"TT
SPOOR's MOSTERD
GEMENGDE BERICHTEN
Spoor's gestampte Muisjes
BUITENL. BERICHTEN
NED. OOST-INDIE
STADSNIEUWS
DONDERDAG 26 JUNI 1930
DE LEIDSCHE COURANT
HOW-KO-LA!
'AAK DEN BIG CHIEF
WHITE HOBSE EAGLE.
1WEEDE BLAD PAG. 6
Groot Opperhoofd, die 11a over het
groote water te zijn gekomen, met onzen
stalien vogel naar hier gevlogen zijt, How-
Ko-La!
How-Ko-La! Weest welkom in deze be
roemde nederzetting van vele groote op
perhoofden en kundige medicijnmannen,
bleekgezichten allen, maar die ook trek
ken en zwerven om scalpen van wijsheid
te verzamelen.
De krijgsbijl is begraven, zoodat wij niet
bevreesd behoeven te zijn voor onze scal
pen, die toch reeds ten getale van negen-
en-tachtag aan uwen gordel bungelen.
Geen krijgsbijl hebt gij medegebracht,
maar de vredespijp. Met des te meer
vreugde begroeten wij U en gaarne verla
ten wij onze wigwam om tot U te zeggen:
How-Ko-La! We*s welkom!
Vele groote opperhoofden hebt gij ge
kend. Rae-Has-Ka, de blanke jager, die
nooit tevergeefs jaagde, en vele opperhoof
den der bleekgezichten, met wie allen gij
de vredespijp hebt gerookt.
Gij zijt het laatste opperhoofd van uw
stam, want alle anderen, als Liggende Buf
fel, Roode Wolf, Zwarte Maan, Wild Paard
Slanke Hert en Gevlekte Staart zijn reeds
heengegaan naar de zalige jachtvelden.
Voor XJ, die reeds de wisseling van twee
eeuwen hebt aanschouwd loopen de secon
den langzaam, want U heeft de Groote
Geest een taak opgedragen onder de bleek
gezichten.
Want nu uw ras uitsterft, moet gij de
geest van uw ras, dat eens groot was
doen voortleven onder ons, zoo zal toch uw
volk blijven leven en niet sterven, totdat
de Groote Geest de rook van alle vredes
pijpen van de aarde zal wegblazen.
Groot Opperhoofd, Wit Paard Adelaar,
dat is uw taak. En ook daarom begroeten
wij met onze squaws u vriendelijk, in (>e
prairiën der bleekgezichten. Ook wij heb
ben de lans, de tomahawk en het bowie-
mes gelaten in onze wigwam om U te be
groeten met de vredespijp.
En gij, onze groote broeder, zult in ons
midden zijn en wij zullen de vuren hooger
doen opvlammen, voor U Witte Paard
Adelaar, kind van Manitu, dien wij zeggen:
How-Ko-La I
Ons edelste benzine-prairieschip zal U
voeren door onze nederzetting, die feeste
lijk is versierd en gij zult ontwaren, dat
do bleekgezichten even machtig zijn van
geest, als gij eens waart van lichaam, groot
opperhoofd.
Wij begrijpen wel, dat zelfs deze aan
blik van den arbeid der bleekgezichten uw
hart niet blij kan maken, dat treurig is,
omdat de Groote Geest heeft toege
staan, dat zooveel schoons in uw volk
ten gronde ging, omdat uw ooren niet meer
het donderende stampen der buffelkudden
zullen hoor en, omdat Gij niet meer voort
zult snellen op uw mustang of op uw
mocassins zult sluipen, het spoor volgend
uwer vijanden.
Maar in U, willen wij aan uw stervend
volk groote en schoone herinneringen be
waren als van een groot Opperhoofd met
negen-en-tachtig scalpen, een opperhoofd
dat goed was en wijs.
Wellicht zal dan uw droefheid worden
getemperd, als de Groote Geest schoone
en goede gedachten over U en uw volk zal
leggen in ons hart. Wij weten, dat Gij
dan pas weer vroolijk zult zijn, wanneer gij
op uw witte mustang met al uw groote
trotsche Opperhoofden rond zult rijden in
de eeuwige jachtvelden en wijn drinken uit
'de scalpen uwer overwonnenen.
Groot Opperhoofd, Wit Paard Adelaar,
met vreugde zullen wij U ontvangen in
onze wigwams, die staan in de nederzet
ting dezer bleekgezichten.
Moge de roode zon van Manitu onze
hoofden beschijnen tusschen de dagen,
waarop wij elkander de handen zullen
schudden ten welkom en ten afscheid en
waarin wij met U blijde zullen dansen den
liondedsns en korendans en voor U de
Groote-Buffeldans, de dans voor de groote
Opperhoofden.
Moge Manitu lankmoedig op U neder-
zien
Groot Opperhoofd, How-Ko-La in deze
nederzetting!
ONGELUKKEN
SLACHTOFFERS VAN HET VERKEER.
Auto tegen boom versplinterd.
Dinsdagmiddag is op den Halsterschen
straatweg op den draai nabij Vogelenzang
de luxe auto van S. Schot uit Tholen met
volle vaart tegen een boom opgereden,
doordat de auto wegens gladheid van den
weg slipte. De auto kwam met zoo'n kracht
tegen den boom aan, dat de auto versplin
terd werd. De bestuurder werd wonder
boven wonder met slechts enkele lichte
vleeschwonden uit den geheel in elkaar ge-
drukten wagen gehaald.
Ernstig motorongeval. Drie
personen naar het ziekenhuis.
Naar wij vernemen, is gisterenmiddag
tegen half vier een motor met zijspan wa
gen, die in snelle vaart over den Haarlem
merweg reed, onder Amsterdam over
den kop geslagen. De bestuurder en
twee passagiers liepen daarbij zulke ern- j
stigo verwondingen op, dat zij per auto
naar het Wilhelminagasthuis moesten wor
den overgebracht.
Door vrachtauto aangereden.
Woensdag werd op den hoek Markt
Nieuwstraat te Maastricht de ambtenaar
van den Burgerlijken Stand, de heer B.
Buljen, door een vrachtauto aangereden
en met een ernstige beenbreuk overge
bracht naar het ziekenhuis Calvariënberg.
Een café afgebrand.
Gisternacht omstreeks half drie brak
brand uit in het café van de wed. Kuyper
aan de Venue te Winschoten. Van de be
woners was alleen een kostganger thuis,
die door het vuur werd gewekt en in on-
derkleeding het huis uitliep om de brand
weer te waarschuwen. Hoewel deze spoe
dig ter plaatse was viel niet veel meer te
redden. Het huis en de inboedel gingen
verloren. Alles was verzekerd. Oorzaak on
bekend.
DE ONBEWAAKTE OVERWEGEN.
Boerenwagen aangereden.
Nabij Weimerd (Gron.) heeft een botsing
plaats gehad tusschen een trein van de
Woldjerspoor (GroningenDelfzijl) en een
boerenwagen op een onbewaakten overweg.
De wagen werd geheel vernield en de mo-
tortrein werd vrij ems-tig beschadigd. Te
gen den voerman van den wagen is proces
verbaal opgemaakt.
Rangeerder onder den trein.
Gisterennacht, circa 2 uur vond men op
het stations-emplacement te Dordrecht den
rangeerder W. Schot bewusteloos liggen.
Het bleek, dat hij door een rangeerenden
trein was gegrepen, en dat hem de rech
ter arm was afgereden. De directeur van
den G.G.D., die terstond gewaarschuwd
werd, achtte overbrenging naar het zie
kenhuis noodzakelijk, waar de aim verder
geamputeerd is.
Te water gereden en verdronken.
Gisterenmiddag keerden te 's Hertogen
bosch vier militairen der treinafdeeling
van de derde artilleriebrigade naar de Ci
tadelkazerne per rijwiel terug.
Bij het uitwijken voor een handwagen
geraakte de dienstplichtige J. M. Ruyters
uit Kerkrade met zijn rijwiel te water en
verdronk.
In brand geraakt.
Tengevolge van het omvallen van een
petroleumstel geraakten de kleeren vin
een 18-jarige Duitsche dienstbode te Nieu
wer Amstel in brand. Het meisje, dat al
leen thuis was, liep luid gillende naar bui
ten, waarop buren toeschoten, die er in
slaagden de vlammen te dooven. Het meis
je had echter dusdanige brandwonden aan
het onderlichaam bekomen, dat onmiddel
lijke opneming in een ziekenhuis noodza
kelijk werd geacht.
DE KINDERVERLAMMING.
De gevallen van kinderverlamming te
Gouda, zijn tot 19 gestegen, daar gisteren
opnieuw een patiënte, ditmaal een meisje
van 3 jaar, in het Van Iterson-ziekenhuis
moest worden opgenomen.
Windhoos bij Kampen.
Dinsdagmiddag werd in de buurt van
Kampen tijdens een onweer een windhoos
waargenomen. Geladen hooiwagens zag
men opgenomen en een eind verder neer
geworpen, hooioppers gingen mede de
lucht in en werden elders neergesmeten,
terwijl een grooten boom de kruin werd
afgerukt.
BRANDEN.
Groote brand te Rotterdam.
Gistermorgen heeft in het perceel So-
phiastraat 52 te Rotterdam een felle brand
gewoed. In het perceel was gevestigd de
rookerij van den heer M. Brussaard. In
het benedengedeelte stond een groot aan
tal vaten vet opgeslagen, terwijl op de eer
ste verdieping een magazijn ban vleesch-
waren was. De tweede verdieping was in
gericht voor expeditie. Het schijnt dat de
brand hier ,is ontstaan, want het vuur
woedde er 't hecigst. De brand sloeg over
naar perceel 52A. waar op de tweede ver
dieping de familie Terpstra woont. De
bewoners wisten het huis tijdig te verla
ten. Met een groot aantal slangen op de
waterleiding werd het vuur aangetast en
binnen korten tijd was de brandweer den
brand meester. De tweede verdieping van
beide perceelen zijn grootendeels uitge
brand, terwijl de lager gelegen verdiepin
gen ernstige waterschade hebben gele
den.
De oorzaak van den brand is onbekend.
Verzekering dekt gedeeltelijk de schade.
Brandstichting te Lage
Zwaluwe?
Gistermorgen is de boerderij van M.
Timmers, nabij het station Lage Zwaluwe,
terwijl de landbouwer afwezig was, geheel
door brand vernield. De verzekering dekt
de schade.
Op vermoeden van brandstichting zijn
door de marechaussee eenige personen ge
hoord, terwijl ook de bewoner aan een
scherp verhoor werd onderworpen.
Brand te Eindhoven.
In de woning Geldropsche weg 126 te
Eindhoven, bewoond door het gezin C. de
R., ontstond gistermorgen een felle brand.
Deze werd opgemerkt door buren, die
vrouw de R. in een naburige woning, waar
ze in het huishouden behulpzaam was, gin
gen waarschuwen. Zooveel mogelijk heeft
men de meubelen en verder huisraad in
veiligheid gebracht.
In een kwartier tijds was de Eindhoven-
sche brandweer omstreeks half twaalf het
vuur meester. De woning was toen geheel
uitgebrand.
Familietwist.
De Camillestraat te Eindhoven is Dins
dagavond weder in rep en roer gebracht
door het optreden van zekeren v. d. W.
Deze man is sedert twee jaar gehuwd met
een weduwe met drie dochters. De laaiste
vier maanden leefde het echtpaar geschei-
deu, doch v. d. W. had herhaaldelijk ge
poogd weer bij zijn vrouw te komen. Toen
hij dit Dinsdagavond weer van zins bleek,
nam ze ijlings de'vlucht naar de buren
door haar oudste dochter liet ze zeggen,
dat de moeder afwezig was, doch de man
wilde haar niet gelooven en drong het huis
binnen. Hier ontmoette hij den verloofde
van het meisje, H. V., die hem beval on
middellijk heen te gaan. De man voldeed
hieraan niet, doch trok een scheermes en
j gaf hiermede V. een diepe snede in den
I hals. Het slachtoffer is hevig bloedend
I naar het R.-K. ziekenhuis gebracht, waar
echter bleek, dat er geen onmiddellijk le
vensgevaar te vreezen viel. v. d. W. is op-
gespoord en wegens zware mishandeling
in arrest gesteld.
De dader gevat.
Nader wordt gemeld dat J. de W., die
voortvluchtig was, des avonds door de po
litie is gearresteerd. Het wapen waarmede
I aan H. V. een diepe halswonde werd toe-
gebracht, was een vlijmscherp scheermes.
Uit het arrestantenlokaal ontvlucht.
In den nacht van Maandag op Dinsdag
zijn de drie gearresteeerden inzake de
j schietpartij in het woonwagenkamp te
Margraten, uit het arrestantenlokaal al
daar ontvlucht. Met behulp van een breek
ijzer, dat hun van buiten af door de tra
lies moet zijn toegereikt, is het slot gefor
ceerd Tot nog toe zijn de ontvluchten niet
achterhaald.
NOODWEER IN DEN ELZAS.
Twee menschen gedood.
Uit Mulhouse wordt aan het Journal
gemeld, dat gistermiddag een hevige wer
velstorm boven de streek van Kembs langs
den Rijn heeft gewoed.
Regen, storm en hagtl hebben een deel
van den oogst vernield. Tijdens het nood
weer hadden zes arbeiders in een houten
hut een schuilplaats gezocht. De bliksem
sloeg in de hut en twee arbeiders werden
gedood, terwijl de anderen gekwetst wer
den.
Hittegolfin Siberië.
Blijkens berichten, in de Russische bla
den heerschte er een ongewoone hittegolf
in een gedeelte van Siberië en met name
in de streek van Omsk, zooals men nage
noeg nog nooit heeft meegemaakt. Men
schen en dieren hebben er zwaar onder te
lijden. Op simmige plaatsen is er een tem
peratuur van 45 graden Celsius geregis
treerd.
Voor de andere is de temperatuur in
Zuid-Rusland, in 't bijzonder in de Krim,
zeer sterk gedaald, zoodat daar momen
teel een ongemeene koude heerscht, welke
zelden in deze streek der badplaatsen
wrdt geconstateerd.
Huis in Algiers ingestort.
Gisteren is te Constantine (Algiers) een
in aanbouw zijnd huis ingestort, ten ge
volge waarvan negen arbeiders werden ge
dood en acht gewond.
Groote brand te Chicago.
Door een brand te Chicago welke ver
oorzaakt werd door een ontploffing, zijn
verscheiden vliegtuigloodsen en een twaalf
tal vliegtuigen van het gemeentelijk vlieg
veld vernield.
DE DUSSELDORFSCHE MOORDENAAR
80 misdaden.
Het zonden-register van den massa
moordenaar Kürten heeft zulk een omvang
genomen, dat het proces nauwelijks voor
het einde van dit jaar een aanvang zal
kunnen nemen.
Voor zoover het politie-onderzoek thans
gevorderd is, wrden Kürten niet minder
dan tachtig misdaden ten laste gelegd;
elf moorden n.l., 33 pogingen tot moord en
36 gevallen van brandstichting.
Naar de „Rheinisch-Westfalische Ztg."
meldt, wordt hem ook de brandstichting
bij Kaiserswerth, waarbij in 1928 twee per
sonen den dood vonden, ten laste gelegd.
Kiirten moet hebben toegegeven, dat hij
ook dezen brand heeft aangestoken, om
de lieden, die in de schuur overnachtten
en sliepen, te verbranden.
Zou Kürten's schuld ook in dit geval
bewezen zijn, dan zou dus het aantal zij
ner slachtoffers tot dertien stijgen.
KRACHTIGE WERKING VAN DEN
KRAKATAU.
Zeer veel asch gevallen.
Eergisteren zijn door de waarnemers
van den vulkanologischen dienst op Lang
Eiland tijdens erupties vuurfonteinen waar
genomen, alsmede vele lichtflitsen. Er viel
een zware aschregen, terwijl sterke bevin
gen optraden. Het aantal bevingen bedroeg
4336.
De krachtigste uitbarsting bereikte een
hoogte van 600 meter. Gistermorgen ver
toonde de Krakatau een zeer krachtige
werking. Een der erupties bereikte een
hoogte van 900 meter. Er viel zeer veel
asch. Het nieuwe eiland, dat snel rijzende
is, had een hoogte bereikt van 11.5 meter.
289 WONINGEN.
IL
„De Eendracht". Ontworpen zijn 4 bene
den-, 4 bovenwoningen en 24 ééngezins
woningen op een terrein ten oosten van de
Sumatrastraat, waarvan 10 ééngezinswo
ningen, 2 beneden- en 4 bovenwoningen
voor groote gezinnen.
De groote woningen bevatten elk 5
slaapkamers, terwijl van de 16 normale
woningen er 14 elk 4 en 2 elk 2 slaapka
mers hebben.
Verkoopprijs vaD den grond (niet bouw
rijp) 2.06 per M2.
„Werkmanswoningen". Het plan dezer
vereeniging, waarmede de Gezondheids
commissie zich kan vereenigen en hetwelk
is ontworpen op een terrein aan den Lagen
Rijndijk, de Kooilaan en de Medusastraat,
zal dienen om de verdere ontruiming van
woningen die voor onbewoonbaarverklaring
in aanmerking komen, te bevorderen. Voor
stellen tot onbewoonbaarverkla-ring van
woningen zijn in verband hiermede in voor
bereiding; met de Gezondheidscommissie
wordt te dezer zake thans overleg ge
pleegd.
Een viertal types zijn geprojecteerd, t.w.r
a. 17 ééngezinswoningen, als binnenhof
opgezet, met een slaapkamer en een ruime,
beschoten zolder; zij zijn bestemd voor al
leen-wonende ongehuwden, echtparen zon
der kinderen, of een klein gezin met kin
deren van dezelfde sexe;
b. 17 beneden- en 17 bovenwoningen,
hoofdzakelijk langs den buitenkant van het
binnenhof; de benedenwoningen, bevatten
de één slaapkamer, zijn geschikt voor al
leenwonende ongehuwden, of echtparen
zonder kinderen; de bovenwoningen, die
een slaapkamer meer hebben en boven
dien een ruimen zolder, kunnen worden be
woond door middel-groote gezinnen met
kinderen van beiderlei kunne, mits in een
der sexen slechts één kind aanwezig is;
c. 22 ééngezinswoningen voor groote ge
zinnen met 5 slaapkamers;
d. 2 ééngezinswoningen voor groote ge
zinnen als die sub c., doch bovendien nog
bevattende een zolder.
De verkoopprijs van den grond (niet
bouwrijp) bedraagt 4.63 per M2.
Aangezien de bebouwing langs de Medu
sastraat is ontworpen aansluitend aan de
bestaande huizen aldaar, moet ook wor
den beschikt over de oostelijke sloothelft
ter plaatse, welke nog geen gemeente
eigendom is. Hoewel de eigenaar voor deze
gedeelten sloot, Sectie K nis 2522 en 2526,
ter grootte van pl.m. 50 M2., een prijs van
500.vraagt, kan, ook naar het oordeel
van de Commissie van Fabricage, in de
gegeven omstandigheden met dien prijs,
welke door de gemeente weder van de ver
eeniging wordt terugontvangen, genoegen
worden genomen.
Uiteraard verdient het aanbeveling ook
het overige gedeelte van deze sloot in zui
delijke richting te dempen. De eigenaren
van de oostelijke helft (de westelijke is
eigendom van de gemeente) hebben zich
bereid verklaard tot demping van de sloot
mede te werken en de daaraan verbonden
kosten (berekend a 9.75 per Ml. sloot-
helft) in de gemeentekas te storten, onder
voorwaarde, dat op de gedempte sloot een
afschering zal worden geplaatst. Tegen
deze voorwaarde bestaat geen bezwaar.
De kosten van de demping van de weste
lijke sloothelft en van het plaatsen van een
betonschutting komen voor rekening van
„Werkmanswoningen".
Voorts is het gewensebt, om ook de sloot
langs de Kooilaan te dempen en om dien
laan te verbreeden tot 10 M. Deze sloot is
HOOG BEZOEK.
Gij, fiere Roodhuid, opperhoofd,
Gij, Witpaard, Adelaar,
Al hebben wij uw land geroofd,
Toch groeten wij elkaar.
Gij trekt niet meer op 't prairieschip
Met tomahawk en bijl,
De prairie door, gij doet het nu
In meer beschaafden stijl.
Gij braadt niet meer een "hertebout
In 't houtvuur aan een spit,
Terwijl gij ook geen dagen lang
Meer op uw mustang zit.
De vreugdedans na zwaren. strijd
Is thans niet meer uw deel,
Gjjj werpt uw tomahawk niet meer
Den vijand naar de keel.
Gij maakt niet meer in heet gevecht
Een massa scalpen buit,
Neen, groote Witpaard Adelaar,
Die grapjes zijn nou uit.
Maar wees gerust, van al dat schoons
Zijt gij nog niet ontdaan,
Hier ziet g' ook „Rooden" bij de vleet
Door onze straten gaan.
Wel niet met tomahawk en bijl,
Met lasso of met speer,
Maar somtijds met een grooten mond,
Dat komt op 't zelfde neer.
Maar als gij van ons henen gaat,
Dan hoop ik dat ge zegt,
Gij, fiere Witpaard Adelaar:
„Dat bleekgezicht sprak recht!"
TROUBADOUR.
voor de oostelijke helft en langs het perceel
Sectie K nr. 3731 ook voor de westelijke
helft-, eigendom van de gemeente. De
overige gedeelten sloot met de daarlangs
gelegen gedeelten Kooilaan zijn particu
lier eigendom. De betrokken eigenaren
verklaarden zich wel bereid, om de gedeel
ten sloot en laan kosteloos aan de gemeen
te in eigendom over te dragen, doch zij
bleken niet genegen, om in de kosten van
demping, rioleering en bestrating bij te
dragen. Overeenkomstig het gevoelen van
de Commissie van Fabricage, achten B. en
W. evenals vroeger in soortgelijke gevallen
geschiedde, ook in casu wel termen aan
wezig, om van het vorderen van een bij
drage af te zien. De kosten van de dem
ping van de oostelijke sloothelft waren
reeds opgenomen in de raming van de
grondkosten, komende ten laste van het
bouwplan. De kosten van demping van de
westelijke helft en van verbetering en ver
breeding van de Kooilaan tot 10 M., die
op 3925 zijn uitgetrokken, zullen voor re
kening van de gemeente komen.
De bouwkosten, met inbegrip van de
kosten van aankoop en in gereedheid bren
gen van den grond, worden blijkens de be
grootingen als volgt geraamd.
„Eensgezindheid"
grondvoorschot 26.000
bouwvoorschot 93.700
119.700.—
grondvoorschot
bouwvoorschot
37.100
154.600
„Tuinstad wijk":
grondvoorschot 42.150
bouwvoorschot 151.200
„yereeniging tot bevorde
ring van den bouw van
Werkmanswoningen"
grondvoorschot 37.200
bouwvoorschot 205.700
„Ons Belang-":
grondvoorschot 25.200
bouwvoorschot 88.600
113.800.—
„De Goede Woning":
grondvoorschot 20.600
bouwvoorschot 125.250
146.550.—
Totaal 1.175.000.—
Berekend op de basis van een sluitende
exploitatierekening verkrijgt men de vol
gende huurprijzen per week:
„Eensgezindheid"
9 ééngezinswoningen (type D) voor
groote gezinnen ƒ7.— 18 normale éénge-
zinswonigen (type E) ƒ5.65
„Ons Doel":
3 ééngezinswoningen (type C en D) voor
groote gezinnen 7.2 ééngezinswoningen
(type E) voor groote gezinnen 6.50. 5
normale beneden -en 5 normale bovenwo
ningen (type A) .4.50. 36 normale éénge
zinswoningen (type B) ƒ5.35.
„Tuinstad wijk":
7 ééngezinswoningen (type C. en E) voor
groote gezinnen ƒ9.5 bovenwoningen (ty
pe G. en H) voor groote gezinnen 5.70.
16 normale ééngezinswoningen (type D en
F) ƒ7.60, 5 normale benedenwoningen (ty
pe G. en H) 4.60, 2 normale benedenwo
ningen (type G en H) ƒ4.25, 2 normale
bovenwonigen (type G en H) ƒ5.
„Ons Belang":
12 ééngezinswoningen (type G) voor
groote gezinnen 5.80, 5 normale beneden
woningen (type B) 535, 5 normale boven
woningen (type B) 5.10 1 normale éénge
zinswoning (type C) 6.55, 1 normale één
gezinswoning (type D) ƒ6.30, 2 normale
ééngezinswoningen (type E) ƒ6.30, 2 nor
male ééngezinswoningen (type F) 5.80.
„De Goede Woning":
15 ééngezinswoningen (type B) 7.20, 8
beneden- en 14 bovenwoningen (type A)
5.25, 2 bovenwoningen (type A 1) 6.25,
alle voor groote gezinnen.