DE LE1DSCHE COURANT
UIT DE STAD VAN HET
VATICAAN.
door Professor Dr. Franz Xaver
Zimmermann.
Na twee jaar vrijheid.
ROME, Februari 193Ï.
Er ging een zucht van verlichting door
de katholieke wereld loen enkele jaren ge
leden, op 11 Februari 1929 bekend werd
dat er een vredesverdrag gesloten was tus
schen den koning van Italië en den H.
Stoel. Meer dan 58 jaar van strijd waren
voorbij gegaan sinds de Piemonteezen in
September 1870 met geweld bezat hadden
genomen van de Eeuwige Stad en den Pau
selijken Stoel het laatste restje van haar
wereldlijke souvereiniteit hadden ontroofd.
De Italiaansche regeering en de Romein-
sche Curie hadden in dezelfde stad als
politieke vijanden naast elkaar geleefd tot
dat de grootmoedige wijsheid, van Paus
Pius XI en de sluwheid van Mussolini den
weg zochten en vonden. Het koninkrijk
Italië erkende ten volle de souvereiniteit
van den Paus, en aan den H. Stoel werd
een zelfstandig grondgebied afgesjtaan, de
Stad van het Vaticaan, ter grootte van 55
Hectaren.
Sindsdien heeft deze miniatuur-staat
zich zelf langzamerhand gereorganiseerd.
De toegangswegen weiden met een sierlijk
hekwerk afgesloten.
Behalve dit grondgebied strekte de Pau
selijke Souvereiniteit zich nog uit over en
kele kerkelijke gebouwen die als extra
territoriaal bezit van het Vaticaan worden
beschouwd, terwijl enkele andere gebouwen
weliswaar grondgebied van de Italiaan
sche regeering blijven, maar ze zullen vrij
gesteld zijn van iedere belasting en zij zul
len cok niet onteigend kunnen worden. Tot
de eerste groep behooren de meest beken
de kerken en historische basilieken van
Rome, terwijl de tweede groep zeven in
richtingen van Hooger Onderwijs omvat.'
Ingevolge de bepalingen van het verdrag
van Lateranen moest de Italiaansche regee
ring zorgen voor een spoorwegverbinding,
post, telegraaf, telefoon en radio-zend-in-
stallatie.
Alle personen die in het Vaticaan ver
blijf houden, zijn aan de Souvereiniteit van
den H. Vader onderworpen. Voor zoover
wij weten heeft niemand in dezen staat
eenige eigendomsrechten over de afzonder
lijke plaatsen of gebouwen en er wonen
binnen de grenzen slechts kerkelijke hoog-
waardigheidsbekleeders, studenten, perso
neel en hunne huisgenooten. Het was een
buitengewoon zware en voorname taak om
dezen kleinen staat levensvatbaarheid te
geven.
Thans na twee jaar vrijheid heeft zich
de Stad van het Vaticaart uitstekend van
haar taak gekweten. Er moest een geheel
nieuw bouwplan ontworpen worden om
alle instellingen in een geschikte localiteit
onder te brengen. Er moest met allerlei
omstandigheden rekening worden gehou
den, vooral om een architectonisch geheel
te krijgen. De beroemde Architect Com-
mendatóre Giuseppe Momo kreeg de lei
ding in handen.
Als we het werk van Momo willen over
zien dan moeten we langs het groote .hek
ten Zuiden van den Sint Pieter naar de
nieuwe stad gaan. Op de Piazza della Sa-
gresta zien we reeds het nieuwe Paleis van
den Kardinaal Aartspriester: het klein se
minarie is omgebouwd tot een indrukwek
kend paleis van Justitie. Als we dan rechts
afslaan langs de Via della Fondamenta.
dan staan we verbaasd over de omvang
rijke werkzaamheden die hier zijn uitge
voerd. De kleine huisjes hier en aan de
oude Via Scaccia en het kerkje van Santa-
Martha waar de Romeinen zooveel van
hielden, dat alles is afgebroken en in een
perk veranderd, zoodat het domkoor veel
beter uitkomt. We behoeven het echter
niet onder stoelen of banken te steken, dat
er in Rome ook architecten zijn die dit
nieuwe bouwplan als een mislukking be
schouwen; zij zeggen dat door deze bloot
legging den geweldigen indruk die de ka
thedraal anders maakte, heel veel vermin
derd is, omdat daardoor een uiterst werk
zame maatstaf voor de beschouwing van
het geheel verloren is gegaan.
Momo daarentegen beweert dat juist
daardoor de artistieke indruk verhoogd
wordt.
Ook hier zal het wel gaan als bij alle
andere restauratiewerken verschil van
meening zal er wel blijven bestaan.
Wanneer we langs het Paleis van Justi
tie gaan, dan staan we voor de nieuwe
school voor Mozaiek-werken, en wanneer we
dan links afslaan komen we op het plein
voor het nieuwe spoorwegstation dat door
de Italiaansche regeering ingevolge de be
palingen van het verdrag van Lateranen
gebouwd werd. Het is een zoogenaamd
kopstation voor personen- en goederenver
voer. De doorbraak door de Vaticaansche
muren is uit architectonisch oogpunt be
zien, zeer goed uitgevoerd. Het spoorweg
verkeer zal uit den aard der zaak niet druk
zijn en als er geen treinen rijden wordt
heel het emplacement afgesloten door het
hekwerk in de Vaticaansche muren. Het
station zelf ziet er zeer voornaam uit: be
halve de vertrekken en bureaux voor de
ambtenaren en het persoreel zijn er drie
groote zalen, waarin de ontvangst kan ge
schieden van vorstelijke en hooggeplaatste
personen.
Als we van het stationsplein naar het
Koorden gaan, dan komen we bij een groot
nieuw gebouw waaraan men reeds in 1928
is begonnen en dat oorspronkelijk voor
seminarie bestemd was, maar dat na het
sluiten van het concordaat een andere be
stemming kreeg, toen het voor gouverne
mentsgebouw, Governatorato werd inge
richt. Dit regeeringsgebouw heeft een voor
gevel van 120 Meter. Aan dit gebouw is
ook een nieuwe kapel gebouwd waarin de
altaren der afgebroken Martha-kerk zijn
overgebracht en alle andere voorwerpen
die in het oude kerkje voor den eeredienst
bestemd waren; de nieuwe kapel heeft ook
de H. Martha tot patrones gekregen.
Ten westen van het Regeeringsgebouw
staan nog twee andere aanzienlijke gebou
wen: het Radiostation dat enkele dagen
geleden door den H. Vader geopend
is en dat geheel werd ingericht vol
gens de plannen van Senator Marconi,
de groote uitvinder van de draadlooze te
legrafie. Daar staat ook het Nieuwe Ethio
pische Sèminarie, het eenige opleidingsin
stituut voor inlandsche priesters dat bin
nen de muren van de stad van het Vaticaan
gelegen is.
De nieuwe Pinacotheek is ook een ge
weldig bouwwerk met een voorgevel van
110 Meter: van af de balcons der boven
verdiepingen heeft men een heerlijk uit-
zich op den Sint Pieter. Door een gesloten
wandelgang kan men in de Vaticaansche
Musea komen.
Om het drukke verkeer te regelen is men
van plan om een dubbelen oprit te makeG
die vanaf de Viale Leone IV naar het aan
merkelijk hooger gelegen gedeelte der Va
ticaansche Stad zal voeren, zoodat de be
zoekers recht voor den ingang van de Mu
sea gebracht worden.
Er zijn nog veel meer nieuwe gebouwen,
de school voor Gobelin-weven, de kazerne
en dienstwoningen der Gendarmen, de wo
ning van den Aalmoezenier naast de kerk
van Sari Pellegrino, telefoon-centrale en
postkantoor.
De uitvoering van al deze nieuwe wer
ken is in buitengewoon korten tijd ge
schied: allés is nog niet precies klaar en
hier en daar zijn wel enkele fouten be
gaan, maar dat mogen we heusch niet kwa
lijk nemen.
Volgens'de jongste volkstelling bevondeu
zich op 1 Ja'nuari 1931 in de Stad van
het Vaticaan 639 inwoners, waarvan 495
Italianen, 113 Zwitsers, 11 Franschen en
8 Duitschers. In het Ethiopisch Seminarie
ontvangt een groot aantal negers hun op
leiding voor het H. Priesterschap.
Bij den burgerlijken stand is het niet
druk: de eerste aangifte was de geboorte
van een zoon van Tomaso Labella, een be
diende in het bureau van den Pauselijken
ceremoniemeester.
Is het feitelijk nog wel noodig, om van hier
uit een beschrijving te geven van de heerlijke
en troostvolle redevoering, die Pius XI bij ge
legenheid van den negenden verjaardag van
zijn kroning voor de microfoon van het Vati
caansche Radiostation over geheel de wereld
heeft uitgesproken? Met ongehoorde snelheid,
tijd en ruimte doorklievend, zijn de woorden
van Christus' Stedehouder, met hun zelfde
kracht en warmte doorgedrongen tot het oor
van vele millioenen menschen, uit bijna alle
volkeren, stammen en naties. De gedachten, de
vermaningen, de wenschen en verwachtingen
van den opvolger van Sint Petrus, wisten tot
iedereen wat te zeggen en aan iedereen wat
mee te geven I
De radio heeft binnen enkele jaren een
nieuwe wereld geopend voor iedereen, die het
wil hooren, en daarmee is een nieuwe in
vloedsfeer voor geest en hart geschapen. De
psychologische beteekenis van deze nieuwe
manier van publiciteit van allerlei wetenschap
pelijke, artistieke en cultureele mededeelingen
en godsdienstig-zedelijke waarheden door mid
del van den luidspreker, is nog niet te schat
ten. Maar zij is er in ieder geval. En zooals
ieder bladzijde van het geschiedenisboek der
menschelijke ontwikkeling en beschaving, zoo
is ook de radio-boodschap, die in enkele se
conden over land en zee heensuist, een prach
tig iets.
Maar de mensch heeft, in tegenstelling met
de dieren, jammer genoeg de beklagenswaar
dige gave, om technische verbeteringen op on
natuurlijke en zelfs vaak schadelijke manie
ren te gebruiken. Een huisvader, wiens nacht
rust steeds werd gestoord door de gillende
tonen uit den luidspreker der buren', riep een
keer wanhopig opspringend uit „dat de duivel
het ding hale 1" De moderne mensch wordt
wel wat voorzichtig bij het toepassen van de
resultaten der moderne techniek, die hem fei
telijk niets anders dan voordeel en geluk zou
den moeten aanbrengen. Het groot geheim van
de radio is wel, dat de menschen er een goed
gebruik van moeten weten te maken. Het over
treft in wezen en waardigheid het ongebruikt
laten en misbruiken van deze moderne uitvin
ding.
Op het eerste Internationaal Radio-Congres
in Munchen, heeft dr. Marschall de richting
gevende gedachte uitgesproken, dat de kerk
naar het voorbeeld der goddelijke Waarheid
en Liefde ook de schatten voor het mensch-
zijn in den edelsten zin reeds in deze wereld
aanbiedt. Want nog heden is de kerk zooals
alle eeuwen door de leidsvrouwe naar bijzon
dere cultureele bronnen. Wij mogen ons niet
afzijdig houden, maar wij zijn verplicht om ons
geestelijk erfgoed 'e bewaren en te verdedigen
ook in de Radio.
Voor de Katholieken is er op 12 Februari
j.l. een nieuw tijdperk in de geschiedenis van
de Radio aangebroken, toen de aether door
het woord van den Paus gewijd en geheiligd
werd. Met reuzen schreden schrijdt het men-
schelijk vernuft verder. Er zijn nog slechts een
20-tal jaren verstreken, toen men schreef: „Pius
X aan de telefoon". En dezer dagen bevatten
bijna alle bladen een foto waarop te zien was
hoe Paus Pius XI door één druk op de knop de
machtige dynamo's van de Vaticaansche elec-
trische centrale in werking stelde
„Het hoofd van een eeuwen oude instelling"
zoo schreef de Osservatore, „die jaren lang
beschouwd werd als de groote tegenstander
van de vooruit strevende menschheid die ver
sleten werd als de bevorderaar van ouderwet-
sche bekrompenheid en achterlijkheid, bracht
de brommende motoren in werking, de bron
nen van licht en kracht. De man die op aarde
de hoogste geestelijke heerscher is, zet de
machtige krachtbronnen der Materie in be
weging.
't Was nog op den vooravond van den ge-
denkwaardigen dag, waarop een Paus voor
het eerst door zijn gesproken woord leeraar
der wereld werd!
Vanaf den Vaticaanschen heuvel werden de
laatste proefuitzendingen gedaan. New York,
Sydney, Peking en Bombay werden door Mar
coni opgeroepen en zij gaven antwoord. En
kele minuten later komt de Paus voor de mi
crofoon om een enkel woord te spreken, waar
toe alleen hij als opvolger van Sint Petrus
en als Plaatsbekleeder van Christus gerechtigd
is: „Tot geheel de schepping!" In dit korte
ALS DE AARDE BEEFT.
door F. J. L.
In verband met de aardbevingen
in Zuid-Amerika en Nieuw-Zee-
land is deze jiersoonlijke schilde
ring van onzeri correspondent van
actueel belang.
Monte Riccio, 29 Jan. 1931.
Wij zijn juist aan de voorbereidingen van
onze eindexamens, waarbij altijd een Ro-
geeringscommissie, soms ook de president
zelf verschijnt en in den namiddag van het
clubfeest, dat de examens besluit, dreun
de plotseling de aarde de aarde golfde
onder de voeten, de muren kraken, pan
nen vlogen van de daken; alles redde zich
uit den zuilengang in de vrije Patio, doch
was ook daar niet veilig voor de ronddwar
relende steenen. De kinderen worden in
derhaast vrijgelaten, bezorgde ouders kwa
men binnengestoimd. Juist in den Laatsten
tijd hadden wij er natuurlijk niet meer aan
gedacht om ons gewoon aardbevingsalarm
op school te oefenen. Up straat een ge
weldig lawaai en angstig geroep.
Tusschen de heen en weer slingerende
houten palen, springen de draden der elec-
trische hoogspanning en vormden een ge
vaar meer voor de menschen, die uit de
huizen ijlden. ,We vreesden dat dit nog
slechts een voorspel werd van een nieuwe
catastrophe, zooals toen in dat ongeluks
jaar. Tegen den avond verzamelden zich
vele menschen op de Plaza" in angstige
wachting va.n den bangen nacht. Velen slie
pen in auto's op de straten. Tallooze. zit
ten wachtend op de drempels van hun wo
ning. Af en toe loopt 'n dof gerommel door
de aarde. Ik waohtte op berichten uit het
land en zocht de plaatsen op, waar die bin
nen kunnen koxqen, De Feeuamburro moet
in werking gekomen zijn, hetgeen echte;
door anderen werd betwijfeld. Bij iedere
aardbeving geeft men een of andere, van
de hoofdstad uit natuurlijk niet zichtbaren,
vulkaan de schuld. Kwam dit bericht nu
werkelijk binnen, dan ware 't een verlos
sing, want de uitbarsting van een vuurspu
wende berg maakt volgens ervaring een
einde aan de aardbeving. Doch de aard
van de aardbeving van dezen namiddag
was onmiskenbaar van tektonischen af
komst. Zij volgden elkaar heel snel op Ik
trachtte een auto te huren, om cles nachts
nog zoover mogelijk bij den berg in kwes
tie te komen, maar de wegen daarheen wa-
ren~slechts enkele legua's ver te berijden.
De stemming bleef zwaar en somber; op
alle gezichten lag de bange vraag: wat zal
het volgende uur gebeuren, of in de vol
gende dagen of weken1? Met afgunst dacht
met aan de gelukkige bewone.s der hou
ten huizen, ginds in de Reforme. of aan de
rancho's der Indianen. En tenslotte legde
men zich het is eigenlijk onbegrijpelijk
uit gewoonte toch nog ter ruste tusschen
wankele muren die ieder oogenblik kunnen
instorten. Hier en daar onderzocht men
wel, welke muien het eerst om zouden stor
ten en uit voorzorg plaatsten sommigen hun
bed tegen den muur, die men het steikst
achtte. Overal hebben zich scheuren ge
vormd, boomen liggen ontworteld langs de
wegen, als een skelet stond onze school
tegen den nachthemel.
Velen overnachtten in de open lucht. Ik
lag half gekleed op mijn bed en wachtte
op den volgenden morgen, noteer de be
vingen die den heelen nacht elkander door
met kortere of langere tusschenpoozen op
volgden. Honden sloegen telkens angstig
aan en de huiskrekel, die ongetwijfeld
reeds tevoren de aardbeving voelt aanko
men, begon kort voor iedere stoot hevig te
sjirpen. Retumbos (onderaardsch dof ge
rommel) kwamen in de stilte van den nacht
demonisch aanzwellen, onder, beneden ons
of ver van ons, het kraakt in de wan
den.... scheuren spalkten openhet
huis sidderdezwenkte heen en weer...
kalk viel van het plafond en muren, overal
in 't rond. Reeds voor zonsopgang kan
Guatemala verwoest zijnZal de zon,
wanneer zij in volle heerlijkheid rijst, dit
maal .sledhts verwoesting, ruïnen en lijken
zien? Uf za-1 Cabracan (lndiaansche God
der aardbevingen, die in de diepte woont
en de aarde doet sidderen) toch nog tus-
schenbeide komen zooals kort geleden
Huracdn, die een windhoos over de stad
joeg en ons bijna op de speelplaats bij het
turnen gegrepen had.
Dien nacht van den 26sten op den 27sfcen
maakte ik plannen mijn papieren te orde
kwartier stond de Paus naast Marconi en Pater
Gianfranchesi in de studio van het zendsta
tion; er waren geen kardinalen daarbij tegen
woordig. Er zijn van die momenten waarin ook
de Paus zich eenzaam gevoelt als hij op den
hoogsten wachtpost staat.
Toen de Paus uit het radiostation kwam,
lag er een lichte blos over zijn anders zoo
bleek markant gelaat. De H. Vader werd om
ringd en begeleid door allerlei menschen die
door hun leeftijd en ouderdom de oude en de
□ieuwe tijd symboliseerden, kardinaal Gaspar-
ri, de oude staatssecretaris, de Deken van het
II College Granito di Belmonte die als Prins
van een oud Italiaansch koninklijk geslacht
in het oude Oostenrijk een veel geroemde nun
tius was en Pacelli die als diplomaat der Vre
desboodschap van Benedictus XV reeds meer
als 10 jaar geleden in het brandpunt der we
reld-geschiedenis stond: niet ver vandaar be
vond zich de 80-jarige Graaf Hutten-Czapski
oud lid van den Senaat van Pruisen, thans
voorzitter van de Poolsche Malthezerridders.
Verder de altijd levenige figuur van Mr. Ci-
ziaci, de president van de katholieke actie,
een nieuwe wereld van gedachten en van lief
dadigheid!
Toen de Paus zegenend voorbijging knielde
een groep studenten van het Ethiopisch Semi
narie onder leiding van een ouden Pater Capu-
cijn. eerbiedig neer. Ook door het zwarte we
relddeel is vandaag een lichtstraal geschoten,
ook daar heeft men het woord der waarheid
gehoord. Ja, in het Katholicisme schuit een
cultureele kracht, die zich zegenrijk uitstrekt
tot over de grenzen der wereld tot aan het uit
einde dèr aarde.
nente verbergenmaar waar
heen?Het spoorwegverkeer zal ver
broken zijnweer een golvingeen
stoot.... pauzestilte, dan een we
derzijds roepen der huisbewonersen
kele kreten op straat.... Den geheelen
nacht door vielen geweldige regenbuien
over onze stille plantages.
En toen de zon rees, was Gnatamala
nog altijd' daar, stralend als iederen och
tend. De helft van onze kinderen kwam
zelfs naar sohool. Overdag rolden nog doffe
retumbos. Van de plantages dicht bij den
Pccuanibuzzo bereikten ons geen alarm-
berichten. Toen werd overgegaan tot den
bouw van noodbarakken. Na de groote
aardbeving was onze school de eerste, die
haar lessen weer begon in een van die ba
rakken, wij stelden de kinderen gerust, ver
telden hun, dat do school uit de beste adok
gebouwd yas. „Maar zij heeft toch scheu
ren'' riep een kleine guit ons verwijtend
toe.
Wij overlegden toen de constructie van
een verplaatsbaar houten huisje van stevi
ge planken, dat den vorm heeft van een
hondenhok en waarin men kan slapen en
zich met behulp van een -stok buiten op
het vrije veld kan rollen. In zoo'n honden
hok wist mijn vriend zich bij de groote aard
beving uit zijn ingestort huis te redden. De
schrik van over de afgeloopen dagen zat
er bij allen nog levendig in, vooral de ver
schrikkelijke aanblik van het kerkhof,
waar de hooge, reusachtige- lange muren
invielen, de kisten en lijken uit hun rust
plaatsen 'uiteengestooten en naar alle kan
ten weggeslingerd werden.
Het is nu Zondagmorgendagen zijn
reeds verloopen. Over half vijf kwam plot
seling weer een schok, twee geweldige tril
lingen daverden door het huismen
snelde uit de kamers naar de Patio doch
het was toen doodstil. In de stad en voor
stad gaat het Zondagsleven vroólijk zijn
ouden gang, de dag straalt feestelijk, als
was er niets gebeurd, niets te wachten.
Maar toch voelt men zich veiliger buiten
de stad. Langzamerhand komen de berich
ten van buiten, die een overzicht geven
van de uitbreiding en .den haard der bevin
gen. Van vroegere groote aardbevinden is
ons helaas zoo goed als niets aan weten
schappelijk zekere waarnemingen opgetee-
kend.
Een krankzinnige wandelde zooeven
door de stad en baarde overal onrust met
zijn sombere voorspellingen van spoedigen
ondergang. Men schijnt zich voor te berei
den, de Marcado is vandaag geheel uitver
kocht.
Boven mij, trekken in dichte zwermen,
de Azucuanes naar het Zuiden. Zij zijn
hier slechts trekvogels, die uit het Noorde
lijk continent komen, uit Noord-Mexico.
waar zij in scharen samenleven en thans
tie tropische landen bezoeken, zoo is dus
in het Noorden de winter begonnen en be
gint hier weer de droogte. „De Azucuanes
trekken, de zomer is op komst" zeiden de
kin dei en.
Eenige stooten rommelen nog ondei
onze stad weg. En wij verzamelen ob
sidian aan de lndiaansche tumuli, want
straks moeten we in de club met onze
schooljeugd een hist-orisch stuk, de tragi
sche vrijheidskamp der Quicbé, tegen de
►Spaansche veroveraars, opvoeren en heb
ben daarvoor de historische echte wapens
noodig. Overal schildert men coulissen,
sleepen groen worden naar het clubgebouw
gesleept hier in het land een kleinig
heid om heele oerwouden op het tooneel
op te bouwen; en tegelijkertijd zoeken wij
naar hout voor onze rollende aardbevings
huttenwant het is een captiefland
waar we ons bivak hebben opgeslagen
(Nadruk verboden).
KAPITEIN FEELY.
Een circusleven van 50 jaar.
Wie heeft nooit in de zacht-ver Lichte cir
cus arnea de dierentemmers bewonderd, hoe
zij schijnbaar met, de grootste kalmte de
getemde beesten voor het geëerde publiek
voerden?
Triomfator over hen is de mensch als
dresseur, dde zijn ijzeren wil in de herse
nen van het dier boort, totdat hij, altijd
nog knorrig en absoluut niet ongevaarlijk
aan de gehate bevelen gehoorzaamt. En
nog gebeurt het niet zelden, dat de in
stincten van het roofdier boven komen,
waarvan de mensch dan het. slachtoffer
wordt. Het is nog meer enkele jaren gele
den, dat een Duitsche dierentemmer in
Rome door een leeuwin verscheurd werd.
Een beroemd college van den Dui.tschen
temmer wa.s de schot Aerxa-nder Foely.
Hij stamde van een artistenfamilie en
trad op 9-jarigen leeftijd reeds op als „ka
pitein Feely, de kleinste olifanten-temmer
der wereld" in het circus Mijers, waar ook
zijn broer als dierentemmer werkzaam was.
Zijn troep bestond uit 7 groote olifan
ten, die zich heel geduldig richten naar de
luimen van hun heer, die voor hen niet
meer was dan 'een kleine dwerg. Immers,
de groote dieren koesteren een eigenaardi
ge, haast aan schuwheid grenzende gene
genheid, voor kinderen. Dit feit, dat ieder
circus-man, maar ook ietleren zoöloog be
kend is, was zeker ook wel de reden, waar
om de directeur Myers, de dikhuiden toe
vertrouwde aan den kleinen Feely, een
broertje van den leeuwentemmer.
Onder de olifanten bevond zich ook een
bijzonder groot exemplaar, dat absoluut
blind was, en bovendien veel karakterfouten
toonde „B iI'd Bill" genaamd. Maar om het
feit, dat het d-ier zoo uitstekend gedres
seerd was, kon men hem moeilijk missen.
Zijn gehechtheid aan den kleinen Feely,
was roerend om te zien. Toen het circus o.p
zekeren avond men schreef het jaar 1882
in de Schotsehe stad Stirling een voo-
stelling gaf, brak er tijdens de voorstelling
een geweldig onweer uit. De donderslagen
waren zóó zwaar, dat de olifanten zeer on
rustig werden. Maar de temmer heeft ook
zijn ee-r en ondanks het zware weer, ver
schenen de olifanten toch met hun kleinen
temmer in de arena.
Alles ging naar wensoh, tot men aan de
Maar Paul, wat zie jij d r uit. Je hebt
le schort vol gaten geknipt.
Ja, moeder, wij speelden winkeltje en
ik was de Zwitsersche kaas.
slotactie kwam, waarin „Blind Bill" zich
op de achterpoot-en moest plaatsen en den
jongen met den slurf omhoog heffen, ter
wijl deze onder begeleiding van het orkest
een Engelsche vlag zwaaide. Deze scène
was bijna in een noodlottig tragedie ver
anderd.
De olifant pakte het kind, begon als een
razende de manege rond te dansen en te
trappelen, zwaaide het heen en weer en
slingerde het telkens in de lucht. Het pu-
blietk bemerkte aan het schreien van den
jongen direct, dat het met den olifant niet
in orde was en drong in groote paniek
naar de uitgangen. Vier lndiaansche lasso-
jagers, die ook tot het circus-personeel be
hoorden, wierpen wel volgens alle regelen
der kunst hun lasso's om de poolen van
den kolos, maar toen zij trachten heen
daardoor tegen te houden, werden zij zelf
als marionetten hean en weer ges ingerd.
Het gelukte den blinden olifant zelfs met
hot kind de straat te bereiken, achtervolgd
door alle temmers, athleten, acrobaten,
clowns en stalknechts van het circus. Door
een welgemikt schot trof dc directeur hem
eindelijk zoo in de slurf, dat. de olifant het
kind moest laten vallen. Na dit incident
werd* „Blind Bill' door zijn eigenaar aan
een Duitsch circus verkocht en moest later
in Liverpool doodgeschoten worden.
Van de vele ondere avonturen va.n Feely
is wel het meest interessant een episode,
die zich niet in liet gele zand der manege,
maar aan boord va.n een stoomschip af
speelde. Het oireus bevond zich toen o.p
weg naar Ierland. In den heerlijken, stillen
zomernacht, sliep het grootste deel der pas
sagiers in ligstoelen op 't dek, en ook Feely
was door de weldoen le rust van dezen nacht
in een lichte sluimering gevallen Plotse
ling werd gewekt door e?n zwarten stal
jongen, dae hem medeedee'de, dat een kooi
open stond en leeg was. Feely kwam toen
tot de vreesélijkc ontdekking, dat het do
kooi va.n een zeldzaam mooien panter was.
Van alle roofdieren is de panter heit- wreed
ste en sluwste dier en niemand kan hem
gcaeel en al temmen.
Feely en de Neger gingen weer naar het
dek, waar alles nog in vredige suuimering
lag. Alleen de eerste bootsman wandelde
op zijn «gemak over en weer en rookte zijn
pijpje. Met enkele woorden stelde Fee'y
hem met het voorval in kennis; om geen
onnoodige verwarring aan te richten werd
niemand gewekt. Met hun drieën doorzoch
ten ze het heele schip, en werk©ijk: in den
maneschijn zag men de groote kat juist naar
een groep slapende passagiers sluipen:
Bij een echtpaar, bij wie een baby van en
kele 'maanden lag, aangekomen pakte do
panter het kind met de tanden en verdween
er met twee groote geluidlooze sprongen
mee door een mangat.
„Hij zal het wurmpje opeten," zei do
bootsman ontzet.
„In de kooi pas," antwoorcte Feely,
„d.w.z. ais wij hem niet te Vl-Uig af zijn."
Enkele oogenbliken later was de temmer
in de kooi. Bijna hetzelfde moment kwam
de panter naar binnen geslopen en hield
den kleine met de tanden aan zijn kleertjes
vast-
Feely commandeerde direct op bevelen
den toon: „Los'at en
De panter stiet een onheil snellend ge
brom uit.... gehoorzaamde echter en liet
het levende bundeltje o.p den grond gij-
den. Feely streelde nu het dier als een ge
hoorzame hond, strekte toen het been
rechtuit en Liet het dier, dat aan deze oefe
ning gewoon was, er over hoon springen.
Daarmee had de dresseur zich zelf tus
schen het kind en het dier gebracht, nu
kwam het er maar op aan om snel te han
delen. Bliksemsnel greep hij het kind op en
sprong door de deur uit de kooi, die hij
haastig achter zich dichtsloeg. De panter
hief een geweldig gebrul aan van onmach
tige woede en wierp zich tegen de ijzeren
tralies.
Feely bracht het kind weer naar het dek
en legde het nua.st de slapende ouders, die
niets van de heele gebeurtenis gemea-kt had
den.
De bootsman deelde de kapitein het
voorgevallene mede en enkele weken later
kreeg Feely de zilveren* red'dingsimedaKc
met begeleidend schrijven, waarin hem
dank gebracht werd voor de heldendaad
van dien nacht. K. W.
Hemeltje wat een weer. En nu is
mijn parapluie binnenste buiten en de
knop afgebroken.