GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
DINSDAG 17 JUNI 1930
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
Een lang gerekt debat over werkverschaffing. Vele
groote werken in voorbereiding; waardeering voor
den wethouder van fabricage. De zoogenaamde
Toonkamer op de Hooigracht. Een hinken op twee
gedachten. Een nieuwe proef wordt genomen.
Een niet prettig échec voor B. en W.
OVERZICHT.
De Raadszitting is gisteren een tegenval
ler geworden. Heel de middag is besteed
voor een discussie naar aanleiding van een
door S. D. A. P. en Bestuurdersbond inge
zonden adres. In dat adres werd aange
drongen op spoed met de volgende wer
ken:
a. het bouwen van een brug over den
Rijn, als verbinding tusschen Haagweg- en
Morschwegkwartier
b. de aanleg van een nieuwe veemarkt,
met bijbekoorende werken als het graven
van een kanaal en de; aanleg van een
spoordijk
c. demping van het Levendaal en de
Langegrackt;
d. afwerking van het volledige plan
van den Leidschen Hout, o.a door aanleg
van de ontworpen sport- en speelterrei
nen;
c. snelle uitvoering van het rioleerings-
plan
f. snelle uitvoering van de bestaande
plannen tot het bouwen van gemeente-wo
ningen op dc terreinen aan de Medusa
straat en de Lusthoflaan en het bespoedi
gen van den bouw der toegezegde 288 ar
beiderswoningen door de diverse bouwver-
eeni gingen.
Wethouder Splinter deelde naar aanlei
ding hiervan mede, dat reeds vóór het zen
den van dat adres aan de Raadsleden (dus
ook aan de Raadsleden van de S. D. A. P.)
bekend kon zijn:
a. dat hel bouwen van bedoelde brug
nu zeer spoedig zal geschieden; de plan
nen zijn geheel gereed;
b. dat dc veemarktplannen reeds in zoo
ver gevorderd stadium zijn, dat deze nu
zijn bij de Commissie voor den markt- en
havendienst:
c. dat demping van het Levendaal en
de Langegracht vastzitten aan het uitbrei
dingsplan, dat in den Raad over een paar
weken zal worden bekaldeld
d. dat aan den Leidschen Hout- voort
durend wordt gewerkt;
c. dat het rioleeringsplan niet sneller
kan worden uitgevoerd, tenzij door aanstel
ling van racer hooger personeel:
i'. dat in de volgende Raadszitting de
bedoelde plannen voor woningbouw aan de
orde komen.
Dat was een klaar bescheid op bovenbe
doeld adres. Volkomen logisch was het
daarom, dat B. en W. voorstelden, om het
adres voor kennisgeving aan te nemen. En
even volkomen onverklaarbaar was het
daarom, dat tegen dit voorstel van B. en
W. de S. D. A. P. in lange redevoeringen
in verzet kwam. Men wilde praea-dvies van
B. en W., enpraeadvies was reeds ge
geven. Ronduit gezegd, beschouwen wij dc
lieele midag-discussie, na de duidelijke ver
klaring van de zijde van B. en W. afgelegd,
als noodeloos en nutteloos gepraat. Geen
enkele concrete wensch, geen enkel b e-
p a a 1 d punt van ertiek kan uit al die be-
toogen van de S. D. A. P. worden opge-
diepl. Dat moest door ieder onbevooroor
deeld toehoorder worden geconstateerd.
En daarom was de geheele oppositie van dc
S. D. A. P. tegen het voorstel van B. en W.
misplaatst
In. de middagvergadering werden verder
dc benoemingen afgedaan. En dc a.vond
van 8 1/4 tot over twaalven is besteed om de
agenda af te werken. Wij mogen voor de
discussies naar het verslag verwijzen. Al
leen zij hier een enkele opmerking ge
maakt over de voorgestelde resoluties in
zake de exploitatie van den gemeentelijken
winkel aan de Hooigracht, welke annex is
met het gas- en electriciteitsbedrijf der ge
meente. Dc wethouder die deze resoluties
verdedigde, de heer Goslinga, was deze
keer buitengewoon vredelievend en daar
om zeer ingenomen met en verheugd over
liet feit, dat de voorgestelde resoluties
waren een compromis, dat bereikt was in
een verscheiden samengesteld commissie
verscheiden omdat velerlei-belangheb
benden daarin zitting hadden. Een compro
mis is een mooi ding, waarvoor wij altijd
heel veel gevoelen, a 1 s dit inderdaad in een
compromis enniet een hinken op twee
gedachten, wat heel iets anders is, en
waarvan de hier voorgestelde conclusies
oi. maar al te veel blijk geven.
Bij ons is de vraag, of het algemeen be
lang een exploitatie van bedoelden
gemeentelijken winkel eischt, als voorge
steld, een zoodanig ingrijpen dus in het
particulier bedrijf. Wij meenen deze vraag
beslist ontkennend te moeten beantwoor
den en daarom hebben deze voorgestelde
resoluties niet onze instemming, en ver
eenigen wij ons met de leden van den
Raad, die in dezen geest gisteravond heb
ben gesproken.
Intusschen wij hopen, dat liiet de
„proef", die nu zal worden genomen, de
door de voorstanders verwachte algemee
ns bevrediging inderdaad zal worden be
reikt. Wij spreken daarbij vertrouwen uit in
dc commissie van installateurs en vertegen
woordigers der Lichtfabrieken, die zal wor
den ingesteld en in het beleid van de amb
tenaren-exploitanten van den veel-bespro-
ken winkel.
Wij mogen hier een punt zetten.
Voorzitter de burgemeester mr, A. v. d.
Sando Bakhuyzen.
Afwezig met kennisgeving de heeren
Rcimeringer en Rosmalen.
Uren-lang gepraat over een adres.
Een open deur intrappen.
Onder de ingekomen stukken bevindt
zich een adres van Tuinstadwijk inzake i
den bouw van een badhuis welk adres op I
voorstel van B. en W. voor kennisgeving
wordt aangenomen.
Dc lieer Kooistra merkt op, dat de
zaak niet nieuw is. Er is thans weer een
derde nieuwe plan, dat eerst weer alle
instanties moet doorloopen. Hoe lang moet
dat nog duren?
De v o o r z. zet het verloop van zaken
nog eens uiteen. Er zijn heel wat moeilijk
heden, voordat een voorstel ia den Raad
kan worden gebracht.
De heer lvooistra dringt op sposd
Een adres van bewoners van het Lc-
venclaa-1 zal tegelijk met het uitbreidings
plan worden behandeld.
Een adres van den Leidschen Bestuur
dersbond en van de afd. Leiden der S. D.
A. P. inzake werkverruiming van gemeen
tewege door het bespoedigen van ver
schillende groote werken, zooals dc aan
leg van de nieuwe veemarkt, brug over het
Galgewator, demping Levendaal enz. wen-
sclien B. en W. voor bennisgeviug aan
genomen te zien.
Wethouder Splinter noemt dit adres
een open deur intrappen. Aan al deze
plannen wordt met spoed gewerkt. Er
wordt trouwens met kracht gewerkt aan
de uitvoering van verschillende werken.
Voor een bedrag van 1.073.610 is op het
oogenblik in uitvoering, terwijl andere
groobere werken in zoover gevorderd sta
dium verkeeren, dat eerstdaags tot uit
voering kan werden overgegaan.
De heer v. Stralen kan zich niet
vereenigen met het voorstel dil adres voor
kennisgeving aan te nemen. Dit is een
belangrijk adres; het moet in de raads
zitting worden besproken en moet leiden
tot concrete besluiten. De werkloosheid
is thans erg genoeg om ingrijpende maat
regelen van gemeentewege te rechtvaar
digen.
Wel wordt er hard gewerkt bij gemeen
tewerken, en spr. heeft daarvoor alle lof,
doeli de S. D. A. P. meent dat dit nog
niet voldoende is. Het college van B. en
W. wil de zaken regelmatig afwikkelen,
doch de tijden zijn niet normaal en cischeu
buitengewone maatregelen. De diverse
werken moeten in sneller tempo worden
uitgevoerd. Dat dit met onkosten gepaard
gaat, is begrijpelijk, doch deze onkosten
zijn noodzakelijk. B. en W. zijn niet- vol
doende overtuigd van den ernst van den
toestand. Spr. had in deze raadszitting
daarover niet willen spreken. Heb was do
bedoeling het adres om praeadvies te
zenden. Spr. had gaarne positieve mede-
deeling van den tijd, waarop met de voor
genomen werken zal worden aangevangen.
Dc lieer Wil nier begrijpt niet wat dc
heer v. Stralen wil. He-t praeadvies wat hij
wenscht is reeds gegeven door den wet
houder. Over alle in het adres genoemde
werken is reeds een besluit genomen. De
heer v. Stralen wil haast maken, maar
dat gebeurt, zooveel als doenlijk is. Alleen
met het rioleeringsplan kan meer spoed
betracht worden, maar dat zou een groote
uitbreiding van het personeel meebren
gen. Wij kunnen er in een volgende raads
zitting over praten. Spr. is daar niet te
gen. maar het heeft z.i. geen nut.
De heer v. Eek is ontstemd over het
voorstel van B. en W. Zij schijnen het ver
keerd te vinden, als ingezetenen een adres
indienen inzake een belangrijk punt van
gemeentebeleid. Er heerscht hier een zeer
groote werkloosheid, welke in het najaar
en in den winter buitengewoon dreigt toe
te nemen. Een der middelen daartegen is
werkverruiming. Hu wil men B. on W. niet
opeens overvallen met een eisch: geeft
ons werk. Maar men heeft- tijdig een adres
ingediend om B. en W. te vragen meer
spoed te betrachten bij reeds voorgenomen
werken. Dat is een volkomen redelijke
eisch. Over tekortkomingen bij B. en W.
wordr niet gesproken. B. en W. zijn niet
overtuigd van den ernst van den toestand,
welke spr. een noodtoestand zou willen
noemen. Wij verlangen niet van B. en W.
dat zij de werkloosheid geheel wegnemen,
dat is onmogelijk. Wij staan voor een
economische crisis en tot wie kunnen de
werkeloozen zich anders wenden dan tot
het gemeentebestuur.
Particulieren kunnen hun nood niet le
nigen. Wanneer het gemeentebestuur hun
niet den weg kan wijzen, geraken de wer
keloozen in wanhoopsstemming. Spr. be
schuldigt niemand, maar heeft niet den
indruk dat B. en W. overtuigd zijn van den
ernst van den toestand.
De heer W ilraer: Vraag dan eens aan
den heer Schüller of het sneller kan.
De heer v. Eek: Mag dan geen extra
personeel worden in dienst genomen, als
dat noodig is. Zeker er wordt veel werk
verricht, maar bij deze noodtoestand mag
geen geld worden gespaard. Spr. had van
B. en W. verwacht, dat zij alles zouden
doen wat- in him macht is en desnoods
extra kosten zouden maken om aan de
crisis tegemoet te komen.
De heer Wilbrink noemt dc bestrij
ding van den heer v. Eek wel erg fel. Wa
ren B. en W. zoo in het ongelijk, toen zij
meenden dat de werkloosheid afnemende
was? Zij konden niet voorzien, dat de
werkloosheid thans verergeren zou. B. en
W. hebben geantwoord, dat alles gedaan
wordt wat mogelijk is. De S. D. A. P. wist
dit.
De heer v. Eek: Daar weten wij niets
van.
De heer Wilbrink: Dat hadt u toch
kunnen weten. De S. D. A. P. is in allo
commissies vertegenwoordigd. Ook spr.
ziet geen heil in een verder debat in de
volgende raadszitting. Wat zal het prac-
tisch uithalen, als men het rioleeringsplan
bespoedigt? Circa 30 man zouden dan
meer te werk kunnen worden gesteld. De
lieer v. Eek ka-n aan zijn illusie, dat er
door de overheid verandering kan worden
gebracht in den stand der werkloosheid,
zelf geen geloof hechten. Spr. vindt de
toon, waarop B, on W. wordt aangevallen,
wel zeer agressief en hij is niet geneigd
met de S. D. A. P. mee te gaan.
De heer P armen tier meent even
eens, dat het adres een open deur intrap
pen wil. Dc S. D. A. P. was op de hoogte
van de plannen van B. en W. want het lid
in de commissie v. fabricage, dat de S. D.
A. P. vertegenwoordigt, kan geen woord
zeggen zonder zijn fractie te raadplegen.
Dit lid, de heer Schüller, heeft in 't alge
meen zijn goedkeuring uitgesproken over
de snelle werkwijze aan gemeentewerken.
De heer Schüller ontkent dat laat
ste. Nog in de vorige vergadering is ge
meentewerken fel aangevallen.
De heer Schüller: Heen,' maar u
sprak over „het algemeen". Meermalen
heeft spr. op sp«©d aangedrongen en ge
meentewerken becritiseerd. Dc oorzaken
der trainecriilg liggen dikwijls bij B. en W.
Spr. noemt in dat opzicht het lange uit
blijven van het uitbreidingsplan, dat reeds
lang bij B. en W. is ingediend; verder het
uitblijven van een regeling omtrent leges-
gelden bij bouw- en woningtoezicht en
andere.
De heer W i 1 b r i uk: Dal is toch geen
uitvoering van werken?
Do heer Schüller meent ook, dat
B. en W. den ernst van den toestand niet.
inzien. Spi\_ heeft aangedrongen op snel
lere uitvoering van de centrale rioïecring.
En passant wijst spr. op eenige misbruiken
bij dit werk, n.l. ongeoorloofd overwerken
en het gebruiken van slecht hout. In plaats
dat B. en W. stappen doen om bij de Leid-
sche Hout de werkverruiming te vergroo-
ten, laten zij toe, dat er arbeiders worden
ontslagen. Haar aanleiding van de opmer
king, dat hij altijd zijn fractie moet hooien,
merkt hij op, dat- de heer Parmenlier een
zaak ook wel eens wil aanhouden om er
over na te denken. Zelfs een commissie
lid weet overigens niet altijd hoe de stand
van zaken is. Zoo weet de commissie bijv.
niets van de ontwikkeling van'de nieuwe
veemarkt. Daarom vraagt, ook spr. nadere
gegevens, omtrent de plannen van B. en
\V. Zelfs in versneld tempo zijn B. en W.
nog jaren ten achter. Spr. hecht- geen ge
loof meer aan toezeggingen van B. en W.
dat zij „bekwame spoed zullen betrachten"
en dergelijke uitdrukkingen, maar vraagt
preciese data.
De heer Bosman meent met den heer
v. Eek, dat de teekenen er op wijzen, dat
dc werkloosheid ten zeerste zal toenemen.
Dc heer v. Eek kijkt dan hei- eerst naar
hei gemeentebestuur, maar spr. vreest,
dat dit weinig kan doen. Hel- adres wenscht
bespoediging maar geeft niet aan, hoe dat
moet. De heeren vergeten, dat alles moet
worden voorbereid, waarmee heel wat tijd
verloren gaat. Spr. noemt de aangegeven
i\eg eèn zeer onpractisclie. De wethouder
en directeur van' gemeentewerken doen al
hun best om de zaken zoo goed mogelijk te
volbrengen. Men kan ten slotte alles gau
wer doen, maar hoeveel kost dat en wat
is het practisch nut daarvan?
In A bijzonder is wethouder Splinter
steeds bereid om allen ter wille tc zijn.
De heer Kooistra dringt nogmaals
aan op praeadvies met positieve data. Wij
zijn niet bekend met de plannen van B. en
W. Is het dan wonder, dat wij vragen:
wanneer worden die werken nu eens uit
gevoerd, kan dat niet- vervroegd worden.
Spr. begeeft zich op allerlei zijwegen wel
ke met de zaak niets te maken hebben,
waarbij hij van den voorzitter te hooren
krijgt, dat de geschreven agenda nog niet
eens is aangesproken.
Spr. meent, dat de gemeente niet vol
doende geld over heeft voor de bestrijding
der werkloosheid. Een normaal tempo is
het beste, maar als een ander daar last
van heeft, moet het wat harder gaan. De
heer Bosman heeft gezegd, dat het niet
harder kan, ma-ar zegt niet- waarom.
De heer P armenfcie r (die in de
deuropening staat te rooken): Zeg u dat-
maar eens.
De heer Kooistra wil op deze op
merking van een niet aanwezig lid (ge
lach; slechts buiten' de raadszaal mag
gerookt worden!) wel ingaan. Het rader
werk kan best- harder loopen, als men maar
meer personeel aanstelt. Maar dat doet
men niet- en daarom kan het niet. Spr.
meent, dat er geld genoeg voor is; men
kan een leening sluiten. Als men de werk-
loozen ondersteunen moet, kost dat ook
geld. Met zulk een crisis in het vooruit
zicht, begrijpt spr. niet, hoe B. en W. dit
adres koudweg voor kennisgeving willen
aannemen. Spr. begrijpt niet hoe B. en W.
dit zoo maar kunnen zeggen. De werkloozen
gaan een slechten winter tegemoet, wij
kunnen er wel iets aan doen, maar wij
doen niets.
Wethouder Splinter: U moest u
schamen.
Wethouder Goslinga: Da-t is ge
woonweg een schande.
Dc heer Kooistra krabbelt terug en
verklaart, bedoeld te hebben, dat ,B. en
W. niets willen doen in den geest van dit
aclres, dat zij voor kennisgeving willen
aannemen. Herziet u zei ven en komt van
de dwalingen uws weegs terug.
De heer Mande rs meent, dat B. en
W. wel degelijk den toestand .onder de
oogen zien. De heer Schüller weet hoe er
in de comm. v. fabricage en bij gemeente
werken gewerkt wordt.
De heer Schüller interrumpeert.
De voorz.: De heeren kunnen de dis-
j cussie zoo lang rekken aLs zij willen, maar
I het is de vraag of dat in het belang der
gemeente is.
De heer landers betuigt zijn sym
pathie met de wijze, waarop gemeente
werken de voorgenomen werken ten uit
voering brengen.
Mevr. B r a g g a a rd e D o e s noemt
de werkverschaffing de beste bestrijding
der werkloosheid. Maar dan moet dat. ook
zoo spoedig mogelijk gebeuren. Wat uit
gegeven wordt aan werkverschaffing wordt
teruggenomen aan minder uitkeering. Werk
is veel beter dan een ondersteuning, die
te weinig is om te leven en te veel om te
sterven.
Ingekomen is een voorstel van de hee
ren v. S t r a 1 e n en v. Eek om het adres
om praeadvies te zenden.
Dc heer Elkerbou t meent, dat de
toename der werkloosheid niet ontkend
kan worden. Maar van een noodtoestand
is z.i. nog geen sprake. Allerlei interna
tionale toestanden spreken hier een woord
je mee. Wanneer hier een belangrijke toe
neming der werkloosheid te constateeren
valt, dan zullen B. en W. hun maatrege
len nemen.
Spr. stelt- in dit -opzicht vertrouwen in
B. en W. Wel wenscht spr. eenige nadere
inlichtingen omtrent de gemeentelijke wo
ningbouw en vraagt waarom de bouw van
de Galgewaterbrug vandaag niet op de
agenda voorkomt, zooals aanvankelijk in
de bedoeling lag.
De heer Groeneveld ziet den toe
stand voor den komenden winter zorgelijk
in. Men moet nu reeds maatregelen daar
tegen nemen, wellicht is het zelfs reeds tc
laat-. B. en W. antwoorden op het adres:
Bemoei je er maar niet mee. 't Komt best
in orde. Maar wij zouden graag weten,
wanneer. Spr. heeft den indruk dat de ge
meente beschikt over te weinig personeel,
dat met de voorbereiding belast is. Op
gevaar af zich evenals zijn p.g. Kooistra
le moeten schamen, durft spr. beweren,
dat het gemeentebestuur aan werkverrui
ming en werkverschaffing nooit iets ge
daan heeft. Want het gemeentebestuur
heeft slechts die werken aangevat, welke
absoluut noodzakelijk waren. Dc bedoeling
van dit adres is: werk te maken.
Stemmen: En de Leidsche Hout?
Dat, moest ook gebeuren. Men nam
werkloozen om lager loonen uit te kunnen
keeren.
Cursussen heeft men georganiseerd,
maar mi,: is het r.ut daarvan vnor de werk
loosheid nooit duidelijk geworden.
Wethouder Goslinga: Dat komt, om
dat u buiten dc werkelijkheid staat.
De lieer Groeneveld: Cursussen
zijn heel goed, maar men bestrijdt^ er de
werkloosheid niet mee. Er ontspint zich
daarover een heel debat met interrupties,
zonder dat aandacht geschonken wordt aan
de herhaalde opmerking van den voorzit
ter, dat het adres aan de órde is.
Spr. meent, dat de voorbereiding der
groote werken veel en veel te lang duurt.
De plannen van de Havenbrug zijn al tien
jaar oud. Van de plannen omtrent de vee
markt, waarvoor reeds jaren geleden grond
is aangekocht, is zelfs in de comm. van fa
bricage nog niets bekend
Bespoediging zou zeker bereikt kunnen
worden als er maar meer krachten werden
aangesteld. Al haalt men maar 30 inan van
de straat, dan is dat al een zeer belangrijk
resultaat. Spr. noemt nog verscheidene
werken, welke arbeid zouden kunnen ver
schaffen, als cr maar aan begonnen werd.
Wethouder Splinter wil slechts kort
antwoorden op deze „begrootingsdebatten".
B. en W., zijn wel degelijk op dc hoogte van
het werkloosheidsvraagstuk. Maar hoe
meer men doet, hoe meer men hebben wil.
De heer v. Eek: Vragen de werkloozen
iets te veel?
Wethouder Splinter: De werkloozen
vragen niets, u vraagt war. Het adres
noemt slechts die werken, welke zeer bin
nenkort in uitvoering zullen komen. Welk
nut heeft het, als B. en W. over 14 dagen
hetzelfde praeadvies geven als zij thans ge
antwoord hebben. Spr. noemt het adres
nogmaals: een intrappen van een open
deur en spr. heeft meer -recht, cm geprik
keld te zijn door dit adres dan dc heer v.
Eek over het- antwoord.
Men dringt op spoed aan, maar nog dii
jaar komen werken in den raad, toe een ge
zamenlijk bedrag van ƒ7 miïlijen. Spr. be
grijpt in dat verband niet, boe de soc. spre
kers B. en W. niet vooruitstrevend kunnen
noemen. Dc heer Groeneveld heeft gewezen
op allerlei zaken, wier voorbereiding "lang
geduurd heeft, maar nieb altijd ligt dc
schuld bij gemeentewerken, waar integen
deel hard gewerkt wordt.
De heer v.' Stralen meent, dat B. en
W. en de andere fracties de bedoeling der
S.D.A.P. niet begrijpen. B. en W. zien de
ernt van djen toestand niet in.
De heer Wilmer: Waaruit blijkt dat
dan
De lieer v. Stralen wil dat wel aan-
toonen.
De heer W i 1 b r i n kHu hebben jullie
met z'n zessen gesproken en nog moet je
dat aantoonen.
De heer v. Stralen: Dat is juist door
al onze zes sprekers reeds aangetoond.
De heer Wilbrink: Dat is een verlc-
genheidsantwoord.
De heer v. Stralen wijst er op, dat al
lerlei werken vertraging hebben ondervon
den, terwijl er toch arbeidskrachten vol
doende te krijgen zijn. Waarom kan men
die menschen niet in dienst nemen?
De heer v. Es: U zoudt de gemeente
aardig op zwart zaad zetten.
De heer v. Stralen: In buitengewone
tijden moet het geld maar geleend worden.
Waarom kan het Levendaal niet gedempt
worden en moet dat wachten op het uit
breidingsplan? B. cn W. meenen voor zich
zelf misschien, dat zij het uiterste doen,
maar daarom is dat nog niet zoo.
Spr. dringt nogmaals aan op praeadvies
met nauwkeurige gegevens. Als maar
blijkt, dat de noodzakelijkheid van meer
spoed wordt ingezien, dan is spr. tevre
den.
De heer v. E c k wil het motief van het
inzenden van het adres nog eens uiteenzet
ten. De raad begrijpt dat niet. B. en W.
hebben hun plannen gemaakt voor nor
male tijden, maar er dreigt een noodtoe
stand en nu vraagt de S.D.A.P.: kan er
geen bespoediging komen, zoodat die wer
ken juist dan worden uitgevoerd als dat
noodig is. Onze grief is, dat B. en W. geen
toezeggingen doen om het tempo te ver
snellen, zoodat de indruk gewekt wordt,
dat het resultaat van dit adres- nihil is.
De heer Wilbrink: Dat ligt aan de
wijze van behandeling door de S. D. A. P.
De heer v. Eek vindt het optreden van
B. en W. funest en betreurt de afwijzende
houding van den raad zeer. Wij weten hu
nog niet, wanneer de voorgenomen werken
in uitvoering komen.
De heer Wilmer verklaart, dat hij
daarom alleen tegen 't praeadvies zal stem
men, omdat de discussie allerduidelijkst
heeft aangetoond, dat het gevraagde prae
advies reeds gegeven is en dat over dat
praeadvies reeds zoo uit en tc na is gede
batteerd, dat een debat in een volgende
vergadering nutteloos is. Spreker spreekt
den wensch uit, dat B. en W. op enkele
onderdeelen zullen overwegen of nog meer
spoed kan worden betracht, dan reeds be
tracht wordt.
Dc heer Schüller komt er nog eens
op terug, dat hem de plannen van B. en
W. onbekend zijn, zoodat een nadere vraag
alleszins verklaarbaar is. Misschien weten
andere commissieleden meer; wij zijn ook
maar tweede rangs burgers.
Deheer Parmentier wijst cr nog
eens op, dat bijv. het noemen van de brug
over het Galgewater in het adres pure on
zin is, omdat de voorzitter van de S.D.A.P.-
fractie bekend kon zijn met het vergevor
derde stadium waarin dat plan verkeert.
Het kan niet gauwer. De veemarkt blijft
lang uit. U moest weten meneer v. Eek, dat
en waarom het niet vlugger kan. En toch
houdt u de vergadering met besprekingen
op, waarvan u het nuttelooze moet inzien.
De kwestie van de woningbouw, dc dem
ping van het Levendaal, het kan eenvoudig
niet gauwer.
De heer W i 1 b r i n k acht het onbehoor
lijk, dat men een organisatie er voor spant
om een zaak aan de orde te stellen en er
over te kunnen spreken. Wilde men ©en
middag besteden om het werkloosheidspro
bleem eens uitvoerig te bepraten? Van het
veemarktplan heeft spr eerder kennis ge
nomen, omdat hij liet oudste lid is van dc
comm. voor de Markt- en Havendienst.
De heer Groeneveld vraagt den
heer Parmenlier een nadere verklaring. Hij
zegt wel, dat wij verschillende dingen we
ten moesten, maar wij weten het toch maar
niet. Hij protesteert tegen de insinuatie
van den heer Wilbrink. Het gaat er niet
om, om de werkloosheid tc bespreken, het
gaat er om ze te voorkomen.
Hel voorstel van de heeren v. Stralen en
v. Eek om het adres in handen van B. en
W. te stellen om praeadvies wordt tenslotte
verworpen met 21 tegen 9 stemmen Voor
stemde alleen de S.D.A.P.
Het voorstel van B. en W. wordt daarna
z.h.st. aangenomen en het adres voor ken
nisgeving aangenomen.
Nog een aclres.
Verder is er een adres ingekomen van
dc afd. Leiden van „Kerk en Vrede" inzake
bescherming van de bevolking tegen gas
aanvallen. B. en W. stellen voor het adres
ter visie te leggen.
Dc heer v. Eek wenscht praeadvies. De
bevolking moet weten of het gemeentebe
stuur maatregelen kan nemen of niet. Spr.
dient een voorstel in om B. en W. te ver
zoeken bericht te zenden aan de regeering,
dat de gemeente onmachtig is om maatre
gelen te treffen tegen gasaanvallen in oor
logstijd en dat zij derhalve de verantwoor
delijkheid mat nadruk afwijst.
De voorz. zegt, dat de regeering eeni
ge jaren geleden de gemeenten heeft gewe
zen op het nut van voorbereidingen tegen
eventueele gasaanvallen in oorlogstijd.
Maatregelen zijn toen besproken, maar
het is onmogelijk zich te wapenen tegen
gassen, waarvan men de samenstelling niet
kent. Het zal bijv. moeilijk zijn de geheele
bevolking van gasmaskers te voorzien. Dc
politie heeft de opdracht deze zaak te be-
studeeren en blijft daarmee bezig. Maai
een verklaring, dat de gemeente geenerlei
verantwoording op zich neemt, is nutte
loos, en zal het leven der Leidenaars in
oorlogstijd niet redden. Het beste is af te
wachten of de commissaris van politie of
de commandant van de brandweer een re
delijke oplossing aan de hand kan doen.
De heer v. E c k meent, dat het beter is,
het uit tc spreken, dat wij geheel weerloos
staau. Bij een eventueele oorlog is het de
taak der regeering om maatregelen te ne
men, en niet de taak der gemeente. Wij moe
ten cle aansprakelijkheid afwijzen. Hel
voorstel van den heer v Eek wordt verwor
pen met 19 tegen 10 stemmen. Voor stemde
de S. D. A. P. en de heer Zitman.
Eenige verzoeken om subsidie worden
naar de begrooting verwezen.
Een voorstel van de heeren Schüller
en v. S t r a 1 e n tot demping van het Le
vendaal zal behandeld worden in een der
eerstvolgende vergaderingen.
Den heer mr. A. J. R-omijn wordt toe
gestaan vragen te richten tot B. en W.
inzake de intrekking van de vergunning
aan den heer H. J. Christiaanse, drogist
Haarlemmerstraat, tot het hebben van
©en gaper en een liöhtbak.
Eindelijk de agenda!
Daarna wordt overgegaan tot behan
deling der agenda.
lo. Voorstel tot overplaatsing van de
onderwijzeres mej M. H. S. van Ewijck,
van dc school Haverstraat B, naar de
school Maresingel B.
Goedgekeurd.
