m calve-delft',9 mayonnaise m
21ste Jaargang
WOENSDAG 4 JUNI 1930
No. 6609
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Bureaux: PAPENGRACHT 32, LEIDEN
BUITENLAND
KERKNIEUWS
STADSNIEUWS
3)e Êcicbelie (Eou/fcarit
DE ABONNEMENTSPRIJS bedraagt bij vooruitbetaling
Voor Leiden 19 cent per week f2.50 per kwartaal
Bij onze Agenten 20 cent per week f2.60 per kwartaal
Franco per postf2.95 per kwartaal
Het Geïllustreerd Zondagsblad is voor de Abonné'e ver-
krijgbaar tegen betaling van 50 cent per kwartaal, bij
vooruitbetaling. Afzonderlijke nummers 5 cent, met
Geïllustreerd Zondagsblad 9 oent
Dit blad verschijnt eiken dag, uitgezonderd Zon- en Feestdagen I
TEL. INT. ADMINISTRATIE 935, REDACTIE 15
GIRONUMMER 103003, POSTBUS No. 11
DE ADVERTENTIEPRIJS BEDRAAGT:
Gewone advertentiën 30 cent per regel
Voor Ingezonden Mededeelingen wordt
bet dubbele van bet tarief berekend
Kleine advertentiën, van ten boogste 30 woorden, waarin
betrekkingen worden aangeboden of gevraagd, buur en
verhuur, koop n verkoop f 0.50
Dit nummer bestaat uit drie bladen
V Doe, wat gij doet!
Doe, wat gij doet! Wij denken aan
het Latijnscbe gezegde: age quod agis, wat
beteekent: doe, wat gij doet. Hiermede
wordt bedoeld, dat de menscb, als bij een
taak aanvaardt, daaraan ook zichzelf moet
geven, niet half maar heel, om later, als
hij die taak heeft neergelegd en iets anders
gaat doen, dan ook daaraan, en niet aan de
vorige arbeid, zijn geheele aandacht te
schenken. Doe, wat gij doet! Dit betee
kent ook: werk in den tijd van werken,
ontspan u in den tijd van ontspanning; in
den arbeidstijd niet bezig zijn met ont
spanning en in den ontspanningstijd geen
arbeidszorg op u laten drukken, zóó, dat
de ontspanning feitelijk geen ontspanning
meer is!
Doe, wat gij doet! Wij denken aan
dit Latijnsche - gezegde, nu we lezen over
een nieuwe Duitsche instelling, waarover
de katholieke „Volkskrant" het volgende
schrijft:
In de grootindustrie van West-falen
heeft men een instelling in het leven
geroepen: het Deutsche Institut für
technische Arbeitsschuling (afgekort
tot „Dinta"), die niet alleen de oplei
ding, maar heel het leven van de arbei
ders wil drillen, om dezen echt-Prui-
sischen soldatenterm te bezigen.
Niet acht uren, maar vier en twin
tig uren per dag moet de arbeider aan
zijn werk denken en zich daarvoor in
spannen.
Niets mag hem in beslag nemen,
niets zijn aandacht en belangstelling
hebben dan het werk.
-Al zijn tijd, ook zijn vrijen tijd, moet
hij productief maken voor het bedrijfs
leven.
Dit is een onmogelijke eisc-h voor
den gemiddelden mensch.
Een moordende eisch ook.
Het kan zóó een tijd goed gaan,
maar net lichaam en de geest kunnen
op den duur een dergelijke spanning
niet aan.
Men verliest zijn frischheid en wordt
oud vóór den tijd.
Geen wonder dan ook, dat de Duit
sche vakvereenigingen vijandig staan
tegenover deze methode om den
mensch te laten opslorpen door het
bedrijf.
Wij zijn 't hiermede eens; de „Dinta" is
een uitvinding, die ten slotte de arbeids
vreugde heelemaal zou dooden! Maar toch
zit er in de gedachte, die aan de „Dinta"
ten grondslag ligt, wel iets goeds. Dat
goede is: doe, wat gij doet!
Er zijn, helaas, inderdaad te veel arbei
ders hand- en hoofdarbeiders, leiders
en ondergeschikten die in den tijd, wel
ke voor arbeid is aangëwezen, in dien
arbeid niet hun geesteskracht, hun ziel
leggen. En dat is te betreuren, niet alleen
voor de resultaten van dien arbeid, maar
niet minder voor die arbeiders zelf, want
ook door zulk 'n slappen, fut- en energie-
loozen arbeid wordt elke arbeidsvreugde
al in den kiem gesmoord!
Neen, wij eischen niet ais 't ware een
inspanning voor den arbeid gedurende vier
en twintig uur per dag. Maar gezond en
christelijk plichtsbesef eischt wel een in
spanning, een werkelijke inspanning
voor den arbeid gedurende den arbeids
tijd!
Sportbeweging.
De opvoeding zonder sport is heel goed
mogelijk. En 'n uitstekende, perfecte op
voeding
Over sport sprekend of schrijvend moe
ten wij niet overdrijven dat gebeurt
toch al veel te veel.
Maar dit willen wij wel zeggen: Voor
veel jonge mensch en heeft nu eenmaal de
sport een groote attractie, is zij als 't ware
een behoefte.
En die behoefte moet worden geleid,
opdat zij geen bevrediging zoeke op een
wijze waarbij de geestelijke belangen van
den sportbeoefenaar gevaar voor schade
beloopen.
M. a. w., wij behoeven daarover nu niet
uit te weiden: katholieke sportbeoefenaars
behooren in een katholieke sportvereni
ging!"
Dat socialistische sportbeoefenaars in
een socialistische sportvereniging thuis
behooren, is geen logische consequentie
van eenig socialistisch beginsel; men heeft
in die kringen ook juist zoo lang geschermd
met neutraliteit in heel de opvoe
ding en opleiding van de jeugd. Maar fei
telijk wordt toch in socialistische kringen
de jeugd georganiseerd in socialistische
sportorganisaties.
Op de Pinksterdagen zullen te Amster
dam sportfeesten worden gehouden, uit
gaande van de S. D. A. P., waaraan 2500
rood georganiseerde sportbeoefenaren zul
len deelnemen. Vijf en twintig honderd!
Misschien geeft dit feit te denken aan
hen, die tegenover onze katholieke sport
beweging neutraal staan, terwijl zij deze
moreel en finantieel konden steunen!
VAN HET VATIC AAN
TELEGRAFISCHE VERBINDING DER
VATICAANSCHE STAD.
Met Noord- en Zuid-Amerika.
Den 28en Mei j.l. heeft de Vaticaansche
gouverneur, prof. Serafini, in de telegrafie-
centrale van de Vaticaansche Stad de toe
stellen ingewijd voor het telegrafische ver
keer van de Vaticaansche Stad met Noord
en Zuid-Amerika, meldt de „Msbd." uit
Rome.
De nieuwe telegrafische inrichting be
rust op het systeem „telecrido". De over
brenging geschiedt automatisch door mid-
del van toetsen zooals bij een schrijfma
chine.
Deze toestellen kunnen dus ook bediend
worden door personen, die geen morse
schrift kennen.
Het systeem werkt zoo snel, dat per mi
nuut 560 letters kunnen worden getelegra
feerd.
Zoodra men een toets aanslaat, wordt 't
toestel automatisch ingeschakeld.
De Vaticaansche gouverneur werd bij de
inwijding van de nieuwe toestellen geluk-
gewenscht door de vertegenwoordigers van
het „Internationaal Telephon Telegraph"
en van den „Italcable".
Nadat de directeur van de telegrafie-
centrale der Vaticaansche Stad. dr. Mar-
chetti, de werking van het nieuwe toestel
verklaard had, werden voor het eerst langs
dezen weg telegrammen verzonden aan den
algemeenen president van den „Internatio
nal Telephon Telegraph" en van den
„Italcable".
ENGELAND
VERANDERINGEN IN HET LABOUR-
KABINET.
De Engelsche minister Thomas, wiens
politiek ten opzichte van de werkloosheid
zooveel critiek heeft uitgelokt, is overge
plaatst naar het staatssecretariaat der do
minions. Onder 'n uitval van ironisch ge
lach der oppositie, verklaarde Macdonald
in het Lagerhuis, dat Thomas er niets op
tegen had dezen post te gaan bezetten en
voegde erbij, dat deze overplaatsing een
herziening zou vereischen van het mecha
nisme, dat het werkloosheidsvraagstuk
heeft op te lossen.
De premier verklaarde volgens den
Britschen draadloozen dienst, dat de op
handen zijnde rijksconferentie een schei
ding van de ministeries van koloniën en
van de dominions noodig maakte. De schei
ding was reeds eerder gedecreteerd, maar
niet metterdaad uitgevoerd. Op het mo
ment zijn er twee onderstaatssecretarissen
voor beide afdeelingen, doch beiden ston
den onder één gemeenschappelijk hoofd.
Macdonald stelde, nu voor, over elk de
partement een eigen hoofd te stellen. Dit
had al eerder moeten gebeuren, doch het
was zoo lastig, dat zoowel zijn voorgan
gers als hijzelf het hadden uitgesteld. De
economische betrekkingen tot de dominions
waren steeds een voorwerp geweest van
groote belangstelling voor deze regeering.
Er was over dit onderw. met de dominions
van opinie gewisseld en de lieele zaak was
grondig onderzocht als voorbereiding van
een der meest belanrijke discussies ter
rijkscoriferentie. Hij verlangde, dat het con
tact, dat Thomas reeds had tot stand ge
bracht met de ministers der dominions,
verder en meer effectief zou worden benut,
zoowel voor imperieele doeleinden als in
verband met Engeland's eigen werkloos
heidsprobleem. Daarom had hij Thomas
gevraagd om het ministerie der 'dominions
op zich te nemen.
Wat betreft Thomas' contact met de do
minions, dat door de premier aangevoerd
werd, mag er aan herinnerd worden, dat
Thomas minister van koloniën was in het
eerste Labourkabinet van 192-1. Destijds
was er geen apart ministerie voor de domi
nions. Thomas heeft verder onder zijn te
genwoordige ambtsvoering Canada be
zocht in zijn functie van minister voor de
werkloosheid.
Een Reuter-telegram bericht nader, dat
men meent te weten, dat Vernon Harts
horn, minister voor het mijnwezen in het
vroeger labourkabinet en lid van de com-
missie-Simon, die onlangs een bezoek
bracht aan Indië. Thomas als Lord zegel
bewaarder zal opvolgen. De ministerieele
commissie, waarvan Thomas deel zal uit
maken, zal voortaan de verantwoordelijk
heid voor het werkloosheidsvraagstuk dra
gen.
Als blijkbaar in verband staande met
bovenstaande verplaatsing van Thomas,
kondigde Macdonald, volgens Reuter, in 't
Lagerhuis de splitsing aan van de porte
feuilles voor de dominions en voor de ko
loniën.
RUSLAND
STALIN EN ZIJN TEGENSTANDERS.
Naar uit Moskou gemeld wordt, is de
plaatsvervangende commissaris van oorlog
en plaatsvervangend voorzitter van den
hoogsten krijgs- en revolutieraad, Oens-
licht bij besluit van den voorzitter van de
plenaire commissie, uit zijn functie gezet.
Tot zijn opvolgers zijn aangewezen de
vroegere opperbevelhebber van het. 5de
Roode Leger in het -Vürre Oosten, Oebere-
witsj en de ^buitengewone politieke com
missaris vangnet Roode Leger Gamarnik.
Dit aftreden van Oens'licht, de vroegere
leider van den Tsjeka en later eerste hel
per van den commissaris van Oorlog, heeft
in Moskou groot opzien gebaard. Men
verklaart, dat dit aftreden in verband
staat met de laatste meeningsverschillen
tusschen Worosjilof en Stalin waarbij
Oenslicht aan den kant van Worosjilof
stond. Oenslicht is benoemd tot lid van
den Hoogsten Economischen Raad, waar
een groot aantal leden van d© oppositie
zitting in hebben.
SCANDINAVIË
FEESTVIEREND IJSLAND.
Een tentenkamp voor 27.000 gasten.
Einde Juni zal het feit worden herdacht
van IJsland's duizendjarig rijksbestaan.
Naar de Scandinaafsche correspondent van
de Tijd thans meldt, zal het hoogtepunt
der feestelijkheden bestaan in een open
luchtvoorstelling, waarbij op de eigen
historische plek het bijeenkomen van IJs
land's eerste parlement in het jaar 930
zal worden weergegeven, dit is in de vlakte
van Thingvellir.
De IJslanders maken zich op, om de
vele buitenlanders, die ter gelegenheid van
de feestelijkheden het land zullen bezoe
ken, den besten indruk van hun land te
geven.
Men verwacht, dat er ongeveer 5000 toe
risten zullen zijn, die omstreeks dien tijd
IJsland zullen bezoeken, terwijl te voor
zien is, dat ongeveer 20.000 personen uit
de verschillende deelen van liet land zelf
zich naar de vlakte van Thingvellir zullen
begeven. Om aan de behoeften, welke een
dergelijk aantal gasten met zich brengt
tegemoet te komen, heeft men in de on
middellijke nabijheid van de plaats, waar
de festiviteiten zullen gehouden worden,
een tentenkamp gebouwd, welk een lo-
geergelegenheid biedt aan 27.000 personen.
Daar de geschiedenis van IJsland ten
nauwste verwant is aan die van Noorwe
gen en Denemarken, achtte de regeering
van IJsland het zich een plicht, zoowel
het Deensche, als het Noorsche en het
Zweedsche koningshuis te moeten uitnoo-
digen om aan deze plechtige herdenking
deel te nemen en deze door hun vorste
lijke tegenwoordigheid op te luisteren. In
gevolge de aan hen gedane uitnoodigingen
zullen »van het Deensche koningshuis aan
wezig zijn de koning, de koningin, de
kroonprins en .prins Knud, die op het
pantserschip „Niels Juei" 25 Juni zullen
arriveeren. Het Noorsche koningshuis zal
worden vertegenwoordigd door den kroon
prins Olaf, die per „Oscar II" naar IJs
land zal komen.
In een interparlementaire vergadering,
waaraan door niet minder dan 50 landen
zal worden deelgenomen, zullen zitting ne
men afgevaardigden van het parlement
van Noorwegen, Zweden, Denemarken en
Finland, terwijl van 15 andere landen waar
onder ook Nederland, afgevaardigden zul
len verschijnen. Meer dan 300 studenten
zullen deelnemen aan de studentenreunie,
terwijl een hohderdtal journalisten van alle
deelen der wereld de gasten zullen zijn
van de regeering.
CHINA
HEVIGE STRIJD IN CHINA.
De beslissing nog niet gevallen.
In een bericht van betrouwbare zijde
wordt de huidige situatie in China als
volgt geschilderd. Na het op 24 Mei be
gonnen offensief waren de Nanking-troe-
pen tot Langfanf, 50 K.M. ben Oosten van
Kalfeng, opgerukt. Daar stieten zij op de
kerntroepen van Feng Joe-sjiang, die hen
gedurende de laatste dagen op Kweite
terugwierpen. Op het oogenblik zijn langs
den Loenghaispoorweg hevige gevechten
aan den gang, waarvan de uitslag nog on
zeker is, doch die aan beide partijen zeer
groote verliezen kosten.
De uit Noord-S jantoeng oprukkende
Sjansi-troepen zijn de Gele Rivier gena
derd. De inneming van Tsinanfoe kan
spoedig worden verwacht. De Kwangsi-
troepen deden te zamen met de „IJzeren
Divisie" een verrassenden inval in Hoenan
en bedreigen Tsjangtsja. Hun verdere op-
marsch naar Angkoe zal den toestand, die
door het optreden van benden reeds zeer
ernstig is, nog verscherpen.
De positie der Nanking-regeering is door
de jongste gebeurtenissen aan het front
wel is waar ongunstig beinvloed, doch tot
heden is nog geen beslissing gevallen.
HET 300-JARIG BESTAAN DER
PAROCHIE OUD-ADE.
Het 300-jarig bestaan dezer parochie zal
op buitengewone wijze op 7 Augustus a.s.
worden gevierd, waaraan vooral de
komst en de Pontificale H. Mis van Z. D.
Hoogwaardigheid den Bisschop van Haar
lem den hoogsten luister zal aanbrengen.
Tot lid van het Provinciaal Utrechtsch
Genootschap voor Kunsten en Wetenschap
pen is benoemd prof. W. Nolet, hoogleeraar
aan het Groot-Seminarie te Warmond.
DE A.S. LUSTRUMFEESTEN.
Versiering Hooigracht.
De plannen tot versiering van de Hooi
gracht ter gelegenheid der a. s. Lustrum
feesten, heginnen vasteren vorm aan te
nemen.
Door alle bewoners en medebewoners
(enkele uitzonderingen daargelaten) is op
spontane wijze deelgenomen aan het bij
eenbrengen van een bedrag aan geld, zoo
dat de versiering van de Hooigracht ver
zekerd is.
Evenwel zal het van de hoegrootheid
van het bijeengebrachte bedrag afhan
gen, of de versiering op sobere dan wel
op royale wijze kan plaats hebben.
De Hooigracht is niet alleen een lange
maar tegelijk een zeer breede straat, waar
door een goed sprekende versiering nogal
kostbaar is.
De Commissie, in dezen geen zelfstan
dige beslissing willende nemen, besloot,
een saamspreking te houden met de be-
VOORNAAMSTE NIEUWS
BUITENLAND.
Wijzigingen in het Labourkabinet.
IJsland viert deze maand zijn duizend
jarig rijksbestaan.
De Zeppelin op de thuisreis. (Luchtvaart
en Telegrammen).
BINNENLAND
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging van het huwelijksvermogensrecht.
(2de blad).
PROF. DR. J.
M. JANSE,
die hedenmid
dag zijn af
scheidscollege
aan de Leid-
sche Universi
teit heeft ge-
woners van de Hooigracht en haar voor-
loopig vastgestelde plannen aan een na
dere goedkeuring te onderwerpen.
Op Vrijdag 6 Juni a.s. des avonds te
half negen uur, zal in de voormalige Chr.
School, Hooigracht 99, met de bewoners
een vergadering worden gehouden.
Per afzonderlijke convocatie worden de
deelnemers aan de Hooigrachtversiering
tot deze vergadering opgeroepen.
E. TH. WITTE.
Oetslag als hortulanus.
Bij Kon. Besluit is aan den heer E. TTi.
Witte, hortulanus der Leidsche Universi
teit wegens het bereiken van den 65-jari-
gen leeftijd op zijn verzoek met ingang
van 1 December a.s. eervol ontslag ver
leend.
De heer Witte, die 40 jaar aan den
academischen plantentuin te Leiden is
verbonden geweest, werd in 1898 benoemd
tothortulanus, zoodat hij deze functie 32
jaar heeft bekleed.
Tot nieuwe leden van het Provinciaal
Utrechtsch Genootschap voor Kunsten en
Wetenschappen werden in de gisteren te
Utrecht gehouden vergadering benoemd
in de sectie voor letterkunde, wijsbegeerte
en geschiedenis, prof. dr. C. C. Berg, hoog
leeraar alhier en dr. W. D. van Wijngaar
den, conservator aan het Rijksmuseum
voor Oudheden alhier; in do sectie voor
natuur- en geneeskundige wetenschappen
prof. dr. L. E. Goester en prof. dr. W. de
Sitter, beiden hoogleeraar aan de Univer
siteit alhier.
In dezelfde vergadering werd dr. R.
Horst gehuldigd, die vijftig jaar geledon
tot lid van het Genootschap werd geko
zen.
In de gisteren te Raalte gehouden zo
mervergadering van de Vereeniging tot
Beoefening van Overijssels Regt en Ge
schiedenis werd tot nieuw lid aangenomen
de heer G. J. ter Kuile Jr. alhier.
Door de politie is als zevende verdachte
van de inbraken en diefstallen uit den
laatsten tijd alsnog aangehouden do 15-
jarige J. K.
De 23-jarige motorrijder D. M., woon
achtig aan do Stille Veerkade tc Den
Haag, is gistermiddag nabij den Haag-
schen Schouw bij het uitwijken voor een
auto tegen een paal en een boom gereden.
Met een ernstige wonde aan het hoofd
werd de jongeman naar het Acad. Zieken
huis overgebracht.
lil HIEUWT PRODUCT
THANS OOK IN POTJES VERKRIJGBAAR. 9958
Vraag aan onze Afd. Reclame de nieuwe recepten voor mayonnaise-schotels
