X,
22ste Jaargang
VRIJDAG 10 OCTOBER 1930
No. 6716
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
3)e Êcid6clve(Bou^omt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bq vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bi] onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11 I
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
DE BESTRIJDING VAN HET COMMUNISME.
OVEREENKOMST TUSSCHEN HET COMMUNISME EN DE
PLUTOCRATIE.
Het communisme bestrijden wij om het
stelsel, om de beginselen.
Het richt zich n.l. tegen persoonlijke
eigendom en tegen persoonlijke vrijheid;
tegen de instellingen van huwelijk en
gezin;
en bovenal tegen den godsdienst, met
name tegen het Christendom.
Prof. Pompe constateert in zijn geschrift:
„Het keerpunt in het maatschappelijk le
ven" de overeenkomst, op deze drie pun
ten, tusschen communisme eenerzijds en
plutocratie, geldmacht, overdreven kapita
lisme anderzijds.
„Het communisme", zoo schrijft hij,
„wil allen privaten eigendom afschaffen.
Het kapitalisme schijnt inderdaad juist op
het private eigendom gegrondvest te we
zen. In het huidige stadium schuift zij dit
echter evenzeer, met niet minder effect
dan het communisme, ter zijde. In laarsb-
genoemd stelsel moet de eigendom der
productiemiddelen uitsluitend aan de ge
meenschap komen. Maar de tegenwoordige
ontwikkeling van het kapitalisme geelt even
zeer een toenemende onteigening te zien.
Ook hier wordt het persoonlijk eigendom,
de persoonlijke band tusschen den metisch
en de zaak, verbroken. Niet ten bate van
de gemeenschap, maar ten bate van een
steeds kleiner aantal groot-kapitalisten".
Mèt den persoonlijken eigendom-tast de
plutocratie, zoo verklaart prof. Pompe dan
verder, ook de persoonlijke vrijheid aan.
En hij besluit:
„Ten aanzien van eigendom en vrijheid
zou men dus het communisme zeker niet
erger kunnen achten dan de plutocratie".
Wij zouden hieraan een enkele opmer
king willen toevoegen. Alleen om misver
stand, bij oppervlakkige lezing, te voor
komen.
Vast staat, dat het communistisch
stelsel als zoodanig lijnrecht
ingaat tegen persoonlijke eigen
dom en persoonl ij ke vrijheid.
Maar dit kan niet worden verklaard
van het oeconomisch stelsel, dat wij ka
pitalisme noemen.
Niet tegen dit stelsel als zooda
nig richt zich dan ook prof. Pompe, om
dat het in strijd zou zijn met onze begin
selen van persoonlijke eigendom en per
soonlijke vrijheid, maar tegen de uit
wassen van het kapitalisme, tegen de
plutocratie, tegen het overdreven
kapitalisme.
„Met het gevaar voor eigendom en vrij
heid", gaat prof. Pompe voort, „zijn de be
denkingen tegen het communisme niet uit
geput. Het tast ook andere, nog hoogere,
waarden der christelijke beschaving aan
Het voert stelselmatig strijd tegen de op
vattingen omtrent huwelijk en gezin".
En prof. Pompe stelt hier de vraag, of de
volken van de Vereenigde Staten en West-
Europa wel voldoende reden hebben, om
hiervan aan het communisme een verwijt
te maken? „Ook hier merkt men hetzelfde
aaiivretingsproces, dezelfde decadentie. De
vorm van huwelijk en gezin laat men be
staan, maar deze wordt steeds meer een
leege schaal" aldus de schrijver, die dan
vervolgt
„Als zou dit verschijnsel niet geheel aan
het huidige kapitalistische stelsel mogen
worden toegeschreven, toch draagt dit een
belangrijk deel der schuld. Lage loonen en
bestaansonzekerheid werkten, vooral in
de vorige eeuw, noodlottig op het gezins
leven der arbeiders".
Inderdaad wij mogen niet met veront
waardiging over Rusland spreken, zóó, als
of bier Alles zoo héél anders en beter is!
Wij mogen niet blind zijn voor de onder
mijning van huwelijk en gezin, ook rondom
ons. En wij moeten ons zeker ernstig af
vragen, of misschien ook wij daarvoor niet
mede verantwoordelijk zijn.
Maar toch moet ook hier ter wille van
de volledige waarheid worden vastge
steld, dat ondermijning van huwelijk en
gezin vast zit, onverbreekbaar, aan het
communistisch stelsel, als zoodanig
terwijl deze zedenontaarding niet met het
kapitalisme, als zoodanig, noodzakelij
ker wijze verbonden is.
Op de derde plaats richt het communis
me zich tegen den godsdienst, met name
tegen het Christendom.
De protesten van de heele beschaafde
wereld, ook in ons land, daartegen zijn
volkomen te begrijpen, aldus prof. Pompe,
maar, zoo vervolgt hij, ook hierbij verdient
de situatie in deze protesteerende wereld
bezien te worden.
Onder „protesteerende wereld" schijnt
prof. Pompe te verstaan niet de belijders
der godsdiensten die zelf hebben gepro
testeerd, maar de hen omringende gods-
dienstlooze massa.
De schrijver wijst er op, dat de onder
ons heerschende verdraagzaamheid lang
niet altijd mag worden beschouwd als een
gevolg van liefde of van eerbied voor den
godsdienst, doch dat deze vaak voortkomt
uit godsdienstige onverschilligheid.
Helaas, kan dit feit niet worden ontkend.
Die onverschilligheid, hoewel niet zóó erg
als haat tegen den godsdienst, is ook in
derdaad een verschijnsel, dat van oen
droeve decadentie getuigt.
Het communisme is materialistisch, gaat
in tegen de hiërarchie der waarden, zoo
als deze in de christelijke moraal is opge
steld.
De plutocratie is echter niet zoo veel
beter„Zaken zijn zaken" is het versluier
de levensbeginsel der plutocratie! En,
prof. Pompe zegt het scherp: „Prijzens
waardig werd hij, die succes in zijn zaken
wist te behalen"!
Deze beschouwingen kuunen aldus wor
den samengevat:
De strijd tegen het communisme is noo-
dig, omdat het communisme een ernstig
dreigend gevaar is, ook in ons land.
Maar deze strijd mag niet eenzijdig zijn.
Evenzeer moet deze zich richten tegen
de plutocratie de vruchtbaarste voe
dingsbodem voor het communisme!
Maar voor alles: positieve arbeid,
door het belijden èn beleven van onze eigen
Katholieke beginselen!
FRANKRIJK.
frankrijks verzet tegen
dumping.
De „Izwestia" verklaart den economischen
oorlog aan Frankrijk.
De maatregelen, die de Fransche regee
ring genomen heeft, om den invoer van
Russische handelsartikelen, die benéden
den kostprijs geleverd worden, te beletten,
hebben in Moskou groote verontrusting te
De officieuse „Izwestia" wijdt onder het
opschrift „de avontuurlijke politiek van
Frankrijk" een belangrijk hoofdartikel aan
deze kwestie.
Het sovjet-Orgaan verklaart, „dat de sov
jets hier te doen hebben met een zuiver
politieken maatregel van het Fransche im
perialisme, dat er zich blijkbaar een eere-
taak van maakt, een internationalen eco
nomischen en politieken strijd te ontkete
nen tegen de vereenigde sovjet-republiek.
Het invoeren van het z.g. vergunnings
systeem in Frankrijk voor artikelen uit
sovjeLRusland beteekent in werkelijkheid
niets anders dan het sluiten van de Fran
sche markt voor de voornaamste export ar
tikelen uit sovjet-Rusland.
Dit zal echter ook van invloed zijn op
den uitvoer van Frankrijk naar Rusland, ja
zelfs op heel den handel van Frankrijk,
dreigt het blad. De economische oorlog
tusschen Frankrijk en Rusland is dus een
feit geworden. De Fransche regeering
heeft zich eerst op den gevaarlijken weg
begeven en de vredelievende economische
betrekkingen tusschen beide landen in ge
vaar gebracht.
Frankrijk laat duidelijk blijken, dat het
't systeem der sovje' als zoodanig be
strijdt. Het is zelfs vait plan oin zijn vazal
len in Europa (Polen, Roemenië, Bulgarije
enz) aan te sporen om hun strijd tegen de
sovjet te verscherpen."
ITALIË
KONING BORIS NOG NIET NAAR
ITALIË.
Nog geen oplossing der kwestie inzake
kerkelijke zijde huwelijks
voltrekking.
In tegenstelling met zekere mededee
lingen betreffende een a.s. reis van koning
Boris van Bulgarije naar Italië verluidt
thans van welingelichte zijde, dat deze reis
voorloopig niet zal plaats vinden.
Ten aanzien van de oplossing der kwes
tie inzake de confessioneel e zijde der hu
welijksvoltrekking bestaat nog steeds geen
klaarheid.
Een gerucht.
Te Rome loopt het gerucht, dat koning
Boris, wanneer hij te Rome kemt, bij zijn
bezoek aan het Vaticaan den paus de
mondelinge belofte zou doen, dat de kin
deren, die eventueel geboren zullen wor
den uit zijn huwelijk met prinses Giovan-
na, allen zullen worden opgevoed in het
Katholieke geloof.
TENGEVOLGE van de
zware regen? en de
storm der laatste da
gen, is het water van
de rivier bij Grave
zeer hoog. De kaden,
waar anders de sche
pen worden gelost,
staan geheel onder
water
UIT DEN GROOTEN RAAD.
Gewichtige besluiten.
De Groote fascistische Raad heeft gis
teren in zijn tweede vergadering van deze
Octoberzitting ten paleize van Venetië te
Rome een paar gewichtige .besluiten geno
men. Het eerste daarvan was de instel
ling van Fasci Giovanili Combattimen'o.
jeugdige strijdgroepen, die de jonge man
nen zullen omvatten van tusschen de 18 en
21 jaar en onder leiding en beheer zullen
staan van de partij.. Op de instelling dezer
fasci was reeds lang aangedrongen. Tot
dusver gingen de fascitische jongens als zij
eerst de ballila (van 8 tot 14 jaar) en
daarna de avanguarde (van 14 tot 18 jaar)
hadden doorloopen, die eveneens onder de
Nationale organisatie Ballila valt, ineens
over naar de partij en de fascistische mi'i-
tie. Naar de partij gaan zij nu ook over,
doch zij vormen daar blijkens dit besluit
een soort juniores. Voor de vrouwen is ver
leden jaar al een dergelijk tussohenstadium
ingesteld, de Giovani Fasciste, waar zij
van hun 18e tot hun 22e jaar toe behooren,
en waarin zij worden opge'eid om goede
moeders te .worden en goede opvoedsters
van het jonge geslacht.
Minister Grandi heeft, rapport uitge
bracht over de buitenlandsche politiek en
de Raad nam daarop tweede eewiehtiee
besluit een motie aan, welke dc houding
van den minister ten volle goedkeurt en
het vroesere besluit nopens den eisch van
een volledige maritieme gelijkheid (pari
teit) met Frankrijk bevestigt.
Ook besloot de Raad een telegram van
eerbied en hulde te zenden aan koning
Boris wevens zijn heugelijke verloving met
prinses Johanna.
Vervolgens begon de Raad met de be-
handeHng van de invoering van de dood
straf in bet nieuwe wetboek van straf
recht.
FINLAND
RESULTAAT DER FINSCHE
VERKIEZINGEN.
Geen communist meer in den Landdag.
De definitieve officieele cijfers van de
verkiezingen voor den Finschen Landdag,
die verleden week zijn gehouden, zijn gis
teravond gepubliceerd.
Uit de cijfers blijkt, dat de samenstel
ling belangrijke wijzigingen ondergaat.
Geen enkele communist zal in het nieuwe
parlement zitting nemen, terwijl zij in de
ontbonden Kamer 23 zetels hadden. De so
cialisten komen met 66 leden terug, of ze
ven meer, zoodat de linkervleugel totaal
16 stemmen heeft verloren.
De grootste winst werd behaald door de
conservatieve coalitie-partij, die van 28 ze
tels vooruit gaat tot 42, terwijl de Lappo-
bond een zetel verliest en dus 59 manda
ten behoudt. De progressieve partij heeft
een winst van 5 zete!$ behaald en heeft
t-hans elf afgevaardigden, terwijl de
Zweedsche partij met twee afgevaardigden
minder in den nieuwen Landdag verschijnt,
daar zij over 21 stemmen zal beschikken.
De burgerlijke partijen beschikken in
den nieuwen Landdag over totaal ir?
stemmen of precies tweederden zoodat de
aanneming van de wetten tegen de com
munisten nu verzekerd is.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
CHINA
NOORD-CHINA ERKENT ZIJN
NEDERLAAG.
Feng en Jen scheiden.
De Kwomintsjuun deelt mede, dat on
danks het jongste succes van Feng Joe-
sjiang tegen de Nanking-strijdkrachten in
Honan, Feng gedwongen werd den noor
delijken oever van de Gele Rivier prijs
te geven. Onpartijdige berichten zeggen,
dat Feng Kaifeng verlaten had om al zijn
krachten voor een aanval op Hankau te
concentreeren, maar daar Jen Sji-sjan in
gebreke bleef hem te steunen, was hij ge
dwongen het bevel tot een algemeenen te
rugtocht te geven.
Te Nanking zijn berichten ontvangen
volgens welke Feng-Joe-sjiang zich geheel
van Jen-Sji-sjan heeft afgekeerd en 5000
man troepen heeft ontwapend. Beweerd
wordt, dat Jen Sji-sjan zich bij de Nan-
king-troepen onder bevel van Tsjang-Kai-
sjek zal aansluiten.
Maarschalk Tsjang Hsoe-liang legde
heden te Moekden den eed af bij het aan
vaarden van het vice-opperbevelkebber-
schap over de legertroepen der regeering
te Nanking. De vertegenwoordiger van
Nanking gaf de hoop te kennen, dat de
Mandsjoerijsche troepen thans de nationale
legers zouden bijstaan om de overblijfselen
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Kentering in Noord-China?
De revolutie in Brazilië.
Opnieuw een Oceaanvlucht van Harbour
Grace naar Londen. Luchtvaart, 2e bied).
Het tweede postvliegtuig naar Indië te
Athene. (Luchtvaart, 2de blad).
BINNENLAND.
Het jaarboek 1930 der St. Radboud-
stichting. (3de blad.)
Het zilveren jubileum van het „Liefde-
werk voor Kinderbescherming" (3de blad))
van de opstandige legers tot onderwerping
te brengen. Maarschalk Tsjang be perkte
er zich toe ijn vasten wil te kennen te ge
ven tot het herstellen van den vrede.
Te Hankau zijn opnieuw 14 communis
ten terechtgesteld. Onder hen bevonden
zich twee scholieren in den ouderdom van
14 en 17 jaar. Sedert de verovering van
Tsjangtsjau wérden tot dusverre in totaal
150 communisten te Hankau geëxecuteerd.
Het onderzoek naar de bedrijvigheid van
de communisten wordt onverminderd voort
gezet.
BRAZILIË
VELDSLAG IN BRAZILIË OP KOMST.
En vredesonderhandelingen?
Te Rivera aan de grens van Brazilië
zouden vertegenwoordigers van het fede
rale bewind langekomen zijn, om met de
revolutionnairen te onderhandelen.
De strijd tusschen de regeering en de
rebellen wordt echter onvermoeid voort
gezet en zelfs wordt gemeld, dat dezer
dagen een veldslag tusschen de federalen
en het opstandige leger onder leiding
van Miquel Costa verwacht kan worden.
In den staat Santa Catharina zijn de fe
deralen reeds met het offensief begonnen.
Nabij Gastro in den staat Parana zijn de
federalen weinig fortuinlij!; geweest, want
hun aanval werd door 2000 opstandelingen
onder commando van Miquel Costa afge
slagen. Verder zijn duizend rebellen den
staat Espirito Santo, gelegen ten noorden
van Rio de Janeiro, binnengedrongen, ter
wijl wordt tegengesproken, dat de federale
troepen Palmyra hebben heroverd.
Ook elders hebben de opstandelingen
successen te boeken.
Twee oorlogsschepen, die naar Rio
Grande waren gezonden, hebben voor den
opstand partij gekozen en volgens een te
Porto Alegre onderschep draadloos be
richt hebben de revolutionnairen zich mees
ter gemaakt van de spoorwegkruising bij
Lorena, waardoor het contact tusschen de
federale troepen in Rio de Janeiro en Sao
Paulo is verbroken. Generaal Costa heeft
den autoriteiten in laatstgenoemden staat
medegedeeld, dat 2500 cavaleristen en vijf
regimenten infanterie op weg zijn naar
dien staat.
Aangezien voedselgebrek in Brazilië ge
vreesd wordt, heeft de federale regeering
vleesch in Buenos Aires en Montevideo
gekocht.
Rebellen rukken op naar Sao Paulo.
De opstandelingen in Buenos Aires con-
oentreeren thans hun aanval op Sao Paulo,
waarheen uit vier verschillende richtingen
30.000 man oprukken. Twintig bataljons,
bestaande uit agenten en vrijwilligers, zou-
den van Sao Paulo naar de grens van Pa-
j rana trekken, om den opmarsch te stuiten.
De militaire bevelhebber in het vijfde
federale district heeft tot de rebellen een
I ultimatum gericht, waarin hij onderwer
ping der opstandige troepen in Rio Gran-
i de eischt. Indien aan dien eisch niet wordt
j voldaan, zal de bevelhebber drieduizend
federale soldaten, oorlogsschepen en een
eskader vliegtuigen op hen afzenden,
i De gouverneur van Pernambuco, die,
zooals gemeld, per schip gevlucht is, wordt
door een schip van de opstandelingen ach
tervolgd. Laatstgenoemden hebben in die
j stad 30.000 geweren en 447 mitrailleurs buit-
gemaakt. De regcering neemt echter
krachtige maatregelen ter herovering van
de stad. Een schip van den Braziliaanschen
Lloyd wordt voor het vervoer van de troe
pen in gereedheid gebracht. Echter wordt
I gemeld, dat 18.000 federale soldalen naar
de opstandelingen zouden zijn ovcrgeloo-
pen.
