UIT DE OMGEVING
UIT DE RIJNSTREEK
UIT DE PERS
WOENSDAG 21 JANUARI 1931
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
LEIMUIDEN.
VEERTIGJARIG PRIESTERJUBILEUM
EN T KOPEREN PASTORAAT VAN
PASTOOR SPRENGER.
De viering door de schoolkinderen.
Maardag 19 Januari was 't 12 1/2 jaar ge
leien, dat de zeererw. heer A. H. J Spreo-
ger als pastoor van Leimuiden zijn intrede
in de parochie deed. Behoudens enkele fe
licitaties is deze dag voor de parochie wel
onopgemerkt voorbijgegaan. Niet alzoo voor
de leerlingen der R.K. school en der naai
school. Dinsdag 20 Januari werd dit feest
tegelijk met 't veertigjarig pries te rjubilé
gevierd en hoe gevierd
Alle kinderen woonden 's morgens om 8
uur de heilige Mis bij en naderden tot de
H. Tafel. Na de H. Mis begaven allen zich
naar de school, waar zij hun boterham aten
waarna nog tot 9 uur op de speelplaats
vertoefd werd.
Te 9 uur trokken de kinderen onder ge
leide naar de voormalige jongensschool,
die voor deze gelegenheid prachtig ver
sierd was met vlaggedoek, guirlandes en
slingers en waar ook een aardig toonee'
was opgeslagen. De piano ontbrak natuur
lijk niet en Oome Jan zorgde voor de bege
leiding van den zang.
C.a. half tien verscheen de jubilaris, af
gehaald door een achttal bruidjes. Met 't
welkomstlied, extra \oor dezen dag ver
vaardigd was 't feest begonnen. Intusschen
waren ook alle genoodigden, buren en
ouders van schoolgaande kinderen versche
nen en werd achtereenvolgens 't program
ma afgewerkt.
No. 2 Priesterhulde, gezongen en gede
clameerd door de hoogste klassen liep flink
van stapel en bestond uit de volgende dee-
len: a. De boom des levens, b. Zang: Ave
vivens hostia, c. Priestergrootheid, d. Zang:
O Sacrum, e. Hulde aan de Priesterschap,
f. Zang: Loflied op het Priesterschap, g. O.
Had ik vleugeltjes, h. Feestliedje door de
le klas, i. Gelukwenscli aan den jubilaris en
j. Cantate.
Nu volgde No. 3 van het programma „Bij
de Hemelpoort", een voordracht in 3 be
drijven door een tiental jongens, wat ook
zeer keurig werd voorgedragen. No. 4.
Slingerliedje door 10 kleintjes, was ook
aardig. No. 5 Kikkerliedje dcor 12 jongens,
deed allen schaterlachen. No. 6. Bij den
photograaf, door twee meisjes viel zeer in
den smaak. Nu volgde No. 7. Huldiging
van den jubilaris door het Misdienaars-
karps. No. 8 Geen Asschepoetster meer,
door eenige meisjes. No. 9 De Heks, too-
neelspel in drie bedrijven door de meisjes
van de naaischool, sloeg in. Volgde 't slot
lied.
Nu nam de jubilaris het woord. Hij dank
te de kinderen voor hun betoonde belang
stelling en voor alles wat zij dezen mor
gen hadden getoond. Hij memoreerde dat
hij nu 12 1/2 jaar was hier geweest, dat
in die 12 1/2 jaar veel gebeurd was. Hij
had bijna al de aanwezige kinderen gedoopt
bij hem waren ze op de leering gegaan,
waren ze aangenomen. Hij hoopte dan ook
wat St. Petrus in 't tooneelstukje vertelde,
dat ze in den Hemel Pastoor Sprenger
goed kenden en dat hij een plaatsje voor
hem over had, maar dat hij ook hoopte dat
allen hier aanwezig niet alleen, maar ook
de geheele parochie met hun pastoor de
Hemel mochten binnen gaan. Verder be
dankte zijneerw. nog de eerw. Zusters, die
geen moeite, geen arbeid geschroomd had
den om de kinderen dit alles te leeren,
vooral do kleine kleuters, om dezen dag tot
een onvergetelijke te maken. Onder 't
„Lang zal hij leven", werd de jubilaris
weer door de bruidjes uitgeleide gedaan en
de kinderen begaven zich naar hun eigen
lokalen om te eten, waarbij hun krente-
broodjes en limonade werd aangeboden.
Om halftwee trad de bekende Professor
Antonini op met een keurig programma.
In 't eerste gedeelte hield hij de aanwezi
gen in spanning met zijn goocheltoeren.
Zijn vingervlugheid was verbazingwekkend
en een daverend applaus toonde de inge
nomenheid met zijn spel.
't Tweede gedeelte was de vertooning
van een sprekende en zich bewegende pop
een jongen van 6 jaar voorstellende. Een
onbedaarlijk gelach gaf 't meeleven te ken
nen der kleinen in deze vertooning.
Tot slot werd nog de bekende poppen
kast vertoond Allen waren in zoodanige
spanning en leefden mee en het was olsof
alles een was met de poppen. Hierna volg
de nog „Lang zal hij leven" en de genoeg
lijke en onvergetelijke dag was voorbij.
Zanguitvoering. Woensdag 11 Februari
's avonds half acht zal de R.-K Gemengd
Zangvereeniging „Sursum Corda" onder
leiding van hun directeur J. v. d. Meer.
haar 2de seizoen-uitvoering geven in de
zaal van den heer J. Sneeboer. Daar 't duo
Busoh uit Amsterdam zijn medewerking za
verleenen beloft 't weer een gezellige
avond te worden.
Filmavond. Maandag 19 Jan. j.l. gaf
de Amfilmin-Haarlem haar speciale Vas
tenavondfilm in de zaal van den heer J,
Sneeboer. Om acht uur werd begonnen,
jammer genoeg voor een slechts half bezet
te zaal met de openingsmarsch Hoch Hei-
decksburg van Rudolf Herzer, welke keurig
werd weergegeven. Daarna kwam een mili
taire film, waar ook de de reserve-luitenant
in optrad. Vervolgens de komische teeken
film Bob wordt filmacteur, welke zeer in
den smaak viel en „Een verjongingskuur'
in de hoofdrol Jimmy Adams, welke het pu
bliek deed schaterlachen. De tusschenpoo-
zen Werden aangevuld door eenige mooie
nummers muziek Na de pauze zagen we op
't doek „Mijn neef uit Canada", in de
oofdrol de bekende komiek Zigoto. Deze
film was wel 't succesnummer van dezen
avund. Hierna een geanimeerd bal.
LEIDSCHEND AM.
Personalia. De heer J. Mol alhier
slaafde voor t©t examen „Mercarius-diplo-
ma id-.ekhouci*-!»".
HILLEGOM.
St. Aloysius Patronaat. Deze jeudor-
gan,: salie der St. Joseph parochie gaf in
haar eigen gebouw een uitvoering. Te ruim
half 8 was de zaal geheel met- belangstel
lenden gevuld en kon de voorstelling een
aanvang nemen. Eerst werd voor het voet
licht gebracht „Op drijfzand", tooneelspel
in 4 bedrijven van Ja-n Odijk. Onder de zeer
bekwame leiding van den heer E. Th. La
Feber was niet ander® dan goed en vlot
spel te verwachten en dat was het ook. In
dezen kon niet getuigd worden „maar voor
kinderen", integendeel volwassenen leve
ren niet zelden minder spel.
De heer La Feber zelf had de hoofdrol
en het behoeft niet gezegd te worden da-t
deze uitnemend werd uitgebeeld. Maar
mede speelden schitterend Oom Kees (C-or
van der Valk) Toren-Organdsft (A. Juffe»»
ïnans) en Niek (Ko Rijnbeek). De laatste
is pas 14 jaar maar schijnt- ons een geboren
artist, die zeer veel belooft. Het was een
zwaar stuk, doc-h gerust mag worden gebe
zigd, dat de daaraan besteede studie rijke
vruchten heeft afgeworpen. Grime en spel
waren af en de spanning bleef in de zaal
van het begin tot- het eind. Dankbaar en
verdiend applaus vergezelde de bedrijven.
Hierna kregen we een klucht, getiteld: „Ja-
nes de Wonderdokter" in 2 bedrijven van
Pater Servatius. In dit kluchtspel muntten
bijzonder Janes de Dokter (Jan van der
Zande), Boer Pummel (Piet van der Zande)
en Ludovious Hedikhudze-n (A. Jansen).
Weder was het spel zeer goed en 't publiek
toonde dat te waarde eren; het was meer
dan tevreden. De uitvoering heeft rondom
bewezen, dat een tooneelvoorstelling in 't
patronaat ook voor volwassenen een avond
van kunstgenot, kan zijn.
Tot zoover de uitvoering. We grijpen
deze gelegenheid aan, om nog iets meer
over 't Patronaatswerk te zeggen. We hoor
den er zooveel moois van. We weten, dat
de „jongens" eenvoudig dol zijn op hun
Directeur, kap. A. Verhaar; we weten dat
ze jougensnijdig zijn a-ls er door kerkelijke
andig-heden 'n Zondagmiddag, geen
patronaat is ('n fier goed teeken); we we
ten, da-t he<t aantal dezer gasten zóó groot
is, dat de kapelaan heeft moeben splitsen;
we weten dat ieder het- zoo mooi en zoo
noodig vindt en-dat men overtuigd i« van
he-t moeielijke werk van den Directeur en
der Pationaats-commissie. Maar en nu
komt het we weten óók, dat velen het
bij mooie woordne laten en hun beurs dicht
houden bij steunwe weten óók, dat
vele Dona-teurskaarten onbetaald terug
kwamen; we weten óók. dat er nog bedui
dende betalingen zijn, die maar uitgesteld,
uitgesteld moeten worden omdat er niet
is. Dat is heel jammer en moest niet zijn.
Hillegom is nog steed® gelukkig een wel
varende plaats en waar de Katholieken ook
in die welvaart deelen, moest men aan dit
heilzaam Patronaatswerk blijmoedig
geven. We weten óók, dat e-r plannen be
staan om te zorgen, dat de volijverige Di
recteur uit de grootste geldelijke zorgen
komt. Welke die plannen zijn zeggen we
niet, maar we vertrouwen, dat ze met suc
ces zullen worden bekroond. Laat men zich
dus deze opwekking even herinneren als
daaraan behoefte bestaat. Wij hebben niet
nders dan lof voor onze mooie en nuttige
Aloy sius-Pat r ona at.
Schietvereeniging. De nieuw opgerich
te Schiet vereeniging „Willem Teil" a-lhier
heeft gisteravond haar schietoefeningen
aangevangen. Zij houdt deze in „Flora". Zr
zijn reeds 26 leden. De heer G. v. <L Bosel
alhier schonk de benoodigde schiet bakken.
Loop der bevolking. Ter vergelijking
van de toename der bevolking in onze ge
meente stellen we de volgende cijfers. Toe
name in 1925: 87 inw„ in 1926: 253; in 1927:
213; in 1928: 225; in 1929: 99 en in 1930:
103. Bij 1929 vergeleken is het aantal ge
boorten in 1930 verminderd, doch ook 't
aanbal sterftegevallen. Opvallend is de be
volkingswisseling, die beduidend over de
1000 inwoners per jaar beloopt-; daardoor
kennen de geboren Hillegommers steeds
minder menschen. Een schommeling van
meer dan 10 pCt. is dan ook wel geweldig.
Oudste Inwoners. De bedde
woners van Hillegom, de heer J. van Hou
ten en Mej. de Wed. Van Schravendijk zijn
in den ouderdom van resp. 93 en 92 jaar
overleden.
Het Zusterhuis. Op 2 Februari is het
25 jaar geleden, dat de eerste steen werd
gelegd van het Zustersgesticht alhier.
SASSENHEIM.
Patronaatsuitvoering. Zooals alle jaren
hier de gewoonte is, geeft het St. Pancra-
tiu8-patronaat wederom een prachtige uit
voering. Maandag en Dinsdag a.s. zal in
het K.S.A.-gebouw deze uitvoering plaats
hebben. Zooals van het Patronaat te ver
wachten is, wordt het weer een „reuze ge
zellige" avond. De tooneelclub „Ons Stre
ven", onderafd. der St. Josephgezellen, zal
dezen avond haar medewerking verleenen.
Opgevoerd zullen worden drie schitterende
tooneelstukken, „Stille Moed", dramatische
schets in 1 bedr., „St. Nicolaas en de drie
scholieren", dramatische schets in 1 be
drijf en op veelvuldig verzoek wederom de
dolle klucht in drie bedrijven van R. A.
Odijk, „Er loopt 'n streepje door". Het zal
wederom storm-loopen. Koopt daarom
vroegtijdig uw kaarten.
WASSENAAR.
De annexatie-plannen.
In verband met de aanhangige annexa
tie-plannen volgens welke een deel van
Wassenaar bij Den Haag zal worden inge
lijfd, heeft, naar wij vernemen, bet bestuur
der Christ. Hist. Kiesvereeniging de bestu
ren der andere kiesvereenigingen, alsmede
het bestuur van Wassenaar Vooruit, uiige-
noodigd tot het houden eener bespreking,
welke op 4 Februari des avonds 8 uur in
het Hotel Kasteel- Oud-Wassenaar zal
plaats vinden.
LISSE.
Harddraverij-vereeniging. Gisteravond
hield de Harddraverijver. „Lisse en Omstr."
in het café restaurant „De Nachtegaal'
hare 34ste algemeene vergadering. De
voorzitter, de heer C. Langeveld, opende
deze bijeenkomst met een woord van wel
kom tot de talrijke aanwezigen. Het afge-
loopen jaar is voor ons een bijzonder jaar
geweest. Op den Harddraverijdag is het bij
zonder goed weer geweest, wat zeer veel
publiek naar Lisse heeft doen trekken
Vervolgens nam de heer J. C. de Haan
het woord-, en deelde mede, dat de heer
Langeveld op 9 Januari 25 jaar bestuurs
lid der vereeniging was. Spr. schetste de
werkkracht die uitging van den jubilaris
en gaf hem als blijk van erkentelijkheid een
mooi cadeau. Ter viering van dit jubileum
ontvingen de aanwezigen allen een vrije
consumptie.
De heer Langeveld bracht den heer J.
O. de Haan dank voor de onverwachte hul
de bij dit jubileum. Spr. bracht dank /oor
de aangename samenwerking al die jaren
ondervonden.
De notulen werden voorgelezen en onver
anderd goedgekeurd. Vervolgens werd het
jaarverslag voorgelezen, waaraan wij het
vólgende ontleenen. Gememoreerd werd
daarin het 25-jarig jubileum van den voor
zitter. Voorts werd gememoreerd het ver
lies van den eere-voorzitter, Graaf v. Lyn-
den, door overlijden.
De gehouden harddraverij heeft een vlot
verloop gehad; 26 paarden namen er aan
deel. De ontvangsten bedroegen 4092.35,
terwijl een uitgave viel te boeken van
3693.94, alzoo een voordeelig saldo van
408.41, hetwelk geplaatst is bij het re
serve-saldo op de Boerenleenbank. De ver
eeniging bestaat uit 293 leden. Besljten
werd het eere-voorzitterschap over te dra
gen aan Graaf v. Lyndea Jr. Het jaarver
slag van den penningmeester sloot met een
voordeelig saldo van 3S0. Het kassaldo
bedraagt thans 2469.62. Na dit zeer gun
stig jaarverslag merkte de voorz. op, dat
nogmaals een dronk daaraan gewijd kon
worden, waarmede de verg. door applaus
instemde. Na-mens de verificateurs bracht
de heer A. C. v. Ruiten verslag uit; de
bescheiden werden in orde bevonden.
Vervolgens gracht de secr. een keurig
verslag uit van de gehouden hitten- en
paardenrennen op 1 Oct. j.l. Het een en
ander hebben wij reeds gememoreerd,
waarmede wij kunnen volstaan. De voorz.
bracht dank aan den secr. voor zijn keurig
gestyleerd jaarverslag. Bij het puint: Be
stuursverkiezing werden de aftredende be
stuursleden op voorstel van den heer v.
Paschen bij acclamatie herkozen.
Gekomen aan de rondvraag werden eeni
ge vragen gesteld van minder belang, waar
na een aanvang gemaakt werd met de ver
loting, waarvoor een keurcollectie van
planten was aangekocht. Gekomen aau het
einde, dankte de voorz. de aanwezigen voor
de aangename samenwerking en sloot deze
vergadering.
Geslipt. Hedenmorgen omstreeks 8 u.
is een Brockway-bus, bestuurd door Oh. v.
d. H., door de gladheid van den weg te-
j genover de Tuinbouwschool geslipt. De bus
kwam dwars over de tramrails te staan en
viel om. De passagiers, vier in getal, liepen
geen letsel op. Het tramverkeer ondervond
groote vertraging.
0EGSTGEEST.
Vereen, Gemeentebelang. De Vereen
„Gemeentebelang" hield gisteravond een
bijeenkomst in het Witte Huis onder voor-
j zitterschap van den heer Wichers Rollan-
det. De belangstelling was zeer groot; ook
de burgemeester was erbij tegenwoordig.
Prof. dr. B. G. Escher hield een lezing
over vulkanische rampen in Ned.-Indië met
lichtbeelden en bracht ook ter sprake de
laatste uitbarsting van de Merapi.
Na afloop was er gelegenheid een offer
tje te brengen voor de slachtoffers van de
Merapi-ramp, welke collecte opbracht
i 61.40.
Z0ETERW0UDE (Dorp).
De elementen van den komenden tijd.
Lezing voor de Propaganda-
c 1 u b.
Als bewijs dat de R. K. Propagandaclub
„St. Paulus" een goede keuze had gedaan
met voor de twee winterlezingen Pater
H. de Greeve S.J. de groote vraagstukken
van onzen tijd te laten behandelen, getuig
de de propvolle zaal waarvoor de eerw.
spreker zijn onderwerp: „De elementen van
den komenden tijd" zou ontwikkelen.
Mot geestige bewijzen gaat de eerw.
spr. na, hoe weinig de meeste me.ischeu we
ten van wat daar :n de wereld gebeurt.
Op onze vergaderingen zijn nu al 75, 30
jaar lang hoera-redevoeringen gehouden
met twintigmaal handenklappen en vuur
werk aan het einde, maar de menschen zijn
niet ontwikkeld. De courant wordt gelezen,
maar het voornaamste wordt overgeslagen.
En toch is ieder bang voor een nieuwe
oorlog. De Paus achtte den tijd rijp om
de aandacht te vragen voor het internatio
nalisme.
De wereld is niet meer nationaal cn dat
feit dwingt ons nader ingelicht te worden
over het probleem wat over de hootden
hangt, een ontzaglijk bewegen, het interna
tionalisme. Spr. wil niet over de R. K Vre
desbeweging het woord voeren, maai pio
nierswerk verrichten door mede te werken
aan de algemeene stemming die onder het
roomsche volk moet komen, een stemming
die tenslotte doordringt onder de menschen
en in de parlementen.
Wij moeten leeren internationaal te den
ken. Spr. wil geen profeet zijn, maar zien
hoe de elementen van de toekomende tijd
zich zullen vertoonen.
Spr. gaat een terugblik slaan voor 1914.
De elementen die toen de wereldoorlog
hebben veroorzaakt zuilen terugkomen en
een nog veel grooteer ramp zal daD het
gevolg zijn.
Het verschrikkelijk feit is, dat tegelijker
tijd twee enorme gebeurtenissen plaats
hadden. In 1914 was er een groove wereld
missie naast een groote wereldoorlog.
Naast groote mensc-henliefde groote meu-
sohenhaat en de vraag wordt gesteld, hoe
is dat mogelijk.
Daar waren groote fouten gemaakt, fou
ten waarvan wij moeten leeren, te waken I
voor de toekomst.
Spr. zegt, dat dit getal van fouten misschien
wel 300 is. Drie groote stroomingen alleen
hebben meegewerkt de beschaafde wereld
in te laten storten. Als eerste strooming
noemt spr. de groei van Europa. Na- tal-
looze veroveringen in de laatste 100 jaar
hebben de landen van Europa zich stukken
land, koloniën toegeëigend en kwam de
kwestie op te lossen hoe die stukken land
moesten beheerd worden.
Hier gaat spr. bewijzen, dat daarbij de
geestelijke belangen niet zijn gediend, maar
dat een brutaal eigenbelang alle ware be
schaving heeft vernietigd.
Slavenhandel en ander® ongerechtighe-
den hebben de bouwers van de moderne
keizerrijken gebrandmerkt als te hebben
gehandeld naar de stof en niet naar den j
geest.
De tweede strooming: de moderne demo
cratie, is het antwoord op de onderdruk-
king in den nieuwen tijd. De wereld was
beiieerscht door het eigenbelang. Daar is
het volk tegenop gekomen, een beweging
die geleid moet worden, anders ontstaat
een volslagen revolutie.
Spr. toont aan, dat de Kerk nooit tegen
stander van de democratie is geweest, maar
ook niet voldoende invloed bij deze nieu
we beweging heeft gehad.
Als dei de strooming noemt spr. de In-
dustrieele revolutie. De ontwikkeling van
de techniek gaf aan de wereld een geheei
andere economische en sociale orde. Geld
werd de oerkracht. Werkgever en werkne
mer kwamen in een strijd te staan, er ont
stond een klassenverwijdering, een bewe
ging, die ontsuapt is aan de greep van de
Kerk. Spr. gaat na, hoe of de Kerk alles
in het werk heelt gesteld met juisten raad
leiding te brengen in de economische en
sociale wanorde, maar dat het een feit w,
dat buiten de schuld van de Kerk de no-
deme democratie zich zoo heeft ontwik
keld.
Gekomen weer aan de wereldoorlog van
1914, wil spr. nogmaals spreken over hst
feit-, dat uit alles blijkt, dat de strijd was
gegaan tusschen den geest en de stof.
Veronderstelt dat de Kerk elke vier
kante centimeter van de aarde zou hebben
verovert, dat alle menschen Katholiek ..ou
den zijn, dan nog zou zij haar opdracht
niet hebben vervuld, want niet alleen den
grond, niet enkel de menschen, maar vooral
iedere uiting van den mensch moet ge
kerstend zijn.
De drie strocmingen: de groei van Euro
pa, de moderne democratie en de indus
trieel© revolutie hebben niet gestaan on
der de missioneering van de Kerk.
'Omdat deze drie krachten niet gelijk wa
ren, vergelijkt spr. hun gang en gevolg met
de uit het middenpunt vliedende krachten.
Wij kunnen de fouten uit het verieden
kennen en vragen nu welke krachten zul
len er zijn die de toekomst zullen maken,
om daarna te zien, hoe of deze kracüten
gekerstend moeten worden.
Deze krachten kunnen in twee soorten
worden verdeeld. De eerste omvatten de
geheele wereld, de tweede vertoonen zich
in de niet-christelijke streken.
Over de geheele wereld zien wij vier
stroomingpn van groote beteekenis, n.l. na
tionalisme, internationalisme, rassenpro
bleem en jeugdbeweging.
Nationalisme is een streving, waarbij het
volk zocht zich zelf te zijn. Als dit streven
er eene is als b.v. de Vlaamsche beweging,
om eigen taal, kunst enz., dan is dit een
nationalisme van de goede soort, maar als
dit zich uit in plannen om een ander land
uit te moorden, om zichzelf ten koste van
andere landen te verheffen, dan is dit een
afschuwelijk verschijnsel.
Spr. gaat na, hoe of de oorlog tusschen
Japan en Rusland het sein is geweest aan
de Oostersche volken tot nationalisme. Va
derlandsliefde wordt misvormd tot trotsch
nationalisme, want hooge tariefmuren wor
den zoo opgetrokken in matelooze groot
heidswaanzin. Zulk hyper-nat-ionalisme is
een ketterij van vaderlandsliefde in onzen
tijd.
In den breede behandelt spr., na in het
kort het internationalisme te hebben be
schouwd, het rassenprobleem.
Niet om beschaving te brengen, maar om
de zucht naar het goud hebben Amerika
en Europa hun koloniën beheerd.
De blanken hebben respect en eerbied
verloren bij de Oostersche volken. Zij heb
ben de Westersche beschaving gezien met
moordlust en ontucht en in de wereldoor
log hebben de Oostersche rassen de Wes
terlingen leeren verachten om hun bescha
ving. Spr. geeft nu een beeld van de groot
heid van het probleem. Australië, 60 maal
grooter dan Engeland, heeft een miilioen
aantal inwoners minder dan Londen. Daar
ligt een groot land nog open, terwijl Jaar-
entegen China 400 miilioen inwoners heeft
en ook Japan propvol zit met menschen.
Die millioenen willen naar Australië. Om
een beeld te geven van de grootheid van
het probleem noemt spr. ook het vraag-
stuk van de levensstandaard, waardoor de
i concurrentie zoo geweldig groot zal worden
Bij de laatste der stroomingen die de
geheele wereld omvatten noemt spr. de
VRIJMETSELAARSACTIE.
Ook Eindhoven krijgt een Loge.
De heer Jac. P. Van Term schrijft in de
T ij d:
De Vrijmetselaarsorde in Nederland is
in den laatsten tijd bijzonder actief en legt
zich met kracht op de propaganda toe, al
heet dit theoretisch buiten het kader harer
werkzaamheid te vallen. Behalve de be
kende uitnoodiging aan Nederland sche
journalisten om het Ordegebouw op den
F'luweeden Buigwal te 's-Gravenhage Le
komen bezichtigen, getuigt daarvan ook .le
vestiging van een drietal nieuwe loges in
de beide laatste jaren, n.l. van de „Concord''
(de vierde te Rotterdam) in 1929, van „Do
Oude Plichten" (de vijfde te 's-Graven
hage) en van „De Troffel" (de eerste to
Hengelo), beide in 1930.
Thans is men doende met pogingen om
ook te Eindhoven eene loge te stichten.
Vrijmetselaren zijn daar wel, maar eene
loge nog niet.
In het „Correspondentieblad van het
Hoofdbestuur der Orde van Vrijmetse
laren onder het Grootoosten der Neder
landen", waarvan de bekende Br.*. Faubel
de redactie voert, komt nu een oproeping
voor aan het adres der Ned. Vrijmetse
laren, die als volgt aanvangt:
„Het zal u niet onbekend gebleven zijn,
dat Eindhoven, de snelgroeiende industrie-
tsad in het Zuiden van ons land, de 'aatsce
jaren een sterken opbloei van het Magon-
nieke leven vertoont.
Hierdoor is de behoefte aan een lokali
teit ontstaan, waarin wij vrij en ongehin
derd onze werkzaamheden kunnen veirich-
ten. De onmogelijkheid, om in deze stre
ken een behoorlijke vergader-gelegenheid,
anders dan in eigendom te onzer beschik
king te verkrijgen, en de groote toevloed
van nieuwe leden, die, naar wij verwachten,
ook in de naaste toekomst zal blijven aan
houden, noopt ons om te zien naar een
eigen tehuis.
Hiertoe ontbreken ons, ondanks de reeds
gedane toezeggingen, helaas de noodzake
lijke metalen.
Wij houden ons overtuigd, dat het mo
gelijk moet zijn, met behulp van alle br.\
ons doel te bereiken, en dat elk V.-. M.\
zich bewust zal zijn, dat een krachtige ople
ving van de Magonnieke Idee in het Zui
den van ons land niet alleen voor de Eind-
hovensche bbr.\ maar zeer zeker ook voor
de geheele Orde van groot belang is".
Volgt dan een uiteenzetting van de wij
ze, waarop men het kapitaal door giften en
uitgifte van schuldbewijzen wil bijeenbren
gen, en een herhaald beroep op aller steun.
Onderteekenaren zijn de bbr.\ ir. P.
C. Lindenbergh, voorzitter; A. W. van den
Berg, secretaris, Galileïstraat 25; en ;r. W.
H. Tromp, penningmeester, Leeuweriklaan
6, Eindhoven.
Slaagt deze opzet, dan zal Van Dalen'#
Kalender, die voor 1931 het aantal in Ne
derland bestaande loges op 61 opgeeft, eer
lang dit cijfer weer kunnen verhoogen.
Er is bij de jongeren een opstandigheid
waar te nemen tegen de oude beschaving
met een afkeer van traditie.
Heb is hen bittere ernst, zij walgen vau
het bederf van de vooroorlogsche perioden.
Hier bedoelt spr. de nieuwe opkomst van
de jeugdbewegingen in China en die van
het bolsjewisme.
Spr. zegt daarbij dat, hoewel wij het com
munisme moeten veroordeelen en hoezeer
de leiders daarbij schurken zijn, de jeugd
beweging het ernstig meent en zelfs sober
heid van kleeding en eenvoud van levens
wijze in haar programma heeft.
Als schrikwekkend bewijs hoe de jeugd
in opstand komt en geheel zonder gods
dienst wordt georganiseerd, noemt spr. bij
vele andere cijfers alleen voor Berlijn één
jeugdorganisatie van 50.000 leden. Telkens
laat spr. daarbij zien dat de stof alleen de
leiding neemt bij de stroomingen vau den
tijd. Om volledig te zijn noemt spr. nu ook
de elementen die de niet-christelijke lan
den omvatten en geeft daarbij de meest
duidelijke en omvangrijke beschouwingen.
Het zou ons te ver voeren, en njemen
de stroomingen alleen. Deze zijn industria
lisatie van het Oosten, opening van Afri
ka, wereld schooljeugd en de Pan Islam
beweging.
Ook hierbij laat spr. zien, dat de moderne
geest, die door de stof geleid wordt, wacht
op de millioenen menschen die daarbij be
trokken zijn met al de wonderen der tech
niek enz.
Het eigenlijke conflict gaat dus tusschen
stof en geest. O.a. stelt spr. de vraag: zul
len wij in onze koloniën als grootste rijkdom
de Javaan of de grondstof nemen? Ook be
handelt spr. de vraag: zal de jeugd inge
steld worden op winst; hoe zal de kwestie
opvoeding en onderwijs zich afwerken?
De communis-ben kennen aan een druk
pers meer waarde toe, dan aan een mensch,
alleen omdat een drukpers meer kan voort
brengen dan een mensch.
Het hart van de kwestie noemt spr., dat
het moederland zich eerst in de goede rich
ting zal ontwikkelen. De wereldbeheer-
sching, de ware missioneering begint ;n het
Moederland. Hierbij noemt spr. het gebrek
dat nog bestaat aan belangstelling voor de
internationale beweging. Handel en nijver
heid moeten in christelijken geest geleid
worden. De blijde boodschap moet vuoi de
volken der aarde een stuwing zijn aan het
nationale leven.
Aan het einde van deze zeer lange rede
geeft de eerw. spr. aan, wat wij kunnen
doen tegen de elementen van den tijd, als
een aansporing tot de Evangelische gewel
denarijen, die, volgens de Sint Mattheus,
de hemel kunnen veroveren,
j Bijna twee uur lang heeft Pater de
1 Greeve driehonderd menschen in gespan
nen aandacht een beeld voorgehangen van
de elementen van onzen tijd, een beeld dat
allen zeker zal bijblijven en dan ook dank
baar stemmen zal voor zijn leerzame rede.
