De ramp te Vincennes-
22ste Jaargang
DINSDAG 30 JUNI 1931
No. 6935
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
Gou/£a/nt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwart-aal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2,60 per kwartaal
Fra-noo per port f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is toot de Abonné's ver
krijgbaar tegeD betaling vaD 50 oent per kwartaal bij
▼ooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad' 8 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Nederland zit niet bij de pakken neer.
Het Nederl. Paviljoen wordt in kleiner omvang opnieuw opgebouwd
Het Uitvoerend Comité besluit tot heropbouw.
Dit nummer bestaat uit twee
'aden.
V Een pleidooi voor den
Landlooper.
Bij de bespreking van prae-adviezen
over het onderwerp: „Voorkomen en be
strijden van bedelarij en landlooperij"
heeft de Katholieke Utrechtsche hooglee
raar prof. W. Pompe o.m. de volgende
opmerkingen gemaakt:
„Ik wensch mijn betoog aan te vangen
met de verklaring, dat ik onkundig ben
van het terrein van den bedelaar en van
den landlooper. Ik heb echter het woord
verzocht, omdat ik mij als jurist afvraag:
Op welken rechtsgrond zou men speciaal
tegen bedelaars en landloopers met een
straf optreden? Ik heb nooit begrepen,
waarom het iemand, onder bedreiging met
straf, verboden wordt, om, indien hij in
nood verkeert, anderen, zij het dan ook in
het openbaar, hulp te vragen. In de ver
onderstelling, dat het publiek het onaan
genaam zou vinden, zoo'n man te laten
gaan zonder hem iets te geven, of derge
lijke armoede op straat te zien geëtaleerd,
kan men bezwaarlijk voldoenden grond
vinden.
Nog gekker is het gesteld met de houding
tegenover den landlooper, den man, die
zonder middelen van bestaan rondzwerft.
Wanneer iemand zonder middelen van be
staan is, is de kans heel groot, dat hij zijn
buis zal moeten vteri&w;s\. ti (j heeft dan
geen ander alternatief dan te wandelen
en daarmede een strafbaar feit te plegen,
of stil te staan. Ik heb nooit begrepen op
welken grond men zeggen kon :j, zoodra gij
gaat rondloopen, zijt gij als landlooper
strafbaar.
Vele personen komen in minder gun
stige situatie, maar daarom worden zij nog
niet gestraft. Men is er toch wel overheen,
dat een failliet gstraft moet worden; zou
men ook het denkbeeld, dat landloopers
en bedelaars gestraft moeten worden, niet
terzijde kunnen stellen? Ik kan mij maar
één grond van straf voorstellen, maar een
grond, die zichzelf veroordeelt: het is de
reden, die Shaw noemt in zijn Majoor
Barbara: de eigenlijke misdaad is de ar
moede."
Tegenover dit pleidooi voor den Land
looper willen wij niet stellen een pleidooi
voor de strafbaarheid van de landlooperij.
Dat laatste zou echter niet zoo moeilijk
zijn. De bewoners van het platteland
die het terrein van den landlooper wel
kennen zouden den professor on
middellijk maar al te veel gevallen we
ten op te noemen, waarin het allerduide
lijkst is, dat niet de armoede „de eigen
lijke misdaad" van den bedelaar is!En
juist daarom zou een eenigszins onbeperk
te toelating van de landlooperij zeer waar
schijnlijk een ramp worden voor vele plat
telandsgemeenten
Intusschen willen wij de grond-gedachte
van prof. Pompe gaarne onderstreepen
een grond-gedachte, waarop hij in dit spe
ciale geval een o.i. te wijde en daardoor
verkeerde conclusie bouwt, maar die op
zichzelf toch zoo hèèl juist is, n.l. deze:
in onze samenleving worden veel menschen
veroordeeld en veracht, wier „eigenlijke
misdaad" in niets anders is gelegen, dan
in hun armoede.
Voor den individueelen landlooper, die
werkelijk zoo handelt uit armoede, om
dat hij niets heeft en niets verdienen kan,
willen ook wij met prof. Pompe een plei
dooi houden. Ook onder de landloo
pers heeft O. L. Heer vrienden.
Het Uitvoerend Comité voor de Neder-
landsche deelneming aan de Internationa
le Koloniale Tentoonstelling te Parijs
heeft, zooals gisteren reeds gemeld, be
sloten tot wederopbouw van het Neder-
landsche paviljoen.
Dit nieuwe paviljoen zal natuurlijk niet
het verbrande kunnen evenaren maar het
zal een waardige voortzetting van onze
vertegenwoordiging op de tentoonstelling
toelaten.
Dit besluit heeft te Parijs een enor-
men indruk gemaakt, meldt de „Maasb."-
correspondent te Parijs.
Bekend geworden op het oogenblik, dat
de avond-edities der bladen reeds ter per
se waren, heeft 't tot gevolg gehad, dat de
meeste bladen de persen deden stoppen
en aanvullings edities uitgaven.
Algemeen vindt dit bewijs van energie
groote bewondering.
Het be&luur wordt letterlijk met aanbie
dingen van financieele en andere hulp over
stroomd.
Toen het besluit genomen was, onze
deelneming voort te zetten en onmiddel
lijk het bouwen van een paviljoen te on
dernemen, heeft de heer Moojen zijn me
dewerkers last gegeven, een vlaggenstok
te plaatsen, om onze driekleur op het. ter
rein te handhaven.
Dit 'geschiedde, terwij! het bestuur nog
de besprekingen voortzette.
Het personeel, dat op het terrein aan
wezig was schaarde zich rondom den vlag
genstok, terwijl het de vlag opgevouwen
aa-n den voet lit liggen, waarna men den
heer Moojen en de verdere commissaris
sen ging halen.
Den heer Moojen werd verzocht, de
vlaghijsching te verrichten. Deze greep
met vaste hand het koord en deed de
vlag uitwaaien.
Het was een prachtig moment, dat door
geenerlei ceremonie overtroffen had kun
nen worden.
Aan het werk.
De heer Moojen en zijn medewerkers
gingen daarop onmiddellijk aan het werk.
Het grootste deel der commissarissen
keert direct naar Holland terug, om daar
beschikkingen te nemen.
Öok te Parijs is direct met Het aice-
meen tentoonstellingsbestuur in overleg ge
treden voor de beschikkingen, die de
werkzaamheden zullen eischen.
De indruk van het schoone besluit, dat
zulk een heerlijk beeld geeft van de ener
gie van ons volk, ontroerde geweldig en
het is onnoodig te zeggen, dat de meest
volstrekte medewerking op slag werd ver
zekerd.
Wat de plannen zijn, moet afgewacht
worden. Zij zijn in goede banden.
Het wordt mogelijk geacht, nog in zeer
korten tijd een indrukwekkend geheel sa
men te slellen, te meer, waar het zeker is,
dat de energieke daad algemeene instem
ming vindt.
Nog voordat het besluit gevallen was,
had de heer Moojen reeds aan de Fran
sche pers, die hem kwam bezoeken, ver
klaard: „Wij hebben ons een dag laten
neerslaan, maar langer mogen wij niet op
de puinen lamenteeren. Het theater van
Bali is ongedeerd, de costuums der dan
sers zijn ongeschonden. De voorstellingen
zullen heden doorgaan.
Ook het paviljoen der particuliere in-
I zendingen blijft geopend. Gij kent het de
vies van Nederland: „Je maintiendrai".
Dat zal ook ons devies zijnBinnen en
kele weken zult gij hier geen puinen meer
vinden. Wij hopen nog op deze tentoon
stelling te blijven, niet natuurlijk met het
groote paviljoen, 'want men kan niet in
weken optrekken, wat jaren arbeid heeft
gevraagd. Maar wij zullen waardig verte
genwoordigd blijven."
Het onderzoek naar de
oorzaak.
Intusschen had in den namiddag het
nieuwe onderzoek naar de oorzaak van de
ramp plaats en dat bracht een zeer groote
verrassing.
De overtuiging dat kortsluiting de oor
zaak is geweest, hééft haar stelligheid
verloren. Integendeel is de zekerheid bui
tengewoon groot dat kortsluiting als oor
zaak moet worden buitengesloten.
De commissaris van politie van het ten
toonstellingsterrein, de heer Lerriche, ver
gezeld van den ingenieur Soulier van het
electro-technisch toezicht der stad Pa
rijs, de ingenieur van de tentoonstelling, de
ingenieur-expert van de verzekering, de
vertegenwoordiger van het electro-tech
nisch bureau van Groenevelt en v. d. Pol,
dat de installatie heeft uitgevoerd, de
heer Moojen, verschillende commissarissen
en de vertegenwoordigers der Höllandsche
pers hebben een bezoek gebracht aan de
installaties.
Het gemetselde transformatorenhuisje
bleek niet alleen onaangetast, doch zelfs
de zekeringen waren niet doorgebrand.
Dit verklaart ook de bewering van som
migen, die bij het uitbreken van den
brand zijn toegesneld, dat zij electrisch
licht hebben zien branden en ook dat in
de beide hotels het licht eerst geruimen
tijd na den brand is uitgegaan.
Aangezien de expert van de assurantie-
maatschappij gisteren het betreden van de
ruïne nog uitgesteld wilde zien, is beslo
ten tot vandaag te wachten eer de schakel
kast met het schakelbord zal worden ge
opend.
Maar de verschill-nde deskundigen zijn
zeer versterkt in hu; overtuiging dat van
kortsluiting geen sprake kan zijn ge
weest.
Intusschen deelden de ingenieurs van
de stad en van de tentoonstelling met de
controle der electrisehe installaties belast,
mede, dat zij Vrijdag nog opnieuw geheel
de Höllandsche installatie hadden onder
zocht, haar hadden bewonderd en een
rapport hadden uitgebracht vol lof over de
Höllandsche installatie, die daarin een
model werd genoemd.
Trouwens onze installatie voldeed aar»
eischen veel zwaarder, dan die, welke door
het Parijsche toezicht waren opgelegd en
zelfs die van Amsterdam.
De doffe slagen, welke Spoormans ge
hoord heeft, worden ook meer en meer
'beschouwd als veroorzaakt te zijn door
,het door den luchtdruk springende, glas.
In elk gval ligt de oorzaak weer geheel
in het duister.
H.M. de Koningin heeft vanuit Trois
Epis aan mr. Fock het volgende telegram
gezonden
Smartelijk bewogen door de catastrophe,
die ons paviljoen heeft getroffen, wil ik
u en uwe medewerkers mijn zeer levendig
meegevoelen uitdrukken. Ik heb gelukkig
van mijn dochter vernomen, dat het Bali-
neesche dorp en zijn bewoners gespaard
zijn gebleven.
w.g. WILHELMINA.
Belgisch aanbod.
Het „Journal des Débats" heeft in zijn
laatste editie een telegram uit Brussel,
volgens hetwelk de Belgische regeering
aan de Nederlandsche regeering heeft
aangeboden, voldoende plaatsruimte te ma
ken in het Belgische paviljoen om een Ne
derlandsche verlegenwoordigng te huisves
ten, welk bericht door een nader B.T.A.-
telegram wordt bevestigd.
De brand in de Katholieke
Missie.
Door den brand van het Nederlandsc-h
paviljoen op do internationale koloniale
tentoonstelling te Parijs, is ook al het rijke
technische materiaal verloren gegaan, dat
de katholieke missie daar samenbracht, uit
onze overzeesche gewesten door middel
der missie-orden en congregaties, die in
het hoofd- en de sub-comité's vertegen
woordigd waren.
Het initiatief is nu onmiddellijk door
den heer L. A. P. van den Broeke, als
hoofdredacteur van „De Technische Gids"
voor besturen van katholieke instellingen
genomen, om zooveel mogelijk al de tech
nische gegevens betreffende moderne scho
len-, kerken- en gestichtenbouw in Oost en
West weer bijeen te krijgen en dit over
zichtelijk en inzichtelijk in genoemden
gids te publiceeren. Daarvoor is reeds een
beroep op desbetreffende personen en li
chamen gedaan.
Juist deze week verschijnt „De Techni
sche Gids" alreeds, aan de technische be
langen van de missie gewijd.
Het verlies van het Ethno-
graphisch Museum niet onher
stelbaar.
Omtrent de door het Leidsche Ethno-
grafischo Museum geleden verliezen, wor
den vrij geruststelende mededeelingen ge
daan.
Men bad aanvankelijk voor het Neder
landsche paviljoen te Parijs een zeer groot
deel van de Leidsche verzameling ge
vraagd, maar de museumdirectie had zich
tegen het afstaan daarvan ernstig verzet,
zoodat uit de Leidsche verzameling geen
waardevolle voorwerpen naar Parijs ge
zonden, maar alleen, voorwerpen, welke in
het algemeen te vervangen zullen zijn. In
gezonden werden een collectie ethnografi-
ca uit verschillende deelen van den Indi-
schen archipel, die uit Borneo en Nieuw-
Guinea zijn vooral belangrijk, en ,een col
lectie muziekinstrumenten.
Precies hetzelfde kan men natuurlijk
niet terugkrijgen en de waarde der ver
loren gegane voorwerpen is natuurlijk nog
vrij groot, maar, gelijk gezegd, hetgeen
verloren ging zal vervangen kunnen wor
den en in dit opzicht is het verlies van
het Leidsche museum dus niet onherstel
baar.
FRANKRIJK
HET MORATORIUM-VOORSTEL.
De onderhandelingen te Parijs op
het doode punt?
De onderhandelingen te Parijs tusschen
den Amerikaansche Minister van Finan
ciën Mellon en de Fran-sche regeering in
het bekende moratotium-voorstel duren
nog steeds voort.
Na de gisterenavond gehouden bespre
kingen werd het volgende officieele com
muniqué verstrekt: De Amerikaansche en
Fransche onderhandelaars zijn hedenavond
om half tien bij den minister-president bij
eengekomen teneinde hun besprekingen
voort te zetten. Staatssecretaris Mellon zal
den stand der onderhandelingen aan Was
hington melden. Woensdagmorgen zal een
nieuwe samenkomst plaats vinden.
Deze buitengewoon beknopte mededee-
ling, te zamen met het onderbreken der
onderhandelingen, hebben in Fransche
kringen ongerustheid gebaard. Men maakt
zich er bezorgd voor, dat aan het door pre
sident Hoover gestelde tijdstip voor het in
werking treden van zijn voorstel, niet meer
zal kunnen worden vastgehouden.
Minister-president Laval heeft geweigerd
een verklaring af te leggen. Men is er van
overtuigd, dat de onderhandelingen thans
op het doode punt zijn gekomen. Met span
ning wacht men af welke houding president
Hoover zal aannemen.
PRINSES JULIANA VERLAAT PARIJS.
Uit Ohevreuse wordt gemeld, dat de
Prinses heden per automobiel Parijs zou
verlaten om zich te Trois Epis bij H. M. de
Koningin te voegen. Men zou via Reims en
Nancy reizen. H. K. H. heeft te Parijs de
Cité Universitaire bezocht, in het bijzonder
de in aanbouw zijnde Nederlandsche af-
deeling. Zaterdagavond heeft de Prinses
de voorstelling van Iphigenie en Tauride
door de Amsterdams, che Wagnervereeni-
gjng in de opera bijgewoond. Gisteren zou
zij naar de rennen om den Grand Prix te
Longchamps zijn gegaan, doch aan dit
voornemen heeft H. K. H. geen gevolg
gegeven.
DUITSCHLAND
OOK EEN ITALIAANSCH „CHEQUERS"
De soc.-dem. Persdienst meldt, dat de
Italiaansche gezant te Berlijn, den rijks
kanselier en den Minister van Buitenland-
sehe Zaken namens de Italiaansche regee
ring een uitnoodiging tot een bezoek heb
ben overgebracht. De uitnoodiging zou
zijn aangenomen. Waarschijnlijk zouden
de Duitsche staatslieden na hun Parijsche
reis, die vermoedelijk omstreeks 10 Juli
zal geschieden, naar Italië gaan.
DE DEMAGWERKE TE MULHEIM
WORDEN ULTIMO JULI GESLOTEN.
1200 arbeiders op straat.
De Directie van het Demag-concern
(Deutsche Machinebau A.G.) te Mulheim,
heeft den Bedrijfsraad medegedeeld, dat
het geheele bedrijf van de Demag te
Mulheim per uit. Juli zal worden gesloten
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Men vreest, dat de onderhandelingen tus
schen Amerika en Frankrijk op het doode
punt zijn geraakt.
Brüning en Curtius ook naar Italië uit-
genoodigd.
De ramp in het Bois de Vincennes.
BINNENLAND.
De Graaf Zeppelin onverwachts boven
ons land op doortocht naar IJsland.
(Luchtv., 1ste blad).
Man en vrouw te Amsterdam levend
verbrand. (Gem. Berichten, 2de blad).
en de werkplaatsen naar Duisburg zullen
worden overgeplaatst. Aangezien slechts
ongeveer 10 pet. der arbeiders naar Duis
burg kan worden overgeplaatst, zullen on
geveer 1200 arbeiders ontslagen worden.
Het gemeentebestuur heeft stappen ge
daan ten einde te trachten den maatregel
niet in zijn vollen omvang te doen uitvoe
ren.
ENGELAND
MAC DONALD EN DE ONTWAPENING.
Een uiteenzetting in het Lagerhuis.
Bij den aanvang der gisteren gehouden
Lagerhuiszitting heeft de premier, Mac Do
nald, een uitvoerige verklaring afgelegd
ovet den stand der Europeesche ontwape
ning. De premier zeide, dat de huidige toe
stand beheerscht wordt door de kwestie der.
ontwapening. De ontwapeningsconferentie,
die in Februari van het volgende jaar zal
bijeen komen, zal als basis voor haar
werkzaamheden het rapport van de voorbe
reidende ontwapeningscommissie gebruiken
en trachten verder te gaan, dan in dit rap
port is geschied.
De algemeene overeenkomst, waartoe de
ontwapeningsconferentie, naar men hoopt,
zal komen, zal met- zijn het eenvoudig vast-
steilen van beginselen, niet een verklaring
van plannen en methodes, maar een volko
men definitief accoord, dat de richtsnoeren
en plannen zal bevatten, die de kwestie der
ontwapening zal brengen op het gebied van
vast te stellen en te onderzoeken feiten.
Aldus züben wij verklaarde de minister,
na het sluiten der conferentie, geen vrome
beloften hebben, doch cijfers en eLke natie
zal kunnen controleeren, of de verplichting,
die de andere naties op zich hebben geon-
men, werkelijk zij nagekomen.
Engeland bereidt deze conferentie, wel
ker geweldige beteekenis door alle leden
van het Lagerhuis en alle partijen wordt
erkend, voor door de instelling van een sub
commissie van de commissie voor de ver
dediging van het rijk, waarin alle drie par
tijen zijn vertegenwoordigd. Het Lagerhuis
zal zich nooit verzetten tegen de bij zonde
de verplichtingen waaronder Engeland
zijn naam heeft gezet.
De premier vergeleek vervolgens de ver
mindering der strijdkrachten van Groot-
Bittannië met die van andere mogenheden.
Engeland heeft het voorbee-d gegeven in
de ontwapening en heeft vlug en aanhou
dend zijn verplichtingen uitgevoerd. Wij
hebben thans nagenoeg de grens bereikt,
vervolgde Mac-Donaid; het voorbeeld van
ons volk alleen kan niet tot ontwapening
leiden en het is de plicht van ade volken
zich hierbij aan te sluiten en den oorlog te
beletten.
Van het begin aan heeft het Londensche
vlootverdrag een vredelievenden invloed
gehad, evenals het jongste bezoek van de
Duitsche ministers. Bovendien is de aan
kondiging, dat de Duitsche en Fransche
ministers elkaar zullen ontmoeten, in over
eenstemming met de wenschen van allen,
die naar den vrede streven. Het initiatief
van Hoover zal hier zijn uitwerking hebben
en bewijzen, dat de wereld nog niet zoo
slecht is als eenige oppervlakkige cynici
beweren.
Mae Donald verklaard verder, dat Enge
land en Frankrijk zoolang door dezelfde ge
voelens verbonden zullen zijn, zoolang men
in Engeland kan gevoelen wat Fransche
mannen en vrouwen gevoelen, indien men
over oorlog spreekt en over ontwapening on
derhandelt. De premier hoopt, dat het re
sultaat van de ontwapeningsconferentie zal
zijn, dat de bewapening van Engeland nog
meer verminderd zal worden en dat de fun
damenten zullen worden ge'egd waarop al
leen de vrede gegrondvest kan worden, na
melijk: volkomen overeenstemming en de
meest vriendschappelijke betrekkingen tu?
l sofaan alle volkeren der wereld.
