22ste Jaargang
WOENSDAG 6 MEI 1931
No. 6890
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
RECHTZAKEN
STADSNIEUWS
3)e
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leaden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per port f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad ia voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 I
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regeL
Voor Ingezonden Mededeelingen wordfc
'het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
V Jongeren en ouderen.
De Bisschop van Haarlem. Z. Hoógw.
Exc. Mgr. Aengenent, heeft, bij de huldi
ging van den hoogwaardigen President
van het Groot-Seminarie te Warmond,
mgr. Ta-skin, in een rede de volgende op
merking gemaakt, welke onzen lezers be
kend is, doch die wij nog even willen rele-
veeren.
„Tri den tegenwoordigen tijd wordt
ook in katholieke gelederen ge
oordeeld over hoogstaande personen,
ook politieke met een waanwijsheid,
die aan 't ongeloofelijke grenst. Maar
gij aldus richtte de Bisschop zich
tot de theologanten gij hebt geleerd
niet overmoedig te oordeelen over
anderen, die veel ouder zijn en veel
meer ervaring hebben."
Van de geestesgesteldheid, welke hier
door Mgr. Aengenent wordt bedoeld, werd
ons dezer dagen een bedroevende uiting
onder de aandacht gebracht.
't Was een artikel in een katholieke ge
westelijke courant welke wij hier liever
niet willen noemen van de hand van
een jongeren redacteur, wiens naam wij
ook verzwijgen, omdat bedoelde journalist
te veel verdiensten heeft, dan dat wij er
aan zouden willen medewerken, zijn repu
tatie in de achting van velen voor goed
neer te halen. 't Is dikwijls plicht
iemand te beschermen tegen zichzelf. (Een
plicht, die niet nagelaten mag worden, óók
al heeft men meestal bij de vervulling er
van het tegenovergestelde van waardee
ring te verwachten!)
Tri bedoeld artikel dan lezen we:
„De jeugd ziet er volstrekt geen eer
in, als de ouderen zich tot haar wen
den. Integendeel, ze wordt dan alleen
maar lichtelijk ongerust. Elk compli
ment van de ouderen aan de jeugd
heeft een nevenbedoeling. Overigens
is het een kenmerk voor de ouderen,
dat ze de dingen vijfmaal zeggen, dat
is niet pleizierig.
„De eenige goede eerbied van de
jongeren voor de ouderen is, hen in
gezelschap een stoel aan te bieden,
want hun verleden geeft hun recht te
gaan zitten, voorts niet te hard te
loopen als men met hen uitgaat, om
dat hen dat zou kunnen vermoeien,
verder de dingen die men zegt twee
maal te zeggen, omdat zoowel hun
ooren als hun bevattingsvermogen
minder scherp worden, vervolgens hen
te helpen bij hun bretels en booiden-
knoopjes, omdat hun vingers wat
stram worden, en ten slotte c'k - oods
hun knieën te masseeren, als ze lang
gezeten hebben, omdat de rheumatiek
hen kan plagen."
Als wij constateeren, dat men zulke ge
dachten, als de bovenstaande, durft neer
schrijven en publiceeren, dan zijn wij er
dankbaar voor, dat wij zijn opgevoed
in „de school van den eerbied" eerbied
voor wat eerbiedwaardig is, eerbied o. m.
voor de met eere gedragen hoogeren en
hoogen leeftijd, waarachter ligt veel ar
beid en veel zorg en veel offers.
Geen eerbied, die op een soort „adora
tie" gelijkt, maar een r e d e 1 ij k e eer
bied.
Evenals het „l'honneur aux dames" is
ook de eerbied tegenover ouderen en ouden
een bescha vingsgoed
En het wijst op een geestesgesteldheid,
welke zeer aan overschatting lijdt, als jon
geren de waarde van dit cultureel e goed
niet begrijpen ja, zelfs belachen en
bespotten!
VAN HET VATICAAN
KARDINAAL POMPILI OVERLEDEN.
Vicaris-generaal van Z. H. voor de
Stad Rome.
Z. Em. Kardnaal Basilio Pompili, bis
schop van Velletri, is gisternacht kort na
twaalven, te Rome overleden.
De Kardiaal was reeds sedert eenige
weken lijdende.
Z.E. Kardinaal Basilio Pompili, Bis
schop van Velletri en behoorende tot den
rang der kardinaal-bisschoppen, werd te
Spoleto geboren op 16 April 1858 en be
reikte dus den leeftijd van 73 jaren. Zijn
voorbereidende studiën verrichtte hij in
het Vaticaansche, de hoogere in het pau
selijk Romeinsche Seminarie, waar hij met
grooten lof den graad verwierf van doctor
in de godgeleerdheid en in de beide rech
ten. Op 22-jarigen leeftijd werd hij pries
ter gewijd. Na in de Romeinsche curia
verschillende functies te hebben bekleed
werd hij in het jaar 1891 benoemd tot op
volger van Mgr. De Lai als auditeur der
Congregatie van het H. Concilie. Twee
jaren later werd hij datarius van de recht
bank der pauselijke Penitentiaire en in
1904 ook auditeur van de rechtbank der
Rota. Na vervolgens consultor te zijn ge
weest van de Congregatie der Propagan
da, van het Concilie en der Bisschoppen en
Regulieren, van het Consistorie en van de
commissie tot codificatie van het kerke
lijk recht, werd hij, na de verheffing van
Mgr. De Lai tot het purper, benoemd tot
Secretaris der Congregatie van het Conci
lie, welke functie hij vier jaren bekleedde.
Op 27 Nov. 1911 opgenomen in het College,
werd hij door Z.H. Pius X benoemd tot
Kardinaal-Vicaris, d.w.z., in het bijzonder
belast met het bisschoppelijk bestuur over
de Eeuwige Stad. Karinaal Pompili. toonde
zich een krachtig ijveraar voor de Katho
lieke Sociale Actie, een man wiens ar
beidzaam leven verder verdeeld was tus-
schen oefeningen van godsvrucht en stu
die.
Op 18 December van het vorig jaar vier
de de Kardiaal zijn gouden priesterfeest.
FRANKRIJK
HEFTIG INCIDENT IN FRANSCHE
KAMER.
Socialisten contra communisten.
De Kamer en de Senaat zijn gistermor
gen na. een reces van een maand weer bij
eengekomen. In beide Huizen kwam een
motie in behandeling voor het doen toeko
men van een sympathie-betuiging aan de
nieuwe Spaansche regeering. De motie van
den Senaat werd met gepaste plechtigheid
door den voorzitter Doumer voorgelezen en
vervolgens verwezen naar de commissie
voor Buitenlandsche Aangelegenheden. De
motie van de Kamer werd door Herriot en
den socialist Grumbach ingediend en gaf
aanleiding tot een korte discussie en een
heftig incident.
Nadat de Kamervoorzitter in den aan
vang met moeite stilte had verkregen, las
hij de motie voor. Zij werd met applaus
ontvangen, speciaal van de zijde van de
groepen der linkerzijde.
De eerste minister Laval zeide uit naam
der Fransche regeering de nieuwe Spaan
sche regeering een hartelijken groet te wil
len brengen en met alle sympathie de bes
te wensohen te willen doen voor het suc
ces en den vooruitgang der republiek langs
den weg van orde en evolutie.
Hierop verklaarde het communistische
Kamerlid Cachin, onder een koor van in
terrupties, dat zijn partij de Spaansche re
publiek gaarne zou verwelkomen, indien
zij communistisch en niet burgerlijk was.
Yan de socialisten maakte zich bij deze
woorden een hevige opwinding meester en
zij begonnen tegen de communisten te de-
monstreeren. Daarbij waren zij echter stra
tegisch in het nadeel, aangezien de com
munisten op een hoogere stoelenrij wa
ren gezeten. De communist Marty boog
zich naar de socialisten over en gaf den
voor hem zittenden Mambrosini met gebal-
den vuist een slag in het gezicht. Boven
het geweldige lawaai, dat daarop ontstond
kon men de doordringende stem van den
markies de la Ferronnaye uit hooren, die
uiting gaf aan het wantrouwen der mo
narchisten ten opzichte van de Spaansche
republiek.
Toen de orde weer hersteld was en tot
steming werd overgegaan, werd de motie
aangenomen met 540 tegen 6 stemmen.
Deze motie luidde: De Fransche Kamer
doet aan de Spaansche republiek haar be
tuiging van sympathie en beste wenschen
toekomen.
Vervolgens werd besloten de debatten
over de interpellatie in zake de Duitsch-
Oostenrijksche tolunie op Donderdag te
houden. Alsdan kan een verklaring van
Briand over deze kwestie worden ver
wacht.
SPANJE
ONDERHOUD MET ALFONSO.
Monarchistische rebellies veroordeeld.
De „A. B. C." publiceert een interview,
dat haar hoofdredactenr Juan Ignacia Lu-
catena dezer dagen te Londen heeft ge
had met ex-koning Alfonso. Alfonso, die
AlcaLa Zamora's woorden „naast de opvat
tingen van monarchisten en republikeinen
is er altijd Spanje" tot de zijne maakte,
verklaarde, dat hij het nimmer zou goed
keuren indien zijn vroegere ministers iets
zouden doen wat het volk zou opzet
ten tegen het gevestigd gezag.
„Ik zal er niet mee accoord gaan, aldus
de ex-koning, dat er speculatieve onder
nemingen in verband met mijn ongelukkig
land op touw worden gezet teneinde de
nieuwe regeering in discrediet te brengen.
Ik wensch niet, dat van monarchistische
zijde gepoogd wordt, in mijn naam militai
re rebellies uit te lokken. De monarchie is
door een verkiezing afgeschaft en zij mag
slechts door de vrije wilsuiting van het
Spaansche volk worden terugeeroepen. Ge
meenteraadsverkiezingen hebben meestal
niet veel invloed op het bewind in een
land, maar aangezien ik constateerde dat
zoowel republikeinen als monarchisten er
bij deze gelegenheid een buitengewoon
groot belang aan hechtten, besloot ik heen
te gaan ten einde den wensch' van mijn
volk te eerbiedigen."
„Wat echter, zoo voer Alfonso voort,
mijn eigen verlangens aangaat, niemand
heeft het recht van mij te vergen, dat ik
opsta van den troon, zoolang de Spaansche
republiek niet door de Cortes is afgekon
digd. Het was het grootste offer van mijn
leven, dat ik Spanje moest verlaten toen
ik begreep, dat het mij niet langer noodig
had. Ik zou zeer verdrietig gestemd zijn,
als ik niet de hoop kon koesteren, dat de
geschiedenis mij eens recht zal doen we
dervaren."
Na bovenmenschelijke inspannin g konden de redders hun 6 mak
kers die in de KOLENMIJN TE HOR NU (BELGIE) bedolven
waren, redden. De mijnwerkers waren 170 uur opgesloten ge
weest. De familieleden verwelkomen de geredden.
LITAUEN
DE KATHOLIEKEN-VERVOLGING
IN LITAUEN.
De nuntius „Persona Ingrata".
Kolonel Rusteika, sinds eenign tijd Li-
tauens mini nister van binnenlandsche za^
ken, heeft bij zijn ambtsvoorganger met veel
stelligheid verklaard, dat hij de katholieke
geestelijkheid wel zou weten te temmen.
Inderdaad heeft deze bewindvoerder geen
poging ongedaan gelaten, om zijn temmers-
rol waardig te spelen. Reeds zijn volgens
een bericht uit Kowno, sinds het ministe
rieel optreden van den kolonel, dertig
geestelijken tot geldboeten en gevangenis
straffen veroordeeld.
Wat de minister echter blijkbaar niet
had voorzien, is dat zijn tallooze chicanes
de stemming der bevolking, die toch reeds
fel verbitterd was, en na de jongste grof
heid van den staatspresident, die weigerde
den Pauselijken nuntius te ontvangen, drei
gend werd, tot het uiterste geprikkeld heb
ben. De regeerders hebben 't blijkbaar om
die reden tot dusver niet aangedurfd, de
dertig veroordeelde geestelijken naar de
gevangenis te doen brengen.
Intusschen schijnt de regeering op an
dere manier deze „nederlaag" te willen
wreken: Zij heeft n.l. aan het Vaticaan een
verklaring doen toekomen, waarin het
heet, dat 's Pausen vertegenwoordiger,
mgr. Bartoloni, een „persona ingrata" is,
weshalve zij hem niet ontvangen wil. Met
dezen zet wil de regeering èn de katholie
ken èn den Paus treffende katholieken,
die voor den Pauselijken nuntius den groot
sten eerbied hebben en den H. Vader, die
de houding van Zijn vertegenwoordiger te
Kowno volkomen goedkeurt.
De katholieken voelen deze daad dan
ook als een nieuwe beleediging; manifes
taties der studenten en protesten der gees
telijken tegen den smaad den gezant des
Pausen aangedaan, zullen straks door den
minister-temmer met nieuwe repressailles
beantwoord worden; de toestand in het
ongelukkige land, waar blind fanatisme de
meerderheid des volks teri'oriseert, is ver
warder geworden dan ooit.
De bisschoppen hebben in buitengewone
vergadering over de jongste gebeurtenissen
en de katholieke actie dezer dagen be
raadslaagd en na afloop der conferentie
onmidellijk rapport gezonden aan den H.
Vader.
CHINA
CHINEESCHE CONVENTIE
GEOPEND.
Gistermorgen is te Nanking de Volks
conventie, die vooral van belang wordt ge
acht, omdat de Kanton-vleugel gedurende
de zitting zijn aanvallen op Tsjang Kai-
sjek zal richten, geopend. Toen Tsjang Kai-
sjek het spreekgestolte betrad voor het
houden van de openingsrede viel hem een
geweldige ovatie ten deel. Hij gaf een
lang overzicht van den arbeid der regee
ring sedert de jongste conferentie en liet
daarne de belangrijkste wereldgebeurtenis
sen de revue passeeren. Hij wees vooral
op den vooruitgang, die de Sovjet-regee
ring heeft bereikt en gewaagde van een
„opmerkelijk succes" van het vijfjaarsplan.
Tsjang Kai-sjek gaf de conventie den
raad bijzondere aandacht te wijden aan
het werk, dat door de Sovjetregeering is
verricht op het gebied van verkeer en in
dustrie aan de grenzen van Turkestan, Chi
na en Mongolië.
AMERIKA
ERNSTIGE STAKINGSRELLETJES
IN KENTUCKY.
Afdeeling politie beschoten.
Gistern werd een afdeeling politie te
Harlan (Kentucky), welke op patrouille
was in verband met een arbeidsconflict in
de mijnen van deze streek, beschoten door
mannen, die zich achter doornen hadden
versoholen. Vier personen werden gedood
en eenige anderen gewond. Na het vuur
der aanvallers beantwoord te hebben trok
de politie terug om versterkingen te ha
len. Deze zijn inmiddels uitgerukt, voor
zien van machinegeweren en traangas-
bommen.
DE MOORDAANSLAG TE OVEZANDE.
Verdachte vrijgesproken.
De Rechtbank te Middelburg deed ver
vroegd uitspraak in de zaak van den 34-ja-
rigen koster B. te Ovezande, thans in voor
arrest, die terecht stond als verdacht van
poging tot moord op zijn echtgenoote.
De Rechtbank 6prak verdacte vrij.
De eisch was zeven jaar gevangenisstraf.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Kardinaal Pompili. t
Een onderhoud met koning Alfonso.
BINNENLAND.
Nadere bijzonderheden omtrent den
moord op het Rokin te Amsterdam (Gem.
Ber. 3de blad).
De Culemborgsche moordzaak weer in
een nieuw stadium? (Gem. ber. 3de blad en
Laatste Ber.)
Weer een slachtoffer van een onbewaak
te n overweg. (Gem. Ber. 3de blad).
PROF. MR. H. A. IDEMA.
Zooals wij gisteren reeds meldden is
benoemd tot gewoon hoogleeraar in de
faculteit der rechtsgeleerdheid aan de
Leidsche Universiteit als opvolger van
prof. mr. G. André de la Porte, om on
derwijs te geven in het Ned. Indisch Straf
recht en de Ned. Indische Wetboeken van
procesrecht de heer mr. H. A. Idema te
Voorburg.
De heer H. A. Idema, die thans 39 jaar
oud is, werd 9 December 1891 te Sneek ge
boren. Hij studeerde te Leiden en te Am
sterdam en promoveerde in 1913 in laatst
genoemde stad op stellingen. Het volgend
jaar deed hij te Leiden het aanvullend exa
men voor den Indischen rechterlijken
dienst, waarna hij naar Ned. Indië ver
trok. Achtereenvolgens was hij daar land
raad-voorzitter te Sampang (Madioen),
Toeloegagoeng (Java) en pp Amboina.
Na zijn eerste verlof in Holland t®
hebben doorgebracht werd hij benoemd tot
substituut-officier te Bataria, waarna hij
werkzaam was op de algemeene secretarie
te Buitenzorg, om vervolgens als hoofd
ambtenaar in dienst te ti'eden van de pro
vincie West Java.
Het vorig jaar repatrieerde hij voor de
tweede maal. In het studiejaar 19301931
der Leidsche Universiteit geeft hij 't prac
ticum voor Indisch Staatsrecht aan stu
denten, die van plan zijn naar Indië te
gaan.
Verschillende werken zijn reeds van zijn
hand verschenen.
LEIDSCHE REDDINGSBRIGADE.
Donderdag 21 Mei a.s. des avonds 8.15
uur hoopt de heer Meijerink, voorzitter van
de Technische Commissie van den Ned.
Bond tot het Redden van Drenkelingen een
voordracht in de Nutszaal, Steenschuur,
te houden over „Reddend Zwemmen en De
Gevaren der Zee".
Ieder, die eenig belang koestert voor dit
onderwerp noodigen wij hierbij gaarne uit.
De toegang is vrij voor belangstellenden,
terwijl de leeftijdsgrens gesteld is op 15
jaar.
Zwemmend Leiden wordt dus verwacht.
Dit jaar zal een Zwemfeest, uitgaande
van de L. R. B. gehouden worden op Zon
dag 7 Juni a.s. in de Zwemnriehling aan
den Hooge Rijndijk, des n.m. 2 uur.
Voor leden L.Z.C. en „de Zijl" is de toe
gangsprijs 15 cents, niet-leden 35 cents. Le
den L.R.B. hebben gratis toegang.
Voor nadere bijzonderheden verwijzen wij
naar de aankondigingen in de Zweminrich
tingen en de plaatselijke bladen.
De oefenavonden worden dit jaar gehou
den in de inrichting aan den Hooge Rijndijk
op Woensdag, in de inrichting „de Zijl" op
Vrijdag, telkens des avonds kwart vóór
acht.
Nader zal, in verband met de tempera
tuur, de aanvang nog worden bekend ge
maakt.
Meldt u nu reeds aan bij de Zwemmees
ters en uitsluitend schriftelijk bij het se
cretariaat, Nieuwe Rijn 51.
Handelsregister K. v. K.
Nieuwe inschrijvi n g. 5736.
Kenia's Custard Fabriek. Alphen aan den
Rijn, Rijnkade 6. E.Wed. T. Hazebroek
Sprayt, Alphen aan den Rijn.
Voor Vrijdagavond a a. is door de direc
tie van Ca f - Restaurant „Zomer zorg" voor
een nieuwe attractie gez.orgd. Behalve de
bekende Russische kapel, die reeds eenigen
tijd in Zomeirzorg concerteert, zullen dan
eveneens optreden Tholen en Van Lier,
wier naam geen verdere aanbeveling be
hoeft-. Wij verwijzen du6 dienaangaande
naar een advertentie in dit nummer.
Tot des avonds ha-lf negen is er dien dag
gelegenheid tafels te bespreken.
