22ste Jaargang
WOENSDAG 7 JANUARI 1931
No. 6789
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
binnenland
ZONDAGSBLAD
3)e Êeicbelve (Bou/fccmt
Ob ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week
Bij onze Agenten 20 cent per week
Franco per post
t 2.50 pei kwartaal
f 2 60 pei kwartaal
f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 3 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 U
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor ingezonden Mededeelmgen wordt
bet dubbele van bet tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit twee Maden
DUITSCHLAND
HET ARBEIDSCONFLICT AAN DE
ROER.
Stegerwalds poning tot bemiddeling
mislukt.
Rijksminister Stegerwald heeft van zijn
aanwezigheid (e Bochum en Dortmund ge
bruik gemaakt in het loonconflict in hèt.
Roereebied met vertegenwoordigers van
beide partijen en met vooraanstaande per
sonen uit het district ernstig te bespreken
met de bedoeling zoo mogelijk bemidde
lend op te treden.
Deze pogingen zijn voorloopig mislukt,
zoodai het conflict nu morgen voor den
bemiddelaar van de provincie Westfalen
zal behandeld worden.
De rijksregeering is nochtans van mee
ning, dat een min of meer gewelddadige
oplossing van dit conflict voor het algemeen
aspect van de toestanden in Duitschland
niet wenscheüjk is. Zij zal derhalve haar
pogingen voortzetten om alsnog tot een
vriendschappelijke oplossing te geraken,
waartoe nog alle tijd is, omdat de eerste
opzeggingen eerst 15 Januari ingaan.
FRANKRIJK.
JOFFRE'S NATIONALE UITVAART.
De plechtigheid bij den Are de Triompb.
De Parijsche coi'respondent van de „Msb."
seint d.d. gisteren aan zijn blad:
Gedurende twee dagen heeft de' ontzag
lijke menigt e-Parijzena ars, die een - laat sten
blik wenschte te werpen op het stoffeliik
overschot van maarschalk Joffre. gedefi
leerd voor het praal bed in de -Sint Ferdi-
handskapel van de Ecolé Militaire. Dui
zenden en duizenden stroomden'gelijktijdig
toe, zoodat de orde-diensten herhaalde ma
len versterkt moesten worden om den men-
schenstroom te leiden.
Reeds de aanblik van de rouwkapel op
zichzelf was zeer impressionneerend. Het
stoffelijk overschot van den veldheer on het
rustbed, halverwege door den standaard
van de Hooge Krijgsschool gedekt, belicht
door vier lampedaires en geëscorteerd
door de vier borstschilden, als symbolen
van de krijgsmansdeugden, en door de twee
bom werpers, als teeken van de militaire
macht, werd bewaakt door stafofficieren
in de saluuthouding en door broeders van
St. Jan de Deo.
De achtergrond was een ontzaglijke
rouwvoorhang. waarop het groote kruis
machtig afteekende. Het. monument van
Gabriel verhoogde door zijn Corinthische
zuilen en lijsten, die de vaandels droegen
van een groot aantal ontbonden regimen
ten, welke aan den Marneslag hebben deel
genomen, de grootschheid van het schouw
spel, dat in een aangrijpende ingetogen
heid werd gadegeslagen door de velen, die
de trekken van den zeer populairen held
voor de laatste maal kwamen aanschou
wen.
Tn de generaalsloge der kapel kwamen
e enige malen de nauwste verwanten van
den maarschalk bidden, bijkans opgemerkt
door de defileerende menigte. De menigte
vond niet meer de gulle trekken terug, die
zij gekend heeft. Het langdurig lijden heeft
slechts een uiterst uitgezwakt masker ach
tergelaten.
Het défilé heeft geduurd tot gisteravond
acht uur. op welk oogenblik de kapel ge
sloten werd voor het publiek. Even lai^.
verscheen de familie en een groot aantal
hoogwaardigheidsbekleders, die bij de
overbrenging naar de Notre Dame zou
den tegenwoordig zijn.
Naar den Are de Triomph.
Het kisten had in tegenwoordigheid der
familie, den minister van oorlog, de officie
ren van den staf van den maarschalk en
andere door hun functie geroepen waardig
heidsbekleders plaats. Even voor negen
reed de lijkwagen voor, geheel door tro
feeën geflankeerd en weldra werd de lijk
kist daar heen gedragen door een aantal
officieren.
In korten draf werd de Avenu Gabriel
afgereden, en vervolgens begaf de stoet
zich langs Eiffeltoren en Trocadero naar de
Etoile, waarvan de geheele omgeving in
duister was gelegd. Ook de Triomphboog
zelf was uitwendig in duister gelaten, doch
het inwendige was geheel verlicht door de
schijnwerpers, zoodat het effect zeer indruk
we'-kend was.
Terwijl wijlen Joffre en Foch den ,14den
Juli 1919 hun intrede hielden door den
Are de Triomph van West naar Oost, moest
nu het doorrijden onder den Are de Triomph
plaats hebben van Zuid naar Noord, aan
gezien onder den Oosteljjken boog lret
graf van den onbekenden soldaat is komen
te liggen.
Precies om lien over negen bereikte, cle
stoei het plein van de Etoile, slechts aan
gekondigd door het getrappel der paarden
van de republikeinsche garde, die een groot
carré vormden om den rouwauto, waarvan
de uiterste zijden in plaats van de getrok
ken degen een fakkel droegen.
Zoodra de rouwauto den Triomphboog.
naderde, zette de militaire muziek den
vaandelgroet in; waarna het schot weer
klonk om de minuut van stilte aan ie kon
digen.
Het stoffelijk overschot bleef juist in de
as van den Are de Triomphe wijlen.
De minuut van stilte werd algemeen be
tracht. Alle stadsgerucht bleef verre. Het
geheel kwartier lag in het duister, terwijl
in den licht boog van den Are de Triomphe
het silhouet van den rouwwagen door de
Fransche driekleur gedekt, zich afteekende.
Het moment was zeer indrukwekkend.
Nauwelijks nadai het teeken van het ein
de der minuut van stilte was gegeven,
speelde de militaire muziek de „Marseil
laise" en toen de delegaties van de troe
pen de honneurs hadden gebracht, zette de
stoet zich weer in beweging, thans lang
zaam de Champs Elysées, die door- 'n ont
zaglijke menigte omzoomd waren, afdalend.
In de Notre Dame.
De Notre Dame rees ook op uit een
ware menschenzee. De grijze kathedraal
had reeds de zware gevelversienng van Jen
nationalen rouw, zoodat de enorme portie
ken geheel onder de rouwsluiers verdwenen.
Boven die rouwdraperieën teekenden
door de inwendige verlichting van de kathe
draal de groote roosvensters zich in een
meugeling van kleuren af.
Het stoffelijk overschot werd niet aan
stonds naar- cle katafalk gedragen, doch
geplaatst in een der zijkapellen, «die als
chapelle ardente was ingericht en waarin
ook de fanmle .plaats aam, om bij het lijk
van den maarschalk te waken.
Rondom de baar namen officieren plaats
voor cle eerewacht, terwijl een aantal pries
ters zich eveneens om de baar hadden ge
schaard voor de bid wake.
De kist draagt een groot zilveren kruis
en een zilveien naamplaat niet de inscrip
tie: „Joseph Joffre, maarschalk van Frank
rijk 1852—1931". Zij werd met de Fransche
driekleur gedekt.
De Requiem-mis.
Eerst even voor den aanvang van de
plechtige uitvaart werd het stoffelijk over
schot naar de enorme katafalk overge
bracht, die m het transept is opgericht.
Het H. Misoffer wérd hedenmorgen opge
dragen door mgr. Fissier, bisschop van
Chalons aan de Manie.
De plechtige H. Mis van Requiem in cle
Notre Dame en de lijkrede van den minis
ter van oorlog. Barthou, werden door de
radio uitgezonden.
llitgevoerd werden de Requiemmis van
YVidor en daarna de Marche Funèbre van
Berlioz.
De plechtige uitvaart begon tegen ne
gen uur en cle lijkrede van minister Bar
thou werd uitgesproken tusschen half
twaalf en bwa&lf uur.
De uitzending van het Parijsche radio
station werd overgenomen door tal van a>v
uere buitenlandsche radio-stations.
ENGELAND
DE STAKING IN ZUID-WALES.
Geen vooruitgang bij de besprekingen
bereikt.
Het ziet er nog met naar uit, dat her.
conflict m de mijnindustrie van Zuid-Wa
les spoedig bijgelegd zal worden.
De vertegenwoordigers der mijneigenaars
hadden gisteren een conferentie met de be
trokken Engelsche ministers, naclat eer
gisteren reeds een conferentie tusschen de
ministers en vertegenwoordigers der mijn
werkers had plaatsgehad.
In de conferentie van gisteren handhaaf
den de mijneigenaars hun eischen, zoodat
geen vorderingen zijn bereikt.
Ten gevolge van de staking heerscht in
de havens van Zuid Wales groote slapte.
SCHERPE STIJGING VAN BRITSCH
WERKLOOZENCIJFER.
Op 29 December j.l. bedroeg het aantal
werkloozen in Groot-Bril tannië 2 043.127.
d.i. 234.756 meer clan in de daaraan voor
afgegane week en 1.132.896 meer dan op
hetzelfde tijdstip van 1929.
De eerste authentieke foto's van DE VULCAANUITBARST1NG VAN
DE MERAPI per. luchtpost in Nederland gearriveerd. De Sawalvs zijn
onder de lahar bedolven. Op den achtergrond cle Merapi (foto fa.
Corn. Weers, Djokja).
RUSLAND
SOVJET-AMBTENAREN PER VLIEG
MACHINE OP DIENSTREIS.
Met ingang van 1 Januari 1931 is aan de
ambtenaren in dien9t der sovjets voorge
schreven, dat zij op hun dienstreizen naar
ver afgelegen districten gebruik moeten
maken van vliegmachines, daar het rei
zen per spoor den duur van de reis on-
noodig verlengt.
Hetzelfde voorschrift geldt ook voor des
kuudigen, die voor het uitvoeren van re
organisatieplannen, als bedrijfsleider of als
raadgever naar verafgelegen streken wor
den gezonden.
In dit veiband wijst de officieuss „Iswes-
tia er op, dat het luchtvaartverkeer on
danks de groote uitbreiding van het vlieg-
wezen toch nog in een beginstadium vei
keert.
AFSCHAFFING VAN BAAR-GELD IN
DE SOVJET UNIE?
Het centraal comité der sovjet unie en
de centrale controle-comnvssie hebben be
sloten tot invoering van z.g. gesloten coö
peratieve winkels die uitsluitend bestemd
zullen zijn voor de arbeiders van bepaal
de fabrieken en ondernemingen.
De waren zullen daar niet gele vei d wor
den tegen baar-geld, doch tegen inwisse
ling van bons, die gedeeltelijk het arbeids
loon zullen vervangen.
Deze coöperatieve winkels zullen voor
loopig nog slechts worden opgericht voor
ondernemingen met meer dan 5000 arbei
ders en ondernemingen met minder da«i
5000 arbeiders, die voor het volkscommis
sariaat van oor lag werken.
Met dit systeem zal voorloopig een proef
worden genomen, waardoor men hoopt
tegemoet te komen aan de goud- en zilver
moeilijkheden.
Mocht het systeem slagen, dan over
weegt men uitbreiding ervan.
BRITSCH-INDIE
EINDE VAN DEN OPSTAND IN BIRMA
IN T ZICHT?
De opstand in het Thairawaddy-districr
begint te verbrokkelen. Een groot aantal
rebellen keert naar de dorpen terug. Ei
zijn twee benden van ongeveer 280 man
gevangengenomen, terwijl de overige in
kleine groepjes uileen zijn gevallen. De
hoofd bende, die nog steeds de 31 olifan
ten bezit, welke zij van een houthandelaar
had geroofd, trekt zich terug op den be«g
Taungpyat. De militaire politie begint haar
thans te omsingelen. Zij maakt gebruik vv.n
gepantserde vrachtauto's en omnibussen
met machinegeweren. De rebellen hunner
zijds gebruiken thans door henzelf ve>
vaardigde handgranaten.
AMERIKA
BUITENLANDERS IN DE V. S.
400.000 Personen onwettig het land binnen
gekomen.
De Anierikaansche minister van Arbeid
heeft een aanbeveling tot den Senaat ge
richt betreffende deportatie van buitenlan
ders, die zich aan een of ander misdrijf heb
ben schuldig gemaakt en verscherping de:
wet in zake het uit het land zetten van
buitenlanders. Naar schatting vertoeven
400.000 vreemdelingen in de V. S. zonder
op wettige wijze te zijn toegelaten en zou
den van hen 100.000 uit het land gezet kun
nen worden. De minister verzocht de noo-
dige gelden beschikbaar te stellen om de
maal regelen uit te voeien.
De minister wees er verder op, dat <le
bestaande wetten gewijzigd uioeten wor
den, om ongeoorloofd verblijf m Amerika in
de toekomst scherper te kunnen straffen.
De Kamer van Koophandel te New York
heeft den autoriteiten verzocht, een ver
ordening uit te vaardigen, waarbij voor alle
vreemdelingen verplichte registratie en
het nemen van vingerafdrukken wordt ge
last.
EERSTE KAMER
De Vooi/.ittci Jeeii mee. Jat "e centrale
sectie besloten heeft in de af Irel-'pgen ie
doen onderzoeken, Woensdag v.m. te 11
uur. de wetsontwerpen-, vermeld op Je eeds
eerder aan de leden toegezonden lijst, met
uitzondering vam het ontwerp-Pach'wet.
Deze st bevat. -'s »er Is werd be' :1
gemaakt, o.a. de begrootingshoöf'slvV-n
en bijbehooronde begroetingen en het ont
werp betreffende de schee; v te'
ding van Amsterdam met den Boven Riui.
De vergadering wordt te 9.10 uur geslo-
TWEEDE KAMER
In de vergadering van de 'j de Ka
mer van Vrijdag 9 dezer zal de v.. iter
voorstellen aan de orde si ei lep; na het
wetsontwerp tot goedkeuring van de han
delsovereenkomst van Genève van 21 Maart
1930, het wetsontwerp tot wijziging van de
M'.ior- en rijwielwet.
Met het o« urgentie van >lit wets
ontwerp en een van den heer Rutgers van
Rozenburg ontvangen ding, hij
zijn amendement op dit wet-sow werp in
trekt, vindt de voorzitter ileiding zijn
bovenvermelde voorste! te doen.
DE R. K VOLKSPARTIJ TE TILBURG.
Het lid van den Tilburgschen A nte-
raad de heer A. Donders, die eeiugen tijd
geleden uit de raadsfractie der R. K. Volks
partij is getreden, heeft, naar de N. Tilb.
Crt. meldt, thans ook die partij v( -r» en
zich aangemeld als lid der R. K. Staats
partij.
MAAL- EN MENGGEBOD.
De Kamer van Koophandel te Botterdam
heeft zich tot de Eerste Kamer der Sta-
ten-Gc-neraal ge nd met mededee'ing, dat
door de behandeling van het ontwerp van
wet, houdende bepalingen in het belang
van de inheemsche tarweteelt (maal- en
menggebod) haar bezwaren tegen dit wets
ontwerp niet zijn opgeheven. De Kamer
van Koophandel heeft daarom aan de Eer
ste Kamer een afdruk aangeboden van het
adres, dat zij 10 November 1930 te dier za
ke tot de Tweede Kamer hee' gericht en
waaraan zij zich kt 've tegenover
de Eerste Kamer refereert.
Ook de scheeovaartvereeniging Zuid
zond aan de Eerste Kamer een afschrift
van haar op 24 November j.i. tot de Twee
de Kamer gelicht adres, waarin werd ver
zocht het TarwèWetje niet goed te keuren,
teneinde ernstige schade voor het havenbe
drijf te Rotterdam te voorkomen.
Weekabonné's, die geabonneerd zijn op
net Zondagsblad, worden er aan herin
nerd, dat dit vanaf heden ad 50 cent
betaald moet worden.
DE ADMINISTRATIE.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De nationale uitvaart van maarschalk
Joffre.
Het Itaiiaansche vliegeskader van gene
raal Balbo in Zuid-Amerika aangekomen.
(Luchtv. 2e blad).
BINNENLAND.
Stopzetting van een katoenfabriek te
Hein.ond. (Ëinnenl. 1ste blad).
Ernstige werkloozenrelletjes te Amster
dam en Haarlem. (Gem. Ber., 2de blad).
De damdoorbraak te Scheveningen.
(Gem. Bedr., 2de blad).
De moordenaar van het knaapje te Val
burg voor de Arnhemsche Rechtbank.
(Rcchtz., 2de blad).
Op den onbewaakten overweg te Vree
land is een vrouw door een locomotief ge
grepen en gedood. (Laatste Ber., 1ste blad).
De benoeming van een conservator In de
tand' eelkunde 1e verwachten.
J. J. G. BARON VAN VOORST TOT
VOORST.
Naar „de Tijd" verneemt, blijft de toestand
van den oud-voorzitter der Eerste Kamer,
luitenant-generaal J. J. G. baron van
Voorst tot Voorst, zeer ernstig. De patient
is buitengewoon verzwakt, daar hij eeds
gedurende veertien dagen nagenoeg ge-en
voefsel tot zich neemt.
KATOENFABRIEK STOPGEZET TE
HELMOND.
Achthonderd arbeiders werkloos.
Het bc i „er N.V. P. F. van "v listdngen
Co.'s Katoenfabrieken wordt geheel stop
gezet. Deze s-uiting der fabriek houdt ver
band met e w van het watpr
in het kanaal de Zuid-Willemsvaart, welke
verontreiniging optreedt doordat dit ka
naal gebruikt wordt voor den afvoer van
het overtollige water uit het, stroomgebied
van de Aa. Dit water woidt in veiband
met den 'hoogen waterstand door het af
voerkanaal te Stipdonk nabij sluit 9 in de
Zuid-Willemsvaart gespuid en is sterk ver
ontreinigd, daar het grootendeels uit het
veengebied onder de gemeente Asteen af
komstig is. Reeds gedurende anderhalf jaar
zijp pogingen gedaan om niet behulp van
zandfilters het water te zuiveren. Deze
i'-vei: nebben een ter gr«n resultaat op
geleverd. Door het sic. I e ka-lkgchalte van
het water, waarvan genoeir fabrieken
1000 M3. per uur gebruiken, ontstaat voor
de ketels groot ontploffingsgevaar, terwijl
voor de bleckerij dit water eveneens niet
kan worden gebruikt.
De directie acht het derhalve niet lan
ger mogelijk, het bedrijf in gang te houden.
Achthonderd arbeiders worden door de
stopzetting werkloos.
Gisteren heeft de directie een telegram
gezonden aan den minister van 'Arbeid,
Handel en Nijverheid, waarin medegedeeld
wordt, dat het waterschap Aa wederom is
begonnen te spuien en dat een nader gron
dig onderzoek definitief heeft uitgewezen,
dat de voortzetting van het bedrijf met ge
bruik van dit verontreiri^Je water niet
mogelijk is, dat de fabriek heden zal wor
den stopgezet en dat de firma niet kan in
staan voor de gevolgen van de hierdoor
ontstane werkloosheid.
GEZAGVOLLE UITSPRAAK VAN EEN
PSYCHIATER.
Alcoholgebruik bij kinderen.
„Bier is vloeibaar brood".
Een pracht reclame-opschrift voor een
bierbrouwerij, maar tevens een perfide leu
gen.
De meeste reclame-opschriften m ini en
wel niet uit door groote waarheid, maar de
schade, die de goedgeloovige gemeente door
het gemis aan waarheiJ ondervindt, treifc
gewoonlijk alleen maar menschen beurs:
men is eenige guldens illusie armer