RECHTZAKEN
STADSNIEUWS
DONDERDAG 4 DECEMBER 1930
DE LEIDSCHE COURANT
EERiTE BLAD PAG. 2
RUSLAND
DE PR0CES-C0MEDIE TE MOSKOU.
De „Matin" publiceert ©en verklaring:
van den broeder van den hoofdbeschuMigde
in het Moskousch© ingenieurs-proces, pro
fessor R-amsin, waarin hij aantoont, dat het
onmogelijk is dat zijn broeder zich te Pa
rijs met tegen de Sovjet-Unie gerichte on
derhandelingen zou hebben ingelaten, laat
staan, dat hij deze zelf zou hebben gevoerd.
CHINA
HEVIGE STRIJD IN HOEPEH.
Regeeringstroepen slaags met roode
benden.
Hevige gevechten hebben plaats gehad
tusschen roode troepen en regeeringstroe
pen, die trachtten twee zendelingen te be
vrijden, die in het Noordwesten van Ho^peh
word Ai gevangen gehouden. Van de zijde
der regeeringstroepen zijn naar erkend
wordt 200 man gedood of gewond, doch de
verliezen der rooden moeten 1000 man be-
loopen.
Britsche marine-adviseurs naar China.
De Admiraliteit deelt mede, dat in over
eenstemming met de in de maand Juni
1929 te Nanking geteekende Chineesch-
Britsche vlootovereenkomst een Britsche
missie naar China zal vertrekken, teneinde
de Nationalistische regeering te adviseo-
ren en bij te staan bij de voorgenomen re
organisatie en moderniseering der Cbinee-
sche vloot.
LETTEREN EN KUNST
Het Schild, Apologetisch Maand
schrift. Uitg. der A. V. Petrus
Canisius.
Het December-nummer van het Schild
ligt weer voor ons, een rijk gevarieerd
nummer. Wie de gezamenlijke jaargangen
eens door zou bladeren, zou versteld staan
over de veelheid van onderwernen, daarin
besproken. Het zijn niet alleen de branden
de vraagstukken van den dag, maar ook be
spiegelingen over hetgeen voorbij is, doch
waaruit nuttige leering is te trekken. Er
zijn ook onderwerpen, welke van alle tij
den zijn. Zoo is de inleiding van dit De
cember-nummer gewijd aan „De vitale
groei der Kerk", een onderwerp dat oud is
als de Kerk zelf en jong als de groeikracht
van haar immer nieuwe ontwikkeling. Het
is prof. dr. Fr. Feron, uit Roermond, die
hieraan een studie wijdt, naar aanleiding
van een mooie parallel door mgr. d.Her-
bigny getrokken tusschen den opgroêienden
Christus en de ontwikkeling zijner Kerk.
Wij lezen n.l. bij St. Lucas, dat „Jezus
toenam in wijsheid en jaren en irf welgeval
len bij God en de menschen". Zoo ook
neemt de Katholieke Kerk toe in wijsheid,
n.l. in ontplooiing van haar geloofsinhoud
in jaren, niet alleen in den zin van toene-
mer.den bestuursduur, maar ook in breed
heid van kracht en uitgestrektheid van
werkking en in welgevallen bij God en de
menschen, n.l. als bruid Christi en als door
dringende zuurdeesem in het leven der
menschen. Een treffende parallel met
meesterhand uitgewerkt.
Dat er bekeeringsgeschiedenissen in dit
Apologetisch maandblad voorkomen, is te
begrijpen. Deze aflevering bevat er twee,
n.l. een van den bekenden Engelschen let
terkundige en criticus Mr. W'augh, wiens
overgang tot de Katholieke Kerk in Octo
ber van dit jaar groot opzien heeft ge
baard, en een meer „gewone" van F. Pau-
lus, die oprecht verhaalt hoe de genade
Gods hem greep en hoe Gods wegen won\
derbaar zijn, zelfs in het meest eenvou
dige bekeeringsproces.
Vervolgens had dr. L. Bender O.P. in
een vorige aflevering beloofd, de lezers van
het Schild nader in te lichten over het
probleem van huwelijkscontract en huwe-
lijksontbinding, waaromtrent zoovele mis
verstanden bestaan. Dit artikel behandelt
speciaal de huwelijken van ongedoopten,
waarvan een of beiden overgaan tot de Ka
tholieke Kerk. Het gegeven is voor
leekenbegrip niet gemakkelijk en de aan
hef van pater Bender's artikel „Verschil
lende lezers zonden mij vragen"zal
ook in het vervolg nog wel bewaarheid
worden, veronderstellen wij. Waarop de ge
leerde schrijver hun het antwoord niet
schuldig zal blijven. In het bijzonder had
den wij de stelling, dat het huwelijk in
zich onontbindbaar is gaarne wat steviger
gefundeerd gezien, daar deze stelling een
der „scharnieren" is, waarom het betoog
draait.
Prof. Verhaar zet aijn verhandeling over
de Anthroposophie voort. Na een tweetal
inleidende artikelen in vorige afleveringen
maakt hij thans een aanvang met de uit
eenzetting der Anthroposophische leeringen
en practijken. Voor deze artikelenreeks
bestaat zeer veel belangstelling en ook in
anthroposophische kringen worden de uit
eenzettingen van prof. Verhaar met aan
dacht gevolgd. In wezen verschilt de An
throposophie niet van de theosophische
levensbeschouwing, al wil de Theosophie
meer zijn een levensbeschouwing van
„Gods-wijsheid" (Theo Gods en Sophie
wijsheid) terwijl de Anthroposophie
meer den nadruk legt op den mensch en
het menschelijk weten. De schrijver komt
in dit artikel tot deze slotsom dat de ver
schillende deelen, waaruit de Anthroposo
phische leer bestaat, wijsgeerig en weten
schappelijk onhoudbaar zijn; vaak ont
breekt elke argumentatie en in de meeste
gevallen zijn de stellingen in flagranten
strijd met de geopenbaarde waarheid.
Een andere serie artikelen wordt even
eens thans aangevangen, n.l. een studie
van K. Lautenschutz over Erasmus, wiens
persoon gesteld wordt in het licht van zijn
tijd de eenige manier om een persoonlijk
heid te begrijpen.
Tenslotte een Kerstmeditatie van Zr.
Hildegard O.S.B. als herinnering, dat de
Decemberma-and de maand is van het
Kerstfeest.
De gewone rubrieken „Op den Uitkijk",
„Vragenbus" en „Nieuwe Uitgaven" zijn
als Bteeds uitnemend verzorgd.
HAAGSCHE RECHTBANK.
De Haagsche Rechtbank veroordeelde
D. K. te Leiden tot 14 dagen gevange
nisstraf, terzake openbare dronkenschap,
verzet en mishandeling van een agent van
politie en bovendien ordeverstoring tijdens
een godsdienstoefening op een Zondag be
gin Juni van dit jaar.
POGING TOT MOORD
TE SCHIESR0EK.
Voor het gerechtshof stond gisteren in
hooger beroep terecht de 34-jarige land
bouwer J. W. V„ die op 5 Juni jj. door
de Rotterdamsche rechtbank was vrijge
sproken van de hem ten laste gelegde po
ging tot moord op 10 November 1929 op
zijn vader A. C. V. te Schiebroek. Subsi
diair was aan beklaagde poging tot zware
mishandeling ten laste gelegd.
Als eerste getuige werd voorgeroepen
de vader van verd., de 79 jarige veehou
der A. C. V., die den president verzocht
van het geven van getuigenis verschoond
te b'ijven. De president liet, na hierin te
hebben toegestemd, diens verklaringen
voor den rechtercommissaris voorlezen.
Mr. A. Dirkzwager, rechtercommissaris
te Rotterdam, die de instructie in deze
zaak leidde, antwoordde op een vraag van
den pres., dat de verklaringen van get. A.
C. V. in volkomen kalrnen toestand waren
afgelegd. Get. heeft den indruk, dat de
verklaringen van get. V. zoowel in het zie
kenhuis als daarna volkomen naar waar
heid zijn afgelegd. Later heeft get. zich op
het verschooningsrecht beroepen.
Verd. ondervraagd, zegt dat hij niets
van deze verklaring begrijpt. De verstand
houding tusschen hem en zijn vader is
thans goed.
Mr. Rolandus Hagedoorn wijst op ver
schillende tegenstrijdigheden in de ver
klaringen, speciaal wat het herkennen
door get. van zijn zoon betrof.
Mr. Dirkzwager zegt op een desbetref
fende vraag van den verdediger persoon
lijk overtuigd van verd.'s schuld te zijn.
Get. D. J. S., boerenarbeider heeft in
den vroegen morgen van 10 Nov. 1929 een
man ontmoet op het erf van zekeren van
A., die naar schoenen zocht. Get. herkent
in verd. dezen man.
De pres. maakt get. opmerkzaam, dat
hij vroeger minder pertinent in zijn ver
klaringen was.
Hierna laat de pres. een getuige a dé
charge voorkomen, n.l. den kapper H. C. G.
uit Overschie, tegeu wien de vorige get.
den dag voor de behandeling der zaak te
Rotterdam gezegd zou hebben, dat het
zeer donker was en hij niemand positief
kon herkennen.
Beide getuigen worden met elkander ge
confronteerd. Get. S. zegt zich niet te kun
nen herinneren dit gesprek te hebben ge
voerd. Get. G. houdt vol.
Get. W. A. M., boerenarbeider, heeft op
den bewusten morgen van 10 Nov. 1929
get. J. V. in diens woning aangetroffen,
zittend op een stoel en geheel bebloed. Op
een vraag van get. wie dat gedaan had,
kreeg hij van V. ten antwoord: „Je kent
toch dien smwel?"
Get. P. A. de H., 59 jaar, zonder be
roep, te Schiebroek, verklaarde de familie
V. goed te kennen. Er was vaak herrie.
Toen get. dan ook op den bewusten mor
gen te hulp werd geroepen omdat V. aan
gevallen was,«dacht hij onmiddellijk aan
diens zoon Jozef, dien hij er wel voor aan
zag zijn vader ernstig te kunnen mishan
delen. Get. had zekerheidshalve zelf nog
een mes bij zich gestoken. Toen hij ter
plaatse kwam werd hem bevestigd, door
V., dat hij door zijn zoon Jozef mishan
deld was. Get. heeft vroeger waargenomen,
dat verd. met een emmer naar zijn vader
wierp.
Verd. zegt, dat get. zulks liegt.
Getuige Lagendijk, rijksveldwachter, be
gon met mede te deelen, dat er te Schie
broek twee veldwachters noodig waren,
één voor de familie V. en de andere voor
de overige bewoners. Get. deelt mede, op
den bewusten morgen naar de woning van
Baarst e zijn gegaan, waar hij Jozef V.
aantrof, bezig zijnde andere kleeren aan
te trekken. Get. nam de kleederen in be
slag, alsmede twee scheermessen.
De procureur-generaal vraagt den get.
naar diens oordeel over verd.
Get. antwoordt dat er veel klachten
over hem waren. Hij is een bruut, die gauw
tot mishandeling overgaat.
Dr. D. M. van Londen, zenuwarts te
Rotterdam, heeft een onderzoek naar de
geestvermogens van verd. ingesteld en acht
hem van psychopatischen aanleg en ver
minderd aansprakelijk. Get. achtte verd.
wel tot doodslag in staat.
De procureur-generaal zegt., dat de ver
klaring van dezen get. niet als deskundig,
doch in het algemeen geldend moest wor
den beschouwd.
Mr. Rolandus Hagedoorn vraagt dezen
get. of het mogelijk is, dat V. onder den
indruk van een kwestie, even te voren met
zijn zoon, waarbij bedreigingen zijn geuit,
zoodanig onder den invloed komt, dat hij
door de emotie onbetrouwbare verklarin
gen aflegt.
Get. gelooft van niet.
De verdediger meent uit de verklaring
van dezen deskundige te mogen oprdaken,
dat de verklaringen van den vader van
verd. wel spontaan zijn geweest, doch ten
slotte daarom als „spontane reactie" fou
tief kunnen zijn.
De burgemeester van Schiebroek J. P.
H. Dhont. is meermalen tusschenbeide
moeten komen om de orde in het huisge-
Be Ko&uSe
in aantocht, daarom is onde\ de geschen
ken een doos of tube Pjirol voor ruwe
en schrale huid, dubbel vteljrom.
zin V. te herstellen. Nu eens gold het Ka-
rel V., dan weder den verd. Jozef. Twee
maanden te voren is hij door een anderen
zoon, Andries, geroepen, om hulp te ver-
leenen, doch toen get. ter plaatse arriveer
de, vond hij de familie rustig aan het thee
drinken. Hij achtte verd. tot daden als hem
ten laste gelegd in staat. Verder verklaart
get., dat er zeer veel klachten omtrent
verd.'s broer Karei binnenkomen.
Mr. J. Leopold,/ notaris te Rotterdam, is
belast geworden met het opmaken van
de boedelscheiding, waarbij zich moeilijk
heden hebben voorgedaan, voornamelijk
door verd. veroorzaakt. Get. heeft zich dan
ook niet verwonderd, toen hij. van dezen
aanslag hoorde. Ook met de andere zoons
waren moeilijkheden. Get. heeft verd. nooit
voor vol aangezien. Na den dood van de
moeder heeft verd. zich niet ongunstig
over haar uitgelaten.
Get. J. M. J. BaarsVermeulen, verd.'s
zuster, verklaarde dat haar broer op 7 Nov.
nadat hij bij zijn vader de deur was uit
gezet, bij haar zijn intrek had genomen.
Een paar dagen later vond get. een vuil
overhemd, dat zij in de keuken op de tafel
wierp, waarop een schotel kippenbloed
stond.
Dr. W. van Aijn, apotheker-scheikun
dige, heeft het overhemd onderzocht en op
de rechtermouw twee bloedvlekken en op
beide mouwen nog kleverig bloed gevon
den. Het maakte op get. den indruk dat
het bloed door opspatten daarop moet zijn
gekomen. In geen geval is het bloed van
kippen afkomstig. Er waren duidelijk strie
men van vegen aanwezig. Op de plaatsen
waar niet geveegd was, waren bloed-
korstjes aanwezig.
Verd. zegt, dat hij van deze verklaring
niets begrijpt; hij vindt het eenvuodig be
lachelijk.
Inspecteur van politie J. van Tos heeft
een rapport opgemaakt, deelde mede dat
hij op het erf van Karei V. een sloothaak
heeft gevonden, welke verborgen was. De
lamp op het erf was vernield. Dit moet
met deze sloothaak geschied zijn, iets an
ders was er niet.
Get. heeft voorts het bedoelde overhemd
in ontvangst genomen en aan den rechter
commissaris ter hand gesteld. De afstand
tusschen de woningen van Baars en Ver
meulen is door get. opgemeten en bedraagt
ongeveer 1000 M. Langs den weg 2150 M.,
welke in 2 min. 5 sec. kan worden gefietst
en in 7 minuten geloopen.
Mr. Rolandus Hagedoorn bestrijdt de
waarde der proeven. Hij wil gaarne ƒ1000
uitloven aan iemand, die in< het holle van
den nacht op een hem onbekend terrein
dien afstand in genoemden tijd aflegt.
Op een vraag van den verd. verklaart
get. dat hij niet wist dat de gevonden
sloothaak van get. Karei V. was.
Get. H. W. Alberti, commissaris van
politie te Maassluis, heeft op verzoek van
den rechter-commiss^ris verslag uitge
bracht. Get. heeft de zaak gereconstrueerd
waarbij hem is gebleken, dat. de aans'ag
ongeveer te 5 uur is gepleegd. Volgens get.
liep de klok ter plaatse voor, hetgeen steeds
bij boeren het geval is.
Get, bevestigt de verklaringen omtrent
de verschillende handelingen, die er noo
dig zouden zijn geweest om van de eene
woning naar de andere te loopen en den
tijd dien elk van deze hande'ingen in be
slag namen.
De terechtzitting wordt te 6.40 geschorst
tot heden 10 uur.
ZWENDEL MET H0LLANDSCHE
KAAS.
Vijfduizend brieven in één postbestelling.
Voor het Haagsche Gerechtshof stonden
in hooger beroep terecht de 33-jarige koop
man A. J. de G., alhier en de 38-jarge
koopman J. W. die in Maart j.l. voor de
Haagsche rechtbank terecht stonden ter
zake dat zij in Engeland en Amerika met
het oogmerk om zichzelf wederrechtelijk te
bevoordeelen verschillende menschen be
wogen hebben tot zending van één shilling
(zestig cent) door het plaatsen van annon
ces in Engelsche en Amerikaansche bladen,
waarin gratis een Edammer kaas van vier
pond werd aangeboden. De advertenties
waren onderteekend Verkoopkantoor Hol-
landia.
Het O.M. bij de rechtbank had tegen
W. een jaar en drie maanden en tegen G.
zes maanden gevahgenisstraf geëischt. De
rechtbank had beide verdachten vrijgespro
ken, van welk vonnis de officier in hooger
beroep is gekomen.
Als tolk trad op mevr. H. Tuckermann,
die als zoodanig werd beëedigd.
De eerste getuige inspecteur van politie
J. L. Holstein, verklaarde aan het postkan
toor een groot aantal brieven en postwis
sels k een sh. in beslag te hebben genomen.
Get. H. W. Parker zeide, dat hij de an
nonce in een tijdschrift had opgemerkt en
den indruk kreeg, dat het hier een reclame
voor Hollandsche kaas betrof. Daarop zond
hij het bedrag in, doch hoorde er verder
niets van.
Na een opmerking van den verdediger
dat verd. toch niet zulke dure reclame zou
den maken, antwoordde de president jhr.
mr. von Weiier, dat soms tonnen gouds aan
reclame besteed worden.
De volgende Engelsche getuige W. Stnm-
berg legde een soortgelijke verklaring af.
Get. J. Melles, inspecteur van politie
uit Rotterdam, heeft een bezoek gebracht
aan het kantoor van Hollandia aan do Pie-
ter Bothstraat alhier. Hij kreeg niet den
indruk met een zaak te doen te hebben.
Tijdens zijn bezoek werd een mand met
5000 brieven bezorgd, waarvoor 45 straf
port verschuldigd was. Hij noemde verd,
W., een der geraffineerdste oplichters.
Verd. W. zeide, dat alles wat get. mede
deelde onjuist was. De politie ging bet pu
bliek waarschuwen o-a. in de kousen- en
horlogeszaak, waarbij verdachte vroeger
betrokken was, zoodat er klachten kwamen.
Hij zeide steed-s door de politie ge
dwarsboomd te zijn.
Op een vraag van den procureur-gene
raal, mr. de Visser, deelde get. Me!sing
mede, dat er niet het minste spoor van een
serieus kantoor was waaruit kon blijken,
dat de duizenden ingekomen brieven wer
den beantwoord. De directie wist bovendien
niet eens wat een kaas kostte.
De procureur-generaal mr. de V»sser,
requisitoir houdend, zeide dat de vraag is
of men hier met een serieuze zaak of met
oplichters te doen heeft. Uit de adverten
tie blijkt, dat ieder, die deze las, den in
druk kreeg, gratis een kaas te zullen ont
vangen. Wat was de bedoeling van ver
dachten met het plaatsen dezer annonce?
Zelfs al zouden later coupons gezonden
zijn, om de inzenders middels plaatsing
van deze coupons gelegenheid te geven tot
ontvangst van een kaas (het sneeuwbal
systeem) dan zou er naar spr.'s meening
oplichting aanwezig zijn. De bijvoeging
dat slechts aan één persoon één kaas kon
worden gezonden, bewijst dat men hier niet
met handel te doen heeft.
Her verweer van verd., dat de politie
te 3poedig ingreep en zij daarom aan bun
voornemen geen gevolg konden geven om
de kaas af te zenden, is ontzenuwd door
de feiten.
Van een serieus kantoor is hier niet de
minste sprake.
Verd. de Gr. is hier als strooman opge
treden (directeur), terwijl verd. W. de
eigenlijke uitvoerder was.
Spr. acht de oplichting bewezen en meent
dat het vrijsprekend vonnis der rechtbank
ten onrechte is gewezen.
De procureur-generaal vraagt dan cok
vernietiging van dit vonnis en vcroordee-
ling van verd. de G. tot zes maanden en
van W. tot één jaar en drie maanden gevan
genisstraf.
De verdediger mr. F. W. Nanning acht
geen enkel bewijs van oplichting aanwezig
en pleit bevestiging van het vonnis der
rechtbank.
Het Hof zal over 14 dagen arrest wijzen.
INGEZONDEN STUKKEN
ONGEOORLOOFD SCHOOLVERZUIM
IN LEIDEN.
Weledele Heer,
Vergun mij in verband met de besprekin
gen van het ongeoorloofd schoolverzuim in
Leiden eenige opmerkingen te maken.
Voor het Rijksschooltoezicht is het land
verdeeld in 58 inspecties. In het bijvoegsel
tot de Nederlandsche Staatscourant van
Vrijdag 21 en Zaterdag 22 Juni 1029 No. 119
wordt een overzicht gegeven van het be
trekkelijk verzuim op de lagere scholen in
het jaar 1928 en voor elke inspectie opgo-
geven, hoeveel ongeoorloofde per tien
duizend schooltijden in dat jaar voor
kwamen.
Hieronder volgen de namen der inspec
ties in volgorde van opklimming der onge
oorloofde verzuimen:
Zutphen 2, Zwolle 3, Apeldoorn 4, Hil
versum 4, Sneek 4, Roermond 4, Tilburg
Deventer 5, Arnhem 6, Amsterdam 6,
Assen 6, Almelo 7, Appingedam 7, Doetin-
chem 7, Alkmaar 7, Breukelen 7, Heeren
veen 7, Neuzen 8, Enschede 8, Ommen 8,
Zuidhorn 8, Venlo 8, Tiel 9, Amersfoort 9,
Utrecht 9, Leeuwarden 9, Nijmegen 11,
Goes 11, Dokkum 11, Groningen 11, Gorin-
chem 12, den Haag 12, Zaandam 12, Bieda
13, den Helder 13, 's-Hertogenbosch 14,
Veghel 14, Roozendaal 15, Nijkerk 16,
Maastricht 16, Helmond 17, Haarlem 18,
Hoorn 19, Dordrecht 20, Schiedam 21, Delft
23, Eindhoven 24, Gouda 24, Middelburg
25, Heerlen 26, Sittard 26, Franeker 27,
Borger 27, Rotterdam 30, Brieile 31, Win
schoten 48, Emmen 78, Leiden 91.
Waar het aantal ongeoorloofde verzui
men per tienduizend over geheel Neder
land in het jaar 1928 slechts 17 bedroeg,
maakt Leiden toch wel een zeer droevig
figuur.
Zoowel in het belang van hen, die gere
geld 'de school bezoeken als van de vcr-
zuimers, is het dringend noodzakelijk, dat
alles in het werk gesteld wordt, dit schrik
barend verzuim terug te dringen.
De leerplichtwet heeft niet alleen de be
doeling de overtreders te straffen, maar
ook het kind te beschermen tegen de on
gunstige sociale en economische omstan
digheden. Wanneer deze ongunstig zijn en
het kind wordt daarom van school gehou
den, zal het misschien zijn geheele verder
leven daarvan het nadeel ondervinden.
Zoo vernam ik laatst een treffend voor
beeld. In een der groote Leidsche fabrie
ken werd een der arbeiders, die zich gun
stig onderscheiden had, aangewezen tot
magazijnmeester, een functie, die in alle
opzichten een bevordering was. Na eenige
dagen bleek, dat hij vroeger door veelvul
dig schoolverzuim te weinig onderwijs ge
noten had. De eenvoudige administratie en
de berekeningen daarbij waren hem te
moeilijk. Hij moest weer naar zijn oude be
trekking terug. Aangenomen nu, dat inder
tijd gezinsbezwaren oorzaak van dat schot 1-
verzuim waren, dan is het onrechtvaardig,
dat het kind alleen zijn geheele leven
daarvan de last moet dragen.
Bij de berechting heeft het mij meerma
len getroffen, dat zeer nauwkeurig wordt
nagegaan of voor de ouders verontschuldi
ging te vinden in, maarof daarbij het
belang van het kind even zorgvuldig in het
oog gehouden wordt?
De vraag stellen is haar beantwoorden.
Zou de heer Nord Thomson, die zoo over
tuigd is, dat de moeilijkheden, waarmee een
groot arbeidersgezin te kampen heeft, on
derschat worden, niet het initiatief willen
nemen tot het organiseeren van gezinshulp,
die vrouwelijke bijstand verleent, daar
waar de omstandigheden zoo zwaar zijn.
Medewerking van Vereenigingen als Ar-
Agenda
LEIDEN.
Dinsdag, Donderdag, Zaterdag, Vincentius-
Bibliotheek, geopend 's avonds van
7.308.30 uur.
De avond-, nacht- en Zondagdienst der
apotheken wordt van Maandag 1 tot en
met Zondag 7 Dec. waargenomen door
apotheken: G. F. Reijst, Steenstraat 35,
tel. 136 en A. J. Donk, Doezastraat 31, tel.
1313.
menzorg, Jeruël, het Leger des Heils e.a.
zou stellig wel verkregen worden.
Het gezin, het kind en de school zou
den de zegenrijke gevolgen ervaren, als
dan de rechter niet tot devies neemt: sum
mum jus, summa injuria: het hoogste recht
is het hoogste onrecht, maar liever ge
dachtig blijft aan deze woorden: lmmedica-
bile cura ense recidendum est: men sch.ro-
me niet, zoo dit noodig is, het mes aan de
wond te leggen.
U beleefd dankend,
Hoogachtend,
J. BAAK Jz.
ST. JOSEPH'S-GEZELLEN-VEREEN.
Senioren- en Commissarissen-cursus.
Het was een goede gedachte van het
Centraal Verband der Gezellen-\ ereeiiigin-
gen voor de leiders, die met den prases
het inwendige bestuur vormen, een cursus
te organiseeren. Het Gezellenhuis aan het
Rapenburg was de plaats waar uit de wijde
omgeving allen tezamen kwamen n.l. van
de Gez.-Ver. van Voorschoten, Noordwijk,
Katwijk, Oegstgeest, Sassenheim, Lisse,
Langeraar, Roelofarendsveen, Woerden,
Bodegraven, Zoeterwoude, Voorhout en
Leiden.
De vice-praeses van Leiden, kap. II. v.
d. Ven, opende met gebed en een woord
van welkom tot zoovele leiders uit de
vereenigingen van stad en omgeving. Als
gastheer was 't hem vooral een genoegen
welkom te mogen heeten den geachten lei
der van den cursus, pater P. C. Biesta O.P.,
lid van den Centnalen Raad. en vooral be
kend als praeses van „De Liebaard". Na
medegedeeld te hebben de volgorde van
deze vergadering, gaf hij het woord aan
den zeereerw. spreker, die dooi allen met
een geestdriftig applaus werd begroet.
Rede pater Biesta.
De reden, aldus ving de eerw. spreker
aan,, waarom he. Centraal Verband u heei.
uitgenoodigd, is gelegen in het feit, dat
aan u, senioren en commissarissen, zulk
een belangrijke taak is opgelegd. Welnu,
de taak van u zullen we bezien vaii don
praetischen en den ideëelen kant. Voor
dezen avond dan over de practische zijde
va-n uw mooi werk.
1868 is het jaar, waarin het katholiek
sociaal vereenigingsleven in ons land zijn
intrede deed. Immers, voor dien tijd was
dit werk hier niet bekend. Toen kwam de
Gez.-Ver. eerst in Amsterdam, toen in
Bergen op Zoom en vanaf dien tijd dus
dateert ons groote sociale leven Het kleine
plantje, dat toen smalend een Duitsch
plantje werd genoemd, is in ons bisdom
gegroeid tusschen de druivenkasseu en de
bloemenvelden, in de dorpen en de steden,
tot een krachtigen boom.
Van Nispen was de eerste Centraal -
Praeses, daartoe benoemd door de 5 Bis
schoppen van Nederland. Kolping's ideële
opvoedingmethode is gegrondvest op den
godsdienst. Spr. weidt clan uit ever de be
teekenis van den praeses en diens g'uote
taak in de vereeniging. We willen niei
eerst vormen organisatie-menschen maar
voor alles christen-menschen en al de
uiringen v n ons veieenigi.uswerk, e...
door den Godsdienst, spreken zoo mooi van
o:ize actie. ieeKensc.iool e.i ambae. i-o
derwijs bloeien en de meer dan 100 vereeni
gingen getuigen van de groote kracht en
het onbetwistbare bestaansrecht der Gcz.-
Vereeniging.
Dan komt spr. tot de taak der senioren
en commissarissen en drukt hen vooral op
het hart contact te zoeken met alle leden,
doch vooral met de zwakkere broeders.
Voorts moet gij, als vertrouwensmannen
der vereeniging, achter uw praeses staan
en van alles op de hoogte zijn. Met tal
rijke voorbeelden toont spr. aan hoe ver
keerd het is naijverig te zijn; wel is liet
goed te wedijveren.Niet alleen het orde
nen der tafels en stoelen, maar ook het or
denen van alle vereenigingszaken is uw
plicht, en b.v. het lezen en doen-lezen van
ons zeer goed geredigeerde „Kolpings-
blad" is een pracht-werk en zal ook 'oo-
nend zijn. Bij al ons werk zal echter ons
dienen \an belang zijn, want hoe villen wij
gediend worden als we zelf niet dienen
kunnen
In goed gekozen woorden vertelt spr. uit
eigen ondervinding en spoort tenslotte aan
niet te denken, dat we de gemakkelijkste
maar wel de meest dankbare taak hebben.
Met een aansporing om van de gedachten-
wisseling gebruik te maken eindig.Ie de
eerw. spreker zijn eenvoudige, maar hoogst
leerzame causerie.
Gedachtenwisseling.
Na de pauze was er gelegenheid tot ge
dachtenwisseling, waarvan eerstens de
heer A. P. Vreeburg gebruik maakte, die
de vraag stelde hoe 't kwam, dat alleen
in ons bisdom de Gez.-Ver. bloeit. Pater
Biesta antwoordde hierop, dat de oorzaak
vooral ligt in de leiding der Gez.-Ver.,
waarvan werd gezegd, dat we aan den lei
band van den priester liepen. Maar nu is
er een groote kentering en de toekomst is
bijzonder hoopvol.
