SPORT
RECHTZAKEN
KERKNIEUWS
■Cikjv
ivooi
GLYCERINEZEEP fl
Uit de Landbouwwereld
VRIJDAG 13 MAART 1931
DE LEIDSCHE COURANT
DERDE BLAD PAG. 10
STRIJD TEGEN DE PEST IN SENEGAL.
Inenting van inboorlingen en verdelging
van ratten.
Een groot aantal ambtenaren van den
Franschen kolonialen hygicnischen dienst
is naar bot binnenland van Senegal ver
trokken, om te trachten zoo mogelijk twee
millioen zwarte inboorlingen uit de moe
rasgebieden en oerwouden van den Senegal
tegen de pest. in to enten. In de afgeloopen
vier jaar is deze kolonie door de pest ern
stig geteisterd.
Tegelijk met deze vaccinatie-campagne
heeft men den strijd tegen de ratteu her
vat, die in de eerste plaats voor de ver
breiding der ziekte verantwoordelijk zijn.
De krachtige propaganda, die men voor de
verdelging van dit ziekte-overbrengende
dier heeft gevoerd, heeft tot resultaat ge
had, dat in nauwelijks vier jaar naar schat
ting 2 Vs millioen ratten zijn gedood. De oor
log zal thans nog krachtiger worden ge
voerd.
Dr. Audibert, de leider van het hygiëni
sche bureau voor Fransch Wegt-Afrika ver
klaarde, dat men met de thans genomen
maatregelen hoopt de pest dit jaar te be
dwingen en binnen drio jaar geheel te
doen verdwijnen. Hij gaf eenige cijfers
over de gevreesde ziekte, die hier volgen:
in 1927 kwamen in Senegal 27S-1 pestgeval-
ien voor, waarvan 1718 met doodelijken af
loop; voor 1928 bedroegen deze cijfers resp.
•2014 en 1179, voor 1929 waren zij 2928 en
1743 en voor 1930: 2251 en 1358. In Dakar
kwamen in 1929 niet minder dan 344 geval
len voor, waarvan 244 met doodelijken af
loop en in 1930 eiscfite de post een nog
grooter aantal slachtoffers, nl. 333 dooden
Dit sterftecijfer is het hoogste, dat tot dus
ver als gevolg van de pest moest worden
genoteerd.
Zoodra wetenschappelijk vaststond, dat
de ratten de pest-bacillen verbreiden, bo-
gon de veldtocht tegen dit gedierte, aldus
dr. Audibert. ln 1930 werden er volgens of-
ficieele telling 801.297 gedood en in 1931 ho
pen wij dat aantal te verdubbelen. De
holen zullen wij nu met gifgasson vulleu;
de dokken zijn al gezuiverd, thans begiu-
nen we met de woonhuizen te Dakar.
De grootste moeilijkheid is de inboor
lingen er toe te bewegen zich te laten in
enten. Het Pasteur-instituut heeft een goed
serum geleverd, doch in 1930 konden wij
slechts 377.707 personen vaccineeren. De
menschcn koestaren diep wantrouwen tegen
de inenting en kunnen er hoogsten één
maal toe worden overgehaald. De behande
ling moet echter gedurende verscheiden
jaren geregeld worden herhaald. Vele der
ingeënte inheemschen worden achteraf door
angst overvallen en vluchten in het oer
woud, waar zij zich heel lang verbergen.
Daarom moeten expedities georganiseerd
worden, die in de wouden en moerasgebie
den doordringen. In het binnenland poogt
men eerst de opperhoofden van het nut der
inenting te overtuigen om zoo den geheelen
stam te kunnen behandelen. De menschen
blijven echter in het algemeen angstvallig
en zijn moeilijk van het nut der bewerking
te overtuigen.
ZWAGER VAN EX-KEIZER ALS
KELLNER.
Over Zoebkof, den gemaal van wijlen
prinses Victoria, zuster van den ex-keizer,
hebben reeds vele verhalen de ronde ge
daan, die echter alle met een korreltje
zout moeten worden genoten. Niet lang ge
leden heette het, dat kij krankzinnig zou
zijn en dat zijn familie van plan was hem
in een sanatorium te laten verplegen. Dat
het met die krankzinnigheid niet zoo ern
stig gesteld zou zijn moge blijken uit de
buitenlandsche bladen, wier verslaggevers
hem met eigen oogen hebben aanschouwd
in zijn na danseur meest geliefde beroep,
dat van kellner.
„Hier wordt U bediend door den zwager
van den ex-keizer" staat er met koeien van
letters te lezen aan den ingang van een
café in «le stad Luxemburg. Een reclame,
die het doet, verzekert de „New York
Herald". Vele voorbijgangers, dorstig of
niet, stappen naar binnen om daar inder
daad den zwager van den ex-keizer, den
veelbesproken Alexander Zoebkof, als
kelner aan te treffen. En het gaat hem goed
af. Met. de élégance, die hem als danseur
reeds eigen was, brengt hij den klanten
hun bestellingen en met een echt aristo
cratische buiging bedankt kij voor de meest
al royale fooien. („Je kan den zwager van
den ex-keizer toch niet met 10% afschepen")
Van de zijde der ex-keizerlijke familie
vindt Zoebkof's gedienstig beroep weinig
bijval. Verteld wordt ten minste, dat eeni
ge dagen ge'eden gravin Von Spach, als af-
gezante der familie, een bezoek aan Luxem
burg en aan den verschoppeling in de kei
zerlijke familie heeft gebracht. De gravin
moet getracht, hebben Zoebkof aan zijn
verstand te brengen, dat het toch niet aan
ging, hier als kellner rond te loopen en
hem voor zijn verdere leven een lijfrente
plus een villa hebben aangeboden. Zoebkof
heeft echter geweigerd. Hij zeide heel
goed te kunnen begrijpen, dat men liever
zag, dat hij zich hier of daar opsloot, maar
daar voelde hij niets voor. Hij had zijn vrij
heid te lief. En de gravin kon onverrichter
zake terugkeeren.
VOETBAL
LEIDSCHE BILJARTBOND.
Wedstrijd programma voor Zaterdag.
3.30 uur: Torleede 1A. R. 0. 2; F. Pac
ta 1S. C. O. 1; Rijnsb. B 2—F. Pacta 2:
S. C. O. 2-Quick B 3; Juick B. 2—S. C. O.
3; A. R. C. 3Rijnsb. B. 3; S. L. F. 2—D.
V. E.
HOCKEY
BELGIE—NEDERLAND.
Het Nederlandsche Elftal.
Naar wij vernemen is het Nederlandsche
hockeyelftal, dab op Zondag 29 Maart a.s.
te Antwerpen tegen België uitkomt als
volgt samengesteld:
Doel: Hardebeck (Amsterdam).
Achter: De Waal (Amsterdam) en Tres-
li ng (H. O. C.).
Midden: C. van der Hagen (Hilversum),
Ter Haar (Amsterdam) en Van Lierop
(Hilversum).
Voor: Maas (Haagsch Lyceum Club),
Jannink (Enschedé), Dupon (Haagsch Ly
ceum Club), Kist (Haagsch Lyceum Club)
en Van der Haar (Haagsch Lyceum Club).
Als scheidsrechter voor Nederland gaat
mee de heer F. Schiff.
Voorts zal het elftal begeleid worden
door het Bestuur van den Nederlandschen
Hockey en Band.v Bond. De ontmoeting
vindt plaats op het terrein van de Ant-
werpscho Football Club.
Het elftal, dat te Leipzig tegen Duitsch-
land een gelijk spel wist te behalen, is dus
tegen België ongewijzigd gelaten.
ATHLETIEK
Een Marathon-loop op het Olympisch
Parcours.
Op Zondag 19 April a.s. zal te Amster
dam op het bekende Olympisch parcours
een tweede Marathon-loop, door het week
blad Het Leven georganiseerd, en tech
nisch verzorgd door de Amsterdamsche
Athletiekclub, met toestemming van de K.
N. A. U. worden gehouden.
Reeds hebben B. en W. van Amsterdam
en Nieuwer-Amstel vergunning gegeven
tot dezen wedstrijd, waarvoor talrijke be
kende loopers uit alle deelen van ons land
hebben ingeschreven. De Marathon-loop
gaat uit van het Stadion via Apollolaan
en Amstellaan, den Amstel, Thamerdijk,
de Nesserlaan weer langs den Amstel te
rug, dan langs den Nieuwen Wandelweg
en den Ams'elveenschenweg, weder naar
het Stadion.
SCHAKEN
T0URN00I TE NICE.
Te Nice is wederom een schaakt ournooi
begonnen waaraan ook Notenboom deel
neemt-
De uitslagen van de eerste ronde luiden:
Noteboom remise tegen Vajda.
Remise werden ZnoskoborovskvDu-
champ; RcrsselliReilly; Baratz—Nieses;
ThomasSeifz.
Sultan Khan heeft zich teruggetrokken.
Om het kampioenschap van Leiden en 0.
In de afgeloopen week zijn wederom een
aantal partijen uitgespeeld, eenige van de
5e ronde, voorls enkele van de 4e en 3e
ronde, die uitgesteld waren. De uitslagen
waven de volgende:
Groep A.: M. M. Segaar wint van A. .J.
Schilt; G. van Herk wint van Ar. van
Klaveren.
Groep B.: M. Bloem wint van Th. van
Wijk en speelt remise met E. v. d. Valk;
W. H. Bosscha wint van Dr. C. H. Hins;
W. H. Scheltema wint van Van Wijk en
van Van der Valk.
Groep C: N. J. v. d. Eist. wint van Mr.
C. J. Goudsmit.
Groep D: P. L. J. Rassers wint van A.
H. van Eisen.
Groep E: J. G. van Eijbergen wint van
Ir. J. J. G. van Hoek en van G. Pels; S. P.
Ouwerkerk wint van A. Zanen; Van Hoek
wint van A. G. de Blécourt.
De volledige stand is nu de volgende:
le groep: Segaar 3 uit 3, Demmendal 2
uit 3, Van H°k 2 uit 4. Schilt en Van Kla
veren elk 1 uit 3 en 2 afgebroken. Volders
0 uit. 2 en 2 afgebroken.
2e groep: W. H. Bosscha 4 uit 5, Hins 2.5
uit 4, Van der Valk 2.5 uit 5, ScheUema 2
uit 3, Bloem 2 uit 4 en Van Wijk 0 uit 5.
3e groep: G. Bosscha 4 uit 4, Stol 2 uit
4, Goudsmit 1.5, uit 3, Van der Hoeven 1.5
uit 3, van der Eist 1 uit 4 en Van Om
men 0 uit 2..
4e groen: Rassers 4 uit 4 en 1 afgebro
ken. De Bruin 2 uit 2 en 2 afgebroken, De
Wolf 2 uit 3 en 1 afgebroken. Tjalsma 2 uit
4, van Eisen 1 uit 5 en Fabcr 0 uit 4.
5e groep: Van Hoek 4 uit 5, van Eijber
gen 3 uit 3 en 1 afeebroken, De Blécourt
1 uit 2 en 2 afgebroken. Pels 1.5 uit i en 1
afgebroken en Zanen 0.5 uit 5.
Uit dit overzicht bliikt. dat G. Bosscha
in de eindgroen geplaatst is, voorts hebben
de beste kansen:
in groep T: Segaar en Demmendal, die
nog tegen elkaar moeten uitkomen;
in groep II: W. H. Bosscha; in het gun
stigste geval kan Scheltema nog met hem
gelijk komen;
in groep IV: Rassers; ook de Bruin
heeft nog kansen;
in groep V: Van Eijbergen, Van Hoek
en De Blécourt, die alle drie nog 4 punten
kunnen behalen.
DAMMEN
BILJARTEN
NEDERLANDSCHE BILJARTBOND.
De competitie.
De uitslag van don wedstrijd S. D. O.—
Royal voor de comp. N.
B. B. afd. E luidt:
C. Bunk (Royal
100
27
8
3.70
G. Schouten (S.D.O.).
87
26
14
3.34
G. van Neuren
100
26
13
3.84
R. Kantebeon
57
25
12
2.28
J. Hendriks
80
36
14
2.44
I. Mazurel
100
36
11
2.77
J. van Woensel
90
27
13
3.33
W. Penseel
100
27
18
3.70
G. van Neuren
100
24
16
4.16
C. Schouten
65
23
18
2.82
C. Bunk
100
22
15
4.54
R. Kantebeen
32
21
4
1.52
J. van Woerisel
98
47
10
2.08
I. Mazurel
100
47
9
2.12
J. Hendriks
100
27
19
3.70
W. Penseel
65
-26
13
2.50
Lisse—Leiderdorp.
Gisteravond speelde de R. K. Damclub
„Ontwikkeling" de returnmatch tegen de
Leiderdorpsche Damclub. Dc vorige week
was de uitslag 9 voor Ontwikkeling en 11
voor Leiderdorp.
Thans was de uitslag dis volgt:
LeiderdorpOntwikkeling.
W. DegenaarW. J. v. d. Voort 02
W. HoogervorstA G. de Jeu 02
H. v. d. VegteP. B. de Jeu 02
W. v. HeusdenJac. v. d. Poel 02
W. van Tol—A. v. d. Poel 20
A. SpiesJ. H. Helders 11
S. Swanenburg—Ph. Philipse - 0^—2
N. MolM. v. d. Reep 02
J. A. RademakerN. v. d. Poel 11
A. BloemendaalJ. Baak 02
K. SpekW. Koster 2—0
8—16
Royal 2 en S. D. O. 0 punten.
WIELRENNEN
De Rijswijksche Wielerbaan.
Hcewel de weersomstandigheden iedere
gedachte aan zomersport nog verro hou
den, is mon op het Rijswijksche hout toch
reeds met de noodige voorbereidingen
voor heo a.s. seizoen begonnen. De baan
zelf wordt geheel gerestaureerd. Alle
zwakke plekken worden vernieuwd en op 't
oogenblik is er reeds een 4000 Meter hout
in de baan verwerkt.
Voorts is men bezig met het maken van
een nieuwen ingang, gelegen aan den nieu
wen Rijksweg naar Dellt. Deze ingang
wordt 10 Meter breed, en daalt met en
kele treden naar het terrein rond de baan
af. Tevens wordt alle aandacht besteed
aau de verbetering van de parkeergelegen
heid voor auto's.
Zooals gemeld opent de baan te Rijs
wijk op den Tweeden Paaschdag (6 April)
haar poorten met een buitengewoon goed
programma. Behalve de terugkeer van
Piet Moeskops in een sprintnummor met
Meyer en Bossi, waarvoor natuurlijk zeer
veel belangstelling bestaat, is er een
stayersnummer, dat klinkt als een klok.
Het buitenland is vertegenwoordigd door
Manera (Manera Sr.) en Urago (Pasquier);
voorts verschijnt Schlebaum (Kaser) voor
het eerst na zijn ziekte weer achter den
motor. Cor Blekemoleu is ook van de par
tij en zal voor het eerst uitkomen achter
Klaas van Nek, die, zooals gemeld, zijn
rennorscarrière voor die van gangmaker
heeft verwisseld. Als vijfde man vermeldt
het programma ten slotte Lorrié, achter
Ceurrenians Jr., die door insiders als de
toekomstige Hollandsche ster achter den
motor wordt beschouwt. „Yad.
DIEFSTAL VAN TWEE AUTO'S?
Was de bedoeling alleen om
„een ritje te maken?"
Voor de Haarlemsohe rechtbank heb
ben gisteren terecht gestaan de 29-jarig©
P. v. B., de 23-jarige J. v. d. B., beiden
arbeiders te H 111 o g o m en de 30-jarige
M. H. L., grondwerker te Rotterdam.
In den nacht van 9 op 10 December j.l.
verdween uit de garage achter het huis
van J. F. Lommerse te H i 1 l e g o m een
hem toebehoorende Ohevrolet-auto. Des
nachts te half twee werd hij door een
nachtwaker gewekt met de mededeeling
dat de gTOote deuren van de garage open
stonden. Bij nadere inspectie bleek de
Chevrolet niet meer aanwezig. Voorts
bleek dat een ruit in het achterraam
vernield werd, zoodat door deze opening
een perroon zich toegang tot de garage
had verschaft, daarenboven bleek het
slot van de deur verbogen. De auto was
dus blijkbaar gestolen.
De tweede acte aldus de verslagge
ver van de „N. R. Crt.", die er een dra
ma van maakt. van dezen diefstal
speelde zich af te Wassenaar, waar
eenigen tijd later de chauffeur H. v. d.
Horst dezelfde Chevrolet aan den kant
van den weg had gevonden, gekanteld en
in deerlijk gehavenden staat. Toen de
passeerende v. d. H. het gekantelde ve
hikel in oogenschouw had genomen, was
uit he* struikgewas de verdachte P. y.
B. te voorschijn gekomen, die aa-n de in
middels verzamelde omstandere vroeg
hem bij het oprichten van den wa.gen te
helpen. Naar hij verklaarde was hij een
heer en een dame tegengekomen, loopen-
de in de richting Leiden, die wel eens
de verongelukte eigenaars van den wagen
konden zijn.
Van d. H. was de heer en dame ach
terna gegaan, maar niemand op den weg
ontdekt; teruggekomen zag hij dat ook
v. d. B. verdwenen was. Later vond hij
hem intusschen met twee anderen weer
op den weg. De Haagsche lijnwerker
Loonstein, daar ook aanwezig, liet wel
een kraanwagen komen, maar vertrouwde
toch het zaakje niet en waarschuwde de
politie.
In dit nachtelijk uur wa« echter van
voor de woning van den heer M. C. Pie-
terse tusschen Den Deyl en de Haagsche
Schouw, niet ver van de plaats waar de
Chevrolet gekanteld los, een roode 2-
persoons-auto, Ford, verdwenen. De eige
naar had hem daar 's nachts neergezet.
Nu bet derde bedrijf: Kwart voor drie
des nachts werd de Haarlemsohe politie
door de Hillegomsche opgebeld met de
mededeelinpr dat in Hillegom de meer
genoemde Chevrolet was gestolen.
De Haarlemsche politie toog er met
een auto op uit. Omstreeks 3 30 uur zag
men een auto rijden, komende uit de
richting Hillegm en waarin 2 personen
zaten. De politie ging er achteraan. De
bestuurder die merkte dat hij achter
haald werd, reed het Florapark in en
bleef daar in het rond rijden. Toen hij,
na herhaalde sommaties, niet wilde stop
pen, loste de agent-rechercheur van po
litie, C. G. Visser, eenige schoten in de
lucht en mikte daarna op de banden. Nog
gaf de achtervolgde zich toen niet ge
wonnen en verdween in de Paviljoens
laan. Hier liet hij de auto langzaam rij
den en sprong er uit. Zijn mede-inzitten
de deed cvenzoo en beiden gingen op de
vlucht, elk een andren kant uit. Een van
hen liep regelrecht in de armen van de
politie, doch de andere wist in Den Hout
te verdwijnen. De reoheroheurs hadden in
hun auto echter een politiehond meege
nomen, welk schrander dier eerst de
pantoffels van den vluchteling bij zijn
bans bracht en daarna den vluchteling
zelf opspoorde in den tuin van het rust
huis Spaar en Hout. Beide arrestanten
werden naar het bureau overgebracht en
daar bleek dat men niet de te Hillegom
gestolen Chevrolet, doch de te Wasse
naar gestolen Ford had opgespoord.
Over het verhoor lezen we in een ver
slag in de „Tel.":
Verd. ontkenden. Te Hillegom hadden
zij geen auto ontvreemd. Hoe zij in den
te Wassenaar gestolen auto terecht kwa
men, wisten zij niet f.e zeggen. Volkomen
dronken waren zij te Hillegom in een
wagen gestapt die ergens langs den weg
&tond, met de bedoeling een ritje te
ma-ken.
Getuige Lommerse deelde mede, dat
zijn anto te Hillegom was- weggenomen.
De wagen was zwaar beschadigd te Was
senaar gevonden.
Door den president ondervraagd, ont
kende verd. v. B. ten sterkste, dien
nacht te Wassenaar geweest te zijn. De
get-, moeten zich vergissen, meende hij.
De getuigen hielden echter vol hem bij
den verongelukten auto te hebben gezien.
Vervolgens hoorde de rechtbank den
eigenaar van den te Wassenaar ont
vreemden wa-gen, waarmee verd. in Haar
lem zijn aangetroffen, en een rechercheur
uit de Spaarnestad, die aan de nachte
lijke achtervolging had medegedaan. Ook
enkele Hillegomsche agenten legden nog
verklaringen af.
Het O. M., waargenomen door mr
Paardekooper Overman, ging allereerst
de toedracht van het geLeurde na. Verd.
hebben te Hillegom een auto gestolen
waarmee zij te Wassenaar zijn geslipt.
Daarom hebben zij hier weer een auto
ontvreemd, en zijn daarmee naar Haar
lem gereden. Een en ander staat volko
men vast. Het O. M. hoopte niet dat de
rechtbank zal aannemen, dat het wegne
men van de auto niet is geschied met
het oogmerk van diefstal, doch alleen
maar om een ritje te maken. Huldigt de
rechtbank deze leer, dan zal het voortaan
mogelijk zijn zonder gevaar fietsen,
auto'B en dergelijke te stelen, daar men,
als men gepakt wordt, dan steeds kon
zeggen: ik wou niets wegnemen, doch al
leen even een voertuig gebruiken. Ten
overvloede heeft spr. daarom diefstal van
benzine ten laste gelegd.
De verdediger van den eersten verd.,
mr. Pliester, achtte het wettig en over
tuigend bewijs niet geleverd. Naar pl.'e
meening kunnen verd. er zich terecht op
beroepen, met den auto slechts een ritje
te will-eu maken. Under de huidige wet
geving kan men het wegnemen van
auto's inderdaad niet straffen, als het
oogmerk van wederrechtelijke toeëige-
ning met vaststaat, hetgeen bijna nimmer
het geval is. Wat den diefstal van ben
zine betreft, spr. verdedigde de opvat
ting, dat dit geen diefstal, maar verduis
tering is. Mr. Pliester vroeg vrijspraak,
sobs, ontslag van rechtsvervolging, bij
welke conclusie de beide andere verde
digers, mrs. Venhuizen en v. d. Vegte,
zich aansloten.
Nadat de rechtbank een verzoek om
onmiddellijke invrijheidsstelling van verd.
had afgewezen, bepaalde de pres. de uit
spraak op heden over 14 dagen.
DE STILLE OMGANG-HERDENKING.
Zondag 15 Maart.
De Herdenkingsbijeenkomst.
De H er de n-ki n gisb ij ee ruko mst Zondag a.s.
in het Concertgebouw vangt precies te 2 uur
aan. De deuren worden dan gesloten in
verband met de komst van Z.H. Exc. Mgr.
Aengenent.
Door het vrijkomen van enikele kaarten
buiten de stad, zijn neg eenige plaatsen
aan het secretariaat N.Z. Voorburgwal 167
te bekomen. De bijeenkomst is ook voor de-
mos toegankelijk.
Per radio.
Ten einde de tienduizenden Stille Om-
gangers over heel het land, die de bijeen
komst niet kunnen bijwonen, tooh in de ge
legenheid te stellen zich als 't ware één te
gevoelen met de vergaderden, wordt- de
Herdenkingsbijeenkomst door den K.R.O.
Zondagmiddag 15 Maart uitgezonden.
Speciale composities.
Voor deze ge'ogenheid heeft de heer Jan
Nieland een „Marche pontificale'' geoom-
i jx>neerd, welken hij bij de ontvangst van
den bisschop zal uitvieren na- een korte
orgelimprovisatie. De heer Theo van der
Bijl heeft eveneens speciaal een compositie
voor koor vervaardigd „Jesu du-leis memo-
j ria", welke door de kerkzangers wordt ge
zongen.
PRIMA KWALITEIT
2 stuks voor U ct.
0P VERTOON VAN DEZEN BON
(Nadruk verboden).
Kaligebrek bij haver. Behoorlijke uitstoe-
ling, doch de afzonderlijke halmen blijven kor
ter dan normaal. De pluim komt dikwijls
slechts gedeeltelijk te voorschijn, veel aoove
korrels. Bladeren bruingestreept. In verhou
ding tot de korrels, veel stroo. Lage rijping.
Vuilbruine strookleur.
Men merkt nog op, dat een sterk kali- of
phosphoi-zuurgebrek gemakkelijk is te herken
nen. Is t gebrek minder groot, dan wordt het
lastig, en vereischt het oefening om de juiste
oorzaak te bepalen.
Nu onze aandacht op de kenmerken van
voed3elgebrek is gevestigd, dienen we straks,
als de gewassen aan het groeien zijn, goed
acht te geven of wij ze ook kunnen waarne
men, teneinde dan zoo spoedig mogelijk in 't
gebrek te voorzien. Wij weten, dat velen, door
den nood gedwongen, dezen winter en dit voor
jaar de zuinigheid betrachten, ook met de be
mesting, Maar men kan te ver gaan. en dan
komen we bedrogen uit. Wie dus niet over
tuigd is, dat hij in voorgaande jaren zóó rijke
lijk heeft bemest, dat er nu nog een voldoend
overschot in de bouwvoor aanwezig zal zijn,
die zal verstandig handelen met niet te gauw
de bemesting achterwege te laten of te ver
minderen. Want: wie niet mest die zal niet
oogsten!
Onderzeeërs. Onderzeeërs zijn, zooals de
meesten onzer lezers zullen weten, aardappe
len, die na het poten geen, of zeer weinig, loof
boven den grond brengen, maar die onmiddel
lijk aan uitgroeiende stolonen, nieuwe, kleine,
blijvende knolletjes vormen. Het optreden van
onderzeeërs kan worden bevorderd door een
warme bewaring in den winter. Bij een bewa-
ringsproef werden aardappelen bewaard op
drie verschillende wijzen: le. buiten in een
kuil; 2e. in een kelder; 3e. in een der labora
toriumkamers. Bij het uitpoten waren de sprui
ten van 1 weinig ontwikkeld, van 2 meer en
van 3 zeer sterk. Van elke bewaring werden
zoo knollen uitgepoot en wel van de soorten:
Schotsche Muizen en Duke of York. Het resul
taat was als volgt: De Schotsche Muis gaf van
1 (kuil) nul onderzeeërs, van 2 (kelder) 3, van
3 (kamer) 6; de Duke respectievelijk 0. 3 en 5.
Er was dus een verschil tusschen koude (kuil)
en warme (kamer) bewaring te constateeren.
Vermelding verdient nog, dat de aan bovenge
noemde onderzeeërs gegroeide knolletjes wer
den uitgepoot, maar dat daaruit normaal ont
wikkelde planten zijn gegroeid.
„Verbroeide" spruiten bij aardappelen.
Wanneer aardappelen in een bedompte omge
ving worden bewaard, krijgt men vaak „ver
broeide' spruiten, d w.z. spruiten, waarvan de
top bruin wordt, zich kromt en meermalen
zelfs afgestorven is. Af en toe wordt de be
schadiging veroorzaakt door de zwam Rhizoc-
tonia Solani, maar deze is ook meermalen niet
aanwezig. Nagegaan is, in welke male dit ver
schijnsel nadeelig was voor de opbrengst
Daarvoor werden een aantal knollen met zeer
ver ontwikkelde (20 c.M. lange), maar door
bewaring in een bedompte ruimte zeer sterk
verboeide (meermalen tot op de helft van de
lengte bruin geworden) spruiten uitgepoot, In
enkele gevallen was een weinig mycelium van
Rhizoctonia solani aanwezig, maar deze zwam
was blijkbaar niat de oorzaak der beschadiging
De knollen met deze zeer sterk verbroeide
spruiten hebben een zeer goed loof ontwikkeld
en gaven een oogst, die volstrekt niet minder
was, dan die van niet verbroeide spruiten.
Schapen in 't voorjaar. Voor vele scha
pen, drachtige niet in het minst, is 't voorjaar
een kritieke tijd. De dieren zijn aan allerlei
ongemakken van ons klimaat blootgesteld.
Wie schapenhouderij in het groot drijft, moet
met het oog hierop in 't najaar reeds zijn
kudde goed in 't oog houden. Nauwlettende
inspectie mag niet achterwege blijven. De
dieren moeten er tusschen uit. Alleen gezon
de, krachtige schapen zijn het aanhouden
waard. Men bedenkte, dat, den langen winter
over, de schapen juist het duurst komen. Dat
beteekent te grooter schadepost, als ze in het
voorjaar sterven. Onder het wolvee pleegt dan
juist de ziekte groot te zijn. Niet enkel een
gevolg van het lammeren, maar o.a. ook, omdat
dan eerst allerlei parasitische ziekten (botgal,
wormziekte, enz.) met den dood eindigen. Men
zorge daarom in 't bezit te zijn van uitstekende
exemplaren en verzorge ze zoo goed mogelijk.
Radijs telen. Radijs moet in goeden, voed-
zamen grond geteeld worden, de smaak wordt
dan aangenamer en prikkelender dan wanneer
ze in grond van mindere hoedanigheid is ge
kweekt. Denk dus niet, dat een verloren
hoekje hier of daar in den tuin, nog geschikt
is om radijs te zaaien; integendeel dient er een
der beste plekjes voor gekozen te worden. Te
vens zij er aan herinnerd, dat radijs niet te
dicht gezaaid mag worden zijn, of anders be
hoorlijk dient uitgedund te worden.
Toekruiden. Peterselie. Van Maart tot
Augustus zaaien, om altijd voorraad te hebben.
Daar het zaad langzaam kiemt, moet men het
voor 't uitzaaien een dag of tien in vochtig
zand op een warme plaats zetten. Fijnge
hakt, worden de bloderen vóór het opdienen
door gestoofde peentjes en doperwten geroerd
Ook door de saus bij gekookte visch en in soep
Door in 't najaar de wortels in huis in een pot
te zetten, heeft men in den winter, daar ze dan
uitloopen, versche peterselie.