BINNENLAND
KERKNIEUWS
LAND- EN TUINBOUW
STADSNIEUWS
Agenda
Fotografie „IV10DERN'
ZAKSPIEGELRECLAIVIE
ZATERDAG 28 FEBRUARI 1931
DE LEIDSCHE COURANT
EERSTE BLAD PAG. 2
TWEEDE KAMER.
De kwestie-Vrijman. De
Indische Begrooting.
Voor ifir. van Schaik is het een genoeg
doening geweest, dat hij het wetsontwerp,
waarbij wordt voorgesteld een vergoeding
toe te kennen aan den gewezen Rijksbouw
meester J. A. W. Vrijman aan de orde
heeft kunnen stellen. Want, de tegenwoor
dige voorzitter behoorde als Kamerlid tot
hen, die het krachtigst opkwamen voor
de belangen van den man, die slachtoffer
werd van wantoestanden en misbruiken.
Voor de Tweede Kamer is de zaak nu
eindelijk uit. En met mevr. van Itallievan
Embden verheugen we ons over het wets
ontwerp, dat niet slechts schadevergoeding
maar vooral />ok de rehabilitatie van den
heer Vrijman beteekent.
Met instemming hoorden we minister
De Geer genoemde afgevaardigde toezeg
pen, dat hij zal nagaan of ook iets zal kun
nen worden gedaan voor anderen, die op
ongeveer dezelfde wijze als de heer Vrijman
in de onverkwikkelijke zaak betrokken
werden.
De tweede termijn van de beschouwin
gen over de Indische Begrotoing leverde
niet veel nieuws op.
NEDERLANDSCHE SPOORWEGEN.
Overcompleet personeel.
Bij den dienst van tractie der Neder-
landsche Spoorwegen zullen met ingang
van 1 Maart alle machinisten van 60 jaar
en ouder worden gepensionneerd. Negen
tien personen zullen hieronder vallen.
Deze pensionneering geschiedt uitslui
tend teneinde het overcompleet van perso
neel op te heffen.
UIT HET BOUWBEDRIJF.
Nieuw collectief contract.
Besturen der organisaties
tot overeenstemming geko
men. Loopend contract tot
28 Maart verlengd.
In een gisteren te Haarlem gehouden
vergadering zijn de besturen der werkge
vers- en werknemersorganisaties in de
bouwbedrijven tot overstemming gekomen,
betreffende de samenstelling van een nieuw
landelijk collectief contract.
Het nieuwe ontwerp zal nu ter vastelling
aangeboden worden aan de ledenvergade
ringen der organisaties.
In verband daarmede is het loopende
contract dat vandaag zou eindigen, ver
lengd tot 28 Maart a.s., omdat verwacht
wordt, dat voor dien datum algeheele over
eenstemming zal zijn bereikt.
Het nieuwe contract zal twee jaar geldig
zijn.
DE ARBEIDSWET.
Werktijden in het Zuivelbedrijf.
De minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid heeft gedurende het tijdvak van
i Maart 1981 tot en met 29 Februari 1932,
in afwijking van het bepaalde in art. 24,
eerste lid, der Arbeidswet 1919, vergunning
verleend aan hoofden of bestuurders van:
le. boter- of kaasfabrieken in alle ge
meenten des Rijks dat gedurende 26 we
ken 10 uren per dag en 55 uren per week
door arbeiders van 16 jaren of ouder ar
beid wordt verricht, mits behalve voor
wat betreft arbeid in kaasfabrieken in
Noord-Holland, waarin ten hoogste 7 per
sonen werkzaam zijn gedurende 13 we
ken niet langer dan 7 uren per dag en 42
uren per week arbeid wordt verricht;
2e. boter- tevens kaasfabriek in alle ge
meenten des Rijks, dat: a. hetzij arbeid
wordt verricht, als onder le. om&ohreven;
b. hetzij gedurende 13 weken 10 uren per
dag en 57 uren per week arbeid wordt ver
richt door mannen en 10 uren per dag en
55 uren per week door vrouwen en door
jcudige personen van 16 jaren of ouder, en
gedurende 13 weken 10 uren per dag en
54 uren per week door arbeiders van 16 ja
ren of ouder wordt verricht, mits gedurende
13 weken niet langer dan 7 uren per dag
en 42 uren per week arbeid wordt verricht;
3e. fabrieken van gecondenseerde moik
en melkproducten in alle gemeenten des
Rijks, gedurende 17 weken 10 uren per dag
en 55 uren per week en gedurende 9 weken
9 uren per dag en 50 uren per week door
arbeiders van 16 jaren of ouder arbeid
wordt verricht;
-Ie. melkinrichtingen te Amsterdam, Rot
terdam, 's Gravenhage, Utrecht, Haarlem,
Arnhem, Nijmegen en Apeldoorn, dat ge
durende 17 weken 10 uren per dag en 55 uren
per week en gedurende 9 weken 9 uren per
dag en 50 uren per week door arbeiders
van 16 jaren of ouder arbeid wordt ver
richt
5e. melkinrichtingen, voor zoover niet
gelegen in de gemeenten, hierboven onder
1c. genoemd, dat gedurende 17 weken 10
uren per dag en 55 uren per week en ge
durende 9 weken 9 uren per dag en 50 uren
per week door arbeiders van 16 jaren of
ouder arbeid wordt verricht, mits geduren
de 9 weken niet langer dan 8 uren per dag
en 45 uren per week arbeid wordt verricht.
Gedurende het onder I genoemde tijdvak
i* tevens aan hoofden of bestuurders van
<le daar genoemde ondernemingen vrijstel
ling verleend van de verplichting om het
uur van aanvang en dat van einde van
den rusttijd der arbeiders, welke gelegen
is in de tijdruimte tussohen het uur van
aanvang van den dagelijkschen arbeid en
het uur van aanvang van den eersten on-
afgebrogen rusttijd van ten minste één uur,
op de arbeidslijst te vermelden, zulks onder
voorwaarde, dat genoemde tijdruimte ten
hoogste.een half uur meer bedraagt dan het
aantal werkuren#
ECONOMISCHE DEPRESSIE.
Vertegenwoordigers der regeering op de
volkenbondsconf erejitie.
Naar wij vernemen, heeft de regeering
aangewezen om als Nederlandsch deskun
dige deel te nemen aan de conferentie van
den Volkenbond, welke op 2 Maart a.s. re
Genève zal worden gehouden ter bestu
deering van de oorzaak, het verloop en de
herhaling van de economische depressie,
mr. dr. G. M. Verrijn Stuart, hoogleeraar
aan de NedeHandsche Handels Hooge-
school te Rotterdam.
DE FRANSCHE KALI NAAR ANT
WERPEN.
Rotterdam krijgt het overschot.
N.T.A. seint uit Antwerpen: Men meenit
te Antwerpen te weten, dat de aanvoer van
de Fransche kali te Antwerpen zoodanig ge
regeld zal worden, dat de Fransohe maat-
sohappij naar de Belgische haven zal aan
voeren, wat te Antwerpen aan kali verwerkt
kan worden.
De rest zou naar Rotterdam gezonden
worden.
Wij brengen in herinnering dat burge
meester Van Cauwelaert dezer dagen naar
Parijs vertrokken is, o. a. om de kaliikwestie
te bespreken. In hoeverre boven weerge
geven gerucht het resultaat dier onderhan
delingen weergeeft zal nog moeten worden
afgewacht.
Het Wit-Gele Kruis.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
belast met de algemeene Propaganda va.n
het Wit Gele Kruis in het Bisdom den Wel
Eerw. Heer Rector K. F. Else robroek te
Noord wijikerhout.
Minister Ruys in den achterhoek.
De minister van Binnenlandsehe Zaken
en Landbouw, jhr. rnr. Ch. J. M. Ruys de
Beererobrouck, heeft Vrijdag in den Ach
terhoek van Gelderla'ïkl verschillende kam
pen, welke worden ingericht voor de huis
vesting van werkloozen uit de steden, in
o ogenschouw genomen. Tevens werd een be
zoek gebracht aan de barakken, waarin ar
beiders uit Arnhem zijn ondergebracht.
Omstreeks half Maart zullen weder werk
loozen uit de vier grootste steden bij de
Ktikswerkverschaffiiiigen aan den arbeid
gaan.
Geen natuurboter in het leger.
Op het verzoek van de F. N. Z. aan den
Minister van Defensie voor leger en vloot
natuurboter in plaats van margarine te be
trekken, is afwijzend beschikt, In zijn ant
woord zegt de Minister „dat ik bet uit zui-
nigheidisoverwegingen niet gewenseht acht
om aan het Leger en ook in Nederland, aan
de Vloot, boter in plaats van margarine te
verstrekken. In verband hiermee is het ver
zoek, vervat in Uw voren vermeld schrijven,
niet voor inwilliging vatbaar. Ik vestig er
intusschen Uw aandacht op, dat uits'uitend
margarine verstrekt, wordt, afkomstig van
de Nederlandsche nijverheid."
Retraiten voor Vrouwen en meisjes te
Noordwijkerhout.
Naar wij vernemen, is het Retraitehuis
te Noordwijkerhout ook opengesteld voor
vrouwen en meisjes.
De eerste retraite voor meisjes zal ge
geven worden van 1013 Maart. Vergoeding
6.50. Aanmelding bij den Directeur.
Audiëntie.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem, zal
de volgende week Zaterdag geen audiëntie
verkenen.
DE AMERIKAANSCHE BLOEMBOL
LENCULTUUR.
Hoe kan het vak zich verdedigen tegen hen,
die het algemeen vakbelang schaden?
Van vele zijden werd mij, aldus de heer
Krelage in het „Weekbl." 'instemming be
tuigd met mijn stukje onder den titel „Ne
derlanders contra Nederlanders".
Maar, voegde men er meermalen aan toe,
wat denkt gij nu verder te doen Op welke
wij'ze meent gij, dat tegen hen, door wie in
Amerika tegen het Nederlandsche belang
gehandeld wordt, kan worden opgetreden?
Hierop luidt het antwoord aldus:
De tegenwoordige inrichting van ons ver-
eenigingswezen bezit daartoe geen midde
len. Indien het echter de ernstige algeimee-
ne overtuiging van het vak is, dat men in
staat moet zijn, krachtig op te treden tegen
ieder, die do belangen van het bloembollen-
bedrijf in Nederland schaadt, dan is daar
voor wel een weg te vinden. En wel de vol
gende
Om aan dergelijke praktijken een eind te
maken en om te voorkomen dat men in de
toekomst wagen durft ze uit te oefenen, is
slechts één afdoend middel mogelijk: het
uitsluiten van den overtreder van het za
kenleven; het. hem onmogelijk maken zijn
zaken voort te zetten.
Royement op dezen grond is volgens de
statuten der verschillende vereenigingen
niet mogelijk en zou ook niet baten.
Boeten en andere lapmiddelen kunnen hier
niet dienen.
Om deze uitsluiting mogelijk te maken,
zou het bollerovak zoodanig georganiseerd
moeten zijn, dat ieder, die bollen kweekt
of verhandelt, alsmede elke veilingdirectie,
die bloembollen veilt, lid was van één allen
omvattende vereeniging, waartoe natuurlijk
praktisch de bestaande Algemeene Vereeni
ging voor Bloembollencultuur met hare 6000
leden vanzelf aangewezen is.
VAN HET WESTELIJK FRONT GEEN
NIEUWS.
De vertooning in het Luxor Theater.
Het verschijnen van Erich Remarque's
boek „lm Westen nichts Neues" moge heel
wat stof in de wereld hebben opgejaagd
en heel wat beroering hebben verwekt, de
film, die naar dezen oorlogsroman is ver
vaardigd, deed zulks nog meer, tenminste in
het buitenland.
Wij, neutrale toeschouwers in den grooten
wereldoorlog, wij handhaven ook hier onze
neutraliteit, maar onze belangstelling voor
het werk is er niet minder om. En die be
langstelling is gerechtvaardigd. Al mogen
we niet ontkennen, dat ook deze film, even
als alle andere, van welken aard dan ook,
zeker vijftig procent sensatie-lustigen trekt,
die andere vijftig procent zal de verfilming
van dezen roman gaan zien oen de nuchtere,
maar Vreeselijke werkelijkheid te aanschou
wen.
Er zijn al verschillende oorlogsfilms in
de laatste jaren verschenen, maar geen
zagen we erbiog, die de werkelijkheid zoo
nauw benadert als deze verfilming van
Remarque's boek. 's Is waar, de roman zel
ve biedt somwijlen veel meer aan verhaal,
maar de-passages, waar liet op aan komt,
komen in de film natuurlijk veel beter, veel
verschrikkelijker kunroen we wel zeggen,
naar voren. En toch vragen we ons af: is
het wel verschrikkelijk genoeg? zal deze
film, clie het ontzettende lijden uit den oor
log voor de direct betrokkenen, de soldaten,
zoo klaarhelder voor oogen stelt, zal de.ze
film in staat zijn ons van een nieuwen, reeds
voorspelden, en nog gruwelijker oorlog te
besparen? Als we rondom ons zien in het
wereldgebeuren, waarin bewapening I e land
en ter zee en in de lucht nog aan de orde
van den dag-is, meenen we zulks te moeten
betwijfelen, maar dan roepen we den vol
keren ook toe: gaat dan deze film zien, dit
toonbeeld van verwoesting en verschrik
king.
De heldendaden onzer voorvaderen mo
gen onze bewondering wekken, omdat ieder
voor zich zijn kracht wist te toonen op het
oorlogsveld, tot heldendaden in den tegen-
woordigen tijd komt men niet meer.
Ziet slechts deze film: hoe bij de storm
aanvallen der Duitsohe en Frame he troepen
de jonge levens der soldaten-knapen mee-
doogenloos worden weggemaaid door het
moordend lood der machinegeweren. Hoe-
velen vielen zoo, zonder dat ze ook maar
iets voor het vaderland hadden kunnen uit
richten
Met soberheid en zonder te veel overdrij
ving heeft de regisseur van de film, Lewis
Milestone, getracht, de werkelijkheid te be
naderen, maar woorden zijn niet in slaat
op juiste wijze de afschuwelijke werkelijk
heid te schetsen, noch die van den storm
aanval, noóh die van het kjven achter het
front, of in do hospitalen.
Diep aangrijpend is ook het tafereel in
den granaattrechter, waar de Duitscher
Paul Ba-umey zich schuil houdt, totdat plots
een Franse liman bij'hem springt.gevolg
va.i1 een overhaast- terugtrekken der Duit-
schers bij een Franêchen tegenaanval. De
Duitscher was op alles voorbereidde
Franschma-n sterft onder zijn handen.
We zouden op deze wijze nog meer gru
welijkheden kunnen noemen
Over de artistieke waarde van de film als
film zijn allen het vrijwel eens. De beken
de regisseur A. E. Dupont liet er zich in
zeer gunstigen zin over uit.
Hij moet voor kinderen of jeugdige per
sonen de bijwoning der vertooning ontra
den.
Waneer we tenslotte nog een wensch mo
gen uiten, dan is het deze. dat men, om een
nieuwen oorlog te voorkomen niet alleen
negatief te werk moet gaan, zoo als in deze
film. Ook positief moet er gewerkt worden
aan het behoud van den vrede. Die vrede
wordt alleen verkregen door waarachtige
naastenliefde, door rechtvaardigheid en
waarheid. Alleen als allen daarvan door
drongen zijn, kan er succes bereikt worden,
want de mentaliteit van de individuen on
derling bepaalt ook de stalen en volkeren
tegenover elkaar. Mocht deze film ieder,
die haar ziet-, daarvan doordringen, dan al
leen is de duurzame vrede, waarnaar toch
ieder snakt, te verwerven.
(Door een vergissing i« het onderschrift
op de gisteren geplaatste foto verkeerd ge
weest. Bedoeld was, dat de meest op den
voorgrond tredende personen in de film
waren Lewis Wolheim als Katcirosky en
Scott Kolk als De Leer. De personen op
de foto waren William Bakewetl als Kropp
en Lewis Hyres als Paul Ba-urn er.)
L. A. Jongmans t
Hedenmorgen had in de St. Petruskerk
de plechtige uitvaart plaats voor de ziele-
rust van den lieer L. A. Jongmans, lid van
het kerkbestuur van den H. Petrus.
Om acht uur werd onder zeer groote be
langstelling de -plechtige H. Mis van re-
qiuem opgedragen door den Zeereerw.
heer Th. M. Beukers, pastoor der parochie
met assistentie van de weleerwaarde hee-
ren kapelaa-ns C. F. J. Berkemeyer, en H.
J. A. M. v. d. Ven.
De leden van het kerkbestuur waren bier-
bij evenals op het kerkhof aanwezig.
Na dé H. Mis werd de absoute verricht
door pastoor Th. M. Beukers. Om half elf
uur had de begrafenis plaats, die eveneens
door pastoor Th. Beukers werd verricht.
Ook op het kerkhof was veel belangstel
ling. De oudste zoon dankte de aanwezigen
voor de laatste eer zijn vader bewezen.
„Ruim Baan".
Zooals uit de advertentie in dit nummer
blijkt, zullen de repetities weer aanvangen
voor 't kinderkoor alleen. Dinsdag 3 Maart
's avonds half 7 voor de grootste afdeeling,
zooals dat op de vorige repetitie werd ver
deeld; Woensdag 1 1 Maart, 's middags 3 uur
voor de kleinsten.
We hopen, dat alle kinderen trouw op
komen?
PETROLEUM EN DE KONINKLIJKE
Voor de afd. Leiden van de Vereen. .,Ned.
Fabrikaat" trad gisteravond in de groote Nuts-
zaal als spreker p prof. ir. J. Klppper, lid
der Directie van de Motorenfabriek Thomassen
te de Steeg, met bovengenoemd onderwerp.
Spr. begon, na een kort openingswoord van
den voorzitter, den heer Frentzen, het eerste
deel zijner voordracht met eenige opmerkingen
over den oorsprong - naar alle waarschijnlijk
heid van dierlijken aard de samenstelling
koolwaterstoffen van verschillende reeksen,
ook andere koolstofrijke verbindingen en
het voorkomen in oreuze aard- of gesteente-
lagen, gewoonlijk met zeewater, ook in leid-
steen (shale oil) van petroleum; hij deelde
hoe blijkens recente onderzoekingen mag wor
den aangenomen, dat nog- thans petroleum ont
slaat. Vervolgens werden de bijbel, klassieke
en latere schrijvers aangehaald, ten bewijze,
dat de aardolie reeds sinds onheugelijke tij
den bekend is. Ze werd gebruikt als genees
middel, voor dichting, voor smering en voor
verlichting; hare toepassing was in het mid
den der vorige eeuw reeds niet onbelangrijk.
Sterk nam deze toe, toen in de twee helft der
vorige eeuw de oud primitieve wijze van win
ning, n.l. 't graven van 'n kuil, waarin zich olie
verzamelde, werd vervangen door de meer mo
derne, waarbij de put wordt geboord. Daar
mede werd de grondslag gelegd voor een zich
met groote snelheid ontwikkelende industrie,
die overwegenden invloed kreeg op de tech
nische ontwikkeling van dezen tijd. Tientallen
van milliarden guldens zijn in de oliebedrijven
belegd; in de winning, de verwerking, het
transport en de distributie.
Voor het boren der putten heeft men ver
schillende systemen; het meest-moderne en
thans reeds meest-toegepaste is het rotary-
systeem, waarbij een beitel wordt rondge
draaid in het steeds dieper wordende boor
gat, terwijl het instorten van den wand van
het gat, voor zoover deze niet reeds met ijze
ren pijp is bekleed, wordt tegengehouden door
"t gat te vullen met een zware spoelvloeistof.
De afwerking-van de put en het capteeren van
de vaak onder zeer hoogen druk staande olie
werden in 't kort besproken.
De verwerking van de uit de putten gewon
nen olie en het ermee naar boven komende gas
berust op physische processen van verdamping
en verdichting (gefractioneerde distillatie en
condensatie), de voornaamste opvolgende pro
ducten zijn benzine, kerosine (lampolie), gas-
olie, stookolie; het residu wordt verwerkt op
smeeroliën en asphalt, of op paraffine en an
dere wasstoffen, terwijl het restant grondstof
is voor lal van chemicaliën en op de meest uit-
eenloopende producten wordt verwerkt (kleur
stoffen, vernissen, zeepen, ontploffingsmidde
len, kauwgum, medicijnen, saccharine, alcohol,
vulstof voor autobanden enz.).
Bij de raffineering van de verschillende pro
ducten der gefractioneerde distillatie worden
deze gezuiverd en gewasschen, tot ze voor den
verkoop of voor eventueele verdere verwer
kingen geschikt zijn.
Waar de natuurlijke samenstelling der aard
olie de opvolgende fracties levert in geheel an
der verhoudingen dan de markt vraagt, wordt
met hel z.g. kraakproces een deel der zwaar
dere oliën omgezet in lichtere. Een andere
weg om zware olie om te zetten in lichtere is
het hydreeringsproces (Bergius).
Het transport der ruwe olie van de velden
naar de verwerkingsfabrieken en dat van dezer
producten geschiedt door pijpleidingen, met
tankschepen of met tankwagens. De distributie
der aan de verbruikers te leveren fabrikaten
heeft plaats door een hoog ontwikkeld stelsel
van tankstations, voorraadtanks, enz.
Tot het begin dezer eeuw werd de olie bijna
uitsluitend gebruikt voor verlichtin.e en ver
warming. De ontwikkeling van de benzine- en
olie-motoren gaf aan de toepassing een reus
achtige uitbreiding, en daarmee den stoot tot
een ontwikkeling der olie-industrie, die pas
den laatsten tijd eenigszins zij het tijdelijk
tot rust schijnt te zijn gekomen en dan
nog slechts kwantitatief, want kwalitatief
wordt nog steeds zeer hard gewerkt. Via de
auto en den motor voor schepen en voor
stationnaire doeleinden is de petroleum de
drijfkracht geworden van het overgroote deel
der aan de menschheid ter beschikking staande
krachtbronnen.
Van internationaal-politieke beteekenis werd
de olie toen men zich bewust werd van het
belang, dat ze heeft als brandstof voor de
vloot, vooral voor de oorlogsvloot. De Engel-
sche regeering verzekerde zich zelfs de meer
derheid der aandeelen in een der groote maat
schappijen (Anglo-Persian). In den wereldoor
log .bleek de overwinning pas te behalen, toen
de geallieerden de beschikking kregen over on
beperkte hoeveelheden olie. En de geheele di
plomatieke geschiedenis na den oorlog wordt
beheerscht door het olievraagstuk.
De totale olieproductie over het jaar 1929
was 210 millioen k.g. ton, waarvan ong. twee
derden uit de Vereenigde Staten van Amerika,
10 pet. uit Venezuela, 7 pet. uit Rusland, 2,5
a 3 pet. uit Mexico, Perzië, Ned. Indië en Roe
menië elk, en 5 pet. uit overige landen. Van
deze totale productie kwam voor rekening der
groote concerns de Standard groep, de Ko
ninklijke Shell, de Anglo-Persian slechts
40 pet., de rest werd gewonnen door onafhan
kelijke producenten.
Spr. wees op 't verschil in omstandigheden
in de Vereenigde Staten eenerzijds en zoo
goed als alle overige vindplaatsen anderzijds,
die in den regel in ontoegankelijke streken
liggen, zoodat hun exploratie en exploitatie
groote kapitalen vereischen, en dus enkel door
groote maatschappijen kunnen worden ter hand
genomen. Daardoor wordt tevens een meer
stelselmatige en economische winning der olie
verzekerd; in dit opzicht laten de Amerikaan-
sche praktijken nog zeer veel te wenschen over
In het tweede gedeelte zijner voordracht
behandelde spr. meer in het bijzonder de Ko
ninklijke, d.i. N.V. Koninklijke Nederlandsche
Maatschappij tot exploitatie van Petroleum-
bronnen in Ned.-Indië, van haar oprichting
in 1890 af. toen ze de concessie Telaga-Said
in Langkat overnam, tot heden. De groote
moeilijkheden der eerste jaren, toen de grond
slag voor den lateren groei is gelegd, werden
geschetst, en aan de hand van aanhalingen uit
de jaarverslagen werd de nadruk gelegd op de
vastheid van lijn, die de ontwikkeling der
maatschappij gedurende haar geheele beslaan
heeft gekenmerkt. De opneming van een groot
aantal andere maatschappijen heeft de Kon.
Gemeentelijke Aankondigingen
AFSLUITING HEERENSTRAAT.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat het ge
deelte van de Heerenstraat, gelegen tus-
schen de Koninginnelaan en de Leliestraat,
in verband met rioleeringswerkzaamheden,
gedurende pl.m. 4 weken, ingaande Maan
dag 2 Maart a.s. voor het rijverkeer zal
zijn afgesloten.
Bedoeld rijverkeer zal worden geleid
langs de Leliestraat, de Lindestraat, Pie-
ter de la Courtstraat, de Narcisstraat en
de Koninginnelaan.
A. VAN DE SANDE BAKHUÏJZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 2S Februari 19^1.
Drankwet.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter algemeene kennis, dal
a. J. Scharroo, te Leiden, een verzoek
heeft ingediend ter bekoming van vergun
ning voor den verkoop van sterken drank-
in het klein, uitsluitend aan logeergasten,
in het perceel Oude Rijn No. 27, alhier;"*
b. Het Vrijzinnig Christelijk Federatie-
huis, te Leiden, een verzoek heeft inge
diend ter bekoming van verlof voor den
verkoop van alcoholvrijen drank, voor ge
bruik ter plaatse van verkoop in het per
ceel Gerecht No. 10.
LEIDEN.
Dinsdag, Donderdag, Zaterdag, Vincentius-
Bibliotheek, geopend 's avonds van
7.308.30 uur.
Dinsdag, Genootschap van den Stillen
Omgang, St. Jozef-Uez. Ver., 8.15
uur.
De Zondagsdienst der huisartsen wordt
waargenomen door de doktoien Van Boc-
kel, Jasperse, Meij'ooom en Rassers.
De Geneeskundige Zondagsdienst te
Oegstgeest wordt waai genomen door dr.
Varekamp, Tel. 1916.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 23
Febr. tot en met Zondag 1 Maart
a. s. waargenomen door apotheek: C. B.
Duijster, Nieuwe Rijn 18, Tel. 523.
J. M. DE GREEUW 6125
ZATERDAG EN ZONDAG
Compleet met Foto 25 cent
NIEUWE RIJN 34, NABIJ KORENBEURS
voortdurend in kracht en omvang doen toene
men, mede tot groot profijt der opgenomenen;
daarnaast kwam de oprichting der Asiatic
Petroleum Cy. samen met de Shell en de Bnilo
in 1903, en vervolgens de een fusie benaderen
de toenadering van Kou. en Shell in 1907.
Thans zijn de Kon. en de Shell beide holding-
companies; de eerste heeft 60 pet., de tweede
40 pet. der aandeelen van de Company, terwijl
de Kon. bovendien 25 pet. heeft van de Shell-
aandeelen. In beginsel behoort de winning en
de verwerking der olie tot de taak der Bataaf-
sche, terwijl de Ang'.o Saxon het transport ver
zorgt; in den loop der jaren is echter de taak-
verdeeling veel ingewikkelder geworden; het
aantal to de groep behoorende maatschappijen
loopt in de honderd.
De groep Kon. Shell heeft haar arbeids
veld steeds verder uitgebreid, en heeft haar
belangen thans practisch overal, waar olie
wordt gewonnen of vermoed, terwijl ze over
de geheele wereld haar tankstations heeft.
Met name ook in de Ver. Staten spelen hare
dochtermaatschappij een belangrijke rol. Zij
dankt haar ontwikkeling niet aan bescherming,
doch uitsluitend aan haar doelbewust beleid,
dat met groote snelheid zich steeds aanpast
aan de telkens-wisselende omstandigheden.
Het uitgegeven kapitaal der Kon. is ruim 500
millioen gulden bij de huidige lage koers van
300 pet. nog altijd een beurswaarde van 1,5
milliard. Echter is de kracht der groep niet in
de eerste plaats haar kapitaalmacht, doch veel
eer haar geleidelijk en met zorg opgebouwde
commercieeele an technische uitrusting en or
ganisatie; het is de vraag of het mogelijk zou
zijn. ook met grootste financieele hulpbronnen,
zooveel ervaring, kennis en wetenschap bijeen
te brengen, gecoördineerd als in de Konin
klijke. En het vervult met trots, dat de Neder
landsche technische wetenschap en de Neder
landsche technici daarbij de leiding hebben.
De productie der groep in 1929 was ruim
25 millien kg. ton, zijnde 12 pet. der wereld
productie. De verwerkingscapaciteit harer in
stallaties is grootei-, haarvlootincl.de gechar
terde schepen is bijna 2 millioen ton (65 Sta-
tendams); in aanbouw is nieuwe scheepsruimle
van 225.000 ton. Aan salarissen en loonen werd
over 1929 uitbetaald ruim 320 milioen gulden
Krachtig werkt de groep den laatsten tijd,
nu door de ongebreidelde opvoering der olie
productie te groot is geworden, maar meer ra-
tioneele exploitatie. Krachtig ook werkt zij
mede aan de verdere ontwikkeling der indus
trie, zoowel in hare bedrijven als in hare labo
ratoria, waar naast het gewone routinewerk op
groote schaal researchwerk wordt verricht; het
laboratorium te Amsterdam heeft ruim 600 man
personeel.
Hoe breed de vraagstukken worden bezien,
blijkt uit de deelneming in de stichting der
stikstoffabriek te Velzen, waar men in ver
schillende richtingen ervaring wil opdoen voor
eventueele bedrijven op 't meer speciale olie-
gebied. Spr. wees hierbij op het belang, dat de
totstandkoming van g'oote concerns heeft voor
