22ste Jaargang
WOENSDAG 21 JANUARI 1931
No. 6801
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
3)e Seicbelve 0ou^cmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
-Bij onze Agenten 20 cent per week f2.50 per kwartaal
Franco per post f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent.
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeclingen wordt
bet dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit drie bladen
DE WINKELSLUITINGS
WET.
Nu de Winkelsluitingswet tot stand is
gekomen willen wij omtrent hare bepalin
gen het een en ander meedeelen.
In tegenstelling met het winkelwerk-
tijdenbesluit dat als regel alleeu geldt in
die gevallen waarin de winkelier met
vreemd personeel de zaak drijft, geldt de
Winkelsluitingswet voor alle w i n-
kels. Ze is dus ook toepasselijk op win
kels zonder vreemd personeel, zoodat alle
winkeliers op de hoogte dienen te wezen
van hare bepalingen. Niet alleen zullen zij
moeien weten op welke uren hunne winkels
voor den verkoop gesloten moeten zijn,
doch tevens zullen zij bekend dienen te zijn
met de door de wet geschapen mogelijkhe
den om van de door haar gestelde normen
af te wijken.
Behalve de winkeliers zullen ook de ge
meentebesturen in belangrijke mate met de
Winkelsluitingswet in aanraking komen,
daar aan hen bepaalde bevoegdheden wor
den toegekend, zooals het treffenvan aan
vullende en afwijkende plaatselijke rege
lingen.
De Winkelsluitingswet geldt- dus voor
alle winkels en onder „winkels" verstaat
de wet alle open of besloten winkels, waar
of van waaruit voorwerpen of stoffen aan
het publiek in het klein plegen te worden
verkocht of afgeleverd, of waar pleegt ge
werkt te worden in een barbiers- of kap
personderneming.
Gedeelten van de openbare staat, waar
het winkelbedrijf uitgeoefend wordt, bijv.
uitstallingen voor winkels, kramen e.d. val
len eveneens onder het begrip „winkel" en
dus ook onder de Winkelsluitingswet.
In het algemeen stelt de wet den slui
tingstijd op 's avonds 8 uur. Maar dit geldt
niet voor den Zaterdag en nog enkele an
dere dagen n.l. den dag, voorafgaande aan
Goeden Vrijdag en Hemelvaartsdag, op 14
Augustus en 31 October, onder deze voor
waarde evenwel, dat onderscheidenlijk op
Goeden Vrijdag, Hemelvaartsdag, 15 Aug.
en 1 November voor den winkel de regeling
wordt toegepast, welke voor den Zondag
is vastgesteld (Zie hierna).
Ook geldt de sluiting op 's avonds 8
uur niet in het tijdvak van 25 November
tot en met 5 December en van 18 tot en
met 24 December en ook niet ten aanzien
van bloemenwinkels op 30 December en
winkels waar uitsluitend of in hoofdzaak
brood, banket, suikerwerk en chocolade
wordt verkocht op 31 December.
Op al de genoemde dagen zal het echter
verboden zijn, een winkel voor het publiek
geopend te hebben nk 10 uur 's avonds.
Kappers- en barbierswinkels mogen op
de bedoelde dagen benevens op 24 Decem
ber zoo deze werkdagen zijn, tot 11 uur
's avonds open zijn. doch na 10 uur
's avonds uitsluitend voor het verrichten
van kappers- en barbierswerzaamheden.
Des Zondags moeten de winkels geslo
ten zijn. Alleen voor bepaalde winkels is
om practische redenen toegestaan op Zon
dag open te zijn, te weten:
de winkels waar uitsluitend of in hoofd
zaak brood, banket, suikerwerk en choco
lade wordt verkocht op 1 Januari, 24, 26 en
31 December;
de bloemenwinkels op 1 Januari, 14 en 15
Augustus, 1 en 2 November, 24, 26 en 31
December;
de melk-, visch- en fruitwinkels tot 12
uur des middags, uitsluitend voor den ver
koop van melk, room, visch en fruit;
de winkels waar uitsluitend of in hoofd
zaak brood, banket, suikerwerk en choco
lade wordt verkocht, gedurende ten hoog
ste vier achtereenvolgende uren, doch uit
sluitend voor den verkoop van die waren.
Deze vier uren moeten liggen tusschen
9 uur 's morgens en 8 uur 's avonds en be
hoeven te zijn vermeld op een geschrift of
drukwerk, dat aan de toegangsdeur tot den
winkel bevestijigd is, zoodanig, dat men er
van buitenaf gemakkelijk van kan kennis
nemen.
Aan winkeliers, die tot een kerkgenoot
schap behooren, dat den wekelijkschen rust
dag op den Sabbath of op den Zevende dag
viert, zal op hun verzoek door Burgemees
ter en Wethouders vergunning worden ver
leend om hunne winkels tot 's Zondagsmid
dags 2 uur geopend te houden. Betreft het
een winkel, waar uitsluitend of in hoofd
zaak brood, banket, suikerwerk en choco
lade wordt verkocht, dan mag de winkel
op Zondag tot 8 uur 's avonds open zijn,
maar na 2 uur 's middags mag er dan alleen
brood, banket, suikerwerk en chocolade
verkocht worden.
Gedurende den Sabbath of den Zevende
dag moet de winkel voor het publiek ge
sloten zijn en aan de toegangsdeur tot den
winkel moet eveneens een kennisgeving
bevestigd wezen, waaruit men van buiten
af gemakkelijk kan zien gedurende welke
uren de winkel op Zondag geopend is.
Israëlietische winkeliers, die een ver
gunning als hier bedoeld, verkregen heb
ben, mogen hunne winkels niet alleen tot
10 uur s avonds open houden op de da
gen, waarop dit ook aan andere winke
liers is toegestaan, doch bovendien, mo
gen 'de Joodsche winkels tot 10 uur n.m
geopend zijn op bepaalde dagen, welke aan
Israëlietische "feestdagen voorafgaan, als
mede op den dag, waarop het Israëlieti
sche Paaschfeest eindigt, mits de winkels
tijdens den duur van die feesten gesloten
zijn.
Klanten, die op het ingevolge de wet gel
dende sluitingsuur zich reeds in den winkel
bevinden, mogen tot ten hoogste een half
uur na het sluitingstijdstip nog afgeholpen
worden.
Gedurende den tijd, dat de winkel ge
sloten moet zijn, mogen van dien winuel
of van het daarbij behoorende winkelhuis
uit ook geen goederen ter aflevering aan
het publiek uitgezonden worden.
Evenwel is voor het bezorgen van brood
een uitzondering gemaakt, ingeval bij
plaatselijke verordening een sluitingsmor
gen of sluitingsmiddag is vastgesteld. De
gemeenteraad kan n.l. bij plaatselijke ver
ordening en onder goedkeuring van de
Kroon voorschrijven, dat alle of bepaalde
groepen van winkels in de gemeente of in
een deel van de gemeente op een vastge-
stelden morgen of middag per week geslo
ten moeten zijn.
Ook kunnen door den Baad, eveneens
onder Koninklijke Goedkeuring, indien bij
zondere omstandigheden (seizoentijden
b.v.) afwijkingen van de Winkelsluitingswei
in een gemeente gewenscht maken, deze
afwijkingen worden vastgesteld.
Voorts is de Raad bevoegd, om ten hoog
ste 21 dagen in het jaar aan te wijzen,
waarop de bij de Winkelsluitingswet vast
gestelde bepalingen omtrent het sluitings
uur niet zullen gelden, terwijl hij ook voor
die dagen een later sluitingsuur, dan de
wet aangeeft, kan vaststellen.
Burgemeester en Wethouders hebben
ten slotte nog de bevoegdheid om van de
verbodsbepalingen der wet ontheffing te
verleenen, voor plotseling opkomende bij
zondere omstandigheden, alsmede ten aan
zien van alle winkels op tentoonstellingen,
fancy-fairs of andere soortgelijke inrichtin
gen van tijdelijken aard en ten opzichte van
veilingen.
Nog even willen we wijzen op de rege
ling, die getroffen is ten opzichte van de
kleine concurrenten van de winkeliers, n.l.
de straatventers.
Ten einde te voorkomen, dat de straat
venters den winkeliers een oneerlijke con
currentie aandoen, is bepaald, dat het ven
ten op openbare wegen verboden is op tij
den, waarop ook de winkels niet geopend
mogen zijn. Op Zondag en op enkele feest
dagen zal dit verbod echter niet gelden
voor geringe eetwaren.
VOLKENBOND
DE ZITTING VAN DEN VOLKENBONDS
RAAD
De bijeenroeping der twapeningsconferentie
De Volkenbondsr*^—begon gistermorgen
met de beraadslaging over de bijeenroeping
van de ontwapeningsconferentie.
Het rapport daaromtrent uitgebracht door
Quinones de Leon, den Spaanschen gezant te
Parijs, bevat nog geen gegevens over den da
tum en plaats van de conferentie, en beperkt
zich tot een kort historisch overzicht over de
werkzaamheden van den Volkenbond op dit
gebied, in het bijzonder tot het result&at van
de voorbereidende ontwapeningscommissie.
Henderson, de Engelsche minister van bui-
tenlandsche zaken, die nu aan het woord
kwam, merkte op dat alle leden van den Vol
kenbond door plechtige verdragen zijn ver-
p'icht te ontwapenen. Wanneer men deze ver
plichtingen niet nakomt, moet er twijfel ont
staan aan den vredeszin der Staten en aan
de autoriteit van den Volkenbond. Het is juist
dat te midden van de onlusten die allerwege
heerschen menigeen met bezorgdheid aan te
veel beperking zal denken, maar heeft men
omgekeerd wel eens bedacht, dat de onlusten
het gevolg zijn van de bewapeningen en het
uitvloeisel van de onzekerheid of men de we
reld voor een nieuwen oorlog zal weten te
vrijwaren?
Daarna heeft de Duitsche minister van bui-
tenlandsche zaken nogmaals het standpunt
van Duitschiand, nopens het ontwapenings-
vraagstuk uiteen gezet.
Dr. Curtius zei o.m.; „Hoe wij in Duitsch
iand het ontwerp-conventie beoordeelen, weet
u, maar sedert de bijeenkomst van de voorbe
reidende ontwapening': ytnmissie moesten wij
elk jaar steeds meer tot de gevolgtrekking ko
men dat de weg, welken de commissie inge
slagen heeft, zich steeds verder van het eigen
lijke doel verwijderde. Niettegenstaande al
onze protesten werd het ontwerp-conventie in
zake de ontwapening te land, stap voor stap
beroofd van alle essentieele elementen, die
een werkelijke ontwapening kenmerken Het
bewapeningsschema, dat zoo ontstond loopt
ten hoogste op de stabilisatie van den huldi
gen stand van bewapening uit, en gedeeltelijk
zou het zelfs nog een verhooging van dezen
stand toelaten.
DE EUROPEESCHE COMMISSIE
Turkije, Rusland en IJsland uitgenoodlgd
De volkenbondscommissie voor de bestudee
ring van de kwestie der Europeesche unie
hield gistermiddag weer een openbare verga
dering, die ruim drie uur duurde.
Hedenavond zal de Europeesche commissie
waarschijnlijk deze zitting sluiten en overeen
komen, in Mei opnieuw een vergadering der
Europeesche commissie te houden.
De commissie heeft gisteren in de eerste
plaats behandeld de eergisteren door de re
dactie-commissie van zes ministers geredigeer
de resolutie, die ten doel heeft IJsland, Sovjet
Rusland en Turkije uit te noodigen tot deel
neming aan de verdere beraadslagingen over
de economische wereldcrisis, voor zoover deze
crisis de gemeenschap der Europeesche staten
betreft.
Na eenige bespreking werd de resolutie aan
genomen.
Hierop volgde een voortzetting van de eco
nomische discussies, in verband met de rede
van Colijn.
O.a. sprak de Duitsche minister, dr. Cur
tius, die meende, dat de heer Colijn een te
pessimistischen kijk heeft gehad op de tarief-
verhoogingen sinds de groote economische con
ferentie van 1927.
Het is niet waar, dat bijna alle invoerrech
ten sindsdien zijn verhoogd. Dit geldt alleen
voor de invoerrechten op landbouwartikelen,
doch bij industrieele artikelen hebben tal van
belangrijke tariefverlagingen p'aats gevonden.
Curtius trachtte dan te rechtvaardigen de
tariefverhoogingen op de Duitsche landbouw
producten.
Eindelijk heeft Curtius nog verzekerd, dat
Duitschiand met goeden wil zal deelnemen aan
de aanstaande bilaterale onderhandelingen
tusschen Engeland en Nederland en eeni
ge andere landen over tariefsverlaging.
ENGELAND
COMMENTAAR OP DE RONDE TAFEL
CONFERENTIE
Scherpe afkeuring uit Indië
De „Bombay Chronicle" verklaart in een
hoofdartikel, dat tot opschrift heeft „Woorden,
woorden", dat voor zoover men uit de woor
den van Mac Donald kan opmaken, de Labour
regeering voornemens is, aan fndië in schijn
zelfbestuur te geven, waarbij echter vooral in
waarborgen voor Groot-Brittannië wordt voor
zien en getracht wordt de waarachtige verant
woordelijkheid voor het Indische volk tot een
secondaire kwestie te maken.
De Londensche bladen beoordeelen het re
sultaat der Indische conferentie over het alge
meen vriendelijk, ofschoon er op gewezen
wordt, dat nog enorm veel werk moet worden
verricht
De „Times" zegt, dat de rede van MacDo-
nald geen sensationeele verrassingen heeft ge
bracht, doch slechts een voorzichtige compila
tie vormde van de door de commissies bereik
te resultaten. De „Morning Post" wijst er cp,
dat de conferentie slechts het beginstadium
vormt der grondwetswijziging, welker vol
tooiing nog ver verwijderd is. Het blad legt er
voorts den nadruk op, dat er overeenstem
ming bestond tusschen Mac Donald en den
conservatieven leider lord Peel.
De gewezen conservatieve minister van Fi
nanciën Winston Churchill heeft zich echter
in scherp afkeurende bewoordingen over het
resultaat der conferentie uitgelaten. Naar zijn
raeening is de thans gevoigde politiek op den
duur niet uitvoerbaar.
HET GEVAAR TE RAAMSDONK GEW EKEN. Dinsdagmiddag is men gereedk-
gpkomen met het stoppen van de döorgeb roken dijkl Een kijkje tijdens de werk-
zaamh eden.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De „Kulturkampf" in Litauen.
De toestand in de Chineesche provincie
Sjensi.
Weer en ski-ongeluk in de Beiersche Al
pen. (Ruiten!. Berichten, 3de blad).
BINNENLAND.
Verschenen is het verslag der Staats-
commissie-Rutgers inzake herziening La
ger Onderwijswet 1920 (2de blad).
Verslag der Voorloopige Commissie over
de nieuwe regeling verkoop alcoholhouden
de dranken (2de blad).
Aanvaring tusschen een Engelsch en
Noorsch stoomschip op den Nieuwen Wa
terweg (Gem. Ber. 3de blad).
LITAUEN.
DE KULTUURKAMP IN LITAUEN
De Pauselijke Nuntius naar Rome
vertrokken.
Volgens een bericht uit Kowno is mgr. Bar-
toloni, de Pauselijke nuntius in Litauen, gis
termorgen met den D-trein naar Berlijn ver
trokken, om vandaar naar Rome te reizen.
De Pauselijke nuntius heeft daags te voren
den Litauschen minister-president schriftelijk
van dit vertrek in kennis gesteld.
Het heet, dat in die kennisgeving slechts
van een verblijf te Rome gedurende eenige da
gen sprake was. Uit het feit echter, dat de
nuntius vóór zijn heengaan bij de andere geac
crediteerde diplomatieke vertegenwoordigers
zijn kaartje heeft laten afgeven, maakt men
in zeker kringen de gevolgtrekking, dat de
Pauselijke gezant niet meer op zijn post zal
terugkeeren.
Ook heeft het de aandacht getrokken, dat
de Pauselijke nuntius tot kort voor het ver
trek van den trein in zijn auto bleef, in stee
van gebruik te maken van de bijzondere wacht
kamer, welke hem op het station was gereser
veerd, en dat hij zeer veel bagage bij zich had
Zooals onlangs gemeld, is de voormalige
minister van financiën, thans eider der ka
tholieke actie in het aartsdiooees Kaunas, dr.
P. Karvelis, zonder opgaaf van redenen door
de politie opgepakt en op hoog bevel van den
Litauschen dictator, verbannen.
De pers vond dit blijkbaar wat al te bar,
eischte een commissie, waarin de motieven
dezer afstraffing zouden worden meédegedeeld
De chef der Litausche politie, kolonel Rus-
teika, wien de bladen met dien eiscb „lastig
vielen", heeft tenslotte de volgende „afdoen
de" reden van bedoelde arrestatie en depor
tatie aan de pers te publiceeren gegeven:
„Dr. P. Karvelis heeft in katholieke verga
deringen verklaard, dat de regeering de rech
ten schendt der Katholieken, en dat is on-
Deze verklaring heeft begrijpelijkerwijze on
der de vervolgde Katholieken een geweldige
verontwaardiging gewekt.
De Litausche heerschers schijnen intus-
schen inderdaad van plan, het bloot consta-
teeren van hun misdaden tegen het recht en
tegen het concordaat strafbaar te stellen,
want hooger genoemde Rusteika heeft aan zijn
verklaring de bedreiging toegevoegd, dat ook
de katholieke studenten, die het wagen, de
regeering schending van constitutie of concor
daat te verwijten, zonder pardon zullen worden
„geisoleerd" (dat isoleeren beteekent in li
tauen naar een concentratie-kamp van Worrae
verbannen, waar de regeering haar politieke
tegenstanders gevangen houdtl, en zich boven
dien aan strenge politie-straffen blootstellen.
Intusschen, bij de Litausche studentenkrin
gen hebben Rusteika's dreigementen er den
schrik nog niet ingeslagen; integendeel, de
verklaring is er met geweldig enthousiasme
begroet. De strijd der studenten tegen de
schenders van grondwet, en concordaat en voor
de rechten der kerk en de eer der bisschop
pen zal onverzwakt worden voortgezet.
In een adem met de studenten noemde kolo
nel Rusteika ook de geestelijken. Ook zij zul
len, indien ze het aandurven van den kansel
af te gewagen van een concordaatshreuk, zich
aan de strengste straffen schuldigmaken. Rus
teika's mannen zullen scherp toezien, vooral
toehooren bij alle godsdienstoefeningen....
Intusschen verluidt te Kowno, volgens een
K.W.P.-bericht, dat tegen het e:nde van deze
maand onderhandelingen zullen worden ge
voerd tusschen de regeering en een vertegen
woordiger van den H. Stoel tot bijlegging van
het conflict.
