21ste Jaargang
ZATERDAG 21 JUNI 1930
No. 6623
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
Herziening van ons
Gemeenterecht
BUITENLAND
3)e
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f 2.60 per kwartaal
Franco per postf 2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné's ver
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 cent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen II
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
het dubbele van het tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten hoogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, huur en
verhuur, koop n verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit vijf bladen
waaronder geïllustreerd Zondags
blad.
Nu de Tweede Kamer het wetsontwerp
tob herziening van de Gemeenteweb heeft
aangenomen willen wij trachten een over
zicht te geven van de belangrijkste wijzi
gingen welke in ons gemeenterecht zijn
aangebracht en die van groot, belang zullen
zijn voor do gemeenten en de ingezetenen.
Onder de met het lidmaatschap yan den
Raad onvereenigbare betrekkingen behoor
de tob heden o.a. die van geestelijke of be
dienaar van den Godsdienst. Deze uitslui
ting is thans geschrapt, zoodat voortaan
geestelijken lid van den Baad mogen zijn.
Aanvankelijk was ook geschrapt de uit
sluiting der betrekking van onderwijzer
voor het lager of middelbaar onderwijs.
Nu de onderwijzers voor het lager on
derwijs hun salaris van liet Bijk ontvan
gen en de Gemeenten daarop geen invloed
kunnen uitoefenen bestond daarvoor inder
daad wel eenige aanleiding, hdcwel men
uit paedagogisch oogpunt yan oordeel kan
zijn, dat het beter is, dat leeraren en on
derwijzers niet als raadslid optreden. Bij
amendement is deze uitsluiting weder in
de wet opgenomen, zoodat de onderwijzers
ook volgens de nieuwe wet geen Raadslid
mogen zijn.
Ten aanzien van den Burgemeester en
diens bevoegdheid zijn eenige belangrijke
wijzigingen aangebracht. In de eerste
plaats? de schrapping van het woord „man
nelijk", waardoor voortaan ook vrouwen
tot het ambt van Burgemeester kunnen
worden benoemd.
Volgens de huidige Gemeentewet zorgt
de Burgemeester voor de handhaving der
orde in de Raadsvergadering en is hij be
voegd, wanneer die orde op eenigerlei wijze
wordt verstoord door dé toehoorders, hen,
die dit doen, of allo toehoorders te doen
vertrekken.
Er was alleen sprake van „toehoorders".
Het komt echter ook wel eens voor, dat
Baadsleden zelf zich niet gedragen zooals
zulks behoort. Aan den Burgemeester
wordt nu de bevoegdheid gegeven aan den
Baad voor te stellen, aan een lid, dat door
zijne gedragingen den geregelden gang van
zaken belemmert, voor de eerste maal voor
den dag, waarop het besluit genomen wordt,
en bij herhaling voor een bepaalden tijd,
doch niet langer dan voor vijf vergaderin
gen, den toegang tot de vergaderingen t-e
ontzeggen. Over dit voorstel wordt niet
beraadslaagd. Bij aanneming moet het lid
de vergadering onmiddellijk verlaten. Bij
weigerachtigheid doet de Burgemeester
hem verwijderen.
Het is bekend, dat de Burgemeester
eiken dag legio stukken moet teekenen en
daarvoor steeds gereed moet st-aan. Ten
einde de taak van den Burgemeester in dit
opzicht te verlichten, wordt hem de be
voegdheid gegeven, onder goedkeuring van
Ged. Staten en onder eigen verantwoorde
lijkheid, het teekenen van bepaalde stuk
ken, welke van Burgemeester en Webhou
ders of van hem uitgaan opdragen aan
een of meer door hem aangewezen ambte
naren.
Ook het College van Burgemeester en
Wethouders zal eenige werkzaamheden
aan gemeenteambtenaren mogen overdra
gen.
Bepaald is namelijk, dat de Raad Bur
gemeester en Wethouders kan machtigen,
de uitvoering van één of meer bepalingen
van een Raadsbesluit op te dragen aan
door den Raad of, krachtens machtiging
van den Raad, door hen aan te wijzen ge
meenteambtenaren.
Voorts zal de Raad eenige bestuursbe
voegdheden kunnen overdragen aan het
College van Burgemeester en Wethouders,
als het koopen, ruilen of vervreemden, het
bezwaren of verpanden van gemeente
eigendommen, het verhuren, verpachten
enz. van gemeente-eigendommen, het aan
leggen of verbeteren van gemeentewegen,
waterleidingen, straten, pleingn, grachten,
gebouwen enz.
Dat het wenschelijk is, den Raad de ge
legenheid te bieden sommige bestuursbe
voegdheden over te dragen aan B. en W.,
zal bij do steeds groeiende gemeentelijke
gestie bezwaarlijk worden ontkend.
Tot heden was het een twistvraag of de
leden van het College van Burgemeester
en Wethouders zoowel collectief als per
soonlijk verantwoordelijk zijn tegenover
den Raad.
Do bedoeling van de verantwoordelijk
heid van Burgemeester en Wethouders aan
den Raad wordt in de nieuwe wet scherper
uitgedrukt.
JE STUDENTENROEIWED-
3TRIJDEN op het Oept-
geester-kanaal zijn in ver
band mét de Leidsche Lus
trumfeesten Vrijdag aange
vangen. De jonge Achten
van Argo en Njord in het
heetst van den strijd. Njord
is achter, maar wint ten
slotte den race
Uitdrukkelijk is nu bepaald, dat de le
den van het College van Burgemeester en
Wei-houders ieder afzonderlijk en te za-
nien, voor het door het College gevoerd
bestuur van de huishouding der gemeente,
aan den Raad verantwoording schuldig
zijn en dat zij te dien einde alle verlangde
inlichtingen aan den Raad moeten geven.
Ten aanzien van de politiedienst is ook
een ingrijpende wijziging aangebracht, die
praktisch van groot belang zal kunnen zijn.
Bepaald is n.l. dat naar regelen, te stel
len bij algemeenen maatregel van bestuur,
door de Kroon kan worden bepaald, dat in
een gemeente beneden 5000 zielen, indien
de Baad een daartoe strekkend verzoek
tot de Kroon zal hebben gericht, tegen een
bijdrage van die gemeente in de kosten, in
den politiedienst door r ij k s p o 1 i t i e
zal worden voorzien.
De rijkspolitie, die in den politiedienst
der gemeente voorziet, moet aan de vor
deringen van den Burgemeester aangaande
de uitoefening van de gemeentelijke poli
tiezorg voldoen.
Wel hadden verscheidene Kamerleden
er ernstig bezwaar tegen, dat in Gemeen
ten beneden 8000 inwoners de mogelijkheid
wordt goopend, dat de Rijkspolitie de taak
der gemeentelijke politie overneemt, doch
de Regeering hield voet bij stuk. De Mi
nister wees er op, dat reeds thans de poli
tiezorg, die in de steden vrijwel bij uit
sluiting bij een gemeentelijk corps berust,
ten platten lande voor een belangrijk deel
door liet Rijk wordt uitgeoefend. De be
perkte kracht van de kleine gemeenten
en ook het grillige beloop der gemeente
grenzen maken dit noodzakelijk. Begrijpe
lijkerwijs beperkt het Rijk zich daarbij
echter zooveel mogelijk, mede omdat het
niet billijk zou zijn de kosten van politie,
waarmede in de grootere gemeenten deze
zijn belast voor de kleinere gemeenten te
veel bij het Rijk te brengen.
Als zeer belangrijk noemen wij ten slot
te nog, de wijziging met betrekking tot de
samenwerking van gemeenten ten aanzien
van gemeenschappelijke belangen en de
nieuwe regeling betreffende grenswijziging.
De bestaande regelingen zijn inderdaad
geheel onbevredigend. Sinds de totstand
koming van dc Gemeentewet zijn de toe
standen- totaal gewijzigd.
De wegneming van de wettelijke belem
meringen die aan samenwerking en grens
wijziging van gemeenten zoo vaak in den
weg staan, zal ongetwijfeld van gunstigen
invloed blijken te zijn op do mogelijkheid
voor de gemeenten om aan de in den loop
der jaren aanmerkelijk verzwaarde, altijd
nog hooger stijgend..- eischen, te kunnen
voldoen.
INTERNAT. CONFERENTIES
INT. ARBEIDSCONFERENTIE.
De Werkgevers verlaten de Kolencommissie
In do Commissie voor den arbeidstijd
in de kolenmijnen is, naar Y. D. uit Ge
neve meldt, gisteren een zeer critieke toe
stand ingetreden.
Ten einde de mogelijkheid van een con
ventie inzake den arbeidstijd in de kolen
mijnen alsnog te redden, stelde de En-
gelsche regeeringsafgevaardigde Shinwell
voor, het verworpen Duitsche regeerings-
voorstel, om den 7 3/4-urigen arbeidsdag
in de mijnen in te voeren, nogmaals in
stemming te brengen.
De werkgeversgroep verklaarde zich
hier tegen en er ontspon zich een heftige
discussie over de orde. De Duitsche regee-
ringsvertegenwoordiger dr. Hetzeier diende
daarop het verworpen voorstel met een
ge wijzigden tekst als nieuw voorstel in.
Bij een stemming over de orde werd met
27 tegen 2 stemmen besloten het Duitsche
regeeringsvoorstel opnieuw in stemming te
brengen.
Onder protest verliet daarop de werk
geversgroep de zaal, verklarende, niet
meer aan do besprekingen der Commissie
te zullen deelnemen.
Het Duitsche regeeringsvoorstel tot in
voering van den 7 3/4-urigen werktijd in de
mijnen werd daarop aangenomen met 23
tegen 2 stemmen. Van de 7 regeeringsver-
tegenwo-ordigers s-temden 2 tegen het
voorstel. Wanneer de werkgeversgroep
had meegestemd, zou het Duitsche voor
stel nog een meerderheid van 5 stemmen
hebben gehad.
De voorzitter der Commissie heeft het
bureau van de Plenaire Arbeidsconferen-
tie van een en ander op de hoogte gebracht
en verzocht met de werkgeversgroep in
onderhandeling te willen treden. Mochten
de werkgevers niet meer aan het werk der
Kolencommissie deelnemen, dan zal deze
haar werkzaamheden niettemin op de
gewone manier voortzetten.
Het Duitsche voorstel sluit in, dat bin
nen .3 jaren onderhandelingen over een
verdere vermindering van den arbeids
tijd zullen worden begonnen.
DUITSCHLAND
WEER EEN DUITSCH— POOLSCH
GRENSINCIDENT.
Nabij Prostken, aan de Duitsch-Poolsche
grens, is een Duitsch grensbeambte door
een burger beschoten. De Duitscher schoot
terug, met het gevolg, dat de burger doo-
delijk gewond werd. Bij onderzoek van
het lijk bleek het slachtoffer een Poolsch
grens-beambte te zijn. Een onderzoek
wordt ingesteld.
EEN WERELDGESPREK. Bij gelegenheid van de opening der
wereld-energieconferentie te Berlijn spraken draadloos met
elkaar Owen Young te San Francisco, Edison te New Jersey,
Marconi te Londen en de leiders der conferentie te Berlijn.
FRANKRIJK.
HET MEMORANDUM VAN BRIAND.
Duitschlands en Engelands antwoord.
Jules Sauerwein, die voor de „Matin"
een enquête instelt over de ontvangst,
die de verschillende regeeringen hebben
bereid aan Briand's memorandum over
een Europeesche federatie, heeft ook een
onderhoud gehad met den Rijkskanselier,
dr. Brüning.
De rijkskanselier verzekerde aan Sauer
wein, dat het memorandum der Fransche
regeering door Berlijn prompt, d. w. z.
vóór 15 Juli zal worden beantwoord. De
Duitsche regeering zal in haar antwoord
de economische en politieke beteekenis
van het probleem voor Duitschland gron
dig behandelen. Zij acht de beantwoor
ding van het memorandum een gewichtige
taak en zal niet streven naar rhetorische
effecten, doch met positieve voorstellen
komen.
Do Londensche correspondent van de
„Echo de Paris" meldt: In goed ingelichte
kringen wordt verzekerd, dat de Britsche
regeering hoogstwaarschijnlijk op het Fran
sche memorandum betreffende een Euro
peesche federatie slechts met een eenvou
dige ontvangstbevestiging zal antwoorden.
Wel is door de deskundigen van het Fo
reign Office een memorandum uitgewerkt,
dat aan het antwoord ten grondslag moest
worden gelegd. Daarin werd vooral op
heldering verlangd, hoe Frankrijk zich de
toekomstige betrekkingen tusschen de
Britsche Dominions, de Europeesche fede
ratie en den Volkenbond denkt. Het schijnt
echter, dat men in Londen lange en nut-
telooze onderhandelingen vreest, zoodat
men er de voorkeur aan geeft, indien een
gedachtenwisseling moet plaats hebben,
deze na de September-zitting van den
Volkenbond te houden.
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Een incident op de Internat. Arbeids-
conferentie te Genève.
Het kabinet van Malta afgetreden. He
den verschijnt een witboek van den H.
Stoel over het befaamde conflict.
BINNENLAND.
Het voorstel van Ged. Staten van Zuid-
Holland tct afwijzing van het adres van
Reeuwijk inzake droogmaking der bij deze
gemeente gelegen plassen, is aangenomen.
(3de blad).
Loting voor lichting 1932 te Den Haag.
(3de blad).
Een nieuwe bcursdébacle (Financiën en
Oeconomie, 1ste blad).
ENGELAND
HET GESCHIL OP MALTA.
Witboek van den H. Stoel heden verwacht.
Het Witboek van den H. Stoel over de
Malta-kwestie, waarvan de publicatie op
handen is, bevat 39 documenten, waaron
der het rapport van mgr. Robinson over
de resultaten van zijn apostolische visita-
tiereis op Malta. Het rapport van mgr.
Robinson is vlakweg ongustig voor Lord
Strickland, dien het beschuldigt bij voort
during een ontbindende actie te hebben
gevoerd tegen de heiligste instellingen van
het eiland, waarbij do geëerbiedigde per
sonen der bisschoppen en de godsdienst
zelf niet gespaard v/orden. Het Witboek
legt er den nadruk op, dat het ontwerp-
concordaat, dat door Strickland was uit
gewerkt, niet meer door den H. Stoel in
overweging kan worden genomen.
Naar het Nedcrlandsch Tclegraaf-
agentschap uit Rome meldt, zal het Wit
boek der Curie over dc Malta-kwestie
reeds heden (Zaterdag) worden gepubli
ceerd. Naar van welingelichte Vaticaan-
sche zijde vernomen wordt, verklaart do
Curie in een voorwoord met deze publica
tie op geenerlei wijze aan de achting voor
de Engelsche regeering tekort te zullen
doen. De H. Stoel onderhoudt met de
Britsche regeering diplomatieke betrek
kingen, welke volgens den wensch der Curie
tot steeds inniger verstandhouding mo
gen leiden.
Het Witboek heeft ten doel de openbare
meening duidelijk voor te lichten, opdat dc
Curie geen bedoelingen worden toege
schreven, welke zij nooit had noch hebben
kon.
Het Witboek is in drieën verdeeld en
houdt zich op de eerste plaats bezig met
de omstandigheden, welke aanleiding ga
ven tot heb bezoek van den apostolischcn
delegaat Robinson aan Malta.
Het tweede deel handelt over het be
zoek van Spanui en den Britschen gezant
bij den H. Stoel.
Het derde deel gaat over de door dc
Britsche regeering voorgestelde verdaging
der verkiezingen. In het verslag van den
Pauselijken delegaat, den tegenwoordigen
nuntius Robinson, wordt betwijfeld, of op
Malta rust en vrede kunnen terugkeeren
zoolang lord Strickland zijn ambt blijft
waarnemen: deze wil immers tegelijkertijd
een goed katholiek en een overtuigd anti-
clericaal zijn. Op Mgr Robinson's wensch
zal de Curie Strickland's houding tegen
over de geestelijkheid op Malta openbaar
maken.
Het kabinet afgetreden.
Laat in den nacht werd bekend, dat de
crisis op Malta een plotselinge wending
heeft gekregen, doordat tijdens de afwe
zigheid van den minister-president- Lord
Strickland en den minister van onderwijs
sir Augustus Bartolo, die beiden op het
oogenblik te Londen vertoeven, het kabi
net zijn ontslag heeft ingediend. Desge
vraagd deelde lord Strickland mede, dat
hem hieromtrent niets bekend was en dat
het bericht hem volkomen veraste.
RUSLAND
MASSA-ONTSLAG VAN AMBTENAREN
Volgens een bericht uit Moskou zijn al
daar gisteren 1400 ambtenaren, werkzaam
aan 't Volkscommissariaat van Financiën
ontslagen, omdat hunne politieke opvattin
gen omtrent de communistische dictatuur
niet met de algemeen gangbare harmo
nieerden. Bovendien is tegen een aanta
hunner nog een proces wegens hoogver
raad aanhangig gemaakt.