Jacques Offenbach
KERKNIEUWS
ONDERWIJS
RECHTZAKEN
WOENSDAG 1 OCTOBER 1930
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 5
DE AFSCHUWELIJKE ROOFMOORD TE ROTTERDAM. Een
foto van het huis Willebrordusstraat 34, waar de laffe moord
op Mej. Maliepaard, door haar zwager werd gepleegd. Inzet
de vermoorde vrouw (Mej. Maliepaard).
1880 3 October 1930
Het was een ware slag op den Boulevard te
Parijs, toen men de tijding vernam dat Jacques
Offenbach was gestorven; dit geschiedde den
3den October 1880, In de buurt tusschen de
Opera en de Rue Drouot was Offenbach in
die dagen de meest populaire figuur; hij
woonde in de rue Laffitte. Hij had de eigen
aardige gewoonte om eiken middag tegen
twaalf uur zijn ontbijt te gaan gebruiken in
een of ander groot restaurant aan den Boule
vard, waar hij dan tevens zijn talrijke vrien
den, kennissen en allerlei andere lieden uit
zijn omgang ontving. Vervolgens ging hij weer
naar huis, terwijl hij een of andere straatveger
of aapjeskoetsier een deuntje van hem hoorde
fluiten; bijna ieder wandelaar groette hem op
zijn weg. Zoo leefde Offenbach te Parijs, de
stad van zijn leven, streven en sterven, Jacques
Offenbach werd te Keulen geboren in 1819.
Zijn vader was een Duitsch rabbijn, die zelf
ook viool speelde. Zijn twee zonen Jacques en
Jules moesten beiden viool leeren spe
len, maar met dit verschil, dat de eer
ste een uitgesproken talent had en later
in de muziekgeschiedenis beroemd is gewor
den, terwijl de tweede het niet verder heeft
kunnen brengen dan kapelmeester bij zijn broer
Jacuqes was bovendien bijzonder verzot „.op
violoncel en was zelfs als leerling zijn mees
ters te Keulen op den duur de baast Na ver
loop van tijd zond de vader beide jongens
ter verdere opleiding naar Parijs, waar zij
onder leiding van Cheribini hun studiën gin
gen voltooien. Hier studeerde Offenbach aan
het Conservatorium en kreeg vervolgens een
plaats aan de Opéra Comique te Parijs, Het
waren vooral eenige goedgeslaagde composi
ties, welke de aandacht van de muziekwereld
op hem vestigden; hij werd daarom in 1849
benoemd tot kapelmeester aan het Théatre
Fran9ais en na reeds verschillende stukken
van zichzelf te hebben geleid (als de fabelen
van La Fontaine) dirigeerde hij nu de pre
mière van zijn werk: La Chanson de Fortu-
nio, een intermezzo in Le Chandelier van
Alfred de Musset, Het was te begrijpen, dat
hij spoedig werd bestormd door een reeks van
auteurs van tekstboekjes om er de muziek
voor te schrijven.
En hij deed het en.had succes. Hij waag
de het derhalve in 1855 op te treden als on
dernemer van een operettegezelschap dat hij
voor eigen rekening exploiteerde en den naam
gaf van Les Bouffes Parisiens. Daar de voor
stellingen in den smaak vielen ontstond er een
groot aantal operetten, waarvan de beroemd
ste zijn: „Orpheus in de onderwereld", „De
schoone Helena" (1864), „Blauwbaard" (1866)
en „De Groothertogin van Gerolstein" (1867),
Offenbach heeft door zijn werken een waar
lijk nieuwen geest geschapen in het muziek-
geschiedkundig gebeuren. Het succes steeg met
dent dag en nam een hoogtepunt in de jaren na
70, toen Offenbach de „Dochter van den Tam
bour Majoor" opvoerde; hierin had hij een
hoogtepunt bereikt in de lichtheid van zijn
muziek en een zuivere weerspiegeling van zijn
tijdgeest gevonden.
Al zijn deze werken alle met buitengewoon
vaardige hand geschreven door een man met
een goeden kijk op al wat het tooneel aan
gaat, met zeldzaam geniale invallen, welke
uitmuntten door dolheid en satire, de frivole
geest welke klaarblijkelijk uit zijn operetten
spreekt, heeft vele zaken, welke een betere
waardeering verdienden, in het bespottelijke
getrokken en tenslotte zelfs doen verdwijnen.
Offenbach huwde te Parijs met een Spaansche
en ging kort daarna tot het Kathoicisme over.
Toen hij in 1880 stierf, had hij juist zijn
„Vertellingen van Hoffmann" beëindigd. Om
de nagedachtenis van Offenbach te vieren heeft
men onlangs te Leipzig een uitvoering gege
ven van de opera in drie bedrijven van Offen
bach „Robinsonade" geheeten, welke een om
werking is van „Robinson", welke opera-co-
mique voor 't eerst in 1867 bij gelegenheid van
de groote tentoonstelling te Parijs gegeven
was en na een drietal opvoeringen vanwege
den miserabelen tekst reeds van het tooneel
verdween. Erich Walther heeft thans den
tekst grondig herzien, terwijl George Winkler
de muziek heeft omgewerkt. Te Keulen open
de de Keulsche Opera ditmaal het seizoen
met Offenbach's „Madame Favart". Beide
stukken worden thans zeer geprezen, ofschoon
zij vroeger niet in den smaak konden vallen.
Onder de meest beroemde navolgers van Of
fenbach in Duitschland noemen wij den Wals-
koning Johan Strauss.
HULDIGING VAN Z.D.H. MGR.
J. D. J. AENGENENT TE GENT.
In het Katholieke Vereenigingsgebouw
„Het Volk".
Gent, hetwelk gisterochtend een regen-
stad was, werd in den avond, toen 't hooge
Haarlemsche gezelschap werd verwacht,
een vredige schilderachtige zomeravond-
stad. De sterren blonken aan den hemel en
het prachtige klokkespel sprankelde door
de stilte.
Des middags werden op de vigilie van
St. Bavo's patroonsfeest door Z.D.H. Mgr.
Coppieters in de kathedraal de feestelijk
heden geopend met het zingen der Ves
pers, waarbij het Gentsohe Kapittel, pro
fessoren en studenten van het seminarie
tegenwoordig waren.
Het Haarlemsche Kapittel, met Z.D.H.
Mgr. Aengenent, werd echter eerst tegen
's avonds acht uur verwacht. Per auto is
het Nederlandsch gezelschap uit de rich
ting Antwerpen aangekomen.
Mgr. Aengenent is de gast van Mgr.
Coppieters Mgr. Taskin, proost van Haar
lem's Kapittel en dr. G. C. van Noort, de
ken van Amsterdam, zijn de gasten van het
Seminarie. Plebaan Westerwoudt logeert
bij den Eerw. heer van Kerkhoven, direc
teur der Sociale Werken.
De overige leden van het gezelschap lo-
geeren eveneens bij Z.D.H. Mgr. Coppie
ters en den wij-bisschop Mgr. van Rechem.
Heden vangen te kwart over negen in
de St. Baaf de kerkelijke feestelijkheden
aan.
De H. Klis zal worden opgedragen door
Z. D. H. Mgr. Coppieters, terwijl Z. D. H.
Mgr. Aengenent in rosetta de Pontificale
H. Mis zal bijwonen.
Het kathedraal kapittel van Haarlem
zal alsdan de groote waskaars, die zestien
K.G. weegt, plechtig offeren. Deze kaars
is hier vervaardigd op kunstvolle wijze.
Het schild met het opschrift, is door het
kapittel zelf medegebracht.
Na den kerkdienst ontvangt Z.D.H. Mgr.
Coppieters Mgr. Aengenent met de Haar
lemsche en Gentsche kapittels aan zijn ta
fel in het bisschoppelijk paleis. In den na
middag zullen hoogstwaarschijnlijk enkele
bezienswaardigheden worden bezichtigd,
terwijls des avonds de beide bisschoppen
zullen worden gehuldigd door het Katholie
ke Gentsche volk.
Alle besturen der aangesloten organisa
ties hebben een schriftelijke uitnoodiging
ontvangen om des avonds te kwart over
zeven in het vereenigingsgebouw „Het
Volk" aanwezig te zijn, teneinde aan Mgr.
Aengenent te worden voorgesteld.
Op den eigenlijken feestavond, welke
volgt, zal mr. Ronse als voorzitter van het
Katholieke Werkliedenverbond van Gent,
hetwelk honderdduizend aangesloten leden
telt, een schets geven van doel, arbeid en
resultaten van den Bond. Vervolgens zul
len Mgr. Aengenent en Mgr. Coppieters het
woord tot de vergadering richten.
Het Gentsche Katholieke dgablad „Het
Volk", schreef aan den vooravond van het
St. Bavofeest in een huldigend artikel over
Mgr. Aengenent als den Bisschop, die op
het gebied der sociologie een naam ver
wierf, „die ook de Nederlandsohe gren
zen ver overschrijdt." „Tijd.**
Federatie-examens (Mercurius-diploma).
De practijk-examens der Federatie van
Handels- en Kantoorbedienden Vereenigin-
gen in Nederland zullen gehouden worden
voor Boekhouden op 9 en 10 Dec. voor
Handelscorrespondentie op 16 en 17 Dec.
in de plaatsen in het prospectus ge
noemd. Dit prospectus is gratis verkrijg
baar aan de bekende adressen en bij het
Secretariaat der Federatie-examens, An
na Paulcwnastraat 17a, Den Haagè
De inschrijving sluit op 4 November a.s.
DE MOORD TE WADDINXVEEN.
Op 10 Augustus van het vorige jaar werd
het dorp Waddinxveen in opschudding ge
bracht door een moord. De 36-jarige hout
bewerker A. K. vermoordde zijn buurman
met een scheermes. K. 'had ruzie met zijn
buurman Schotman over een heg, die voor
een gedeelte over het terrein van K. hing.
De houtbewerker had de heg voor een ge
deelte afgeknipt. Schotman was hier zeer
verontwaardigd over en diende een aan
klacht tegen K. in wegens vernieling. De
veete tusschen de beide buren werd hier
door nog verscherpt. K. werd door den po
litierechter te Rotterdam bot 15 boete
veroordeeld. Dit proces lokte wederom
nieuwe ruzies uit. K. schold zijn buurman
Sch. en diens vrouw voor meineedigen uit.
Op 10 Augustus, te omstreeks half zes,
wachtte K. zijn buurman Schotman op,
voor de woning op de brug. Toen Sch. naar
huis kwam viel K. hem met een scheermes,
dat hij geopend in den zak droeg.' aan en
bracht Sch. eenige ernstige wonden aan
den hals toe, waardoor deze kort na den
overval overleed.
Op 14 Februari jl. stond K. terecht voor
de Rotterdamsche Rechtbank en werd we
gens moord veroordeeld tot een gevange
nisstraf van 8 jaren. In hooger beroep
heeft het Hof in Den Haag verd. op 23
April tot 12 jaren gevangenisstraf veroor
deeld. In cassatie had de Hooge Raad de
zaak naar het Aimsterdamsche Hof verwe
zen.
Vandaag had K. zich voor het Amster-
damsche- Gerechtshof te verantwoorden
wegens moord, subs, -doodslag, subs, zware
mishandeling of mishandeling den dood
tengevolge hebbende.
De publieke tribune was geheel met be
langstellenden gevuld.
Van de zijde van het O. M. waren 9 ge
tuigen gedagvaard, de verdediger, mr. F.
Eikelenboom, had 1 getuige décharge
doen dagvaarden.
De verd. nam uiterlijk zeer kalm in de
bank der verdachten plaats.
President mr. Jolles tot verdachte:
Waarom bent u van het Rotterdamsché
vonnis in hooger beroep gegaan?
VerdachteDe officier ging in hooger
beroep, toen ben ik ook maar in hooger
beroep gegaan.
Pres.: U blijft bij uw vroeger afgelegde
verklaringen.
Verdachte: Ja! Maar ik weet niet pre
cies meer hoe het alles is toegegaan.
President: U gebruikte dien bewusten
dag veel drank niet waar?
Verdachte: Ongeveer een half fleschje
Ame ri kaan t j e s
Als getuige werd o.m. gehoord de bur
gemeester van Waddinxveen, de heer
Proost. Get. verklaarde, dat verd. naar
aanleiding van den klacht van Schotman,
betreffende beleediging tegen hem, had
gezegd: „Als het zaakje doorgaat, gebeu
ren er ongelukken". De burgemeester had
vroeger nooit klachten over verd. gehad,
wel wist hij dat er dikwijls ruzie was, voor
al tusschen de vrouwen.
De veldwachter, als getuige gehoord,
had den tienden Augustus nog met verd.
gesproken, die toen, omstreeks 3 uur, reeds
drank had gebruikt.
Uitvoerig ondervroeg mr. Jolles verdach
te over het drinken van „Amerikaantjes".
Verdachte dronk over het algemeen wei
nig, doch hij had de „Amerikaantjes" ge
dronken, om, zooals hij verklaarde, ge
makkelijker te spreken.
De veldwachter deelde nog mee, tot
verdachte te hebben gezegd, dat Schotman
wel een schikking over de heg wilde. Verd.
had toen gezegd: Als het niet goedschiks
gaat, dan maar kwaadschiks.
Toen getuige verdachte arresteerde, had
deze gezegd: Het moest zeker zoo gebeu
ren het zal me wel 5 of 6 jaar kosten.
Pres. tot verd.: U stond Schotman voor
zijn woning op te wachten, nietwaar? U
zei nog tegen een van de kinderen: Waar
blijft je vader toch?
Verdachte zwijgt.
Een tragisch oogenblik was het verhoor
van de weduwe van den verslagene, die tij
dens haar verklaringen herhaaldelijk in
tranen uitbarste. Getuige vertelde hoe K.
eenigen tijd voor de woning had staan
wachten, hij had haar toen uitgescholden
en geroepen: „Waar blijft je man, ik moet
hem spreken."
Getuige had haar man laten waarschu
wen; hij werkte in de nabijheid en kwaim
even later thuis. Op het bruggetje voor
het huis hadden de beide mannen elkaar
ontmoet. Ik riep mijn man nog een waar
schuwing toe en rende het huis uit, om hem
te helpen. Maar toen was het al gobeurd,
m'n man deed nog een stap voorwaarts
en viel toen met een doorgesneden hals in
het water.
Een psychiater als getuige-deskundige
gehoord, noemde verd. toerekenbaar. De
daad zou gepleegd zijn onder den invloed
van alcohol en geprikkelde zenuwen.
Nadat nog eenige getuigen waren ge
hoord, die bij hun reeds vroeger afgeleg
de verklaringen bleven, was het. woord aan
den advocaat-generaal.
De advocaat-generaal, mr. Harinxma
thoe Slooten, achtte het primair ten laste
gelegde, de moord, wettig en overtuigend
bewezen. Verd. had een wrok tegen den
verslagene, hij had drank gebruikt. K.
wachtte zijn slachtoffer op, urenlang heeft
hij voor diens huis gestaan. De opzet om te
dooden was bij verd. aanwezig, wat blijkt
uit de plaats, waar de snede is toege
bracht en de kracht waarmede het zeer
gevaarlijke wapen werd gehanteerd. Spr.
achtte de voorbedachte rade bewezen naar
aanleiding van de verschillende uitingen
van verd. Geen twistgesprek ging aan den
moord vooraf, zoodat van drift op dat
oogenblik geen sprake was. Wat de straf
maat betreft, merkte spr. op, dat de door
de Rotterdamsche rechtbank opgelegde
straf hem in geen enkel opzicht voldoef
De straf moet ook afschrikken, het aan
tal moorden wordt steeds grooter: gister
werd weer1 een verschrikkelijke moord in
Rotterdam gepleegd.
De advocaat-generaal eischte (zooals wij
gisteren meldden) tenslotte vernietiging
van het vonnis van de Rotterdamsche
Rechtbank en opnieuw rechtdoende ver-
daohte's veroordeeling wegens moord tot
een gevangenisstraf van 15 jaren.
Verdachte bleef volkomen kalm, op de
publieke tribune ontstond eenige beroe
ring.
Hierop werd gepauzeerd.
Het pleidooi.
Na de pauze hield de verdediger van
verdachte, mr. F. Ei'kelenboom zijn plei
dooi.
PI. wees erop, dat het bewijs voor voor
bedachten rade verschillend geconstrueerd
is door de Rechtbank en door het Hof.
Moeilijk is uit te maken mot welke inten
tie verdachte heeft gehandeld. Wat heeft
verdachte gewild? Uitvoerig ging pleiter
de bewijsgronden, door den advocaat-gene
raal voor voorbedachten rade gebruikt, na.
PI. wees erop, dat inzake de vernieling van
de heg, door den verslagene en zijn vrouw,
onjuiste verklaringen zijn afgelegd.
Verd. heeft zich zeker geen moed inge
dronken met het oogmerk om zijn buur
man te dooden. Verdachte heeft nooit iets
gezegd, waaruit zou blijken, dat hij het
plan had een moord te plegen. Immers
nog op 8 Augustus was verdachte naar
Rotterdam gegaan om appèl aan te tee
kenen tegen de uitspraak van den politie
rechter inzake de bewuste heg. Hij had
toen zeker geen enkel plan om een moord
te plegen. Het blijkt ook, dat plaats en
uur van het misdrijf, gepleegd in tegen
woordigheid van getuigen, al zeer ongun
stig waren voor iemand, die met voorbe
dachten rade te werk gaat.
Op z'n 'hoogst kan gesproken worden van
een plan om te mishandelen. Het feit, dat
verdachte een scheermes bij zich droeg,
bewijst niets voor voorbedachten rade,
evenmin als de kracht, waarmee verdach
te toestootte, noch de plaats, waar de
wond werd toegebracht. Indien verdachte
geen mes had gehad, maar een stok, dan
was van voorbedachten rade geen sprake
geweest. Bewijs van moord is niet gele
verd, volgt uit geen der argumenten.
Slechts kan gesprokon worden van zware
mishandeling met voorbedachten rade met
doodelijk gevolg.
PI. achtte het onjuist en in strijd met de
wet, dat de advocaat-generaal hooger straf
heeft geëischt dan waartoe verdachte door
het Hof in den Haag was veroordeeld.
In ieder geval moet men komen tot mis
handeling zonder voorbedachten rade. Wat
de strafmaat betreft, dient de preventieve
hechtenis te worden afgetrokken, terwijl
pl. bovendien meent, dat een hoogere straf
in strijd is met de wet.
Na re- en dupliek werd uitspraak vast-
gesteld op 14 October des ochtends te 10
uur.
IN DE GEMEENTE EINDHOVEN werd Dinsdag een aanvang gemaakt met de levering
van gas door de staatsmijnen, terwijl de gasfabricatie in de gemeente Eindhoven zelf werd
gesloten. De burgemeester van Eindhoven, de heer A. Verdijk, sluit, door het sluiten van
't laatste retort de gasfabricatie in de gasfabriek
HET BEROEMDE PANTHéON te Parijs
wordt gerestaureerd.
