22ste Jaargang
WOENSDAG 15 OCTOBER 1930
No. 6720
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
BINNENLAND
3)e &2icbelve Gou^a/nt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bi] onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per post12.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bi]
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 1
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit drie bladen
DU1TSCHLAND
DE EERSTE RIJKSDAGZITTING.
100 arrestaties.
De hoofdcommissaris van politie heeft aan
een vertegenwoordiger van het \V. B. mede
gedeeld, dat het voor zoover hem bekend bi]
de incidenten te Berlijn niet tot plunderin
gen is gekomen.
De daders zijn voor het grootste deel
aanhangers van de nationaal-socialistische
partij. Alleen die zaken werden aangeval
len, welke naar de meenig der betoogers
onder joodsche leiding staan. Er zijn om
vangrijke veiligheidsmaatregelen geno
men.
Na elf uur, toen de bioscopen uitgingen,
verzamelden zich opnieuw groote men
schenmenigten op enkele punten der stad,
o.a. op den Potsdammerplatz.
Ongure elementen tartten de politie,
die ten slotte den gummistok voor den dag
haalde en de menigte uiteenranselde.
Eerst omstreeks 1 uur was de rust op
de Potsdammerplatz teruggekeerd.
Volgens de „Vorwarts" waren tegen mid
dernacht ongeveer 100 persconen in hechte
nis genomen.
DE LANDDAG WIL NIET VOOR
DEN RIJKSDAG ONDERDOEN.
Bij de voortgezette beraadslagingen ;-
den Pruisischen Landdag over de commu
nistische motie van wantrouwen, verwijt de
afgevaardigde Kenkel (D.-nationaal) de re
geering, dat zij landbouwers, welke tot de
Duitsch-nationale partij behooren, bewust
van elke hulpverleening heeft uitgesloten.
Aan het slot zijner rede, welke door „hoort,
hoort" geroep van zijn partijgenooten en
gejoel der linkerzijde werd begeleid, ver
klaarde spreker, dat zijn fractie voor de
motie zal stemmen, zonder evenwel met de
motiveering er van accoord te gaan.
Afgevaardigde Vollmer (Hannoveriaan)
ziet geen andere mogelijkheid om de hui
dige regeering tot aftreden te dwingen dan
voor de motie te stemmen, hoewel ook zijn
partij het met de motiveering niet eens is.
Hierna neemt de nationaal-socialist
Kube het woord en legt er den na-druk op,
dat het kenteekenend is, dat minister-pre
sident Braun niet aan de beraadslagingen
deelneemt en dat het centrum geheel en al
zwijgt. Sprekende over de Berlijnsche rel
letjes, zegt spreker, dat de dienstklopperij
der politie daarbij een groot rol heeft ge
speeld.
Aan het slot van deze rede, stonden op
de publieke tribune ongeveer 50 personen
op en riepen driemaal: „Duitschland ont
waak." Deze groet werd door de nationaal-
socialistische afgevaardigden beantwoord.
De communistische afgevaardigden, en tri
bunebezoekers lieten zich ook niet onbe
tuigd en begroetten elkaar met het gebrui
kelijke „Rood Front". Het rumoer werd zoo
groot, dat de voorzitter zich genoodzaakt
zag de tribune te laten ontruimen.
Over de communistische motie zal 16
October worden gestemd. De Landdag
werd tot Woensdag 11 uur verdaagd, in
welke zitling over de Berlijnsche relletjes
en de ontbinding van den Landdag gespro
ken zal worden. In zake deze ontbinding
hebben de nationaal-socialisten de Pruisi
sche regeering 'gevraagd, of zij rekening
wil houden met de veranderde omstandig
heden en over de ontbinding van den Land
dag door een referendum wil laten beslis
sen. De regeering heeft hierop geantwoord,
dat zij hiertoe niet bereid is de periode
waarvoor dè Landdag is gekozen, moet
zonder dringende noodzaak niet worden
verkort, en bepaalde resultaten bij andere
verkiezingen, vooral als er bijzondere fac
toren zijn, kunnen niet als zoodanig nood
zaak worden beschouwd.
SPANJE.
STAKINGSONLUSTEN IN SPANJE.
De civielè gouverneur van Barcelona
deelt mede, dat de metaalbewerkers de
algemeene staking hebben afgekondigd.
Uit Sevilla wordt gemeld, dat revolution-
nairen een bijeenkomst hebben gehouden
te Palma del Rio. In verband met de strek
king der gehouden revoeringen sloot de
politie de vergadeïing en arresteeerde
vier personen, die het woord hadden ge
voerd.
Te Murcia is 't in den loop van gisteren
herhaaldelijk tot botsingen gekomen tus-
schen stakers en politie, die van de vuur
wapenen gebruik moest maken. Een stu
dent en twee arbeiders zijn gedood.
In de kazernes liggen de troepen gereed
om eventueel onmiddellijk op te kunnen
treden.
Te Malaga is een bataljon spoorwegtroe
pen aangekomen om in geval van noodzaak
direct te kunnen ingrijpen.
ITALIË
Koning Boris' huwelijk op 25 October
bepaald.
Vernomen wordt dat het huwelijk van-
koning Boris is vastgesteld op Zaterdag
25 October en dat de premier Liaptsjef,
de minister van Justitie en de voorzitter
van de Sobranje aan het einde van de
week naar Italië zullen vertrekken. Ver
wacht wordt, dat het koninklijk bruidspaar
aan boord van een Bulgaarsche stoomboot
van Napels naar Bulgarije zal vertrekken.
Van de zijde der soc. partij wordt ver
klaard, dat deze alle gewelddaden sedert
de oprichting der republiek Polen in begin
sel afkeurt en dat de mededeeling der re
geering slechts een voorwendsel is om de
arrestatie van socialisten gedurende den
verkiezingsstrijd goed te praten.
CHINA
DE HANDEL IN VERDOOVENDE
MIDDELEN.
Belangrijke inbeslagneming in de haven
van Hongkong.
Uit Genève wordt gemeld:
Aan de eendrachtige samenwerking van
het opiumcomité van den volkenbond met
de Italiaansche en Chineesche politie is
het gelukt, een zeer omvangrijken handel
in verdoovende middelen op het spoor te
komen. Twee en vijftig kisten met heroine
en andere verdoovende middelen zijn door
de Chineesche ambtenaren in de haven van
Hongkong in beslag genomen.
De kisten werden maanden geleden van
Constantinopel naar -Triest gezonden, per
spoor of per schip, en vandaar met het
stoomschip „Hilda" van den Norddeutsche
Lloyd naar China verscheept.
De Italiaansche politie kreeg de lucht
van dit zaakje en waarschuwde het comité
van den volkenbond, dat zich terstond met
alle in aanmerking komende instanties in
het Verre Oosten in verbinding stelde met
heb resultaat, dat de „Hilda" bij de aan
komst te Hongkong door de Chineesche
haven-autoriteiten werd opgewacht en de
52 kisten gevonden werden.
In volkenbondskringen is men over dit
resultaat zeer tevreden, waardoor het groo
te belang van de samenwerking der ver
schillende landen duidelijk bewezen is.
POLEN
EEN SAMENZWERING?
Volgens de regeeringsbladen, zoo meldt
het W. B. uit Warschau, zou een complot
zijn ontdekt tot het plegen van moordaan
slagen op Pilsoedski e. a. leden van het
kabinet, welke Zaterdag a.s. zouden zijn
uitgevoerd.
In verband daarmede is huiszoeking ge
daan bij een aantal leden der soc.partij
waarbij ettelijke vuurwapens zouden zijn
gevonden. Acht personen werden aangehou
den.
BRAZILIË
BRAZILIAANSCH REBELLENLEIDER
GED OD
Nieuwe successen der federalen.
Uit Sao Paulo wordt aan de bladen ge
meld, dat generaal Miguel Costa, de leider
der opstandelingen, gedood is. De toestand
in het land verbetert ten gunste van het
wettig bewind; in Rio de Janeiro heerscht
volkomen rust.
De federale troepen rukken vlug in den
staat Minas Geraes op zonder tegenstand
te ontmoeten. De spoorweg in dien staat
is vrij, zoodat de federalen naar de hoofd
stad van dien staat kunnen optrekken.
Ook aan de grens van den staat Rio de
Janeiro worden de opstandige af deelingen
verdreven. Nabij Uberaba hebben de op
roerlingen eveneens een nederlaag gele
den. In den staat Para hebben zich na de
overwinning van de regeeringstroepen vrij
willige bataljons gevormd, om de laatste
revolutionnairen met steun der mariniers
te verdrijven.
Het Britsche ministerie van Buitenland-
sche Zaken deelt mede, aldus wordt uit
Londen gemeld, van de Braziliaansche re
geering bericht te hebben ontvangen, dat
alle havens, die zich in handen van de op
standelingen bevinden, w.o. Pernambuco,
gesloten zijn verklaard en dat zij wenscht,
dat geen enkel schip die havens zal aan
doen.
FINLAND
DE VROEGERE FINSCHE
STAATSPRESIDENT ONTVOERD?
De vroegere Finsche staatspresident,
prof. Stahlberg, en zijn echtgenoote zijn
spoorloos verdwenen. Zij hadden hun in
de buurt van Helsingfors gelegen villa ver
laten om een wandeling te maken en zijn
daarvan niet teruggekeerd. Men vreest, dat
zij ontvoerd zijn.
AFGHANISTAN
De kroning van den koning.
Wegens de moeilijkheden met de
Afghaansche stammen verluidt, dat de -kro
ningsfeesten van koning Nadir, die Don
derdag zouden beginnen, bekort zullen wor
den.
De heer H. J. Ruitenbeek, die op 20
October a.s. 25 jaar als zoutzieder ver
bonden is aan de Leidsche Zoutkeet, alhier.
Op 25 October a.s. zal de heer J. J. van
Weeren het feit herdenken, dat hij voor 50
jaar in dienst tra/d bij de firma Koole Ni-
cola aan het Levendaal alhier.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Honderd arrestaties te Berlijn, als ge
volg van de relletjes.
Missie-vliegtuig in Alaska neergestort.
Twee priesters gedood. (Luchtvaart,
2e blad).
BINNENLAND.
Te Renkum zijn twee personen uit Dor
drecht aangehouden, die valsche bankbil
jetten van 10 uitgaven. (Gem. Ber., 3de
blad).
TWEEDE KAMER
Pachtwet. Geneefsch Ver
drag. Zuiderzee-steunwet.
Voordat de begrooting aan de orde
komt de bedoeling i~ op 4 Nov. heeft
de Kamer nog heel wat af te werken: Zui
derzee-steunwet, Vlootplan, interpellane-
Cramer over Boven-Digoel en interpellatie-
Albarda over radio-oensuur. En nu is er gis
teren nog de Pachtwet aan toegevoegd.
Met 51 tegen 31 stemmen is dit laatste be
slui genomen, op voorstel van den sociaal
democraat v. di. Sluis; bij de sociaal-demo
craten sloten zich aan de Katholieken, na
een verklaring van dr. Nolens (behalve de
hoeren Van Wijnbergen en Van Vuuren),
de vrijzinnig-democraten; de communisten
en de heeren Braat en Floris Vos.
Hierna is er gedebatteerd over het wets
ontwerp betreffende de toetreding tot het
Geneefsch verdrag inzake de invoering van
methoden tot vaststelling van minimumloo-
nen, voornamelijk voor de huisindustrie.
Wij hebben hierover in ons blad een en
ander geschreven.
Van liberale zijde voerde de heer Vos
(V. B.) scherpe oppositie tegen dit voor
stel, daarbij steun verkrijgend van de hee
ren Schokking (Chr.. H.) en Heemskerk
(A. R.) Minister Verschuur hield in een
frissche verdediging voet bij stuk.
Een uitstel-voorstel van dr. Vos kreeg
26 stemmen.
Deze minderheid bestond uit de libera
len, de anti-revolutionairen (op 3 na), de
Christ.-historischen (op 4 na), de Hervormd
en Staatk. gereformeerden en den heer
Braat. De meeste voorstanders van uitstel
uit de A. R. en C. H. fracties hebben zich
na de verwerping van het uitstel bij het
w. o. neergelegd. Daarentegen hebben de
communisten, voor wie het werk van Genè
ve bedrog is, zich gevoegd bij de tegen
stemmende liberalen, Staatk. en Herv. ge
reformeerden en de heeren Braat en Ling-
beek. Met 64 tegen 13 is het w. o. goedge
keurd.
Een aanvang is vervolgens gemaakt met
de behandeling van de wijziging der Zui
derzee-steunwet.
HET STOFFELIJK OVERSCHOT VAN DE PRINSEN VAN SEDAN is aldaar in de
nieuwe grafkelder overgebracht. De Prinsen behoorden tot de voorvaderen van H. M.
Koningin Wilhelmina. De lijkkisten worden op de wagens gebracht
DINSDAG MAAKTE DE „KOTA AGOENG", de nieuwe boot van de Rotterdamsche
Lloyd, gebouwd door Wilton's Scheepswerf te Rotterdam, een proeftocht
