NIEUWJAARS-
ADVERTENTIËN
Z2ste Jaargang
WOENSDAG 24 DECEMBER 1930
No. 6780
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Vrede en Vreugde.
BUITENLAND
RECHTZAKEN
3)e £eidóchz (Eou/fca/nt
DE A60NNEMEN1SPR1JS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week
Bij onze AgenteD 20 cent per week
Franco per post
2.50 per kwartaal
f 2.60 per kwartaal
f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent
I
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 I
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden
het dubbele van
Mededeelrngen wordt
het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, kóóp en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
„Vrede en vreugde" ziedaar twee
woordjes, die rondkijken als twee kinde
ren, die verdwaald zijn geraakt, en nu met
wijd geopende, betraande oogen hulpeloos
rondstaren in een wereld, waarin zij den
weg niet meer kunnen vinden. De men-
6chen gaan haastig voorbij en slaan geen
acht op hen. En al ziet hen ook al eens
iemand, dan blijft die staan en kijkt hen
dom en brutaal aan
„Vrede en vreugde" wanneer zou men
daarvan kunnen spreken als het niet met
Kerstmis was?. En toch hoort men er
slechts zelden over spreken, want men is
bevreesd, de menschen boos te maken.
En toch: zou het mogelijk zijn, dat deze
béiden ergens langs den kant van den weg
zouden moeten sterven en ten ondergaan?
Ik ben overtuigd van niet. Mijn hart staat
al stil, alleen reeds wanneer ik daaraan
denkWant en dat is het feit, waar
aan de hoop zich vastklampt, in den
mensch leeft een eeuwig verlangen naar
vrede en vreugde.
Op de eerste plaats misschien naar vreug
de. Men weet alleen somtijds niet, hoe
eng die vreugde met den vrede verbonden
is en dat de eene absoluut niet zonder de
andere kan bestaan. Daarom zoekt men
de vreugde nog alleen en doet als een
jongen, die appels wil plukken van een
sleedoornstruik. Men doet juist, alsof men
zich volop vreugde kan verschaffen en koo-
pen. Jawel koopenEr zijn huizen en win
kels genoeg, die zich voorraadschuren van
allerlei genoegens noemen-
Warenhuizen der „vreugde" voor klein
en grootspeelgoedwinkels en bazars, cine
ma's en tingeltangels, café's en schouw
burgen kortom, een echte heksensabbat
van louter zoogenaamde „vreugdebronnen''.
Daar kan men koopen. Maar ook alleen
koopen! En men koopt: nu eens hier
en dan eens daar, men gaat van het een
naar het ander, evenals bij sigarenwinkels.
En het gaat altijd contant en, wanneer de
beurs niet goed gevuld is. komt er van heel
dezen handel niets. Dus zorgt men, dat de
portemonnaie goed gevuld is, tenminste
daarvoor! Later bemerkt men wel, dat
men bedrogen uitkomt, en, dat plezier iets
is, wat met vreugde niets heeft uit te
staan. En om zich zelf te voldoen, maakt
men de „portie" drie, viermaal zoo groot!
Tenslotte echter moet een van beiden den
wedloop verliezen: de portemonnaie of de
mensch. Eu dan? Dan gaat de mensch
inwendig ten gronde. Zijn werk lijdt er
onder.
Hij is als een ballon zonder gas. Hij
heeft geen energie en geen levensmoed. Hij
is een lastpost ook voor zijn medemen-
schen. Hij is mopperig en verdrietig, omdat
hij z.ich bedrogen meent, terwijl toch nie
mand anders hem bedroog dan hij zelf.
Beklagenswaardige mensch! Wie zou
hem toch op het rechte spoor kunnen bren
gen Het is 7.00 moeilijk hem te helpen,"om
dat alles, wat men hem zegt., vreemd is
zijn ooren klinkt, als een boodschap uit
een wereld, die er in erns-t niet bestaat, als
een weldaad, die in doornen gewikkeld is.
Zou her echter werkelijk zoo moeilijk
voor hem zijn, uit eigen ervaring te be
kennen, dat ware vreugde nooit van buiten
kan komen? Komt zij echter niet van bui
ten, dan moet zij, er bestaat geen an
dere mogelijkheid van binnen komen.
En inderdaad, daa-r binnen moet iets
lachen en vroolijk zijn, dan is het pas in
orde. Lacht het van binnen, dan heeft al
het uiterlijke zijn absolute waarde verlo
ren en dan kan ook het geringste tot blij
moedigheid stemmen. Het lacht echter pas
daarbinnen, wanneer men de vreugde ge
vonden heeft. Hij is de voorwaarde der
ware vreugde.
Maar om dit te bereiken bestaat- er geen
anderen weg, dan dat ik weer kind word,
d.w.z. een eenvoudig mensch, die eenvoudig
alles van zich afschudt, wat de wereld hem
aan valschen pathos, aan leugenachtige
waardigheden, aan verwaandheden van
allerlei aard, aan blinde vleierijen en aan
overbodige eischen en behoeften voorge-
predikt en onmisbaar gemaakt heeft.
De mensch, die dat over zich heeft kun
nen verkrijgen hij moet zich voelen als
een lastdier-, die men van zijn pakkage ont
heft is innerlijk vrij geworden; vrij ook
om toegang te verleenen aan de vreugde.
Er gaat een wereld voor hem open, waar
van hij tot nu toe het bestaan niet eens
kende. Nu hij inwendig alles in orde heeft
gebracht, ziet hij ook plotseling het in
wendige geheel anders. Waar hij tevoren
alles vuil en bezoedeld zag, ziet hij nu
eensklaps een spiegel vol zonnige blijmoe
digheid. Waar hij vroeger een hut der ar
moede zag, ontdekt hij nu een paleis van
tevredenheid. Een bedelaar, die lastig was,
beschouwt hij nu als een bode van God.
Een bloem, die hij andere niet eens zag, I
is nu plotseling een wonder, dat hij met
de grootste vreugde verbaasd aanschouwt.
Zon, maan en 6terren, woud, wind en gol
ven zijn plotseling voor hem een bron
van veel intenser geluk geworden dan al
les. wat achter glazen uitstalkasten lok
kend lacht. Een wandeling doet hem nu
duizendvoudige nooit geziene schoonheden
ontdekken en een kinderspel vindt hij nu
niet flauw meer, maar 'n ding van onschul
dig genot dat hij met vreugde gadeslaat.
Het was alsof de scbellen van zijn oogen
vielen,'voor dit en nog heel veel meer.
En nu heeft hij weer. evenals een kind,
den moed tot naïeve vreugde, welker ge
mis hij ofschfKjn vol van heimwee
nooit voor zich zeiven wilde bekennen. Hij
is. evenals een kind weer ontvankelijk voor
de vreugde en hij geniet er van met volle
teugen, omdat zijn geweten nu in orde is
en deze vreugde geen bitteren nasmaak
heeft. Hij geniet thans van de vreugde,
omdat a-lle wantrouwen verdwenen is. Wan
neer hij zich verheugt in het genot van
een vreugde, dan verlangt hij niet tegelijk,
naar een andere, angstig bezorgd, dat zij
zal uitblijven, want hij weet- nu uit onder
vinding, dat de ware vreugdebron onuit
puttelijk is. Om de zelfde reden bereidt hij
zich te voren niet allerlei genoegens meer,
omdat hij nie-t weet, waar dit voor noodig
zou zijn.
Evenals een kind, maakt hij nu ook zijn
werk tot een genot. En zelfs in alle droef
heden ziet hij nog een licht. Vooral ech
ter, omdat hij een onbevangen blik heeft,
die niet alleen op een bepaald punt gericht
is en zoo ziet hij veel meer bronnen van
vreugde.
Ik weet het ofschoon deze boodschap
een Blijde Boodschap is, zal zij toch me
nigeen bitter schijinen. Kinderachtigheid,
zal hij geërgerd zeggen. Het is een kinder
achtigheid in dezelfde beteekenis, als het
leven van een H. Franciscus, een H. Elisa
beth, een H. Philippus Nerius en duizenden
andere. Waarom had dan de H. Franciscus,
de blijmoedigste aller heiligen, de kribbe
zoo lief? Dat moet toch in betrekking ge
staan heben met zijn eigen welzijn? Maar
deze betrekking ook voor zich zeiven be
grijpen en die zoeken, dat is een tèêken,
dat men Kerstmis verstaat en dat men
vre-'e en vreugde zal vinden.
En zoolang wij die niet opnieuw bezit
ten, zijn wij nog niet gezondnoch als
individu, noch als volk
Ffiedrich Mückermann S. J.
DUITSCHLAND
KERSTMIS TE BERLIJN.
Versterkte politiemacht.
In Berlijn wordt heden, den vooravond
van Kerstmis, een versterkte politiemacht
op de been gebracht, daar de communisten
van plan zijn, z.g. „Kerstwandeltochteu"
door de straten te organiseerén.
Daar voor Berlijn nog steeds het door
den politie president uitgevaardigde demon
stratieverbod bestaat, zal de politie op
alle plaatsen, waar het tot samenscholingen
of opstootjes komt, krachtig optreden, om
rustverstoring te vermijden.
Op alle hoofdpunten van de stad wordt
politie gestation neerd.
FRANKRIJK.
POINCARé'S TOESTAND.
Gistermorgen heeft ten huize van Poin-
carë opnieuw een consult plaats gehad, na
afloop waarvan het volgende bulletin werd
gepubliceerd: De beterschap blijft op nor
male wijze aanhouden; zij heeft in de afge-
loopen twee dagen een wijle stilgestaan in
verband met een lichten bloedaandrang in
de longen, die thans weer genezen is. Vol
komen rust blijft nog noodzakelijk. Eerst
over eenige dagen zal weer een commu
niqué worden uitgegeven.
STEEG PROFITEERT VAN DE
GELEGENHEID.
Minister-president Steeg heeft een aan
vang gemaakt met de wisseling van amb
tenaren, die hooge posities bekleeden.
Gisteren heeft hij den chef der afaee-
ling van de politieke politie in het ministe
rie van binuenlandsche zaken, een der in
tiemste medewerkers van Tardieu, van zijn
post ontheven.
Men verwacht, dat ook de prefect van
politie te Parijs van zijn ambt ontheven
zal worden.
DE PRINS VAN MONACO.
Incidenten bij zijn aankomst te Monte
Carlo.
Toen prins Louis van Monaco Maandag
van Parijs te Monte Carlo arriveerde,
uitsluitend
bij vooruit-
betaling
vajiAf heden tot en
ié.t 28 december as., is
yde gelegenheid openge-
steld: aan ons bureau.
bezorgers in de stad, en
buhjnze agenten, om in
het ihwmer van 31 de-
cember\den gebruike-
lijken nieuwjaarsgroet
te plaatsen: 4>e prijzen
dezer adverteren zijn
1— 4 regels0.50
S—
9-12 1^
1316 2—
de administratie
stormde buiten het station plotseling een
groote menigte op hem af. De politie char
geerde en arresteerde een dertigtal per
sonen. De prins reed zoo snel mogelijk naar
zijn paleis.
Naar verluidt, zal È&t verzoek tot hem
worden gericht om ten behoeve van zijn
kleinzoon af te treden. Of de prins er ooren
naar zal hebben?
SPANJE.
FRANCO SPREEKT.
Koning Alfonso weer den dans ontsprongen.
Een bijzondere correspondent van de
„Daily Express", mr. H. J. Greenwall, had
een zeer belangwekkend interview met ma
joor Franco, die vorige week Maandagmor
gen van plan was, liet koninklijk paleis f.e
Madrid te bombardeeren.
Aan dit interview, dat aan de Spaansche
en Portugeesche censuur ontsnapte, ont-lee-
nen wij het volgende:
„Hoe slaagde u er in", vroeg mr. Green
wall het eerst, „uit de gevangenis te Ma
drid te ontvluchten?"
„Wel", zei majoor Franco glimlachend,
„ik had zes verschillende plannen uitge
dacht en ten slotte heb ik, om zoo te zeg
gen, eenvoudig den grendel opgelicht en
ben naar buiten gewandeld. Dat was nu
juist niet zoo buitengewoon moeilijk. Na
mijn ontvluchting heb ik Madrid echter
geen oogenblik verlaten, maar ik hield mij
verborgen bij vrienden.
Het Spaansche republikeinsche comité
had den coup d'état tot in de kleinste bi-
zonderheden voorbereid".
„Waarom trachtte u een revolutie te ver
wekken?", vroeg mr. Greenwall daarop.
„De koning moet heengaan", antwoordde
majoor Franco. „Wij moeten Spanje bevrij
den uit de banden der tyrannie en het ma
ken tot een Europeesche natie. Thans is
het niets meer dan een Marokkaansche
natie.
Wanneer de republiek zal worden ge-
stioht, zal de koning verhoord worden door
een nationale vergadering en dan zal h:j
verantwoording hebben af te leggen 'oor
wat hij op economisch en politiek gebied
gedaan heeft.
Indien de poging, om een republiek te
stichten, reeds ditmaal geslaagd was, ware
Alcala Zomora president geweest; nu ech
ter is hij in de gevangenis".
„Waar haalde u het geld vandaan, om
de voorbereidende maatregelen te nemen?"
vroeg mr. Greenwall.
„Het antwoord op deze vraag", zeide
majoor Franco is heel eenvoudig: „wij
hadden geen geld. Ieder van ons gaf, wat
hij geven kon. Onze revolutiepoging in Ma
drid kostte ons ongeveer twee duizend
pond, niet meer".
„En wat speelde u persoonlijk voor rol
in de revolutie?" ging mr. Greenwall voort.
„Mijn taak was, het paleis te bombardee-
ren", antwoordde majoor Franco, ;jen ik
was reeds op het punt, de bommen uit te
werpen, toen ik een aantal kleine kinderen
zag spelen op de Plaza del armas, in de
nabijheid van het koninklijk paleis. Indien
deze kinderen hier niet gespeeld hadden,
had ik het paleis totaal vernield.
Ik keek naar beneden en mijn hand raak
te de handle reeds aan, om een bom uit te
werpen, toen ik tot mij zelf zei: „Neen,
zoo iets kan ik niet doen. Waarom zouden
al deze onschuldige levens moeten worden
opgeofferd? En ik trok mijn hand van de
handle terug.
Ik heb zelf helaas wel geen kinderen,
voegde hij er aan toe, maar mijn broers
hebben er en waarschijnlijk heb ik onbe
wust aan hen gedacht.
Ik bleef daarop doorvliegen boven de
stad; en het teekèn, dat een golf van repu
blicanisme over Spanje zou hebben doen
uitstroomen, werd niet gegeven. De revo
lutie was van dat oogenblik af mislukt, want
het bombardement van het koninklijk pa
leis zou het teeken zijn voor deu opstand in
Madrid.
Mijn mede-officieren en ik hebben beslo
ten, ging Franco verder, Portugal te ver
laten en verdere plannen uit te werkeu.
Ik zelf ga voor korten tijd naar Parijs en
mijn mede-officieren naar België erx
Duitschland.
Maar dat alles is natuurlijk tijdelijk.
Wij zullen niet stil zitten. Denk niet. dat
de republikeinsche gevoelens in Spanje dood
zijn!"
PALESTINA
EEN INCIDENT TE BETHLEHEM.
De „K.W.P." meldt uit Jeruzalem:
De Engelsche gouverneur van Jeruzalem
zou dezer dagen met een sterke politie
macht en een groep arbeiders naar Bethle
hem gegaan zijn naar de grot van dé Ge
boorte des Heeren en daar order gegeven
hebben om te beginnen met de -restauratie
werkzaamheden.
Ondanks het protest van den Pater
Franciscaan, die met de bewaking van deze
heilige plaats belast is, hebben de arbei
ders toch de voorbereidende maatregelen
getroffen, om een aanvang te maken met
de restauratie.
In katholieke kringen te Jeruzalem be
schouwt men dit incident als een doorvoe
ring vao het systeem der mandaat-regee
ring, die op allerlei manieren den Latiin-
schen invloed in 't H. Land tracht te ver
minderen.
CHINA
WANDADEN VAN CHINEESCHE
COMMUNISTEN.
Katholiek geestelijke doodgefolterd.
De katholieke geestelijke Marcus, die
eenige weken geleden door communisten
werd gevangen genomen op den missie
post in Zuidoost Hoepeh, is door de mis
handelingen, die de bandieten hem hebben
aangedaan, bezweken. Deze hebben zijn
lichaam vrijwel geradbraakt, hem het ge
zicht ontnomen, langzaam geworgd en ten
slott6 den geestelijke zelfs geen eerlijke
begrafenis waardig gekeurd, doch het lijk
in den grond gestopt.
Op lsten en 2den Kerstdag zal „De
Leidsche Courant" niet verschijnen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Majoor Franco over zijn mislukte revo
lutie-poging.
Katholieke actie in Mexico.
De Merapi nog altijd in werking. (Ned.
O.-Indië).
BINNENLAND.
Het tarwe-wetje is door de Tweede Ka
mer aangenomen, (lste blad).
OMGEVING.
Uitvaart en begrafenis van den zeereerw
heer Th. Sarter, te Noordwijk. (lste blad).
MEXICO.
KATHOLIEKE ACTIE IN MEXICO.
Grondslagen der reorganisatie.
De „Osservatore" deelt enkele interes
santé gegevens mede over de ontwikkeling
der katholieke actie in Mexico.
Hoewel de godsdienstvrijheid der Mexi
caansche Katholieken nog vrij beperkt is,
hebben zij toch met vereende krachten de
handen aan het werk geslagen, om de Ka
tholieke actie tot bloei te brengen. Allo gods
dienstige en sociale grondslagen die door
de kerkvervolging verwoest zijn, moeten
thans vernieuwd worden.
Bij de reorganisatie der Katholieke
actie volgt men in Mexico nauwkeurig de
raadgevingen en verordeningen van den H.
Vader op.
Algemeen voorzitter in de aartsbisschop
van de stad Mexico, mgr. Diaz, die, in sa
menwerking met het overige episcopaat,
dc statuten der Katholieke actie opstelde.
De geheele organisatie is ondergeschil;I
aan het kerkelijk gezag, zooals dit door den
H. Stoel werd bepaald. Z. H. Pius xi be
paalde immers in Zijn schrijven van Febr.
1920, dat het werk der Katholieke actie
streng gedisciplineerd moet zijn, om waar
lijk goede vruchten te kunnen afwerpen.
In artikel 1 van de statuten der Katho
lieke actie in Mexico wordt don ook ge
zegd, dat" de Katholieke actie een samen
werkende organisatie is, waarin de leekeii
op velerlei manieren aan het apostolaat
der kerkelijke hiërarchie kunnen medewet*
ken.
Volgens deze statuten moeten ook alle
diocesane en paroehieele vereenieingen
deel uitmaken van de Katholieke aclie.
De nieuwe organisatie iu Mexico stelt
zich bijzonder ten doel, alle sociale stan
den onder de Katholieken, oud en jong.
mannen en vrouwen, arm en rijk. voor haar
idealen te winnen.
Door Mgr. Diaz werden alle Katholieken
in Mexico ingedeeld in vier groote groe
pen: io. de groep, waartoe alle gehuwde
mannen en de ongehuwde tot 35 jaar be
hooren; 2o. de mannelijke jeugdvereenigin
gen, waartoe de meisjes van 15 tot 25 jaar
behooren3o. de Katholieke vrouwenbon
den en 4o. de vrouwelijke jeugdvereenigin
gen, waaróte de meisjes van 15 tot 25 jaai
behooren.
Iedere Mexicaansche parochie is dus in
^ier groepen ingedeeld. Alle groepen teza
men vormen de diocesane groepen en deze
vormen op haar beurt het fundament dei
geheele Katholieke actie.
Zijn aardappelschillen afvalstoffen?
Voor de Haagsche rechtbank heeft gis
teren in hooger beroep terecht gestaan G.
C. S., melkhandelaar te Leiden, die
door den Le-idschen kantonrechter wegens
het op zijn met melk beladen wagen tege
lijkertijd vervoeren vau aardappelschillen,
waardoor hij het op de Warenwet berus
tende Melkbesluit zou hebben overtreden,
wa? veroordeeld tot een geldboete van drie
gulden. Zooals destijds reeds is uiteenge
zet, is deze kwestie voor de melkverkoo-
pers daarom van belang, omdat zij door
deze schillen, welke zij van hun klanten
ontvangen, jaarlijks een belangrijk bedrag
aan veevoeder uitsparen.
Als getuige werd ook nu gehoord de
keurmeester-verbalisant West, op verzoek
van den verdediger ditmaal tevens als des
kundige.
De officier van Justitie, mr. Blok, requi-
reerde bevestiging van het vonnis.
De verdediger, mr. L. Weijl, schetste
allereerst het belang, dat deze zaak voor
de medehandelaren en melkveehouders