BINNENLAND
UURWERKEN in elk 9enre: w'j geven U
VRIJDAG 27 MAART 1931
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
EERSTE KAMER.
Scheepvaartverbinding Am
sterdam—Boven-Rijn. De
radio-politiek.
Aan <3>e orde is liet Wetsontwerp betref
fende den aanleg van een scheepvaartver
binding van Amsterdam met den Boven-
Rijn ten behoeve van de Rijnvaart en ver
betering van den vaarweg naar Vreeswijk
ten behoeve van de binnenscheepvaart.
De heer H e n d r i x (R.K.) brengt in
herinnering dat de pogingen van Amster
dam om een goede scheepvaartverbinding
met den boven-Rijn te verkrijgen reeds van
een 60-tal ja-ren geleden dateeren. In 1881
kwam eindelijk het spr. mag wel zeggen:
beruchte Merwedekanaal, dat niet vol
doende aan de gestelde eisohen beant
woordde. Daarna is een oommissie-Ramaer
ingesteld, die in 1917 met een ontwerp
kwam, dat al evenmin op instemming van
Amsterdam kon bogen.
Nog verschillende afwijkende voorstellen
zijn nadien gedaan, o.a. ook door de Gel
de rsche V a-lei-ver eeniging.
Tenslotte is het rapport van dr. Went-
holt gekomen, behelzende een kanaal via
Vreeswijk en Tiel. Terwijl het Geldersche
Vallei-kanaal 62.7 millioen, dat via Wijk-bij-
Duurstede 63.9 millioen zou moeten kosten,
bedragen de geraamde kosten voor het ka
naal via Vreeswijk slechts 54.5 millioen en
de duur van voltooiing 10 jaar tegenover
11 voor de beide andere.
Spr. brengt, den minister hulde voor dient
moed om, bij het verschil van meeningen,
den knoop door te hakken, en hij zal gaar
ne zijn stem aan het ontwerp ge ven-
De heer S m e e n g e (Lib.) wil met een
enkel woord nagaan hoe men t-ot het ka
naal door de Geldersche Vallei kwam en
wat men daarmee beoogde. Spr. blijft van
oordeel, dat het Vallei-kanaal het beste zou
zijn geweest.
Intueschen zal spr. zijn stern aan het on
derhavige wetsontwerp niet onthouden.
Men zou echter Amsterdam het best hebben
geholpen met een nieuw kanaal, dat. nieuw
gebied zou hebben doorsneden en nieuwe
bronnen van welvaart zou hebben ge-
De heer Van der Lande (ELK.)
trekt de economische beteekenis van 'het
voorgestelde kanaal in twijfel en wijst er
op. dat het nuttig effect van schepen van
pl.m. 1000 ton het grootst is. Een kanaal
voor schepen van 3000 ton e. d. is daarom
niet noodig. De toekomst zal wel leeren of
de resultaten van de nieuwe verbinding de
daaraan verbonden hooge kosten wettigen.
Intusechen zal spr. geen stemming vragen.
De heer De V 1 u g t betoogt, dat het
belang van Amsterdam als haven geen lan
ger uitstel gedoogt, wil men de conourentae
tegenover andere havens mogelijk maken.
De voorgestelde verbinding voldoet aan de
eischen zoowel van de Rijnvaart als van
Utrecht én Amsterdam.
De heer Van C i 11. e r s (A.R.) waar
schuwt tegen het aanleggen van verband
busschen afwatering en Valleikanaal.
Minister FJ e y m e r acht zioh ge
lukkig, na- de lijdensgeschiedenis va-n de
Amsterdam— Rijn verbinding de rapporten
en contra-rapporten thans de voorgestelde
verbinding te mogen verdedigen. Voor spre
ker heeft den doorslag gegeven de erken
ning dat een einde moest komen aan de
periode van adviezen en dat de scheep
vaartverbinding van AmsteTdam met het.
aehterla-nd dringend verbetering eischt.
Tevens gaat het hier om de belangen van
het- scheepvaartverkeer tusschen Amster
dam en Rotterdam en andere plaatsen.
Naar practische efficiënte uitvoering zal
worden gestreefd.
Het werk is thans losgemaakt van de
ontwikkeling der Zuiderzeewerken.
Spr. hoopt- en vertrouwt dat Nederland
bij de nieuwe verbinding wel zal varen.
Na repliek va-n de heeren Van der
Lande en Smeenge en dupliek- van
den Minister, wordt het ontwerp
z. h. st. aangenomen, evenals de wijziging
van de begrooting van het Zuiderzeefond-s.
Hierna wordt pauze gehouden.
Na de pauze was -aan de orde de be
grooting der Posterijen.
De heer Kranenburg( V.D.) leverde
critiek op de verdeeling van den zendtijd
en op de radio-censuur. Zooals de toestand
nu is, gaat het, volgens spr., niet langer.
De heer De Zeeuw (S.D.) zou in de
omroepoontrolecommissie een vertegen
woordiger van de moderne arbeidersbewe
ging willen zien benoemd. Hij crit-iseert
het afsnijden van redevoeringen; de con
trole kan repressief werken.
Minister Reymer kan niet zeg
gen, dat hij voor 100 pCt. vreugde beleeft
van de uitvinding van de radio. Zijn stand
punt is en blijft, dat hij naar goed vermo
gen de wet heeft uitgevoerd.
Spr. erkent, dat de Radioraad een an
dere zendtijdverdeeling heeft geadviseerd,
n.l. 18 pCt. K.R.O., IS pCt. N.C.R.V. en 18
pCt. V.A.R.A., tegenover 26 pCt. A.V.R.O.,
maar deze verdeeling achtte spr niet in
overeenstemming met de geestesstroomin-
gen.
De omroepvereenigingen hebben hier te
lande veel meer macht dan haar zusterver-
eenigingen in het buitenland. Spr. zal
daaromtrent binnenkort gegevens, die hij
heeft verzameld, aan de Kamers overleg
gen.
De radio is niet op één lijn te stellen
met de grondwettelijke vrijheid van druk
pers en van vereeniging en vergadering.
Zij is teerder dan de drukpers en dringt
tot ieders huis, wanneer daar een ontvang-
aansluiting aanwezig is, door.
Spr. koestert de hoop, dat men zal ko
men tot samenwerking in zake zender-
bouw. Mocht die er niet komen, dan zal
spr. doen wat hem als verantwoordelijk
minister te doen staat.
De Postbegrooting wordt z. h. st. goed
gekeurd.
Daarna beginnen de beraadslagingen
over de begroeting van Waterstaat.
De heer Vander Lande (R.-K.) wijst
er op, dat voor 10.7 millioen aan spoorweg-
materiaal, waarin voor 7 millioen loonen
zit, in het buitenland is besteld. Bij tijdige
bestelling had de Nederlandsche indus
trie deze opdrachten kunnen vervullen.
De heer Van Sasse van Ysselt
(R.-K.) bepleit bespoediging van steun aan
waterschappen voor herstel van dijken,
die tengevolge van doorbraken zijn be
schadigd.
De heer Hendrix (R.-K.) huldigt den
minister voor diens beleid en doortastend
heid.
Verbreeding van het Noord zeekanaal,
waarin den laat sten tijd verschillende aan
varingen hebben plaats gehad, acht spr.
urgent en ook voor Amsterdam van belang
te achten.
De heer Janssen (R.-K.) antwoordt
den heer van der Lande, dat in de leve
ring van spoorwegmateriaal een belang
rijke post is begrepen voor zware locomo
tieven, die de Nederlandsche industrie niet
leveren kan. Spr. is overtuigd, dat de
'spoorwegen zooveel mogelijk rekening hou
den met de belangen van de Nederland
sche industrie.
De heer Moltmaker (S.-D.) critiseert
de lange arbeidstijden bij autobusonder
nemingen; er zijn autobusbestuurders, die
12 uur per dag zwaren dienst hebben.
Voorts vraagt spr. o.m. hoe het staat met
de plannen inzake verbetering van sta
tionsgebouwen. Ten aanzien van Utrecht
lag reeds 20 jaren geleden een compleet
plan klaar, doch het is daarbij totnutoe
gebleven. Millioenen worden uitgegeven
aan werkeloozensteun; waarom worden
werken als deze dan niet aangevat?
In de derde klasse wagons dienen arm
leuningen te werden aangebracht. De der
de klas wachtkamers laten ten aanzien
van inrichting veel te wenschen over.
De voortschrijdende mechanisatie en ra
tionalisatie in het spoorwegbedrijf mag
niet op kosten van het personeel geschie
den.
Tenslotte bepleit spr. positieverbetering
voor tramwegpersoneel, zooals invoering
van verplichte pensioenregeling.
De heer S m e e n ge (Lib.) bepleit ver
betering van den ouden (Leidschen Rijn),
hetgeen een landsbelang moet worden ge
acht.
De minister van Waterstaat, de heer
Reymer, zal lyden de sprekers beantwoor
den.
Te ruim half zes wordt de vergadering
verdaagd tot hedenmorgen elf uur.
TWEEDE KAMER
Het Suikerbietenwetje.
Voortgezet wordt de behandeling van het
wetsontwerp, houdende maatregelen tót
steun aan vrbouwers van suikerbieten.
De heer W ij n k o o p (C.P.) betoogt,
dat deze regeering met al haar maatrege
len slechts ten doel heeft dc versterking
va-n het handelskapitaal.
De heer F. Vos (Middenp.) waardeert
de bedoeling der regeering, maar acht de
garantie veel te gering.
De heer Lockef eer (®.-K.) bepleit
sociale maatregelen voor de export-bieten
iin Zeeuwsoh-Vlaanderen.
De heer C o 1 ij n (A.-R.) aanvaardt de
stelling van den heer Lovink, da.t de biet
suiker uit technisch la ndbouw kundig oog
punt niet kan en mag verdwijnen. De heer
Colijn weet niet of er nog iets te bereiken
is op het gebied van verhooging van het
rendement van de bietsuiker. Hij gelooft
niet, dat het mogelijk is langs dezen na
tuurlijken weg de bietencultuur concurree-
ren te maken. Als dit zoo is zal de regee
ring hebben na te gaan welke middelen dan
blijvend kunnen worden aangewend voor
dat doe-l.
Minister Ruys zet de beteekenis
uiteen van den huidigen toesband ten aan-
aanzien van de bietencultuur,
De regeering ziet deze kwestie uit al
gemeen eeonomiisch oogpunt. Zij mag niet
alléén naar den landbouw zien. Binnen het
kader der a-lgemeene moeilijkheden wil de
regeeriing er echter toe medewerken de ex
tra moeilijkheden van de bietencultuur te
verminderen. In dit kader moet men zien
de grens van 12.36. Dit bedrag is geens
zins uit de lucht gegrepen. Als richtsnoer
verliest de getrokken lijn niet haar waarde
door het feit dat de prijs hooger of lager
kan zijn. In 1929 was de prijs 12.41. Vijf
oenten is afgetrokken als veiligheidsmarge,
zoodat men kwam op het bedrag van
12.36.
Aanvankelijk is aan een voorschot-rege
ling gedacht, maar deze is niet uitvoerbaar.
Daarom is een garantieregeling voorgesteld,
die voor de betrokkenen hetzelfde is als
een productiepremie, maar voor de regee
ring geheel anders.
De toestand in de aarcba/ppelmeel fabrikage
moet men niet in een vergelijking betrek
ken. Daar was een onverkochte voorraad
en behoefte aan or edict. Spr. is gaarne be
reid steeds mede te werken aan pogingen
ony tot een internationale conventie te ko
men. Naast werkverschaffing beoogt het
ontwerp eveneens den landbouw tegemoet
te komen.
Aan het verzoek van den heer Lockef eer
kan spr. niet voldoen. Garantie voor ex
portbieten, zou in strijd zijn met het begin
sel der regeering ten aanzien van het inter
nationale handelspolitiek. De garantiebe
wijzen worden aan de leveranciers uitge
reikt. Deze zullen met de telers de garan
tie regelen. In ingewikkelde gevallen zal
spr. voorgelicht worden door de daarvoor
in te stellen commissie, die zoo soepel mo
gelijk moet kunnen werken. Er is op gewe
zen, dat de verhooging van de garantie had
gepaard moeten gaan met verhooging van
de grens. Spr. wil aan dien wensch in zoo
ver tegemoet komen, dat hij bij de verlaging
der garantie mot 1/2 van hetgeen de geza
menlijke opbrengst van pulp en melasse de
som van 3 per 100" K.G. bieten te boven
gaat, dit bedrag van 3 wijzigt in -4.
Dit staat gelijk met verhooging der grens
van 50 ct. per 1000 K.G. bieten. Dit is de
uiterste grens waartoe spr. kan gaan zon
der het karakter van het ontwerp aan te
tasten.
Het wetsontwerp wordt hierna aangeno
men met 74/1. Tegen stemde alleen de heer
Wijnkoop.
Aan de orde is daarna de vaststelling van
de behandeling van het wetsontwerp tot
wijziging van de Woningwet.
Tot 5.45 wordt de vergadering verdaagd
tot hedenmiddag 1 uur.
DE RELIGIEUZEN-ONDERWIJZERS.
De factor behoefte en de factor werk.
Dezer dagen deed de „Vrijheid" een
vreemden aanval op de salarissen der
kloosterlingen-onderwijzers.
Het blad begon met, volkomen juist,
vast te stellen, dat dc wijze, waarop de
kloosterbesturen hun gelden besteden,
„h u n zaak is, niet de onze".
Met hetgeen dé religieuzen als onder
wijzers van den staat als loon ontvan
gen, kunnen ze als ieder ander die door
het rijk wordt betaald doen wat ze
verkiezen: geen buitenstaander heeft
daar zijn neus in te steken.
Dit- is de eenige gezonde en toelaat
bare opvatting.
Maar onmiddellijk daarop laat de
„Vrijheid" volgen, dat van publiek be
lang slechts de vraag is, „of het recht
vaardig is, dat deze rijksgel den (bedoeld
zijn dc salarissen der kloosterlingen-
onderwijzers) in óe klooster kassen
vloeien". -
Van deze tegenspraak zegt het „Huis
gezin":
„En nu meent het blad, dat „bovenal
katho'ieken die vraag „in gemoede" niet
bevestigend kunnen beantwoorden.
Waarom „bovenal" Katholieken niet?
Kijk eens, zegt de „Vrijheid": een
„starre" voorstander van de theorie „loon
naar werk" voor wien dus de behoefte
geen element mag zijn bij de vaststelling
van salarissen, zou kunnen antwoorden,
dat geen onderscheid mag worden ge
maakt in de belooning van lieden, die
hetzelfde werk prestee ren; maar een
Katholiek kan dat niet.
Nu is het bekend, dat de liberalen
„starre" voorstanders zijn van de theorie
„loon naar werk"; zij kunnen dus aan
de naar hun opvatting verkeerde theorie
der Katholieken nooit een argument ont-
leenen om kloosterlingen-onderwijzers,
die hetzelfde werk doen air „wereldsche
onderwijzers" zegt de „Vrijheid", bedoeld
is „leeken-onderwijzers", lager te sala-
rieeren.
En de Katholieken?
Dezen verlangen, dat vooreerst aan
den eisoh „loon naar werk" ten volle vol
daan is; daarna vragen zij een toeslag,
in welken vorm ook, om het e'ement be
hoefte tot zijn recht te doen komen.
Nooit kunnen zij het element behoefte
200 zwaar laten wegen, dat daardoor de
primaire eisoh „loon naar werk in het
gedrang kemt.
Heel het geding loopt dus hierover* of
in de salarisschaal voor ongehuwde on
derwijzers het element behoefte reeds is
verdisconteerd, en in welke male.
Kan de „Vrijheid" dus vaststellen, dat
het salaris der ongehuwde onderwijzers
k' opgebouwd uit een element x loon
naar werk en een element y loon naar
behoefte, dan va-'t daarover te praten.
Maar blijkt, dat wij geneigd zijn te
aanvaarden, dat de salarisschaal enkel ge
baseerd is op het „loon naar werk", dan
is er geen enkele aanleiding voor een
aftrek voor kloosterlingen, doch kan wel
zooals dezerzijds reeds eerder is ge-
daan op een toeslag voor bepaalde
categoriëen onderwijzers worden aange
drongen.
De „Vrijheid" nu doet juist, of in de
onderwijzerssalarissende hemel weet
we'k reusachtig percentage voor het ele
ment „behoefte" verscholen zit, maar,
zoo vragen wij, op welke hoogte, of
laagte, wordt dan het element „werk"
getaxeerd?
Dit element is niet iets, wat er bij
hangt, doch iets- primairs, en wij geloo-
ven, dat de onderwijzers het eerst vreemd
zouden opkijken, indien hun werd be
duid, dat zij slechts de helft van hun
bractement feitelijk verdienen en de an
dere helft als toegift ontvangen voor hun
„behoeften".
KATHOLIEKE VREDESACTIE.
Het comité van actie tot ontwapen ings-
propagauda, onder leiding va-n den R.K.
Vredesbond, hield Woensdagmiddag een
vergadering iai Huize Voorhout te 's-Gra-
ven'hage.
Besproken werden verschillende midde
len, o.a. een motie, waarin, op basis van
het Pauselijk vredesprogram, de ernstige
wil der katholieke wordt uitgedrukt om tot
internationale ontwapening te komen.
Ook de mogelijkheid van een vol ^peti ti
onnement. werd met instemming behandeld.
Verschillende onder commissies werden
gevormd: voor de algemeen e leiding, voor
de bdmmenilandsche propaganda, voor de bui-
foenlandeohe verbindingen, voor de' pers en
de financiën.
Professor dr. Kore leidde do vergadering.
TOESTAND IN SCHOENWINKEL
BEDRIJF.
Het ligt in de bedoeling vanwege het
Economisch Instituut voor den Midden
stand een onderzoek in te stellen naar den
toestand in hét schoenwinkelbedrijf, in ge
leken trant als in het kruideniersbedrijf
plaats had.
Daar aanvankelijke oriënteering is be
gonnen met een proefonderzoek te Den
Haag vond gisteravond in het Gebouw
van de Kamer van Koophandel en Fabrie
ken onder leiding van den voorzitter van
de afdeeling kleinbedrijf, den heer M.
Kropveld, een vergadering der schoenwin-
keliers plaats, waarin de heer J. J. A.
Schmal, secretaris van het instituut, doel
en werkwijze van het onderzoek in den
breede uiteenzette.
HM DIT D DOT HORLOGEMAKER
IVI. riLnnUI, HUGA VERKOOPER
MAARSMANSSTEEG 14-21 TELEF. 1233
Ziet onze speciale étalage
in onze expositie een ruin
overzicht, ziet wat wi| brengen MODERNE STIJL
EEN KEUZE ALS DE ONZE VINDT U NIET LICHT
Posterijen, Telegrafie en Telefonie.
Bij beschikking van den directeur-gene
raal der P.T.T- zijn met ingang van 16 Mei
aangewezen als directeur van het Post
kantoor:
te 's-Hcrtogenbosch de referendaris der
Posterijen, Telegrafie en Telefonie .1. H.
L. Meuffels, thans te 's-Gravenhage (Pkt.);
te Zwolle de referendaris der Posterijen,
Telegrafie en Telefonie G. B. van der
Voort Maarschalk, thans te Nijmegen
(Pkt.).
Inspecteur der Gymnasia.
Bij Kon. besluit is met ingang van 1
Sept. 1931 benoemd tot inspecteur van het
gymnasiaal onderwijs dr. F. H. Renkema,
thans rector van het Christelijk Gymna
sium te 's-Gravenhage.
R.K. Volksbond in het bisdom Haarlem.
De Diocesane R.K. Volksbond in het bis
dom Haarlem houdt een Centrale Raads
vergadering op Maandag 1 Juni a.s.
STRIJD OM KAURI-SPARREN.
Vier duizend-jarige reu-
zenboomen op Nieuw Zee
land. De Britsche vlag
als duurzaam geschenk.
Hoe de Maori's oorlog
voerden met chocolade.
door E. H.
Tot de eigenaardigheden van Nieuw-
Zeeland, dat -kortgeleden door vreeselijke
aardbevingen geteisterd werd, behoort de
kauriboom. Het is een der grootste en
waarschijnlijk de oudste onder de reuzen
in de plantenwereld.
Toen de Engelschen Nieuw-Zeeland be
zetten, waren uitgebreide streken met on
afzienbare kauri-wouden bedekt. Een
roofbouw begon, zooals nog nooit aan
schouwd werd. Gelukkig greep de Regee
ring in. Was men met zijn vernielend
werk op dezelfde manièr doorgegaan, dan
zou er tegenwoordig haast zeker geen
kauri-boom meer bestaan hebben cn al
zou men hem opnieuw aanplanten, dan
zouden daar onze tijdgenootcn even wei
nig nut van hebben als onze kleinkinde
ren, want een kauri bereikt pas na vier
duizend jaar zijn volle grootte: 60 M. hoog
en 4 Meter middellijn.
De kauri-spar is een der meest harsrij-
ke boomen. De hars verzamelt zich aau
den voet van den boom én vormt hier
vaak klompen tot een gewicht van 100
pond. Aan den stam zelf loopt de hars
in de oksels van de takken samen. Om
het daar uit te halen is een broep, dat
wel winstgevend is, maar ook heel veel
gevaren met zich brengt, daar de machti
ge stammen *tnet klimsporen, beklommen
moeten worden en de eerste takken zich
op een hoogte van 25 M. bevinden.
Van meer waarde dan de hars der le
vende boomen is die, welke gewonnen
wordt op den grond van lang vergane kau
ri-wouden. Gqplogen zijn van meening
dat- deze wouden duizenden jaren geleden
door aardbevingen verwoest zijn. In ieder
geval werden de boomen door een catastro
phe in de natuur omvergeworpen. Zij ver
gingen en in den loop van duizenden ja
ren vormde zich een nieuwe aardlaag
over de hars.
Eigenaardig draagt deze tot heden geen
grooteren plantengroei. De hars heeft een
dikte van ongeveer 10 M. en beslaat op
verschillende plaatsen een oppervlakte
van 12 vierk. K.M. Zoo'n laag bestaat na
tuurlijk niet uit zuivere hars, maar is tot
96 pet. met grond vermengd.
Toch is de exploitatie zeer winstgevend
en volgens schattingen hebben de voorra
den in Nieuw-Zeeland in de laatste 30
jaar kauri-kopal geleverd tot een waarde
van ongeveer' 300 millioen gulden. Het
winnen van den hars is zeer eenvoudig.
Men behoeft de kauri-houdende grond
slechts in lorri's naar het strand te bren
gen, waar men hem met zout water uit
loogt, en dan blijft de hars achter.
Een interessante episode uit de ge
schiedenis van Nieuw Zeeland hangt niet
den kauri-boom samen. Kort voor dat En
geland Nieuw Zeeland tol zijn kolonie
maakte, ontvingen enkele stamhoofden
der Maori's de Britsche vlag „ten ge
schenke". Voorzichtigheidshalve gaven de
Engelschen deze vlaggen hun nieuwe
vrienden echter niet in handen, maar
plantten ze op het gebied der betreffende
stamhoofden: „Zoolang deze vlag boven u
wappert, zult gij weten dat gij een vrij
volk zijt!"
Helaas, de Maori's ondervonden al heel
spoedig, dat het niet veel was met deze
nooit-volprezen vrijheid en de vlaggen wa
ren niets meer dan het symbool der on
derdrukking. De Engelschen hadden een
Union Jack op een kauri-boom op den
grond en het eigendom van den hoofdman
Hone Hehe geplaatst. Deze gevoelde zich
door dit „geschenk" thans vernederd en
hakte den heelen boom met de vlag om.
De Engelschen bevestigden de vlag drie
maal onnieuw en telkens velde Hone Hehe
's nachts de boomen weer, ofschoon de
Engelschen ze lieten bewaken.
Tenslotte brak er een formeele oorlog
uit en de Britten bouwden om den kauri-
boom die weer met de vlag prijkte, een
fort. De oorlog verliep overigens geheel
anders als de Engelschen in hun koloniën
gewoon waren.
Iedere treffer, dien zij in de vijandelijke
rijen konden schieten het waren er
niet veel werd door de Maori's met lui
de bijvalskreten begroet. Toen Hone Helo
tot een aanval op het fort besloot, zond
hij er tevoren een paar van zijn mannen
heen en gaf de vrouwen en kinderen bevel
om de gevaarlijke plaats te verlaten. Niet
allen volgden zijn welgemeenden raad en
toen Hone Hehe het fort veroverde, schrei
den de kinderen. Toen ging de goede
hoofdman naar den kramer en kocht ge
noeg chocolade om de schreiende mondjes
daarmee te stoppen: „Wees nu maar stil!"
Tenslotte kwam Hone Hehe met de En
gelschen tot een overeenkomst en de
Union Jack mocht ten „teeken van vriend
schap" verder blijven wapperen. Hoe de
Engelschen deze vriendschap begrepen,
blijkt wel uit het feit, dat de Maori's om
streeks 1900 nog slechts ongeveer 30.000
zielen sterk waren en nu pas langzamer
hand begonnen toe te i
STOOMVAARTBERICHTEN
STOOMVAART MIJ. NEDERLAND.
JOHAN DE WITT (thuisr.) a it. 25 Mrt.
te Southampton.
MARNIX v. ST. ALDEGONDE phuisr.)
vertr. 25 Maart van Genua.
PPOELAU BRAS (uitr.) vertr. 26 Maart
van Suez.
JAN PIETERSZ. COEN (thuisr.) vertr.
26 Maart van Colombo.
PRINS DER NEDERLANDEN (uitr.)
vertr. 25 Maart van Belawan.
KON. H0LL. LL0YD.
AMSTELLAND (uitr.) air. 26 Maart te
Hamburg
ARNÏ'RIED (uitr.) vertr. 24 Maart van
Rio Janeiro.
SIERRA MOREN A (uitr.) vertr. 24 Mrt,
van Funchal.
ZEELANDIA (thuisr.) vertr. 25 Maart
van Rio Grande.
ZEELANDIA (thuisr.) vertr. 25 Maart
van Rio Grande.
HOLLAND—AFRIKA LIJN.
NIAS (thuisr.) pass. 26 Maart voorm. f
uur Ouessant.
RIETFONTEIN (thuisr.) vertr. 25 Maart
van Port Elisabeth naar Kaapstad.
W^ALKERK vertr. 25 Maart van Port
Elisabeth naar East London.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
GROOTENDIJK arr. 25 Maart van Rot
terdam te Houstad.
KINDERDIJK vertr. 26 Maart van Rot
terdam naar San Francisco.
MOERDIJK, Vanc.-Rott. arr. 25 Maart
te Hamburg.
LOCHGOIL, Rotterdam naar do Pacif.
kust, arr. 23 Maart te Londen.
HOLLAND—BR ITSCH-IND IE LIJN.
BOVENKERK vertr. 25 Maart van
Hamburg naar Rotterdam.
STREEFKERK arr. 26 Maart van Rot
terdam te Hamburg.
KON. PAKETV. MAATSCHAPPIJ.
N. ZEELAND, vertr. 25 Maart van Syd
ney naar Singapore.
RANTANPAXDJANG arr. 23 Maart
van Rangoon te Belawan.
VAN SPILBERGEN vertr. 24 Maart
Fremantle n. Rangoon.
HOLLAND—00ST-AZIE L"N.
OLDEKERK (thuisr.) arr. 25 Maart te
Suez.
ROTTERDAMSCHE LLOYD.
DEM PO (uitr.) arr. 26 Maart voorm. 7
uur te Marseille.
GAROET 27 Maart 9 uur voorm. van
Hamburg te Rotterdam verwacht.
INSULINDE (thuisr.) pass. 25 Maart
Perim.
IXDRAPOERA (thuisr.) 26 Maart voorm
8.49 v. Southampton, 27 Maart voorm. 7
uur te Rotterdam verwacht.
KOTA AGOENG (uitr.) arr. 26 Maart te
Belawan.
MERAUKE (uit.) vertr. 25 Maart van
Genua.
ROTTERDAM—ZUID-AMERIKA LIJN.
ALCHIBA (uitr.) arr. 25 Maart te Bue
nos Aires.
ALGORAB (thuisr.) pass. 24 Maart Fer
nando Noronha.
ALUDRA vertr. 26 Maart van Rotter
dam naar Hamburg.
STOOMVAART MIJ OCEAAN.
AGAPENOR vertr. 20 Maan van Yoko
hama naar Amsterdam.
ANTENOR, Japan-Rott., vertr. 25 Mrt.
van P. Sweltenham.
ALCINOUS, Batavia-Amsterdam arr.
25 Maart te Suez.
ELPENOR, Rott.-Japan, arr. 21 Maart
te Port Saki.
MACH AON, Japan-Amst., vertr. 24
Maart van Colombo.
POLYDORUS, Livorp.-Batavia, arr. 25
Maart te Port Said.
