Mi Twinge"
UIT DE OMGEVING
UIT DE RIJNSTREEK
WOENSDAG 27 MEI 1931
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
Om het artistieke altaar die gracieuse
ceremoniën van den celebreerenden pries
ter met zijn assistenten; dat beheerscht
en gevoelvol uitzingen van de Grcgo-
riaansche gezangen door een honderdtal
fraters, die aan beide zijden van het
koor in drie omhoogloopende rijen daar
stonden in hun strak en stemmingsvol
kloosterkleed als levende heiligenbeelden
en heel hun blije ziel legden in hun zan
gen; het zonnelicht door de kerkramen,
dat een weelde van kleuren uitspreidde
over de gewijde ruimte; dat alles maakte
een nimmer te vergeten indruk.
Weer een nieuwe wereld ging open voor
de verwonderde oogen der cursisten, toen
pater Sluys en de Gardiaan van het con
vent hen rondleidden door de ruime gan
gen en zalen van het nieuwe klooster met
zijn meer dan honderd cellen voor de
kloosterlingen. Hier voelt men te zijn aan
de bron van het Katholieke leven; hier
wordt gestudeerd en gewerkt in stille
eenzaamheid, in blij natuurlijk geluk:
hier wordt ook gebeden en verdiept men
zich in God, om later God aan de men-
schen te kunnen openbaren. Zoo'n kloos
ter is 'n stukje Paradijstuin.
„Tijd."
Plebaan Westerwoudt.
Men seint uit Rome aan de „Msbd.":
De toestand van den Hoogeerw. plebaan
L. A. A. M. Westerwoudt is steeds vooruit
gaande.' Z-Hoogeerw. celebreert sinds eeni-
ge dagen weer de H. Mis en mag reeds uit
gaan voor kleine wandelingen. Einde van
deze week zal hij Rome verlaten, om voor
ruim een maand elders in de bergen volle
dig herstel van krachten te zoeken.
SASSENHEIM.
Gunning. Het bouwen van een hek en
rijwielbewaarplaats bij de Mulo-school on
der architectuur van de heeren Loman en
Ponsen is opgedragen aan Gebr. M. J. en
A.- J. v. Breda als laagste inschrijvers voor
de somma van 8.960.
ZOETERMEER—ZEGWAART.
BURGEMEESTER BOS.f
Gisterenmiddag is in een ziekenhuis te
Amsterdam overleden de heer E. S. G. Bos,
burgemeester dezer gemeente.
De heer Bos is geboren den 4en Juli 1877
te Zoetermeer en was een zoon van den
toenmaligen burgemeester, den heer C. L.
J. Bos.
Na zijn schoolopleiding werd de heer Bos
benoemd tot ambtenaar aan de secretarie
te Ouderkerk aan den lJssel en daarna tot
ambtenaar aan de secretarie te Zoeter
meer.
In 1912 werd de heer Bos benoemd tot,
burgemeester der gemeente Zoetermeer; in
1918 tot burgemeester van Zegwaart.
De overledene was sinds 1929 ridder in
de Urde van Oranje-Xassau.
Gedurende 25 jaar was hij secretaris der
gezondheidscommissie; ook bekleedde hij
de voorzittersplaats van de Drinkwaterlei
ding „De Tien Gemeenten", was bestuurslid
der afd. Zuid-Holland der Vereen, v. Bur
gemeesters, voorzitter van het Groene
Kruis afd. Zoetermeer-Zegwaart en secre
taris-penningmeester van „De Verlaten
Besturen".
De burgemeester was reeds enkele ja
ren lijdend, en was de laatste, twee weken
bedlegerig.
De begrafenis zal plaats hebben Zater
dagmiddag te half 3 te Zoetermeer. Er
wordt geen kerkdienst gehouden.
LISSE.
Turnvereeniging „Sparta". Gister
avond hield de R. K. Turnver. „Sparta"'
hare le Jaarvergadering in de grooto zaal
van het Patronaat onder voorzitterschap
van den heer W. Buschman. Een woord vau
welkom werd gebracht aan de leden en
Raad v. Beheer. De notulen werden voor
gelezen en onveranderd goedgekeurd. Uit
het jaarverslag blijkt, dat deze vereen. 122
leden telt. Er werd een reglement vastge
steld en goedgekeurd in de vergadering
van Dec. 1930. Er is een zeer goedgeslaag
de demonstratie-avond gehouden, bij wel
ke gelegenheid de club vlag werd gewijd.
Hierna werd door den voorz. een kort
résumé gegeven van de gehouden demon
stratie-avond. Bestond er eenige vrees bij
het bestuur om voor het eerst met de leden
naar buiten te treden, we kunnen niet an
ders zeggen, dan dat deze avond een pro
paganda^* vond is geworden. Het bestuur
heeft kunnen constateeren, dat allen dien
avond er op uit waren, in de fijnste puntjes
ouders en genoodigden het werk van deze
vereen, te laten zien. Wij hebben nog veel
op ons programma. Wij zijn er op uit om
athleten te worden, dus moeten wij ook
gaan oefenen in athletiek. Wij hebben ons
in verbinding gesteld met het Voetbalbe-
stuur om beschikking over het voetbalter
rein. Het plan was de Woensdagavond er
voor disponibel te stellen, doch daar de
V.V. Lisse thans hare leden gaat trainen,
moest de oefenavond verschoven worden
op Dinsdag. De oefenavonden zullen onder
leiding staan van den heer Bouwmeester
uit Oegst.geest. Het programma zal zoo
goed mogelijk worden verzorgd en alle tak
ken van de athletiek zullen worden ingestu
deerd. Een oproep werd gedaan aan de
Propaganda-commissie om zoo spoedig mo
gelijk donateurs aan te werven. Medege
deeld werd, dat op de eerstvolgende ver
gadering het finantieel rapport zal worden
uitgebracht. Gekomen aan de rondvraag,
spoorde de voorzitter de leden aan om zoo
veel mogelijk gebruik ervan te maken,
grieven en wcnschen naar voren te bren
gen. De voorziter van den Raad v. Beheer,
de heer A. Th. v. Kcsteren, sprak een pro
pagandistisch woord voor deze ver., het
geen met een woord van dank door den
voorz. werd beantwoord. De gestelde vra
gen door de leden betrefefnde vereeniging
en clubavond werden door den voorz. vol
doende beantwoord. Gekomen aan het ein
de, dankte de voorz. de aanwezigen, in het
bijzonder den Raad v. Beheer, voor de aan
gename samenwerking en werd deze avond
gesloten met den chr. groet.
NIEUWE-WETERING.
Concours. Op het op 2de Pinksterdag
te Nieuwkoop gehouden Muziek-concouvs
behaalde onze Fanfare „Door Gunst Ver
kregen" een eerste prijs in de Concertwed-
strijd in de 2de Afdeeling. In de Eere-wed-
strijd gehouden voor korpsen, welk een eer
ste prijs verwierven, werd een eere-prijs be
haald. Hieruit blijkt wel, dat onze wakkere
Fanfare, onder uitstekende leiding staat.
De directeur, de heer De Haan, heeft ook
met andere korpsen mooie successen weten
te behalen, zooals te Leidschendam, le prijs
in de eerste afdeeling, Noord wijk 2 e prijs,
2de afdeeling en Noordw ijkerhout 2e prijs,
le afdeeling. Ook van onze Fanfare zijn
nog meerdere successen te verwaohten. De
moeilijkheid is echter, dat het aantal le
den hiervoor te gering is. De hoop wordt
dan ook uitgesproken, dat meerdere inwo
ners zich als werkend lid zullen opgeven,
waardoor het mogelijk zal worden, dat in
de eerste afdeeling kan worden uitgeko
men.
Aanbesteding. De herbouw van de vee
stal, met bijkomende werken, voor reke
ning van den heer C. Straathof alhier, is
gegund aan den heer M. Jansen, aannemer,
alhier.
KATWIJK AAN DEN RIJN.
Diefstal. Het toppunt van brutaliteit
is wel, dat enkele personen die per auto
den Noordwijkerweg passeerden zich des
middags te ongeveer 5 uur de vrijheid ver
oorloofden van de in bloei staande Dar-
wintulpen van den heer Nic. B. een flinke
collectie met blad en bol uit te trekken en
uiee te nemen. Een passeerende Kat-wijk-
sche jongen zag dit en gaf hiervan kennis
aan de bij Rooversbrug staande politie
agent J-, die van de eerste de beste auto
gebruik maakte om mee te rijden naar
boven bedoelde plaats en daar de roovers
aantrof. Proces-verbaal was het gevolg.
Een dure, doch we willen hopen leerzame,
Pinksterdag vor hen.
N00RDWIJKERH0UT.
Geboren: Johannes Martinus Fran-
ciscus, z. van L. J. M. Kroft en M. J. van
der Salm. Johanna Cornelia, d. van P.
B. Heshof en C. J. Backx. Johannes Bar
tholomew, z. van M. J. Heemskerk en M.
C. A. Braun. Maria Sophia Ida, d. van
P. C. Th. Warmerdam en C. M. Duineveld.
Johanna Henrica Maria, d. van P. G.
van Haaster en A. C. Warmerdam. Eilsa-
beth Cornelia, d van W. Heemskerk en C.
H. van Dijk.. Petrus Theodorus Maria,
z. van L. P. Brama en C. A. Rooijakkers.
Cornelis Theodorus, z. van J. Th. van den
Berg en J. M. Mens. Jacobus, z. van P.
J. Heemskerk en M. E. Heemskerk. Ma
ria Johanna Cornelia, d. van J. F. van den
Berg en C.'H. Bergman. Mathilda Ma
ria, d. van II. C. Duivenvoorden en H. Burg-
meijer. Adriaan Maria, z. van J. W.
Franck en A. van den Berg. Wilhelmus
Adrian us, z. van A. Th. van der Voet en
M. Zwart.
Ondertrouwd: J. A. Groen in 't
Woud 26 j. en A. M. Rooyakkers 23 j.
Gerardus Sico Smit 36 j. en C. A. Breiten-
stein 38 j.
Getrouwd: G. van den Nieuwenclijk
39 j. en M. Duivenvoorden 35 j. A. F. de
Groot 26 j. en J. C. van der Putten 21 j.
Th. Zoetendaal 23 j. en O. van den Burg
Overleden: C. Duivenvoorden 61 j.,
echtgenoote van H. Warmerdam. A. Wij-
nands 81 j., echtgenoote van C. van der
Klauw. H. Bakker lj. Antje Kerk
vliet 78 j.
VOORHOUT.
Brand. Gistermiddag omstreeks half
twee brak er brand uit in een rielschelft
bij de firma P. van Reisen en Zonen. De
brandweer was na ongeveer 10 minuten op
de plaats des onheils en gaf spoedig wa
ter met haar motorspuit. De rietschelft
en een tas takkenbosschen, welke nabij
de schelft stonden, bekwamen aanzienlijke
brand- en waterschade. Oorzaak van den
brand is vermoedelijk liet vonken van een
pijp of het wegwerpen van een brandende
lucifer. Het verbrandene was niet door
verzekering gedekt-. De schade bedraagt
soo.— a 1000.
Gemeenteraad. De Raad dezer ge
meente is op Vrijdag, 29 Mei a. s. des
avonds om 8 uur in openbare vergadering
bijeengeroepen ter behandeling van de na
volgende punten:
1. Behandeling van den geloofsbrief van
het nieuw-gekozen raadslid C. Jansz. 2.
Notulen. 3. Ingekomen stukken en mede-
deelingen. 4. Voorstel van B. en W. tot
het aangaan eener geldleening van 50.000
5. Voorstel van B. en W. tot wijziging der
gemeente-begrooting, dienst 1930. 6.
Voorstel van B. en W. Inzake de verlenging
van het reglement en tarief der waterlei
ding. 7. Vaststelling kohier Wegenbelas
ting 1931. 8. Reclames schoolgelden. 9. Be
handeling achterstand belastingen.
WASSENAAR.
Prijs behaald. De muziekvereeniging
j.Excelsior" alhier, behaalde op tweeden
Pinksterdag op het concours te Rotter
dam in de Eereafdeeling een eersten prijs
met 328 punten met het verplichte num
mer en eveneens een eersten prijs in den
marschwedstrijd.
Diefstal. Op het strand is aan een
juffrouw een taschje ontstolen, waarin wa
ren geborgen twee rijwielbelastingmerken
een zilveren polshorloge en een tweetal
sleutels.
RIJNSBURG.
Bloemenhandel. Van tulpen zijn het
thans alleen nog de late tulpen Bouton
d'or en Gesneriana die worden aangevoerd
De eerste gaan voor 6—3 cent per dozijn,
de laatste 46 cent.
Van de Narcissen is het thans alleen de
Albo pleno odorato, deze gaan voor 2025
cent per 100. De eerste pioenen brengen
van 3.003.50 per 100 op. Pyretherum
voor 45. Anemonen 6070 cent per
100, Irissen Imperator 0.S01.10, per 100
Haring 7590 cent.
Rozen per bos van 20 sruks: Butterfly
30—35 cent, olumbia 25—30 cent, Hadley
4045 cent, Lanclia 3035 cent. Muurbloe
men 4—5 per 100 bos; Trolium 4055
cent per 100.
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Nieuwe Chr. School. De nieuwe Chr.
School aan de Jan v. Nieuwehuizestr. is
dezer dagen geheel gereed gekomen. Het
gebouw zal Doaiderdagmongien oficiee] wor
den geopend en Vrijdagmorgen in gebruik
worden genomen.
Aanrijding. Gisterenavond werd in de
Raadhuisstraat een passeerende melkauto
van de expeditie P. V. te La-ngeraar door
de vrachtauto van M., die uit een zij>s«teeg
reed in de zij flank aangereden. De rnelk-
auto werd flink besah&i..igd, terw ijl eenige
geladen melkbussen op straat vielen, waar
door de inhoud verloren ging. Naar we ver
nemen, wordt de schade door verzekering
gedekt.
KOUDEKERK.
Prijs behaald. Het fanfarecorps „Kunst
na Arbeid" alhier, directeur de heer J. v.
d. Kaay, te Leiden, behaalde op 2en Pink
sterdag op het concours te Lisse met het
concoursnummer een 2e pr. met 270 p. en
een 2e pr. in de marschwedstrijd met 4S p.
NIEUWKOOP.
Concours. Het muziek- en zangcon-
cour-s, georganiseerd door de zangvereeni-
ginig „Aniicitia" op tweeden Pinksterdag is
goed geslaagd. Mede door het gunstige we
der was het publiek van heinde en verre
opgekomen. Niettegenstaande de slechte
tijden werden goede zaken gemaakt.
De volledige uitslag van het concours
hopen wij morgen te kunnen mededeelen.
NOORDEN.
Polders bestuur. De Gecombineerde
Noordsohebuurler en Voordijksche Polders
houden een vergadering van Stemgerech
tigde Ingelanden op Woensdag, lü Juni
a.s., des voormiddags 9.30 uur (Oude Tijd)
in Café Sluit kade onder Zevenhoven.
Tevens zal op dag en plaats vermeld,
des voormiddags van 9.3011.30 uur (Oude
tijd) eene verkiezing worden gehouden
voor 2 bestuursleden, wegens periodieke
aftreding vair de heeren J. Pietersen en H.
Janmaat, die beiden herkiesbaar zijn.
Ingeval herstemming plaats moet heb
ben, wordt deze gehouden terstond na af
loop van de stemming.
(Reclame) 5477
WOERDEN.
Heimweh. Gisterenmiddag werd door
een surveilleernde agent van politie een 16-
jarig Duitsch meisje aangetroffen in het
plantsoen bij het station. Het meisje scheen
zeer bedroefd en huilde. Bij navraag bleek,
dat ze in dienst was bij een zekere M., vee
houder te Kamerik, maar daar was weg-
geloopen, omdat ze haar volle loon niet
kreeg. Haar kleeren waren bij een ander,
die ze haar echter geweigerd had mede te
geven. Het meisje werd overgebracht naar
het bureau, vanwaar de Kameriksche poli
tie is opgebeld, die de zaak verder in orde
zou maken.
Auto-ongeval. Gistermiddag te onge
veer 5 uur reed een groote benzinetank
wagen op de Utrechtsche straatweg, toen
plotseling de achteras brak en een gedeel
te hiervan met dubbele wielen onder de
wagen vandaan schoot. Dit gedeelte rolde
op eigen kracht verder en kwam toen in
een sloot terecht. Een luxe-auto, die pau
seerde, kon juist nog dit gevaarte ontwij
ken, waardoor misschien een groot ongeluic
voorkomen werd. De tankwagen zakte door
maar bekwam verder weinig schade. Eenige
uren later werd met behulp van een kraan
wagen het gevaarte weggesleept.
Roodvonk. In deze gemeente zijn
eeniee gevallen van besmettelijke ziekte
(roodvonk) geconstateerd.
Z0ETERW0UDE.
GEMEENTERAADSVERKIEZING.
Nummering der lijsten.
De caudddiatcnlijisiten voor de a s. ge-
meenteraa dis verkiezingen zijn genummerd
als volgt: lij'&t Starren'burg nir. 1lijst Bus-
scher nr. 2; lijst R.K. Staatspartij nr. 3;
lijst T ijs sen nr. 4 en lijst de Graaf (Pro-t.
lijst) nar. 5.
Op reis. Door de gemeentepolitie zijn
gisterenavond twee minderjarige meisjes
aangehouden en per auto op transport ge
steld naa.r Waddinxveen alwaar ze 's mor
gens de ouderlijke woning hadden verlaten.
Gemeenteraad. 'De Raad dezer gemeen
te vergadert Donderdagmorgen te 9 1/4
uur (nieuwe tijd).
1. Ingekomen stukken; 2. Voorstel van
Burgemeester en Wethouders tot. wijziging
der gemeente-bega-ooting dienst 1930; 3. Als
voren bot vaststelling van het kohier hon-
dembelasiting over 19314. Alls' voren tot on-
derhaaidische verhuring van een woonhuis
aan J. van de FAiit, hoofd der openbare la
gere school alhier; 5. Als voren tot vaststel
ling der vergoeding a.Ls bedoeld in artikel
101 der lager onderwijswet 1920 over 192S;
6. Als voren tot vaststelling eener vervoers-
subsidieiegefiing voor kinderen uit deze ge
meente die de school voor buitengwoon
lager onderwijs te Leiden bezoeken; 7. Be
handeling eener concept-regeling, aan te
gaan met de gemeente Leiderdorp inzake
toelatig van leer.ingen uit deze gemeente
tcit de openbare school aldaar; S. Behan
deling van een door Burgemeester en Wet
houders vastgesteld concept-ambtenaren
reglement; 9. Voorstel van Burgemeester
en Wethouders om over te gaan toit oproe
ping van act icitawten voor d.e betrekking
van gemeente-bode; 10. Bespreking aankoop
motor-brandspuit; 11. Bespreking reparatie
of vernieuwing van de dakbedekking van
den d-ox-.pstoren12. Rondvraag.
DE ONTWIKKELING VAN DE
GELUIDSFILM.
Indien ooit een uitvinding op een ongelukki
ger oogenblik is gekomen, dan is het wel de
vinding om geluid en film samen te koppelen
tot een synchroon geheel. Wij waren ai aar
dig op weg om de juiste beteekenis van de film
als nieuwe kunstvorm te gaan begrijpen. De
éclatante vergissingen, die men vooral aan de
overzijde van den grooten vijver keer op keer
beging, de schuchtere pogingen van de Neu-
babelbergsche cineasten en tenslotte het diep
indringende intellect van het Russische film-
menschen, hadden eindelijk bij de goedwillen-
den de oogen geopend en hen doen inzien, dat
de film toch nog wel meer was dan een zuiver
technisch en economisch verschijnsel.
De periode van het gefotografeerd tooneel,
de doode en ziellooze reproductie van een le
venswarme kunst, waren wij te boven gekomen,
tenminste er waren kunstenaars, die thans wis
ten hoe zij de allerwonderlijkste materie, die
film heet, moesten hanteeren om een levend
kunstwerk voort te brengen. De film was op
weg om zich een zelfstandige plaats te verove
ren, uithoofde van zijn parate vormgeving. Een
van zijn meest karakteristieke componenten
was juist de fel-omstreden geluidsloosheid.
Juist dat gebrek aan geluid was de groote
stuwkracht bij zijn artistieke ontwikkeling.
Zooals iedere kunst aparte regels heeft, die
haar terrein tenopzichte van de andere kun
sten afbakenen, zoo ging, wat men eerst als zijn
grootste tekortkoming had beschouwd, juist de
groote kracht worden bij_ de erkenning van de
film als de nieuwe kunst van de twintigste
Zoo betrad de zwijgende film dan eindelijk
den goeden weg. maar degenen, die al bij voor
baat juichten, dat de overwinning in artistiek
opzicht ëen voldongen feit was, hebben te
vroeg gejuicht, omdat zij vergalen, dat op de
film de vloek rust van het zuiver technische
procédé. Deze afhankelijkheid van het techni
sche procédé is voor de film altijd het groote
gevaar en de groote belemmering geweest voor
zijn zuivere' ontwikkeling. De kunstenaar zag
in de stilzwijgendheid van de film zijn groot
ste kracht, omdat hij daardoor gedwongen
werd tot de aparte en karakteristieke vormge
ving, die wij met den korten term „filmisch"
aanduiden. De technicus echter, zag hierin zijn
grootste zwakheid. En nu is het -helaas een
feit, dat wij in een tijd leven waarin technische
moeilijkheden, als zij niet in conflict komen
met een of andere natuurwet, vroeg of laat
overwonnen worden.
De technicus zag in de zwijgende film een
groote tekortkoming, die hem als technicus ge
weldig dwars zat. Hij als technicus had met het
artistiek gezwam van den kunstenaar niets te
maken. Voor hem was het paradoxale gezegde
van den cineast, dat de film juist sprak door
zijn stilzwijgendheid, volmaakte onzin. Hij zag
een mond bewegen op de film, maar hoorde
geluid er kwam! En wij allen weten, het geluid
geluid er kwam! En wij allen wetn, het geluid
is er gekomen! Wij zagen een mond de let
ter a zeggen en wij hoorden de letter a; wij
zagen iemand op een gong slaan en wij hoor
den den gongdreun als een donderslag uit den
luidspreker komen; wij zagen de trappelende
voeten van dansmeisjes en wij hoorden net als
't geklepper van houten blokjes, die men op
elkaar slaat. Het geluid was er en gelijktijdig
met de beweging, want daar ging het vooral om
Ook al was het geluid nog lang niet volmaakt
meestal is het nog afschuwelijk dat alles
is slechts een kwestie van tijd, oindat het
„maar" een technische moeilijkheid is. En tech
nische moeilijkheden, wij weten het, zijn er
slechts om verbeterd of opgelost te wordsn.
Daar zijn de Kiichenmeisters en de Könemanns,
daar is de Tobis met zijn patenten om u dat
duidelijk te maken.
De technicus had dus reden om te juichen
en met hem juichten de Amerikaansche film-
fabrièken, bij welk juichkoor zich thans ook de
Europeesche hebben aangesloten.
De gouden tijd van de Al Jolsons er de
Sonny-boys was aangebroken en Amerika trak
teerde zijn afnemers op een mengsel van ge
luid en stilte, dat het begrip film tot een be
lachelijke karikatuur maakte. Voor de film
producenten brak een nieuwe lente aan met
een nieuw geluid, dat honderdmaal versterkt
den luidspreker uitkwam en den onschuldigen
toeschouwer in de zaal deed ondergaan in een
orkaan van lawaai, waarin het waarschuwende
geluid van den ernstigen filmkunstenaar ge
woonweg verdronk. Maar alle begin is moei
lijk en toen men van zijn eerste geluidsroes
wat bekomen was, waren er al spoedig eenige
slimmelingen, die inzagen hoe allerbelachelijkst
een dergelijke vertooning was. Maar men-
schen, die slim zijn», zijn meestal zakenlui en
zakenlui zijn meestal geen kunstenaars. En
iemande, die zakenman en bovendien slim is,
weet maar al te goed welke artikelen op de
wereldmarkt ban de film worden gevraagd. Hij
weet welke aantrekkingskracht een paar goed
gevormde bloote beenen op de breede massa
uitoefenen: hij kent ook 't geheim van een aar
dige „song" of sentimenteel liedje, waarbij de
vérliefde jongeling en zijn „sweet-heart hun
amoureuze zuchten slaken. „Sonny-boy" ging
voorop en de „Fox Follies" volgden, op de
hielen gezeten door de protserige „Paramount
Parade", „Broadway Melody", „R1o Rita" en
u vult ze zelf maar in! Allemaal voort
brengselen van een zieken en jammerlijk ont
wrichten geest. Het verschil bestond alleen in
de rtieer of mindere blootheid der dames, het
meer of mincler kweelerige haast hadden wij
geschreven „kwijlerige" der onovertroffen
American-songs en het meer of minder groote
getal der excutanten. Als een zeldzaam eiland
van rust en stilte in deze overstrooming van
geluid en lawaai, wordt hier en daar nog wel
eens een zwijgende film gedraaid, als tragisch
overblijfsel van een overwonnen standpunt.
Maar ook dat is thans voorbij, want dc Ufa
beeft kortelings het snoode plan gesmeed al-
|pen maar geluidsfilms te zullen maken. En
zoo kregen wij te zien de oneindige reeks der
operette-films. Richard Tauber, de vurig-kwee-
lrnde tenor, die alle bakvischhartjes boterweek
zingt, werd zoowaar voor de lens gesleept Of
de goeie man ook filmische talenten had. daar
naar vraagt de Ufa niet meer. Meneer heeft
immers een stem, die door de gramofoon be
roemd is geworden! Zingt niet de heel wereld
zijn „Rose Mary" of „Ich küsse Ihre Hand
Madame"! En wie zou zoo iemand dan niet in
levende lijve willen zien, als je de kans krijgt
geen idiote prijzen a la Frits Hirsch te moeten
betalen?
Film en gramofoon!.De bestendiging van een
misverstand zou Gerard Bruning gezegd heb
ben. Een betere parallel kan niet getrokken
worden om duidelijk le maken, hoezeer de
film de verkeerde kant is opgegaan, in artis
tiek opzicht wel te verstaan, door de ontij
dige samenkoppeling met het geluid.
Wij zeggen ontijdig, omdat de film nog niet
rijp was voor deze toevoeging, die de nieuwe
kunst thans gaat degradeeren tot een zuiver
mechanische reproductie van een of ander ge
beuren. De huidige geluidsfilm de spreken
de althans is een onding, omdat het een
belachelijk mengsel geworden is van een me
chanische geluidsweergave die met kunst niets
heeft uit te staan en een filmische weergave,
die wanneer zij goed is, wel degelijk artistieke
potenties bezit.
Dr. G. Bagier jammerde destijds er al over
in zijn werk „Der komende Film", dat het
niet begrijpen van het wezen van de film ge
leid heeft tot een grenzenlooze verwarring der
ooren, der oogen er van de logische gedachte.
Thans heeft de techniek een tweeslachtig we
zen geconstrueerd, dat uit levend materiaal
doode dingen voortbrengt. Zooiets moet nood
zakelijk leiden tot een jammerlijke verwarring
van den smaak. En het bedroevende is, dat
dergelijke verschijnselen, zich altijd weten te
huldigen in een aantrekkelijk kleed, dat zijn
invloed op de massa niet mist.
De groote massa is er zich niet bewust van
hoe schrikbarend het peil van de film gedaald
is, juist door de geluidsfilm. De geluidsfilm
beweegt zich met voorliefde in de operette
sfeer en waar dit niet het geval is, worden wij
vergast op meters gefotografeerd tooneel,
waarbij men zich met schrik afvraagt of al het
geen de ernstig willende kunstenaar in de af-
geloopen dertig jaar bereikt heeft, met één
klap vernietigd is, door de simpele toevoeging
van een derde dimensie. Want laten wij elkaar
gced begrijpen, wij verwerpen deze uitvinding
niet, maar willen alleen, dat het geluid de
plaats krijgt die het vooralsnog toekomt in een
filmische creatie. En dat is voorloopig nog een
absoluut ondergeschikte rol. Film is op de eer
ste plaatst beweging. Waar hij voor alles geluid
wordt, houdt hij op film te zijn en wordt hij
'n doode reproductie-Mengelberg en zijn orkest
b.v. en Louis Davids met zijn Kleine Man. Ons
is het uitsluitend te doen om den levenden
vorm. Maar de tooneelfilm is een doode vorm,
die absoluut verwerpelijk is en de operette
film is de jammerlijke verminking van een in
beginsel levenden vorm.
Het eenige lichtpunt, dat wij momenteel in
dezen duisteren geluidschaos kunnen bespeu
ren, is de ernstige wil van een stel kunste
naars, die het probleem „film plus geluid"
eerlijk trachten op te lossen. De resultaten
van hun arbeid hebben wij kunnen zien en hoo-
ren in „Atlantic", „Die letzte Kompagnie",
„Sous les toits de Paris", „Menschen im Kaf-
tig" om de voornaamste te noemen.
Wat wij hierin zagen, geeft ons hoop op de
toekomst. Wij blijven het echter betreuren, dat
deze uitvinding te vroeg in handen is gekomen
van een stelletje zakenlui en dat de werkelijke
cineast hierover zoo weinig te zeggen heeft
gehad. Wij zijn het eens met Graadt van Rog
gen, als hij schrijft in zijn aardig boekje „Het
Linnen Venster", dat hij de geluidsfilm heele-
maal niet kan zien als een verbeterden vorm
van de zwijgende film. De geluidsfilm en meer
speciaal de sprekende film zal zich gaan ont
wikkelen langs geheel andere paden dan de
zwijgende film. en de tegenstelling zal zoo
groot gaan worden, dat wij te doen zullen krij
gen met twee aparte uitingsvormen. Een scher
pe scheidingslijn te trekken tusschen deze
twee vormen, is absoluut noodzakelijk. Dit
komt èn de zwijgende èn de geluidsfilm ten
goede en zal misschien .een einde maken aan
dc hopelooze verwarring, die wij thans bele
ven en waarvan wij ons wellicht niet eens ten
volle bewust zijn.
H. v. d. DEENECAMP.
