22ste Jaargang
WOENSDAG 25 MAART 1931
No. 6855
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone Advertentiën 30 cent per regel.
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend.
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50.
Dit nummer bestaat uit vier bladen
V Bij ons in ieder geval beter
Het „Volk" heeft een leening uitgeschre
ven. En wij lazen, dat er in één week tijds
reeds voor een bedrag van 252.000 op de
nieuwe leening was ingeschreven en merk
waardig vooral was de vermelding: Het
getal van 5000 obligaties van 100.dat
wij aanvankelijk te plaatsen hadden, is be
paald tot de helft. Deze inschrijvers zijn
natuurlijk de „kleine luiden" in de S. D. A.
P., die geen 100 kunnen storten, maar
wel 100 opgespaarde guldens voor de par
tijpers beschikbaar kunnen en willen stel
len.
Naar aanleiding hiervan klaagt een in
zender in het Haagsche Katholieke blad
de „Residentiebode" over het geringe mee
leven der Katholieke arbeiders met
de Katholieke pers.
Inplaats dat men de R.-K. Pers, dus
de eigen Pers steunt (door abonne
ment) leest men bij voorkeur neutrale
bladen.
Ik noem deze feiten, opgedaan uil
eigen ervaring, droevig en ontmoedi
gend.
Wanneer men nu in aanmerking
neemt dat diezelfde R. K. Arbeiders
gaarne hun offers brejsgen aan spe
ciaal R.-K. zaken, b.v. „Herwonnen
Levenskracht", R.-K. Patronaten
R.-K. Liefdadige instellingen, Kerk
bouw enz., dan staat men een oogen
blik paf over die houding, aangenomen
fc.o. der R.-K. Dagbladpers. Het ver-
baasr des te meer, daar de hedendaag-
sehe R.-K Pérs den toets der critiek,
of de vergelijking mei de neutrale
Pers, glansrijk kan doorstaan.
De redactie van de „Residentiebode" tee
kent hierbij aan
„Wat hier gezegd wordt, is héél erg.
We willen alsnog hopen, dat het
eenigszins overdreven is. Hoewel de
geachte inzender kan er veel van we
ten, want hij werkt dagelijks op dii
terrein. Welnu, als en voor zoover hier
de heele waarheid wordt onthuld
is er geweldig werk aan den winkel.
De R.-K. organisatie mag deze aan
klacht niet blauw blauw laten. We
zouden zoo zeggen: hier moet ge
werkt vóór alles en voortdurend, tot
dat het euvel verholpen is."
Wij weten natuurlijk niet, hoe in Den
Haag de werkelijkheid isof, en zoo ja
in hoeverre die inzender in de „Res." over
drijft.
Maar wij constateeren dit met dank
bare voldoening bij ons, in Leiden,
is het in ieder geval beter!
De Katholiek-georganiseerde arbeiders le
zen als r e ge 1, uitsluitend, het Katholieke
dagbladonder de georganiseerde arbei
ders en zéker onder degenen, die tot de
ontwikkelde arbeiders moeten worden ge
rekend, zijn het bij ons uitzonderingen, die
een niet-Katholiek dagblad lezen
Daarmede willen wij niet zeggen, dat er
ook bij ons niet heel veel werk is voor de
propaganda voor de Katholieke Pers. In
tegendeel wij vreezen niet van een naden
kend Kaïholiek het verwijt te hooren, dat
we tè veel aan eigen parochie denken, als
we hier verklaren, dat onder alle propa
ganda voor de katholieke zaak die voor
de Katholieke Pers op de eerste
plaats moet staan. Oók in Leiden
't Is in Leiden nog niet zóó ver als in
verschillende gemeenten in de omgeving.
Wie daar de Katholieken bereiken wil door
middel van een dagblad, kan er geen vijf
bereiken, tenzij door middel van het Ka
tholieke dagblad, van „De Leidsche Cou
rant". Zóó zijn er meerdere parochies
in gemeenten in onze omgeving. En, al
klagen we niet over de plaats, die de Ka
tholieke Pers. iD Leiden, met het groot
percentage Katholieken, heeft verworven
het kan beter, crescendoEn wij re
kenen voor de verwezenlijking van dezen
wensch op aller medewerking!
DUITSCHLAND
HET D0UANE-ACC00RD.
Een klacht van Breitscheid.
In de gister gehouden zitting van den
Rijksdag nam de sociaal-democratische af
gevaardigde dr. Breitscheid bij de behande
ling van de begrooting van Buiten'a-ndsche
Zaken het woord. Hij verklaarde het niet
wensehe<ij-k te achten, een zakelijke be
schouwing te houden over het economisch
verdrag met Oostenrijk en ook niet te wil
len bes-preken of deze sta.p tegenover de
andere mopendhedc-n in diplomatiek opzicht-
wel op de juiste wijize is voorbereid. Ik ge
loof, zeide Breitscheid, dat noch tot de
Duitsche noch tot de Oostenrijksohe regee
ring het verwijt kan worden gericht, dat
zij zich aan de verplichtingen, welke uit de
verdragen voortvloeien, zouden hebben
onttrokken. (Applaus). Wij hopen, dat de
internationale beraadslagingen zuilen lei
den tot een reëele samenwerking tussohen
alle Europeesche staten.
Ik ben evenwel van meening, ging Breit
scheid voort, dat de Duitsche volksverte
genwoordiging eerder op de hoogte had
moeten worden gesteld. (Levendige instem
ming). Waarom heeft de regeering de
Rijksdagcommissie voor buiten-andsche
aangelegenheden niet van den gang van
zaken verwittigd? Zij is er toch niet alleen
om voor voldongen feiten gesteld te wor
den? (Zeer juist). Ik verzoek daarom den
minister van Buitonlandsche Zaken voort
aan in dergelijke gevallen wat meer reke
ning te houden met de gerechtvaardigde
wei.schen van het Duitsche parlement. (Le
vendige instemming van alle partijen).
De begroot-ing werd daarop in derde le
zing aangenomen.
Wijziging der opvattingen?
De publicatie van den tekst der Duitsch-
Oostenrijksc-he overeenkomst- heeft de
daaromtrent te Parijs bestaande opvattin
gen in het geheel niet gewijzigd. Men blijft
van meening, dat dit een eoonomische
„Anschlussbeduidt, in afwachting van de
politieke, die later volgen moet, en citeert
zegevierend een uiting van de „Köln. Ztg.'
die verklaarde, geen enkele reden te heb
ben te ontveinzen, dat dit de eerste stap tot
een algemeene aansluiting is.
„De brutale oprechtheid is in elk geval
beter dan de leugenachtige, walgingwek-
ken.de praatjes, die rr n ons van andere
zijde tracht te verkoopen!", roept het „Jour
nal des Débats" en het blad voegt er bij,
dat het onzin is, om nu weer van een „on
handigheid" van de Duitschers te spreken,
omdat zij er vooruit niets van gezegd heb
ben.
De Duitsche dilomatie heeft integendeel
zeer behendig partij getrokken van de ver
blinding en het gebrek aan flinkheid van
de geallaeeerde receeringen, waarmede ze
te ma-ken gehad heeft, en stelt nu, op het
oogenhük dat ze daarvoor het meest ge
schikt ac-ht-, Europa voor een feit accompli.
De „onhandigheid" zit dus niet- in Duitsch-
land, maor heel ergens anders, concludeert
het blad, met- een onverholen critiek op
Briand en zijn methoden.
i'oto ti.egtenborat
UITREIKING GOUDEN MEDAILLE wegens 36 jaar trouwen
dienst aan adj. onderoff. W. H. M. Geene. De regiments-com
mandant, overste G. Ie Poole, spelt adj. Geene de gouden
medaille op de borst.
Tot dusver heeft zich hier nog maar één
stem verheven, die het gebeurde, de econo
mische toenadering tusschen Duitschland
en Oostenrijk, volkomen natuurlijk en nor
maal noemt-. Het is die van Léon Blum,
den socialistischen leider, die vanmorgen in
Le Populaire" schreef, dat het vanze'f
spreekt, dat een staat als Oostenrijk, die
economisch niet bestaan kan, zich bij een
stamverwanten staat aansluit, dat dit be
gin van toepassing vr. r. den vrijhandel tus
schen twee landen uitstekend is en dat van
dit alles niet zulk een ophef gemaakt zou
worden, wanneer men den vrede in Euro-pa
wat bet-er had weten te organiseeren.
Legt men deze beschouwing naast die
van cenige Engesche en Duitsche bladen,
dan kan m-en zich afvragen, of dit niet de
voorloopers zijn van een aanstaande wijzi
ging in de opvattingen ook van hen, die
zich nu zoo verontwaardigd toonen, die
misschien op den dur zullen moeten con
stateeren, dat het niet mogelijk is, het tot
standkomen van he definitieve verdrag tus
schen Duitschla-nd en Oostenrijk te verhin
deren, wil men niet zijn toevluoht nemen
tot het intrekken van credietverleeningen,
hetgeen bij de tegenwoordige moeilijke toe
standen in Duitschla-nd al een zeer gevaar
lijk middel zou kunnen blijken.
In afwachting van de beslissing, die va-n
ex-geallieerde zijde genomen zal worden,
valt nog melding te maken va-n een alter
natief, dat de Temps" stelt: óf deze over
eenkomst is werkelijk een tol unie, schrijft
het blad, en dan wordt daardoor tegen de
bes-taande verdragen gezondigd, óf ze is dat
niet, en dan moeten alle andere landen die
handelsverda.gen met Duitsohland en Oos
tenrijk hebben loope-n, geheel dezelfde
voordeelen kunnen bedingen, op grond van
de clausule der meest-begunst-igde naties.
Een derde mogelijkheid is er niet.
FRANKRIJK
DE EUR0PEESCHE UNIE.
De studiecommissie te Parijs bijeen.
De studie-commissie der Europeesche
Unie is gisterochtend onder voorzitter
schap van den Franschen minister van bui-
tenland3che zaken, Briand, in het depar
tement aan de Quai d'Orsa.v te Parijs voor
haar eerste ritting bijeengeroepen.
Briand hield de openingsrede. Onder
den druk der omstandigheden, aldus spre
ker, is de Europeesche Unie een dringende
noodzakelijkheid geworden.
Om aan deze noodzakelijkheid tegemoet
té komen zal het eerste tot 3tand geko
men orgaan zijn arbeid beginnen nog vóór
de regels voor zijn werkzaamheid zijn ge
definieerd.
De studiecommissie heeft zich voor twet»
gevaren te hceden: voor de kunstmatige
schepping van een orgaan met al te eer
zuchtige doeleinden, die slechts met zijn
voorloopig karakter in overeenstemming
zouden zijn, doch ook voor een te enge
grensaf ba kening, die ongewenscht zou zijn
voor een orgaan, welks levensduur men nog
niet kan overzien.
Aan de studie-commissie, die aan de
rechtstreeks onder den volkenbond staande
organen onderworpen is, staat van den
aanvang af de geheele ervaring van den
bond ter beschikking.
Aan de openingszitting ramen deel ge
delegeerden van Frankrijk, Engeland, Ita
lië, Duitschland, Denemarken, Spanje, Grie
kenland, Polen, Portugal, Zwitserland,
Joego-Slavië.
Op voorstel van Henderson word Briand
tot voorzitter gekozen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Het Duitsch-Oostenrijksch douane-ac-
coord houdt nog steeds de gemoederen
bezig.
De studie-commissie voor de Europeesche
Unie te Parijs bijeen.
Muiterij in Peru.
Verhoogde werking van de Merapi.
(Ned. Oost-Indië 2e blad).
BINNENLAND.
Benoeming lid Prov. Staten van Zuid-
Holland (lste blad).
Het collectieve arbeidscontract in de me
taalindustrie. lste blad).
Een uniforme steunregeling voor werk-
loozen voor de groote gemeenten in voor
bereiding. (lste blad).
Het standpunt der Regeering inzake den
invoer van Russisch aardappelmeel, (lste
blad).
Bij de beraadslagingen werd op voorstel
van den Duitschen gedelegeerde von Sim-
son besloten de regeering van Estland uit
te noodigen, zich door een waarnemer te
doen vertegenwoordigen.
De commissie begon vervolgens met de
behandeling van de door de Belgische re
geering opgeworpen vraagstukken. Ten
opzichte van het transport en den door
voer van electrischen stroom verklaarde de
Belgische gedelegeerde er accoord mede
te gaan, dat dit vraagstuk zal worden
voorgelegd aan de verkeers- en transito-
Voorts werd op voorstel van Henderson
besloten de volgende punten op de agenda
voor de Mei-conferentie te brengen:
lo. bestudeering van hel op de beide
landbouwconferenties van 23 en 26 Febr.
verrichte werk
2o. bcstudeering van het verrichte werk
voor de verleening van landbouwcredie-
ten;
3o. bcstudeering van de resultaten van
het ingestelde onderzoek inzake de werk
loosheid.
SPANJE
ENTENTE TUSSCHEN SOCIALISTEN
EN REPUBLIKEINEN.
Tot afschaffing van de monarchie.
De Spaansche socialistische partij en
het Vakverbond publiceeren een manifest,
waarin zij zeggen dat zij het sluiten met
de republikeinsche elementen aanvaarden,
teneinde een verandering in het regiem
van het land te bewerkstelligen en de mo
narchie af te schaffen.
HET SPOORWEGONGELUK IN ENGELAND met de
„Royal Scot Een kijkje bij de opruimingswerkzaamheden
DE KON. MILITAIRE SPORTVEREENIGING, hield
Dinsdag in de omgeving van Riel (N.-Rr.) een Cross
Country voor nieuwelingen. Reserve Luit. Buteux v. d
Kamp op rijpaard neemt een hindernis.
ZUID-AMERIKA
MUITERIJ IN DE HOOFDSTAD VAN
PERU.
Veertig man gedood.
Uit Lima wordt gemeld: Het vijfde re
giment infanterie is Maandagavond aan
het muiten geslagen. Drie compagnieën
namen aan den opstand deel. Onder com
mando van twee sergeants namen de mui
ters hun officieren gevangen. Zij legden be
slag op de taxi's en autobussen en reden
hiermede naar het paleis, dat zij wilden
bezetten. Door hun geweervuur zaaiden zij
een paniek onder de bevolking.
Kolonel Jiminez, de minister van Oorlog,
nam het commando over de trouwe troepen
op zich, welke in de kazerne Santa Cathe-
rina waren gelegen. Na een hevig gevecht
vaai vier uur, waarbij veertig muiters wer
den gedood, moesten de rebellen capitu-
leeren. Zij zullen voor den krijgsraad te
rechtstaan. Gistermiddag is de staat van
beleg afgekondigd.
De oorzaak der muiterij is gelegen in de
outevredenheid van het leger en de bevol
king over de nieuwe regeering-Ocainpo.
Het gerucht gaat, dat er een nieuwe revo
lutionaire beweging dreigt.
De rebellen hebben verklaard, dat hun
soldij niet op tijd wordt betaald en dat zij
ilecht voedsel krijgen. De junta heeft 37
sergeants doen arresteeren. Zij verklaart,
dat de rebellen alle „Lcguia-communisten"
1 zijn.