"•2ste Jaargang
ZATERDAG 11 JULI 1931
No. 6945
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
!$e£cidóelieGou/tatit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60. per kwartaal
Franco per poet f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is roor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 ©ent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oenfc.
TEL INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
HET MORATORIUM.
ENGELAND'S AANVAARDING VAN
HET HOOVER-PLAN.
Afgezien van de Duitsche betalingen
op 15 Juli.
Het Britsche departement van Finan
ciën heeft gisteren een schrijven gezonden
aan den president der Bank voor Interna
tionale Betalingen, waarin wordt medege
deeld, dat de regeeringen van Groot-Brit-
tannië. Australië, Canada, Nieuw-Zeeland
en Zuid-Afrika alsmede de regeering van
Indië in principe het Hoover-plan hebben
aanvaard.
De brief bevat verder: „Zekere kwes
ties betreffende de uitvoering van 't plan
moeten nog worden geregeld. Intusschen
zal op 15 Juli een maandelijksohe termijn
van de Duitsche annuïteit vervallen, maar
zelfs, indien de Duitsche regeering in
staat zou zijn, dezen termijn te voldoen,
zou het blijkbaar met de aanvaarding van
het principe van het Hoover-plan in strijd
zijn, dezen termijn te vorderen. De boven
genoemde regeeringen hebben daarom be
sloten, voor zoover zij daarvoor in aan
merking komen, van de betaling van den
15 Juli vervallenden termijn der voorwaar
delijke en onvoorwaardelijke annuïteit af
stand te doen, zonder daarmede schade
toe te brengen aan de houders van de
Duitsche buitenlandsche leening van 1924
en van de 5 1/2 pet. internationale buiten
landsche leening van 1930 (Young-leening)
en onder het voorbehoud, dat de voorwaar
den van opschorting van genoemde beta
ling en van de eventueele betaling van het
opgeschorte bedrag de voorwaarden zul
len zijn, waarover men overeenstemming
zal bereiken ten behoeve van het effectief
maken van Hoover's voorstel.
Bovengenoemde regeeringen houden het
verder voor noodzakelijk, hieraan toe te
voegen, dat zij deze beslissing hebben ge
nomen met het doel om in overeenstem
ming met het plan van Hoover door een
volledige opschorting van de betalingen,
hetzij in contant of in natura, onmiddellijk
verlichting te brengen voor de moeilijkhe
den van Duitschland. Dit moet natuurlijk
niet worden uitgelegd als een verminde
ring der rechten van deze regeeringen,
welke uit de Haagsche overeenkomst
voortvloeien, voorzoover eenigerlei betaling
door Duitschland zou worden gedaan."
De Engelsche uitnoodigingen.
Vrijdagavond werd officieel medege
deeld, dat de Britsche regeering de vol
gende mogendheden, die bijzonder geïnte
resseerd zijn bij het Youngplan, uitnoodi
gingen heeft gezonden voor de conferen
tie, welke Vrijdag 17 Juli om 11 uur zal
beginnen: Frankrijk, Italië, Japan, Bel
gië, de Vereenigde Staten en Duitsch
land.
De conferentie zal plaats vinden in het
ministerie van financiën.
Joego-Slavië verwerpt Hoover's
voorstel.
Naar met het oog op de tot nu toe van
toonaangevende Joego-Slavische zijde af
gelegde verklaring was te verwachten, ver
werpt Joego-Slavië het Hoover-plan en
beschouwt het 't Fransch-Amerikaansch
accoord niet bindend voor Belgrado.
De „Politika" verklaart, dat, wanneer
het Amerikaansch voorstel op Joego-Sla
vië zou worden toegepast, België 4 mil-
lioen pd.st. per jaar zou verliezen.
Er is wel voorzien in een leening-soha-
deloosstelling voor de kleine staten, doch
men kan zich toch niet voorstellen, met
welk recht de Amerikaansche experts
Joego-Slavië in plaat-s van zijn „eigen
dom" leeningen wil aanbieden.
Zoolang de Amerikanen niet nauwkeu
rig verklaren, wat hen tot hun otpreden
machtigt en hoe zij zich hun plannen voor
stellen, blijven alle verdragen niet bin
dend voor
VOLKENBOND
ONTWAPENINGSCONFERENTIE.
Het eerste antwoord op de Geneefsche
uitnoodiging komt van Amerika.
Het Volkenbondssecretariaat heeft gis
teren het eerste officeele antwoord op zijn
uitnoodiging aan de regeeringen, om aan
de ontwapeningesconferentie deel te ne
men, ontvangen en wel van de regeering
der Vereenigde Staten die er den nadruk
op legt, dat zij zich verheugt, te kunnen
samenwerken met de andere volken aan de
vermindering van de lasten, die door de
bewapening op de wereld drukken.
Men ziet hierin een bewijs, dat de Ame
rikaansche regeering nu het moratorium
aan Duitschland is aangenomen een krach
tige actie wenscht te ondernemen ten
gunste van bezuniging door middel van
vermindering van de
der landen.
DUITSCHLAND
RIJKSDAGPRESIDENT LOEBE IN DEN
KNEL.
Hij moet voor nazis en communisten
vluchten.
In verband met een bezoek van den
rijksdagpresident Loebe aan Heiden (Hol-
stein), waar hij op een vergadering van
sociaal-democraten zou spreken over het
onderwerp: „De noodverordening en de
weg der sociaal-democraten", kwam het
tot een hevig straatgevecht.
Reeds bij het station- werd de rijksdag
president door nationaal-socialisten en
communisten met luide uitroepen ontvan
gen.
Geëscorteerd door een afdeeling van den
Reichsbanner, begaf hij zich de stad in,
voortdurend omringd door politieke tegen
standers.
Op de markt kwam het to een gevecht,
waarin verschillende personen licht wer
den gewond.
Loebe moest een huis binnenvluchten en
kon zich eerst, nadat de politie het plein
had ontruimd, naar het vergaderlokaal be
geven.
De vergadering zelf verliep zonder in
cidenten.
ITALIË
DE AANVALLEN OP DEN PAUS.
Een artikel van de „Osservatore".
Men schrijft uit Rome aan de „Msbd.":
Onder den titel „Beschouwingen" geeft
de „Osservatore Romano" zijn indrukken
weer over de uitlatingen van de Romein-
sche bladen in verband met de pauselijke
encycliek.
Het blad wijst er op, dat hoewel allo
Romeinsche bladen bijna dezelfde critiek
op de pauselijke encycliek uitoefenen, geen
enkel blad zijn lezers den volledigen tekst
voorzet.
Met klem komt het Vaticaansohe blad
op tegen de in alle bladen gelijkluidende
klachten, als zou de H. Stoel de diploma
tieke gebruiken, welke door alle landen
worden gevolgd, niet in acht hebben geno
men en zelfs van de gewone wijze van op
treden, van den H. Stoel zijn afgeweken.
Ook werd beweerd, dat het pauselijke do
cument door een bijzondere manoeuvre
eerder aan de geheel werld werd bekend
gemaakt, dan in Italië, terwijl toch de di
plomatieke onderhandelingen over deze
aangelegenheid aan den gang waren.
Hierop moet geantwoord worden, dat de
H. Stoel eenvoudig gedwongen was, de
openbare meening juist in te lichten, daar
immers de Italiaansohe regeering door
middel van „Agenzia Stefani" eveneens
aan de heele wereld mededeelde, tegen alle
diplomatieke gewoonten in, hoe zij over
deze kwestie dacht.
Tevens kan men wel als zeker aanne
men, da't de regeering volkomen van de
afzending der pauselijke encycliek op de
hoogte was.
Als de Romeinsche bladen den geheclen
tekst, of minstens de hoofdzaken van de
encycliek hadden gepubliceerd, vooral de
passage over den fascistischen eed, den
hadden de lezers zelf kunnen oordeelen
over de juistheid van dien eed.
De H. Vader heeft verklaard, dat deze
eed, zooals hij thans wordt afgelegd, niet
geoorloofd is, daar hij den betrokkene ver
plicht zonder tegenspraak elk bevel uit te
voeren, dat hem gegeven wordt en daarbij
kunne dingen geëischt worden, welke in
strijd zijn met de rechten van de Kerk en
van den godsdienst.
Ten slotte stelt de „Osservatore" vast,
dat de woorden v. vrede waarmee de pause
lijke encycliek besluit, erkend worden in
de artikelen van alle bladen. En niemand
zal wel gelooven, dat, om den vrede te ver
krijgen, de Kerk haar geheiligde rechten,
of een deel van haar leer zou prijsgeven.
Een avondblad eischt van den H. Stoel
een vergelijk, waaraan natuurlijk niet te
denken valt.
RUSLAND.
KOERSVERANDERING DER SOVJETS.
Realiteit vóór theorie.
Onlangs heeft Stalin, de politieke leidier
der Sovjet-Unie, op een conferentie van be
drijfsleiders te Moskou een rede gehouden,
waarin hij een geheel andere koers in het
Sovjet bewind aankondigt.
Uit den aanhef van de rede blijkt, dat
de zorgen van de So vjet-auto riteien zich
voornamelijk concentreeren op de steen
kool- en metaalindustrie, waarvan de pro
ductie slechts een geringe stijging vertoont
en bij lange na niet aan de gestelde ver
wachtingen voldoet. Gezien nu het belang
van beide genoemde industrieën voor de
otwikkeling van het land, heeft Stalin in
zijn rede den te volgen koers aangegeven
voor een sneller omhoogbrengen der pro
ductie, waarbij hij niet zoozeer geheel nieu
we richtlijnen uitstippelde, doch reeds in
principe 'bestaande meer maar voren bra-cht.
TWEE ONDEROFFICIEREN VAN DE DUITSCHE RIJKSWEER hebben met een
vouwboot een tocht gemaakt van Naumburg over Halle, Maagdenburg, Berlijn, Rügen
Zweden, Denemarken, Kiel, Bremerhaven, Wilhelmshaf en en Groningen naar Amster
dam. In de vouwboot bevindt zich een kleine schrijfmachine waarop tot zelfs op
het water rustig gewerkt kan worden.
Het nieuwe element in zijn uiteenzetting
bestaat dan ook in de openlijke verklaring
van den Sovjetleider, wat betreft de nood
zakelijkheid van een integrale en onvoor
waardelijke doorvoering van de maatrege
len, die reeds eerder waren gepreconiseerd,
doch die men eigenlijk nog niet goed durfde
invoeren wegens hur afwijken van d£ tot
dusver gevolgde politiek, waarbij communis
tische theorieën veelal de overhand hadden
op de harde feiten der realiteit.
Stalin's autoriteit was ten slotte noodig
om zijn menschen voor het nieuwe inzicht
te winnen en vandaar zijn rede over „den
nieuwen toestand en den nieuwe opgave
van den economisohen opbouw". Zijn expo
sé verdeelde hij in zeven hoofdstukken, ge
titeld: de werkrachten, het arbeidsloon, de
arbeidsorganisatie, de technische intelli
gentie der arbeidersklasse, de wijziging
in de houding der oude technische intelli
gentsia, de bedrijfsbalans, nieuwe arbeids-
metbode en nieuwe leiding.
Wait de werkkrachten betreft, waarvan het
a-antal en de kwaliteit vooral ook in de
mijnindustrie veel te wensehen overlaten,
wordt op de noodzakelijkheid gewezen van
een regeling, krachtens welke de boeren,
die lid zijn van een collectieve landbouw
onderneming, tot een bepaald aantal voor
industrie-arbeid kunnen worden aangewor
ven. Voorts wordt de mechaniseering van
den arbeid bepleit als middel voor de in
dustrie om over een tekort aan arbeiders
heen te komen. Voor wat het arbeidsloon
aangaat, wordt thans openlijk gezegd, dat
er verschil moet zijn tusschen het loon van
geschoolde en ongeschoolde arbeiders en
tusschen het loon voor moeilijken en ge-
makkelijken arbeid, zulks met het doel de
arbeiders tot betere prestaties aan te zet
ten en het verloop onder het personeel van
een fabriek, waardoor de productie nadee-
lig wordt beïnvloed, te voorkomen.
Een lange reeks klachten uit Stalin dan
over de organisatie van den arbeid, welke
culmineeren in het constateeren van het
feit, dat verantwoordelijkheidsgevoel vaak
ten eenmale ontbreekt. Een zich persoon
lijk verantwoordelijk stellen is noodig, wil
de productie worden opgevoerd en de kwa
liteit verbeterd.
Naast een nieuwe arbeidsmethode, die
den industrieën de noodige geschoolde
krachten moet verzekeren, moet er ook een
nieuwe vorm van bedrijfsleiding komen. n.l.
de éénhoofdige, in plaats van de leiding
dioor een heel college van meunnen. Voldoen
de is het, dat de directeur enkele plaatsver
vangers heeft. De overige leden van het
ooilege kunnen beter in de fabriek te weric
worden gesteld.
Er zijn nu eenmaal realiteiten, die zich
ook im het Rusland der theorieën niet laten
negeeren
CHINA
ANTI-CHINEESCHE ONLUSTEN IN
KOREA ONDERDRUKT.
Het ministerie van Buitenlandfsohe Za
ken te Nanking deelt mede, dat de anti-
Ghineesche onlusten in Korea thans onder
drukt zijn. De Japansche regeering heeft
haar diep leedwezen betuigd met het voor
gevallene en de verzekering gegeven, dat.
alles zal worden gedaan, om een herhaling
der wanordelijkheden {e voorkomen. Cate
gorisch wordt het bericht tegengesproken,
dat het Chineesche consulaat ia Seoel zou
zijn vermelcL
R. K. WERKLIEDENBOND.
De verbondsvergadering.
Na de openingsrede van den verbondsvoor
zitter, den heer A. C. de Bruyn, deed de voor
zitter verschillende mededeelingen.
De heer Andriessen, voorzitter van den R.K.
Bouwvakarbeidersbond sloot zich bijzonder
aan bij dat deel van de openingsrede van den
Verbondsvoorzitter voor wat betreft het toela
ten der buitenlandsche arbeidskrachten. In
Limburg is hierdoor bijzonder in de bouwvak
ken een onhoudbare toestand ontstaan. Wan
neer men zou meenen, dat met de oplossing
van dit vraagstuk alleen een arbeidsbelang ge
moeid is, dan vergist men zich. Het is hier ook
een kwestie van koopkracht der eigen bevol
king.
De heer Voorhuizen, R.K. Kleermakersbond,
wees er op, dat geijverd moest worden om de
gehuwde vrouw buiten fabriek en atelier te
krijgen.
De heer A. J. Loerakker, R.K. Landarbei-
dersbond vertelde, dat in een plaats in
Zeeuwsoh-Vlaandern buitenlandsche arbeids
krachten zelfs met trompetgeschal binnenkwa
men. Spreker achtte het voorts dringend noodig
dat men van hieruit minister Verschuur be
duidt, dat hij met zijn ontwerp Bedrijfsraden
wet in de Tweede Kamer kan komen; men
heeft daar een andere situatie dan in de R.
R. v. A., bovendien moet daar maar blijken,
wie er tegen is.
De Verbondsvoorzitter onderstreepte nog
eens het rechtmatige verlangen ten opziohte
van de buitenlandsche arbeidskrachten, waar
andere regeeringen wel maatregelen nemen.
De opgeworpen vraag ten aanzien van de
gehuwde vrouw acht spreker vanzelfsprekend.
Ten aanzien van het voorontwerp Bedrijfs-
radenwet is in de vorige Verbondsvergadering
reeds een voorloopig standpunt ingenomen.
Bovendien: het 6 September-congres zal dat
verlangen zeer duidelijk onderstrepen.
Aan de orde kwam de behandeling van de
jaarverslagen, die in concept voorlagen en la
ter worden gepubliceerd. Bij dit punt was ge
legenheid het bestuursbeleid te bespreken.
De heer Vulink (R.K. Overheidspersoneel)
bracht hulde aan het Verbondsbestuur voor
zijn activiteit.
De heer De Zwart (Bossche Bond) vroeg
middelen ter versteviging van het verpliohte
wederzijdsche lidmaatsohap, vooral in verband
met de frontverbreeding van het Verbond.
„Onbeschrijfelijke ellende" bij de
landarbeiders.
De heer A. J. Loerakker (R.K. Landarbei-
dersbond) drong met klem aan, dat het Ver
bond met alle energie zal trachten te bevor
deren, dat de werkverschaffing een ander ka
rakter krijgen, oneindig veel beter is het vrije
werk door de regeering te doen bevorderen;
bij benadering zijn vele niet bekend met de on
beschrijfelijke ellende welke er bij de landar
beiders heersoht, terwijl de landarbeidersbon
den slechts maximaal zeven weken per jaar
mogen uitkeeren. Er wordt ten plattelande
honger geleden en de geheele arbeidersbewe
ging zal achter den eisch moeten staan dat
langer uitgekeerd wordt dan zeven weken.
In antwoord op de opmerking van den heer
De Zwart deelde de Verbondsvoorzitter mee,
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Joego-Slavië aanvaardt het Hoover-voor-
stel niet.
Koersverandering in Sovjet-Rusland.
BINNENLAND.
De Verbondsvergadering van het R.K.
Werkliedenverbond (lste blad).
Dispensatie in het Bisdom Haarlem voor
15 Augustus (lsit-e blad).
In Rijnzaterwoude hebben drie gekozen
Raadsleden verzuimd de wettelijke forma
liteiten te vervullen. (1ste blad).
dat het Verbondsbestuur steeds doet wat het
kan in verband met het verplichte wederzijd
sche lidmaatschap. Kwesties ten deze moet men
evenwel plaatselijk regelen.
Een betere naam dan R.K. Werkliedenver
bond heeft het Verbondsbestuur nog niet kun
nen vinden, toch zijn er veel bonden van
hoofdarbeiders, die er graag vrede mee ne-
In de commissie voor de Volksgezondheid
werd herbenoemd de heer Haver en benoemd,
door het uittreden van den heer Kolkman, de
heer M. Visser.
Door den Verbondsvoorzitter toegelicht
kwamen in behandeling en werden goedge
keurd de statuten van een op te riohten Bond
van R.K. Ziekenfondsen.
Toegelicht door den heer J. A. Kolkman,
werd Esproken en vervolgens door de verga
dering goedgekeurd de Stichtingsactie voor de
St'chting „Het Volkscrediet".
De vergadering keurde goed de door het
Verbondsbestuur ontworpen financieele rege
ling betreffende de vorming van het filmfonds,
tot welke oprichting reeds eerder werd beslo
ten.
K.J.V. en R.K. Werkliedenverbond.
Aalmoezenier Van der Maden lichtte het
rapport der Commissie Katholieke Jeugdver-
eeniging (K.J.V.)R.K. Werkliedenverbond.
Uit de mededeelingen, welke aalmoezenier
Van der Maden deed, stippen wij aan, dat in
de beide bisdommen Breda en Den Bosch
geregelde bijeenkomsten zullen worden geor
ganiseerd tusschen de K.J.V.-leidsters en de
Vakverbondsbestuurders.
Een woord van den Verbonds-
adviseur.
De Verbondsadviseur, kanunnik J. G. van
Schaik wenschte de Arbeidersbeweging geluk
met den goeden geest harer leiders. Dit is
vooral van beteekenis voor de toekomst, die
niet zonder zorgen is. Het prachtige élan der
Katholieke Arbeidersbeweging dwingt bij
iedr in ons land eerbied af. Procedamus in
pace. Laat ons voortgaan in vrede, in den vre
de van Christus als het moet door strijd
om dien vred te verwezenlijken in de samen
leving, en in het bijzonder belang der Katho
lieke Arbeidersbeweging.
Nog werd gediscussierd over een voorstel
betrffende Herwonnen Levenskracht en de St.
Jozefsgezellen, dooh het prae-advies hierover
werd aangehouden.
De vergadering werd daarop verdaagd tot
gisterenmorgen.
De voorzitter onderschreef den noodschreeuw
van Loerakker ten volle en welbewust heeft
spreker dan ook in zijn openingsrede gewezen
op de taak der regeering in den komenden
winter. Het Verbondsbestuur zal met de bon
den overleggen wat er ten deze dient te wor
den gedaan.
Bestuursverkiezing.
De heer A. C. de Bruijn werd bij acclamatie
tot Verbondsvoorzitter herkozen.
De Bossche Bond werd aangewezen iemand
in de Verbondscontrole-commissie te benoe-
Goedgekeurd werden de Concept-statuten
der Stichting „Ontwikkelingscentrale der Ka
tholieke Arbeidersbeweging".
„Hsgz."
Na heropening van de vergadering op den
tweeden dag door den voorzitter, wordt de
behandeling der ingediende voorstellen voort
gezet, nadat vooraf het financieele verslag is
goedgekeurd en vastgesteld.
De Houtbewerkersbond heeft voorgesteld,
dat de vergadering het Bondsbestuur opdrage
op de a.s. najaarsvergadering met een afge
rond voorstel te komen, teneinde te bereiken,
