DINSDAG 23 SEPTEMBER 1931
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
KERKNIEUWS
RECHTZAKEN
LUCHTVAART
Abonnementen
21ste Jaargang
No. 6702
3)e
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week
Bij onze Agenten 20 cent per week
Franco per post
f 2.50 per kwartaal
f 2.60 per kwartaal
f 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden óf gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
VOLKENBOND
DE MEESTBEGUNSTIGINGS-
CLAUSULE.
Het Nederlandsche standpunt.
In de tweede commissie der volken
bondsvergadering heeft gisteren de Neder
landsche gedelegeerde, mr. L. J. A. Trip,
het standpunt der Nederlandsche regee
ring inzake de economische vraagstukken
uiteengezet.
Mr. Trip begon met de verklaring, dat
de Nederlandsche delegatie het volkomen
eens is met den Deenschen minister van
Buitenlandschen Zaken, Munch, dat zoo
spoedig mogelijk een studie moet worden
gemaakt van de juiste beteekenis, die men
hecht aan de meest-begunstigingsclausule..
De staten met de liberale handelspolitiek
moeten zoo spoedig mogelijk weten, waar
aan zij toe zijn.
Mr. Trip wees er op, dat de volkenbond
steeds is geweest een aanhanger van on
beperkte uitlegging der meest-begunsti
gingsclausule.
Deze vastlegging te gaan veranderen,
zooals Roemenië en Bulgarije wenschen,
ter wille van de landbouwstaten van Euro
pa, zal slechts mogen geschieden na een
zeer nauwkeurig onderzoek.
Op de economische conferenties, die in
November en Januari zullen gehouden wor
den, zal er volop gelegenheid bestaan tot
nadere bespreking.
De meest-begunstigingsclausule is tot
dusver geweest de hoeksteen van de Ne
derlandsche handelspolitiek.
De druk op de staten die tot dusverre
vrijhandelsstaten zijn gebleven, om hun
politiek te wijzigen wordt steeds grooter,
naarmate de uitvoermogelijkheid af neemt.
Mr. Trip geloofde echter, dat het we
reldbelang eischt, dat de tegenwoordige
vrijhandelsstaten vrijhandelsstaten blijven.
Doch een verandering in die richting i3
slechts te vermijden, indien men aan de
onbeperkte toepassing der meest begunsti
gingsclausule blijft vasthouden.
De Nederlandsche regeering wil alles
doen, om een economischen oorlog te ver
mijden en zal steeds streven naar economi
sche samenwerking.
Het beste zal zijn, indien de tegenwoor
dige protectionistische staten tot algemeen
tariefsverlaging zouden besluiten. Doch
waar dit practisch niet denkbaar is, zou
de Nederlandsche regeering ook bereid
zijn en hier opperde mr. Trip een inte
ressant nieuw denkbeeld tot het sluiten
van conventies, waarbij de landen met libe
rale handelspolitiek zich zouden verbin
den, deze politiek te handhaven, hetzij in
het geheel, hetzij ten aanzien van een be
paalde groep van goederen tegenover die
protectionistische staten, die door tariefs
vermindering hunnerzijds, hetzij in het ge
heel hetzij ten aanzien van bepaalde groe
pen van goederen, er toe zouden medewer
ken, den uitvoer van de staten met libe
rale handelspolitiek te vergemakkelijken.
Dit denkbeeld zou kunnen worden neer
gelegd in multilaterale óf bilaterale con
venties.
FRANKRIJK.
PléTRI OVER INDO-CHINA.
Lof voor Nederlands werk in Insulinde.
Ter gelegenheid van de opening der ko
loniale jaarbeurs te Marseille, heeft de
Fransche minister van Koloniën, Piétri,
een rede gehouden, waarin hij met voldoe
ning wees op de groeiende sympathie in
alle politieke kringen, met uitzondering
van de communisten, voor Frankrijks kolo
niale werk.
Wat Indo-China betreft, wees de minis
ter de insinuatie van de hand, dat Frank
rijk de Indo-Chineezen aan zich zou willen
onderwerpen. Spreker wees er op, dat dank
zij den door het Fransohe bestuur uitge-
vaardigden verordeningen op hygiënisch
gebied, de bevolking van Indo-China sinds
de komst der Franschen is kunnen verdrie
voudigen, terwijl de omvang van den han
del vervijfvoudigd is. De huidige agitatie
in Indo-China bestempelde Piétri als een
manifestatie van localen aard, waarbij men
misbruik heeft gemaakt van de tijdelijke
malaise.
Spreker noemde Nederlandsch-Indië het
model van een georganiseerde en vrucht
dragende kolonisatie, die opgebouwd is op
een breeden socialen grondslag, doch waar-
bij men tevens sedert drie jaar tegen elke
wanordelijkheid krachtig optreedt. De mi
nister deed een beroep o£) het Fransche
volk, de gebeurtenissen in Indo-China met
dezelfde koelbloedigheid onder het oog te
zien, als de Engelsohen en de Nederlanders
in heel wat moeilijker omstandigheden heb
ben betoond.
ENGELAND
ALGEMEENE LOONSVERLAGING IN
ENGELAND?
Naar de „Daily Herald" bericht wordt in
Engelsche werkgeverskringen een loons
verlaging mogelijk geacht, voornamelijk
voor bouwvakarbeiders, spoorwegarbeiders
en havenarbeiders alsmede voor winkelbe
dienden en gemeente-ambtenaren.
Invloedrijke werkgevers zijn echter tegen
dit voorstel daar dit h.i. op den handel
funest moet werken.
POLEN
HET OPTREDEN TEGEN DE P00L-
SCHE OPPOSITIE.
Het systematisch optreden tegen de
Poolsche oppositie zal over het geheele
land met kracht worden voortgezet. Te
Krakau zijn huiszoekingen uitgevoerd bij
vele leden der socialistische organisaties.
Bij twee hunner zouden twee handgranaten,
ze9 revolvers en andere wapens, benevens
munitie, gevonden zijn. Beiden zijn gear
resteerd. Dergelijke huiszoekingen hadden
ook plaats te Sosnowice (district Dombrow).
Bovendien meldt de „A. B. C." dat bij
Domeski en Wrona, twee vooraanstaande
boerenleiders, eveneens huiszoekingen heb
ben plaats gehad, zoomede bij vele leden
der boerenpartij.
RUSLAND
DE GEPEOE ONTDEKT EEN NIEUW
COMPLOT.
Een uitgebreide revolutionnaire organisatie
Volgens een bericht van het Russische
telegraafagentsckap is de Gepeoe een uit
gebreide contra-revolutionnaire organisa
tie op het spoor gekomen, welke zich ten
doel stelde le verzorging van de bevol
king met vleesch, visch, conserven en groen
ten te sabotteeren.
Het doel was hongersnood te doen ont
staan en zoodoende ontevredenheid bij de
groote massa der arbeiders te verwekken
en de dictatuur van het proletariaat op
deze wijze ten val te brengen.
De organisatie strekte haar werkzaam
heid uit zoowel tot de vleesch-, visch-, con
serven- en groententrust als bot het com
missariaat van den handel.
Leiders waren prof. R. Jansanzef, een
vroegere grootgrondbezitter en Karatysin,
die voor de revolutie hoofdredacteur van
het blad voor handel en industrie was.
Voorts behoorden tot de organisatie ver
schillende vroegere tsaristische officieren,
handelaars en fabrikanten, leden van de
kadêttenpartij en mensjewiki. Zij stonden
in betrekking met Russische emigranten
van de Witte garde en buitenlandsche ka
pitalisten, van wie zij geld en instructies
ontvingen.
Zeventien leden van de organisatie, die
reeds gearresteerd zijn, hebben een beken
tenis afgelegd. De regeering heeft het
verdere onderzoek aan het opperste col
lege van de Gepeoe overgelaten.
ZUID-AMERIKA
REVOLUTIE IN CHILI?
Zooals in 't kort gemeld, zou in de Chi-
leensche stad Conoepcion Zondagmiddag
een oproer zijn uitgebroken.
Omtrent deze aangelegenheid heeft de
Chileensche regeering een officieel com
muniqué gepubliceerd, waarin het volgen
de wordt medegedeeld: „Zondagmiddag
kwam een vliegtuig uit Argentinië te Con-
cepcion aan, waarin zich de vroegere ge
neraal Enrique Bravao, ex-kolonel Mar-
maduque Grove en drie burgers bevonden.
Zij kwamen om ongeveer vijf uur te Con-
cepcion aan.
Gezamenlijk gingen zij naar de kazernes
van het Chacabuco-regiment, die bijna ver
laten waren in verband met den feestdag.
Zij slaagden er in de wacht tot muiterij te
bewegen, maar de aanwezige officieren en
manschappen weigerden. Generaal Lira,
commandant van het garnizoen, vertrok
daarop naar de kazernes, waar hij bevel
gaf de rebellen te arresteeren, die over
gebracht werden naar het marine-station
Talcahuano en die nog heden voor den
krijgsraad zullen verschijnen".
In weerwil van dit communiqué is er
goede reden om aan te nemen dat de be
weging van ernstiger aard is dan aanvan
kelijk werd aangenomen. Het is n.l. bekend
geworden, dat verscheiden regimenten in
fanterie en artillerie, en op zijn minst een
deel van de marine te Concepcion den op-'
standelingen gunstig gezind waren. De
bladen mogen slechts de officieele bulle
tins publiceeren.
Volgens sommige berichten zouden de
opstandelingen te Concepcion de overwin
ning hebben behaald; andere berichten
bevestigen echter, dat troepen uit de stad
Talcahuano de leiders der opstandelingen,
met name generaal Bravao, hebben ge
vangen genomen'en dat deze gefusilleerd
zullen worden.
CHINA
DE BURGERKRIJG IN CHINA.
Een officieele mededeeling.
De Ohineesche legatie te 's Gravenhage
doet mededeeling van het volgende tele
gram.
Op de fronten van Peiping-Hankon en
van Lunghai hebben de regeeringslegers
aanhoudende successen behaald; zij nade
ren thans Kai-feng, Tchengtchou en Loijan,
drie belangrijke steden.
De opstandige generaals Yen Shi-Shau
en Feng Yoe Hsiang, gedwongen den strijd
op te geven, geven valschelijk het gebruik
van verstikkende gasen door de regeerings-
troepen voor.
De waarheid is dat de opstandige troe
pen tegenover de onmogelijkheid om weer
stand te bieden, verplicht zijn terug te
trekken.
De troepen van maarschalk Tsjang Hsoe
Liang zijn gisteren Peking binnengerukt,
waar zij door de bevolking met geestdrift
werden ontvangen. De ttoepen der tegen-
regeering hebben zich teruggetrokken. De
bezetting van Peking had zonder eenig in
cident plaats.
BENOEMINGEN.
In het Bisdom Haariem.
Z. D. H. heeft benoemd de volgende
weleerw. heeren:
tot Rector van het St. Franc. Gasthuis
te Rotterdam C. Hesp;
alsmede tot kapelaan te:
Noordwijk E. Meijnders,
Purmerend: J. van Ettinger,
Voorburg (H. Mart.): M. van Rhn,
Den Haag (H. Willibr.)J. Groen.
Passingen: M. v. d. Togt,
Bovenkerk: B. Drost, Neom.
Den Haag (H.H. Mart. v. G.): J. van
Woesik,
Haarlem (H. Liduina): G Luken,
R'dam (H. Laur.): H. Coppens, die kape
laan was te Den Haag (H. Jac.V
tot assistent te Pijnacker: A. Olierok,
neom.
Poging tot doodslag op een inspecteur
van politie.
Terzake van poging tot doodslag, in den
nacht van 21 op 22 Juli 1.1. te Maastricht
gepleegd op den adjunct-inspecteur van
politie W. Boersma, werd gisteren door
de Arr. Rechtbank te Maastricht J. M.,
fabrieksarbeider, thans gedetineerd, ver
oordeeld tot acht maanden gevangenis
straf, zulks met aftrek van voorarrest.
De eisch luidde één jaar gevangenis
straf.
De vlieger Gronau gehuldigd.
De Duitsche Oceaanvlieger Wolfgang
von Gronau is Zondag met het watervlieg
tuig, waarin hij den grooten tocht over den
Oceaan heeft volbracht, van Hamburg
naar Potsdam gevlogen, waar hij door een
geestdriftige menigte werd ontvangen en
door vertegenwoordigers van de Pruisische
regeering en den opperburgemeester der
stad werd begroet.
NOORDWIJK.
Raadsvacature. Door den voorzitter
van het centraal stembureau is tot opvol
ger van dr. H. van Nes als lid van den
gemeenteraad aangewezen de heer C. den
Hollander.
Villabouw. Aan den heer Lindhout
is door B. en W. vergunning verleend voor
het bouwen van een dubbel landhuis aan
den Gooweg.
NOORDWIJKERHOUT.
Diefstal. Bij den heer J. T. aan den
Heerenweg alhier is in den nacht van
Zondag op Maandag een kloek met zeven
kuikens ontvreemd. Den schijn is gewekt
alsof een hond daaraan debet is. Echter
wijzen andere teekenen er op, dat een per
soon den dader moet zijn.
Waterleiding. De hoofdleiding langs
den Heerenweg is bereids gereed gekomen
en reeds gecontroleerd en in orde bevon
den. Men is thans bezig de verschillende
woningaansluitingen te maken.
OEGSTGEEST.
Hernummering gebouwen. Zooals
Burgemeester en Wethouders in de laatst
gehouden Raadsvergadering mededeelden,
hebben zij besloten verschillende straten te
hernummeren.
Men gaat hierbij van de gedachte uit,
dat een bepaald systeem dient gevolgd.
Zoo hebben B. en W. het Raadhuis als
centrum ogenomen en van hieruit gaat men
voor zoover dat mogelijk is nummeren.
De volgende straten ondergaan hierdoor
verandering:
Het Wilhelminapark wordt even en on
even genummerd: no. 1 te beginnen bij Dr.
Hugenholtz en no. 2 bij den heer G. Kam
steeg. Tot duBver liep de nummering in
dit park door.
De Geverstraat begon te nummeren van
uit de richting Leiden en ook hier liepen
de nummers door. Voortaan begint no. 1
bij den heer Sala en no. 2 bij den heer Juf
fermans.
De Leidsche straatweg begon te numme
ren aan den Warmonderweg. Dit is nu om
gekeerd en de nummering begint bij Wed.
Kamerlingh Onnes met no. 1. De nummers
loopen hier door daar slechts een zijde be
bouwd is.
De Rijngeesterstraatweg begon te num
meren bij splitsing van Wijttenbachweg,
voortaan begint dit vanaf het Witte Huis.
De Dorpsstraat was genummerd vanaf
de Kanaalbrug en de nummers liepen door.
Voortaan begint de nummering vanaf Bij
dorp en wordt even en oneven genummerd.
No. 1 is Mej. Zeestraten (Grunerie).
De lanen in het Prins Hendrik en Julia-
napark worden alleen genummerd vanuit
de richting Geversstraat.
De van Wijttenbaohweg wordt genum
merd vanaf de richting Terweeweg.
VOORSCHOTEN.
Kindje verdronken.
Hedenmorgen om 11 uur is bi; de Steenen
Muur het 1 1/2-jarig kind van D. Lange-
veld in een onbewaakt oogenblik achter
de ouderlijke woning te water gevallen en
verdronken.
Dit nummer bestaat uit drie bladen
Zij, die zich vanaf heden opgeven
als abonné, ontvangen de courant
tot 1 October a.s. gratis
DE ADMINISTRATIE
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Het Nederlandsche standpunt inzake tie
uitlegging der meestbegunstigingsclausule.
Weer een nieuw complot in Rusland.
Wat gebeurt er in Chili?
BINNENLAND.
De gemeente-secretaris van Epe (Gld.)
door een auto overreden en gedood. (Gem.
Berichten, 3de blad).
VOORHOUT.
Concert. Gisteravond had het uitge
stelde concert plaats, hetwelk werd gege
ven door de R. K. Muziekvereeniging „St.
Cecilia" en de Zangvereeniging „Voor-
houtsch Gemengd Koor" in de muziektent.
Ongeveer kwart over acht begon de
muziekvereeniging met het „Wilhelmus"
gevolgd door een tweetal andere muziek
stukjes. Hierop trad de zangvereeniging
met enkele zangnummers op, om vervol
gens wederom opgevolgd te worden door
eenige nummers gegeven door de muziek
vereeniging.
Het concert werd vergezeld door Plu-
vius en vandaar dat de belangstelling voor
dit concert niet. bijster groot was te noe
men. Ondanks alles wist de zang- zoowel
als de muziekvereeniging toch nog ap
plaus te behalen bij de weinige luisteraars.
WARMOND.
Gemeentebegrooting. De begrooting
dezer gemeente voor het dienstjaar 1931,
die in den Raad is aangeboden bedraagt
in ontvangst en uitgaaf voor den gewonen
dienst een bedrag van 135657.687a «n
voor den kapitaaldienst een bedrag van
8500.—.
R. K. Wijkverpleging. Tot secreta
resse van de R. K. Wijkverpleging alhier
is benoemd mej. N. van Delft en zulks ter
vervanging va-n mevr. Sonsbeck-Verwer
die vertrokken is naar Overveen, Huize
Duinrust.
Bode-concierge. Tot bode-concierge
dezer gemeente zal worden aangesteld de
heer B. G. Steekers, thans gemeente-veld
wachter.
De voor deze functionaris gebouwde
woning nabij het nieuwe gemeentehuis
zal door hem eerstdaags worden betrok
ken.
Daar het nieuwe gemeentehuis een
telefonische doorverbinding heeft met
Leiden, bestaat bij hem gelegenheid des'
nachts, bij dringende noodzakelijkheid, van
de telefoon gebruik te maken.
GEMEENTERAAD VAN ALKEMADE
ABBENES.
Bekroond. Het fanfarecorps „Wilhel-
mina" alhier behaalde onder de bekwame
leiding van zijn directeur, den heer A. van
Leeuwen, op het concours te Hazerswoude,
eer eerste prijs in de concertwedstrijd en
een eerste prijs in de marschwedstrijd. Mooi
zoo „Wilhelmina".
De Raad dezer gemeente vergaderde
Maandagmiddag ten 2.30 uur. Voorzitter
de Burgemeester. Tegenwoordig alle le
den. Na opening der vergadering met het
gebruikelijke gebed worden de notulen van
de vorige vergadering gelezen en onveran
derd' vastgesteld.
Aan de orde de agenda: lo. Aanbieding
van de gemeente-begrooting. De gemeen
tebegrooting door B. en W. opgemaakt en
sluitende in ontvangst en uitgaaf met een
bedrag van 20.984.25, wordt in handen
gesteld van de commissie voor onderzoeir.
Het suppletoir-kohier Hondenbelasting,
dienstjaar 1930 wordt vastgesteld met een
bedrag ad 16.In bespreking komt een
voorstel van B. en W. tot het verleenen
van eervol ontslag aan mej. A. Sehweer,
onderwijzeres aan de openbare lagere
school te Kaag, ingaande 1 Januari 1931,
wegens opheffing van hare betrekking.
en W. deelen den Raad mede, dat wegens
de stichting van een R. K. Bijzondere la
gere school in een naburige gemeente het
getal leerlingen op de openbare lagere
school te Kaag zoodanig is teruggeloopen,
dat het gemiddeld aantal leerlingen over
het jaar 1930 naar den maatstaf van arti
kel 28, 6e lid der Lageronderwijswet bene-
I den 33 zal blijven. Het gevolg hiervan is,
dat aan deze openbare school op 1 Januari
1931 slechts één hoofd mag verbonden zijn,
wiens jaarwedde door het Rijk aan de ge-
meente wordt vergoed, zoodat deze ge-
meente bij niet-ontslag aan mej. Sehweer
thans onderwijzeres haar jaarwedde voor
rekening dezer gemeente dient te nemen.
Aangezien B. en W. de noodzakelijkheid
niet inzien om haar vanaf 1 Januari 1931
voor rekenirig dezer gemeente te nemen,
terwijl bovendien uit de aanwezigheid van
een boventallige leerkracht groote finan-
tieele offers voor deze gemeente kunnen
voortvloeien, wordt voorgesteld de onder
wijzeres met ingang van dien datum eer
vol ontslag te verleenen uit hare betrek
king. Uit 's Rijks kas wordt dan aan haar
wachtgeld verleend. Z. h. s. wordt het
voorstel van B. en W. aangenomen.
Voorstel van B. en W. om over te gaan
tot onderhandsche verhuring van drie
woonhuisjes te Oude-Wetering, een woon
huis te Nieuwe Wetering, een woonhuis te
Rijpwetering en tot onderhandsche verhu
ring van een perceel tuinland gelegen in
het water de Poel te Roelofarendsveen.
De Voorzitter deelt mede, dat de huurter
mijnen van deze eigendommen binnenkort
afloopen, zoodat opnieuw tot verhuring
dient te worden overgegaan. B. en W.
stellen den Raad voor de drie woonhuis
jes te Oude-Wetering wederom op dezelf
de voorwaarden aan de tegenwoordige
huurders te verhuren, evenzoo het woon
huis te Rijpwetering aan P. Zoetemelk,
het woonhuis te Nieuwe Wetering wenscht
te huren P. van Leeuwen, te Rijpwetering,
terwijl de tegenwoordige huurder van het
tuinland M. A. Otten den wensch te ken
nen heeft gegeven dit tuinland weer voor
den tijd van drie jaren te willen inhuren
tegen dezelfde voorwaarden zijnde tegen
1.20 per R.R. cn onder voorwaarde dat
voldoende grond op het land wordt ge-