22ste Jaargang
V
DONDERDAG 16 APRIL 1931
No. 6873
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Het nieuwe St. Agnes-gestkk te Voorhout
1
DE VAL VAN DE
SPAANSCHE MONARCHIE
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor LeideD 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per port f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is roor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal., bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vier bladen
V De groote lijnen in 'tooghouden
Zou een sociaal-democraat, aangesloten
bij de partij, bij een verkiezing op de ka
tholieke lijst stemmen?
Dat veronderstelt niemand. Hij stemt
op de lijst der S. D. A. P. dat spreekt
vanzelf.
Zoo moet het ook vanzelfsprekend zijn,
dat een Katholiek er niet over denkt, an
ders te stemmen, dan op z ij n lijst, de
katholieke lijst 1
Wij stemmen niet op de lijst van een
liberale partij, ook niet op die van vrijzin
nig-democraat of democraat! De tijd, dat
er katholieken waren, die op deze wijze
hun vaandel ontrouw werden, willen wij
voorbij veronderstellen.
De neiging om op een lijst van een der
Protestantsohe partijen te stemmen
h.oezeer wij ook aan oude coalitiegenooten
succes toewenschen zal wel onder ka
tholieken niet bestaan.
Nu de door de R. K. Staatspartij aan
geboden hand door de scherpslijpers in de
R,. K. Volkspartij is teruggestooten, nu
zal zeker deze lijst op katholieken geen
aantrekkingskracht hebben. In de kies
kringen, waar steun aan de R. K. Volks
partij ook zou beteekenen steun aan de
Democratische Partij doordat deze par
tijen een gezamenlijke lijst hebben kan
de R. K. Volkspartij nóg minder in aan
merking komen.
't Is ten slotte alleen noodig, om er op
te wijzen, dat onze houding tegenover de
sociaal-democraten en natuurlijk, ook
tegenover de communisten er een is
van principieel verzet.
Tu8«chen Katholieken en S. D. A. P. is
een onoverbrugbare klove, doordat er een
tegenstelling in beginselen bestaat
Alles overwegende, zal elk katholiek
kiesgerechtigde in Zuid-Holland het vaste
besluit vormen, om op Woensdag 22 April
te stemmen op de R. K. Staatspartij,
lijst 9.
Wij sluiten ons in deze aan bij „De Mor
gen", die, aandringend bij zijn lezers om
te stemmen op de lijst der katholieke
Staatspartij, vervolgt:- „Uw bezwaren te
gen veel in de politieke verhoudingen, in
de samenstelling der lijsten e. d. kennen
we, bégrijpen we, deelen we ook wellicht
Maar wie de groote lijnen in het oog
houdt, laat zich toch niet verleiden tot een
nutteloos, ja een schadelijk gebruik van
zijn kiesrecht."
I)e groote lijnen in 't oog houdend, zijn
wij allen propagandisten voor de goede
zaak der politiek!
HEDENMORGEN INGEWIJD.
Voorhout is langzamerhand een aardig
dorp geworden. Wij hebben Voorhout nog
wel gekend als een gemeente, waar hier en
daar verspreid wat huizen stonden en er
gens willekeurig een kerk was neergezet.
Geen vreemdeling wist, waar eigenlijk het
dorp was. Maar de laatste jaren is Voor
hout "met rasse schreden vooruitgegaan
en van aanzien veranderd: frissche moder
ne huizen langs een moderne bitumc-weg.
Thans is op die verfraaiing van het hart
der gemeente de bekroning gezet door
de bouw van het St. Agnes-gestieht, dat
hedenmorgen is ingewijd.
Langs de Dorpssrtaat is een uitgebreid
complex van gebouwen verrezen, omvat
tend een zusterhuis, een gesticht voor
ouden van dagen, meisjesschool, bewaar
school en gymnastieklokaal. Het plan daar
toe werd ontworpen door den architect J.
J. M. van Halteren uit 's-Hertogenbosch,
die hiermede een werk heeft geleverd, dat
op den buitenstaander een prettigen in
druk maakt en tevens voldoet aan alle
eischen door de practijk gesteld, welke
eischen voor dit gebouwen-complex, dat
voor vele doeleinden is ingericht, niet ge
makkelijk in te willigen zullen geweest
zijn.
Op do photo's gezien heeft men eerst
voor zich het pensioen voor ouden van da
gen „Huize St. Agnes". Het vroegere zus
terhuis is geheel omgebouwd, zoodat het
architectonisch bij den nieuwbouw volko
men aansluit. Alleen inwending bemerkt
men aan de nauwere gange en trappen,
waar de nieuwbouw begint.
Het pension is in alle afdeelingen
voorzien van nieuwe luchtige kamers, die
in frissche tinten zijn beschilderd. Badka
mers zijn op iedere verdieping aanwezig.
De eetzalen voor de bewoners 3e klasse
maken eveneens een pleizierigen indruk.
Een lift staat ten dienste van hen, die op
de hoogere verdiepingen wonen. Achter
het gesticht is het „slot" van de zusters
gelegen, dat, in overeenstemming niet den
geheclen bouw, naar de eischen des tijds
is ingericht.
De trait d'union tusschen gesticht en
scholencomplex wordt gevormd door de
kapel een heel mooie kapel inwendig
in licht-gelo steen opgetrokken, met een
eenvoudig stcenen altaar in de absis. In
de vensters zijn gebrandschilderde ramen
van lichtgele en paarse tinten aange
bracht.
De kapel is recht achter den hoofdingang
gelegen, welke zich onder de staige toren
bevindt. Bij don hoofdingang is ook de kli
niek ingericht, waarvan de installatie tip
top in orde is.
Rechts van den hoofdingang is de meis
jesschool gebouwd, waarvan alle lokalen
op de zonzijde gelegen zijn. De school is
zooals tegenwoordig alle scholen prac-
tisch ingericht.
De speelplaats doet denken aan de bin
nenplaats van een klooster alleen zal,
als de kinderen hun „intrede" hebben ge
daan, de kloosterlijke stilte er wel. verre te
zoeken zijn.
Rochts van de binnenplaats verheft zich
de kapel, links is een overdekte speelruim
te voor de kinderen, en aan de vierde zijde
van het plein is een tweede complex ge
bouwen verrezen, dat omvat de bewaar
school, de gymn.zaal en de naaischool.
Ook hier zijn alle lokalen en gangen in
frissche verven opgeschilderd. De gymnas
tiekzaal kan te zijner tijd ook door de
jongens gebruikt worden. De bewaar
school heeft een afzonderlijke speelplaats
en een eigen uitgang aan de stille Boer-
haavestraat. 11e gebouwen zijn centraal
verwarmd; de installatie werd geleverd
door de firma Sehulte in Voorhout.
Achter het gesticht is een prachtige tuin
met vijver in aanleg.
De totale kosten van het bouwwerk be
dragen f 220.000, waarvan 73.000 voor de
school. Aannemers waren gebrs. Van Lies
hout te Utrecht.
Hedenmorgen heeft de inwijding van
deze belangrijke stichting plaats gehad.
Door den Deken van Noordwijk, den
hoogeerw. heer J. H. W. Borsboom werd
in de parochiekerk een gezongen H. Mis
opgedragen, waarna te 10 uur eveneens
door den Deken, de inwijding van school
en gesticht plaats had. De kapel is reeds
eenigen tijd geleden ingewijd.
Bij deze plechtigheid waren aanwezig
Burgemeester en Wethouders van Voor
hout. de Pastoor der parochie, de zeer-
eerw. heer H. F. Heijlveldt, rector A. Roo-
zen, pater Willibald ten Brink O.F.M., as
sistent, rector K. F. Elsenbroek, uit Noord
wijkerhout, bisschoppelijk inspecteur van
het onderwijs, de algemeen Overste der
Zusters Franciscanessen v. Veghel de heer
Baak, inspecteur van het L. O. onderwijs,
mej. Houbar, inspeetrice van het bewaar
school-onderwijs; kerk- en armbesturen,
architect en aannemer.
Na de inwijding welke geruimen tijd
in beslag nam vereenigden de genoodig-
den zich aan een lunch, waarbij verschil
lende toespraken werden gehouden. Hier
op komen wij morgen nader terug.
Koning Alfonso deed geen afstand van den troon
EEN MANIFEST AAN HET SPAANSCHE VOLK.
„Ik doe afstand van geen mij
ner rechten."
Koning Alfonso heeft bij zijn vertrek uit
Spanje het volgende manifest achtergela
ten:
„De verkiezingen welke Zendag hebben
plaats gevonden, bewijzen mij duide ijk, dat
ik thans de liefde van mijn vo'llk heb verlo
ren. Mijn overtuiging zegt mij, dat deze
weerzin niet ran blijvend-en aard zaJ zijn,
daar ik steeds er naar gestreefd heb, Span
je te dienen. Het openbaar welzijn was
zelfs in de meest kritaeke omstandagheden
mijn eendg doei. Een koning kan dwalen
en ongebwij-fe'd heb ik zelf soms gediwaald.
Maar ik weet wel, dat ons vaderland zich
tegenover fouten, waaraan geen kwade wil
ten grondisilag ligt, steeds lankmoedig heeft
betoond. Ik ben de koning &!£er Spanjaar
den en ik ben zelf Spanjaard Ik had ver
schil1 ende middelen kunnen aanwenden om
de koninklijke privileges te handlhaven en
mijn tegenstanders krachtdadig te bestrij
den. Maar ik wil tulle-s achterwege laten
dat mijn lands deden in een moorddadigen
broederoorolg zou kunnen dompelen.
Ik doe afstand van geen mij-
ner rechten, omdat deze,
nog afgezien van mijn persoonlijke aanspra
ken, een door de geschiede
nis vergaard goed zijn en
omdat ik eens voor het behoeden van dien
schat strenge rekenschap zal moeten af
leggen. Ik wacht de ware uiting der open
bare mee ruing van het volk af, en botdat het
volk zich geuit zal hebben schort ik de uit-
oefenting der konink ijke macht op en ver
wijder mij uit Spanje. Zoodoende erken ik,
dat Spanje alleen meester over zijn lot is.
Ook tihans geloof ik, den plicht, die mij door
mijn liefde voor mijn vaderland wordt inge
geven, te vervul1 en. Ik bid God, dat de an
dere Spanjaarden zich van hun plicht even
diiep bewust zullen zijn als ik."
DE UITTOCHT.
Naar uit betrouwbare bron wordt verno
men, is de kruiser „1 iripe Alfonso", die
koning Alfonso aan ooord heeft, op weg
naar Marseille.
De infant, dion Juan, blijft nog te Gibral
tar. Zijn vertrek naar Frankrijk of Enge
land is nog niet vastgesteld.
De koningin en haar kinderen verlieten
het koninklijk paleis gisteren om 9 uur in
automobielen. Zij kwamen om 10 u 55 aan
het sitaton Esecrial aan.
De koninkilijke famii'ie passeerde de
wachtkamer, waar zij werd begroet door ad
miraal Aznar, graaf de Rcmanones, Garcia
Prieto, de Hoyos, generaal Sanjurju en tal
van aristocraten.
Om half twaalf namen de koningin en
haar kinderen plaats in een salonrijtuig.
De prins ran Asturië werd naar den trein
gedragen op een baar. De wagon werd aan
gehaakt aan den Zuid-expres, die om twaa'f
uur vertrok.
De koninkilijke familie werd tot aan de
grens vergezeld door generaal Sanjurju,
markies de Hoyos en hertogin Miranda.
Het oogenblik van vertrek was hartroe
rend. Verscheidene malen riep de menigte:
,Leve de koning!", waarop eenige bewoners
van het Escorial antwoordden met den
uitroep„Leve de repub iekhetgeen een
licht incident veroorzaakte.
DE CATALAANSCHE REGEERING EN
HAAR AANHANG.
De voorloopige regeering van de Cata
laansche republiek is als volgt samenge
steld:
President: Kolonel Macia.
Leden: Juan Casanova (links republi-
keinsch-Catalaansche partij.
Manuel Carasco (Catalaansche republi-
keinsche partij).
Rafaël Campalons (socialistisch Cata
laansche Unie).
Salvador Vidal (algemeen arbeidersver-
bond).
Ventura Cassol, (Catalaansche Staats
partij).
Casimir Giralb (radicaal-republikein).
De vertegenwoordiger van de socialisti
sche partij is nog niet aangewezen.
Het leger heeft zich geheel ter beschik
king van kolonel Macia gesteld.
Kolonel Macia heeft een proclamatie ge-
rioht aan de Catalaansche bevolking, waar
in hij de oprichting van de Catalaansche
republiek, als staat binnen den Iberischen
statenbond bekend maakt.
Met toestemming van den president van
de Spaansche bondsrepublieken heeft k'o-
lonel Macia voorloopig de bevoegdheid van
president der regeering van Catalonië op
zich genomen, totdat de Catalaansche be
volking haar wil zal hebben geu\t.
Ieder, die de openbare orde tracht te
verstoren, zal als een verrader van het
vaderland worden gestraft.
De Catalanen moeten zich de veroverde
vrijheid waardig toonen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Blijkens een manifest van den Spaan-
schen koning heeft hij geen afstand gedaan
van den troon.
Parijs bezorgd over den toestand.
Jhr. v. Karnebeek can'didaat voor het
presidium der ontwapeningsconferentie?
BINNENLAND.
De uitslag der Staten verkiezing in Lim
burg, Noord-Brabant en Groningen (1ste
blad).
OMGEVING.
Inwijding Huize „St. Agnes" te Voorhout
(lste blad).
Rolletjes haar aanleiding van een anti
papistische hetze te Hillegom (lste blad).
ALFONSO XIII
KONING ALFONSO in de karikatuur.
WILDE GEESTDRIFT TE MADRID.
Er heerschte een wild en woest enthou
siasme in de Spaansche hoofdstad, eergis
teren, toen daar de eerste republikeinsche
vlaggen werden geheschen, den volke kon
dend, dat koning Alfons afstand had ge
daan van den troon.
Een enorme, deiirante menigte'trok joe
lend en zingend en vlaggen-zwaaiend door
de stad.
Troepen van 2 a 3000 menschen zongen
de Marseillaise. Op de kappen van rijtuigen
zaten officieien met republikeinsche vlag
gen in de hand. De vensters waren zwart
van het volk; gendarmerie stemde met de
vreugde van het volk in.
Op de Puerta del Sol was de menigte
zoo groot, dat het verkeer onmogelijk was.
De menschen zaten boven op de kranten
kiosken en in de lantaarns.
De openbare verkeersmiddelen werden in
allerijl met de republikeinsche kleuren
versierd.
De taxi's reden met roode vlagen.
Van de helmen der stedelijke politie
agenten had het publiek de kronen afge
rukt. Muziekcorpsen trokken door de stad,
overal klaterde de Marseillaise over plei
nen en straten
De studenten waren nog woeliger dan
anders. Een opgewonden troep rukte op
naar het Isabella plein. Het standbeeld van
Isabella II werd van zijn voetstuk gehaald
en met een touw om den hals achter een
vrachtauto door de stad gesleept.
i/E OVERWINNING VAN DE REPUBLI KEINEN bij de Spaansche verkiezingen.
Graaf Romanones, minister van Buitenlan dsche Zaken gaat op 12 April gelijk alle
anderen zijn stem uitbrengen.