22ste Jaargang
DINSDAG 23 JUNI 1931
No. 6929
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
Hoover's aanbod van betalingsuitstel.
BERICHT
S)e £^2id^he©oii/^arit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij fooruitbetaling
Voor LeideD 19 cent per week 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franoo per port f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is roor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 oent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 oent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit twee
bladen.
V Niet één stem verloren I
Morgen is er verkiezing voor den ge
meenteraad in Leiden en in verscheidene
andere gemeenten in onze omgeving.
Dat er GEEN ENKELE STEM van de
katholieke kiesgerechtigden verloren ga 1
Na de verkiezing wordt in iedere ge
meente gekeken en gerekend, hoeveel stem
men en hoeveel zetels de katholieke partij
heeft verkregenhoeveel ook relatief, nl.
in verhouding tot een vorige verkiezing en
in verhouding tot het nu in totaal en door
de andere partijen behaalde aantal zetels
en stemmen.
En GEEN ENKELE KATHOLIEK, die
stemrecht heeft, behoeve zich het verwijt
te maken, dat door zijn schuld voor de R.
K. Staatspartij een zetel verloren is gegaan
of dat hij mede-oorzaak is van een terug-
geloopen stemmen-aantal absoluut of
relatief teruggeloopen op de katholieke
partij.
De kansj dat door enkele stemmen of
zelfs door één stem een zetel verloren
gaat, SCHATTE MEN TOCH NIET GE
RING I Wij hebben daarop al herhaal
delijk gewezen.
Er wordt bij de verkiezingspropaganda
in Leiden van zoo vele kanten geageerd
om de katholieken aan de stembus terug
to dringen.
Zal het lukken?
Katholieken in Leiden verloochent uw„
beginsel, verloochent uw partij niet. En
gij allen, die dit leest, draagt 't nu nog uit
naar andere katholieken, dat zij zullen
stemmen^fcatholiek, getuigenis afleggend
van hun beginsel
In zich belangrijke dingen over poli
tieke kwesties en kwaliteiten van gecan-
dideerden bewaren we nu tot later, om
ze dan, zoo eenigszins mogelijk, op te los
sen, als 't moet: uit te vechten; maar
aan de stembus zijn wij ALLEN EEN,
ten spijt van onze tegenstanders, ten spijt
van ongeloof en anti-papisme.
In stad en dorp stemmen alle katholie
ken op de lijst der R. K. Staatspartij.
Zoo zij FIER GETUIGD van onze be
ginsel-eenheid
En aan dit getuigen wil zich NIEMAND
onzer onttrekken!
NIET EEN STEM VERLOREN!
V Één vraag.
Zou een sociaal-democraat op d-é katho
lieke lijst stemmen?
Zou een liberaal dat doen?
Of een Protestant, van welke richting
dan ook?
Deze vragen beantwoordt ieder ontken
nen. 't Kan 'ns gebeuren, hier of daar, dat
'n enkele stem van een niet-katholiek. be
wust wordt uitgebracht op de katholieke
lijst, maar dat is dan toch 'n heele uitzon
dering.
De katholieke lijst moet 't -r- om 't zoo
'ns uit te drukken van de katholieken
hebben, en alléén van de katholieken 1
En nu één vraag.
Mag er, ook zoo beschouwd, EEN KA
THOLIEK zijn, die bij de verkiezing de
katholieke lijst, ZIJN katholieke lijst, ver
loochent, door niet te stemmen of blanco
te stemmen of op een andere lijst te stern-
Neen, natuurlijk.
Wij zijn aangewezen op ons zelf. En
daarom mag niet één man of één vrouw
ontbreken op het appel van den verkie
zingsdag!
V Nog 'n vraag.
Zoudt U, lezer of lezeres, nog niet eenig
practisch werk willen doen voor de ge
meenteraadsverkiezing in uw gemeente?
't Is een vraag, die gij. ongetwijfeld, be
antwoordt met „ja" „ja", INDIEN het.
niet te veel tijd vraagt.
Welnu, 't vraagt niet te veel tijd!
En wat dat werk dan is?
Misschien of wellicht kent gij iemand,
die nog aarzelt, hoe hij of zij zal stemmen;
of iemand, van wien gij niet zeker zijt, dat
hij of zij wel weet, wat op het stembureau
moet worden gedaan om geldig te stem
men.
Welnu: dring er dan nog 'ns even op
aan, herinner er nog 'ns even aan, dat
men geldig en goed stemt, door op de ka
tholieke lijst één wit puntje rood te ma
ken.
ONTWAPENING
AMERIKA EN DE ONTWAPENINGS-
CONFERENTIE.
Onderhoud van Stimson met den
Franschen gezant.
De „Oeuvre" meldt, dat de Amerikaan-
sche minister van buitenlandsche zaken,'
Stimson, in een onderhoud met Claudel,
■■den Franschen gezant'te Washington, ver
klaard heeft, dat de "Vereenigde Staten
wenschen, dat de aanstaande ontwape
ningsconferentie ook werkelijk tot resulta
ten zal komen.
Als het voor de goede voorbereiding de
zer conferente noodig mocht zijn, het bij
eenroepen der ontwapeningsconferentie
van Februari 1932 tot de herfst van het
volgend jaar uit te stellen, zal Amerika
hiertegen niet protesteeeren.
Amerika zelf *Zal echter^-geen verdaging
voorstellen, doch als het noodig mocht
zijn, zijn houding uiteenzetten.
FRANKRIJK
FALLIERES. t
Ex-president van Frankrijk.
Wij hebben gisteren reeds in het kort
het overlijden gemeld van Armand Falliè-
res, voormalig president der Fransche re
publiek.
Clement Armand Fallières werd den 6en
November 1841 te Mézin, departement
Lot et Garonne, geboren.
Fallières studeerde te Parijs en Tou
louse in de rechten en vestigde zich te
Nérac als advocaat, waar hij later ook bur
gemeester werd.
Toen hij, om redenen van politieken aard
van dit ambt ontheven werd, kozen zijn
medeburgers hem, in 1876, tot afgevaardig
de. Hij sloot zich bij de links-republikeinen
aan.
In het jaar 1880 werd hij onderstaatsse
cretaris van binnenlandsche zaken in het
ministerie-Jules Ferry, vervolgens werd hij
minister van onderwijs (September 1883 tot
April 1885) en minister van binnenland
sche zaken.
Den 12en December 1887 volgde zijn be
noeming tot „garde des sceaux" en minis
ter van justitie. Van 23 Febrauri 1889 tot
17 Maart 1890 was hij voor de tweede maal
minister van onderwijs en in het kabinet
Treycinet-Constans nam hij van 16 Maart
tot 21 Februari 1892 het. ministerie van
justitie waar.
Den Sen Juli 1890 verwisselde hij zijn
mandaat van afgevaardigde voor een ze
tel in den senaat en toe Loubet in 1899
president van Frankrijk werd nam Falliè
res den post van senaatspresident en pre
sident van het hoogste gerechtshof over.
Den 17en Januari 1906 werd hij als op
volger van Loubet tot president der repu
bliek gekozen. Op hem werden 4^9 op Dou-
mer 371 stemmen uitgebracht.
Als president heeft hij in de jaren 1906-
1913 de alliantiepolitiek van Frankrijk door
bezoeken aan Engeland en Rusland en door
het bevorderen van tegenbezoeken in de
hand gewerkt.
Zijn ambtstijd onderscheidde zich hoofd
zakelijk door de z.g. „pénètration paci-
fique" in Marokko en, een gevolg daar
van, de Marokkostrijd met Duitschland,
welke ten slotte leidde tot den afstand
van Fransch Congo-gebied aan Dutisch-
land.
Van zijn ambtsperiode zullen vele Ne
derlanders zich nog het bezoek herinne
ren, dat president Fallières in Juli 1911
aan ons land bracht, toen hij de koningin
en den prins aan boord vap een Fransch
oorlogsschip ontving.
Het volgende jaar, in 1912 fungeerde
hij daarentegen als gastheer toen de ko-
nigin een bezoek aan Parijs bracht.
SPANJE
ONTWERP VOOR EEN NIEUWE
GRONDWET.
Scheiding van Kerk en Staat.
De juridische sub-commissie van de
grondyetcommissie heeft voorgesteld in
het ontwerp-grondweb volledige scheiding
van Kerk en Staat op te nemen. Voor
zoover, tot dusverre vaststaat, zal het ..ont
werp bestaan uit 110 artikelen., Dë een
heid van den staat wordt er 'in efkend,
doch wanneer twee derden van alle stem
gerechtigden van eert zeker gebied het
verlangen, bestaat de mogelijkheid tot toe
kenning van een recht op een zekere mate
van autonomie. Van de autonomie blijven
uitgezonderd leger, vloot, verkeerswezen en
buitenlandsche politiek.
De principeele bepalingen in zake de
sociale wetgeving sluiten nauw aan bij de
grondwet van Weimar.
ITALIË
KERK EN FASCISME.
Naar het „Giornale d'Italia" meldt, werd
in Tarvisio een Katholieke geestelijke ge
arresteerd, die daar kapelaan is.
Tijdens een godsdienstoefening hield de
geestelijke een toespraak, waarin hij zijn
heftige verontwaardigng te kennen gaf
over de ontbinding der Katholieke vereeni-
gingen door de fascistische regeering.
Kapelaan Colledoni vergeleek de regee
ring, zoo meldt het fascistische orgaan
verder, met een wolf in schaapskleeren en
moet zich thans wegens beleediging der
regeering van de rechtbank verantwoor
den.
AFRIKA
NEGEROPSTAND.
In het district Kwango in de Congokolo-
nie is een negeropstand uitgebroken. Gis
terenmorgen zijn officieren per vliegtuig
uit Leopoldstad naar het bedreigde gebied
gezonden. Troepen zijn derwaarts gediri
geerd.
De indruk in het buitenland.
Waarschuwing tegen te groot optimisme.
Na 50 uren confereeren.
Toen na vijftig uur van bijna onafgebro
ken, confereeren en telèfoneeren Hoover ten
slotte de formuleerinjg- van het Amerikaan-
sche voorstel voorlas, trilde zijn stem van
opwinding en vermoeidheid. Dit was de
grootste politieke daad in Hoover's car
rière en hoewel de voordstellen slechts een
voorstel bevatten tot tijdelijke opschorting
van de internationale betalingen zijn ze te
gelijkertijd een erkenning bij monde van
den president der Vereenigde Staten, dat
Amerika s medewerking bij het oplossen
van Europa's moeilijkheden absoluut nood
zakelijk is en dat noch de nieuwe, noch de
oude wereld alleen het economisch even
wicht kan terugvinden.
Een lid van het kabinet liet gisteren uit
komen, dat president Hoover's besluit ge
nomen werd onder invloed van zijn be
zoek aan het Midden-Westen der Ver
eenigde Staten. De president kwam uiterst
gedeprimeerd van deze reis terug. De nood
en de sociale wanorde, welke hij er had
aanschouwd, hebben naar vele zijner reis-
genooten verklaren, hem de overtuiging
geschonken, dat er onmiddellijk iets moest
worden gedaan. Bij zijn terugkeer werd
hem verslag uitgebracht over Mellon's er
varingen in Engeland, daarna volgden de
onderhandelingen met de leiders der beide
partijen en telefonische gesprekken met de
politici in verschillende staten van Ame
rika. De regeering had gehoopt den omme
keer in Amerika's standpunt door een lange
campagne te kunnen voorbereiden, doch na
lang confereeren besloot Hoover den stap
nu te doen. In elk geval hebben de poli
tieke adviseurs van den president het ver
standig geacht, in de verklaring e-en alinea
in te lassen over den bewapeningswedloop
als een der factoren, die tot de depressie
hebben bijgedragen, hetgeen een meenir.g
is, die in breede lagen der bevolking be
staat. De snelheid, waarmede deze stap
gekomen is, maakt het ontbreken van een
langzame voorbereiding goed. Algemeen
wordt dan ook aangenomen, dat het Con
gres, als het in December bijeenkomt, Hoo
ver's voorstellen zal góedkeuren.
Een opmerkelijk feit is nu reeds de gis
teren jngetreden verbetering op de effec
tenbeurs, op het vermoeden dat de regee
ring een snellen en beslissenden stap zou
doen ter verbetering van Duit-schlands toe
stand. Zonder te gelooven dat haar voor
stellen de crisis in Centraal-Europa en
elders tot een oplossing zullen brengen,
hoopt de regeering op de psychologische
uitwerking' er van.
De enkele oogenblikken van verademing
welke er door zullen worden gebracht
moeten, zegt men in politieke kringen, wor
den gebruikt voor de uitwerking van nieu
we plannen ter betere regeling van het ge-
heele probleem van de internationale re
paratie- en oorlogsschulden.
Tijd ontbreekt voor Int.
Conferentie.
In een gisteren te Washington gehouden
persconferentie wees de minister van Bui
tenlandsche Zaken, Stimson, er met nadruk
op, dat van het bijeenroepen eener inter
nationale conferentie ter behandeling van
het voorstel van president Hoove-r, om de
betaling van alle oorlogs- en herstelsc'hul-
den voor den duur van een jaar op te
schorten, geen sprake kan zijn.
De onderhavige aangelegenheid, aldus
de minister, is van een zoodanige urgentie,
dat voor het houden van conferenties en
het voeren van langdurige debatten geen
tijd beschikbaar is. Wat wij noodig heo-
ben, is de onmiddellijke, van harte gege
ven toestemming der mogendheden op liet
door ons gedane voorstel. Slechts op die
wijze zal het vereischt psychologische ef
fect kunnen worden verkregen en de ratifi
catie door het Congres der Vereenigde
Staten vrijwel zeker zijn. Vindt echter do
actie niet unaniem plaats, dan zal niemen
dal bereikt kunnen worden. De nood dringt
en een lang debat zou alles weer teniet
doen.
Verrassing te Parijs.
De correspondent van de „Msb." meldt,
dat het Hooveraanbod te Parijs een enor
me verrassing heeft gewekt. De daad werd
niet verwacht vóór den terugkeer van Stim
son van zijn voorgenomen Europeesche
reis, althans niet voor den terugkeer van
Mellon. Het is echter vooral de eenvoud'ge
formuleering van Hoover's aanbod, die
groot opzien en schrik heeft verwekt.
Men is namelijk overtuigd, dat Amerika
Europa niet de hand kan toesteken, om uit
de depressie te komen door eenvoudig een
jaar betalingsopschorting voor te stellen,
want dat daardoor de lasten van het voor
stel zeer ongelijk worden verdeeld.
Men rekent uit, dat het voorstel, zooals
het daar*ligt, voor Amerika een opoffering
van zes en een half milliard francs betee-
kent, iets wat natuurlijk Europa geheel Ion
goede komt, maar dat aan Frankrijk een
offer wordt- gevraagd van twee en een half
milliard tegen aan Engeland, Italië en Bel
gië te samen maar een kwart milliard.
Men kan zioh dan ook voorstellen, dat
de minister van financiën, Flandin en de
gouverneur van de Fransche bank aan het
confereeren zijn gedaan en ook hun naaste
medewerkers hebben gemobiliseerd, om de
gevolgen van den voorslag voor de Fran
sche financiën na te gaan.
Maar wat in de publieke opinie, vooral in
de industrieele en handelskringen nog veel
meer verontrust, dan de gevolgen voor do
schatkist, is het feit, dat door den voorslag
de bêtalingen in natura niet worden opge
heven. Naar men weet, beklaagt de Fran
sche industrie zich zeer, dat die Duitsciie
leveringen de Fransche industrie een ge
weldige concurrentie aandoen. Die concur
rentie werd in zekere mate getemperd door
de lasten welke aan de Duitsche industrie
werden opgelegd, wegens het feit van de'
betalingen, welke Duitschland had te doen.
De „prestaties in geld" 'oefenden dus een
druk uit, die de concurrentie door middel
van de leveringen in natura temperde. In
industrieele kringen vreest men dan ook
zeer, dat een regeling, als het Hooveraan
bod inhoudt, wel Duitschland zou kunnen
helpen, maar den economischen toestaod
van Frankrijk ten zeerste zou bedregien
Politiek schijnt men den voorslag vooral
te vreezen, omdat men van meening is, dat
de voorslag een ernstig inbreuk zou ma
ken op de door Frankrijk verkregen rech-
Zij, die zich met 1 Juli op „De
Leidsche Courant" abonneeren,
ontvangen de voor dien datum ver
schijnende nummers gratis.
DE ADMINISTRATIE
VOORNAAMSTE NIEUWS
De sensationeele verklaring van presi
dent Hoover en de indruk er van in het
buitenland.
Ontwerp voor een nieuwe grondwet ir
Spanje.
Negeropstand in den Congo.
ten, doordat het onaantastbaar karaktei
van het ongeconditioneerde deel der an-
nuiteiten verloren zou gaan, waardoor dal
deel zijn commercialiseeringsvermogen zou
verliezen.
Men hoopt intusschen spoedig de Amen
kaansche commentaren van het voorstel te
ontvangen, ten einde zich een voorstelling
te kunnen maken van de wijze, waarop de
realiseering ervan kan plaats hebben.
Up het ministerie van financiën zijt
Zondag reeds besprekingen over het Ame-
rikaansche voorstel gevoerd. Vandaag
wordt een ministerraad ter behandeling
van het voorstel gehouden.
Tegenvoorstellen niet
ontvankelijk.
Volgens berichten uit Washington zijr,
de onderhandelingen over de realisatie var
de voorstellen van Hoover reeds in voller,
gang.
Het schijnt vast te staan, dat Hoovei
energiek .alle tegenvoorstellen van betrok
keil regqeringen van de hand zal wijzen.
In politieke kringen spreekt men vree:
uit voor de houding van Frankrijk, daai
men gelooft, dat de Parijsche regeering za
pogen, een zeker deel van de Duitsche be
talingen uit te zonderen.
Aan den anderen kant echter zijn toon
aangevende politici van meening, dal
Frankrijk onder den druk der wereldopinn
zal zijn gedwongen, om de voorstellen vai
Hoover onvoorwaardelijk aan te nemen.
De geruchten, volgens welke de Federa
Reserve Bank een bedrag van 300 millioei
dollar te-r beschikking van Duitschland za
stellen, blijven nog steeds de ronde doen
MacDonald betuigt zijn
instemming.
Het voorstel van president Hoover i:
gistermiddag, het onderwerp eener korte
verklaring in het Lagerhuis geweest.
MacDonald zeide, in antwoord op eer
desbetreffende vraag van Baldwin, der
leider der oppositie: „Z. M.'s regeering ii
het Vereenigd Koninkrijk heet de tref
fende verklaring van president Hoover var
harte welkom. De regeering staat er oj;
om onverwijld te verklaren, dat zij var
ganscher harte het beginsel van presideni
Hoovers voorstel onderschrijft en bereic
is mede te werken aan het uitwerken dei
hijzonderheden teneinde er zonder draler
practisch effect aan te geven. Het Hui:
zal niet van mij verwachten, dat ik in he
huidige stadium meer zeg."
Baldwin sloot zich namens de conser
vatieven en Lloyd George namens de libe
ralen bij de woorden van den premiei
aan.
Vrees voor belastingverhooging
in België.
Maandagavond vergaderde de Belgischi
ministerraad. Hoofdzakelijk was aan di
orde een uiteenzetting van den ministe
van buitenlandsche zaken, Hymans, ove
het voorstel van Hoover, speciaal wat di
beteekenis van België betreft.
De minister deelde mede, dat hij dei-
Belgische ambassadeur te Washington on
nadere inlichtngen heeft gevraagd. Eei
besluit is niet genomen betreffende di
houding, die België zal aannemen.
Na afloop van den ministerraad had d<
minister van financiën een onderhoud me
den heer Franck, gouverneur van de Na
tionale Bank. Men neemt verloopig ee:
afwachtende houding aan in officieel"
kringen, alhoewel het voorstel niet on
gunstig wordt ontvangen. Men maakt ziel
echter ernstig bezorgd over het Belgisch"
begrootingsevenwicht, dat nu reed
slechts kan worden bereikt door nieuwi
belastingen en dat door schorsing van di
