22ste Jaargang
WOENSDAG 22 APRIL 1931
No. 6878
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
VANAVOND
BUITENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per port f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummer» 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per
regel.
Een groot verschil.
Verleden week heeft er zooals men
zich herinnert te Hillegom een relletje
plaats gehad tijdens en na afloop van een
vergadering der z.g. Prot. debatclub.
Onomwonden hebben wij afkeuring uitge
sproken over het optreden dergenen, die
dit relletje hebben veroorzaakt. En wij
sloten ons, zooals wij opmerkten, bij dit af
keurend oordeel aan bij de Katholieke
geestelijkheid.
't Is en was in Hillegom bekend, dat de
Katholieke geestelijkheid het met bedoeld
optreden heelemaal niet eens was inte
gendeel 1
En nu heeft ds. J. M. Mulder uit Hille
gom in het „Leidsch Dagblad" een stukje
geplaatst, waarin hij als volgt insinueert:
En thans de vraag: Wie draagt voor
dit optreden de verantwoordelijkheid?
Als de R. K. geestelijkheid van het biljet
geweten heeft (en het lijkt ongerijmd het
tegenovergestelde aan te nemen) waar
voor heeft zij dan niet ingegrepen? Is
deze gebeurtenis een sombere profetie
van wat straks gebeuren gaat als Rome
Btraks de macht in Nederland in handen
zal hebben.
De laatste zinsnede is om te rillen 1
Als Rome straks de macht in Nederland
in handen heeft, danzal men overal
zien gebeuren, wat op aanstichting van en
kele heethoofdige jongelui in Hillegom
heeft plaats gehad!
Het aanleggen van deze maatstaf ter
beoordeeling van d e Katholieken in het
algemeen is evenonrechtvaardig, als
wanneer wij het optreden van dr. J. H.
Mulder c.s. zouden beschouwen als een
uiting van de geestgesteldheid van d e
Protestanten in Nederland!
In hetzelfde ingezonden stuk schrijft d3.
Mulder, dat de Protestanten in Hillegom
feitelijk hetzelfde doen, als de Katholieken
met hun conferenties voor niet-Katholie-
ken.
Wij hebben de bedoelde vergaderingen
in Hillegom niet bijgewoond en er ook geen
verslag van gezien.
Maar, zoo wij besluiten mogen uit de
aankondigingen dier vergaderingen
en de titels der gehouden voordrachten
dan is er een heel groot verschil
tusschen deze en de R. K. conferenties voor
niet-Katholieken
Wij kennen de apologetische cursussen
en de conferenties voor niet-Katholieken,
welke door Katholieken zijn georganiseerd.
Wij kennen óók de apologetische lezin
gen, de voordrachten over Katholicisme,
zooals die worden belegd door b.v. de
Evangelische Maatschappij. Wij kennen
die, omdat we ze meermalen hebben bij
gewoond; en bij de gelegenheden, dat we
er bij tegenwoordig waren, en wij er open
lijk onze meening over konden zeggen,
hebben wij ook op het groote verschil ge
wezen:
Bij de Katholieken positieve uiteen
zetting van eigen geloofsovertuiging, op
wetenschappelijke wijze.
Bij de Evangelische Maatschappij bijna
alles negatief: aanvallen op en be
schuldigingen tegen de Katholieken, en dat
niet wetenschappelijk, maar grootendeels
gebaseerd op onwaarheden of bijkomstig
heden.
Natuurlijk hebben wij geen bezwaar er
tegen, dat men in Hillegom het Protestan
tisme preekt en propageert natuurlijk
niet. Maar men trachte dat te doen op
de wijze, zooals wij den Katholieken Gods
dienst prediken en trachten te verbreiden
op positieve wijze.
Zoo en zóó alleen kan men in onze, wat
Godsdienst betreft, gemengde samenleving
den zoo gewenschten onderlingen vrede be
waren en tegelijkertijd eigen geloofsovertui
ging niet alleen zelf belijden en beleven,
maar ook aan anderen doen kennen.
Dit zij bescheidenlijk in overweging ge
geven aan ds. Mulder c.s.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
publiceeren wij den uitslag der stem
mingen in de stembureaux te Leiden
aan ons Bureau en den totaal-uitslag
per bulletin in de stad.
Wij maken er opmerkzaam op, dat
de uitslag van de verschillende Kies
kringen en van geheel Zuid-Holland
hedenavond nog niet kan worden ver
wacht.
DE HULDIGING VAN DEN HEER J. BAAK JZN. GESPANNEN AANDACHT TIJDENS DE TOESPRAAK
VAN DEN HEER W. KOOPS AZN.
Foto Slegtenhorst
BELGIE
STUDENTEN-BETOOG ING
TE BRUSSEL.
Ruiten van Italiaansch consulaat
verbrijzeld.
Gistermiddag hebben de Brusselsche
studenten een protestvergadering gehou
den tegen de gevangenneming te Milaan
van den jongen Belgischen leeraar Leo
Moulin, die zich op een vacantiereis in
Italië bevond. Op het verzoek om inlich
tingen van den Belgischen minister van
Buitenlandsche Zaken werd van Italiaan-
sche zijde beweerd, dat Moulin als be
middelaar optrad tusschen de anti-fas
cistische organisaties in België en Italië
en dat hij in het bezit was van compro-
mitteerende papieren; hij zal voor de
speciale rechtbank gedaagd worden.
Na afloop vormden de studenten een
stoet, om voor het gebouw van het Ita-
liaansche gezantschap te betoogen, doch
zij werden tegengehouden door een cor
don politie-agenten. Toen de studenten
trachtten door het cordon heen te bre
ken volgde een botsing met de politie.
De inspecteurs trokken hun sabels en de
agenten wilden de studenten met den
gummistok te lijf gaan, doch dank zij de
bemiddeling van senator De Brouckère
kwam het niet tot handtastelijkheden' en
werd opnieuw een stoet gevormd.
Voorafgegaan door een aantal politie
agenten trokken de betoogers over de
Louise-laan naar het centrum der stad.
Onderweg slaagden zij er in door de
dringen tot het Italiaansche consulaat,
waarvan eenige ruiten werden verbrijzeld.
Ondertusschen had De Brouckère zich op
verzoek van de brandweer naar de
brandweerkazerne begeven. De studenten
meenden, dat de senator daar werd vast
gehouden en deden een aanval op het
gebouw. De brandweerlieden slaagden er
spoedig in den aanval af te slaan door
de betoogers nat te spuiten. Daarna werd
nog gemanifesteerd voor de Italiaansohe
Kamer van Koophandel. Eenige arrestan
ten werden later op vrije voeten gesteld
FRANKRIJK
HET VL00TACC00RD.
Massigli's nieuwe instructies.
De Parijsche bladen wijden nog steeds
uitvoerige artikelen aan de Fransch-Ita-
liaansche vlootovereenkomst. Zij meenen,
dat de nieuwe instructies van de regee
ring aan de Fransche gedelegeerden te
gemoetkomend zijn, hoewel het Fransche
standpunt principieel niet opgegeven
wordt.
De groote moeilijkheid bij de onder
handelingen is nog steeds het vraagstuk
van de vervanging der verouderde sche
pen. De overeenkomst van 1 Maart be
paalt slechts de sterkte van de beide vlo
ten tot het einde van 1936.
In het bouwprogramma voor de beide
vloten is rekening gehouden met de ver
vanging van die schepen, die tot het ein
de van 1936 als verouderd buiten dienst
gesteld zullen worden. In de overeenkomst
is echter geen bepaling opgenomen, hoe
het zal gaan met de schepen die in 1937
en later verouderd zullen zijn. Aangezien
met den bouw van een nieuw oorlogs
schip ongeveer 2 3 jaar gemoeid zijn,
zal na 1 Januari 1937 een stilstand in de
vlootbouw van Frankrijk en Italië intre
den.
De Fransche bladen stellen zioh op
het standpunt, dat Italië daardoor een
voordeel zal gewinnen, aangezien de Ita
liaansche vloot voor de volle zee bijna
uitsluitend uit moderne schepen bestaat.
De kwestie der vervanging van de
Fransche oorlogsschepen zal daarom te
Londen ook na de aankomst van Mas-
sigli, den hoofdgedelegeerde van Frank
rijk, de voornaamste rol spelen.
Naar de gewoonlijk goed ingelichte
„Journal de Genève" uit Parijs verneemt,
zouden de Fransch-Italjaansche vlootbe-
sprekingen in de laatste dagen een zóó
ongunstige wending genomen hebben, dat
nog slechts getracht zal worden, naar
buiten den indruk van een volslagen mis
lukking te vermijden.
In Engeland zou de publieke opinie
reeds worden voorbereid op een voor-
loopig uitstel, met verwijzing naar de
door Frankrijk opgeworpen moeilijkheden.
Door deze zaak en door de kwestie in
zake de Duitsch-Oostenrijksche tolunie,
dreigt de verhouding tusschen Frankrijk
en Engeland al zeer ongunstig beïnvloed
te worden. Moeilijkheden tusschen deze
beide landen zouden er toe kunnen lei
den, dat de datum van de ontwapenings
conferentie zou moeten worden uitgesteld
tot 1933.
SPANJE
HET NIEUWE BEWIND.
Besluiten van den Spaanschen
ministerraad.
De ministerraad heeft besloten, dat de
bestaande munten en bankbiljetten in om
loop zullen blijven. De minister van Finan
ciën zal er echter zorg voor dragen, dat
naast de uit het oude regime afkomstige
handteekeningen of emblemen op de bil
jetten de woorden „Kepublica espanola"
worden gedrukt.
De minister van Binnenlandsche Zaken
verstrekte een uiteenzetting over den hui-
digen toestand, waarbij hij er den nadruk
op legde, dat in geheel Spanje volmaakte
rust heerscht. In de provincies Madrid,
Barcelona, Segovia, Sevilla en op do Ba
learen zullen commissies en functionarissen
worden benoemd, die namens den staat de
goederen in bezit zulUn nemen, waarvan de
Kroon het vruchtgebruik bezat.
De ministerraad besloot voorts, de ont
slagaanvrage van markies Magaz als kapi
tein-generaal van Cartagena en die van den
president van het hooggerechtshof te aan
vaarden.
Alle titels, die op het monarchale régi
me betrekking hadden, zullen worden afge
schaft.
Wat de kwestie van het niet ondertee
kenen van een oorkonde van troonsafstand
door Alfonso XIII betreft, wordt thans ge
meld, dat toen de koning den vertegenwoor
digers der nieuwe regeering beloofde uit
Madrid te zullen vertrekken, men in den
daardoor ontstane algemeenen vreugderoes
zou hebben vergeten, den vorst de oorkon
de ter onderteekening voor te leggen.
Naar voorts de „Heraldo" bericht, moe
ten de documenten, die uit het kabinet van
het koninklijk paleis zijn verdwenen, op
den oorlog in Marokko betrekking hebben.
De minister van buitenlandsche Zaken
heeft aan een Franschen persvertegenwoor
diger verklaard, dat Spanje zich als vrije
republiek zonder voorbehoud aansluit bij
den Volkenbond.
De minister noemde de berichten over
een geheim Spaansch-Italiaansch verdrag
geheel onjuist. Er bestaat tusschen beide
landen, aldus de minister, geen geheim
verdrag en als er een had bestaan, dan zou
de Spaansche republiek het terstond heb
ben geannuleerd.
Generaal Mola te Madrid gearresteerd.
Generaal Mola, die als gewezen politie
chef verantwoordelijk wordt geacht voor
de bloedige onderdrukking der studenten-
onlusten en de beschieting van de univer
siteitskliniek te Madrid, heeft zich op het
ministerie van Oorlog aangemeld. Hij had
zich verscheiden dagen verborgen gehou-
I den. De minister liet Mola arresteeren en
in de militaire gevangenis opsluiten.
Generaal Jordana, gewezen hooge com
missaris van Marokko, heeft zich heden op
het ministerie van Oorlog aangemeld, doch
er zijn geen maatregelen te zijnen opzichte
genomen.
In verband met de kapitaalvlucht wordt
bij de banken te Madrid en in de provincie
een onderzoek ingesteld, ten einde na te
gaan, van welke rekeningen-courant groote
bedragen zijn opgenomen. De Bank van
Spanje heeft reeds uit eigen beweging een
lijst verstrekt van personen, die groote be
dragen hebben opgenomen. De betrokken
personen moeten onder eede verklaringen
afleggen over het opnemen der gelden Als
vaststaat, dat zij zich hebben schuldig ge
maakt aan het onttrekken van kapitaal aan
het land, moeten zij de gelden weer terug
storten.
Groot-Brittannië erkent de voorloopige
Spaansche regeering.
Het Britsche ministerie van Buiten
landsche Zaken heeft medegedeeld, dat
Groot Brittannië én de Britsche dominions
de voorloopige regeering der Spaansche re
publiek erkennen. Ook China en Peru heb
ben de regeering erkend.
Waarom Duitschland de Spaansche
republiek rog niet heeft erkend.
In verband met de critiek, welke in een
aantal Duitsche bladen aan het adres der
Duitsche regeering wordt geuit, wijl zij de
nieuwe Spaansche regeering nog steeds
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Studentenbetooging te Brussel.
De Spaansche koning te Londen.
Bij een brand in een Roemeensch dorp zijn
104 hofsteden vernield. (Tel.).
BINNENLAND.
Het rapport der Commissie inzake de
kwestie Vogt—Verbiest (Binn. 2de blad).
Verhooging van de Fransche invoerrech
ten op suiker, suikerbieten cn suikerhou
dende melkproducten. (Binn. 2de blad).
Geheimzinnig drama bij den brand te
Wanroy? (Gem. Ber., 3de blad).
De R. K. candidatenlijst voor de a.s. Ge
meenteraadsverkiezingen. (Eerste blad).
De huldiging van den heer J. Baak Jzn.
(Eerste blad).
Een nieuw instrument voor de Leidsche
Sterrewacht. (Eerste blad).
niet officieel heeft erkend, verneemt het
Wolff bureau van welingelichte zijde het
volgende
Het niet-erkennen van Spanje's nieuw
bewind heeft allereerst een technische re
den: de afwezigheid n.l. van de Duitschen
minister van buitenlandsche zaken.
Maar verder is het nog de vraag, of wer
kelijk een erkenning der nieuwe regeering
en een nieuw accrediteeren der diploma
tieke vertegenwoordigers in Madrid wel
noodig ie, daar de nieuwe voorloopige
Spaansche regeering haar bevoegdheden
aan de vroegere regeering ontleent.
Trouwens ook te Madrid schijnt men,
voor zoover tot nu bleek, van oordeel, dat
een nieuw accrediteeren der diplomaten
niet noodzakelijk is.
In de betrekkingen van Duitschland tot
Spanje is geen wijziging gekomen; de
Duitsche gezant te Madrid bleef in functie.
Over de betrekkingen tusschen Spanje
en Duitschland zeide de Spaansche minis
ter van buitenlandsche zaken in een onder
houd met een Duitsch journalist, dat Span
je met alle landen in vrede en goede be
trekkingen wil leven, wat in het bijzonder
voor Duitschland geldt, aangezien er zulke
belangrijke handelsbetrekkingen tusschen
Duitschland en Spanje bestaan.
Verder is Duitschland een democratisch
land en de Spaansche republiek wil met
democratisch bestuurde landen in vriend
schap leven.
Ex-Koning Alfonso in de Engelsche
hoofdstad.
Ex-koning Alfonso is gistermorgen per
auto van Parijs naar Calais vertrokken,
vergezeld van den hertog de Miranda, en
den afgetreden gezant te Parijs, Quinones
de Leon. De groote menigte, die zich op het
Gare du Nord had verzameld in de verwach
ting, dat Alfonso den boottrein zon nemen,
werd dus teleurgesteld.
Engeland heeft den uit zijn land verdre
ven koning Alfonso een nog hartelijker wel
kom bereid, dan de vele malen, dat hij als
rege erend vorst een bezoek aan Engeland
bracht. In Dover, waar hij oim 4.37 aan
kwam, werd hij reeds toegejuicht door een
talrijke menigte, toen hij de loopp'ank van
de kanaalboot verliet, en verwelkomd werd
door den afgetreden Londensohen gezant
Merry del Val. Alfonso dankte met een
vriendelijk handgebaar voor de verwelko
ming van de zijde van het publiek.
Scotland Yard heeft geen bijzondere
maatregelen genomen voor de bescherming
vain Alfonso gedurende zijn verblijf in En
geland. Er is geen enkele reden ora te ver-
onderste Hen, dat de voorzongen, doe gewoon
lijk worden getroffen bij koninklijke bezoe
ken, ditmaal niet. voldoende zouden zijn.
Bij de aankomst te Dover wachtten t/wer
detectives van de af deeling van Scot-land
Yard, die gesipeoialiseerd zijn in de besoher
