DINSDAG 24 MAART 1931
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG.
UIT DE RIJNSTREEK
ALPHEN AAN DEN RIJN.
Personalia. Benoemd tot onderwijzer
aan de M. U. L. O.-school alhier, voor de
afdeeliug U. L. O. de heer J. Dwars waard,
thans onderwijzer der afd. L. O. aan die
school.
Broodprijs. Met ingang van heden is
de prijs van het wit en bruinbrood met 1
cent per 8 ons verlaagd en bedraagt dit
16 en 15 cent per 8 ons.
Verkooping. Voor onderwijzerswo-
ning van het Hoofd van de nieuwe Chr.
School, Wijk Hoorn, werd door het be
stuur dezer school aangekocht het woon
huis in de Wilhelminastraat, voorheen
bewoond door den heer W. Piek. i
BODEGRAVEN.
BodegravenPostduiven 151. Met
een geweldige 151 zege heeft Bodegra
ven in haar zestiende wedstrijd wederom
een slachtoffer aan haar zegekar gebon
den e"n ditmaal werd het Loosduinsche
Postduiven het kind van de rekening. On
getwijfeld is dit groote succes te danken
deels aan de onvolledigheid van de ploeg
der gasten, die slechts met negen spelers
verschenen, doch tevens aan uitstekend
voorhoedespel der thuisclub, die thans voor
het eerst weer Brouwer en Van Ingen in
haar gelederen had, hetgeen een aanzien
lijk merkbare verbetering bleek. De gasten
speelden met 'een voorhoede vau drie per
sonen en hoewel hun verdediging 't reeds
van den aanvang ai zwaar kiecg te ver
antwoorden, duurde het toch nog een kwsv
tier, voordat Frieje met een ver afstands
schot de roodzwarten de leiding bezorgde.
Bodegraven bleef dornineeren, doch de
doelman der gasten bleek in ongenaakbaren
vorm en de moeilijkste schoten werden
door hem onschadelijk gemaakt, waarbij
lat en palen hem eeaige malen ter hulp
kwamen, totdat hij eindelijk moest zwich
ten voor een schot van Zeilstra, die een
voorzet van Boelen benutte (2— 0). Nog
voor rust scoorde Boelen vanaf de door
hem bezette linksbuitenplaats een derde
doelpunt (30).
Na de hervatting bleek overduidelijk,
dat de gasten een krachtige verdediging
van voor rust niet konden volhouden en
steeds meer moeite kregen niet de goed
eombiueerende voorhoede van Bodegraven.
Nadat eerst Zeilstra en daarna Van In-
gen gedoelpunt hadden (50), werd ver
der door A. Boelen en den middenvoor
der thuisclub de score regelmatig opge
voerd tot 130, waarna zoo waarlijk een
snelle doorbraak der gasten met een doel
punt werd beloond, welk doelpunt door
het geheele publiek luide werd toegejuicht.
Nog tweemaal scoorde Bodegraven en het
einde van deze sportieve kamp kwam met
151. Voor den aanvang had de voorzitter
der gasten de thuisclub toegesproken en
haar met het behaalde kampioenschap ge-
lukgewenscht, terwijl na afloop de spelers
van beide ploegen zich vereenigden in ho
tel van Haaf ten, alwaar nog vele vriende
lijke woorden werden gewisseld en men
nog eenigen tijd gezellig bijeen bleef. De
Postduiven toonden zich uiterst sportieve
verliezers.
V.O.G. illBodegraven II 10, De re
serves van Bodegraven trokken weer met
veel invallers er op uit en moesten in V.
.O. C. met 10 hun meerdere erkennen
nadat de rust met 0—0 was ingegaan. Zoo
zullen de rood-zwarten vermoedelijk toch
nog op de onderste plaats belanden.
Geboren: Janna d. van E. Keddeman en
J Dorrepaal Rika Johanna d. van P. Boek
hout en J. W. Groenheiden,
Overleden: Antje de Koning 61 j. wedu
we van A. Bfuijnis.
Gevestigd: B. C .van Honk, Molenaars
knecht van Heukelom J. A. Kranenburg
van Tiel A. Edelman en gezin, boomkweeker
van Reeuwijk J. MollingaSiebert en gezin,
filiaalhoudster van Ede G. Lippa, dienst
bode van Kamenk J. T .Langelaar, boeren
knecht van Zwammerdam G, P. van der
Nagel, van Maassluis A. Dittrich, dienst
bode van Hemer (D.) M. Echer, dienstbode
van Oberhausen (D.)
Vertrokken: J. H. Lampe naar Amster
dam H. Bos, n. Westerblokker A. Dom
burg en echtg. naar Zwammerdam W. van
Dam en echtg. naar Alphen a. d. Rijn I. van
Wijk naar Zwammerdam W. Bosman, riet
dekker naar Genemuiden.
BOSKOOP.
Werkloozensteun. Gedurende de periode
van 1 Dec. 193014 Maart '31 is voor werk
loozensteun uitgekeerd in 1930 572, in 1931
2906.71, ziekengeld ƒ171, in totaal 3649.71
hiernoder niet medegerekend de uitkeering
van het Burgerl. Armbestuur.
NIEUWKOOP.
Aanrijding. Toen de motorrijder D. T.
Zondagmorgen uit de poort van het café
van C. Koek kwam gereden, kwam juist
de melkauto van A. S. uit Noorden langs,
met het gevolg, dat een aanrijding plaats
had, de motor werd flink "beschadigd en T.
bekwam een beenkwetsuur.
Verlof-aanvrage. Bij B. en W. dezer
gemeente is een verzoek ingekomen van J.
Boerboom, om verlof voor den verkoop
van alcoholhoudenden, drank anderen dan
sterken drank, in het perceel wijk C. 10
aan het Woerdensch Verlaat.
Bezwaren kunnen binnen 14 dagen ten
Gemeentehuize alhier worden ingediend.
NOORDEN.
Transformator. Gebouw en installatie
van den electrischen transformator zullen
weldra gereed zijn, Men rekent het in de
helft der volgende maand in vrerking te
kunnen stellen.
KOUDEKERK
De gemeenteraadsverkiezing. De candi-
daatstelling voor leden van den Gemeenteraad
is bepaald op 12 Mei en de stemming op 17
Juni a.s.
Dienstplicht. De keuring voor den dienst
plicht der lichting 1932 is voor deze gemeente
bepaald op Woensdag 1 April a.s. des namid
dags 2 uur, te Alphen aan den Rijn, in het
Raadhuis aan de Raadhuisstraat.
Bijz. Vrijw. Landstorm. Vrijdagavond had
op de bovenzaal van „Hotel de Bruin al
hier, de jaarvergadering plaats van de afd.
Koudekerk van de Bijz. Vrijw. Landstorm.
In aanmerking genomen de vele ontspan
ningsavonden van de laatste weken, was de
opkomst niet slecht.
Na opening door den heer burgemeester al
hier, die in 't bijzonder een hartelijk welkom
toeriep aan een viertal officieren uit Den
Haag, werden eenige films afgedraaid, w.o. de
Landstormfilm, de Prinses Julianafilm, tot slot
een z.g. teekenfilmpje van comischen aard.
De heer Karres, secr. van Zuid-Holland
West, hield een rede van propagandistischen
aard en richtte aan eenige scherpschutters en
koningschutters hun brevet uit onder applaus
der aanwezigen.
De leider der Landstormafdeeling den Haag
hield eveneens een rede, deels van humoris-
tischen, deels van ernstigen aard.
De avond, die geopend was met het zingen
van het Wilhelmus, werd na een sluitings
woord van den heer burgemeester, gesloten
met het Wien Neêrlandsch Bloed.
Het was een recht gezellige avond, die nog
werd opgevroolijkt door versterkt gramofoon-
muziek, waarvoor de operateur uit Leiden had
gezorgd.
Burgerwacht. Woensdag a.s., des avonds
te half acht, zal op de bovenzaal van „Hotel
de Bruin" alhier, een propaganda-vergadering
worden gehouden van de burgerwacht te de
zer plaatse.
De vergadering zal geopend worden met een
korte rede door den heer burgemeester alhier,
waarna ds. Langman uit Wassenaar als spre
ker zal optreden met het onderwerp: .Burger
wacht een noodmaatregel". Waarschijnlijk zal
ook nog een tweede spreker voor dezen avond
worden uitgenoodigd.
Het belooft dus een mooie avond te worden
en men yerzuime vooral niet om deze bij te
Geboren: Jacobus Marinus z. van J. M.
van der Velden en W. J. P. Kuiper,
Ondertrouwd: J. van Velde 22 j. en H.
Hoogeveen 22 j.
ZWAMMERDAM.
GEMEENTERAAD.
De Raad kwam in openbare vergade
ring bijeen. In verhand met het thans in
gekomen advies der Gezondheids-Commis
sie wordt de in de vorige vergadering
reeds besproken wijziging van de Veror
dening op de keuring van Waren, zooals
door den Minister van Arbeid, Handel en
Nijverheid werd wenschelijk geacht, nu
met alg. stemmen vastgesteld.
4. Vaststelling Verordening op de hef
fing en invordering van begrafenisrechten
op de algemeene begraafplaats „Buiten-
dorp."
De ontwerp-verordening wordt hierna
artikelsgewijze behandeld.
De heer van "Wijngaarden stelt de vraag
of voor gemetselde graven bepaalde voor
schriften bestaan.
De voorzitter antwoordt dat een plan
met teekening tot goedkeuring vooraf ter
beoordeeling bi] B. en W. moet. worden
ingediend.
De heer Hoeks geeft in overweging om
bij gemetselde graven als voorwaarde te
stellen dat de vloeren der kelders niet
mogen zijn gemetselde vloeren of vloe
ren van beton. Het beste is dat deze vloe-
ren bestaan uit. tegels in zand gelegd.
Spr. zegt dit in verband niet ervaringen
daaromtrent op de R. K. Begraafplaats
opgedaan. Besloten wordt een dergelijke
verbodsbepaling op te nemen.
Bij art. 4 betoogt de lieer van Vliet dat
een recht van 2.— voor begraven op
buitengewoon uur te laag is. Hij vindt
dat dit zonder bezwaar op 5.kan wor
den gebracht. De heeren Hoeks eu Kin
schoten steunen dit voorstel. De voorzit
ter wil het op 2.behoüden.
Het voorste] van den heer Van Vliet
woidt bij stemming met 4 tegen 2 stem
men aangenomen; tegen de Heeren van
Wijngaarden en Hoogendijk.
Wethouder van Muiswinkel vindt liet
voorgestelde recht voor het plaatsen van
zerken te hoog. Zerken en monumenten
werken mede tot versiering der begraaf
plaats, wat wij door het heffen van hooge
rechten niet mogen tegen gaan.
De heeren Hoeks en van Vliet willen
de voorgestelde bedragen behouden. In
dien de nabestaanden werkelijk prijs stel
len op dergelijke kenteekenen dan zal het
iets meerdere bedrag der kosten hen
daarvan niet terug houden.
Het voorste] van den heer van Wijn
gaarden wordt met 4 tegen 2 stemmen
aangenomen. Tegen de heeren Hoeks en
Van Vliet.
Bij de hierna volgende behandeling der
Heffingsverordening worden geen wijzi
gingen aangebracht. De Verordening
wordt daarna in haar geheel met alg.
stemmen vastgesteld.
Z0ETERW0UDE.
Personalia. De door Burg. en Wet/h.
opgemaakte aanbeveling, ter voorziening in
d>e vacature van ambtenaar van den bur
gerl ijiken stand alhier, luidt als volgt:
1. L. A. N. van,Dommelen; 2. H. A. Frie-
kel, beiden ambtenaar ter secretarie alhier.
Tot bode van den Kleinen Cronestein-
schen polder is benoemd de heer K. van
der Vliet, gemeenteveldwachter alhier.
WOERDEN.
Met een mes bedreigd. Dezer da-gen
ware twee controleurs op bezoek bij een
bakker alhier, om te zien of de Arbeidswet
werd nageleefd. In werkelijkheid was dit
zoo, want hoewel tegen acht uuir 's avonds,
waren behalve de bakker zelf ook nog twee
knechts ioi de bakkerij bezig. EdochDe
controleurs konden hun ambt niet naar be-
hooren vervullen, want zoo galw zag de
bakker hen of hij ontstak in woede en wond
zich zoo op, dat hij de beide heeren met een
mes bedreigde. De controleurs, die hier in
't geheel niet op gerekend hadden, trokken
zioh in stilte terug en deden aangifte op
het politiebureau. De bakker zal nu heele-
maal wel „batoker an wezen," want nu
krijgt hij drie processen/verbaal, die hem
een lief duitje (indien nog niet meer) zullen
kosten.
Dronken chauffeurs. Zondagmiddag
waren eenige melba-uto's gestationneerd bij
de melkfabriek. Waar de chauffeurs nog niet
aan de beurt waren voor aflossen, gingen
zij naar een dichtbij zijnd café ter tijdpas
sering. Hier keken zij dermate m „het
glas", dat zij stomdronken later over de
Utreehfsche straat waggelden en een tame
lijke volksoploop op dezen drukken verkeers
weg veroorzaakten. Toch waren zij nog
hard van plan hun auto's te gaan besturen.
Hierin werden zij verhinderd door inmid
dels gewaarschuwde politie. Een der chauf
feurs wist zich eenigen tijd te verzetten en
werd later geboeid naar het politiebureau
gebracht. Het was een zekere H. uit Mout-
foort. Voor de anderen twee werden tele
fonisch andere chauffeurs uit Utrecht ont
boden.
De heer v. d. S. uit U., hun werkgever,
die eveneens later arriveerde, ontsloeg on
middellijk de beide chauffeurs uit zijn
dienst.
Waarschuwing. B. en W. van Woer
den waai-sclinwen de ingezetenen voor het
volgende
Door een zekere J. H. Ketting wonende
Meiiand 32 te Rotterdam worden in de
laatste tijd advertenties geplaats in de bla
den met de bedoeling Nederlanders (hoofd
zakelijk landbouwers) op te wekken naar
Nieuw Guinea te emigreeren. In de adver
tenties geeft de heer Ketting, die in relatie
staat met een in Ned. Indië zetelende ver-
ee naging „Kolonisatie Nieuw Guinea",
sohoon-e voorstellingen van de mogelijk
heden, die Nieuw-Guinea biedt.
Na informatie is gebleken, dat. zulk een
kolonisatie, die reeds voor Indo-Europe
anen zeer bezwaarlijk is, Europeanen vol
komen ontraden moet worden. Europeanen
zouden zich in Nieuw Guinea zelfs niet een
bescheiden inkomen kunnen verschaffen.
LAND- EN TUINBOUW
HOLL. BLOEMBOLLENKWEEKERS
GENOOTSCHAP
Een opvallende openingsrede van
den voorzitter. Stichting van
een federatie van veilingen.
Het Holl. Bloembollenkweekers Gen. heeft
te Haarlem zijn 46ste alg. vergadering gehou
den. De voorzitter, de heer S. Schoneveld,
opende de vergadering met een rede, waarin
hij den toestand van het vak op het oogen-
blik somber en drukkend noemde.'De ver
schijnselen wijzen er op, dat de huidige crisis
zich ook tot het bloembollenvak heeft uitge
strekt, Wat te dreigender is, omdat het juist
nu deze moeilijkheid niet verdragen kan. Nu
de schuld voor een deel aan de kweekers zelf
moet worden toegeschreven, maakt dit den
toestand ernstiger. De geweldige uitbreiding
der cultuur in de laatste jaren, waardoor een
overproductie onvermijdelijk was, zou alléén
ai oorzaak kunnen zijn van een crisis, doch
wanneer die ongebreidelde uitbreiding der
laatste jaren nog gevolgd wordt door een toe
stand, waardoor de koopkracht van de afne
mers wordt verminderd of weggenomen, loopt
bet vak de kans een lot te moeten ondergaan,
waarvan de gevolgen onberekenbaar zullen
blijken te zijn en die den kweeker zal plaatsen
voor moeilijke problemen.
Het is al erg, wanneer het vak een druk on
dervindt veroorzaakt door dingen, die buiten
den gezichtskring liggen, maar érger wordt het,
wanneer die druk verzwaard wordt door han
delingen van de vaklieden. En aan die zelfbe
schuldiging is volgens spr. niet te ontkomen.
Nóg een moeilijkheid is, dat ondanks de
goede jaren, die zij hadden door de kwee
kers weinig is gezorgd voor eenige financieele
draagkracht. De welvaart is in de laatste ja
ren bij de meeste kweekers niet in, maar door
de beurs héén gevloeid, waardoor de prestatie
van vele kweekers ondermijnd en uitgeput is.
De kweeker moet met zijn tijd meegaan, maar
de blinde en onzekere handel van den laatsten
tijd heeft vele slachtoffers gemaakt en brengt
een groot gevaar mede. Er zijn ook feiten, die
tot tevredenheid aanleiding geven, zooals de
verhouding tot de andere organisaties. Spr.
brengt dank aan prof. Van Slogteren voor
hetgeen hij voor het vak heeft gedaan en on
der applaus der vergadering uit hij zijn blijd
schap over het feit, dat prof. Van Slogteren bij
het hem in Engeland overkomen ongeluk aan
den dood is ontsnapt.
Spr. legde er den nadruk op, dat tusschen
de veilingen en het H. B. G. een blijvende
band bestaat en sprak de verwachting uit, dat
de moeilijkheden van thans zullen worden
overwonnen.
Het belangrijkste punt van de agenda was
het voorstel van het hoofdbestuur, om mach
tiging te verleenen tot medewerking aan de
stichting v a n en deelneming aan een Fede
ratie van Bloembollenveilingen op organisa-
tcrischen grondslag; welke federatie op 1 April
in werking zal treden. De bedoeling is, een
organisatie te scheppen, waarin het H. B. G en
de bloembollenveilingen zijn opgenomen, ten
einde eenheid te verkrijgen in de veilings
reglementen en de behartiging der belangen
van kweekers en veilingen in één hand te
brengen.
Het voorstel van het hoofdbestuur werd met
algemeene steramen aangenomen.
Van de dertien veilingen hebben reeds 10
medegedeeld tot de federatie te willen toetre
den.
Den voorzitter, die tevens voorzitter van de
federatie geworden is, werd hulde gebracht
voor den door hem verrichten arbeid.
In verband met dit besluit van de vergade
ring werd besloten, het „Kweekersblad", dat
nu een uitgave is van het H. B G. en de vei
lingen te Haarlem en Lisse, te maken tot het
officieele orgaan van de federatie. Het blad
blijft eigendom van het H. B, G.
LUCHTVAART
VLIEGONGELUK MET DOODELIJKEN
AFLOOP.
Door een verkeerde manoeuvre is een
Pander-toestel van 100 Meter
omlaag gestort.
DE PILOOT OP SLAG DOOD.
Gisterenmiddag te ongeveer kwart vóór
drie is een Pander-vliegtuig, de P.H.
A.F.J., dat bestuurd werd door den 22-
jarigen student N. Brugman, gewoond heb
bende in de Statenlaan te 's-Gravenhage,
bij het maken van oen landing nabij het
vliegveld Waalhaven van 100 Meter hoog
te neergestort. De bestuurder werd op
slag gedood.
De toedracht.
Het was gisterenmiddag, zooals dat
steeds in dezen tijd van het jaar het ge
val is, zeer kakn op het vliegveld. Behal
ve het verkeer van de vaste luchtlijnen,
waren het slechts enkele leerlingen en in
structeurs van de Koninklijke Luchtvaart
School die met hun toestellen in de lucht
waren.
Onder deze laatsten bevond zich het
slachtoffer van het vreeselijk ongeluk, dat
gisterenmiddag zooveel ontsteltenis te
weeg bracht, de 22-jarige student te Delft-,
N. Brugman.
De heer Brugman was sinds einde Ja
nuari van dit jaar ingeschreven als leer
ling van de Koninklijke Luchtvaart School,
had onder leiding van den instructeur van
deze school het normale aantal lessen ge
volgd en was daarmee reeds zoover ge
vorderd, dat hij gisterenmiddag zijn zes
de solovlucht ging ondernemen In totaal
had hij a-cht vlieguren gemaakt waarvan
hij, er ongeveer dri ealleen, zonder leiding
van een instructeur dus, gevlogen had.
Personeel van het vliegveld zag het
toestel te ongeveer kwart voor drie uit
Zuid-Oostelijke richting het vliegveld na
deren. Op ongeveer 500 M. afstand, ter
wijl het op naar schatting 100 Meter hoog
te was, maakte het vliegtuig plotseling een
zijdelingsche zwenking en verdween on
middellijk daarop in een oogwenk naar
beneden. Oogenblikkelijk werd de in
structeur van de school, de heer van der
Graft gewaarschuwd die zich met perso
neel naar de plaats des nnheils spoedde.
Men vond het toestel tegen den spoordijk
van de stoomtram naar den Briel liggen,
een paar honderd meter ten Zuid-Oosten
van het vliegveld. Het lag daar hopeloos
vernield op den berm van den dijk, vlak
naast een sloot. Onmiddellijk trok men
met man en macht aan het werk om den
piloot uit de totaal ontredderde machine
te halen. Men moest daartoe het staart
stuk afzagen en de ruine van hout en ijzer,
waartoe de test van het toestel vervormd
was, omver halen. In de plat gedrukte
achterste cabine vond men echter slechts
het vreeselijk verminkte lijk van den piloot
Men had onmiddellijk den Geneeskun
digen Dienst gewaarschuwd. Toen deze
echter ter plaatse verscheen was elke
hulpverleening al uitgesloten. De ongeluk
kige moet bij den geweldigen sohok, waar
mee het toestel op den grond gekomen is,
op slag dood geweest zijn.
Nadat het lijk niet dan na veel moeite
uit den wirwar van gebroken en gedeukt
ijzer verlost was en per auto van den Ge
neeskundigen Dienst naar het ziekenhuis
aan den Coolsingel was gebracht, is men
met het opruimingswerk begonnen. Al
lereerst moest men een paar telegraafdra
den, die bij den val van het vliegtuig ver
nield waren, herstellen. Daarna heeft men
de resten van het toestel verwijderd.
De P.H.A.F.J. was een betrekkelijk
nieuw Pandertoestel. In Juli van het vori
ge jaar was het in gebruik genomen.
Van politiezijde waren op de plaats van
het ongeluk tegenwoordig commissaris T.
Alberda. en inspecteur Dan. Verder waren
er de heeren Bonman, stations-ehef van
Waalhaven, de Niet, secretaris van de
Aero-club, den Outer, adjunct-stations-
chef van Waalhaven en Slot, constructeur
van de Pander-fabrieken.
Een mislukte manoeuvre
de oorzaak.
De heer v. d. Graft, dien wij gisteren
middag op Waalhaven spraken, aldus de
„Msb." vertelde ons over de vermoedelij
ke oorzaak van dit droevig ongeluk het
volgende:
De leerlingen van de Luchtvaart-school
krijgen in hun onderricht behalve in de
elementaire beginselen van de vliegkunst
ook lessen in meer ongewone toeren, vril
les enz. Laatstgenoemde evolutiën mo
gen zij echter natuurlijk in het begin al
leen verrichten onder leiding en in het bij
zijn van een instructeur.
De heer Brugman heeft bij het landen
gisteren een „slight, slip" willen maken,
waarbij het toestel overtrokken moest
worden. Deze manoeuvre mislukte echter
en op geringe hoogte ontstond dientenge
volge zooveel snelheidsverlies dat het
vliegtuig, na een kleine zijdelingsche
draaiende beweging gemaakt te hebben,
omlaag stortte.
In het vierjarig bestaan van de school
is.dit het eerste ernstige ongeluk dat aan
een der leerlingen overkomt en dit moet
ten overvloede nog geweten worden aan
het niet opvolgen van gegeven instructies.
De mare van dit tragisch ongeluk, die
zich gisterenmiddag tegen half 5 door de
stad verspreidde, bracht overal groote
ontsteltenis teweeg.
SPORT
WIELRENNEN
DE ZESDAGENRENNEN.
Een ren naar de wan-cultuur.
De Berlijnsche correspondent van „De
Tijd" schrijft:
Het vijf-en-twintigste "es-:1agen-rennen i
Zes dagen en zes nachten achtereen is de
gele baan-ellips niet leegzes dagen en zes
nachten buigen de toeschouwers zich over
de balkonrijen van het SporKpalast en
worden niet-moe deze eindelooze ronden,
nog een, nóg een en altijd nóg een, in span
ning te volgen. Het zes-dagen-rennen is
een Amerikaansche uitvinding. Wie dit
nog niet wist, kan het in het SporKpalast
zonder moeite concludeeren. Alleen in
Amerika, waar de sport totaal in sensatie,
recordjagerij en variété ontaardde, kon de
gedachte geboren worden, een paar dozijn
menschen zes dagen lang in een wieler-
gaan rond te jagen en met hen en met
het stompzinnig pubiieie „cassa" te ma
ken.
Kort na den oorlog, in den inflatietijd,
heeft deze zes-dagen-renncn-gedachte het
Duitsche publiek stormenderhand ver
overd, en dat is uit de opwinding dier da
gen zeer goed te verklaren. De renbaan
met de altijd-weer-draaiende wielrenners
werkte op de massa als ec-n narcoticum.
Men bracht op de stoelen van het Sportpa-
lasfc zes nachten door, die anders met zor
gelijke gedachten gevuld waren geweest
en tot welk doel? Bracht niet iedere dag
nieuwe zorgen, nieuwe complicaties, nieu
we conflicten? Men wist vandaag niet waar
men morgen aan toe zou zijn, het geld
slonk tuschen het moment van uitbetalen
en ha de beurs steken. In dien krankzinni
gen tijd, toen de massa maar één doel had:
te nemen wat zij krijgen kon en het geld
onmiddellijk in tastbaar genoegen om te
zetten, is de zesdagen-sport, die met sport
niets meer gemeen heeft, populair gewor
den.
En zoo had in dezen tijd de vijf en twin
tigste zesdaagsche plaats, een zilveren ju
bileum. 's Avonds was het immense ge
bouw tjokvol. Het middenpunt is de bar.
Daaronder liggen de cabines der renners.
De ander rust onderwijl uit voor zou-
ver men van rusten kan spreken in deze
doorgeraakte atmosfeer tusschen 't heen en
weer van managers en masseurs en colle
ga's, onder het gebrul van de duizendkop
pige menigte daarboven, die schreeuwt,
juicht of scheldt. Op de perstribune staan
telefoons en schrijfmachines. Het groote
bord in den hoek vei-kondigt in getallen
en cijfers den stand van de rennen. Af en
toe springt er een fietsband soms, als het
oogenblik critiek wordt, verliest een ren
ner het evenwichten onmiddellijk stapelt
zich een verwarde hoop van wielen, armen
en beenen over hem heen. Een enkele maal
tuimelt een renner eenvoudig om, daar hij
in slaap gevallen blijkt. Maar zooiets
gebeurt nimmer vóór drie uur 's nachts.
Tusschen drie en vijf, drie en zeven, dat is
de „doode" tijd.
Het zes-dagen-rennen bestaat echter
niet meer in zijn oorspronkelijken vorm.
Want daar zij zooveel tijd hadden, spaar
den aanvankelijk de renners hun krachten
liefst voor de laatste loodjes die immers
het zwaarst wogen. Het gevolg was, dat
de rennen dagenlang een eentonig rond
cirkelen bleven, zonder een enkele sensa
tie. En daar het publiek toch tenslotte
komt om sensatie te beleven, moesten de
directies daar iets op vinden. Met officiee
le en niet-officieele middelen, werd het doel
bereikt; het „officieelste" was de complica
tie van het punten-systeem, premies en
„Wertungsspurts". Deze vondsten bleek
het publiek zoo gunstig op. te vatten, dat
zij spoedig internationaal werden. Overi
gens waren bet lang niet de eenige sensa
ties herhaaldelijk kwam het aan het
licht, dat de rennen niet zuiver op de graat
waren, dat de managers der wielrenners
het onder elkaar eens waren geworden, wie
er winnen en wie er verliezen zou. Dit werd
dan tenslotte een onvrijwillige doch groote
sensatie, en in één daarvan heeft onze
landgenoot Moeskops een weinig benij
denswaardige rol gespeeld, een jaar of wat
geleden.
Ditmaal nam een andere Hollander aan
de Berlijnsche rennen deel, de heer Pijnen
burg, wiens partner de Duitscher Schön
was, en die tezamen een der favoriete pa
ren zijn. Trouwens, er waren verscheiden
eerste-klas-renners onder de deelnemers.
Paren die in Berlijn bij een vorigen zes-
dagen-reu lauweren behaalden, een paar
dat in Stuttgart, één dat in Frankfurt den
zegepalm wegdroeg, de overwinnaars van
Breslau en Dortmund, zij allen concurreer
den met elkaar op deze jubileumsrennen.
Amerikanen waren ditmaal niet op de
baan; overigens heeft Amerika reeds lan
gen tijd geen eersteklas zes-dagen-renners
in de Europeesche arena's gezonden.
Zes dagen lang rond rond en altijd weer
een nieuwe ronde. Doch het publiek van
het vijf-en-twintigste zes-dagen-rennen was
niet meer hetzelfde publiek, dat deze ren
nen in de eerste jaren toejuichte. Het is
tammer en onverschilliger geworden; er
zijn geen „ijzeren" toeschouwers meer, die
van den eersten tot den zesden dag het
Sportpalast niet verlaten. Er zijn zelfs
weinig enthousiasten, die het acht en veer
tig uren achtereen uithouden. Daarvoor zijn
de sensaties thans te zeer verdeeld. Uit
hetgeen voorheen een simpel zes-dagen-
rennen was, is thans ook hier inderdaad
een soort variété gegroeid.
En terwijl de ronden haar eentonigen
voortgang hadden vroeg ik mij af, of dit
nog sport mag heeten, en wat de maniak-
ke menschheid van de premies en de snel
heidsspurten tegenwoordig toch bezielt in
dezen ren naar de wan-cultuur
