DE HEERSCHER STALIN We lezen wel veel en vaak over de Fus?>sche toestanden, maar heel veel er van be,rriipen kunnen we toch niet. Het allergrootste raadsel voor de mees ten zal wel zijn, hoe het mogelijk is dat de onteeerende toestanden, die daar bestaan zoolang blijvende kunnen zijn. Men vraagt zich af: als het waar is. dat de revolutie, die de Sovjets aan het bewind bracht aan de groote massa van het Rus sische volk een nieuwe zwaar te dragen tvrannie gebracht heeft, waarom kromt de reu-, zich dan niet, spant zijn spieren en ■werpt het onwaardige juk af. Het is al dikwijls gezegd, dat dit gebeu ren zou. Toen in 1917 de revolutie zege- .TROTSKI 'praalde en de communisten aan het hoofd stelde is dadelijk allerwege vastgesteld, dat dit niet lang kon duren. Maar intusschen duurt het voort en bleek de wensch hier weer de vader der gedachte. Maar die wensch is intusschen niet vervuld. Wij ge- looven ook niet, dat die wensch spoedig ve.vuld zal worden en zijn van oordeel, dat de leider van de Sovjet-republieken Stalin nog wel eenigen tijd aan het bewind blijven zal ook. Toen Lenin stierf, die ongetwijfeld een geniale kerel was, dacht men vrij algemeen, dat met hem ook zijn werk wel spoedig ten gronde zou gaan. Er volgde hem een drie manschap op. Zinowjew, Kamenew, Staün, doch er bleek al spoedig van"groote ver deeldheid. De divergeerende krachten, zeide men toen, die door Lenin's overheerschende per soonlijkheid nog vrijwel in één richting ge houden waren zouden nu spoedig aan de 'kracht der Sovjets een einde makn. Nu er is inderdaad daarna genoeg van 'oneenigheid gebleken, maar ook is sedert idien duidelijk geworden, dat men één van het driemanschap onderschat heeft en die eeene is de tegenwoordige heerscHer Statin. Telkens als Stalin weef overhoop bleek te liggen met anderen is vooral bij de Rus sen, die naar het buitenland uitweken de hoop herleeft. Maar telkens weer is geble ken. dat Stalin die anderen te sterk of lie ver te sluw af was. Hij heeft altijd weer kans gezien die anderen die niet in zijn gareel wilden hoe machtig hun positie, hoe groot hun invloed ook mocht zijn de laan uit te sturen Zinowiew, Trotski, Rykow om maar eenige der meest bekende te noemen [zijn er het bewijs van. De strijd tusschen de leiders. Men moet niet meenen, dat de strijd om 'de leiding die al jaren in Rusland gevoerd wordt alleen zou voortvloeien uit persoon lijke eerzucht. Voor een deel zal dit zeker wel zoo zijn. Het karakter van den strijd wordt door persoonlijken naijver ver scherpt, maar in wezen gaat hij om de rich ting van de Sovjetpolitiek, die in anti-com- 'munistischen zin zich ontwikkelde en zich tot compromissen met het kapitalisme ge dwongen zag. I Reeds onder Lenin dwong de harde wer kelijkheid tot de invoering van de nieuwe economische politiek, die niets anders was dan een capitulatie voor het particuleire kapatalisme. Natuurlijk slechts een tijde lijke capitulatie. Men zou aldus door eenige toegevendheid aan de menschelijke zwak heden, die men in den roes van het z.g. oorlogscommunisme wat al te veel voorbij had gezien, de bolsjewistische macht kun nen handhaven en bevestigen. En zoodra de omstandigheden weer gunstiger werden zou men de concessies aan het kapitalisme weer te niet kunnen doen en het communis tische stelsel kunnen herstellen. Men was wat te hard van stal geloopen en zou de L verwezenlijking van het ideaal nu langs ge leidelijker weg gaan beproeven. Hoofdzaak was daarbii alleen, dat men de macht in handen hield. Het was Stalin, die deze politiek voor stond. Hij had na den dood van Lenin met Zinojew en Kamenew de leiding der partij in handen. Maar deze twee verzetten zich tegen deze politiek, die lelden moest tot vestiging van een boerenstaat. Langs dezen weg zou het anti-kapitalis tische Rusland niet behouden kunnen blijven men moest dus niet zijn steun zoeken op het platteland, maar in de steden, bij het indus- trieele proletariaat. Een men moest intus schen door uitgebreide en onophoudelijke prapaganda in het buitenland ook hier de revolutie trachten te verwezenlijken, die Rusland uit de netelige positie van anti-ka pitalistisch eiland in een kapitalistische we reld zou verlossen. In dezen strijd der meeningen omtrent de beste methoden om het gemeenschappelijk ideaal te verwezenlijken zijn er natuurlijk nog velerlei nuances. Trotski opponeerde tegen het drieman schap, hij moest om gezondheidsredenen op non-actief. Maar den organisator van het Roode Leger durfde het driemanschap ver der niet aan. Hij werd betrekkelijk spoedig weer in genade aangenomen. Toen brak openlijk de strijd uit tusschen Zinowjew en Stalin. Stalin had de meerder heid van het centrale comité der communis tische partij op zijn hand. Hij werkte Ka menew weg en hij slaagde er in Zinowjew, de in Petersburg oppermachtige, uit den Pe- tersburgschen Sovjet te verdrijven en door een aanhanger zijner richting te doen ver- JOZEF STALIN van een nieuwen revolutionnairen strijd." Hij streeft wel degelijk naar de commu nistische wereld-revólutiè. De eenzame. Wie is Stalin eigenlijk? Hij is in ieder geval een eenzame. Zijn iedeën, zijn politieke inzichten hebben aan hangers gevonden, er heeft zich een groep Een spotprent. eeren, met hem dweepen, zooals men ge dweept heeft met een Lenin. StaHn is een eenzame figuur, maar het is geen door het volk opzettelijk gewilde eenzaamheid. Deze is veeleer het gevolg van zijn karakter en ziin opvoeding. Toen Lenin nog leefde, was er een be kend gezegde: „Lenin vertrouwt Stalin, maar Stalin vertrouwt niemand." Deze woorden zijn tot op vandaag waar geble ven Stalin gaat slechts bii zich zelf te rade. Beteekent Stalin dus niets voor de Rus sische volksziel die zoo gaarne opgaat in een vurige en kinderlijke vereering voor haar leiders, mits zij die figuren In hun ver beelding kunnen zien als een „held" ot een „heilige" des te meer beteekent Stalin als politicus. Stilzwijgend erkent Moskou hem als de werkeliike leider in de Sovjet-Unie. Ontegenzeggelijk is Stalin een man met ge weldige staatsmantalenten. Hij is niet een erfgenaam van Lenin's glorie, maar hij is metterdaad een pionier der Russische revo- lutionnaire beweging, een man die geheel door eigen kracht en eigen werkzaamheid tot de plaats die hij thans inneemt, opge klommen is, steeds op meesterlijke wijze, het spel spelende van den geschoolden staatsman, op 't politieke schaakbord als het ware goochelend met zijn stukken en vaak zijn slag slaande na schijnbaar onge motiveerde onbegrijpelijke, maar geniaal bedoelde„voorzetten." Meerdere malen zette hij zoo, geheel onverwachts en afdoende zijn tegenstanders schaakmat. Stalin werd geboren in een boerenkopje in den Kaukasus, als zoon van een schoen maker. Zijn zeer godsdienstige moeder TSJ1TSERIN vangen. En toen daarna Trotski weer begon op positie te voeren met de anderen, heeft Sta lin wel aangedurfd hem te straffen. Men weet, dat het voor Trotski hierop uitgeloo- pen is, dat hij uit het communistische para dijs werd verbannen. Trotski contra StaHn. Men is er eigenlijk eerst wel blij om ge weest. Trotski had namelijk dit groote verschilpunt met Stalin: Trotski beschouw de het bestaan van een socialistisch régime enkel en alleen in Rusland als eene onmo gelijkheid en drong er daarom op aan, dat zoo veel mogelijk aandacht en energie ge wijd zou worden aan de organisatie van een internationale communistische revolutie. Stalin daakrentegen was van meen.ng, dat de situatie in Europa gedurende de ja ren 1925—'27 er niet toe bijgedragen heeft, de mogelijkheid van het veroorzaken eener wereldrevolutie nader te brengen, n bleef hardnekkig vasthouden aan zijne overtui ging, dat het socialistische régime, onafhan kelijk van andere staten, kan voortbestaan in één enkel land, en wel in Sovjet-Rusland. De omstandigheid, dat Stalin weigerde mede te werken aan de onmiddellijke orga nisatie eener communistische wereldrevolu tie, heeft toen de hoop doen herleven, dat er eene Stalin-evolutie plaats zou hebben, waarbij hij dan zijn communistische begin selen zou laten va.en, orn voorstander te worden van de vorming eener democrati sche republiek. Men heeft de hoop op een eventueele Stalin-evolutie reeds lang geleden moeten opgeven, en bleet alleen nopen, dat Stalin zien uitsluitend zou bezig houden met de industrialisatie van Sovjei-Kusland en met de collectivisatie van den landbouw, hierbij geen bijzondere aandacht scnenkend aan de organisatie eener wereld-revolutie. Echter geven de gebeurtenisen van het laatste jaar aanleiding, ook deze hoop tq laten varen. Want stalin is voor anes sluw. Hij heelt er volstrekt geen atkeer van, indien moge lijk een communistische revolutie te heipen ontketenen in Europa ot liever nog over heel de wereld. Maar hij beziet de dingen nuchterder dan anderen, hij is een Aziaat, hij kan wachten. Als hij het oogenblik gun stig acht, zal hij zeker Sovjet-Kuslana de Internationale Communisten laten helpen, de lang gewenschte greep naar de macht te doen. En als de aanhangers van Trotski zeggen, dat Stalin weer diens kant uitgaat, dan heb ben zij in zoover gelijk, dat Stalin blijkbaar in verschillende staten de toestanden zich ziet ontwikkelen in een richting, die meer kans geeft op het slagen der Communisti sche propaganda. Stalin kan wachten. Ziehier een woord woord van hem: „Weldra zal de aarde beginnen te brand den onder de voeten van het wereld-kapi- talisme. Het is de plicht der Communisten de arbeiders voor te bereiden tot het voern Aan het hof van Stalin de Verschrikkelijke gevormd, die zijn stellingen huldigt, maar in heel. Moskou zijn geen drie menschen aan te wijzen, die genoemd kunnen worden: vrienden van Stalin, personen, die hem ver- noopte dat „Iosiph" zooals hij op zijn ueor- gisch heet, een geestelijke roeping zou heb ben. Toen hij echter in 1898 als 19-jarig jongeling de wereld introk, was het niet als priester, maar als overtuigd socialist, die nu hier, dan daar opdook en zich deed ken nen als een hartstochtelijk agitator. Reeds op de socialistische congressen te Stockholm en Londen in de jaren 1906 en 1907, waarop hij zich onder Lenin's vlag schaarde, deed hij van zich spreken, wan wat toen reeds opviel en wat altijd Karak teristiek voor hem is gebleven, zijn z'n korte, maar streng-logische speechen. Zvi gedachtegang is zeer on-Russisch nuchter. Stalin is een man van weinige, maar Kern achtige onomwonden rake woorden. Reeds in 1917 was hij een belangrijke figuur in Rusland. Toen behoorde hij tot de twaall mannen, die in den nacht vuu 2 October 1917 in Petrogad vergaderd waren en besloten de regeering van Kerensk> ge- weldadig omver te werpen, welke coup d'état den 7den November d.a.v. werd vol trokken. Langzaam maar zeker is hij zoo -pge- klommen tut wat hij nu is, de voornaamste in den lande. Stalin is een kracht, daaraan behoeit men niet te twijtelen. Zijn kracht, sclireet eenige jaren geiedtn een Russische socialist, is z.jn beter utgrip van politieke realiteiten, van ecunom acne nouczakelijKneüen en de positie der Kapita listische wereld. Zijn zwakke punt echter is de voorbetlüe- looze en onbeperkte dictatuur, niet sieclits over het voik in net algemeen, maar ook over zijn eigen paitij. Zeiis cuminunisiiscne I leiders wurut zij unuuldbaar, gelijk de ont- 1 wiKKciing der oppositie bewijst, j Maar dit werd geschreven al weei een paar jaren geleden. De opposuie heen zien vjiUwiKkekl, maar Siahn slaat telkens ..e opposanten neer. Alle macht in Kusiand is in zijn handen, zijn decreten zijn wet. c.n hij neeft, zegt Lloyd üeorge, in een kort gele den verscnenen aitikei evenveel maciit om er gehoorzaamheid al te dwingen als R~ ter de üroute ot iwan de Verschrikkelijke ooit hebben bezeten. Hij is geen staal, hij is een üeorgiër. Dat moet men wel bedenken. Hier is een beschrijving van hem, nuj ver strekt door iemand die nem heel goed kent: „Ik ken Stalin; hij is een landsman van me en zijn werkeliike naam is Dzjoegasjwili. Hij is niet zoo knap als Trotski ot Kaïnenei ot Zinowjef. Hij heelt geen eerste-rangs- ïntellect maar hij is een schitterend organi sator. Hij is bei mgeloos, heeft geen stof felijke verlangens is zeer eerlijk, volkomen genadeloos en Hard, zeer dapper en een eerste-rangs intngant. Hij zit in zijn kamer in het Kremlin e i hanteert menschen ais pi onnen. Hij schuift den een uit zijn positie en zet er een ander neer. Hij kent zijn me schen. Hij krjgt voortdurend rapporten over partijleiders door heel het land. Zijn vader was schoenmaker en zijn moeder waschvrouw. Stalin is de waie leider van daj leger van meer dan 100.000 dat de O.P.OE heet. en dat beter gewapend 13 dan het Roode Leger. Voortdurend wijzigt hij de chefs van het Roode Leger en stuurt hen van de eene plaats naar de andere. Menzjlnski (leider der G.P.OE.) Is Stalin's dienaar." De machtige. Maar toch blijft de vraag, hoe kan Stalin met toch betrekkelijk een klein getal toege- wijden een aanta volken samen meer dan 100 miilioen tellend, overhcerseheti. Ongeveer een kwart miilioen bolsjewie ken kregen en behielden de overmacht over meer dan 100 miilioen menschen. Men vroeg eene revolutie, men kre.g de overwinning van een partij tegenstanders. En zoo groot en zoo goed georganiseerd is de macht dier tegenstanders, dat zij, trots de ontzettende gruwelen die zi| bedreven en niettergenstaande zij de overgroote massa der bevolking kwetsen in hare heiligste ge- voeiens, zich wist« n staande te houden, nu reeds twaalf jaren lang, terwijl er ook voor de toekomst zich nog geen merkbare tee kenen voordoen, die eene verandering ze ker maken. Hier dringt zich van zelf de vraag naar voren, hoe konden zij met hun tegenover het Russische ideaal zoo vierkant staande ideeën en zijne zoo weinig nationale mede helpers eene revolutie tot stand brengen en, wat meer zegt, de heerschappij behouden over hei Rjssische volk en die b -,stigeni nu r:eds twaalf jaren lang. Maar zooals met een betrekkelijk kleine, macht de communisten Rusland beheer-; schen. zoo beheerscht Stalin de communis-,' tische partij, hij is de machthebber. Er zal een einde aan komen. Zeker we twijfelen er niet aan. de vraag is maar wanneer? En men moet niet de vergissing begaan te meenen. dat het wegschuiven van perso nen door Stalin bewijs zou zijn, dat deze In al grooter moeilijkheden komt Hii heeft nog pas weer Rijkof, Tomski e.a. op zij geschoven. Rykof is als voorzitter van den raad van Volkscommissirassen vervangen door Wjatsjeslof Michailowitsi Motolof. Sommigen meenen. kijk Stalin probeert het al weer met andere menschen, zooals koningen en keizers kort voor hun val. als zij de catastrophe voelen naderen, nog een paar malen van regeerders verwisselen om te beproeven den man te vinden, die lien zou kunnen redden. Zoo is het niet! Stalin is geen zwakke, die hulp zoekt, anderen waartegen hij leunen, waar achtec hij zich verbergen kan. Hij is een sluwe Aziaat, die zijn, pionnen schuift, zijn zeiten doet. dh dikwijfs onverwacht en verrassend zijn. hen heerschzuchtige, zeker. Maar meer en erger dan dat de sterke lel», der van het anti-christendoni. (Nadruk verboden). Nog een spotprent. Stalin contra Rykow

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsche Courant | 1931 | | pagina 11