21ste Jaargang
ZATERDAG 5 JULI 1930
No. 6635
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
3)e ÊeicbeJre 6ou/fco/nt
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de, Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tariefberekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop en verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
DUITSCHLAND
ONLUSTEN TE MAINZ JEN
WIESBADEN.
Steeds nieuwe aanvallen op separatisten.
Te Mainz is het nog steeds onrustig.
Donderdagavond drong een menigte van
ongeveer 1000 mensohen samen op de
markt en in de Ludwigstrassc. Het doel
van den aanval was het warenhuis der
firma Lahnstein, welks eigenaar als sepa
ratist bekend staat.
De politie greep echter terstond krach
tig in en dreef de menigte uiteen. De
strijd duurde van 10 uur 's avonds tot 1
uur 's nachts, daar de menigte telkens
opnieuw opdrong. De verdere nacht is
kalm verloopen. Een der vroegere leiders
van dc separatistische beweging, de ge
neesheer Dr. Fr. Both, heeft uit angst voor
de wraak van de bevolking met zijn vrouw
een poging tot zelfmoord gepleegd. De toe-
stand der ongelukkigen, die cyaankali in
namen, moet hopeloos 2ijn.
Ook tc Wiesbaden kwam het tot uit
spattingen. Uit verschillende deelen van
de stad schoolde het grauw samen en viel
de huizen aan van personen, die van sepa
ratisme verdacht werden. In verschillende
gevallen was de .politie niet tijdig genoeg
ter plaatse, om vernielingen te verhinde-
Het schijnt wel zeker, dal de relletjes
in Wiesbaden zoowëTals te Mainz op touw
gezet zijn door een zelfde groep, die de
desbetreffende plannen reeds lang te
voren heeft opgevat.
In verband met de nog voortdurende
agitatie tégen de z.g. separatisten heeft
de Wiesbadensche politie zich genood
zaakt gezien, uit Frankfurt assistentie te
vragen. Twee inspecteurs, 30 rechercheurs
en 60 agenten zijn reeds van daar naar
Wiesbaden onderweg.
Gisterochtend heeft een troep separatis-
tenstraffers kans gezien een sigarenwin
kel te bestormen en te vernielen.
ROEMENIE
Mme. LUPESCU IN ROEMENIE?
Een Wolff-telegram uit Berlijn ontleent
aan de „Nachtausgabe" volgend bericht:
Het heet, dat madame Lupescu te Boe
karest is aangekomen en haar intrek in
Sinaia heeft genomen.
In die plaats bevindt zich, zooals men
weet, het zomerverblijf van den koning.
Op last van den vorst zouden haar in
Sinaia kamers zijn gereserveerd. De ko
ning wordt heden in Sinaia verwacht. Ook
verluidt, dat te "Boekarest een villa voor
genoemde „madame"' wordt ongericht.
HONGARIJE.
HET GEHEIM VAN EEN HONGAARSCH
MASSA-MOORDENAAR.
In een kleine plaats der vroegere Hon-
gaarscke (thans Roemeensdie) provincie
Zevenburgen verspreidde zich dezer dagen
het gerucht, dat een blikslager, die daar
eenigen tijd'geleden zelfmoord gepleegd
had, niemand anders was dan Béla Kisz,
die onder een valschen naam in het dorp
op de helling der Karpathen woonde. Zulke
geruchten duiken om de paar jaar telkens
op. Waar twijfel bestaat, begint de fanta
sie te werken.
Van Béla Kisz, den Hongaarschen mas*
sa-moordenaar, den Blauwbaard van Cia-
kota, werd beweerd, dat hij tijdens den
oorlog gesneuveld was. Maar men weet
hoe moeilijk het was om die massa lijken
te identificeeren en men meent daarom in
Hongarije nog vaak, dat Béla Kisz, de
afschuwelijke misdadiger, die in de crimi-
neele geschiedenis van Hongarije bekend
is, ergens in het verborgen leeft.
Het was in Mei 1910. Een oude dienst
bode in het 'kleine plaatsje Cinkota, bij
Boedapest, vertelde een zonderlinge ge
schiedenis. lederen Vrijdag was zij werk
zaam geweest in het huis van Béla Kisz,
de blikslager, om de woning en de werk
plaats op te ruimen. Alle vertrekken moest
zij dan schoonmaken op één kamer na, die
altijd gesloten was. Een keer had zij het
gewaagd, om nieuwsgierig door de bestofte
vensters in de bedoelde kamer naar binnen
te gluren, maar werd daarbij door Kisz
betrapt, die haar woedend beval, nooit
meer het huis te betreden.
De gesloten kamer was heelemaal leeg,
vertelde de oude vrouw, alleen langs een
der wanden stonden 7 metalen vaten.
Béla Kisz had gezegd, dat die vaten pe
troleum bevatten. Toen de autoriteiten deze
geschiedenis te weten kwamen, had Béla
Kisz ziéh reeds uit de voeten gemaakt. Hij
bevond zich aan het Servische front. De
woning werd geopend om daar den zoo-
genaamden voorraad petroleum in beslag
te nemen.
Mén vond in do 7 vaten echter geen pe
troleum maar.... 7 vrouwënlijken.Ze
ven meisjes die alle sporen van wurging
aan den hals vertoonden.
De vaten waren hermetisch gesloten, de
lijken waren dus nog gaaf genoeg om ge
ïdentificeerd te worden. Men vond dozijnen
quitanties van advertenties, die in verschil
lende provinciale bladen gestaan hadden:
huwelijksadvertenties en annonces van
waarzegsters. Het was duidelijk dat Béla
Kisz met behulp van deze annonces trouw
lustige meisjes en dames, die de toekomst
wilden kennen in zijn woning lokte, om hen
van goud en geld te berooven en ze daarna
koelbloedig te vermoorden. Men zocht ver
der en vond in den tuin nog 10 vrouwen-
lijken begraven en tenslotte r een nabij
gelegen bosch nog tien lichamen van meis
jes. De meeste waren dorpskinderen van
heb platteland. Men behoefde niet lang
naar den massa-moordenaar te zoeken. De
troepen-commandant meldde, dat de infan
terist Béla Kisz uit Cinkota in een mili
tair hospitaal in Servië aan typhus ge
storven was. De politie stelde zich echter
met deze schriftelijke verklaring niet tevre
den. Er werd een ambtenaar der crimineele
politie naar het Zuidfront gestuurd om een
eventueele vergissing na te gaan.
„Hij was een aardige, zachte jongen met
blond haar en blauwe oogen" vertelde
de ziekenverpleegster vol medelijden. Zij
had Béla Kisz in zijn laatste iu*en bijge
staan.
Maar de massa-moordenaar van Cinkota
was toen al 35 jaar en zag er absoluut niet
zachtaardig uit. Blijkbaar had hij zijn eigen
identiteitsplaatje met die van een zwaar
zieken kameraad verwisseld.
Het onderzoek werd voortgezet, maar
tevergeefs. Onder de levenden vond men
den echten Béla Kisz niet en onder de doo-
den was het vergeefsche moeite hem te
zoeken. Hf." 1 15 jaar zijn sindsdien voor
bijgegaan. Het processtuk van Béla Kisz
ligt bestoft onder in een aktenkast van de
justitie te Boedapest, maar de fantasie van
het volk is nog steeds niet tot rust geko
men.
In de Hongaarschc dorpen, waar Bola
Kisz zijn slachtoffers gehaald heeft, dui
ken telkens weer geruchten op overeen
vermeende Béla Kisz, maar tot nu te heb
ben alle onderzoekingen absoluut geen re
sultaat opgeleverd.
BULGARIJE.
EEN KöPENNICK IN BULGARIJE!
Nadat Bulgarije een nieuw kabinet ge
kregen heeft zijn er op verschillende de
partementen heel wat wi^igingen gekomen.
Oude ambtenaren zijn verdwenen en door
nieuwe vervangen.
En lang niet alle ambtenaren hebben
zich aan de stem van hun.nieuwen Minister
kunnen gewennen, velen kenden ze niet
eens.
Van deze omstandigheden werd gebruik
gemaakt door een paar postboden van het
v:.jfde hulpkantoor in 'ofia, .Ve niet tevre
den waren met hun dienst. Vóór de oprich
ting van dio hulpkantoren werden de brie
ven van het centraal kantoor uit in dc
buitenwijken besteld en de postboden de
den. er heel gemoedelijk een heelen dag
over om hun bestelling te bezorgen. Wan
neer er klachten kwamen van het publiek
over te late briefbestelling hadden zij altijd
de verontschuldiging bij de hand, dat hun
wijk zoo groot was en de afstanden veel
tijd vorderden. De directeur der nieuwe
kantoren ging de nalatige postbeambten
echter streng na, zoodat deze niets liever
wenschten dan weer maar rechtstreeks on
der het Centraal buraeu te komen.
Op zekeren dag rinkelde de telefoon bij
den postdirecteur: „Spreek ik met den post
directeur H.?"
„Jawel!"
„U spreekt met den minister der poste
rijen".
„Uwe Excellentie wenscht?"
„Het hulpkantoor no. 5 in de Drinof-
straat moet direct gesloten worden. De
dienst moet vanuit het centraal bureau
waargenomen. Alle onnoodige uitgaven
moeten worden vermeden. Geen uitstel
direct dit bevel uitvoeren.... en mij be
richt zenden.... Begrepen? Goeien mor
gen!"
Daar men in Bulgarije echter altijd wat
langzamer tewerk gaat als in het Westen
van Europa, duurde het in elk geval nog
24 uur eer de postdirecteur het bevel had
uitgewerkt. Dat zou hem slecht bekomen.
Den volgenden dag werd er weer gebeld.
weer de stem van den Ministerditmaal
opgewonden en kortaf: „Mijnheer, waarom
is mijn bevel nog niet uitgevoerd? Ben ik
minister of ben ik het niet? Waarom is het
bijkantoor no. 5 nog niet gesloten? U zult
u te verantwoorden hebben voor het niet
uitvoeren van mijn bevel, mijnheer! Begre
pen?"
Den postdirecteur sloeg de schrik om
het hart. Verandering van Minister heeft
vaak verandering in den staf der beamb
ten tot gevolg.
Er dreigde dus gevaarNu maar spoe
dig het bevel uitgevoerd. In de avondbla
den leest de directeur dat de Minister der
Posterijen een inspectiereis door de provin
cie begonnen isdat is dc genadeslag.
Maar morgen wordt heb bevel omtrent
het verwenschte bijkantoor no. 5 beslist
uitgevoerd.
De morgen breekt aanhet bevel is
gegeven. Even later weer de stem van den
minitser der posterijen„Stomme idioot,
verstaat u geen Bulgaarsch meer? Wordt
het bijkantoor nu haast gesloten of moet
ik het zelf doen?" De directeur staat per
plex. De minister is in de provincie en tocli
staat hij daar te tieren aan het toestel.
ongelooflijk
Maar het bevel is gegeven. Misschien is
de Minister niet op inspectie gegaan.
Het bijkantoor lio. 5 krijgt bevel zijn
deuren te sluiten, 's Avonds rinkelt de te
lefoon.
„U spreekt met den Minister der poste
rijen. Wie heeft u bevel gegeven, het bij
kantoor no. 5 te sluiten?"
„Excellentie, dat heeft u zelf bevolen
en u heeft op uitvoering van het bevel aan
gedrongen".
„Wie!?"
„Uwe Excellentie do Minister der poste
rijen zelf".
De adem van den armen postdirecteur
stokteHoe hij hot ook uanlWt het is
alles verkeerd. Hij begeeft zich n3?tir. den
Minister, die juist uit do provincie is te
ruggekeerdEen uitgebreid onderzoek
volgdeDe plaats vanwaar de pseudo-
minister per telefoon zijn bevelen uitdeel
de werd ontdekt, de eigenaar van het toe
stel verklaarde, dat een postbeambte in
uniform verschillende keeren gebruik ge
maakt had van de telefoon. De schuldige
was spoedig gevonden. Hij verklaarde met
medeweten van verschillende collega's ge
handeld te hebben, die hem op een stuk pa
pier de woorden voorgeschreven hadden,
die hij als „minister" tot den postdirecteur
moest richten.
De postbode en zijn collega's hebben nu
hun plaats op het kantoor met een cel in
de gevangenis moeten ruilen.
RUSLAND
DUITSCH GEESTELIJKE
VEROORDEELD.
Naar uit Moskou wordt gemeld, is de
Duitsche geestelijke Koch te Odessa, be
schuldigd van actie tegen de Sovjet-regec-
ring, tot vijf jaren gevangenisstraf veroor
deeld. Bovendien wordt hij naar Siberië
verbannen.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Het antwoord van de Nederlandsche re
geering op het memorandum van Briand.
Een rumoerige nachtzitting van de
Fransche Kamer naar aanleiding van een
voorstel om het 50-jarig bestaan der lee-
kenwetten te vieren.
Boot met toeristen bij Odessa omgesla
gen. (Buitenl. Berichten, 2de blad).
Grcot ontploffing te Castleford, waar
door meer dan 300 huizen verwoest zijn.
(Buitenl. Berichten en Telegrammen).
POLEN
Antisemietische relletjes te Posen.
Donderdagavond en gisternacht heb
ben te Posen studentenbetoogingen te-gen
de Joden gehouden. Onder leiding van een
jongmensch van nauwelijks 21 jaar trok
een groep van ongeveer 100 personen de
café's binnen, om daar dc mannen met
Joodsoh uiterlijk af te ranselen. In het
café Polonia is iemand door den leider
der belhamels in het gezicht geslagen en
door de anderen verder afgeranseld. Ta
fels werden omgeworpen en glazen kapot
geslagen. In de twee grootste café's van
dc stad werden alle mannen, die er als
Joden uitzagen, tegen den grond geslagen
Een Poolsoh consulair ambtenaar uit Pa
rijs is op het vroegere Wilhelmsplein door
do belhamels overvallen cn ernstig mis
handeld.
De politie hield zich op den achtergrond
Twee belhamels zijn gearresteerd, doch
weer op vrije voeten gesteld. Het aantal
gewonden is nog niet bekend.
BRITSCH-INDIE
ONGEREGELDHEDEN IN EEN
BENGAALSCH DORP.
Do politie heeft zich gedwongen gezien
hot vuur te openen op een oproerige me
nigte van 2000 personen in het dorp Te-
hersai nabij de grens van het district
Ballasore. Hierbij werd een persoon ge
dood, terwijl eenigc politiebeambten ge
wond werden. Dc botsing was veroorzaakt
door het in beslag nemen van de bezittin
gen van eenigc inwoners die hun belasting
niet hadden betaald, door de politic.
De Britsche minister voor Indië, Wedg
wood Benn, heeft in antwoord op een in
het Lagerhuis gestelde vraag, schriftelijk
medegedeeld, dat het aantal personen, die
in verband met de Ghandi-beweging in
Indië gearresteerd zijn en zioh thans in
de gevangenis bevinden, 3302 bedraagt.
DE OCEAANVLIEGERS Kingsford Smith en Van Dijk zijn bij hun aankomst te New
York geestdriftig gehuldigd. Hierboven de koene vliegers bij hun feesttocht door
de stad
MAINZ, het centrum van de derde en laatste zone van het Rijnland,
dat nu volledig ontruimd is