijden, die zich dezer dagen in de fe
deratieve sovjetrepubliek van Transkau-
kasië, nl. in Tiflis en Baku hebben afge
speeld.
De bolsjewistische bladen drukken zich
in deze aangelegenheid zeer scherp uit.
Voor alles wordt beweerd, dat boksen on
der géén beding sport is. Voor iederen
echten sovjet sportman is het vreeselijk
geweest op deze wedstrijden te Tiflis en
Baku te kijken naar de met bloed bedekte
proletariërs, ingeslagen neuzen, gebroken
vingers, verminkte kinnen en opgezwollen
oogen. Deze vorm van sport zoo zeggen
de bladen verder moet voor eens en voor
altijd verdwijnen, omdat de deelnemers
zich lichamelijk verminken en.de toeschou
wers demoraliseeren. Slechts in het leger
en bij de politie mag in de toekomst het
boksen nog geleerd worden als zelfverde-
Het boksen in bet openbaar moet dan
ook nadrukkelijk verboden worden al
dus de sovjet-pers.
En in ons land huldigde men dezer da
gen een Van Klaveren, omdat hij harder
stompen kan dan zijn Belgische tegenstan
der
AMERIKA
ALGEMEENE STAKING OP CUBA.
Sympathie-betuiging met trampersoneel.
Om middernacht is voor geheel Cuba een
algemeene staking afgekondigd, welke 24
uur zal duren. Het personeel der electri-
sche centrales? en der autobussen neemt
niet aan de staking deel. Het besluit is be
doeld als een betuiging van sympathie met
het trampersoneel, dat in staking is ge
gaan ten einde een loonsverlaging te ver
hinderen. Er zullen Woensdag geen bladen
verschijnen. Te Havana is alles rustig;
door de politie en de troepen zijn voor
zorgsmaatregelen genomen.
DUITSCHLAND
RADIO-REDE VAN RIJKSKANSELIER
BRüNING.
Duitschlands nooden.
Rijkskanselier dr. Brüning heeft gister
avond een radio-rede gehouden, die door
alle Duitsche zenders werd verspreid en,
na vertaling in het Engelsch ook naar
buitenlandsche, vooral Amerikaansche
zenders werd gerelayeerd.
De rijkskanselier verklaarde o.a.: Het
Duitsche publiek heeft er recht' op, door
de rijksregeering te worden ingelicht over
de gebeurtenissen der laatste weken.
Reeds zes weken geleden heb ik langs
dezen weg tot het Duitsche volk gesproken
en gewaarschuwd tegen de illusie, dat wij
van vandaag op morgen van al onze noo
den bevrijd zouden worden. De gebeurte
nissen hebben mij in het gelijk gesteld. In
die weken zijn van de banken voor milliar-
den aan credieten op korten termijn ont
trokken. Dit beteekende voor het Duitsche
economische leven een plotseling en ge
vaarlijk bloedverlies.
Het Duitsche volk heeft deze zware be
proeving met voorbeeldige rust gedragen.
De Rijksdag heeft in overeenstemming met
het verlangen der regeering afgezien vas
een te vroege bijeenroeping. Juist daarom
heeft het Duitsche publiek het recht op de
hoogte gebracht te worden van hetgeen
in de laatste weken is geschied.
Het Hoover-plan is, wat zijn wezen
lijken inhoud betreft, werkelijkheid gewos-
den, al hebben de langdurige onderhande
lingen veel van de gunstige uitwerking
weggenomen. Dat in de afgeloopen we
ken voor mi'iliarden aan credieten zijn te
ruggetrokken beteekent, zooals ik reeds
zeide, een aanzienlijk verlies voor de
Duitsche volkshuishouding. Ernstige stoor
nissen in het Duitsche economische leven
waren daarvan het gevolg. Als resultaat
van deze criss is echter een belangrijke
stap voorwaarts te constateeren. Thans
is n.l. de geheele wereld het er over eens,
dat de volken nauw met elkaar verbonden
zijn en dat een stagnatie in het organisme
van een groot economisch land als Duitsch-
land, niet. zonder ernstige gevolgen kan
blijven voor het "buitenland.
De bloei van Europa en van de wereld
hangt er van af, of degenen, die door den
oorlog vijanden werden, thans met bree-
den blik die besluiten nemen, welke de
gemeenschappelijke nood vereischt. Ik
ben mij er zeer goed van bewust, aldus de
rijkskanselier, welk een belangrijke rol in
de toekomst zal beschoren zijn aan de
vriendschappelijke en goede betrekkingen
tusschen Frankrijk en Duitschland. Om
die reden hebben de Duitsche ministers
gevolg gegeven aan een Fransche uitnoo-
digng, waaraan de zeven-mogendheden-
conferentie aansloot. Hierop volgde het
bezoek der Britsche en Amerikaansche
staatslieden aan Berlijn. Morgenavond be
geef ik mij met dr. Curtius naar Rome. Wij
hopen, dat de Duitsch-Fransche gedach-
tenwisseling, die wij te Parijs zijn begon
nen, bij het tegenbezoek der Fransche
staatslieden aan Berlijn op openhartige
wijze kan worden beëindigd. De resulta
ten dezer besprekingen op buitenlandsch
politiek gebied zijn natuurlijk slechts de
eerste stap op den weg van een duurza
me internationale samenwerking.
SPANJE
DE SPAANSCHE VAKBEWEGING.
Socialistische dictatuur.
In verband met de sociale en politiek-
sociale conflicten, die Spanje in de laat
ste weken in beroering houden, is het
wellioht interessant, een en ander mede
te deelen over de Spaansche vakbeweging.
Op het oogenblik bestaan er in Spanje
vier groote vakverbonden: de Socialisti
sche Union General de trabajadores", de
anarcho-communistische Confedercion na-
cional de sindicatos libres" en de Katho
lieke confederaciön nacional de sindicatos
catolicos de bore.ros". Van de vier genoem
de vakorganisaties is de socialistische al
gemeene arbeidersunie, die 300.000 leden
telt, en waarvan de tegenwoordige Spaan
sche minister van arbed, Largo Caballero,
nog steeds secretaris is, ongetwijfeld de
machtigste. Dit is overigens niet te ver
wonderen, daar geen enkele vakorganisa
tie in Spanje zich zoo vrij heeft kunnen
ontwikkelen als de socialistische. Zelfs tij
dens de dictatuur van Primo de Rivera
gold de socialistische vakorganisatie met
de „Union patrótica", de door Primo ge
stichte politieke partij, als de steunpilaar
van Spanje.
Merkwaardig is in -dit verband een
van October 1928 gedateerd schrijven van
een der meest vooraanstaande leden der
„Union patriótica" aan den hoofdredacteur
van de „Union Obrera", waarin het o.a.
heet, dat „aan Primo de Rivera en aan
Largo Caballero, aan den eerste als voor
zitter van de patriotische unie en aan den
tweede als leider van de algemeene arbei
dersunie, de twee eenigste groote organi
saties in Spanje, het tijdperk van wel
vaart, vrede en prestige, dat wij thans ge
nieten, te danken is.
Het is overigens bekend, dat Primo de
Rivera in alle groote politieke en sociale
lichamen, zooals den raad van state, den
raad van arbeid, de tusschentijdsche com
missie der corporaties enz. steeds naast
leden van zijn eigen partij ook leden der
socialistische vakorganisaties benoemde.
Ook thans nu de republiek in Spanje
gevestigd is en de dictatuur tot het verle
den behoort, heeft het toch nog wel een»
den schijn, dat de Spaansche socialisten
de dictatoriale begeerten, die zij van hun
oude vrienden geërfd hebben, nog ma-ai
moeilijk kunnen beteugelen.
In den „Eco del Pueblo" van 31 Mei j.l.,
het officieele orgaan der Katholieke
Spaansche vakvereenigingen, lezen wij n.l.
het volgende:
Het ministerie van arbeid is steeds een
portefeuille geweest, die het socialisme tot
zijn eigen voordeel en ten gunste van zijn
tweelingzuster, de algemeene arbeiders
unie, heeft weten uit te buiten. Men hield
er absoluut geen rekening mee, dat er nog
andere organisaties bestaan met een min
of meer groot aantal leden, die zich niet
achter den socialistischen wagen wilden
spannen en er de voorkeur aan gaven zich
onder de banieren van het Katholicisme
te scharen.
Tot nu toe zijn de Katholieke vakorga
nisaties nooit anders dan indirect in de ver
schillende commissies, met name in de „Co-
mision interina de corporaciones" verte
genwoordigd geweest. Ondanks deze tegen
werking van socialistische zijde en ondanks
wij moeten het hier eerlijkheidshalve be
kennen den geringen steun, dien zij van
de hooge kerkelijke autoriteiten ontving,
telt de Katholieke vakorganisatie in Span
je toch nog 45.000 leden. Verder dient men
hier in aanmerking te nemen, dat de Ka
tholieke „confederacion de sindicatos ca
tolicos de obreros" eerst in 1919 werd op
gericht op een algemeene vergadering te
Madrid, waaraan de vertegenwoordigers
van verschillende regionale en plaatselijke
vakorganisaties deelnamen.
Sinds 1920 is het nationaal verbond van
Katholieke vakvereenigingen aangesloten
bij het internationaal christelijk vakver
bond, dat zijn zetel heeft te Utrecht en
waarvan, zooals bekend, onze landgenoot
P. J. S. Serrarens algemeen secretaris
Hoewel het Katholieke- vakveftTond in
de eerste jaren na haar aansluiting bij de
christelijke internationale slechts weinig
teekenen van leven gaf, was de omme
keer, die in geheel Spanje door de stich
ting der republiek werd teweeggebracht
ook^ voor de Katholieke Spaansche vakor
ganisatie, een nieuwe impuls, om met
frisschen moed aan het werk te gaan.
In een verklaring, die de Katholieke
vakvereenigingen den 30sten April 1931
in den „Eco del Pueblo" publiceerden,
heet het uitdrukkelijk: „Het nationale Ka
tholieke vakverbond wil ook thans van de
regeering der Spaansche republiek in naam
der vrijheid het recht opeischen, om zich
als^ wettelijk toegestane arbeidersorgani
satie te ontwikkelen en zal tevens eischen,
dat deze heilige vrijheid door het open
baar gezag erkend en beschermd wordt.
Wij eischen eveneens het recht op, zoo
luidt deze verklaring verder, dat ons her
haalde malen door vroegere regeeringen
geweigerd werd, om in de officieele en of
ficieuze organen, waarin de georganiseerde
arbeiders vertegenwoordigd zijn, een aan
onze organisatie beantwoordende vertegen
woordiging te verkrijgen, wijl wij van meo-
ning zijn en steeds geweest zijn, dat een
groep burgers, die zich op de basis der
wet stellen, het recht moet hebben, om
zich door zijn eigen vertrouwensmannen te
laten vertegenwoordigen.
Behalve de Katholieke en de socialisti
sche vakorganisaties, die wij hier thans
in het kort hebben besproken, bestaan dan
in Spanje nog het algemeen werkliedenver
bond en het nationaal verbond van vrije
vakvereenigingen. r*
CHINA
HET BEZIT DER MISSIE IN CHINA.
Uit Shanghai wordt gemeld, dat een ver
zoek van den daar wonenden Katholieken
leider en president der Katholieke actie,
Loe Psjoeng, aan den minister van bui
tenlandsche zaken, betreffende verhinde
ring van willekeurigen uitleg van artikel
5 van het voorloopig reglement ten op
zichte van onroerende goederen der bui
tenlandsche missies, volledig succes heeft
behaald.
Minister Nang antwoordde schriftelijk,
dat bedoeld artikel geen terugwerkende
kracht heeft. Derhalve kunnen de buiten
landsche missie-huizen, ook wanneer zij
grond of gebouwen aan derden verhuren en
daarvoor vergoeding ontvangen, niet in de
belasting worden aangeslagen.
Tal van plaatselijke overheden hadden
op grond van het bewuste artikel oude
pacht- en huurovereenkomsten eenvoudig
ongeldig verklaard en de missie zwaar be
nadeeld.
TSJEN MOET JAPAN VERLATEN.
Uit Tokio wordt gemeld, dat aan Eugène
Tsjen, die in 1927, toen de revolutionnaire
regeering te Hankau aan het bewind was,
het ambt van minister van Buitenlandsche
Zaken bekleedde, tien dagen tijd is gege
ven om Japan te verlaten. Men zal zich
herinneren, dat Tsjen zich onlangs met
een beweerde politieke missie naar Japan
had begeven uit naar van de opstandige
regeering te Canton. Men vermoedt, dat
het besluit der Ja-pansche regeering is in
gegeven door het streven, zich niet te men
gen in de binnenlandsche politiek van
China.
DE TARIEFMUREN.
Onze schoenenuitvoer naar Denemarken
bedreigd?
Bij de opening van de Deensche Jaar
beurs te Frederica heeft de Deensche mi
nister van Handel Hauge een opzien
barende rede gehouden waaruit men in
sommige kringen de conclusie trekt, dat
Denemarken beschermende tariefmaatre-
gelen overweegt.
De minister betreurde het dat de Staten
elkaar door tariefmuren barricadeeren,
maar klagen helpt hier niet, en zoo wordt
Denemarken eenvoudig gedwongen, ter
bescherming van eigen bestaan, dingen
te doen die men voor kort nog voor on
mogelijk hield.
Nader over deze toespelingen onder
vraagd, antwoordde de minister ontwij
kend. Men verwacht echter allereerst
maatregelen ter bescherming van de Deen
sche schoenen-industrie. Vooral ons land
zal daardoor zijn getroffen, daar ongeveer
de helft van onze sohoenexport door De
nemarken wordt betrokken.
GROOT INTERNATIONAAL
ZANGCONCOURS.
Medio 1932 te Amsterdam.
Naar wij vernemen, zal de Amsterdam-
sche Mannenzangvereeniging „Onderlinge
Oefening", ter gelegenheid van haar 50-
jarig bestaan medio 1932 te Amsterdam in
het Concertgebouw een groot internatio
naal zangconcours organiseeren.
De jury zal internationaal zijn. Dirigen
ten van deelnemende koren zullen van haar
lidmaatschap zijn uitgesloten.
Geslaagd is voor het examen nijver
heidsonderwijs akte N. K. H. van Berkel,
alhier.
Aartshertog Otto hééft te Dinteloord de
H. Mis gediend.
Aartshertog van Ha'bsburg en zijn
moeder vertoefden Zondag aan boord van
een jacht te Dintelsas en woonden te Din
teloord de H. Mis bij, waarbij Aartsher
tog Otto als misdienaar fungeerde. Zij
brachten ook een bezoe'k aan den Z.Eerw.
heer Pastoor.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Radio-rede van rijkskanselier Brüning.
Algemeene staking op Cuba.
Onweersberichten ook uit het buiten
land. (Buitenl. Berichten, 2e blad).
BINNENLAND.
Het hevige onweer van gisteren. Doo-
delijk getroffenen, o.w. een jongen bij Lei
den. (Gem. Berichten, 2de blad, en Sbads-
lste blad).
De vliegongevallen op Waalhaven en bij
Soesterberg (Gem. Beriohten, 2de blad).
Tramwagen te Den Bosch omgekanteld;
een dame gedood. Meerdere andere on
gelukken met doodelijken aflopp. (Gem.
Berichten, 2de blad).
PAUSELIJKE ONDERSCHEIDING.
Ook aan den heer H. J. C. Venings, voor
zitter der Centrale Reiskas van het R. K.
Werkliedenverbond en leider van verschil
lende bedevaarten naar Rome van het Ver
bond, en aan den heer R. Liffers, directeur
van het Reisbureau Rotala Neerlandica, is
de zilveren onderscheiding „Bene Merenbi"
verleend.
Men vestigt er onze aandacht op, dat
deze onderscheiding niet vereenzelvigd
moet worden met de gewone Pauselijke on
derscheiding „Bene Merenti", maar deze
een bijzondere onderscheiding is in ver
band met het jubeljaar.
Een sympathieke daad van
Minister Deckers.
De minister van Defensie, mr. dr. L. N.
Deckers, bezocht vorige week in het Mil.
Hospitaa te 's-Gravenhage den sergeant
der Jagers Snel, die onlangs tijdens een
marsch werd aangereden.
Gister bracht de minister een bezoek
aan den marinier Diks, in het Mil. Hospi
taal te Utrecht en aan den Kaderjand-
stormer Timmer in het R.K. Ziekenhuis
te Laren.
De marinier Diks werd onlangs1 gewond
door dat een motorrijder in een marchee-
renden troep mariniers reed; de Kader-
landstormer Timmer uit den Haag kreeg
'bij oefeningen in den omtrek van Laren
een los geweerschot in de borst.
Nieuw type visschersvaartuig.
Een nieuw type visschersvaartuig, een
motorkotter van groote afmetingen, heeft
op het Noordzeekanaal een proefvlucht ge
maakt, die uitstekend geslaagd mag hce-
ten. Het vaartuig, dat een lengte heeft van
24 M. en 6 M. breed is, heeft een diepgang
van 3 Meter. Het werd gebouwd op de
werf „Vooruit" te Spaarndam. Het is uit
gerust met een clymax 3 cyl. Dieselmotor
van 220 P.K. Op den proeftocht werd een
vaart bereikt van ca. 9 mijlen. Behalve den
hoofdmotor bevindt zich aan boord een hulp-
motor van 6 P.K. met direct gekoppelden
dynamo, welke hulpmotor tevens voor hulp-
luchtcompressie en hidplenspomp wordt ge
bezigd. Het vaartuig is gebouwd voor de
trawlervisscherij op de Noordzee.
DE STERKE REGENBUIEN
AAN HET EIND VAN DEN
ZOMERSCHEN DINSDAG
hebben op vele' plaatsen van
ons land overstroomingen ver
oorzaakt. De straten te Lei
den werden in een meer her
schapen. Het Stationsplein te
Leiden.
