MEUBELEN
TAP
SLAAPKAMERS
GORDIJNEN
DEKENS
BUITENLAND
Agenda
woensdag 27 mei 1931
de leidsche courant
eerste blad pag. 2
WAALS
HAARLEMMERSTRAAT 130-132-134-136
Een belangrijke keuze is zeer zeker de keuze van de firma, welke U de
echter, indien U een bezoek brengt aan onze meer dan 100 modelkamers, w;
chting èf verfraaiing van Uw woning zult toevertrouwen. Eenvoudig is het
U een bngecvctiaarde keuze zult aantreffen voor iedere smaak en iedere beurs
De inrichting van Uw slaapkamer is aan WAALS het beste toevertrouwd. Een staPvan eerste vaklieden is dag in dag uit steeds bezig uit de allerbeste
materialen Beddegoederen te tabriceeren, die de gebruikers ervan gedurende lange jaren de grootste voldoening zullen schenken.
Voor Meubelen zoowel als Bedden geldt i WAALS IS PRIMA.. 5505
blijft de crisis doorwerken en ook boven
ons land pakken donkere wolken samen en
de depressie-schaar heeft reeds zijn ploeg-
snede getrokken. In deze omstandigheden
hebt gij den moed gehad, de aandacht te
vragen voor een probleem van groote,
geestelijke beteekemis. Gij hebt daar
door niet alleen moed getoond, maar ook n
kostelijk voorbeeld gesteld aan anderen.
Wie nog niet over 't probleem heeft nage
dacht, vindt in uw programmaboek stof ie
over, om verschillende kanten van dit pro
bleem te bestudeeren. Ik dank u voor deze
uwe daad èn voor uwe aanwezigheid hier.
Ik dank u, dat gij uw vijfden Nederl. Ka-
tnoliekendag in A'dam hebt willen houden.
Moge deze onder Gods zegen rijke vruchten
draden,
i>e Aartsbisschop dankte als primaat van
Nederland jiamens het heele episkopaat,
namens het Bestuur, namens Katholiek Ne
derland en Katholiek Amsterdam in 't bi
souder voor de buitengewoon sympathies
wijze, waarop de Burgemeester hen had
ontvangen en toegesproken, 't Is mij een
voorrecht, hier te mogen dankzeggen voor
de hospitaliteit, op dit oogenblik ondervon
den, en voor de welwillende wijze, waarop
het Hoofd der Gemeente heb Bestuur der
Katholiekendagen ont-va.ngt in zijn ambts
woning. Het moge u, Burgemeester, een vol
doening zijn, te hooien uitspreken, ofschoon
u 't reeds wist, dat krachtens ons beider
beginselen wij en heel katholiek A'dam
aan uwe zijde staan in nederige onderwer
ping aan het gezag, dat gij vertegenwoor
digt.
In A'dam, zoo vol historie, kunt u reke
nen op de trouwe onderwerping van het
katholieke volksdeel. Wij danken u met te
meer sympathie, omdat wij weten, dat wij
dezelfde beginselen te dien aanzien belij
den. (Jok gij erkent 't gezag als komende
van God en 'b verheugde ons te vernemen,
dat gij de waarde van ons onderwerp, uit
gelijnd. in ons programmaboek, zoo hoog
aanslaat, ünze beraadslagingen zullen ver
der gebracht worden door de pers tot ons
volk. Dank voor uw erkenning, dat wij 't
aandurven, een geestelijk onderwerp te be
handelen, dat tot strekking heeft bevesti
ging van het gezin en dus van de heele
maatschappij.
Moge het u een voldoening zijn, te ver
nemen, dat w ij juist dezer dagen te Rome
van Z. R. den Paus vernamen, dat deze een
nieuw e encycliek voltooide, waarin de richt
lijnen van Rerum Novarum van 40 jaren
geleden voor onzen tijd worden doorgetrok
ken. Wij zullen alles in 't werk stellen, om
't volk die richtlijnen te doen volgen, op
dat ens katholiek volksdeel bevestige het
gezin, bevestige de maatschappij, ik be
sluit met den wensch, dat uw zegenrijk be
stuur nog vele jaren worde voortgezet en
ik wensch allen leden van het stadsbestuur
en vooral u, Burgemeester^ Gods besten
zegen.
Hierna werden ververschingen toege
diend.
Voor 'n „goed bezet huis" werd heden
avond om half 9 in de groote St. Willibror-
duskerk een algemeei^e vergadering belegd,
waarop mevrouw Steins Bisschop sprak
over „de opvoeding als gezinstaak" en mr.
Romme over „de overheid en het gezin".
Het kort verslag van deze inleidingen
vinden de lezers hieronder.
H. A. ÜLLEMAN, Pr.
Mr. C. P. M. Romme over „Het
gezin en de overheid".
Waarneer wij ons, aldus spr., een oogen
blik bezinnen op de verhouding tusschen
gezin en staat, bevinden wij ons meteen in
een brandpunt van onzen tijd, den strijd
om den vqorrang n.l. tusschen deze twee
noodzakelijke maatschappijen van natuur
lijke orde.
Voor ons staat het vast, dat aan het Ge
zin, den eerstgeborene de voorrang toe
komt, want niet als burger immers treedt
de mensch de wereld in, maar door middel
der huiselijke gemeenschap treden zij als
deelgenoot-en in de burgerlijke gemeen
schap.
eliswaar munt de Staat uit boven het
gezin, in zooverre dat hij een volmaakte
maatschappij is, maar in deze volmaaktheid
is hij dienst baar aan het Gezin, dat in den
Staat de met zijn wegen overeenkomende
tijdelijke volmaking vindt.
Als het gezin van nature een voorrang
heelt boven don Staat, beteekent dit, dat
ue Staat er is om te bevorderen dat het ui
zichzelf onvolmaakt Gezin zijn doeleinden
ka-n bereiken. Het beteekent, dat geen
aardsche macht de rechten van het gezin
aantasten mag, deze integendeel moet be
vorderen en beschermen en dat de Staat
zich niet als drager van plichten kan stel
len in de plaats van het Gezin. Met be
trekking tot het Gezin heeft de overheid
een taak van bescherming en vervolmaking,
nimmer van vernietiging of aantasting.
Het communisme, dat het kind uit den
schoot van het gezin rukt en een ongehoor
de ontwrichting van het huisgezin teweeg
brengt, heeft toch een voedingsbodem moe
ten hebben, waaruit het worden kou, waar
uit het groeikracht kreeg.
Wij mogen niet wachten tot de ijzeren
greep in staat is ook andere volkeren, ook
ons te omvademen, maar wij moeten dien
voedingsbodem bewerker om er de giftige
sappen aan te ontnemen.
De taak van de Overheid met betrekking
tot het gezin strekt zich uit van den grond
slag van het gezin, over zijn inwendige orde
en uitwendige omstandigheden heen tot de
hulpinstellingen toe, welke het gezin be
hoeft om zijn doeleinden te kunnen berei
ken.
Deze taak beperkt zich niet tot een be
vordering van de hechtheid van zijn grond
slag, tot het zuiver-houden van de inwen
dige orde, maa.r strekt zich ook uit tot de
uitwendige gezinsomstandigheden.
Op verschillende manieren kan de Over
heid bevorderen, dat het gezin wordt tege
moet gekomen in zijn stoffelijke aangele
genheden, maar één is er, rechtvaardig
van grondslag en in uitwerking algemeen:
het rekening houden met de gezinssterkte
bij de bepaling van de verdienste door ar
beid.
Dit is juister, bevredigender dan huur-
bijslag, belasting-aftrek, of tariefsvermin-
dering.
Wat geldt voor de ziekengeldpremie,
welke men toch ook niet berekent op een
ziekte van één bepaalden duur, maar die
voorziet bij alle ziekten binnen een maxi
mum tijdgrens geldt ook voor een kindcr-
bijslagregeling, tenzij men een gewetens
dwang zou willen toepassen, waartegen al
les in ons tot het uiterste in verzet zou ko
men.
Erkent men, in het algemeen en onder
normale omstandigheden, het goed reent
der arbeiders op verdere gezinsuitbreiding
over de grens van twee a drie kinderen
heen, dan kan men het loon niet houden
binnen die grens.
Ten aanzien van de belooning van den ar
beid in verband met de geziassterkte, ligt
de taak der overheid voor de hand, aller
eerst ten opzichte van haar eigen personeel,
voorts jegens arbeiders, betrokken bij de
uitvoering van o verheids werken, tenslotte
dus het bevordeien van kinderbijslag-rege
lingen in het particuliere bedrijf.
Hiervoor moet een politiek worden ge
voerd, welke wordt gedragen en gestuwd
door vei stand èn vurigheid en tot het voe
ren van zoodanige politiek zal men gemak
kelijk worden opgestuwd, omdat het hier
gaat om het voldoen aan den elementairen
eisch, dat de mensch niet stelselmatig, in
elk geval feitelijk in de uitoefening van
zijn natuurrechtelijke plichten wordt ge
hinderd door een loonstelsel gebouwd op
de behoeften van een beperkt gezin.
(Jok indirect heeft de overheid het ge
zin te vervolmaken en wel in de hulpinstel
lingen van het gezin: school- en jeugdbewe
ging, welke dienen gesteund, en bevorderd.
Op deze gebieden is de taak der over
heid ten onzent over het algemeen verkeerd
gericht-
Naast haar lichtzijde heeft de pacificatie
den duisteren schaduwkant van den voor
rang der openbare school boven de bijzon
dere.
Reeds te lang duurde de stilstand in de
verwezenlijking van wat de goede kant was
der pacificatie en het wordt hoog tijd, dat
die stilstand plaats maakt voor vooruit
gang.
In het rapport der sociaal-democratiscne
onderwijs-commissie wordt de handhaving
van het beginsel der gelijkstelling verde
digd met overwegingen van partij-polilie-
ken aard, maar daarnaast toch ook met liet
zuivere motief, da.t de ouders, die voor hun
kinderen een bijzondere school wenschen,
geen gewetensdwang mag worden aange
daan.
Het is onze taak den tegenstanders te
doen weten, dat die gewetensdwang be
staat op elk onderdeel van het geheele
terrein va-n het onderwijs, waar ons de
reëele vrijheid wordt onthouden eigen scho
len te hebben op denzelfden voet als ten
behoeve van het openbaar onderwijs uit
de openbare kassen scholen worden ge
sticht en onderhouden en tevens om hun liet
besef bij te brengen, dat school eri jeugd
beweging op den grondslag onzer wereld
beschouwing voor het algemeen belang het
nuttigst zijn en doeltreffendst.
Mevr. C. Steins Bisschop
Herckenrath over .,De opvoe
ding als gezinstaak".
Spreekster ging uit van het woord van
Paus Leo XIII, „Het Huisgezin is de wieg
der maatschappij en voor een groot deel
ligt het lot der staten in het huisgezin".
Na de baby-periode komt de aardige
en interessante tijd van den groei en de
ontwikkeling van het jonge kind. Wij, moe
ders, genieten dan van elke nieuwe ontdek
king verheugen ons over elk teeken van
ontwikkeling van het verstand. Zelfs over
een ondeugendheidje verheugen wij ons,
want wij vinden dat ons kindje karakter
toont. Maar juist zulk een psychologisch
oogenblik mogen wij niet voorbij laten
gaan en juist dan moeten wij onzen wil
doorzetten, eerst kalm en zacht en dan
als het moet met gestrengheid. Het kleine
kind moet voelen, dat moeder de baas is,
begrijpen kan het dat nog niet.
Dit wi4 natuurlijk niet zeggen, dat wij
ons paedagogiseh gezag als synoniem be
schouwen met heerschzucht, drang of dic
tatuur. Neen, de instandhouding van het
christelijk gezin, zijn voorspoed en geluk,
moeten rusten op twee pijlers, nl. het ge
zag en de liefde. Uitgaande van het har
monisch samengaan van vader en moeder,
is het gezag de macht, die ordent en re
geer i, en naast dat gezag staat de onder
linge liefde, die de gehoorzaamheid als
iets vanzelfsprekends aanvaardt, de ^liefde
die alles overheerscht, waardoor het gezag
niet gevoeld wordt als een druk.
Een bijzonder gewichtig element uit het
kinderleven mogen wij niet vergeten, en
dat is het spel. Het spel immers geeft het
kind niet slechts de noodige ontspanning,
maar heeft ook groote paedagogische waar
de voor lijf en ziel. Door het'spel leert
het kind zijn opmerkzaamheid scherpen,
zich aanpassen aan anderen, het toont, zijn
aanleg en karakter. Daarom late men de
kinderen in het spel liefst alleen, dan heeft
de fantasie vrij baan en zien wij hoever de
opmerkingsgave gaat.
Zoo nadert dan langzamerhand de leef
tijd. waarop het kind naar school gaat. Hoe
verschillend aanvaardt elk kind afzonder
lijk deze noodzakelijkheid. Het eene voelt
zich groot en gewichtig, het andere is hui
verig voor het onbekende, maar toch vol
nieuwsgierigheid, een' derde blijft liever in
zijn bekende, veilige, huiselijke sfeer en
voelt niets voor verandering. Maar een
maal gewend aan het vreemde en nieuwe,
vinden bijna alle kleintjes het prettig om
naar school te gaan. Voor het jonge kind
is de eerste schoolgang een groote stap
in het leven. Van klein persoonlijkheidje
thuis, ziet het zich plots een deel van de
massa worden. Wij moeten natuurlijk zor
gen, dat het kind tegen deze verandering
ook pshysiek bestand is en 't. niet te vroeg
naar school zenden. Maar r.iet alleen voor
het kind is deze schoolgang een ingrijpen
de verandering, doch ook voor de moeders,
want die deelen nu haar overwegende po
sitie met den onderwijzer. Nu vooral moe
ten zij zich geheel indenken in het gees
tesleven van haar kind, dat een voornaam
deel van den dag onder invloed en leiding
staat van en ander, terwijl de indrukken,
die het verwerken moet, zoo diep en zoo
duurzaam zijn.
In dezen tijd komen ook twee groote ge
beurtenissen voor, die het kind dieper zul
len treffen, naarmate de moeder zich
meer intens met het kind bezighoudt, nl.
de eerste biecht en de eerste H. Commu
nie. Door de spontane benutting van elke
voorkomende gelegenheid heeft de moeder
reeds in het jonge kinderleven den gqds-
dienst aangekweekt als een onmisbare
kracht. En hierdoor zullen de biecht en
vooral de H. Communie een geheel nieuw
leven openen, waarin naast en boven de
moederlijke hulp, de goddelijke steun on
ontbeerlijk is en blijft. Spreekster voegde
daaraan nog toe, dat het kind moet lecren
bidden met zijn eigen woorden, dan zal
het met inniger liefde bidden, dan bij het
opdreunen van gebedjes in een volslagen
onkinderlijke kerkboekentaai, een enkele
loffelijke uitzondering niet te na gespro
ken.
Naarmate het kind ouder wordt, verme
nigvuldigen zich de problemen. De vraag
dringt naar voren: wat moet het kind wor
den? Waar moet het na de lagere school
heen? Zooveel mogelijk moeten de ouders
natuurlijk rekening houden met de rede
lijke uitgesproken verlangens van het
meisje, maar vooral van den jongen; en
even natuurlijk blijve het groote onder
scheid tusschen aard, aanleg en toekomst
van de jongens en meisjes op den voor
grond staar.. Dat onderscheid openbaart
zich juist in de periode der puberteit het
sterkst. De ouders zullen daarmee reke
ning moeten houden en aan het kind hun
volle en liefderijke aandacht schenken.
Veel voornamer en moeilijker is de kwes
tie der voorlichting. Een algemeene regel
laat zich hieromtrent niet voorschrijven.
De omstandigheden zijn in elk gezin an
ders en de meeningen loopen op dit punt
uiteen.
Wanneer echter de zoon of de dochter
met de gevreesde vraag bij de ouders komt,
moeten de ouders het offer brengen cm
hun fijngevoeligheid en om het kind een
volledig en voor hem bevredigend ant
woord geven. Voor alles moeten zij er op
wijzen, dat God zelf aan den mensch de
macht der voortplanting gaf, waardoor de
mensch het werktuig van God in zijn
scheppingswerk is, maar dat die macht
door natuurlijke en Goddelijke wetten bin
nen bepaalde grenzen is gehouden. Het
kind móet ingelicht worden, soms vroeg,
soms pas later. Soms als het daarom
vraagt, maar het kan ook zijn, dat de
ouders die vraag niet mogen afwachten.
Bij de tegenwoordige jeugd dringt zich de
kwestie veel eerder en veel acuter op dan
bijv. dertig jaar geleden. Maar daarom
behooren de ouders zooveel waakzamer te
zijn, dat hun kinderen niet worden inge
licht door vriendjes of vriendinnetjes, maar
door henzelf, waarbij zij tegelijk de gele
genheid hebben, om gebed en sacramen
ten aan te prijzen als den grootsten en
hechtsien steun voor een reine en kuische
jeugd.
In de puberteitsjaren treedt de aard van
den jongen en van het meisje zeer ver
schillend naar voren. Daaraan wordt veel
te weinig gedacht bij de keuze van een
onderwijsinrichting voor het meisje. De
leergangen van Gymnasium, H. B. S. en U.
L. O. zijn oorspronkelijk ingesteld voor
jongens. Met voorbijzien van de typische
vrouwelijke psyche, werden vele meisjes
naar Gymnasium en H. B. S. gezonden,
zeer ten nadeele van haar rechten en ook
van de gezondheid. Alléén het meisje, dat
uitmunt, dat geestelijk en lichamelijk de
moeilijke studie verdragen kan. komt voor
dergelijke studie in aanmerking. Voor de
anderen staat al meer en meer de middel
bare meisjesschool open, waarvan het leer
plan geheel is ingericht voor de toekom
stige vrouw in huisgezin en maatschappij.
De grootste moeilijkheid voor vele
ouders komt, als de kinderen volwassen
gaan worden. Dan vooral wordt het moei
lijk de juiste grens te vinden tusschen al
te groote strengheid en al te groote vrij
heid. Het groote kind begint verstandig te
worden en heeft dus recht op eigen ideeën
en gedachten, die echter wel eens hemels
breed kunnen verschillen met de beproef
de denkbeelden der ouders. De kinderen
groeien tot zulk een zelfstandigheid boven
de ouderlijke leiding uit. Maar voor dit
zoover is, zal ook het volwassen kind goe
de leiding nog niet kunnen ontberen. Hun
ontbreken nog rijpe ervaring en bezonken
oordeel, zij houden onvoldoende rekening
met. allerlei omstandigheden, en missen
vaak het noodige doorzicht, om te oordee-
len wat bereikbaar is en wat niet. De
ouders moeten daarom met hun tijd mee
leven en levendig belangstellen in alle
stroomingen, zoowel sociale, economische
en politieke als godsdienstig en zedelijke
Vooral de moeder moet door ontwikkelden
omgang, door degelijke lectuur, door lid
maatschap van vereenigingen op verschil
lend gebied, trachten haar gedachtengang
te verruimen.
Grooter nog worden de moeilijkheden bij
den omgang met vrienden en clubgenooten
van beiderlei kunne, vooral wanneer dit
andersdenkenden zijn. Het eenige wat de
ouders kunnen doen, is het huisgezin te
maken tot een huis, waarin de godsdienst
zin boven alles heerseht en hun kinderen
op te voeden tot menschen, die niet ge-
looven uit sleur, maar uit echte, innerlijke,
overtuiging. Voortdurende waakzaamheid
is een eerste eisch.
Laten wij katholieke ouders, aldus be
sloot spreekster, bedenken dat bij de hui
dige economische crisis onze aandacht niet
alleen in beslag moet genomen worden hoe
aan de moeilijkheden het hoofd te bieden.
Maar laat onze voornaamste zorg blijven,
dat de beginselen van ons heilig geloof in
ons gezin doorwerken.
Want dan alleen zal ieder van onze kin
deren een kracht zijn in de maatschappij
en een stralend voorbeeld, hoe de beleving
van onze beginselen rustige, gelukkige
menschen maakt.
volkenbond
DE A.S. ONTWAPENINGS.
CONFERENTIE.
Zal, volgens Henderson, zes maanden duren
De Engelsche minister Henderson heeft
verklaard, dat hij gelooft, dat de komen
de ontwapenings-oonferentie ongeveer zes
maanden zal duren;
Natuurlijk zullen de gedelegeerden niet
gedurende al dien tijd te Genève behoeven
te blijven. Een groot deel van dezen tijd
zal in beslag worden genomen door com
missie-werkzaamheden. De verschillende
ministers zullen daarbij niet altijd aanwe
zig behoeven te zijn.
Ook Henderson gelooft voldoende gele
genheid te kunnen vinden, om eenige ma
len naar Londen terug te keeren en men
acht het daarom onwaarschijnlijk, dat een
waarnemer in de plaats van den minister
van buitenlandsche zaken zal worden be
noemd.
belgie
POULLET GEEN KABINETS
FORMATEUR.
Gistermiddag heeft de koning weder
Poullet ten paleize ontboden en hem ver
zocht zich met de vorming van het nieuwe'
kabinet te belasten. Poullet weigerde ech
ter met het oog op zijn gezondheid de op
dracht te aanvaarden, maar beloofde zijn
steun aan ee-n: rechtsch ministerie, opdat
aldus aan de crisis een einde kan worden
gemaakt. De koning heeft gistermiddag
geen verdere besprekingen gehouden men
gelooft, dat hij heden den katholieken af
gevaardigde van Brussel, Renkin, zal onfc-
bieden.
spanje
HET NIEUWE SPANJE.
Eerste verkiezing in Catalonië.
In Catalonië hebben voorloopig verkie
zingen plaats gehad voor de G'atalaansche
constitueerende vergadering. De partij van
Macia, de republikeinsche linkerzijde ver
wierf 22 zetels, de socialistische vereeni-
ging en de republikeinsche vereeniging elk
twee zetels. De partij der republikeinsche
actie kreeg zeven zetels, de onafhankelijke
republikeinen en de radicalen elk een. In
32 kiesdistricten waren de verkiezingen
ongeldig, daar de stembussen vernield
werden. Voorts moeten in 31 districten
nieuwe verkiezingen gehouden worden,
daar de verkiezingen hier geen ordelijk
verloop hebben gehad.
Vermindering der Spaansche legermacht.
De Spaansche minister van Oorlog heeft
bij den minsterraad een ontwerp ingediend
in zake reorganisatie van het leger. Het
ontwerp bepaalt de ontbinding van tal
rijke regimenten en de inkrimping van het
officierscorps. Van de 76 regimenten infan
terie zullen er slechts 39 blijven bestaan
en van de 27 regimenten cavalerie slechts
10. Van de 22.000 officieren zullen er niet
Gemeentelijke Aankondigingen
Verkiezing Gemeenteraad.
De Voorzitter van het Centraal Stem
bureau voor de verkiezing van de leden
van den Gemeenteraad van Leiden maakt
bekend, dat bij dat bmreau zijn ingekomen
de door de Hoofdsteflobu^eaux in de kies
kringen I, II en III {Leiden) vastgestelde
geldige lijsten van caiwadaten en dat, bin
nen vier dagen na hederi^ de gemachtigden
der onderteekenaars van die liirften deze
tot een groep kunnen verbind® door een
daartoe strekkende gemeenschappelijke ver
klaring, schriftelijk bij het^ffentraal Stem
bureau in te lederen. Jp
De Voorzitter voornoemd,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZES.
Leiden, 26 Mei lt)31.
Donderdag, Mei-vergadernig 3 October-
Vereeniging, „In den Vergulden
Turk", 8.30 uur.
Dinsdag, Donderdag, Zaterdag, Vincentius»
Bibliotheek, geopend 's avond* rar
7.30—8.30 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Dinsdag 26 tot en
met Zondag 31 Mei a.s. waargenomen
door apotheek W. Pelle, Kort Rapenburg
12, telefoon 594.
meer dan 7000 in dienst blijven, van de
250 generaals slechts 4S. De uitgaven voor
het leger zullen van 700 millioen tot 500
milioen pesetas worden ingekrompen. De-
bezuiniging zal nog toenemen naar mate
de op wachtgeld gestelde officieren zullen
worden ontslagen. Bij het ministerie zijn
reeds duizenden verzoeken van officieren
ingekomen om gepensiormeerd te worden.
Het communistisch gevaar ten plattelande.
Een der redacteuren van de „Msbd." had
een onderhoud met een der meest vooraan
staande persoonlijkheden uit de Madrileen-
sche aristocratie over den toestand in
Spanje.
Op een vraag, of het communisme
reeds veel aanhangers telt en of de te
genwoordige toestand in Spanje in het al
gemeen kan worden vergeleken met de ont
wikkeling van het bolsjewisme in Rusland,
antwoordde hij, dat principieele communis
ten in Spanje nergens zijn te vinden.
Te Madrid telt het communisme zelfs in
het geheel geen aanhangers. Op het plat
teland echter kan men werkelijk van een
communistisch gevaar sprekn, dat in den
laatsten tijd een geweldigen omvang heeft
aangenomen. Ook hier echter is van prin
cipieel communisme geen sprake, daar de
plattelandsbevolking absoluut ongelet
terd is.
Deze menschen verkeeren werkelijk in
een betreurenswaardigen toestand ge
middeld verdienen zij vijf en zeventig cent
per dag en zij zijn het vooral, die op een
verdeeling van het grootgrondbezit aan
dringen.
Het is nog steeds zeer twijfelachtig of
de regeering er in slagen zal, deze men
schen nog tijdig te bevredigen.
Op een vraag naar de aanleiding tot de
laatste onlusten, vernam de redacteur, dat
bij het. uitgaan van een monarchistische
vergadering de vliegenier Rada, die even
als majoor Franco communist is, uitriep
„Leve de republiekhetgeen zooals be
kend, aanleiding gaf tot een ernstige bot
sing tusschen monarchisten en extremisti
sche elementen met de bekende gevolgen.
De regeering heeft van deze onlusten
geprofiteerd, om de monarchistische partij
althans voor den tijd van een jaar den kop
in te drukken, door een passieve houding
aan te nemen en aldus indirect zulk een
wantoestand te scheppen, dat de monai-
chisten voorloopig de verantwoordelijkheid
voor nieuwe botsingen en branstichtingeu
niet meer zullen durven dragen.
Intusschen, de regeering, die den kloos-
terbrand heeft toegelaten, had dien ook
niet kunnen voorkomen, daar de politie on
set wijfeld niet zou hebben willen ingrij
pen.
Zoowel politie als leger zijn nog onbe
trouwbaar, daar deze mensehen reeds zoo
veel eeden van trouw hebben afgelegd, dat
zij zelf niet meer weten, welke regime nu
eigenlijk werkelijk gehoorzaamheid en
trouw verdient.
Omtrent de onafhankelijkheidsbeweging
in Catalonië vernam de redacteur, dat Ca
talonië vrijwel zeker volledige autonomie
zal verkrijgen en in de toekomst alleen
nog maar door een economischen band
met het eigenijke Spanje zal zijn verbon
den. De economische boycot van Catalonië
kan slechts tijdelijk zijn, daar de Spaansche
handel zonder Catalonië tot den ondergang
gedoemd is.
Op een desbetreffende vraag ontvingen
wij ten antwoord, dat de a.s. verkiezingen
voor de constitueerende cortes ongetwij
feld links-republikeinsch zullen uitvallen,
zoodat voorloopig een herstel der monat-
chie is uitgesloten.
