22ste Jaargang
MAANDAG 3 NOVEMBER 1930
No. 7636
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
3)e Êcicbelve 6ou/fccmt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f 2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 I
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentien 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentien, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit drie bladen
Kostelijke gaven
De kostelijkste gaven worden vaak niet
naar waarde geschat door dengene, wien
ze zijn geschonken worden dikwijls als
onbewust ontvangen en als onbewust ge
bruikt.
Men kan dat constateeren zoowel voor
de natuurlijke als voor de bovennatuurlijke
gaven, welke den menschen ten deel val
len.
Men kan dat constateeren bij anderen
maar er is stof genoeg, om het te doen
bij ons zelf!
Beseffen wij n u wel, hoe deze dagen
ons, als wij het leven der Kerk willen
meeleven, kunnen doen ondergaan in het
christelijk gemeenschaps-gevoel, tot in zijn
diepste wezen, en voor onze blikken de
waarachtige broederschaps-gedachte ver
wijden, tot een oneindigheid van tijd en
ruimte.
Wij wandelden gistermiddag op een
kerkhof. Boven de aarde hing een trooste-
loos-grauwe lucht, waaruit de gierende re
genvlagen neerkletsten, nu al uren- en da
genlang, zonder ophouden symbool van
de omstandigheden, waaronder de levens
strijd soms door ons moet worden gestre
denEn wij stonden stil voor het graf
van een, die nog slechts enkele maanden
geleden dien levensstrijd had voleind; en
zelden troffen ons zóó, als nu, de woor
den, ontleend aan de kerkelijke liturgie:
hier rust in vrede....
Zij, die qps zijn voorgegaan, ons die le
den zijn der strijdende Kerk, zij leven
met ons mede in de zegepralende of lijden
de Kerk dat mogen wij hopen en ver
trouwen en wij kunnen ons vereenigen
met hen.... Waarachtig, hier hebben wij
de gemeenschaps-w erkelijkheid in
zijn diepste wezen!
Wij denken daarover misschien zoo wei
nig, véél te weinig na, en missen daardoor
veel van de waarheid en de schoonheid, die
ons leven kan ópheffen tot hooger waarde
en omstralen met zonneglans.
Nu wij de dagen van Allerheiligen en
Allerzielen hebben gevierd en herdacht
mogen wij misschien in ons dagblad deze
enkele gedachten kort neerschrijven, opdat
de leeringen van deze dagen in ons blijven
vastgelegd; 't zijn kostelijke gaven....
VOLKENBOND
HET ECONOMISCH VOLKENBONDS-
COMITE.
De besprekingen van het economisch
volkenbonds-comité zijn Zaterdagmorgen
beëindigd. Onderwerp van de beraadsla
gingen was de kwestie der meestbegunsti-
gingsclausule en in verband hiermede de
kwestie der contingenten en der speciali
saties.
Uit het verloop der debatten bleek, dat
het meerendeel van de comité-leden de
meening is toegedaan, dat de contingenten
niet met het principe der meestbegunsti-
gingsclausule te vereenigen zijn, een mee
ning, die de Duitsche gedelegeerde, „Mi-
nisterialdirektor" Posse ook thans weder
om met beslistheid heeft tegengesproken
Het economisch volkenbondscomité kon
daardoor niet tot een formeel besluit ko
men.
Van de actueele kwesties betreffende
handelspolitiek, die in het economisch co
mité behandeld werden, zullen op de No-
vember-conferentie besproken worden: de
preferentieering der Zuid-Europeesche
landbouwproducten en douane-verdragen
tusschen staten met vrijhandel en met be
schermende rechten.
DUITSCHLAND
De RUKSGRONDWET VAN 1848
GESTOLEN.
Uit de bibliotheek van den Rijksdag is
de grondwetsoorkonde van 1848 weggeno
men. De verdwijning, die reeds eenigen tijd
geleden moet zijn geschied, werd eerst
Zaterdag ontdekt.
Behalve de oorspronkelijke oorkonde is
ook de eenige bestaande reproductie ver
dwenen. Beide documenten bevonden zich
in een ijzeren kist in het r agazijn van de
bibliotheek. Het document is op zichzelf
een unicum, daar het de oorspronkelijke
handteekeningen van alle afgevaardigden
der Nationale Vergadering in de Pauls
Kerk bevat.
Tevens is aan het licht gekomen, dat er
nog eenige andere werken gestolen zijn. De
waarde van de ontvreemde grondwetsooi-
konde wordt op minstens 100.000 Mark ge
raamd.
Slechts door een toeval heeft men den
diefstal ontdekt. Men wilde namelijk het
kostbare stuk laten fotografeeren, om de
afbeelding naar een tentoonstelling te stu
ren. Bij deze gelegenheid bleek dat uit de
ijzeren kist, waarin de oorkonde werd be
waard, zoowel de oorkonde als een aantal
zeldzame caricaturen en eenige genees
kundige boekwerken waren gestolen.
HONGARIJE.
SZEGEDIN AAN HET GODDELIJK
HART GEWIJD.
Naar een bijzondere correspondent van
de „Msb." schrijft, heeft de burgemeester
van Szegedin, na Boedapest de grootste
stad van Hongarije, de geheele gemeente
in de onlangs geconsacreerde votiefkerk
met het volgend gebed aan het H. Hart
van Jesus toegewijd:
„Almachtige God, Wiens Gerechtigheid
onze zonden straft, doch Wiens Barmhar
tigheid ons bij het opstaan uit de boos
heid ondersteunt, Uwe Gerechtigheid ver
nederde ons voor vijftig jaren, toen onze
stad door een overs'trooming geteisterd
werd.
Getroffen in het diepst van ons hart, be
loofden wij U, toen wij door deze ramp
getroffen werden, dat wij, om Uwe God
delijke Majesteit te verzoenen en tot roem
van Uwen Heiligen Naam, een kerk zouden
bouwen.
Dank zij Uwe oneindige Barmhartigheid,
werd onze stad wederom opgebouwd en
thans staat ook de kerk, die wij U beloof
den, verrezen in ons midden.
Met een dankbaar hart knielen wij voor
Uwe Goddelijke Majesteit neder. Gewaar-
dig U in deze heilige plaats onze offers
te aanvaarden en zend van hier uit Uw
Vaderlijken Zcgén over ons neer, over het
volk van deze stad en haar omgeving, dat
zooveel ellende geleden heeft.
En Gij, Verlosser, Christus, Die ons ge
durende negen eeuwen in het alleen-zalig
makende geloof bewaard hebt, verberg de
inwoners dezer stad in Uw Heilig Hart,
opdat wij een zijn in Uwe liefde en in hei
ligen vrede gelukkig mogen leven. Amen''
In onzen materialisfcisohen tijd, in een
wereld, waarin de jeugd aan duizenden
gevaren is blootgesteld en een zwaren, ook
moreelen „struggle for life" te strijden
heeft; waarin, zooals in Hongarije, in bijna
iedere woning de grootste armoede en
ellende heerscht en heele gezinnen de ver
twijfeling nabij zijn, is dit niet enkel een
grootsche gebeurtenis voor Hongarije, maar
voor geheel de Katholieke wereld, merkt de
correspondent terecht op.
AFRIKA
KEIZERSKRONING IN AFRIKA.
Ras Tafari keizer van Abessinië.
Onder uitbundige geestdrift van de be
volking der hoofdstad Addis Abeba en in
tegenwoordigheid van tallooze stamhoof
den, die uit alle deelen des lands met dui
zendtallen krijgslieden naar Addis Abeba
waren gekomen, is Ras Tafari Makonnen
gisteren volgens overoud Ethiopisch ritueel
tot „negus neguesti" koning der ko
ningen van Abessinië gekroond.
De plechtigheden, die ongeveer 400'.000
menschen naar de hoofdstad hadden ge
lokt, begonnen reeds Zaterdag met de ont-
hulling van een monument voor keizer
Menelik II. Talrijke buitenlandsche verte
genwoordigers, alsmede de voornaamste
Ethiopische hoogwaardigheidsbekleeders
waren daarbij tegenwoordig. Een schilder-
achtigen indruk maakten de stamhoofden,
getooid met hun leeuwenmanenkolbak-
ken. De keizer hield een korte rede, waar
in hij aan de groote weldaden herinnerde,
dat het land van Menelik II ondervonden
had. Hierna werd het volitslied gespeeld,
waarna de vlag we.ke het mouumenr om
hulde, werd weggetr Len.
De keizer sch'eed vervolgens met de
diverse hoogwaardigheidsbekleeders en de
hoofde® der buitenlandsche delegaties
naar het monument, waar zij enkele mi-
nu'en eerbiedig bleven veitoevo.i
In de sociaal daar va: gebou vlo ke.yk,
naast de kalhedraal van Sc. George be
gonnen tegen den avond de voorbereiden
de plechtigheden, die te middernacht een
grooten omvang aannamen, nadat de kei
zer en de keizerin op den tro->n plaats
hadden genomen. Den geheelen nacht door
worden psahr.en gezongen on weerklonk
ho) gedreun d=*r trommels.
De eigenlijke kroningsplechtigheid vond
Zondagochtend in een sprookjesachtige
omlijsting plaats. Reeds vroeg in den mor
gen betraden de vertegenwoordigers dei-
vreemde mogendheden en andere hoog
waardigheidsbekleeders de kerk, die een
half uur voor den aanvang der plechtigheid
tot de laatste plaats bezet was. Ras Ta
fari begaf zich van zijn paleis in een
staatsierijtuig, dat den voormaligen Duit-
schen keizer had toebehoord en door zes
volbloeden werd getrokken, naar de kerk,
die rijk met tapijten was behangen. De
priesters droegen prachtige zijden gewa
den en daaroverheen mantels, die rijk
met goud bestikt waren. Ras Tafari droeg
een schitterend karmijnrood gewaad, dab
eveneens door weelderige goudstiksels
werd versierd.
De kroning zelf duurde slechts kort. Na
het uitspreken van gebeden plaatste de
patriarch der Abessinische kerk de in
edelgesteenten gevatte kroon op het hoofd
van den keizer. Hierna volgde een gods
dienstig ceremonieel in de kathedraal.
Daarna reed de keizer in het staatsie
rijtuig door de versierde straten en onder
triomfpoorten door, welke onder zijn eigen
toezicht voor de kroningsfeesten zijn op
gericht. Hij. werd door zijn onderdanen uit
alle deelen van het rijk met uitbundige
geestdrift begroet. In het paleis nam hij
de gelukwenschen van de leiders der bui
tenlandsche deputaties in ontvangst.
Als de laatste buitenlandsche vertegen
woordiger kwam Zaterdagochtend Prins
Udino in de hoofdstad aan. De vertegen
woordigers van Frankrijk, Duitschland,
Nederland, Engeland, Polen, België,
Egypte, de Ver. Staten, Griekenland en
Japan waren reeds enkele dagen de gasten
van den keizer. Als kroningsgeschenk
bracht prins Udino een vliegtuig en een
prachtig geborduurde Italiaansche shawl
mede. Verder ontving de keizer o.a. nog
van de Duitsche delegatie een portret van
Hindenburg met diens handteekening en
800 flesschen Rijnwijn.
Het gedeelte van Addis Abeba, dat voor
de buitenlandsche bezoekers openstaat, is
door den tooverstaf van den heerscher in
een Europeesche stad herschapen. In drie
maanden van koortsachtig werken zijn de
stoffige en ongelijke straten gemetamorfo
seerd tot gladde macadam-wegen, welke
uitstekend verlicht worden door electrische
lampen. De openluchtmarkten zijn gesloten
en alle straatstalletjes zijn tijdelijk uit de
hoofdstad verbannen, evenals alle melaat-
schen en bedelaars. Bovendien zijn er
hooge schuttingen aangebracht langs de
straten om de hutten der bewonérs aan de
oogen der buitenlandsche bezoeker® te
onttrekken. In overeenstemming met. deze
moderniseering zijn de soldaten gekleed in
nieuwe Europeesche khaki-uniformen. Hoe
wel men een concessie heeft gedaan aan
de oude traditie door de soldaten toe te
staan op bloote voeten te loopen, hebben
zij toch een buitengewoon net voorkomen.
JAPAN
AANVAL VAN JAPANSCHE TROEPEN
OP FORMOSA.
Slechts een gedeeltelijk succes.
Een Japansch expeditiecorps van 13000
soldaten heeft de opstandige inboorlingen
aangevallen, die zich verschansen in de
bergen van Formosa. De aanval had plaats
met machinegeweren en lichte artillerie,
doch had slechts gedeeltelijk succes, niet
tegenstaande ook vliegtuigen aan den aan
val deelnamen. Er wordt geen raming ge
geven van het aantal dooden en gewonden
bij de opstandelingen. De Japanners tellen
één doode en één zwaar gewonde. De com-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
De Duitsche Rijksgrondwet van 1848
uit de bibliotheek van den Rijksdag ge
stolen.
De keizerskroning van Ras Tafari van
Abessinië.
De vlucht van de DO. X wegens het
slechte weer uitgesteld. (Luchtvaart).
Stormweer in Engeland en Noord-
Frankrijk. (Buitenl. Berichten en Tele
grammen).
BINNENLAND.
Een zonderlinge raadszitting in sportief
Blokzijl. (Gem. Ber., 2de blad).
Stormschade op een scheepswerf te Am
sterdam. (Gem. Berichten, 2e blad).
Roofoverval te Oss. (Gem. Berichten 2e
blad).
Een vreeselijk misdrijf te Amsterdam
thans aan 't licht gebracht. (Gem. Berich
ten, 2de blad).
1. NiijJ. Ju (JüLüUlSCHE VEREEN1'-v iNG eeft Zaterdag in het l0:bo. «v
„De Vereeniging" te Nijmegen een Paddenstoelen-tentoonstelling geopend door den
burgemeester van Nijmegen den heer J. A. H. Steinweg. Op onze foto T. A. C.
Sohoevers, Baronnesse van Hiemstra, J. A. H. Steinweg, Dr. Meulenhoff en baron
Hiemstra, Comm. der Koningin.
JUBILEUM MEJ. J. SMIT.
Vanmiddag om vier uur waren ten huize
van de Fam. Pieck, Hooigracht 67 alle
familieleden vereenigd, om hun sympathie
en waardeering te betuigen aan een jubi-
laresse, mej. J. Smit, die vandaag 40 jaar
als huishoudster bij de familie wa®.
Ook de naaste familieleden van mej.
Smit waren aanwezig.
De heer J. C. M. Pieck sprak namens allen
mej. Smit in hartelijke woorden toe, dank
brengend voor wat zij voor de familie, de
ouders en kinderen, heeft gedaan, voor
hare vele toewijdende zorgen.
Als stoffelijk blijk van waardeering
bood hij een enveloppe met inhoud aan.
Mej. Smit dankte getroffen voor deze
attentie.
In den loop van den dag waren vele
bloemstukken ingezonden. Hei personeel
van de zaak had, door den chef den heer
Bergsma, ook als blijk van hoogachting
een geschenk aangeboden.
mandant van de strafexpeditie Kamada
heeft een order uitgevaardigd, waarin ge
zegd wordt: „Roeit deze opstandelingen,
die tegen de wetten van menschelijkheid
en van het rijk in opstand zijn gekomen,
uit". Aan den anderen kant verk'aart de
Japansche ministei van Buitenlandsche
Zaken Matsoeda, dat de regeering niet
voornemens is, tot zeer zware straffen over
te gaan en dat de politiek om de inboor
lingen op Formosa te beschermen langs
vredelievenden en humanen weg gehand
haafd zal blijven.
AMERIKA
WERKLOOZEN-ONLUSTEN IN
CALIFORNIE.
Wantoestanden bij plaatsingbureaux.
De geheele politiemacht van Sacramento
de hoofdstad van Californië, is. gewapend
met fcraangasbommen en mitrailleurs, op
geroepen om de zakenwijk van de stad te
verdedigen tegen een aanval van werk'oo-
zen en communisten. Naar de politie meldt,
hebben zij gedreigd naar hei atadbuia op