21ste Jaargang
MAANDAG 21 JULI 1930
No. 6648
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
KERKNIEUWS
UIT DE OMGEVING
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
f2.50 per kwartaal
Voor Leiden 19 cent per week
Bij onze Agenten 20 cent per week
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
bet dubbele van bet tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten boogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en
verbuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit drie bladen
BELG1E
BELGIE'S EEUWFEEST.
Défilé van oud-strijders te Brussel.
Ter gelegenheid van België's honderd
jarige onafhankelijkheid heeft Koning Al-
bert Zondagochtend het corps diplomatique
ontvangen. De deken, mgr. Micara, richt
te in een rede de vurigste gelukwenschen
tot den Koning. België, zoo zeide hij, dat
gehecht is aan de edelste doeleinden en in
staat tot het schoonste initiatief, ziet zijn
prestige met den dag groeien; wij zijn
overtuigd, dat de Belgen, geschraagd door
de krachtige eigenschappen van hun ras,
voor hun land met Gods hulp een toekomst
zullen bouwen, die het roemrijk verleden
waardig is.
De koning antwoordde, dat het noodig
is voor België's toekomst, dat de Belgen
in vrede werken en weten, dat er een
dracht en vriendschap bestaat tusschen
de volken. Hij begroette in de gezanten
de boodschappers van dien vrede en hij
verzocht hun, den onderscheidenen staats
hoofden zijn hartelijken dank over te
brengen voor hun gevoelens.
Des middags is een groote optocht van
oud-strijders, „het défilé der overwinning"
genaamd, langs de koninklijke familie ge
trokken. Dit défilé, dat ook door den mi
nisterraad werd bijgewoond, en dat door
fraai weer was begunstigd, duurde twee en
een half uur, en wekte bij de talrijke toe
schouwers groote geestdrift. De koning
richtte een proclamatie tot de troepen,
waarin hij hun hulde en dank bracht.
Des avonds was de koning met prins
Leopold en tal van militaire autoriteiten
de gast aan een banket van onder-offi
cieren en soldaten, die tijdens den oorlog
op het slagveld tot ridder in de Leopolds
orde waren benoemd; van de 248 gerid-
derden zijn er nog 157 in leven.
De koning sprak er in zijn tafelrede zijn
vreugde over uit, dat hij de oud-strijders
vereenigd terug vond tergelegenheid van
het eeuwfeest. Wij wenschen, aldus Koning
Albert, vurig den wereldvrede, maar de
kleine landen kunnen pas ontwapenen als
de groote heb voorbeeld hebben gegeven.
De Koning besloot met vertrouwen uit te
spreken in de toekomst, nu hij, zooals
thans, constateert, dat-de eenheid tusschen
Vlamingen en Walen in één wapenbroeder
schap blijft voortbestaan.
DUITSCHLAND
HINDENBURG IN HET RIJNLAND.
Daverend Welkom aan den Vrijen
Duitschen Rijn.
Ter gelegenheidvan de bevrijdingsfees
ten in het Rijnland maakt de Duitsche
rijkspresident een rondreis door het be
vrijde gebied.
Zaterdagmorgen heeft hij Spiers bezocht
daarna begon te half twee 's middags zijn
tocht door den Paltz.
Slechts moeilijk laat zich 'n beeld schil
deren van de schitterende huldiging, die
den grijzen rijkspresident door alle kringen
werd gebracht. In ieder klein wijndorp,
dat zijn auto passeerde op zijn tocht, had
de bevolking zich tot- den laatsten man
langs den weg opgesteld. Ouden van dagen
en zieken zaten voor de vensters en heb
gewuif en hoch-geroep nam geen einde. In
een dorp had men een kleinen drie-jari
gen op een tafel gezet en boven hem een
plakkaat aangebracht met: „Welkom aan
mijn eerepeter". In de plaatsen, waar een
oogenblik werd stilgehouden, in Keustadt,
Germersheim en Durkheim was het verder
rijden nauwelijks meer mogelijk, daar de
geestdrift zich zoo spontaan uitte, dat de
menigte de open auto van den Rijkspresi
dent dicht omstuwde. Overal klonk het
Duitschlandlied op, overal mengden de
klokken haar bronzen stemmen in de feest
vreugde. In Ludwigshafen geschiedde de
intocht met moeite; de politie kon de me
nigte niet in toom houden. De menschen-
massa week ook niet, toen op de Musik-
plaz het vriendelijke zomerweer omsloeg.
Van den aanlegsteiger, waar de Rijkspresi
dent aan boord van de stoomboot ging,
wenkten tienduizenden hem een afscheids
groet toe.
Hetzelfde beeld bood de Rijn tot Mainz
toe. De booten, die Hindenburg begeleidden
waren stampvol. Ergens stond met reuzen
letters „Welkom Hindenburg aan den
vrijen Duitschen Rijn". Overal kraakten
kanonschoten en huilden scheepssirenen
den President ten groet.
Terwijl de Rijkspresident den Rijn af
voer, kon men op de oevers dichte men-
schenmassa's waarnemen. Van de stamp
volle plezierbooten, die heb presidentelijk
schip ontmoetten, werd geroepen en ge
wuifd. Te ongeveer 5 uur kondigde kanon
gebulder de aankomst van den Rijkspresi
dent te Worms aan.
Aan boord van het stoomschip, dat zijn
naam draagt, is Hindenburg vervolgens des
avonds om half acht te Mainz aangekomen.
Rond de landingsplaats waren tienduizen
den menschen bijeengestroomd, die den
Rijkspresident bij het verlaten van het
schip hulde brachten. Op den Rijnstroom
waren alle bij Mainz liggende schepen tot
het houden van een parade bijeengekomen.
Bij aankomst van den president werden sa
luutschoten afgevuurd. Reeds tevoren wa
ren vliegers den president tegemoet gevlo
gen, om hem op het laatste traject als
eeregeleide te dienen.
Zondagochtend te ongeveer kwart voor
elf kwam de rijkspresident, vergezeld door
verschillende rijksministers en ministers
van de omringende landen, op de Schiller-
platz, waar het bevrijdingsmonument werd
onthuld.
In heb stadhuis, waar de feestbijeen-
komst plaats had, hield dr. Curtius, rijks
minister van buitenlandsche zaken, een
groote rede, waarna aaii de hooge gasten
een lunch werd aangeboden.
Toen de lunch juist was begonnen ver
scheen het luchtschip „Graf Zeppelin" bo
ven de stad, luide toegejuicht door de be
volking. Geruimen tijd bleef de luchtreus
boven Mainz kruisen.
Des middags vertrok Hindenburg na
een telegram te hebben gezonden aan de
weduwe van Stresemann, naar Wiesbaden,
waar hij in het Kurhaus gehuldigd werd.
Tr Wiesbaden was het gedrang in de
straten bijna levensgevaarlijk. Toen de
Rijkspresident het Kurhaus verliet, kwa
men de estafetten aan uit Saarbrucken, Co-
blenz, den Eifel, Worms en Aschaffenburg
om Hindenburg de hulde der steden en dor
pen uit hun gebied over te brengen. Op
heb sportterrein woonde de president een
door 5000 kinderen gegeven opvoering bij.
Vervolgens begaf hij zich naar Elswille,
waar hij bij den Rijkscommissaris voor het
voormalige bezette gebied, Langwerth
von Simmern, zijn intrek nam. Daar zal
hij uitrusten van de vermoeienissen dezer
eerste fcwee dagen.
Heden vinden geenerlei officieele bezoe
ken plaats.
SOCIALISTEN DOEN NIET MEE.
Het kringbestuur der sociaal-democra
tische partij publiceert in heb Keulsche
partijblad een boodschap aan de leden,
waarin deze verzocht worden niet aan de
bevrijdingsfeesten deel te nemen. In deze
boodschap heet het, dat de sociaal-demo
cratische partij niet daar kan verschijnen,
waar ook de Stahlhelm verschijnt. Dit ver
toon met de Stahlhelm, hoe uiterlijk ook,
moet scherp worden afgewezen.
Het kringbestuur grijpt echter het reeds
lang opgevatte plan weder aan, om op het
geeigende tijdstip zelf een bijzonder be
vrijdingsfeest te organiseeren, dat met een
partijfeest verbonden zal worden.
De reeds in Koblenz aangekondigde soci
aal-democratische deelnemers aan de fees
telijkheden, worden verzocht hun toezeg
gingen terug te treken. Slechts de sociaal
democraten, die in een ambtelijke hoeda
nigheid zijn uitgenoodigd, worden vrijge
laten al dan niet tegenwoordig te zijn.
ENGELAND
DREIGENDE SPOORWEGSTAKING IN
IERLAND.
De Londensche bladen melden dat een
spoorwegstaking in den Ierschen yrijstaat
aanstaande is. Vijfhonderd vijftig passa
giers uit Engeland, die Zaterdag te Kings
town landden, kwamen tot de ervaring dat
er geen treinen verbroken naar Dublin of
de andere plaatsen van heb land.
De Daily Express is van meening, dat
een algemeene spooorwegstaking in Ier
land onvermijdelijk is, als de regeering van
den Vrijstaat niet ingrijpt.
PORTUGAL
DE JONGSTE SAMENZWERINGEN.
Volgens een bericht der „Chicago Tri
bune" uit Lissabon, is het aantal arresta
ties in verband met de ontdekte samenzwe
ring tegen de dictatuur zeer groot. Bij de
beweging, welke de wederinvoering der
grondwet beoogde, waren zeer vele officie
ren, w.o. de generaals Cardosa en Barbesa,
betrokken. De arrestanten worden naar
de Azoren overgebracht.
Het garnizoen van Lissabon houdt zich
op alle gebeurtenissen voorbereid.
BRITSCH-INDIE
GANDHI ONWILLIG?
Nieuwe ernstige botsingen.
'Naar de speciale correspondent van de
„Petit Parisien" te Bombay meldt, heeft
Gandhi, die met toestemming van den on
derkoning in zijn gevangenis is geinter-
viewd, verklaard dat hij er niet aan denkt
de burgerlijke ongehoorzaamheid-beweging
te staken, daar hij niet veel vertrouwen
meer zeide te hebben in het woord van
Engeland.
Tc Jubbulpore in den Punjab hebben
Vrijdag ernstige onlusten plaats gehad.
Een groote menigte heeft een aanval ge
daan op een vrachtwagen, waarmede ge
tracht werd, sterke drank te vervoeren
van het staatsentrepot. Congresvrijwilli-
gers hadden reeds eenigen tijd de wacht
gehouden voor de poort van het entrepot,
zoodat het de douane niet mogelijk was,
den alcohol te vervoeren. Toen ten slotte
gepoogd werd, den alcohol met den vracht
wagen weg te rijden, gingen do vrijwilli
gers op den weg liggen. De politie trachtte
hen uiteen te drijven, doch door een groo
te menigte werd met steenen naar de
agenten gegooid.. Ook een charge bleek
geen uitwerking te hebben, waarna de po
litie zich genoodzaakt zag, acht salvo's op
de menigte te lossen. Twaalf agenten wer
den gewond, o.w. twee ernstig. Vijftien
personen uit het publiek moesten in het
ziekenhuis worden opgenomen. Het totale
aantal gewonden wordt op zestig geschat.
De toestand is thans kalm; het gevaar
voor nieuwe ongeregeldheden schijnt ge
weken te zijn.
RUSLAND
NAAR SOVJET-RECHT.
De „Hamburger Edho" bericht:
De heer Schainihold, die sedert vier
jaren op een voorname post is bij de
Duitsch-Russische opslag- en transport-
maatschappij „Derutra", te Hamburg,
kreeg voor eenigen tijd. van Sovjet-zijde
in Rusland het bevel, onmiddellijk, en
dat binnen weinige dagen, naar Rusland
af te reizen, om daar over een of andere
aangelegenheid verantwoording af te log
gen. Schainihold weigerde en werd daarop
door een rechtbank te Moskou ter dood
veroordeeld. Op 18 Juli werd nu de 18-
jarige zoon van Sehainhold door den in
Russischen dienst staanden kanselarij
secretaris Schmidt naar Kiel gelokt en
daar op een schip gebracht, dat onmid
dellijk naar Rusland afvoer. Wat daar
met hem zal gebeuren, of gebeurt, daar
over heeft de vader tot nog toe geen
enkel bericht. Men vermoedt echter, dat
de minderjarige, naar Sovjet-recht, de
Tsjeka, als gijzelaar zal dienen.
DE MAASTRICHTSCHE HEILIG-
DOMSVAART.
Zaterdag brak het zonnetje voor het
eerst sedert den vorigen Zondag weder
door en werd aan Maastricht met haar
versieringen weder kleur gegeven.
De tocht naar den St. Pietersberg met
haar onderaardsche gangen, alsmede het
concert op het Vrijthof werden successen
zoodat met blijde hope de Zondag tege
moet werd gezien.
Ook Zondag hield het weer zich uitste
kend en zoo werd het al vroeg zeer druk
in de Limburgsche hoofdstad.
Een Pontificale H. Mis, opgedragen dooi
den hoogeerw. heer prelaat van Rochefort,
was de inzet van dezen feestdag.
In de Redoutezalen sprak jhr. Ruys de
Beerenbrouck in een vergadering van do
Limburgsche Vincentianen.
Het hoogtepunt van den dag was, even
als vorigen Zondag, de historische recon
structie van den intocht van Maxirailiaan
van Oostenrijk.
Ditmaal was de stoet vergroot door de
opname van enkele muziekkorpsen, die.
hoewel 'fc trekken van muziek in een der-
gelijken stoet natuurlijk historisch onjuist
is, toch dankbaar door het weder geweldig
talrijke publiek werd aanvaard.
Weder bood het Vrijthof een schitteren
den aanblik. Onder de talrijke autoritei
ten op het imposante plein was ook de
minister-president jhr. Ruys de Beeren
brouck.
Ook ditmaal kon de burchtbestorming
op de Maas in verband met den zeer snel
len stroom niet doorgaan.
FRATER ADRIAN US t
DE BLINDENVADER TE GRAVE
OVERLEDEN.
Zijn levenswerk.
Iri het Blindeninstituut te Grave is in
den ouderdom van 74 jaren en in het 57ste
jaar van zijn kloosterleven overleden de
bekende vader der blinden de eerw. frater
Adrianus, in de wereld de heer W. A.
Kemps, geboren te 's-Hertogenbosch.
Zijn heele leven heeft frater Adrianus
gewijd aan de blinden, om hun lot te ver
zachten en hun het gemis der oogen min
der te doen gevoelen.
Op 22 September 1876 werd de eerw.
frater Adrianus uit het Moedehuis te Til
burg overgeplaatst naar het St. Henricus-
gesticht te Grave, om zich daar te wijden
aan het onderwijs der jonge blinden.
In 1922 vierde frater Adrianus zijn gou
den kloosterfeest, bij welke gelegenheid H.
M. de Koningin de groote verdiensten van
dezen eenvoudige frater beloonde met het
officierskruis der Oranje Nassauorde.
Met bijzondere toewijding trok de jeug
dige frater-onderwijzer zich het lot der
arme blinden aan. Op alle mogelijke wijzen
trachtte hij het vanzelf sprekend tekort
aan ontwikkeling zijner blinde leerlingen
te verminderen. Hij vond vele leermidde
len uit of verbeterde en vervolmaakte die.
Ook in niet-katholieke kringen was fra
ter Adrianus en zijn werk bekend.
In de liberale „Nieuwe Rotterdamsclie
Crt." van 25 Augusteus 1926 wijdde de heer
A. jW. K. Tamson uit Den Haag een feuil
leton aan frater Adrianus bij gelegenheid
van diens gouden jubileum als blinden-
onderwijzer.
Aan dit feuilleton is het volgende ont
leend
Het is mij als nïet-katholiek meer dan
een genoegen, eens uiting te kunnen ge
ven aan de groote bewondering, die mij
vervult voor een man, die zich op 2 Sep
tember juist 50 jaren lang aan het blinden
onderwijs heeft gegeven.
Buiten den helaas beperkten kring van
de vrienden der blinden is hij vrijwel on
bekend. Maar daarbinnen heeft de naam
van frater Adrianus een vertouwden, mooien
klank en kan deze hoogst-bescheiden blij
moedige op gevoelens van genegenheid, ge
mengd met een beetje trots, staat maken.
Hierbij behoef ik mij niet te beperken tot
onze roomsche medeburgers: protestanten
en joden, Nederlanders en buitenlanders
kennen door zijn werk, ook voor hunne
blinden verricht, onzen eigen frater Adria
nus. Hij heet natuurlijk ook anders. In of
ficieele stukken, zooals zijn geboorteakte,
wordt hij genoemd W. A. Kemps.
De levensgeschiedenis van dezen man
van internationale beteekenis is gauw ver
teld. Ik vernam haar, toen zijn waardige
vriend aan den lessenaar zat van zijn kan
toortje naast de Braille-drukkorij.
In het St. Henricusgesticht to Grave, in
187G nog een inrichting ter verzorging van
verwaarloosde kinderen, waren ook 5 blin
den opgenomen, die een speciale oplei
ding vereischten. Frater Adrianus werd
daartoe als even twintigjarig jongeling
aangewezen en kwam te staan voor dezo
taak, die zijn geheele verdere leven zou vu-1
len. Dat dit ten minste een halve eeuw
zou duren, werd niet verwacht. Immers
frater Adrianus was door de dokters opge
geven wegens de maagkwaal, waaraan hij
leed, waar dan nog tuberculose bijkwam.
Hij hield het tegen verwachting nog 10 jaar
vol, maar toen scheen het einde te moeten
komen. Een ander frater, Theophilus, vtercl
gezonden om zijn werk over te nemen....
Maar tegen ieders verwachting herstelde
de opgegeven lijder en hij voelt zich thans
even gezond als zijn opvolger, die nu gele
genheid kreeg meer op zijn gemak de pae-
dagogie der blinden te bestudeeren.
Om volledig te kunnen beseffen, wat
frater Adrianus in al die jaren met voor
beeldig geduld en grenzelooze toewijding
voor de blinden heeft gewrocht, moeten we
er ons toch even van doordringen wat zijn
leerlingen missen, waardoor zij in hun le
ven bij anderen achterstaan.
Deze drukletters, waardoor ik tracht
mijn gevoelens ten opzichte van fr. Adria
nus aan u mede te deelen, zijn een volko
men geheim voor onze blinde medeschep
selen. Dit eenvoudige sommetje: 10.000
maal 1.00 is 10.000 kunnen zij niet con
troleeren. Zij ruiken slechts den geur der
bloemen, maar kennen niet de schoono
vormem Zij voelen slechts de fijne krullen,
maar zien niet het blonde kinderkopje.
Niets zien zijaltijd is het duistere nacht.
Zie, dat is diep treurig, en ik kan mij
voorstellen, dat een ziende, die bind word,t
een eind aan alles tracht te maken. Als hij
niet tijdig 'n man als fr. Adrianus ontmoet.
Dan kan hem berusting geleerd worden in
zijn lot; hem bijgebracht- worden, dat zijn
verder leven geen lijdensweg behoeft te
zijn. Hij kan voor zijn correspondentie met
de zienden het Brailleschrift leeren, waar
mede de blindgeborenen allewetenschap
in zich hebben moeten opnemen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Hindenburg houdt een triomftocht door
het bevrijde Rijnland.
Typhoon in Korea en Japan (Buitenl.
Berichten).
BINNENLAND.
Overleden is frater Adrianus, de blinden-
vader te Grave. (Kerkn., 1ste blad).
Te Haarlem is een auto tusschen twee
trams geraakt. Een doode. (Laatste Be
richten).
Te Lisse zijn twee kinderen overreden.
Een gedood. (2de blad).
NEDERLANDSCH PRIESTER
INSTITUUT TE ROME
De inschrijving, ook in ons blad gehou
den, ten bate van het Nedcrlandsch Pries
terinstituut te Rome zal 31 Juli worden
gesloten.
Wij hebben er al meer op gewezen, dat
Katholiek Nederland hier een daad van
nationale fierheid moet stellen, een daad
van eerbiedwaardige nationale trots.
Zoo onder onze lezers nog zijn, die
voor den bouw van het Nederlandsch
Priesterinstituut te Rome een offer willen
brengen, verzoeken wij hen, dat te doen
voor 31 Juli.
En hier raak ik weer aan het levenswerk
van den jubilaris, waarvan reeds in 1885
op een internationale tentoonstelling te
Amsterdam aan minister Heemskerk Sr.
getuigd werd in de volgende woorden:
„Excellentie, als u den stand van Grave
heeft ingezien, dan kunnen de andere in
zendingen u niets nieuws meer leeren
De daar gedemonstreerde leermiddelen
waren geheel bedacht en eigenhandig ver
vaardigd door den man, die hierdoor voor
goed zijn naam vestigde.
MGR. W. BOUTER.
Naar wij vernemen, vertoeft Mgr. W.
Bouter, bisschop van Nellore, momenteel
in het St. Joseph's foreign Missionary Col
lege Mill Hill te Londen, waar hij zeven
en twintig priesters en zes en twintig sub
diakens zal wijden.
Waarschijnlijk zal Z. D. H. op *23 Juli
a.s. het missiefeest te Boxtel bijwonen,
dat gehouden wordt ter gelegenheid van
het 75-jarig bestaan van hot Genootschap
van de Heilige Kindsheid aldaar.
Den 2-lsten Juli is Z. D. H. wederom in
Amsterdam terug. „Msb."
PASTOOR H. J. VAN DE VEN
EERE-KANUNNIK.
Bij gelegenheid van het eeuwfeest van
de parochie van den H. Antonius Abt te
Scheveningen, waarvan de herdenking gis
teren op luisterrijk© wijze plaats vond
door Mgr. Aengenent, Bisschop van Haar
lem, werd een plechtige H. Mis opgedra
gen, werd de zeereerw. heer pastoor H. J.
van de Ven tot eere-kanunnik benoemd.
NOORDWIJK.
Fanfarecorps „Excelsior". Gisteren
is het Fanfarecorps „Excelsior" naar het
concours in Rotterdam geweest, uitge
schreven door den Zuid-HoMandschen R.K.
Bond van Harmonie- en Fanfarecorpsen.
Welgemoed trokken zij 's morgens in een
tweetal comfortabele autobussen naar Rot
terdam, war hun verwachtingen met oen
len prijs, in de derde afdeeling met 317
punten werden bekroond. Moge dit succes
voor hen en hun directeur, den heer Com.
de Haan, een spoorslag wezen op den in-
:n weg voort te gaan.
Winkelweek. Dc Xoordwijksche Win
keliersvereniging zal te Xoordwijk aan
Zee evenals vorig jaar, ook dit jaar weder
een winkelweek organiseeren en wel van
5—12 Augustus a.s. De deelname voor de
leden is gratis, voor niet-leden zal het
inleggeld drie gulden bedragen.
