22ste Jaargang ZATERDAG 24 JANUARI 1931 No. 6804 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN BUITENLAND BINNENLAND STADSNIEUWS 3)e£cicbeli^Cou/fcamt DE ABONN'EMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal Bij onze Agenten 20 cent per week f2.50 per kwanaal Franco per post f 2.95 per kwartaal Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent. TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT: Gewone advertentiën 30 cent per regel Voor Ingezonden Mededeclingen wordt het dubbele van het tarief berekend Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en verhuur, koop en verkoop f 0.50 Dit nummer bestaat uit vijl bladen waaronder geïllustreerd Zondags blad. VOLKENBOND ONTWAPENINGSCONFERENTIE Op 2 Februari 1932 te Geneve bijeen. De Volkenbondsraad heeft g'stermiddag in geheime ziting besloten dat de Ontwapenings conferentie op 2 Februari 1932 zal worden bijeengeroepen en te Genève za worden ge houden. De Raad heeft verder besloten, dat de president niet door de confeu ntie zal wor den gekozen, maar d ior den Raad zal worden benoemd. Met het oog op da moeilijkheden, die deze laatste kwestie gedurende de huidige zitting heeft opgeleverd werd besloten, de be noeming tot de Mei-zitting van den Volken bondsraad uit te stellen. De technische voorbereiding van de Ontwa peningsconferentie geschiedt door het alge- meene secretariaat van den Volkenbond en door de rapporteurs over de '■ntwapenings- kwesties in den Volkenbondsraad. De confe rentie vindt plaats in aansluiting op de eerst volgende Januari-zitting van den VoUien- bondsraad. Deze begint op 25 Janari 1931 Bovenvermeld resultaat van de geheime Volkenbondsvergadering zal t.eden in den vorm eener resolutie in de openbare zitfing van den Volkenbondsraad worden behandeld. Deze handeling heeft echter slechts formeele beteekenis. De gisteren in geheime zitting ge nomen besluiten zijn definitief en zullen heden in de openbare zitting zonder twijfel worden bevestigd. De keuze van Genève als plaats der Ontwa peningsconferentie is gedaan onder het voor behoud. dat de stad nog precieze mededee- lingen zal doen over de logeergt-egenheden en de ruimten, waarin de conferentie en haar tal rijk commissies kunnen vergaderen. NAAR OPLOSSING DER S LEZISCHE KWESTIE Henderson, de Britsche minister van Buiten- landsche Zaken en voorzitter vaD den Volken bondsraad, heeft den Italiaanscnen jurist Pi- lotti en Mowinckel (Noorwegen) verzocht, met hem deel uit te matten van de raadcommis- sie van drie, welke de klachten der Oekraini- sche minderheden in Polen zal onderzoeken. Naar men verneemt, is de eenige moeilijk heid, waarop de Duitsch-Poolsche onderhan delingen in zake Opper-Silezië nog stuiten, de eisch van dr. Curtius, dat de wojwode zijn ontslag zal indienen en dat Polen den Bond van Opstandelingen zal ontbinden. Over de verdere punten van het rapport van het Japan- sche raadslid schijnt overeenstemming te zijn bereikt, en algemeen wordt ve» wacht, dat ook de laatste moeilijkheden uit den weg geruimd zullen worden. De onderhandelingen zijn nog in vollen gang, doch naar uit de omgeving van Hender son verluidt, zou deze tame'ii-k optimistisch gestemd zijn. Hij zou gisteravjed hebben ge zegd, dat het waarschijnlijk mogelijk is, reeds heden het rapport aan den Vc'kenbondsraad voor ie leggen Naar verluidt, heeft de Poo'sche minister van Buitenlandsche Zaken zich reeds in den loop van den dag na langdurige onderhande lingen bereid verklaard, aan verschillende Duitsche eischen te voldoen. O a. gaat hij er mee accoord, dat dat in het raoport uitdruk kelijk wordt verklaard, dat Po'cn „de artike len 75 en 83 van de Geneefsche conventie heeft geschonden" en dat de Raad hierover zijn mis noegen uitspreekt. Verder zou Zaleski er in hebben toegestemd, den Raad in de Mei-zit ting verslag uit te brengen, welke maatregelen er tegen de schuldige personen zijn genomen. Tenslotte zou hij er geen bezwaar tegen ma ken, dat de Raad verlangt, dl? de Poolsche regeering de toezegging moet geven, op „par ticuliere organisaties" hie-onder verstaat Zaleski ook den Bond van Opstandelingen in die richting uit te oefenen, da* zij zich ont houden van handelingen, welke den Bond van Opstandelingen ten laste zijn ge'egd. „Tel." DUITSCHLAND CONFLICT IN DE SILEZISCHE MIJN-INDUSTRIE Opzegging van alle arbe'ders. De Duitsche rijksminister van Arbeid heeft geweigerd, de arbitrale uitspraak betreffende het loonconflict in de Opper-S'lezische mijn industrie bindend te verklaren, m zijn motivee ring wijst hij er op, dat de locnen van ver schillende groepen arbeiders thans reeds bui tengewoon laag zijn. Daarom moet uit sociale overwegingen het voorstel der werkgevers tot bindendverklaring van de uitspraak van de hand worden gewezen. Krachtens deze uit spraak zouden de loonen met 6 pet. worden verlaagd In verbaind met dit besluit van den minister werd hedenochtend bij de drie Opper-Silezi- sche ertsmijnen de volgende mededeeling aan geplakt: „Daar de pogingen van den bond van werk gevers om langs den weg der bemiddeling een nieuwe regeling der arbeidsvoorwaarden te verkrijgen mislukt zijn, zien wij ons genood zaakt tegen 7 Februari a.s. alle arbeiders op te zeggen Na vooralgaand ave» leg met den arbeidersraad zullen wij binnen enkele dagen bereid zijn, met ingang van 8 I'ebruari nieuwe arbeidscontracten te sluiten". Een debat-avond Donderdagavond is te Ber'ijr een debat avond gehouden door de natiunaalsocialisten en de communisten. De debatten hadden inderdaad plaats, doch ontaardden in een heftige vechtpartij, toen de later gearriveerde Rijksdagafgevaardigde Göbbels het woord zou nemeen Alle pogin gen van de vergaderingsleiding en de zaal wachters om de orde te bewaren, mislukten. Met stoelen sloeg men op elkander in en ook van de galerij af werden stoe'en naar beneden geworpen. Toen tenslotte verscheidene gewon den door den geneeskundigen dienst moesten worden weggehaald, drong de politie de zaal binnen en ontruimde die onder gebruikmaking van den gummistok. Vóór het begin van de vergadering had de politie de straat afgezet, terwijl aan den in gang alle verdacht uitziende pei<-onen gefouil leerd werden. Daarbij werden boksbeugels, knalpistolen en ploertendooders in beslag ge nomen, in verband waarmede acht personen werden gearresteerd. Tijdens de vechtpartijen werd de geheele zaal-inventaris vernield. In totaal werden ongeveer 100 personen ge wond, van wie velen in een ziekenhuis moes ten worden opgenomen. De politie arresteerde wegens het toebren gen van schade, mishandeling en verzetple- ging tegen de politie 22 personeD. FRANKRIJK. FRANKRIJK EN ITALIË Een nieuwe breuk? De „Chicago Tribune" brengt uit Londen 't opzienbarende nieuws, dat de Fransche re geering de Britsche door middel van een nota officieel ervan in kennis zou hebben gesteld, dat de Fransch-Italiaansche vlontonderhande- lingen zouden zijn afgebroken. Tegelijkertijd zou hierbij zijn medegedeeld, dat Frankrijk hierdoor weder de vrijheden heeft verkregen, die voor dit geval in de Lon- densche vlootovereenkomst zijn voorzien en dat Frankrijk daarom zal begi: nen met den verderen uitbouw van zijn vlooi in overeen stemming met zijn militaire benoeften. De Britsche regeering zou zich derhalve ge noodzaakt zien, harerzijds een beroep te doen op de bekende clausule van bt'. Londensche vlootvcrdrag, waarbij Groot Bnttannië mag overgaan tot uitbreiding van de vloot om deze in overeenstemming te houden Tet de machts verhouding tusschen de andere vloten, terwijl vervolgens het beginsel der par'teit dit alles ook voor de Vereenigde Staten oanleiding zou zijn om het program voor den bouw van nieu we schepen uit te breiden. Naar aanleiding van dit ber'cht (dat wij intusschen geheel voor rekening van het blad laten Red.), wordt van officeele Fransche zijde verklaard, dat inderdaad de Fransch- Italiaansche vlootonderhande'mgen tot stil stand zijn gekomen. Aangezien voort de periode van stilstand van den vloot-aanbouw, welke tusschen Briand en Grandi was overeengekomen is afgeloo- pen, houdt de Fransche regecmg zich na tuurlijk wederom bezig met d„. kwestie vaD het hervatten van den vlootbouw. Een definitieve beslissing is hieromtrent nog niet gevallen. MEXICO. PAUSELIJK DELEGAAT OVER MEXICO De godsdienst in eere hersteld. Een K. W P.-bericht uit San Antonio meldt: De Pauselijke delegaat voor Mexico, mgr Ruiz y Flores. aartsbisschop van Morelia, heeft aan een Franschen priester en lournalist abbé Lugan een beknopt overzicht gegeven over den tegenwoordigen toestand in Mex'co. De aartsbisschop verklaarde, dat de kerk in Mexico volledig vrijheid genic-t en absoluut erkend wordt, ondanks het feit. dat er en kele wetten en verordeningen rijn, die schijn baar een vijandig karakter dragen. Hij zelfs is de meening toegedaan, dat de kerk en de geloovigen in den ko-ist mogelijken tijd weer overal in de gelegenheid zullen zijn, cm hun godsdienstplichten waar te nemen, daar de eeredienst weer geheel hersteld is, het geen voor een groot deel te dauken is aan de katholieke actie, die op den g. eden weg is om de hechte grondslagen te leggen ten einde vreedzame politieke betrekkingen te stichten. De Katholieke actie heeft een buitengewoon grooten invloed op de onderhandelingen om vrede te stichten tusschen de verschillende po litieke partijen. Thans wordt er gewerkt om het algemeen kiesrecht ingevoerd te krijgen, waardoor ook de Katholieken hl'n rechten als staatsburgers zullen kunnen dien gelden, zon der dat ze daardoor hun kerk en hun gods dienst in gevaar brengen. Op de vraag, of men Mexico terecht „een Katholiek land" mag noemen, zuoals in de pers zoo vaak gebeurt antwoordde de aartsbis schop het volgende: De overgroote meerderheid der Mexicanen noemt zich Katholiek. Maar de meesten zijn het alleen doordat ze gedoop* zijn, hetgeen cok weer zijn verklaring vindt m het feit, dat er voor de zielzorg, uit te ozlenen over 15 millioen zielen, slechts 4000 priesters beschik baar waren, waarvan er thans nog slechts 3000 zijn overgebleven. Zoodoende is het onvermijdelijk, dat de massa des volks absoluut onbekend is met den godsdienst, en omdat een geregelde ziel zorg ontbrak, hebben de menschen vaak radi cale en socialistische ideeën opgenomen in de vaste overtuigng, dat zoo ieté heei goed te ver eenigen was met hun godsdienst. Maar het is ontegenzeggelijk, dat er ook zeer veel Katholieken zijn, die in hun handel en wandel door en door Kathil'ek zijn. Wat de Indianen betreft (er zijn er ongeveer nog vijf millioen), zij worden thans tot alle burgerlijke betrekkingen toegel Hen. Hun ka tholieke godsdienst is echter nog sterk ver mengd met heidensch bijgeloof. Besliste vijanden van de Kerk vindt men bij na uitsluitend onder de blanke inboorlingen. Hun vijandige gezindheid jegens den gods dienst is toe te schrijven aan hun opvoeding in den geest der vrijmetselarij, die ze op de openbare scholen hebben gekregen". Zooals bekend is, heeft de aartsbisschop Leopoldo Ruiz y Flores een buitengewoon be langrijke rol gespeeld bij le onderhandelingen tusschen Kerk en Staat in Mex co. Hij is een buitengewoon fijn kenner van de toestanden en verhoudingen in Mexico en de overeen stemming. die tot nog toe bereikt werd met de regeering, is te danken aan het deskundig en tactvol optreden van dezen g?vierden kerk- De Nederlandsche leeuw contra het Nederlandsche ei. Dezer dagen ontving het bestuur van het Nederlandsch Eieren-controlebureau een schrijven, onderteekend door eenige der voornaamste eieren-exporteurs op Enge land, waarin werd aangedrongen op een spoedige verandering van het eierstempel. De tot nu toe gebruikte leeuwen-afbeelding zou moeten vervangen worden door het woord Holland in een ovaal lijstje. Tegen het tot nu toe gebruikte stempel werden bezwaren gemaakt technische zowel als koopmanschappelijke. Vooreerst is een rond stempel moeilijk op een eivormig voorwerp te brengen. De Engelsche bepa lingen vragen den naam van het land en tot nu toe stond bij het Nederlandsche stempel de leeuwenfiguur op den voor grond Bovendien is het stempel te dicht, brengt te veel inkt op een kleine plek van de eierschaal en leent zich gemakkelijk tot fraude. Koopmanschappelijke bezwaren zijn o.a., dat de cirkelvorm te veel overeenkomst heeft met het stempel voor geconserveerde eieren, waarvoor Engeland een cirkel voor schrijft. De afwijking van ons merk voor versche eieren van dat onzer voornaamste concur renten, Ierland, Denemarken en België (naam van het land in ovaal lijstje), welke laatste deelg door reclame, deels door voor- gebruik reeds bekendheid heeft verworven, veroorzaakt een onnoodige bemoeilijking van den détailverkoop van versche Neder landsche eieren. De verstandige koopman tracht altijd te profiteeren van het succes zijner voor naamste concurrenten. Bij eventueele kwaliteitsafwijking onzer eieren (ondanks alle reglementen, blijven ze een licht bederfelijk artikel) zal het op vallend afzonderlijke leeuwmerk er spoe diger uitliggen bij den consument, dan wan neer zulks plaats vindt onder een meer al gemeen verbreid merk. Werkverschaffing in Amsterdam. De Amsterdamsche gemeenteraad heeft aangenomen het voorstel van B. en W. waarbij 375 000 gld. .wordt uitgetrokken, om premie te geven aan hen, die in dezen tijd hun woningen in goeden staat laten brengen. Verkorte werktijd bij Philips. De Eindhovensche correspondent van de „Msbd." meldt: In de Philipsfabriek zijn plakkaten opge hangen met de mededeeling, dat de werk tijd met één uur per dag verkort wordt, zoodat het werk ophoudt om vijf, in plaats van om zes uur. Bij navraag bij de N.V. of deze maatregel voor de heele fabriek gold antwoordde men dat de maatregel voor meerdere afdeelingen zou gelden. De bedoeling van dezen maatregel is, om verder ontslag zooveel mogelijk tegen te gaan. DE GRAAL. Nu volgens het bericht van gisteren avond in dit blad het Clubhuis van „De Graal", Hooigracht No. 31, zoover gereed is, dat degenen, die er de leiding van heb ben, haar zegenrijk werk te Leiden kunnen beginnen voor onze katholieke meisjes, wil ik gaarne de ouders dier meisjes aansporen, hunne dochters lid te laten worden van deze krachtige en enthousiaste katholieke beweging. De meisjes kunnen zich als as- pirant-Graalleden laten inschrijven aan het Clubhuis op de gisteren aangegeven uren, en het is te hopen, dat allen daarvan een dankbaar gebruik zullen maken, opdat ook hier in Leiden de katholieke vrouwelijke jeugd dezen nieuwen machtigen steun deel achtig worde in de vele gevaren, vooral naar de ziel, die het meisje in onzen tijd van alle kanten omgeven. De ouders zul len er nooit berouw van hebben, in deze gewichtige zaak gehoor te hebben gege ven aan het woord van Haarlem's Bisschop, en de meisjes zullen er zich over verheu gen, lid te zijn geworden van „De Graal" en binnen zeer korten tijd vurige propa gandisten worden van dit heerlijk werk. Vooruit dus „in nomine Domini": in den Naam des Heeren! Deken A. HOMULLE. COMMUNISTISCHE AGITATIE. Tegen het optreden der politie. Terwijl gisteren de R.K. werkioozen verblijd werden, en wel 200 gezinnen, met een groote voorraad levensmiddelen, kwamen de commu nistische werkioozen bijeen in het Luxor-thea- ter niet om door hun minder behoeftige kame raden te worden gesteund, maar om heftig te ageeren tegen het optreden der Leidsche poli tie in verband met de relletjes in 't begin dezer week, voor de communistische leiders het voedsel voor hun werklooze volgelingen. Ongeveer 400 werkioozen wa'en er aanwe zig, waartusschen veel opgesenrten jongens, wien de meeste redevoeringen weinig schenen te interesseeren, maar die be.ust waren op een relletje en dus alleen meejuichten en schreeuwden, als een der sprekers al te heftig en liefst wat onparlementair van leer trok. Het is met een sisser afgelonj en. De politie was waakzaam, zij was in de «aal aanwezig en werd zoo onparlementair mogelijk uitge scholden o.a. voor politiehonden, karbau- wen, moordenaars en meer derge'ijk fraais. De meeste redevoeringen ws-en voor com munisten nogal gematigd, uitgezonderd die van „kamreaad" Wouda, die de vergadering leidde en er heftig op los schold, zoodat deze dan ook de meest gewilde spreker was. Den burgemeester noemde hij het opperhoold der knuppelaars, hij schold op de „regeerings- k'iek", de burgerl. Pers, waarvin „Het Volk" 't leeuwenaandeel kreeg en voora' op de politie, die kameraad van der Lubbe bijna had „ver moord". Er waren ook Haagsche communisten, waar van er enkelen het woord voerden. O.a. voerde ook dr Knuttel -«et woord, die het had over het „sluipmoordenaarswerk der politie, waarvan er zich enkelen achter in de zaal bevonden, en dien toen aani'onds de drei gende belangstelling der vergadering hadden. „Kameraad" Wouda noemde hijvoorbeeld de geldinzameling door de R.K. Muziekvereeni- ging „Perosi" voor de R.K. w-.rkloozen „op lichting, die gestraft moest worden". En het eenigste, wat hij den aanwezigen vroeg, was geen steun voor de werklooze ka meraden, maar agitatie, aansluiting bij de par tij. versterking der communistische gelederen. Er werd nog een motie aangenomen, waarin de invrijheidsstelling van Van der Lubbe werd geëischt, welke motie zou gazonden worden, aan de regeering en de burgerlijke pers. Arme menschen. die zich aldus laten gebrui ken en laten ophitsen door enkele heethoof den, terwijl er door hun eigen kameraden niets voor den gedaan wordt. Sanem en circenses! Brood en spelen! En slechts het spel geven zij hen, het bloe dig spel van oproer en revolutie, waarbij le ven en vrijheid op het spel staan. Het brood nemen zij. Intusschen bovendien een droevig beeld van wat men in Nederland ons vrijheid meent te moeten verstaan. Een teeken van VOORNAAMSTE NIEUWS BUITENLAND. De Volkenbondsraad heeft besloten de algerreene Ontwapeningsconferentie op 2 Februari 1932 bijeen te roepen. Een nieuwe breuk tusschen Frankrijk en Italië? De godsdienstvrede in Mexico. BINNENLAND. Civiele procedure voor den Amsterdam- schen Rechtbank inzake zwendel in den naaimachinehandel. (Rechtzaken, 4de blad). Een brutale roofoverval te Nieuwe Nie- dorp. (Laatste Berichten). maatschappelijk verval, als de politie de orde nioet gaan handhaven bij een meer dan heftige agitatie tegen de politie zelf. Vrijheid of losbandigheid, het is een groot verschil. Uitdeeling aan de R.-K. werkioozen. Wederom zijn gisteren door de goede zorgen der afd. Leiden van den Ned. fv K. Volksbond een groote hoeveelheid goede gaven aan de R.K werkioozen uitgedeeld, hoofdzakelijk be staande uit vleesch, vet, spek. koffie, thee, erwten, boonen, brood en aardappelen. En 't is meer dan een bewijs van waardee- nng, dat wij hiervan melding inaken. Want terwijl communisten en verkeerde ele menten bepaalde gedeelten der bevolking op ruien tegen het gezag, hen uitbatend voor hun politieke ideeën en diezelfde menschen latend in gebrek, werkt en ijvert de R K. Volksbond om hun werklooze kameraden van een goede voorraad voedsel te voorzien. Dat ook deze uitdeeling geen sinecure was, meer dan „een druppel in den >ceaan" bewees ons de groote zaal van het gehouw van den R.K. Volksbond, die haast te Hein was ora alles te bevatten. Aan 200 gezinnen werden gistermiddag spij- zijn verstrekt en de grootste gewinnen kregen ieder niet minder dan 5 brooden. een zak aard appelen van 20 K.G., 3 pond vet, 1 pond spek, 2 pond rijst, 2 pond boooen. 2 pond kof fie, 1 pond thee, 1 worst, 1 pond vleesch en 1 pond tabak. Zulke gaven spreken luide. En gaarne bren gen wij hulde aan ben niet a'leen, die deze groote uitdeeling mede moge'ijk maakten, maar vooral aan hen, die door het gratis schenken van een groote hoeveelheid artikelen, een daad van ware naastenliefde stelden Dit alles, een zaal vol spijzen, werd dcor de Luxor- garage gratis overal opgehaald en naar het gebouw van den R.K. Volksbond gebracht. Door veler hulp is het alzoo voor de R.K. werkioozen een goede dag geweest. Een dag waarop de zon weer eens doorbrak. De zon der naastenliefdel Leden der R. K. Kiesvereeniging! Morgen is de tweede stemming voor de samenstelling van de katholieke candida- tenlijst voor de Prov. Staten in den Kies kring Leiden. Het bestuur der Katholieke Kiesver. heeft de. leden dringend verzocht, hun be langstelling voor deze stemming te toonen, en het vertrouwt, dat de leden aan de tot hen gedane oproep gevolg zullen geven. HET LUSTRUM VAN P.K. Triduum 3e dag. Gisteravond waren voor de laatste maal in de kapel van het St. Elizabethzieken- huis de leden van de K. J. M. V. St. Peter- Kanis bijeengekomen, waar de moderator van P. K., de wcleerw. heer Gudde, zijn derde conferentie hield. Het onderweip van deze conferentie was: De weg naar net ideaal. De vorige malen had de eerw. spreker meer de negatieve zijde behandeld, thans wilde hij de positieve kant van onze levens staat bespreken. Hierbij dacht hij onwillekeurig aan wat de H. Petrus gezegd had tot de christenen in Klein-Azië. In enkele woorden had Pe trus de taak van een degelijk christen aan gegeven: Weèst voorzichtig, waakt in uwe gebeden, maar bovenal beoefent de on derlinge liefde. Dit is als het ware gesproken voor on zen tijd, omdat ieder woord er zoo geheel op van toepassing is. Voorzichtigheid en waakzaamheid is in de hedendaagsche sa menleving dringend geboden. Slechte hier door zijn wij in staat aan de vele beko ringen weerstand te bieden. Daartoe moe ten wij bidden, want Paulus heeft terecht gezegd: ik kan alles in Dengene, Die mij versterkt. Daarnaast moeten wij de christelijke naastenliefde beoefenen. De liefde tot den evenaaste is een der voornaamste gebod"

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1931 | | pagina 1