3)e ^toidóoha (Soti/fccwt
DINSDAG 13 JANUARI 1931
No. 6794
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
J Gouden congregatie-jubileum.
Uk ABUNNtMfcNISPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week 12.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2 60 pet kwartaal
franco per post 12.95 per kwartaai
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruit betaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15 II
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
j)it nummer bestaat uit twee bladen
VOLKENBOND
DE EUROPEESCHE UNIE.
Een nota van het Intern. Arbeidsbureau.
Het volkenbondssecrelariaat heeft een
nota ontvangen van het internationaal ar
beidsbureau in verband met de kwestie
van de Europeesche unie.
Albert Thomas wijst in deze nota er op,
dat de internationale arbeidsorganisatie
reeds tal van sociale kwesties behandelt,
die van bijzonder belang zijn voor de Euro-
peesehe arbeiders.
Hij noemt het vraagstuk van den ar
beidstijd der mijnwerkers, den arbeidstijd
van het personeel op de groote internatio
nale rivieren, de vermijding van arbeidson
gevallen bij de aaneenkoppeling van spoor
weg wagons, de bewegingsvrijheid van ar
beiders door de Europeesche landen, de ge
lijkheid van behandeling van nationale en
buitenlandsche arbeiders met betrekking
tot de sociale verzekering en ten slotte de
kwestie der werkloosheid, die zich welis
waar over de geheele wereld doet gevoe
len, doch toch ook een bijzonder Europee-
schen kant heeft.
Wat de laatste kwestie betreft, dringt
Thomas aan op de schepping van een Euro
peesche tolunie of althans \an een tarief
wapenstilstand, opdat de stabiliteit der nij
verheid het verdere ontslag van arbeiders
zal belemmeren.
Thomas is er echter sterk tegen, dat al
deze kwesties aan de internationale ar
beidsorganisatie zouden onttrokken wor
den en op grond van de bijzondere Euro
peesche belangen aan de Europeesche unie
zouden worden toevertrouwd.
Veel beter zou het zijn. om een speciaal
mechanisme in de universeele arbeidsorga
nisatie in het leven te roepen voor de be
handeling van dergelijke Europeesche so
ciale kwesties.
In dit verzet van Thomas tegen de mo
gelijke bemoeiingen van de Europeesche
unie uiet deze sociale vraagstukken ligt de
groote beteekenis van deze nota van het
arbeidsbureau.
DUITSCHLANI)
EINDE VAN 'T ROERCONFLICT.
Arbitrale uitspraak bindend.
In het loonconflict bij de mijnen in het
Roergebied werd gisteren door den rijksmi
nister van Arbeid de gevelde arbitrale* uit
spraak, waarbij de loonen met 6 pet. wer
den verlaagd, in het algemeen belang bin
dend verklaard.
Ook de middagploegen zijn voltallig in
de mijnen afgedaald. Daar er voldoende
politiebescherming bij de mijningangen
aanwezig was, konden enkele pogingen om
de ploegen van den arbeid terug te hou
den, worden verhinderd. In verband met
deze pogingen werden in Neumühl drie
personen gearresteerd. Algemeen be
schouwt men thans de pogingen, om een
nieuwe staking uit te lokken, als volkomen
mislukt.
ENGELAND
DE STAKINGEN IN ENGELAND.
De textiel-uitsluitng begonnen.
De uitsluiting der wevers is gisteren te»
Burnley begonnen.
Zeventig weverijen hebben het bedrijf
stopgezet, waardoor 20.000 arbeiders werk
loos zijn.
De gevolgen van de mijnwerkersstaking
in Z.-Wales.
Tengevolge van de mijnwerkerssteking
in Zuid-Wales zal de machine industrie
in den loop van deze week beginnen haar
productie tot de helft te beperken. Bij
voortzetting van de kolenstaking zal deze
industrie in dit district waarschijnlijk ge
heel stopgezet worden.
Tengevolge van de staking is de Engel-
sche kolenindustrie een grooter order van
"0.000 ton kolen voor de Australische
- horwegen ontgaan.
RUSLAND
HET „WITTE LEGER".
Graaf Miller op inspectie.
De vroegere Russische generaal Miller
*eft dezer dagen aan eenige Engelsche
journalisten verklaard, dat hij een inspec
tie-reis gemaakt had naar den Balkan,
waar hij een bezoek gebracht had aan ver
schillende vereenigingeu van officieren en
soldaten van het voormalige Russische le-
ir.
„Ondanks de moeilijke levensomstandig
heden, waaronder deze menschen leven,
hebben deze yereenigingen zich toch altijd
staande kunnen houden. Ze wisten steeds
hun militair karakter te bewaren en wan
neer de internationale toestand zich nog
eens in gunstige richting zou ontwikkelen,
zouden deze oud-strijders altijd bereid zijn,
om den degen te kruisen met het roode le
ger."
Generaal Miller gaf als zijn meening te
kennen, dat een der groote mogendheden,
die naar de omverwerping van het bolsje
wisme verlangt, ook wel bereid gevonden
zou worden, om finantieele hulp te verlee-
nen voor de instandhouding van dc kern
van een „wit leger
De Engelsche bladen, die deze uitlatin
gen afdrukken, onthouden zich van ieder
commentaar. De democratische bladen van
de Russiche emigranten staan echter zeer
sceptisch tegenover die optimistische ver
wachtingen.
De pers in Sovjet-Rusland heeft reeds
eenige weken geleden de aandacht geves
tigd op de reis van generaal Miller naar
de Balkanlanden, vooral omdat de gene
raal ook een bezoek bracht aan Roemenië,
dai door de sovjets beschouwd wordt als
een der meest gewichtige strategische pun
ten van het anti sovjetfront.
Tot nog toe hebben de sovjetbladen ech
ter geen stelling genomen tegenover de
uitlatingen van den witten generaal.
AFRIKA
RUMOERIG EINDE VAN EEN
AFRSKAANSCH CONGRES.
Zondagavond j.l. is aan het Oost Ai'ri-
kaansch Indisch' nationaal congres te Nai
robi, dat bijgewoond werd door gedelegeer
den uit Kenya, Oeganda, Tanganyika en
Zanzibar, plotseling een einde gekomen.
Er ontstond verschil van meening over de
vraag, hoe de delegatie zou worden saaien-
gestold, die de -wensenen der Indiërs aan
de parlementscommissie zou overbrengen.
Al spoedig kwam liet tot haiidtastelijkhc-
worpen, de gedelegeerden vlogen elkaar
den. Stoelen en tafels werden 'omver gc-
aan en er ontstond zulk een hevige vecht
partij, dat het huis, waarin liet congres
werd gehouden, geheel vernield werd. Kerst
na herhaalde charges slaagde de politie er
in de rust te herstellen. Vele personen ble
ken gewond te zijn, van wie twee ernstig.
BRITSCH-INDIE
NIEUWE ONGEREGELDHEDEN TE
KARATSJI.
Honderdvijftig personen gewond.
Gisteravond ontstonden te Karatsji weT
der botsingen t-usschen leden der congres-
partij en de politie. Er werden 15U personen
gewond, van wie 50 ernstig en 36 gearres
teerd, onder wie 19 vrouwen. Tot gister
ochtend vroeg bleef het in de stad onrus
tig. Een inspecteur van politie en eenige
agenten werden door steenen gewond.
Bij de reeds vermelde ongeregeldheden
te Bombay moesten 175 personen in het
ziekenhuis worden opgenomen, van wie
dertig zwaar gewond zijn.
CHINA
DE BURGEROORLOG IN KANSOE.
De centrale regeering te Nanking heeft
aan den militairen commandant te Lants-
jou bevolen een eind te maken aan de bur
gertwisten in de provincie Kansoe. als het
moest door een tuchtigingsexpeditie.
Naar uit gezaghebbende bron verzekerd
wordt zijn in de verschillende provincies
door de troepen en door bandieten een
kwart millioen menschen om het leven ge
bracht.
alle afgevaardigden Zalig Nieuwjaar ge-
wenscht. Daarbij maakte hij van de gele
genheid gebruik te wijzen op den ernst der
tijden. De grootste economen weten geen
uitweg meer. Daar de wereldeconomie ver
band houdt met de geestelijke en gods
dienstige begrippen, zal de geestelijke over
heid leiding hebben te geven. Zij doet dit
ook en het is derhalve noodig hunne wen
ken op te volgen.
Ook de Goudsche Kieskring lijdt zeer,
vooral op het gebied van land- en tuinbouw,
onder de huidige crisis.
Spr. verzocht den leden van de gemeen
teraden en hun, die in overheidslichamen
zitting hebben, in het licht dor christelijke
beginselen van rechtvaardigheid en naasten
liefde de nooden te bezien en te helpen
waar de nood het zwaarst drukt. In de
Staten is duidelijk sympathie gebleken je
gens de adressen der boerenorganisaties,
houdende verzoek om door de provincie
credieten te doen opnemen, waarbij de pro
vincie zich zal borg stellen. Spr. was dan
ook de overtuiging toegedaan, dat een
royale houding zal worden aangenomen.
Spr. hoopte, dat door Gods zegen spoedig
voor den eersten stand van het land, de
boeren, de uiterste nood zal zijn opgehe
ven, en dat het volgend jaar een opge
wekter toon zal kunnen worden gehoord.
Dr. Hoffmann verwelkomde vervolgens
de heer mr. von Fisenne, lid van Gcd. Sta
ten van Zuid-Holland, die ter vergadering
verschenen was.
Bij de ingekomen stukken was een ver
zoek van de centrale Alkemade om de
stemming voor de groslijst, in plaats van
in een keer in twee maal te doen plaats
hebben. Het bleek, dat het reglement- stem
mingen als deze niet toelaat en dat regle
mentswijziging thans onmogelijk is.
Voorlezing werd gedaan van een schrij
ven van den heer P. A. F. van der Weijdcn
te Nieuwkoop, waarin hij mededeelde niet
meer voor een herkiezing tot lid der Prov.
Staten in aanmerking te willen komen.
De voorzitter herdacht in sympathieke
woorden de werkzaamheid vail liet heen*
gaande Statenlid. Hij noemde hem 'n edele
figuur, die een trouw volgeling der R. K.
Statenfractie was. Zijn heengaan wordt
zeer betreurd.
Het verslag van den penningmeester, W.
G. de Vroom werd goedgekeurd. Er bleek
eón vöordeelig saldo te zijn van 788.75, ter
wijl nog 61.61 aan contributies tc vorde
ren is. Hij kreeg een pluim voor zijn accu
raat beheer.
Aan de orde kwam vervolgens de bespre
king over de kandidaatstelling bij de a.s.
Statenverkiezingen. Allereerst werd er
over gediscussieerd hoeveel candidaten op
de lijst, zullen worden gebracht. Het be
stuur stelde voor 9 namen op de lijst to
plaatsen; de kiesvereeniging Hoogmade
echter opperde tegen dit getal ernstige be
zwaren. Zij adviseerde het aantal candida
ten tot 6 te bepalen.
De meeste afgevaardigden vielen Hoog
made bij. Met 78 tegen 65 stemmen weid
het bestuursvoorstel verworpen.
Tenslotte werd 20 Januari als uiterste
datum waarop de candidaten moeten zijn
ingediend, vastgelegd.
Op 25 Januari zullen de stemmingen in
de kiesvêreenigingen plaats hébben.
R. K. STATEN KIESKRING GOUDA.
Zes candidaten op de lijst.
In café „Harmonie" te Gouda hield de
R. K. Statenverkiezing Gouda eene alge-
meene vergadering, die onder leiding stond
van dr. A. C. A. Hoffmann.
De voorzitter heeft in zijn openingswoord
ECONOMISCHE VOORLICHTINGS
DIENST.
Het standpunt van land- en tuinbouw.
De Alg. Ned. Zuivelbond, het Centraal
Bureau van de veilingen, de Chr. Roeren
en Tuindersbond, de R.-K, Ned. Boeren
en Tuindersbond en de Ned. Tuinbouwraacl
hebben aan den minister van Binnenland-
sche Zaken en Landbouw een adres gezon
den, waarin zij hunne zienswijze ontwik
kelen ten aanzien van het door de Com
missie van voorbereiding eener organisa
tie van den economischen voorlichtings
dienst, uitgebrachte rapport en de daarin
vervatte voorstellen.
Zij betoogen uitvoerig, dat de voorlich
ting tot dusver te veel versnippering is en
dat de oriëntatie op de practijk onvoldoen
de is. Als de peilers, waarop een economi-
sohe voorlichtingsdienst ten behoeve van
landbouw, handel en industrie dient te
steunen, beschouwen zij in de éérste een
heid in den dienst der verzameling, rang
schikking en verwerking der gegevens, zoo
dat de belanghebbenden weten, waar zij
terecht kunnen enn wrijving tusschen ambte
lijke lichamen daarbij zooveel mogelijk
voorkomen wordt.
In de tweede plaats beschouwen zij
noodzakelijk een zóódanigen invloed der
belanghebbende organisatie in het voor
lichtingsinstituut, dat dit steeds volledig
op de practijk georiënteerd blijft.
Aangezien dit óók de hoofdpunten zijn,
die in' genoemd rapport naar voren zijn
gebracht, en tot richtsnoer hebben gediend
voor het daaraan toegevoegde omwerp van
wet, kunnen deze organisaties zioh vereeni
gen met de algemeene strekking daarvan.
GEDISTILLEERO ACCIJNS.
Minister de Geer verdedigt zijn houding.
Verschenen is de memorie van antwoord
aan de Eerste Kamer op het voorl. verslag
over het wetsontwerp tot verhooging van
den accijns op gedistilleerd.
De minister zegt o.a. dat, nu het doel
der herziening van 1 Maart 1929 niet be
reikt is ten aanzien van de opbrengst, het
in de lijn der herziening ligt, het tarief
te sta-biliseeren op een iets hooger bedrag.
De vrees van enkele leden, dat de voor
gestelde accijns verhooging een verhooging
van den prijs van het gedistilleerd in volks
zaken zal kunnen ten gevolge hebben, acht
de minister, gezien den aard van dit con
sumptiemiddel, een zwak argument tegen
het ontwerp.
Dat de houding, in de Tweode Kamer
door deu minister aangenomen, constitu
tioneel onjuist zou zijn, moet hij met den
meest mogelijken nadruk ontkennen.
Volgens de constitutie, is hij verantwoor
delijk tegenover de Sta ten-Generaal o.a.
voor den toestand van 's Rijks financiën.
Indien hij niet voldoende medewerking kan
vinden voor een maatregel, die z.i. door
deu toestand volstrekt geboden wordt, dan
is hij verplicht, de consequenties daaruit
te trekken. Het parlementaire gebruik
brengt mede, dat hij dan de Kamer hiervan
te voren in kennis stelt. Hij is verplicht,
naar eigen overtuiging en naar het licht,
waarin hij zelf de zaken ziet, te handelen.
Zulk een handelen niet constitutioneel te
I noemen, n are in hooge mate ongerijmd.
i Waarschijnlijk is met de grief bedoeld,
dat niet voldoende vrijheid aan de Kamer
bleef inbaar beslissing. De minister betwij
felt echter of zulks hem ten kwade geduid
kan worden. Het oefenen van pressie lag
niet in zijn opzet. Hij wist echter, dat hij
eon ongunstig votum over het voorstel po
litiek niet zou overleven, terwijl, nu de
mogelijkheid van zulk ecu votum bestond,
hij niet gerechtigd was de Kamer hierom
trent in het duister te laten. Er is een an
tecedent uit. vroeger tijd, dat voldoende
leert, hoezeer dit laatste aan een minister
als een ernstig vergrijp wordt- aangerekend.
Voor het speciale gevaar voor fraudé
in de omgeving van Baarlc-Nas'sau zijn
reeds bijzondere maatregelen in werking.
Intusschen is de minister, indien noodig,
gaarne bereid het denkbeeld in' overwe
ging te nemen, den uitvoer van gedistil
leerd uit Nederland langs genoemd grons-
kantoor onmogelijk te maken.
De Coöp. Centrale Raiffeis cn-
ba nk tc Utrecht heeft de rente van de
posito's'verlaagd van 3 3/4 op 3 1/1 pet. en
die van voorschotten van -13/4 op 4 1/4 pet.
Op 31 December j.l. bedroeg de b e-
v o 1 k i n g van Gouda 14.246 mannen
en 11.926 vrouwen, tezamen 25). 172. tegen
2S.621 op 31 December 1929; er is dus een
toeneming van 560 inwoners. In tegenstel
ling met vorige jaren was hét aan la1 der
ge vestigden grooter dan het aantal
trokkenen, zoodat de toeneming van de be
volking niet uitsluitend aan overschot
van geboorte te danken is.
B. en W. van Rotterdam stellen den
Raad voor een aanvullende subsidie voor
1030 ad 300 000 aan den Gom. Dienst van
Maatschappelijk Hulpbetoon toe tc staan
voor w e r k 1 o o z e n z o r g. Onlangs is
reeds een aanvullend subsidie van één mil
lioen gevraagd.
In den ouderdom van 84 jaar is te
Rotterdam overleden de heer J. Bene
dict us, oud-lid van de Kamer van Koop
handel en van de Kamer van. Arbeid.
Met zijn broer, den heer W. Benedictus,
die in 1901 -is overleden, heeft hij lange ja
ren aan het hoofd gestaan van de firma
Wed. S. Benedictus.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Het Roerconflict geëindigd.
Geen hoop op redding der slachtoffers
van de aardverschuiving in Ecuador. (Bui
tenl. Berichten, 2e blad).
Het Oceaanvliegtuig „Trade Wind" ver
mist. (Luchtvaart, 2e blad).
BINNENLAND.
Benoemingen in het Bisdom Haarlem.
(Kerknieuws, le blad).
In den Statenkieskring Gouda zullen de
stemmingen voor de candidaatstelling 25
Januari plaats hebben. (Binnehl., le blad).
Een overzicht van den belastingdruk in
de laatste jaren. (Binnenl. 2de blad).
Een meisje te Malden door een auto ge
grepen en gedood. (Gem. Ber., 2de blad).
De Engelsche vrachtboot, die bij Castri-
cum gestrand is, nog niet vlotgekomen.
(Gem. Ber. 2de blad).
Pastoor G. H. Wubbcls. t
In den ouderdom van 72 jaar is te Dalnis-
holte overleden de Zeereerw. heer G. H.
Wubbels, em.-pastoor van de parochie al
daar.
Op 24 April 18"8 te Dalen geboren werd
Pastoor Wubbcls priester gewijd 15 Aligns-
tus 1881. Achtereenvolgens was hij assi
stent te Mijdrecht, kapelaan to Ka bauw, e
Vleuten, te Zandberg en pastoor le Dalni3-
hollo.
1 To Beverwijk vierde de innuiien-'congr®-
gntiè dor H. Familie Zondag haar gouden
jubileum, waaraan eveneens een triduüm
I was voorafgegaan in de St. Agfythakovk.
I Zondagavond weid dc viering besloten 11101
oen poiitificecl Lof, gecelebreerd door Z.
D. II. Mgr. J. D. J. Aengencnt. Hier moch-
i /.i 20 gouden jubilarissen uit de handen
va n den Bisschop een goud on herinnerings-
medaille ontvangen, terwijl zes 40-jarige vu
I zes zilveren jubilarissen eveneens het oerc-
teeken voor hun trouw lidmaatschap ont-
1 vingen.
I
BENOEMINGEN.
In het bisdom Haarlem.
Z. D. H. de Bisschop van Haarlem heeft
benoemd tot Pastoor te Diemen den wel-
eerw. heer B. Lasance, te Warmeiihuizen
den weleerw. heer J. Brinkman.
Pastoor dr. A. Smits.
Te Ginneken is Zondag overleden dr. A.
Smits, emeritus-pastoor van de parochie
St. Anna te Breda.
Pastoor Smits werd in 1873 geboren en
ir> 1897 tot priester gewijd. In 1902 promo
veerde hij tot doctor in de theologie, waar
na hij in 1905 geïnstalleerd werd als de
eerste pastoor van de parochie St. Anna
te Breda. Deze parochie heeft de overle
dene tot grooten bloei gebracht, waarbij hij
speciaal het Kath. bijzonder onderwijs heeft-
bevorderd. In April 1930 werd nog met
grooten luister het zilveren jubileum van
de parochie gevierd, doch wegens zijn
slechte gezondheid moest dr. Smits spoedig
zijn emeritaat aanvragen.
LETTEREN EN KUNST
VIER EEUWEN OUD SCHILDERIJ TE
UTRECHT ONTDEKT.
Van Eerst van Schaijck?
Men meldt uit Utrecht aan de „MvV-:
Alhier is weer eens oen merkwaardige
kunsthistorische vondst gedaan. Op ecu
bergzolder van de pastorie der paters Do
minicanen aan dc Maria-pluats ontdekt
een der inwonende kloosterlingen, pater dr.
J. Sassen -éonigen tijd terug een houten
schilderij, wc-ke in een zwart gelakte lij"
was gevat en verschillende tafèreeleen uit
het leven van Christus bleek voor tc <w-l
len. De geheele voorstelling was echter door
een bruine laag bedekt, zoodat een gron
dige reiniging noodzakelijk was om de g<'
hcclc afbeelding klaar en duidelijk naar
boven te halen. Het uit vier aanoengcvocg
de planken bestaande schilderstuk wei
daarom naar het Kunst-historisch instituut
van prof. Vogelsang te Utrecht gebracht,
waar de heer P. Swi !*-ns zich met het vak
kundig schoonmaken belastte o-n bovendien
enkele noodig geachte restauralies verricht
te.
Uit de goi'ookt-bruine massa kwam door
deze bewerking een alleszins bezienswaar
dig kunstwerk te voorschijn. Mc-t levendige
kleuren en figuren is op den voorgrond de
intocht van den Zaligmaker in Jeruzalem
afgebeeld. Omringd door talrijke statig»-
en zwierige personen, rijdt Jesus op een
1 ezel stadwaarts, terwijl twee geestdriftige
1 toeschouwers in een boom zijn geklommen
om takken feestelijk groen los te hakken.
In het zorgvuldig uitgewerkt- perspectief
daaromheen worden nog enkele andere nu-
menten uit het openbare leven van Uhris-
j tus weergegeven. Wij zien vooreerst het
i drietal kruisen op den Calvarieberg waarbij
o.a. een Magdalena-figuur, met opgeheven
handen op den grond ligt geknield. Ook <l"
bekoring van Christus is duidelijk op ui
j paneel te herkennen. Verschillende ander»'
I t-aferecleen zijn nog niet met volkomen zo
kerheid vastgesteld, doch zullen bij een
1 meer minutieuze bestudeeving wc' nader
kunnen worden gedefinieerd.
Geheel rechts van de hoofdafbeelding
wordt- men door een merkwaardige scène
getroffen. Daar ligt op een oe\e>- een reus
achtige visch uitgestrekt, die zich in de be
langstelling van talrijke te zijnen opzichte
zeer kleine menschen figuurtjes verhcui.