22ste Jaargang DONDERDAG 12 FEBRUARI 1931 No. 6820 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BUITENLAND Z. H. de Paus spreekt de wereld toe 3)e £eidóelie (Bou/fcattf DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f250 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal Franco per post f2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad as voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeclingen wordt het dubbele van het tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat uit drie bladen DUITSCHLAND RIJKSDAG-DEBAT OVER DE BUITENL. POLITIEK. Curtius' beleid goedgekeurd. Om 3 uur gistermiddag opende president Löbe cle Rijksdag-zitting. Voordat cot de orde van den dag wordt overgegaan, legde afgevaardigde Döbricn een verkering af v< r de landvolkpartij, die als volgt luidt: rotesteeren tegen de aanvallen, welke ren door de nat.- socialisten en Duitsch-nationalen op ons zijn gedaan. Wij zijn noch een tribuut- noch een Youngpartij. Wij wijzen ook met ver ontwaardiging de uitlatingen van -fgevaar digde Wenthausen terug, dat wij niet tot Duitschland of tot de nationale oppositie zouden behooren. (Hoort, hoort). In onze houding tegenover de regeering is geen verandering gekomen. Wij blijven in de oppositie, niet in principieele, maar in za kelijke oppositie. Wij willen in het parle ment zakelijk voor onze doeleinden wer ken. Daarom hebben wij ook gestemd voor de wijziging van het reglement van orde, zooals die vroeger door de Duitsch-natio nalen zelf werd geëischt (Hoort, hoort). Hierna werden de debatten over de bui- tenlandsche politiek voortgezet. Stöcker (communist) noemde de verkla ringen, welke de nat.-socialisten en Duitsch- nationalen gisteren hebben afgelegd, ko medie en huichelarij. Hepp (Landvolkpartij) wees er op, dat zijn partij zichniet door Hitler of Frick den weg laat voorschrijven. „Na de vlucht der andere partijen valt ons de nationale oppositie toe", aldus spr. De buitenland- sche politiek van dr. Curtius achtte Hepp verkeerd; hij is tegen het Poolsch-Duitscb handelsverdrag en tegen het Pan-Europa- plan. Reinhold (Staatspartij) zeide, dat de rechts-radicalen door hun vlucht de bui- tenlandsche politiek een dienst hebben bewezen. Hij ging met de verklaringen van dr. Curtius accoord en zijn partij zal diens politiek blijven steunen, als zijn doel en methoden even duidelijk blijven als tot dusver. Dr. Breitscheidt (sociaal-democraat) noemde het voorstel van den Franschen graaf d'Ormesson in zake de herstelkwes tie, een bruibbaren grondslag voor discus sies. Herziening der herstelverplichtingeu kan eerst dan met succes worden verlangd, als Duitschland orde in zijn eigen finan ciën heeft gebracht. Amerika zal ten slotte in zijn eigen belang een andere regeling der infcergeallieerde schuldenkwestie moe ten treffen. Graaf Westarp (conservatief) besloot het debat met een protest tegen het verdrag van Versailles en den eisch tot onverwijl de wijziging in de herstellasten. Nadat besloten was ten opzichte van de door de Duitsch-nationalen ingediende mo tie van wantrouwen tot de orde van den dag over te gaan, werd gestemd over de motie van wantrouwen tegen dr. Curtius, welke door de communisten en de Land volkpartij is ingediend. Deze met 255 tegen 87 stemmen en 29 onthoudingen verworpen. Voor de motie stemden behalve de in dieners ook de chr. socialen; de economi sche partij en de volksnationalen stemden blanco. Tegen negen uur werd het Huis tot Don derdag verdaagd. ENGELAND ENGELANDS CRISIS. Felle repliek van Snowden. Het lagerhuis behandelde gisteren de conservatieve motie van wantrouwen tegen de regeering, in verband met de enorme stijging der staatsuitgaven. Hierop was een amendement door de liberalen ingediend, waarin de instelling van een commissie van onderzoek wordt, verlangd. De motie werd toegelicht door Wor- thington Evans, die betoogde, dat de re geering door haar politiek het land bijna onherstelbare schade heeft toegebracht, in een tijd, dat voor alles zuinigheid gebo den was, om het geschokte vertrouwen te herstellen. De ontzettende stijging van het aantal werkloozen kan echter niet anders tot staan gebracht worden, dan door een herstel van het vertrouwen onder de industrieelen. Spreker voorziet een groot tekort op de begrooting, de werkloozen-uitkeeringen be dragen 45 millioen in plaats van 12.5 mil lioen. Het Engelsche crediet gaat achteruit. Voortdurend wordt meer goud uit Enge land uitgevoerd de laatste maanden, en de regeering brengt het land steeds nader aan den rand der financieele ineenstorting. Spreker bestreed ook het amendement der liberalen, dat slechts vertraging be- teekent. Snowden antwoordde in een buitenge woon scherpe rede, waarin hij de conser vatieven verweet, dat zij, toen zij aan het bewind waren, het geld met volle handen hebben uitgegeven. De arbeidersregeering heeft onder de gevolgen daarvan thans te lijden. De conservatieven interrumpeerden her haaldelijk, zoodat de speaker verschillende malen moëst ingrijpen. Snowden verklaarde, dat hij geen be zwaar had tegen het amendement der li beralen, doch van de instelling der be doelde commissie niet veel heil verwachtte. Ik verklaar, dat de financieele toestand van het land zeer ernstig is en onaangena me maatregelen noodig zullen zijn, wil men het evenwicht in de begrooting bewaren en het gevaar van inflatie vermijden. Tn dezen tijd van economische depressie wor den lasten, die in tijden van welvaart ge makkelijk te dragen zijn, onmogelijk te dragen. De pogingen, om de crisis te boven te ko men, zullen tijdelijk van allen offers eischen. De leden van het kabinet zijn bereid, het hunne te brengen. (Men ver onderstelt, dat hier een vermindering van de salarissen der regeeringsleden wordt aangekondigd). De uitgaven zijn gestegen en de inkom sten verminderd, Toch is het crediet van groot Brittannië altijd beter dan het de laatste vijf jaar geweest is. In dit verband sprak daarna de kanse lier van de schatkist over de kwestie der oorlogsschulden: Wij hebben een oorlogs schuldenlast, die reusachtig is. Ik wil niemand ontstemmen, maar een ding moet ik toch zeggen: als ooit de ge schiedenis de manier en de wijze onder zoekt, waarop men deze verplichtingen is aangegaan, de onverantwoordelijkheid en financieele lichtvaardigheid, waarmede men verplichtingen op zich nam, die gezien den toenmaligen stand van zaken volkomen onmogelijk waren, wanneer dit eenmaal bekend wordt, dan vrees ik, dat de perso nen, die daarvoor verantwoordelijk zijn., den vloek van het nageslacht te dragen zullen hebben. Snowden kondigde verder aan dat do door de werkloosheid veroorzaakte staats uitgaven niet meer op de zelfde schaal voortgezet kunnen worden. Het is noodig dat dit vraagstuk op den grondslag van een overeenstemming tus- schen alle partijen geregeld wordt. Hij deed een dringend beroep op de groote massa van zijn eigen partij om te bezuinigen. Plannen ,die groote uitgaven vereischen, zullen al is de uitvoering daar van nog zoo gewenscht, moeten wachten op betere tijden. Het doel van zijn 40-jarig leven als po liticus is geweest en blijft verbetering te brengen in het loon van de arbeidende klas se, zoo hij nu een tijdelijk uitstel van de sociale eischen en zelfs offers vraagt, ge schiedt dit in de overtuiging, dat dit noo dig is, om de sociale politiek voor de toe komst niet in gevaar te brengen. Ten slotte verklaarde de minister, dat bet loopende dienstjaar met een bedenke lijk groot tekort-zal sluiten. De motie van wantrouwen der conserva tieven werd tenslotte verworpen met 310 tegen 235 stemmen. SPANJE SPANNING TE MADRID EN CADIZ. Voor de Carmel-kerk te Madrid, waar gisteren 'n H. Mis gecelebreerd is ter na gedachtenis van kapitein Fernandez, die wegens deelneming aan den opstand te Jaca is gefusileerd, is het tot botsingen gekomen tusschen de talrijke kerkbezoe kers en de politie, in verband met het feit, dat de kerkgangers na afloop van de godsdienstoefening groepsgewijs door de stad wilden trekken. Herhaaldelijk weerklonk uit de menigte de kreet: „Leve de republiek". De politie arres teerde talrijke personen. Daar de republikeinen hadden aange kondigd, ter gelegenheid van den ver jaardag der afkondiging van de repu bliek voorbij de gevangenis van Madrid te zullen trekken, waren daar sinds den vroegen morgen sterke politie-afdeelin- gen opgesteld. Ook in den omtrek van het huis der moeder van kapitein Galan, die, zoóals men weet, eveneens in verband met den jongsten opstand ter dood is gebracht, wordt gepatrouilleerd. De troe pen van het Madrileensche garnizoen zijn geconsigneerd. VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. Een scherp financieel debat In het En gelsche Lagerhuis. De Katholieken in Britsch-lndi6.. Mijnontploffing in Mantsjoerije. (Bui- tenl. Berichten, 2de blad). BINNENLAND. De Tweede Kamer heeft het wetsont werp tot steun aan de aardappelmeel-in- dustrie aangenomen. (Binnenl. 2de blad). Een tea in de Nuntiatuur te Den Haag. (Binnenland, 2de blad). Wie de verhooging der sigaretten-accijns betalen moeten. (Binnpnl., 2de blad). Aanvaring in het Noordzeekanaal. (Ge mengde Ber„ 3de blad). Zware brand in een meubelmagazijn te Den Haag. (Gem. Ber., 3de blad). Vervalsching van postwisselformulieren. (Gem. Ber., 3de blad). De bekroningen der bloemententoonstel ling te Haarlem. (1ste blad). Uit Cadiz wordt gemeld, dat de staking der arbeiders in het scheepsbouwbedrijf aldaar aog steeds voortduurt. Talrijke arbeiders uit andere havenbedrijven heb ben zich met de stakers solidair verklaard De winkels, met uitzondering van de levensmiddelenzaken, zijn gesloten uit vrees voor onlusten. Er wordt gevreesd voor een staking van het personeel der vervoermiddelen. Afdeelingen der guar- dia civil patrouilleeren door de stad. Het is echter nog niet tot onlusten gekomen. RUSLAND GROOT COMPLOT TEGEN DE SOVJETS. Talrijke arrestaties. Naar het sovjetorgaan „Tsaria Wo- stoka", dat te Tiflis verschijnt mededeelt is in het petroleumbekken van Bakoe een groote contra-revolutionaire organisatie ontdekt. Volgens het communique, dat door den chef van de plaatselijke Gepeoe verstrekt werd, behoorden tot deze organisatie tal van directeuren en specialisten van het Russische petroleumsyndicaat. Met opzet trachtten zij de nafta-indus- trie der sovjets te ondermijnen en deden daarom aan de staatsadministratie geen opgave van de nieuwe petroleumbronnen, die zij ontdekten. Er zijn talrijke arrestaties uitgevoerd. Onder de gearresteerden bevinden zich vele ingenieurs van naam. Tegelijkertijd heeft de Gepeoe in de sovjet-republiek Adzerbeidzjan veertig leden van een sovjetcoöperatie gearres teerd, die er van beschuldigd worden, sabotage gepleegd te hebben, om daar door hongerdemonstraties van den kant der bevolking uit te lokken. Ook in Russisch Armenië zijn tal van personen gearresteerd, die lid waren van een nationalitisohe organisatie. Enkele zeer invloedrijke personen wer den uit de Armeensche communistische partij gezet, daar zij de bevelen, die zij van het centrale executieve comité uit Moskou ontvingen, niet wilden opvolgen en het plan koesterden, om zich tijdens het aansta-ande congres der Armeensche bolsjewisten geheel aan de richtlijnen van Stalin te onttrekken. AMERIKA AMERIKA'S BEGROOTINGSDEFICIT. Op 500 millioen dollar geschat. Naar uit Washington wordt gemeld, heeft d? onderstaatssecretaris voor de Schatkist, Ogden Mills, verklaard, dat hij het deficit van het loopende dienstjaar op 500 millioen dollar schat. „TOT AAN 'S WERELDS VERSTE PALEN" 's Pausen zegen Urbi et Orbi. Hedenmiddag heeft 's Pausen stem ge klonken over de aarde, „van wereldgrens tot grens", zooals Schaepman zeggen zou. Het wonder heeft zich herhaald zij 't thans in modernen voor onze technische eeuw nauwelijks meer verwonderlijken vorm dat het woord uitging tot alle vol ken en verstaan werd tot aan de uiteinden der aarde. Tot allen, Italianen, zoowel als Noren, Engelschen en Russen en Turken, Europea nen zoowel als bewoners van Amerika en Australië, Westerlingen en Oosterlingen, blanken en zwarten, tot allen klonk de stem van den Opperherder der Volken in de officieele taal van de Eene Heilige Ka tholieke Apostolische Kerk. 's Pausen stem werd in den aether ge dragen door het machtige nieuwe Vati- caansche station, dat, zooals bekend, uit zendt op een golflengte van 19.81 M. en overgenomen door ontelbare zenders op het vasteland van Europa, o.a. door het station Huizen van de K. R. O. (298 M.). Om 10 minuten voor vier arriveerde Z. H. de Paus per auto op het plein vóór het radio-station, aangekondigd door bazuin geschal, dat helder opklonk. Om even 4 uur kondigde markies Mar coni een der groote uitvinders van de radio, de man, die het eerst de antenne aanbracht en daardoor de afstandswerking der aet-hergolven belangrijk wist te ver- grooten den H. Vader aan. Markies Marconi sprak in het Itaiaansch den H. Vader toe en zeide, dat het de eer ste maal was, dat de levende stem van een Paus doordrong tot de uiterste deelen van de aardbol. Z. H. de Paus sprak in het Latijn een rede uit, welke ongeveer een kwartier duurde. Door het Italiaansch accent was het gesprokene, ofschoon goed hoorbaar, minder goed te volgen. De Paus sprak met krachtige heldere stem en richtte zijn radio-boodschap tot de geheele wereld, tot de kerkelijke hiërar chie, tot de ordes-geestelijkheid, tot de missionarissen, tot geloovigen en ongeloo- vigen en tot allen, die van de Katholieke Kerk gescheiden leven. Z. H. richtte zich tot de regeeringen en de volkeren, tot rij ken en armen, tot werkgevers en werkne mers, tot alle bedrukten en noodlijdenden aan allen bracht hij een boodschap des vredes en aan allen gaf hij (urbi et orbi) zijn Apostolischen Zegen. Na afloop van de rede, bezichtigde Z. H. de Paus de andere zalen van het Vati- caansche radiostation, waarna hij zich in gezelschap van markies Marconi per auto begaf naar de „Accademia delle Scienze" waar te ongeveer half vijf een korte zit ting werd gehouden. Het eerst werd daar het woord gevoerd door den president der „Accademia", pater Granfranceschi S.J. en daarna door markies Marcom. Aan het slot der zitting voerde Z. H. de Paus we derom het woord. Terwijl Z. H. de Paus de vertrekken van het radio-station bezichtigde en zich daar na naar de Accademia begaf, werd 's Pau sen rede vertaald in het Italiaansch, Fransch, Duitsch, Engelsch en Spaansch. Ook de K.R.O. gaf in het Nederlandsch een korte samenvatting van 's Pausen rede.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1931 | | pagina 1