UIT DE RADIO-WERELD
LIED VAN DEZEN TIJD
ZATERDAG 14 JUNI 1930
DE LEIDSCHE COURANT
TWEEDE BLAD PAG. 6
Programma's voor Zondag 15 Juni.
Huizen, 1875 M.
8.309.30 Morgenwijding.
9.50 NCRV Kerkdienst vanuit de Ned. Herv.
Kerk (Oude Kerk) te Vlaardingcn.
12.0012.20 KRO. Anton Coolen leest voor
12.2012.30 KRO. Toespraak door Pastoor
Perquin, O. P.
12.301.30 Concert KRO.-Salon Orkest.
I.302.00 KRO. L. van Lamsweerde: „Die
him".
2.002.30 KRO. F. J. Wahlen: „Naar het
Land van Sint Augustinus".
2.303.30 KRO. Gedeeltelijke uitzending
van het Intronisatiefeest te Amsterdam.
3.304.30 KRO. Vervolg Orkestconcert.
4.305.00 Ziekenhalfuurtje.
5.20 NCRV. Kerkdienst vanuit de Geref.
Kerk (Oosterkerk) te Arnhem.
7.307.55 KRO. Prof. Mr. W. P. J. Pompe:
„Het Strafstelsel der toekomst".
7.558.05 KRO. Voetbaluitsl.
8.0510.45 KRO. Uitz. van de feeslverga-
dering ter huldiging van Zijne Doorluchtige
Hoogw. Johannes Monseigneur Jansen. O.a.
m m. v. het Utr. Sted. Orkest en het R.K.
Koor-comité.
10.4511.00 Epiloog door Klein Koor.
Hilversum, 1071 M.
9.00 VARA-uitzcnding.
10.30 VPRO. Kerkuitz. vanuit de Herv. Kerk
te Oostzaan.
12.01—12.40 AVRO. Dr. C. H. Sluiter:
„Moderne alchemie".
12.402.00 Concert door hel AVRO-Qfitet.
2.002.30 J. M. Campert bespreekt „Ge
stalten in den spiegel" van Willy Corsari.
2.303.15 Kinderkoorzang door leerl. van
de Nw. Schoolvereen. Ie Amsterdam o. 1. v.
Fred. Roeske. Mevr. Frieda Linnenkamp
Roeske (viool).
3.154.00 Concert door het A'damsch In-
slrumen. Solisten Kwartet. D. Speels (trom
pet). D. M. Tonnis (trompet). R. Sell (wald
hoorn), E. Haagman (bazuin).
4.005.00 Gramofoonpl. en Sportuitsl.
5.00 (298 M.) VARA-uitzending.
7.308.00 AVRO. Kamermuziek door het
Hartvelt-Kwartet.
8.01 Pers- en sportnieuws.
8.159.00 Concert. Het Versterkte Omroep
orkest.
9.009.45 Studio-opvoering van „Barbertje
blijft". Blijspel in één bedrijf, bewerkt door
Dom de Gruyter.
9.4510.15 Gramofoonpl.
10.15 Voortz. concert.
II.0012.00 Gramofoonpl.
Daventry, 1554.4 M.
3.20 Kerkcantate no. 129 van Bach.
4.05 Uitz. voor kinderen.
4.20 Lezing.
4.35 Concert. Instrum. Kwintet. N. Gruhn
(sopraan).
5.50 Piano-recital door I. Scharrer,
6.206.40 Lezing.
6.50 Kerkdienst in Welsh dialect.
8.15 Kerkdienst.
9.05 Liefdadighcidsoproep.
9.10 Nieuwsber.
9.25 Kamermuziek.
10.50 Epiloog.
„E a d i o - P a r i s", 17*25 M.
12.50 Gewijde muziek.
1.202.20 Gramofoonpl. In de pauze: Bil-
bequet accordeur de pianos.
2.20 Gramofoonpl.
4.50 Gramofoonpl.
6.20 Concert.
6.50 Dansmuziek.
7.50 Poppenkast Radio-Paris.
8.20 Concert. Orkest en vocale solisten.
10.20 Orkestconcert.
Langen'berg, 4-73 M.
7.207.50 Gramofoonpl.
7.20—8.20 Concert.
8.208.50 Gramofoonpl.
9.2510.20 Katholieke morgenwijding.
12.501.15 Gramofoonpl.
I.202.50 Orkestconcert.
3.506.50 Verslag van sportwedstrijden en
8.20 Orkestconcert. Intermezzo: „Der Tem
pel der Erinnerung". Eén-acter van Sigurd
Ibsen. Na afloop van het concert tot 12.20:
Dansmuziek.
Kalundborg, 1153 M.
12.201.20 Orkestconcert.
3.505.50 Orkestconcert m. m. v. pianiste.
5.506.20 Kinderuurtje.
6.407.10 Harmonicamuziek.
8.209.35 Kerkdienst.
10.0511.05 Orkestconcert..
II.0512.50 Dansmuziek.
Brussel, 508.5 M.
4.35 Verslag van de Ommegang van Brus
sel.
5.50 Gramofoonpl.
6.20 Kinderuurtje.
6.50 Gramofoonpl.
8.35 Concert. Orkest, zangeres en piano.
11.00 (golfl. 338.2 M). Concert aangeboden
door de Intern. Broadcasting Company.
Z e e s e n, 1635 M.
6.50 Lezing.
7.20 Concert.
8.209.10 Lezingen.
9.10 Morgenwijding en klokgelui.
10è2511.50 Lezingen.
11.50 Concert. Sopraan en tenor.
12.20 Orkestconcert.
2.50 Concert. Viool en sopraan.
3.204.10 Lezingen.
4.10 Concert. Sopraan, alt, tenor cn bas.
4.50 Orkestconcert.
6.508.20 Lezingen.
8.20 Orkest-concert.
8.50 Toespraken.
9.50 Orkestconcert. Daarna: Berichten en
tot 12.50: Dansmuziek.
Programma's voor Maandag 16 Juni.
Huizen, 1875 M.
Uitsluitend N.C.R.V.-uit zendingen.
8.15—9.30 Concert.
10.3011.00 Ziekendienst.
11.0011.30 Lezen, Chr. lectuur.
12.00—12.15. Politieber.
12.301.45 Orgelconcert door Jan Zwart.
2.002.35 Gramofoonpl.
2.353.15 A. J. Herwig: „De in Juni bloeien
de vaste planten en Borderverpleging".
3.153.45 Knipcursus.
4.005.00 Ziekenuurtje.
5.006.30 Concert.
6.307.00 Gramofoonpl.
7.007.30 C. Rijnsdorp: Voorlezing van zijn
novelle „Chauffeur Binigaart".
7.307,45 Gramofoonpl.
7.45—8.00 Politieber.
8.008.30 Bestuursmeded. door Mr. A. v.
d Deure.
8.3011.00 Propaganda-avond.
Hilversum. Na 6 uur 1071 M.
10.0010.15 Morgenwijding.
12.002.00 Concert. AVRO-Kwintel.
2.002.45 Kookpraatje door P. J. Kers.
2.454.3 Aansl. van het Rembrandt-Thea
ter te Amsterdam.
5.006.00 Kinderuurtje.
6.007.00 Gramofoonpl.
7.007.30 Rob. Geraerds: „Een bezoek aan
de centra der sprekende film te Beriijn".
7.308.30 Een uurtje gewijd aan de „soete
minne". Voordracht door A. D. Hildebrand.
Zang door Bep Kroes Voogd.
8.3010.00 Concert door het Omroeporkest
10.00 Persber. Daarna: Vervolg concert.
11.0012.00 Gramofoonpl.
Daventry, 1554.4 M.
10.35 Morgenwijding.
11.05 Lezing.
12.20 Orgelspel door E. T. Cook. V. Lewis
(cello).
I.35 Orkestconcert.
2.20 Uitz. voor scholen.
3.40 Dansmuziek.
4.35 Concert.
5.35 Kinderuurtje.
6.20 Lezing en Nieuwsber.
6.50 Verslag van de vierde Test Match
(cricket).
7.00 Het Brosa Strijkkwartet.
7.207.40 Lezing.
7.45 Spaansche les.
8.05 Vaudeville.
9.20 Nieuwsber.
9.45 Lezing.
10.05 „He Went to China". Orkest en solis
ten.
10.50 Lezing.
II.10 Dansmuziek.
11.3512.20 Dansmuziek.
„R a d i o-P a r i s", 1725 M.
12.502.20 Gramofoonpl.
4.05 Orkestconcert.
8.20 Concert. Strijkkwartet, vocale en in
strumentale solisten.
Langenberg, 473 M.
7.257.50 Gramofoonpl.
7.508.50 Orkestconcert.
12.30 Gramofoonpl.
1.252.50 Orkestconcert.
5.506.50 Trio-concert.
8.20 Concert door Kamerorkest.
9.20 „Sinfonie des Verkehrs Hoor-tafree-
len. Orkest en solisten. Daarna tot 12.20: Or
kestconcert.
Kalundborg, 1153 M.
12.202.20 Orkestconcert.
3.555.55 Orkestconcert en declamatie.
8.2011.35 „Punktum Finale!" Revue in 2
"•bedrijven van Paul Sarauw. Afgewisseld door
Orkestconcert.
Brussel, 508.5 M.
5.20 Dansmuziek,
5.20 Dansmuziek.
6.50 Trio-concert.
7.20 Gramofoonpl.
8.35 Orkestconcert. Mme B. Bruzzi (zang).
Z e e s e n, 1635 M.
6.107.20 Lezingen.
7.207.50 Gramofoonpl.
10.2012.20 Opening van de Tweede Welt-
kraftkonferenz te Berlijn.
12.201.15 Gramofoonpl.
1.152.20 Berichten.
2.203.20 Gramofoonpl.
3.204.20 Lezingen.
4.205.20 Concert.
5.208.55 Lezingen.
8.55 Her-uitz. van Warschau. Concert. Or
kest en tenor. Gemengd koor. Daarna: Berich
ten en tot 12.50: Dansmuziek.
RADIO IN DE VACANT
Het valt niet te ontkennen dat de win
termaanden heel wat meer radioliefheb
bers opleveren dan de zomermaanden.
Tusschen Mei en October ligt het „stille"'
radioseizoen. Dit geldt echter meer voor
de nieuwe luisteraars als hen die reeds
in 't bezit zijn van een toestel.
Wie radio heeft geniet er 's zomers
evenveel van als 's winters. Dat de radio-
muziek 's zomers toch ongenietbaar zou
zijn is absoluut onjuist. De beruchte at
mosferische storingen doen zich in ons
land slechts zelden voor en 's zomers ze
ker niet veel meer dan in den winter. Al
leen bij dreigend onweer is de weêrgave
leelijk door de krakend-knetterende ge
luiden als gevolg van de atmosferische ont
ladingen tusschen antenne en aarde. In
den winter komt dit euvel ook wel voor
even voor een hagelbui neerkomt.
Wrie de zomer buiten doorbrengt in ho
tel of pension neemt het toestel mede.
Voor wisselstroombezillers is het aan te
bevelen even van te voren aan te vragen,
welke netspanning de tijdelijke verblijf
plaats heeft. Indien deze afwijkt van de
spanning waarvoor het toestel gebouwd is
moet een z. g. lusschentransformator ge
bruikt worden. Deze worden gefabriceerd
door „Transforma" in Amsterdam. Is er
geen wisselstroom doch gelijkstroom dan
kan het toestel daar niet gebruikt worden.
Een zeer groot aantal luisteraars brengt
de vacantie door op het water in het
bosch of op het strand. Hier kan natuur
lijk slechts het toestel voor accuvoeding
gebruikt worden en het plaatspanning-
apparaat dient vervangen te worden door
een anodebatterij. Aan de bestaande toe
stellen behoeft slechts weinig of niets ver
anderd te worden. Dc toestellen met
raam-antenne kan men zonder meer ge
bruiken. Is men in 't bezit van een kost
bare luidspreker, dan wordt deze liever
thuis gelaten en een goedkooper merk ge
kocht. Heel eenvoudig maakt men er zelf
een van een z.g. Unit met conus, 4 bijv.
in een koffertje waartegen een paar hou
ten randjes geschroefd worden waar het
magpeetsysteem en conus op komen.
De afsluitstoppen van dc accu worden
behoorlijk vastgezet, zoo noodig niet pek,
daar het accuzuur alles volkomen ver
teert, waar het op komt. Voor de moderne
ciiullampen is een anodebattcrij nogal
kostbaar. Dc ruime eindlamp wordt daar
liever vervangen door een kleiner type. In-
plaats van de B 405 of B 413 neemt men
liever een type met geringer anodestroom-
verbruik, bijv. de A 415 of C'ossor LF 110.
De weergave is dan wel niet zoo mooi,
doch buiten komt het er niet zoo op aan.
We vergeten ook niet de stekers voor de
anodespanning te verwisselen voor anode
stopjes. Dc antenne wordt van te voren
geheel kant en klaar gemaakt. Hiervoor
nemen we dun soepel, gcisoleerd snoer ter
lengte van circa 30 M. Aan elke kant wordt
een eier-isolator gezet. Buiten wordt deze
antenne bevestigd bijv. tusschen twee hoo
rnen of aan een kant aan een boom en
dan schuin naar beneden getrokken.
Op liet strand wordt het duin genomen
voor bevestiging. In de boot wordt een
driehoek getrokken, bijv. van de achter
steven (vlaggestok) naar de mast en
vandaar naar de voorsteven en weer terug
naar de achtersteven. De vlieger-antenne
komt aan het strand of op de heide goed
van pas. Liefst nemen we daarvoor een
Amerikaansche vlieger die nog al rustig
staat. De vlieger wordt opgelaten en als
er circa 3040 M. touw gevierd is de de
antenne, in dit geval van dun geisolecrd
koperdraad (bijv. van een honingraatspoel)
er aan vastgemaakt. Die antenne kan op
deze wijze zoo lang worden al» men zelf
Hel maken van een speciaal z.g. koffer
toestel voor ontvangst met ingebouwde
raam-antenne is vrij lastig. Het beste
leent zich hiervoor de super-hctcrodyne
schakeling of een ander schema met twee
trappen} lioogfrequeatversterkingi
W. P.
Niet alleen Radio-toestellen,
maar ook DEF\EO-TE
LUIDSPREKERS jggl
worden door ons vatyufidih en\
tegen billijke prijs g<re|»anfy*d| 86
U.K. I.E.M.C.Ü. fee Idij TEL1118
(Reel.)
ER ZIJN GEEN AFSTANDEN
MEER
„Er leeft vee'l geweldigs, maar niets is
zoo geweldig als de mensch, want zelfs over
de schuimende zeeën trekt hij door den
loeienden wind", cn ach, wanneer Sopho
cles reeds zoo begeesterd werd door de
koenheid cn de kracht van den menstfh,
welke lofprijzing zou hij dan niet hebben
aangeheven wanneer hij deze uitvinding
van het menschelijk vernuft gekend had
Staan wij tegenwoordig nog wel ergens
verbaasd over? Zijn wij niet afgestompt
door al het nieuwe, dat ons iederen dag
opnieuw bestormd? En vindt de tegenwoor
dige jeugd, die dit alles reeds bij zijn ge
boorte op de aarde aantrof, niet- heel ge
woonvanzelfsprekend?
Zoo dacht ik vaak. En telkens weer ge
raakte ik dan in verzoeking om de stem
men, de muziek van ver verwijderde men-
schen en volkeren ook in mijne kamer te
tooveren. Maar er was toch nog altijd iets
wat me hiervan terughield, iets wat me
waarschuwde dat deze machine in mijn
eigen huis wilde binnendringen, het totaal
mechaniseeren en de rust van mijn werk
verstoren.
Maar eindelijk was het er toch van ge
komen. Op zekeren avond zat ik met mijn
vrienden voor het nieuwe, dure toestel en
luisterde met groeiende spanning met steeds
grooter worendc verbazing naar de stem
men, die van alle kanten uit Europa tot ons
doordrongen. Tot middernacht bicven we
zitten, jij wij zaten daar met kloppende
harten, welke stad gaf de bes-te uitzendin
genwelke opvoering kwam het mooist
over?De tonen en stemmen van de
verafgelegen wereldstreken drongen haas
tig of bijna gelijktijdig tot ons door. Een
millimeter draaien aan den condensator
en een plaats, duizenden kilometers, van de
vorige verwijderd rees, als uit de andere
wereld voor ons op. Alle aardrijkskunde die
wij op school geleerd hadden scheen om-
ECHTE MtóCHE
Tjf^HEEHpjBAAl
p\ons
vergeworpen: neen, Königswusterhausen
lag heelemaal niet ver van Londen; van
Weenen naar Riga was slechts een secon
de van Stuttgart naar Algiers een oogen-
blik -een ademtocht; muziek uit Afrika,
de stem van een mensch uit een ander we
relddeel even dichtbij als die van den
vriend naast mijNeen, er bestonden geen
afstanden, er was geen eenzaamheid meer
op deze aarde. Wie immers op een een
zaam eiland in de woestijn, in het ver af
gelegen gebergte, onder de wilde volks
stammen van Azië of Afrika dc geluiden uit
de lucht kan opvangen, staat met de heele
wereld in verbinding
En nu zit ik menig uurtje voor mijn ra
diotoestel, luister naar den luidspreker en
geef mij geheel over aan het „genot dat de
ether biedt."
Alle vrees en afkeer van de „machine"
is overwonnen. Telkens opnieuw brengt
deze moderne uitvinding, die ik als het
grootste technische wonder beschouw van
alle3 wat ik gedurende heel mijn leven
meegemaakt heb, mij in verrukking.
Zoo even nog beluisterde ik een gods
dienstoefening in de kathedraal van Man
chester. De biddende en zingende menig
tede priester dit alles zag ik vaak
genoeg in Engclsche kerken stond dui
delijk voor mijn oogen. Geschuifel van voe
ten.... hoestenhet va-Hen van een of
ander voorwerp verhoogden nog de werke
lijkheid der voorstellingja. ik heb deze
godsdienstige oefening gehe] in haar ei-gen
aardige ontroering beleefd.
Nu weerklinkt het klokkenspel van het
Raadhuis in Kopenhagen alsof het buiten
achter* mijn huis speelde.
Maar ik draai verder en plotseling valt
een heel stroom van woorden de kamer
binnen.
„Een hockey-wedstrijd in Davos
Twee sprekers geven liet verloop van
het spel aan. Van de bergenvan be
nedenvan boven hoort men aanspo
ringenkretenlachenhandge
klapja, men meent haast den wind te
hooren.... de prikkelende Alpenlucht te
proeven en ik moet eerlijk bekennen, dat
ik nog haast nooit een wedstrijd met zoo
veel spanning gevolgd heb als hier bij den
luidspreker.
Is het de verhoogde werking der phan-
tasie die de dramatische uitwerking sterker
maakt, doordat zij ons levendiger voorstelt
wat het oog niet ziet?
Evenals bij dezen wedstrijd ging het mij
bij de opening der Vlootconfeventie iu het
Parlement van Londen. Ook hier tooverde
de fantasie ons duidelijk volgens de klank
en inhoud der woorden de gebaren, de hee
le figuur van den spreker en zijn gehoor
dat uit vertegenwoordigers van bijna alle
landen der wereld bestond. Het was zoo
misschien mooier, efectvoileh dan de wer
kelijkheid.
Soms blijf ik 's avonds zitten schemeren
en luister naar een trio van Beethoven, een
sonade van Mozart, een choraal van Bach,
een Slavisch lied of een Noorschen dans.
Door de klank en beelduitzending per
radio is dc geheel aarde voor den mensch
ontsloten en bezit hij een soort alomtegen
woordigheid. En toch bevindt de geheele
nieuwe ontwikkeling zich pas in zijn begin
stadium. Nog tasten de meest ervarenen
nog in het donker en de stoutste fanta
sie kan de nieuwe mogelijkheden, die nog
verborgen liggen achter de vindingen van
het menschelijk verstand slechts eenigszins
benaderen.
WEEK-END
MIJN STRAATJE. IX
Een paar vreeselijke ontdekkingen heb ik
gedaan aangaande mijn straatje.
Deze ontdekkingen betreffen mijn straat
je niet direct, maar indirect. Zij betreffen
de menschen uit mijn sti*aatje, was des te
erger is.
Mijn vertrouwen in de deftige menschen
uit mijn deftige straatje iè diep geschokt.
Mocht ik niet reeds meerdere malen met
fieren trots gewagen van de deftigheid dier
menschen, die zich vol statie bewegen door
onze lieftallige straat, langs het knusse
brievenbusje en de pracht van een lan
taarnpaal, de concurrent van de maan?
Had ik niet reeds gewaagd van de gezel
lige interieurs der huizen van ons straatje,
waar bij het- stemmige licht der schemer
lamp een waardige matrone de schutse
was van dochters en zonen, die mede een
sieraad waren voor onze straat?
Stond er nu niet bij het naderen van
de stralende zomer -nieuwe schoonheid en
pracht te wachten als de deftige menschen
uit ons deftige straatje in lichte zomerklee-
dij zich zouden vertoonen om uit te gaan,
omstraald van zonneweelde?
Zou dan de glorie van ons straatje niet
worden verhoogd, als men zou aanschou
wen de zon in ons straatje, de schaduwen
der mooie huizen op de steenen en de
deftige menschen vriendelijk glimlachend
wandelend in die schaduw en zonneschijn?
Maar nu.... eilacie, mijn ziel is ge
schokt.
Wel was er reeds in dit deftige straatje
een der vrouwelijke kunne, die de moderne
cigaret reeds had verwisseld voor een for-
sche sigaar en in den tuin voor haar huis
groote en zware rookwolken trok uit 'lit
speciaal voor mannens-maak bestemde pro
duct. Maar nu werd ik opgebeld. Het
noodlot kwam! Het was een der vrouwe
lijke bewoners uit ons straatje en tot hare
geruststelling zij gezegd, dat ik haar naam
niet kon verstaan. Maar wel verstond ik,
dat zij in mijn straatje woonde en natuur
lijk niet vermoedend met mij te zullen spre
ken belde zij de redactie op met de
vraagwie in New York de bokswed
strijd om het wereldkampioenschap had
gewonnen: Sharkey of Scbmeling?
Had ik reden perplêx te staan over ons
deftige straatje?
Een boksenthousiaste in ons straatje!
Maar ik bedwong mijn ontzetting en
met het lieftalligs te geluid waarover mijn
stemorgaan beschikte, verschafte ik haar
de gevraagde inlichtingen.
Nu mijmer ik over het verval van mijn
straatje, waar ondanks de pracht van een
lantaarnpaal en een knus brievenbussie
bokswedstrijden zich afspelen in het hoofcl
van deftige menschen.
Wie, die hen had zien zitten achter de
tullen gordijnen in het schemerig Jicht van
den avond, had zooiets kunnen vermoeden
in dat straatje?
Mijn vertrouwen, meer nog. mijn ziel is
geschokt.
En ik luid d-e doodsklok over mijn def
tige straat.
DANIëL.
DE STERKE MAN
Prof. Dr. Eriedberger heeft be
rekend, d-at de man 61/2 pond aan
kleeding draagt tegen de vrouw
7 1/2 ons.
De zon straalt en het mannendom
Is druk aan 'fc transpireeren.
Hij kijkt nu naar de vrouwen om
In luchtig lichte klecren.
Geen boord, geen das en zelfs geen mouw
Voelt zij haar lijf omknellen,
En hij kan enkel voor de kou
Een potje bier bestellen.
Hij draagt een boord, die niet te k
En ook niet al te wijd is.
Terwijl hij van een jas met kraag
Niet ééji dag zelfs bevrijd is.
En zonder das, dat zal niet gaan,
Dat staat zoo onfatsoenlijk,
Een boord met das heeft iecler aan,
Al is het ook niet doenlijk.
Daar gaat hij, gutsend van het zweet,
Dat druipt van zijne kaken,
Hij is heel dik en zwaar gekleed,
In wol of wel in laken.
Geen crêpe de chine of crêpe Georgette
Da's enkel voor de vrouwen,
En in de hitte mag hij met
Zijn zeven pondjes sjouwen.
Zelfs zijn gezicht is
Daar kin en wang
Met franje, waarvan ieder weet,
Dat zooiets dan een baard is.
Zoo zwoegt hij in de zomerzon
Langs overvolle straten,
En gaarne zou hij, als 't maar kon,
Zijn jas en boord thuis laten.
Een klacht uit 't diepst van zijn gemoed
Slaakt hij dan van de hitte,
Als hij in dun vitragegoed
De vrouwen thuis ziet zitten.
En als hij aan een groot glas bier
Zich eind'lijk zit te laven,
Neemt hij zich voor om morgen óók
In 'n badpak te gaan draven.
TROUBADOUR.
Dc bundel „Oden en Satyren" is
verkrijgbaar.
i iederen boekhandel tegen den prijs van ƒ1.50
