22ste Jaargang
ZATERDAG 28 FEBRUARI 1931
No. 6834
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leidon 19 cont per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post f2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeolingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50 x
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags-
blad.
V Tegen den oorlog.
Het streven naar het ideaal van eén we-
rcld-vrede, naar vermijding van oorlog en
een i tinnelijke oplossing van internationale
geschillen dit streven verdient de toe
juiching èn medewerking van alle welden-
kenden.
Dit waar-menschelijke en inderdaad
christelijke streven kan op verschillende
wijzen tot uiting komen.
Ook door de verschrikkingen van een
oorlog, vn het moderne wapenbedrijf aan
de wereld te laten zien.
En dat laatste geschiedt in de film „lm
Westen niebts neues", op een, zooals onze
recensent elders uiteenzet, bewonderens
waardige wijze. Wij willen niet zeggen,
dat het bijwonen van deze film-vertooning
kan worden aangeraden aan allen er
zijn ongetwijfeld, velen, op wier gestel de
voorstelling, door de daarin uitgebeelde
oorlogsgruwelen, een ongunstigen invloed
heeft. En zij behoeven zich voor deze teer
gevoeligheid niet te schamen, r- Wij mo
gen echter, zonder eenige reserve, vast
stellen, dat de strekking van deze film
zeer goed is.
De film wekt geenszins tenzij mis
schien bij toeschouwers, die niet gewoon
zijn te denken haat op tegen het leger
en evenmin een onbekookte drift om nu
maar in eens een land te gaan ontwape
nen en weerloos maken.
„Im Westen niohts Neues" laat zooals
wij schreven z i e n de verschrikkelij
ke werkelijkheid van den oorlog. En
daarin ligt vanzelf de strekking,
zonder dat deze er is ingelegd ge
worden, om te streven, krachtig maar
ook redelijk en doeltreffend, naar afweer
van dit zoo barbaarsche gebeuren!
Als wij deze film zoo beoordeelen en
o.i. kan deze film niet anders worden be
oordeeld is het een inderdaad beangsti
gend verschijnsel, dat van zekere Duit-
sche zijde tegen deze vertooning zoo hef
tig vordt geageerd.
Dit verschijnsel is beangstigend, omdat
het duidelijk wijst op een stemming, welke
den oorlog wèl wil niet slechts zoo deze
als uiterste middel ter handhaving en be
veiliging van 't recht wordt opgedrongen,
maar als het middel, het onvermijde-
1 ij k e middel, om hoog te houden en op te
voeren de eer en den roem van het vader
land
Wij wijzen op dit verschijnsel, en wij
moeten het betreuren. Wij willen hopen
en bidden, dat levend moge zijn in alle
landen en onder heel de menschheid het
verlangen naar een wereld-vredeeen
ideaal, door den Paus van Rome zoo her
haaldelijk aan de menschheid voorgehou
den!
DUITSCHLAND
DUITSCHLANDS TARIEF-
PLAiNNEN.
Een verklaring van den rijkskanselier.
President Von Hindenburg heeft de lei
ders der Duitsche vakvereenigingen ont
vangen. Door den Rijksminister van Ar
beid, Stegerwald en den Rijkskanselier dr.
Brüning, werden bij deze gelegenheid be
langrijke verklaringen afgelegd, waaraan
wij het volgende ontleenen:
Dr. Brüning verklaarde, om vergissingen
te vermijden, dat de machtiging, die de
regeering in zake de nieuwe landbouwpo
litiek van den Rijksdag verlangt, niet al
dus gedacht is dat de regeering van plan is
direct verhooging der douanerechten in te
voeren. Eventueele tariefverhooging is af
hankelijk van de maatregelen, die de land
bouw zelf neemt ter verbetering van haar
positie, zooals bijv. rationalisatie, uitbrei
ding van het coöperatiewezen enz. De
Rijksminister van Voedingswezen heeft
verklaard, dat hij den landbouw voor de
invoering van deze maatregelen termijnen
zal stellen, en eerst na de vervulling van
deze voorwaarden, zal de regeering bereTd
lijn eventueel van de machtiging gebrutf
te maken.
Minister Stegerwald verklaarde, dat hij
gedurende zijn ambtsperiode niet zou laten
tornen aan de kern der loonovereenkom-
sten, van het arbitragestelsel en van de
sociale verzekering. Er zijn echter nog ge
vallen, waarin de vakvereenigingen con
cessies zullen moeten doen. Den vertegen
woordigers der werkgevers, die hem had
den verzocht, het arbitragestelsel van den
staat voorloopig op te heffen, heeft hij me
degedeeld, dat dit niet zou gebeuren.
KEEREN DE NAZIS TERUG?
Naar de „Deutsche Allgem. Ztg." meldt,
zou tusschen de Duitsch Nationale rijks
dagfractie en de rijksregeering van ge
dachten zijn gewisseld over de mogelijk
heid van een terugkeer der fractie in den
rijksdag. In dit verband zou zijn voorge
steld, dat de rijksdag zijn arbeid voor een
week zou onderbreken, welk voorstel ech
ter bij geen van beide partijen veel sym
pathie moet hebben ontmoet.
FRANKRIJK
Onrust in Fransch-Marokko.
Volgens berichten uit betrouwbare bron
worden vliegtuigen en 12.000 militairen in
Merimima, ongeveer een mijl van de Ta-
filelt-zone aan de Zuid-Oostelijke grens tus
schen Algiers en Marokko, saamgetrokken.
De groep opstandelingen tegen wie deze
nieuwe expeditie wordt voorbereid, wordt
op 45.000 man geschat.
ENGELAND
WINSTON CHURCILL OVER
ONTWAPENING.
Werk van Genève dient voortgezet.
Onder den titel „De Vereenigde Staten
van Europa" publiceert Winston Churchill
in de „Annales" een artikel, waarin hij als
zijn meening uitspreekt, dat het resultaat
van tien jaar Volkenbond en vijf jaar werk
van de voorbereidende ontwapeningscom
missie op het gebied van de ontwapening
miniem is.
Thans is het echter mogelijk geworden
duidelijker de hinderpalen te zien, die ont
moet worden. De oorzaak van de moeilijk
heden is, volgens Churchill, in de eerste
plaats de vrees, die tot bewapeningen
leidt, voorts de bezorgdheid van. Frankrijk,
welks grenzen zoo dikwijls geschonden
zijn en de angst van het pas weer her-
eenigde Polen, dat lijdt onder den ver-
schrikkelijken haat der Sovjets en de
wraakgevoelens van Duitschland. Churchill
noemt verder de steeds in aantal toene
mende jongelieden in Duitschland, welke
elk jaar in soldaten veranderd zouden kun
nen worden, die dubbel in aantal zouden
zijn van het Fransche leger, en in het
Zuiden den Latijnschen rivaal met een
vruchtbare en ambitieuze bevolking, die
slechts in bedwang wordt gehouden uit
politieke overwegingen.
Churchill begrijpt de bezorgdheid van
Frankrijk en zijn vrees in zake de ontwa
pening, begrijpt ook, dat dit land zijn gren
zen in het Noordoosten krachtig wil be
schermen.
Om Duitschland indertijd te overwinnen,
was het noodig, dat bijna de geheele
wereld een bondgenootschap tegen dit land
vormde, doch kan Frankrijk nog op een
dergelijken wereldsteun rekenen, indien de
Duitsche vulkaan opnieuw uitbarst 1 Frank
rijk gevoelt zich geisoleerd en hoewel het
als overwinnaar uit den strijd is gekomen,
ziet het de gevaren en wil niet den glorieu-
zen degeD neerleggen, dien Napoleon en
Foch hebben getrokken. Churchill conclu
deert hieruit, dat het moeilijk is de cij
fers vast te stellen, die thans nog slechts
ontbreken aan de plannen tot ontwape
ning.
Desondanks moet echter het werk van
den Volkenbond worden voortgezet met
den volstrekten goeden wil en het goede
vertrouwen van alle betreffende volkeren.
De voortdurende loyale en doortastende
voortzetting van het vredesstreven, de
concentratie van de wereldgedachten op
de econmische en financieele problemen
zijn noodig voor de orde en de rust en de
ontzenuwing van alarfneerende geruchten
opdat geleidelijk de afgematte wereld tot
rust.kan komen.
OLIVER BALDWIN VERLAAT DE
LABOURPARTY.
Oliver Baldwin, de zoon van den vroe-
geren conservatieven premier, heeft mede
gedeeld, dat hij uit de Labourparty is ge
treden. De reden van zijn bedanken is ge
legen in 't feit, dat hij ernstig verstoord
is door de onmacht van de Labourregew-
ring bij haar- bestrijding van de werkloos
heid en de algemeene economische crisis.
Oliver Baldwin is voornemens aan de
volgende verkiezingen als onafhankelijk
candidaat deel te nemen.
Z. K. H. PRINS HENDRIK TE SASSENHEIM
Bezoeken aan het Raadhuis, aan „de Dever" en aan
Huize „Mecklenburg".
De Burgemeester ver welkomt den Prins.
De hooge gast met B. en W.
Reeds in het kort is medegedeeld, dat
Z.K.H. Prins Hendrik gistermiddag een
bezoek heeft gebracht aan deze gemeente.
Te ongeveer half 3 arriveerde de Prins,
vergezeld van zijn adjudant, den heer Ter-
mijtelen en van den vice-voorzitter van het
Roode Kruis.
Te zijner eere beierden alle klokken van
de St. Pancras-kerk.
De Prins werd voor het Raadhuis ont
vangen door den burgemeester, den heer
J. P. Gouverneur, de beide wethouders,
de heeren H. Bader en W. Warnaar, het
oudste raadslid, den heer J. Speelman en
den gemeentesecretaris, den heer W. Los.
Na de eerste kennismaking deed de
burgemeester een beroep op de welwillend
heid van den Prins, om to willen poseeren
voor den fotograaf van „De Leidsche Cou
rant", aan welk verzoek de Prins onmid
dellijk voldeed.
De Prins begaf zich vervolgens naar de
burgemeesterskamer, waar Z.K.H. reed^
zijn bewondering te kennen gaf over de
prachtige inrichting van het Raadhuis en
zijn erkentelijkheid uitte over de portret
ten van het Koninklijk Huis, die hier en
daar in het Huis der Gemeente prijken.
Als herinnering aan zijn bezoek aan
deze gemeente zegde Z.K.H. zijn portret
met handteekening toe voor het Album der
Gemeente, terwijl de Prins tevens zijn
handteekening: Hendrik, Prins der Neder
landen, Hertog van Mecklenburg in boven
genoemd album plaatste.
Hierna werd een rondgang gemaakt door
het gemeentehuis, door de Burgerzaal, de
Secretarie, het Archief en de Raadzaal en
de Prins betuigde telkens zijn instemming
met het fraaie bouwwerk.
In de Raadzaal gaf de Prins ook zijn
goedkeuring te kennen, over de gelijkenis
van het schilderij van H. M. de Konin
gin
Na de bezichtiging van het Raadhuis
reed de Prins met den burgemeester naar
de ruïne „Dever" onder de gemeente Lisse
voor het Raadhuis.
Foto Slegtenhorst
aan den straatweg gelegen.
De Prins onderhield zich op amicale
wijze met de bewaakster der ruine en
ging daarna een kijkje nemen in deze ver
vallen middeleeuwsche vestingtoren; het
begin van de onderaardsche gang (die
naar het oude kasteel leidde) werd gein-
specteerd, een in de muur verborgen trap
je beklommen kortom de Prins heeft
met de grootste belangstelling deze ver
vallen grootheid in oogenschouw genomen.
Daarna reed de Prins naar Huize
„Mecklenburg", een aardig modern villa'tje,
staande aan de Hoofdstraat. De naam van
dit huis had blijkbaar reeds vroeger de
bijzondere belangstelling van den Prins
opgewekt, want aan den burgemeester wa
ren tevoren inlichtingen gevraagd, hoe het
huis aan dien naam kwam. De burgemees
ter had Z.K.H. geantwoord, dat de naam
van den tuin overgegaan was op het huis,
dat daar later is gebouwd, en dat do
naam „Mecklenburg" aan dien tuin gege
ven was louter uit sympathie voor den
Prins der Nederlanden toen deze in het
huwelijk trad met Koningin Wilhelmiaa.
De Prins gaf nu de wensch te kennen
een bezoek aan dit huis te brengen. Op
hartelijke wijze werd Z.K.H. gisternamid
dag door de bewoners, de heer en mevrouw
WeyersBrouwer ontvangen, terwijl ook
de stoet van kleine „Mecklenburgertjes"
de hooge gast kwamen begroeten.
Ook aan den heer en mevrouw Weyer
zegde de Prins een portret met handtee
kening toe. Na in „Mecklenburg" ongeveer
een kwartier vertoefd te hebben, vertrok
Z.K.H. weer naar Den Haag. De burge
meester heeft den hoogen gast uitgeleide
gedaan en hem dank betuigd voor het be
zoek, dat door de gemeente op buitenge
woon hoogen prijs werd gesteld, tevens de
hoop uitsprekend, dat Z. K. H. dat bezoek
eens zou willen herhalen om b.v. een be
zoek te brengen aan de ruïne „Teylingen".
De Prins sprak zijn dank uit voor de
hartelijke ontvangst en zeide graag nog
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Churchill over de ontwapeningskwestie.
Optimisme te Rome over de besprekin
gen omtrent de vlootbeperking.
BINNENLAND.
Het collectief arbeidscontract in het
bouwbedrijf (1ste blad).
De zaak van den moord op den Oostzee
dijk te Rotterdam voor het Hof in Den
Bosch. Het verdere pleidooi van mr. Ko-
kosky (Rechtzaken, 3de blad).
Werktijden in het Zuivelbedrijf, (lste
blad).
Ir. Feber neemt het lidmaatschap van
de Eerste Kamer niet aan. (3e blad.),.
Wij geven een artikel met photo's over
„de koningen van den Balkan" (2de blad).
eens terug te komen voor een bezoek aan
Sassenheim.
Hoewel aan de komst van de Prins geen
publiciteit was gegeven, had het nieuwtje
zich als loopend vuur verspreid, zoodat voor
het raadhuis zeer veel belangstelling was
de politie echter zorgde voor een keurige
afzetting.
ITALIË
DE VL0 0TBEPERKINGS-
ON DERHANDELINGEN.
Optimisme te Rome.
De vlootbesprekingen te Rome zijn gis
termorgen om 10 uur 15 voortgezet. Ter
wijl de Britsche en Italiaansche ministers
van Buitenlandsche Zaken, Henderson en
Grandi, hun onderhandelingen hervatten,
werden de technische kanten van het pro
bleem verder behandeld door minister
Alexander en admiraal Sirianni, bijgestaan
door hun deskundigen.
Gisteravond heersohte te Rome alge
meen een zeer optimistische stemming over
het verloop der onderhandelirtgen. ïfren
gelooft, dat de politeke kant van het pro-
pleem reeds een oplossing heeft gevonden,
en dat de deskundigen zich thans voorna
melijk aan de oplossing van de moeilijke
technische kwesties zull'en wijden.
BRITSCH-INDIE
DE ONDERKONING EN GANDHI.
Nadat Gandhi gisteren weer met den
onderkoning had gesproken, verklharde hij
dat het kon zijn dat de gesprekken hervat
zouden worden.
Blijkbaar moet de regeering te Londen
over verschillen van meening die aan den
dag zijn gekomen, geraadpleegd worden.
Het gerucht over het afbreken der ge-
dachtenwisseling wordt niet bevestigd.
ZUID-AMERIKA
GEVECHTEN IN PERU DUREN
VOORT.
Officieel wordt gemeld, dat in midden-
Peru thans rust heerscht. In het Noorden
hebben de regeeringsgetrouwe troepen de
stad Piura bezet; de opstandelingen zijn
hier op de vlucht gedreven. In het Zui
den hebben de regeeringstroepen de strijd
macht der opstandelingen in Cuzco uiteen
gejaagd. Volgens sommige berichten doet
de regeering pogingen om door onderhan
delingen tot een aceoord te komen met de
leiders der opstandelingen.
De bevelvoerder der opstandelingen te
Arequipa, Beita, heeft aan een vertegen
woordiger van United Press een uiteen
zetting gegeven van het doel der revolu
tie. In de eerste plaats wordt er naar ge
streefd, een einde te maken aan de „tiran
nie, die slechts in de plaats is gekomen
van de tirannie van Leguia". In de tweede
plaats wenschen de opstandelingen onver
wijld .verkiezingen te doen uitschrijven, op
den grondslag van geheim en verplicht
kiesrecht. Hierbij dient er voor to worden
ge-zorgd, dat de minderheden behoorlijk
vertegenwoordigd worden. Ten derde dient
wijziging te worden gebracht in het belas
tingstelsel, en wel door verlichting van den
druk op de lage inkomens en zwaarder
belasting der groote inkomens. In de vier
de plaats streven Beita en de zijnen naar
de vorming van een raad van state, die een
nieuwe grondwet zal moeten opstellen. Ten
slotte eischen zij een drastische herziening
van de buitenlandsche schulden, hetgeen
gepaard zou moeten gaan met een morato
rium.